Europejski Dzień Prostaty obchodzony jest od 2006 roku z inicjatywy Europejskiego Towarzystwa Urologicznego. Jego celem jest zwiększenie społecznej świadomości na temat chorób gruczołu krokowego. Gruczoł krokowy, zwany również sterczem lub z języka łacińskiego prostatą wchodzi w skład narządów płciowych męskich. Jego rozwój rozpoczyna się już w życiu płodowym i trwa do około 20 roku życia, zależny jest od testosteronu wydzielanego głównie przez jądra. Jest to narząd nieparzysty zbudowany z tkanki gruczołowej i zrębu, zlokalizowany w miednicy mniejszej poniżej pęcherza moczowego, dochodzi od dołu do przepony miedniczej. Gruczoł krokowy otacza dookoła cewkę moczową. Od przodu przylega ściśle do kości łonowej, a od tyłu do bańki odbytnicy. Wydzielina stercza jest głównym składnikiem nasienia i zapewnia ruchliwość i żywotność plemników. Ma to istotny wpływ na funkcję rozrodcze mężczyzny. U mężczyzn po 50 roku życia rozwija się najczęściej łagodny rozrost stercza i rak stercza, u młodszych częściej występuje zapalenie prostaty. Strona 1/5
Łagodny rozrost stercza Wzrost masy gruczołowej i włókien mięśniowych powoduje powiększanie się stercza. Ze względu na jego lokalizację wokół cewki moczowej może zwężać jej światło, w wyniku którego powstają zaburzenia w oddawaniu moczu. W pierwszej kolejności występuje częstsze oddawanie moczu w dzień jak i w nocy, naglące parcia, a także pieczenie w cewce moczowej. W związku z dalszym powiększaniem się stercza pojawiają się tzw. objawy przeszkodowe, jak osłabienie strumienia oddawania moczu, wydłużenie czasu oddawania moczu, uczucie niecałkowitego opróżnienia pęcherza, przerywany strumień moczu. W ostateczności dochodzi do zalegania moczu w pęcherzu, a także zatrzymania moczu. Powyższe objawy mogą powodować uszkodzenie dolnych, jak również górnych dróg moczowych. Dlatego pojawienie się wyżej wymienionych wczesnych objawów powinno zaniepokoić pacjenta i spowodować zgłoszenie się do specjalisty urologa w celu przeprowadzenia badań i rozpoczęcia leczenia tego schorzenia. Strona 2/5
Rak stercza Rak stercza rozwija się powoli i w pierwszym okresie przebiega bezobjawowo. Ryzyko wystąpienia raka stercza wzrasta wraz z wiekiem. Dlatego mężczyźni po 50 roku życia powinni zgłaszać się na badania profilaktyczne do urologa. Również zmiany genetyczne wpływają na wystąpienie tej choroby. Kolejne czynniki mogące wywołać rozwój nowotworu, to położenie geograficzne, rasa, wirusy, środowisko, tryb życia, odżywianie. Podstawowym badaniem jest badanie palcem przez odbytnicę. Pozwala na ocenę wielkości i spoistości tkanki gruczołowej prostaty, a także stwierdzenie patologii w obrębie samego narządu. Kolejnym ważnym badaniem, które należy wykonać, to oznaczenie poziomu PSA (specyficzny antygen prostaty) w surowicy krwi. Wzrost PSA obserwujemy w raku stercza, ale także w łagodnym rozroście i zapaleniu prostaty. Wysokość PSA już od 2,00 10,00 ng/ml może budzić podejrzenie raka stercza. W przypadku podejrzanych zmian należy wykonać Strona 3/5
badanie USG sondą przezodbytniczą (TRUS) i przy wzroście PSA biopsję prostaty, czyli pobranie wycinków do badania histopatologicznego. Profilaktyczne badania okresowe dają możliwość wczesnego rozpoznania schorzeń prostaty, a co za tym idzie wybór skutecznego leczenia, zarówno łagodnego rozrostu, jak i raka stercza. Gmina Bielsko-Biała od wielu lat prowadzi program badań przesiewowych w kierunku raka prostaty, które w roku bieżącym wykonywane są w Beskidzkim Centrum Onkologii im. Jana Pawła II w Bielsku-Białej (Laboratorium Analityczne), od poniedziałku do piątku, w godzinach 7.30-10.30 oraz 16.00-18.00. Adresatami badań są mężczyźni, mieszkańcy Bielska-Białej w wieku powyżej 50 roku życia. W ramach programu wykonywane jest badanie poziomu markera nowotworowego PSA we krwi. Tel. kontaktowy: 33-498-40-55. Artykuł został opracowany przez dr n. med. Zofię Strona 4/5
Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Salską specjalistę urologa, Konsultanta Oddziału Urologii Szpitala Wojewódzkiego w Bielsku-Białej Strona 5/5