1 Biogazownie Rolnicze w Polsce
Biogazownia co to jest? Dyrektywa 2003/30/UE definiuje biogaz: paliwo gazowe produkowane z biomasy i/lub ulegającej biodegradacji części odpadów, które może być oczyszczone do jakości naturalnego gazu, do użycia jako biopaliwo, lub gaz drzewny 2
Biogazownia co to jest? BIOGAZOWNIA - instalacja służąca do celowej produkcji biogazu z biomasy roślinnej, odchodów zwierzęcych, organicznych odpadów (np. z przemysłu spożywczego) lub osadu ze ścieków czy wysypisk śmieci. Zazwyczaj składa się z: układu podawania biomasy, komory fermentacyjnej, zbiornika substratu, magazynowego przefermentowanego zbiornika biogazu. 3
4 Schemat biogazowni
Biogazownia rolnicza czym się różni od biogazowni? 5 BIOGAZOWNIA ROLNICZA instalacja służąca do celowej produkcji biogazu, w której substratem są produkty pochodzące bezpośrednio z gospodarstwa rolnego: produkty rolne, pozostałości produkcji rolnej, pozostałości z przetwórstwa rolnospożywczego, odchody zwierząt gospodarskich.
BIOGAZ - GUS 6 Def. biogazu podana przez GUS: Biogaz to składający się głównie z metanu i dwutlenku węgla, uzyskiwany w procesie beztlenowej fermentacji biomasy. W sprawozdawczości statystycznej wyodrębnia się: Gaz wysypiskowy; Gaz z osadów ściekowych; Pozostałe biogazy (otrzymane w wyniku beztlenowej fermentacji odchodów zwierzęcych, odpadów w rzeźniach, browarach i z innej działalności w przetwórstwie rolnospożywczym).
Surowce do produkcji biogazu Odchody zwierząt hodowlanych; Słoma, trawa; Łodygi i liście roślin uprawowych; Uprawy w plonie głównym; Odpady rolnicze (obierki, wysłodki, melasa); Osady ściekowe. 7
Produkcja biogazu z różnych substratów Substrat Produktywność biogazu [dm 3 /kg s.m org.] 8 Źródło: Politechnika Śląska obornik świński 240-550 obornik bydlęcy 90-310 obornik koński 200-300 obornik owczy 90-310 odchody ptasie 310-620 słoma żytnia 200-300 słoma pszenna 200-300 słoma jęczmienna 250-300 słoma owsiana 290-310 trawa 280-550 trzcina 170 odpady rolnicze 310-430 osady ściekowe 310-740 części warzyw 330-360 konopie 360 kiszonka z kukurydzy 400-550
Skład biogazu Metan (CH 4 ) -52-85% Dwutlenek węgla (CO 2 ) -14-48% Siarkowodór (H 2 S) - 0,08-5,5% Wodór (H) - 0-5,5% Tlenek węgla (CO) - 0-2,1% Azot (N) 0,6-7,5% Tlen (O 2 ) 0-1,0% Zdjęcie: POLDANOR Źródło: IBMER 9
Czynniki wpływające na jakość biogazu Rodzaj surowców wsadowych; Dokładność wymieszania; Czas fermentacji; Temperatura procesu; 10
Czas na działania Niezbędne jest zdefiniowanie pojęć biogazowni rolniczej i biogazu rolniczego. Umożliwi to dalsze prace nad rozwojem tego źródła energii. 11
Moc biogazowni Ministerstwo gospodarki w tworzonym przez siebie programie Innowacyjna Energetyka. Rolnictwo Energetyczne. zakłada budowę biogazowni rolniczych o średniej mocy 1 MW CZY TO MOŻLIWE? 12
Źródło: K. Żmuda na podstawie opracowania dr. Shutte (FNR) 13 rok ilość biogazowni rolniczych Informacja o niemieckich biogazowniach rolniczych ogółem moc w MW el zainstalowana w biogazowniach średnia moc zainstalowana w elektrowniach w kw el średnia moc w kw el instalowana w danym roku 1999 850 49 57,65-2000 1 043 78 74,78 150,26 2001 1 360 111 81,62 104,1 2002 1 608 160 99,5 197,58 2003 1 760 190 107,95 197,37 2004 2 010 247 122,89 228 2005 2 690 665 247,21 614,71 2006 3 280 950 289,63 483,05 2007 3 711 1270 342,23 742,46 2008- prog 4 000 1400 350 449,83 2009- prog 4 780 1600 334,73 256,41
Biogazownie w Niemczech jak oni to zrobili? Wzrost ilości instalacji biogazowych w Niemczech na przestrzeni lat 5000 ilość biogazowni 4000 3000 2000 1000 14 0 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008- prog lata 2009- prog
Biogaz w Polsce Bilans pozostałego biogazu w latach 2003-2007 [TJ] Wyszczególnienie 2003 2004 2005 2006 2007 Pozyskanie 24 8 8 19 27 Zużycie na wsad (elektrociepłownie przemysłowe) 24 8 8 19 27 15 Źródło: GUS
16 Kraj Biogaz wysypiskowy Produkcja biogazu w UE w 2007 (w ktoe) Biogaz z osadów ściekowych Inne rodzaje biogazu Suma Niemcy 416,4 270,2 1696,5 2383,1 Wielka Brytania 1433,1 191,1 1624,2 Włochy 357,7 1 47,5 406,2 Hiszpania 259,6 49,1 21,3 330 Francja 161,3 144,2 3,7 309,2 Holandia 43,2 48 82,8 174 Austria 10,7 2 126,4 139,1 Dania 14,3 21 62,6 97,9 Belgia 48,1 18 12,5 78,6 Czechy 29,4 32,1 17 78,5 Polska 19,1 43 0,5 62,6 Grecja 38 9,8 0 47,8 Finlandia 26,4 10,3 0 36,7 Irlandia 23,9 7,9 1,7 33,5 Szwecja 9,2 17,1 0,8 27,1 Węgry 2,1 12,4 5,7 20,2 Portugalia 0 0 15,4 15,4 Słowenia 7,6 0,6 3,8 12 Luksemburg 0 0 10 10 Słowacja 0,5 7,6 0,5 8,6 Estonia 3,1 1,1 0 4,2 Litwa 1,6 0,8 0 2,4 Źródło: EurObserver
Bariery prace zespołu ekspertów działających przy MRiRW 17 Brak definicji biogazu i biogazowni rolniczej; Brak możliwości łączenia certyfikatów czerwonych i zielonych; zdobyciem koncesji, nie dopuszczenie do handlu Proces odzysku R10 skomplikowane wymagania, mnogość łącznie spełnianych warunków; Rolnik nie przedsiębiorca? problemy ze emisjami;
Bariery c.d. 18 Brak w PKD działalności polegającej na wytwarzaniu biogazu; Wąska definicja nawozów naturalnych utrudniająca stosowanie odpadów pofermentacyjnych pochodzących z biogazowni; Nawożenie azotem zawarta w ustawie niska dawka, która ogranicza plonowanie; Wysoki koszt inwestycji i inne.
Rozwiązanie propozycje resortu rolnictwa 19 Niezbędne zmiany legislacyjne zaawansowane prace w MG, MŚ, MRiRW: Modyfikacja ustawy Prawno energetyczne; Modyfikacja ustawy O odpadach; Zmiany Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie procesu odzysku R10; Rozszerzenie Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie katalogu odpadów; Rozszerzenie Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności; Modyfikacja ustawy o nawozach i nawożeniu i inne. Szukanie środków w PROW i innych programach pomocowych Oraz
Inicjatywa Polski Wystąpienie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego do Mariann Fisher Boel, Komisarz ds. Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Unii Europejskiej oraz do kolegów Ministrów Rolnictwa w UE w lipcu tego roku dotyczące propozycji modyfikacji obecnie obowiązującego systemu dopłat do roślin energetycznych. 20
21 Dziękuję za uwagę