Nowa Sól sprzyja seniorom Wspieranie aktywności seniorówinicjatywa utworzenia Domu Dziennego Pobytu na terenie powiatu Nowa Sól.
Starzy ludzie poruszają się wolniej, ale wiedzą lepiej dokąd zmierzają. Może i wolniej podejmują decyzje, ale ich decyzje są mądrzejsze. Może i wolniej myślą, ale ich myśli są bardziej przenikliwe. Może i gorzej widzą, ale ich wzrok sięga głębiej. Może i gorzej słyszą, ale lepiej wiedzą czego w ogóle słuchać. Może i gorzej radzą sobie z nowoczesną technologią, ale więcej wiedzą o tajemnicy życia. (Publikacja Fundacji Pacific Institute Europe)
SPIS TREŚCI: Wstęp 1. Analiza demograficzna i problemowa. 2. Formy pomocy dla ludzi starszych. 3. Charakterystyka Domu Dziennego Pobytu. Wnioski
WSTĘP Starzenie się społeczeństwa jest jednym z charakterystycznych zjawisk współczesnego świata. Polega ono na stałym zwiększaniu się liczby ludzi starych. Według szacunków WHO, na przestrzeni 2000-2050 roku, populacja ludzi w wieku 60 lat i więcej potroi się (z 600 milionów do 2 miliardów), zwłaszcza w państwach słabo rozwiniętych, gdzie ludzi starszych wzrośnie z 400 milionów w 2000 roku do 1,7 miliarda w 2050 roku. Prognozy demograficzne wskazują, iż starzenie się polskiego społeczeństwa będzie również w dalszym ciągu postępować. Wzrost odsetka ludzi starych spowodowany jest wieloma czynnikami, z których najważniejsze to: wydłużanie się przeciętnego trwania życia, spadek wskaźnika urodzeń oraz skuteczna walka z chorobami. Ta zmiana demograficzna niesie za sobą ogrom konsekwencji społecznych, ekonomicznych, medycznych oraz kulturowych. Będzie miała również znaczący wpływ na zdrowie publiczne, a w przypadku starszych ludzi, zachowanie dobrego zdrowia okazuje się niezwykle ważne, jeśli mają pozostać niezależni i aktywni.
1.Analiza demograficzna i problemowa Światowa Organizacja Zdrowia uznaje, że początkiem starości jest 60 rok życia i wyróżnia jej trzy zasadnicze etapy: - od 60 do 75 roku życia- wiek podeszły wczesna starość - od 75 do 90 roku życia- wiek starczy późna starość - 90 rok życia i powyżej- wiek sędziwy długowieczność Nie do końca można sprecyzować pojęcie - człowiek stary bowiem wiek biologiczny nie zawsze jest tożsamy ze zmianami psychofizycznymi, a granica starości jest pojęciem względnym, dlatego pojęciem tym zwykło się określać ludzi w wieku poprodukcyjnym (emerytalnym). Okres ten staje się okresem wyciszenia, zasłużonego wypoczynku, ale często z chwilą przejścia na emeryturę pogarsza się jakość życia. ZESTAWIENIE WIEKOWE MIESZKAŃCÓW MIASTA i POWIATU NOWA SÓL Liczba osób starszych- po 60 roku życia Gmina Kobiety Mężczyźni Ogółem Kożuchów 1790 671 2461 Bytom 511 210 721 Odrzański Nowe 545 253 798 Miasteczko Nowa Sól 641 224 865 Siedlisko 292 128 420 Otyń 545 220 765 Kolsko 319 137 456 Miasto Nowa Sól 5308 2058 7366 Ogółem: 13 852 osób
Do głównych problemów ludzi w starszym wieku należą: Problemy zdrowotne- według danych osoby starsze borykają się najczęściej z chorobami układu sercowo- naczyniowego, układu oddechowego i trawiennego, układu ruchu oraz cukrzycy. Seniorzy mają mniejszą zdolność reagowania, zmniejszoną podzielność uwagi, trudności z adaptacją w nowych warunkach. Problemy finansowe- powiązane są z problemami zdrowotnymi, co wynika z konieczności zakupu leków czy też opłacenia prywatnych wizyt u lekarzy specjalistów. Niskie świadczenia emerytalne sprawiają, że wielu starszych ludzi żyje w nędzy- miejsce zamieszkania, warunki mieszkaniowe, brak wyposażenia w łazienkę i ubikację, bariery architektoniczne- to wszystko może w istotny sposób przyczynić się do pogorszenia zdrowia seniorów. Problemy społeczne- jednym z największych problemów ludzi starszych jest samotność, brak zrozumienia, marginalizacja. Seniorzy czują się osamotnieni nawet w środowisku swojej najbliższej rodziny ale także w środowisku lokalnym. Często kończy się to depresją i całkowitym wycofaniem społecznym. Do społecznych problemów seniorów zaliczyć można także przemoc, zarówno fizyczną i psychiczną, a także nietolerancję otoczenia, w którym króluje kult młodości. Rozwiązaniem wielu problemów okresu starości jest zaspokojenie wszystkich potrzeb. Stwarza to lepsze warunki dla biologicznej egzystencji organizmu, daje większe poczucie zadowolenia, satysfakcji, pogody ducha. Niewątpliwe najważniejszą z potrzeb osoby starszej jest dobry stan zdrowia, tak pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Żeby ten stan utrzymać potrzebna jest profilaktyka starości, łatwiejszy dostęp do świadczeń lekarskich, leczenie i rehabilitacja a także przyjazne jednostce warunki w środowisku zamieszkania i więzi społeczne.
2. Formy pomocy dla ludzi starszych Pomoc jest najstarszą formą reakcji na zagrożenie. Jest działaniem nakierowanym na zaspokojenie podstawowych i wyższych potrzeb. Przejawia się ona w systemie działań stymulujących pełen rozwój człowieka, likwidujących bariery na drodze wypełniania jego ról społecznych. Pomoc społeczna dla ludzi starszych nie powinna sprowadzać się tylko do świadczeń opiekuńczych czy zasiłkowych. Powinna polegać także na stosowaniu różnych form psychoterapii, konsultacji specjalistów- pedagogów, psychologów i prawników-, udzielania w miarę potrzeb informacji o placówkach czy organizacjach wspomagających ludzi starszych. Oczywiście optymalnym rozwiązaniem problemu starości jest wspomaganie seniorów przez najbliższą rodzinę. W sytuacji, gdy rodzina nie może podjąć odpowiedzialności za osobę starszą lub gdy tej rodziny nie ma, wówczas instytucje pomocy społecznej są zobowiązane do wsparcia osób w podeszłym wieku. Administracja publiczna, a także organizacje pozarządowe są zobligowane do rozwiązywania szeregu zadań, które wynikają ze starzenia się społeczeństwa. Osoby w podeszłym wieku mogą liczyć na pomoc i wsparcie różnego rodzaju instytucji pomocy społecznej, wśród których są: - ośrodki pomocy społecznej; - stacjonarne i dzienne domy pomocy; - uniwersytety IIIgo wieku; - kluby seniora; - organizacje pozarządowe. Pomoc społeczna powinna być ściśle dostosowana do indywidualnych potrzeb seniora najlepiej w jego miejscu zamieszkania. Korzystanie z usług w domu pomocy społecznej- związanych z przeniesieniem seniora do tej placówki powinno być działaniem ostatecznym. Osoby starsze najchętniej pozostają w swoich mieszkaniach, dlatego atrakcyjną formą spędzania wolnego czasu i opieki nad seniorami są dzienne domy pomocy.
3.Charakterystyka Domu Dziennego Pobytu. Placówka ta wypełnia coraz poważniejsze zadania w ramach szeroko zakrojonej instytucjonalnej opieki nad najstarszymi członkami społeczeństwa. Dom Dziennego Pobytu jest bardziej przyjazny dla samego seniora, gdyż nie wyrywa go ze znanego środowiska. Ponadto przeciwdziała instytucjonalizacji, tak charakterystycznej dla osób przebywających w domach pomocy społecznej. Wprawdzie Domy Dziennego Pobytu świadczą pomoc tylko w określonym czasie, (poniedziałek- piątek), niemniej stwarzają możliwość osobom starszym zaspokojenia wielu potrzeb (podstawowych, jak i rozwojowych). W placówkach tego typu, poza usługami bytowymi, prowadzone są usługi wspomagające, zajęcia kulturalne i oświatowe. Starsi ludzie mogą spędzić czas zgodnie ze swoim życzeniem lub skorzystać z proponowanych form zajęć. Zajęcia dopasowane są do każdego seniora, z uwagi na różnorodność zainteresowań i możliwości psychoruchowe człowieka. W ramach zajęć rekreacyjno kulturalnych organizowane są imprezy okolicznościowe, wycieczki i różnorodne wyjścia ( do kina, teatru, muzeum). Finansowanie Domu Dziennego Pobytu może być dokonywane z różnych źródeł. W większości miast w Polsce tego typu placówki są wspierane przez Starostwa Powiatowe, Urzędy Miasta, Urzędy Gminy, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Ponadto środki finansowe są otrzymywane od firm prywatnych oraz instytucji pozarządowych. Domy Dziennego Pobytu również same wypracowują sobie pulę środków pieniężnych, podczas różnych imprez organizowanych przez członków domu, którą to wykorzystują w przyszłości na funkcjonowanie placówki. Wysokość dofinansowania przez różne instytucje jest z góry ustalana i zapisywana w budżecie zarówno samorządów, jak i innych organizacji. Działalność Domu Dziennego Pobytu opiera się głównie na wielowymiarowej współpracy z różnymi partnerami w obrębie środowiska. Są to zarówno grupy pomocowe w formie wolontariatu ale także osoby, które nabyły kwalifikacje w zakresie umiejętności opiekuńczych. Wiąże się to zatem ze współpracą z Powiatowym Urzędem Pracy oraz organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz ludzi starszych.
WNIOSKI: Tegoroczny Światowy Dzień Zdrowia przebiega pod hasłem Starzenie się i zdrowie. Sprzyja to zatem efektywnej realizacji wszystkich działań skierowanych do starszej grupy wiekowej społeczeństwa. Cel operacyjny nr 9 Narodowego Programu Zdrowia zakłada tworzenie warunków do zdrowia i aktywnego życia osób starszych. Wobec takich założeń Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Nowej Soli zgłasza inicjatywę powstania Domu Dziennego Pobytu na terenie powiatu Nowa Sól. Widzimy zasadność wprowadzenia działań zintegrowanych i długofalowych, w przeciwieństwie do incydentalnych i przypadkowych przedsięwzięć. Jednocześnie deklarujemy pomoc i zaangażowanie w utworzeniu tego typu placówki, w której zapewnienie odpowiednich warunków życia ma ogromne znaczenie. Odpowiednie uwarunkowania mogą bowiem przyczynić się do zmniejszenia niepełnosprawności, przewlekłych chorób, a nawet przedwczesnych zgonów w populacji powyżej 60 roku życia i zwiększenie liczby lat wolnych od niepełnosprawności i stagnacji życiowej.