AMORTYZACJA w likwidacji szkód z ubezpieczenia OC p.p.m. Chmielowiec Bartłomiej Wydział Prawny Biura Rzecznika Ubezpieczonych Szkolenie dla brokerów ubezpieczeniowych. Warszawa 17.01.2014
Zakres szkolenia Problem potrąceń amortyzacyjnych, Stanowisko Sądu Najwyższego oraz wnioski płynące z uchwały z dnia 12.04.2012 r. ( III CZP 80/11), Praktyki likwidacji szkód komunikacyjnych w zakresie potrąceń cen części, przed i po uchwale SN, Urealnienie cen części czyli amortyzacja rodzajowa, mieszana i całkowita, Amortyzacja opon, filtrów (powietrza, paliwa, oleju), akumulatorów, elementów układu hamulcowego oraz wydechowego.
Amortyzacja na czym polega AMORTYZACJA - w przypadku wyliczenia należnej poszkodowanemu kwoty odszkodowania w ramach likwidacji szkód z ubezpieczenia OC p.p.m. pomniejszenie cen nowych części zamiennych koniecznych do naprawy pojazdu o określony procent, np. 40%, 50% lub 60%. Dokonywana zarówno w kosztorysowym i fakturowym sposobie likwidacji szkody.
Argumenty Ubezpieczycieli sprzed uchwały SN Wyliczenie kwoty odszkodowania według cen nowych części zamiennych prowadziłoby do nadmiernego wzbogacenia osoby poszkodowanej, Przywrócenie stanu poprzedniego oznacza ustalenie odszkodowania w oparciu o ceny części używanych - adekwatnie do wieku uszkodzonego pojazdu, Kalkulowanie cen na poziomie maksymalnym w przypadku samochodów kilkuletnich, wykracza poza normalne następstwa szkody określone w przepisie art. 361 k.c., a zgodnie z przepisem art. 824 1 1 k.c., o ile nie umówiono się inaczej, suma pieniężna wypłacona przez ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia nie może być wyższa od poniesionej szkody.
Wyrok Sądu Najwyższego Zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. (Wyrok SN z dn. 12.04.2012 r.; III CZP 80/11)
Wnioski płynące z orzeczenia SN Wykładnia literalna i celowościowa art. 363 1 k.c. oraz art. 361 2 k.c. wymaga, aby należne odszkodowanie w ramach umowy ubezpieczenia OC sprawcy kolizji drogowej zostało ustalone w oparciu o ceny nowych części bez potrąceń amortyzacyjnych.
Wnioski płynące z orzeczenia SN Naprawa uszkodzonego pojazdu nie jest warunkiem wypłaty odszkodowania, Brak jest podstaw do przyjmowania innych kryteriów, jeżeli szkoda likwidowana jest metodą kosztorysową, a innych w przypadku likwidacji szkody metodą fakturową.
Wnioski płynące z orzeczenia SN Pomniejszenie kwoty odszkodowania może być stosowane wyjątkowo, tzn. tylko wówczas jeżeli zamontowanie nowych części spowodowałoby wzrost wartości pojazdu jako całości
Wnioski płynące z orzeczenia SN Ciężar udowodnienia, iż naprawa pojazdu przy użyciu nowych części spowoduje wzrost wartości pojazdu jako całości spoczywa wyłącznie na zakładzie ubezpieczeń, To właśnie ubezpieczyciel, nie zaś poszkodowany, jest profesjonalistą, który na co dzień dokonuje analiz w zakresie cen części i pojazdów.
Wnioski płynące z orzeczenia SN Nie jest dopuszczalne stosowanie potrąceń amortyzacyjnych w odniesieniu do tej kategorii części zamiennych w pojeździe (opony, tłumiki, elementy układu wydechowego), które ulegają szybszemu zużyciu niż inne części w pojeździe. Analogicznie jak w przypadku uszkodzenia innych części, potrącenia części kwoty odszkodowania można dokonać wyłącznie wówczas, kiedy zamontowanie nowej części spowoduje wzrost wartości pojazdu jako całości.
Wnioski płynące z orzeczenia SN Ubezpieczyciel sprawcy zdarzenia drogowego nie będzie ponosił odpowiedzialności cywilnej za skutki okoliczności, za które osoba odpowiedzialna za szkodę odpowiedzialności nie ponosi (np. wcześniejsze uszkodzenia, wadliwa naprawa dokonana przez warsztat naprawczy).
Praktyki Ubezpieczycieli po uchwale prezentowana argumentacja Wskaźnik urealnienia służy wyliczeniu średniej ceny nowej części zamiennej (nieoryginalnej, alternatywnej), a następnie zastąpienie cen części oryginalnych, cenami części alternatywnych. Wysokość wskaźnika urealnienia (25%, 30%, 45%, 50%, 60%, 70%), wynika nie z faktu amortyzacji tylko z rozpiętości cen nowych zamienników dostępnych na rynku.
Praktyki Ubezpieczycieli po uchwale prezentowana argumentacja Istnieje możliwość zakupu części oryginalnych dystrybuowanych poza siecią producenta pojazdu, za znacznie tańszą kwotę finalną, z uwagi na występujące rabaty czy też upusty marketingowe. Zdaniem zakładów ubezpieczeń upusty na nowe oryginalne części mogą sięgać nawet 70%.
Praktyki Ubezpieczycieli po uchwale wnioski RZU W ocenie Rzecznika Ubezpieczonych praktyka polegająca na pomniejszeniu kwoty odszkodowania poprzez dokonywanie tzw. potrąceń amortyzacyjnych od wyliczanych wartości nowych części zamiennych nie uległa zmianie. Zmianie uległa wyłącznie argumentacja mająca uzasadnić stosowanie potrąceń, która dodatkowo wprowadza w błąd osoby poszkodowane (tzw. urealnienie cen części).
Praktyki Ubezpieczyli po uchwale SN wnioski RZU Zakłady Ubezpieczeń nie potrafią udowodnić i wskazać: jakiego rodzaju części poszkodowany mógłby zakupić po dokonaniu urealnienia, jakie podmioty są producentami części ujętych w kalkulacji kosztów naprawy, od jakich producentów lub dostawców części oryginalnych w chwili ustalenia odszkodowania poszkodowany mógł nabyć części oryginalnie po cenie niższej o 50%, 60% lub 70%.
Praktyki Ubezpieczyli po uchwale SN wnioski RZU Zakłady ubezpieczeń nie przedstawiają dowodów, które potwierdzałyby, iż wartość rynkowa uszkodzonych pojazdów uległaby zwiększeniu wskutek zastosowania nowych części zamiennych, W przypadku kwalifikacji szkód jako całkowitych, ubezpieczyciele przyjmują zupełnie odmienne kryteria ustalenia wysokości kosztów naprawy uszkodzonych pojazdów
Amortyzacja rodzajowa Audatex i EurotaxGlass s - specjalistyczne programy, służące do ustalenia wysokości kosztów naprawy uszkodzonych pojazdów zawierające w swoich bazach ceny części oryginalnych producenta pojazdu, Audatex-Optima i MONEX-EurotaxGlass s - moduły optymalizacyjne działające w oparciu w oparciu o bazy ceny części nieoryginalnych (alternatywnych, zamienników), dystrybuowanych przez: BHMD, POLCAR, INTER-CARS, AUTO-ELEMENTS, itp. Zastąpienie cen części oryginalnych producenta pojazdu cenami części nieoryginalnych amortyzacja rodzajowa.
Amortyzacja mieszana Amortyzacja mieszana w praktyce zawiera w sobie 2 elementy: W przypadku dostępności zamienników na rynku motoryzacyjnym zamiana części oryginalnych producenta pojazdu - częściami nieoryginalnymi (alternatywnymi), W przypadku pozostałych części, w stosunku do których nie są produkowane zamienniki dokonywanie potrąceń amortyzacyjnych o określony procent (np. 50%).
Amortyzacja całkowita Na rynku motoryzacyjnym nie występują (nie są produkowane lub są trudno dostępne) części zamienne, które mogłyby zastąpić uszkodzone części oryginalne. Pod pozorem występowania zamienników części oryginalnych (części alternatywnych), ubezpieczyciele dokonują całkowitych potrąceń amortyzacyjnych, tzn. wszystkie ceny nowych części oryginalnych niezbędnych do dokonania naprawy są pomniejszone o określony procent: 25%, 45%, 50%, 60%, 70%.
Przykłady amortyzacji (rodzajowej, mieszanej, całkowitej) - załączniki przykład 1 amortyzacja rodzajowa (Ford Fiesta), przykład 1 amortyzacja rodzajowa, (strona kontrolna), przykład 2 - amortyzacja mieszana (Mazda 6), przykład 3 amortyzacja mieszana (Mitsubishi ASX), przykład 4 amortyzacja całkowita (Mitsubishi Colt), przykład 5 - jak zrobić szkodę całkowitą.
DZIĘKUJE ZA UWAGĘ Chmielowiec Bartłomiej Wydział Prawny Biura Rzecznika Ubezpieczonych Szkolenie dla brokerów ubezpieczeniowych. Warszawa 17.01.2014