Witaj! W tym numerze Newslettera: 1. Rdzeń języka norweskiego, ciąg dalszy. 2. Polski i norweski, co łączy te dwa języki?, ciąg dalszy. 3. Chcę być ubezpieczony. 4. Zasiłek macierzyński. 5. Norwegia kształci. 6. Morze prawdziwa siła Norwegii.
1. Rdzeń języka norweskiego, ciąg dalszy. Każdy język to potężne i bardzo złożone narzędzie komunikacji. Warto jednak pamiętać, że wystarczy nauczyć się około 1000 najważniejszych wyrazów, aby porozumiewać się na podstawowym poziomie. Oto kolejna porcja słówek do nauki na najbliższy czas: 1. mann człowiek, mężczyzna 2. å løpe biegać 3. et år rok 4. ikke przeczenie 5. kom przyjechał, przyszła... 6. mens podczas gdy, pewien czas 7. å vise pokazywać 8. å trykke nacisnąć, prasa 9. hver, alle każdy, wszyscy 10. nær blisko 11. god dobry, dobrze 12. en natt noc 13. meg mi, mnie 14. virkelig prawdziwy 15. å gi dawać 16. et liv życie 17. vår nasz 18. få niewiele 19. under pod 20. en nord północ 21. å åpne otwierać 22. ti dziesięć 23. synes wydawać się 24. enkle proste 25. sammen razem
2. Polski i norweski, co łączy te dwa języki?, ciąg dalszy. Oto grupa norweskich słów, które już znasz, ponieważ niczym nie różnią się od naszych polskich wyrazów. Przejrzyj je. Wybierz najbardziej przydatne, zapisz na fiszkach i zapamiętaj. Hej! Takich słówek jest dużo więcej! Od teraz będziesz zauważać ich całe masy. 1. kabel 2. kakao 3. kaktus 4. kaliber 5. kalkulator 6. kameleon 7. kamera 8. sofa 9. kanon 10. kant 3. Chcę być ubezpieczony. Ubezpieczenie osób prywatnych (personforsikring) posiada różne warianty, możesz je wykupić na wypadek śmierci, poważnej choroby czy kalectwa. Ubezpieczenie na życie (livsforsikring) ubezpiecza w przypadku śmierci spowodowanej przez wypadek bądź poważną chorobę. Jeżeli chciałbyś ubezpieczyć się na wypadek poważnej choroby bądź kalectwa, wykupujesz ubezpieczenie socjalne. Przed jego wykupieniem musisz zatwierdzić oświadczenie o stanie zdrowia. Jeżeli z nikim nie dzielisz dochodów i nikt nie jest od nich zależny wystarczy Ci ubezpieczenie na wypadek kalectwa. Wybierz ubezpieczenie osób prywatnych, jeżeli nie jesteś w związku małżeńskim, będzie ono lepszym rozwiązaniem niż ubezpieczenie długu.
4. Zasiłek macierzyński. Zasiłek macierzyński to inaczej pomoc finansowa po urodzeniu lub adopcji dziecka. Przysługuje osobom, które pracowały od 6 do 10 miesięcy przed rozpoczęciem okresu zasiłkowego. Uprzedni stosunek do pracy w tym okresie także może zostać wliczony pod warunkiem, że dane państwo należy do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), do którego przynależy m. in. Polska. Świeżo upieczona mama może sama wybierać pomiędzy dwoma opcjami: 100-procentowy zasiłek przez 47 tygodni, 80-procentowy zasiłek przez 57 tygodni. 3 tygodnie przed porodem i 6 tygodni bezpośrednio po urodzeniu się dziecka zarezerwowane są dla matki. Ojciec otrzymuje zasiłek przez 12 tygodni. Jeśli chce ten okres przedłużyć, partnerka musi udokumentować, że uczy się lub pracuje w tym czasie. Resztę okresu rodzice mogą rozdzielić między siebie, według swoich preferencji i potrzeb. Kiedy kobieta otrzymuje świadczenia inwalidzkie, ojciec może pobierać zasiłek przez 12 tygodni, bez żadnych dodatkowych warunków. W przypadku, kiedy matce nie przysługuje zasiłek z tytułu urodzenia lub adopcji dziecka, może starać się o jednorazową zapomogę finansową. 5. Norwegia kształci. Norwegowie inwestują mnóstwo pieniędzy w wykształcenie swoich mieszkańców. Edukacja jest darmowa, a państwo sponsoruje studia zagraniczne, jeśli na norweskich uczelniach nie ma danego kierunku lub brakuje miejsc na kierunkach takich jak medycyna czy architektura. Wielu norweskich lekarzy kształci się za granicą w Polsce uczy się 1300 studentów medycyny. Państwo norweskie stawia sobie za cel wykształcenie obywateli na najbardziej prestiżowych uczelniach na świecie.
W 1947 roku powstało Statens Lånekasse for Utdanning państwowa kasa pożyczkowa, której zadaniem było umożliwienie każdemu równy dostęp do nauki. Dzisiaj ta instytucja zajmuje się również finansowaniem studiów w innych krajach. Dzięki odkryciu złóż ropy naftowej kasa szybko uzyskała nowe fundusze, które przeznaczyła na pozyskanie wykwalifikowanej kadry pracowniczej w wielu dziedzinach. Obecnie 900 tys. osób (350 tys. czynnie, 550 tys. spłacając pożyczkę) korzysta z usług kasy. Wypłaca ona rocznie 15,7 mld koron w formie kredytów studenckich, które w czterech na dziesięć przypadków zamieniane są na bezzwrotne stypendia warunkiem jest zaliczenie roku. Pozostałe kredyty spłacane są przez studentów, którzy usamodzielnili się i uzyskali odpowiedni dochód. Część kredytu wypłacana jest jako bezzwrotne stypendium. Czesne pokrywane jest w znacznej części lub całości. 3,2 mld koron z kasy jest przeznaczanych na stypendia naukowe. Dla Norwegii pokrycie kosztów studiów zagranicznych często jest tańsze, niż pokrycie kosztów studiów w kraju. W tej chwili z pomocy państwa korzysta 12 tys. Norwegów studiujących za granicą. Bezpłatne studia są dostępne dla każdego bez względu na wiek wyłączając medycynę, której nie można studiować po 44 roku życia. źródło: http://biznes.interia.pl/wiadomosci/news/wiedza-to-skarb-norwegow,1793497,4199 6. Morze prawdziwa siła Norwegii. Norwegia słynie na świecie z wielkich zasobów ropy naftowej oraz gazu, jednak swój ekonomiczny sukces zawdzięcza również przemysłowi rybołówczemu, flocie oraz energii pochodzącej z ekologicznych elektrowni wodnych. Norwegowie są drugimi po Chińczykach największymi eksporterami ryb łososia, halibuta, dorsza. Rocznie zarabiają na tym ponad pięćdziesiąt miliardów koron. W Norwegii
wytwarza się ok. 3,5 miliona ton ryb w ciągu roku. Większość z nich pochodzi z hodowli, w które mieszkańcy kraju fiordów masowo inwestowali w latach osiemdziesiątych. Była premier Norwegii Gro Harlem Brundtland zaznacza, że dla Norwegów od dawien dawna morze było źródłem utrzymania. Oprócz ryb daje mieszkańcom kraju także ropę naftową i gaz. Norwegowie nie korzystają ze swojego dobra naturalnego, jakim jest gaz, lecz go eksportują. Prawie cała energia elektryczna używana w Norwegii pochodzi z elektrowni wodnych. Norwegowie zmyślnie wykorzystali jeziora, lodowce oraz odpady. W kraju jest 856 elektrowni wodnych o łącznej mocy 27 418 MW i rocznej produkcji 120-140 TWh. Pod tym względem Norwegia plasuje się na szóstej pozycji na świecie (po Kanadzie, Chinach, Brazylii, Stanach Zjednoczonych i Rosji). Cena prądu zależy od opadów deszczu, którego w Norwegii nigdy nie brakuje. Norwegia posiada trzecią po Stanach i Grecji flotę na świecie, jeśli za kryteria przyjmiemy tonaż i liczbę jednostek. W jej skład wchodzi 1800 statków, w tym 400 zbiornikowców do transportu gazu i 130 tankowców do przewozu ropy. W norweskiej flocie pracuje 53 tysiące marynarzy i oficerów. źródło: http://biznes.interia.pl/wiadomosci/news/norwegowie-morze-dalo-nam-wszystko,1793856,4199#commentszonelist Źródło: 1."Nowicjusz w Norwegii", 2009/2010; www.nyinorge.no Dziękujemy za zainteresowanie i Twój czas! Polityka prywatności Przetwarzanie danych przez firmę POL-NOR CONSULTING jest zgodne z mającym zastosowanie europejskim prawem o zachowaniu prywatności. Grupa Pol-nor Consulting http://www.pol-nor.com