Podział pracy dokonanie wyboru specjalizacji dla wszystkich pracowników. Stanowisko organizacyjne stanowisko pracy wyznaczone w celu realizacji poszczególnych zadań przedsiębiorstwa. Stanowiska łączone są następnie w komórki i większe jednostki organizacyjne (działy, wydziały). Komórka organizacyjna składa się z kierownika i jego bezpośrednich podwładnych. Jednostka organizacyjna na czele stoi kierownik wyższego szczebla grupującą poszczególne komórki organizacyjne w tzw. pion organizacyjny. Rozpiętość kierowania liczba pracowników podległych bezpośrednio jednemu kierownikowi. 2 1
Regulamin organizacyjny ogólny dokument regulujący kompleksowo strukturę organizacji. Zawiera on schemat organizacyjny, tzw. księgę służb, podstawowe instrukcje i ramowe procedury oraz inne zarządzenia dyrektora określające ramowo działania przedsiębiorstwa. Schemat organizacyjny graficzny obraz, ukazujący poszczególne części organizacji, hierarchiczny układ zależności między nimi oraz przypisującym w sposób najbardziej ogólny konkretne funkcje poszczególnym elementom organizacji. Księga służb określa ramowe zakresy działań poszczególnych komórek organizacyjnych oraz szczegółowe zadania, uprawnienia i odpowiedzialność stanowisk 3 kierowniczych i samodzielnych. 2
JO JP JZ JPA JP 0 stanowisko robocze JP 1 gniazdo, linia, brygada produkcyjna JP 2 oddział produkcyjny JP 3 wydział produkcyjny JP 4 zakład produkcyjny JZ 0 stanowisko organizacyjne JZ 1 sekcja JZ 2 pracownia JZ 3 dział pion organizacyjny służba organizacyjna wydział produkcyjny oddział produkcyjny Struktura produkcyjnoadministracyjna Struktura zarządzania Struktura produkcyjna 5 DN Prezes / Dyr. Naczelny DT V-ce prezes / Dyr. Techniczny (Dyr. ds. Technicznych) DH -V-ce prezes / Dyr. Handlowy (Dyr. ds. Handlowych) DF- V-ce prezes / Dyr. Finansowych (Dyr. ds. Finansowych) DP -V-ce prezes / Dyr. Produkcji (Dyr. ds. Produkcji) FK Dział Księgowości; EK1 sekcje księgowości materiałowej, EK2 sekcje księgowości środków trwałych FF Dział Finansowy TK Dział Gł. Konstruktora; TT Dział Technologiczny, TM Dział Głównego Mechanika W1; W2; W3 lub WK Wydział kuźni, WO Wydział obróbki mechanicznej, WM Wydział montażu MZ magazyn zaopatrzenia; MG magazyn wyrobów gotowych 3
TM 4 Dz. Remontów TM-K Gł. Mechanik TM1 4 Sekcja Plan. Remontów TM1-K Kier. Sekcji JZ TM2 3 Sekcja Zaop. w części Zam. TM2-K Kier. Sekcji JO (JAP) WM1 WM2 Wydział Rem. Mech. WM1-K Mistrz Oddział Remontów Energ. WM2-K Mistrz JP 7 Ilość osób pracujących na stanowisku Ilość osób podległych TM 1 10 Dz. Remontów TM-K Gł. Mechanik TM1 TM2 4 Sekcja Plan. Remontów TM1-K Kier. Sekcji 3 Sekcja Zaop. w części Zam. TM2-K Kier. Sekcji Nazwa JO Nazwa stanowiska kierowniczego Oznaczenie JO zarządu Oznaczenie JO posiadającej kierownika WM1 WM2 2 Wydział Rem. Mech. WM1-K Mistrz 1 Oddział Remontów Energ. WM2-K Mistrz Oznaczenie JO ruchu 8 4
elipsa dla organów zarządzających koło dla innych ciał kolegialnych trójkąt dla stanowiska kierownika naczelnego (dyrektora, menedżera) trapez dla zastępców kierownika naczelnego prostokąt dla komórek organizacyjnych, kierowników niższych szczebli i samodzielnych stanowisk pracy kwadrat dla zbiorowych stanowisk pracy w wykonawstwie punkt dla pojedynczego stanowiska pracy w wykonawstwie za pomocą linii zaznacza się więzi hierarchiczne (linie ciągłe) i więzi funkcjonalne (linie przerywane). Prezes Dyr. Naczelny V-ce prezes Z-ca Dyrektora Szef (produkcji, utrzymania ruchu, itp.) Dział, sekcja, wydział, Oddział, gniazdo, linia, stanowisko 5
DH Dyrektor Handlowy HM Dział Marketingu W2 Wydział Mechaniczny W2-K Kierownik Wydziału it ab it bp Kier.(1) Kier.(1) Kier. bp pp ab pp ogółem it ab bp pp it pracownicy inżynieryjno-techniczni (np. konstruktorzy, technolodzy, specjaliści ds. jakości, zaopatrzenia) ab pracownicy administracyjno-biurowi (np. referent ds. księgowości, spec. ds. marketingu, ds. osobowych) bp pracownicy bezpośrednio-produkcyjni (zatrudnieni na stanowiskach roboczych w produkcji podstawowej) pp pracownicy pośrednio-produkcyjni (zatrudnieni na stanowiskach roboczych w produkcji pomocniczej: w remontach, gospodarce narzędziowej, magazynach, transporcie) 6
DN Prezes NR Zes. d.s. Rozwoju Pełnomoc.Zarządu NS Sekretariat NO Sek. osobowa Kierownik Central. telef. Portiernia Sprzątaczki Kserograf NP Radca Prawny NK DH Dyr. Handlu i Prod. Dz. Księgowości Gł.Księgowa Pełnomoc.Zarządu Zesp.zadniowy planow. i Zesp.zadniowy nowych uruchomień zaopatrzenia w surowce NH NL Stan. d.s. Social. Rehab. Biblioteka Przych.Przyzakład. Kierownik Stan. d.s. BHP PS Szef Produkcji HM Dz. Marketingu Kierownik PP1 Oddz. Dziewiar. Mistrz Dziewiarnia 1 (Cewiarnia, Textimy) Dziewiarnia 2 (FRJ, Univers, Variat.) PP2 Oddział Szwalni Mistrz Prasowalnia Krojownia Szwalnia Wykończalnia Kontr. jakości Mag. odpadów MW HS1 MG Wzorcownia Kierownik Plastycy Technolodzy Dziewiarki Sklep fabrycz. Magazyn HS2 MT Sklep firmowy Transport PR Od.Utrzym.Ruch. Kierownik 7
To ilość podwładnych bezpośrednio podlegających kierownikowi B C D A R KA =3 R KB =5 R KC =3 R KD =4 To liczba podwładnych podlegających kierownikowi na najniższym szczeblu (ci, którzy nie kierują) A B C D Z KA =12 Z KB =5 Z KC =3 Z KD =4 8
To liczba szczebli kierowniczych w strukturze A B C D W S =2 R KA =3 A W S =2 B C D R KB =5 Z KB =5 R KC =3 Z KC =3 R KD =4 Z KD =4 Z KA =12 9
Proszę o uzupełnienie ilości pracowników w przedstawionych schematach Proszę o wykreślenie schematu struktury na podstawie przedstawionych danych 1. Dyrektor naczelny (1) Samodzielna sekcja ds. jakości z brygadą kontroli jakości (1+1) Dział spraw pracowniczych (2) Dział administracyjno-gospodarczy (2) Radca prawny (1) 2. Z-ca dyrektora ds. technicznych (1) Dział inwestycji (2) Dział zaopatrzenia technicznego z magazynem technicznoinwestycyjnym (1+2) Dział transportu (1) Dział gospodarki narzędziowej z narzędziownią (1+2) Wydział automatyki (2) Wydział remontowy (2) 3. Z-ca dyrektora ds. finansowych (1) Dział finansowo-księgowy (3) 10
4. Z-ca dyrektora ds. produkcji (1) Dział technologiczny (2) Wydział rektyfikacji spirytusu (2) Wydział produkcji kwasu mlekowego (2) Wydział produkcji olejów fuzlowych (2) Wydział produkcji mleczanu wapna (2) Wydział produkcji klejów (2) 5. Z-ca dyrektora ds. ekonomiczno-handlowych (1) Dział ekonomiczny (2) Dział zaopatrzenia i zbytu z magazynem wyrobów gotowych (2+2) Dział marketingu z sekcją badań i analiz rynkowych oraz z sekcją promocji (1+2+2) 11