INSTRUKCJA EKSPLOATACJI Wodomierze kołnierzowe DN 40 500



Podobne dokumenty
Grupa bezpieczeństwa kotła KSG / KSG mini

DTR.ZL APLISENS PRODUKCJA PRZETWORNIKÓW CIŚNIENIA I APARATURY POMIAROWEJ INSTRUKCJA OBSŁUGI (DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA)

Dobór średnicy wodomierza wytyczne dla budynków wielolokalowych i jednorodzinnych

PRZEPISY KLASYFIKACJI I BUDOWY STATKÓW MORSKICH

NACZYNIE WZBIORCZE INSTRUKCJA OBSŁUGI INSTRUKCJA INSTALOWANIA

Wodomierze objętościowe DN15 do DN40

CENTRALE WENTYLACYJNE NAWIEWNO WYWIEWNE Z ODZYSKIEM CIEPŁA ORAZ WILGOCI

PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów

Ustawa " Prawo o miarach" z dnia 11 maja 2001 r. (Dz.U. nr 63 poz. 636 z dnia 22 czerwca 2001r.) z późniejszymi zmianami

Regulamin Spółdzielni Mieszkaniowej INCO w sprawie rozliczania kosztów zużycia wody i odprowadzania ścieków.

Instrukcja obsługi Wyświetlacz wielkogabarytowy

CYFROWY MIERNIK REZYSTANCJI UZIEMIENIA KRT 1520 INSTRUKCJA OBSŁUGI

Woda to życie. Filtry do wody.

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n) Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL

Urządzenie do odprowadzania spalin

PAKOWARKA PRÓŻNIOWA VAC-10 DT, VAC-20 DT, VAC-20 DT L, VAC-20 DT L 2A VAC-40 DT, VAC-63 DT, VAC-100 DT

CD-W Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego. Cechy i Korzyści. Rysunek 1: Przetwornik stężenia CO 2 do montażu naściennego

Przepływomierz MFM 1.0 Nr produktu

REMONT POMIESZCZEŃ SĄDU REJONOWEGO POZNAŃ STARE MIASTO PRZY UL. DOŻYNKOWEJ 9H W POZNANIU. IV. INFORMACJA BIOZ

ST SPECYFIKACJA TECHNICZNA ROBOTY GEODEZYJNE. Specyfikacje techniczne ST Roboty geodezyjne

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA W PROJEKTOWANIU I UTRZYMANIU KOMINÓW W ŚWIETLE PRZEPISÓW USTAWY PRAWO BUDOWLANE

INSTRUKCJA OBSŁUGI URZĄDZENIA: HC8201

Śrubka zamykająca Uchwyt ścienny Przycisk kontrolny Lampka kontrolna

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012

INSTRUKCJA SERWISOWA. Wprowadzenie nowego filtra paliwa PN w silnikach ROTAX typ 912 is oraz 912 is Sport OPCJONALNY

INSTRUKCJA OBS UGI

Rozbudowa domu przedpogrzebowego na cmentarzu komunalnym w Bierutowie. Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru robót budowlanych - Okna i drzwi

INSTRUKCJA OBSŁUGI PIROMETR

INSTRUKCJA MONTAŻU I OBSŁUGI BATERIE SERII SENSO

Lublin, dnia 16 lutego 2016 r. Poz. 775 UCHWAŁA NR XIV/120/16 RADY GMINY MIĘDZYRZEC PODLASKI. z dnia 29 stycznia 2016 r.

R E G U L A M I N. rozliczania kosztów dostawy wody i odprowadzania ścieków w Spółdzielni Mieszkaniowej Zarzew w Łodzi

INSTRUKCJA NAPĘDÓW SERII 45, 55, 59, 64 M

Zarządzenie Nr 339/2011 Prezydenta Miasta Nowego Sącza z dnia 17 października 2011r.

Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów Uniwersytet Warszawski

Załącznik nr 7 do Umowy Nr z dnia r. Oświadczenie Podwykonawcy (WZÓR) W związku z wystawieniem przez Wykonawcę: faktury nr z dnia..

2.Prawo zachowania masy

SYSTEM SMAROWANIA LUBETOOL

Wyszczególnienie. Wyszczególnienie

REGULAMIN rozliczania dostaw ciep ej i zimnej wody w lokalach mieszkalnych i u ytkowych S. M. OSIEDLE STARÓWKA W WARSZAWIE

K O Z I C K I. KAROL KOZICKI EŁK, ul. W. Polskiego 54/13 tel./fax.:(87) NIP: tel. kom

LABORATORIUM TECHNOLOGII NAPRAW WERYFIKACJA TULEJI CYLINDROWYCH SILNIKA SPALINOWEGO

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1)

PODNOŚNIK KANAŁOWY WWKR 2

oraz nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego ze sprzętem ratowniczogaśniczym

INSTRUKCJA OBSŁUGI SYSTEM KANAŁÓW POWIETRZNYCH

D ODTWORZENIE TRASY I PUNKTÓW WYSOKOŚCIOWYCH

Instalacja elektryczna KOD CPV ; ;

D wysokościowych

INFORMATOR dotyczący wprowadzania do obrotu urządzeń elektrycznych i elektronicznych aparatury, telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i urządzeń

Dokumentacja techniczno-ruchowa ŁĄCZNIK REGULACYJNY. Nr kat Dyrektor Techniczny

UMOWA NR w sprawie: przyznania środków Krajowego Funduszu Szkoleniowego (KFS)

PROGRAM I HARMONOGRAM SZKOLENIA Szkolenie akredytowane przez Urząd Dozoru Technicznego, nr akredytacji: F-gazy i SZWO

Czteropompowy zestaw do podnoszenia ciśnienia ZKA35/3-6/4

z dnia 6 lutego 2009 r.

Ojcowski Park Narodowy

Zakłócenia. Podstawy projektowania A.Korcala

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT. Budowa ogrodzenia przy Sądzie Rejonowym w Lwówku Śląskim ST 1.0

Procedura działania Punktu Potwierdzającego Profile Zaufane epuap Urzędzie Gminy w Ułężu

Instrukcja zarządzania systemem informatycznym służącym do przetwarzania danych osobowych

MAKSYMALNA WYDAJNOŚĆ MŁOTY HYDRAULICZNE TYPU TXH

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH ROBOTY W ZAKRESIE STOLARKI BUDOWLANEJ

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR

OPIS TECHNICZNY DO PROJEKTU BUDOWLANEGO SIŁOWNI TERENOWEJ

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

DWD

Rozdział I Przepisy ogólne : Rozdział II

Kontrola na miejscu realizacji projektu Procedury i zarządzanie projektem Archiwizacja

SPRZĄTACZKA pracownik gospodarczy

ZARZĄDZENIE NR 82/15 WÓJTA GMINY WOLA KRZYSZTOPORSKA. z dnia 21 lipca 2015 r.

UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH

STWiOR GAZY MEDYCZNE 1.1. KODY CPV

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S.A. Zakładowa kontrola produkcji wyrobów budowlanych Wymagania DGW-12

MUP.PK.III.SG /08 Lublin, dnia r.

INSTRUKCJA OBSŁUGI ST 631 PIROMETR DUO

UCHWAŁA Nr 22 /2011 Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej w Hajnówce z dnia 29 września 2011 r.

Załącznik nr 8. Warunki i obsługa gwarancyjna

Zestawienie wartości dostępnej mocy przyłączeniowej źródeł w sieci RWE Stoen Operator o napięciu znamionowym powyżej 1 kv

Szczegółowe Specyfikacje Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych CPV Branża elektryczna

Liczba stron: 3. Prosimy o niezwłoczne potwierdzenie faktu otrzymania niniejszego pisma.

PROJEKT BUDOWLANY REMONTU (WYMIANY) POKRYCIA DACHU BUDYNKU SĄDU OKRĘGOWEGO W KATOWICACH PRZY Ul. ANDRZEJA 16/18 SEGMENT WSCHODNI

ROZPORZĄDZENIE. z dnia 2006 r. w sprawie uprawiania żeglarstwa

KOD CPV INSTALACJE PPOś

INSTRUKCJA MONTAśU. Tunelu rozsączającego (PP) 300 litrów

PX319. Driver LED 1x2A/48V INSTRUKCJA OBSŁUGI

WYTYCZNE MONTAśU i EKSPLOATACJI

I ZASADY BHP i OCHRONY ŚRODOWISKA W P. H. ELMAT SP. Z O. O.

HiTiN Sp. z o. o. Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32)

UCHWAŁA NR VII/39/2015 RADY GMINY KRZESZYCE. z dnia 11 czerwca 2015 r.

MID MP-01, MP Pomiar wody

INSTRUKCJA OBSŁUGI WD2250A. WATOMIERZ 0.3W-2250W firmy MCP

INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.

Urządzenie do pomiaru ciśnienia.

PROTOKÓŁ z okresowej kontroli stanu technicznego przewodów kominowych

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

WZÓR UMOWY. U M O W A Nr... zawarta w dniu r. w Warszawie pomiędzy:

POLSKIE CENTRUM BADAŃ I CERTYFIKACJI S.A Warszawa, ul. Kłobucka 23A. Opinia Nr BR/ROW/012/2007

Dr inż. Andrzej Tatarek. Siłownie cieplne

Metrologia cieplna i przepływowa

DOTYCZY przedmiotu zamówienia, wzoru umowy

Transkrypt:

INSTRUKCJA EKSPLOATACJI Wodomierze kołnierzowe DN 40 500 CE Dziękując za wybór naszego produktu prezentujemy Państwu instrukcję eksploatacji wodomierzy z przyłączeniami kołnierzowymi DN 40 300, produkowanych przez Apator Powogaz S.A. w Poznaniu, zgodnie z procedurami Zintegrowanego Systemu Zarządzania - Jakością, Środowiskiem Bezpieczeństwem. Prosimy o dokładne zapoznanie się z instrukcją przed zainstalowaniem wodomierza w celu zapewnienia użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. 1. Przedmiot instrukcji Niniejsza instrukcja określa kryteria właściwego doboru, warunki prawidłowego wbudowania, eksploatacji i konserwacji, a także zasady dotyczące bezpieczeństwa, ochrony środowiska i utylizacji wodomierzy kołnierzowych, przeznaczonych do pomiaru objętości wody do picia oraz wody używanej do celów gospodarczych i przemysłowych przepływającej w przewodach zamkniętych (rurociągach) Tablica 1 Typy i zastosowanie wodomierzy typ MWN śrubowe z poziomą osią wirnika MP-01 śrubowe z pionową osią wirnika MWN/JS-S sprzężone z zaworem sprężynowym MWN/WS-S sprzężone z zaworem sprężynowym MWN/JM-S sprzężone z zaworem sprężynowym MWN/WM-S sprzężone z zaworem sprężynowym MWN-NK; MWN-NO; MWN-NKO; MWN-NKOP MP-NK-01; MP-NO-01; MP-NKO-01; MP-NKOP-01 MWN/JS-S-NK; MWN/JS-S-NKP MWN/WS-S-NK; MWN/WS-S-NKP MWN/JM-S-NK; MWN/JM-S-NKP MWN/WM-S-NK; MWN/WM-S-NKP zastosowanie Woda zimna min 0,1 C - max 30 C Ciśnienie robocze max 1,6Mpa (16bar) IP68 liczydło hermetyczne NK nadajnik kontaktronowy NKP liczydło przystosowane do nadajnika NK Woda zimna min 0,1 C - max 30 C Ciśnienie robocze max 1,6Mpa (16bar) NK nadajnik kontaktronowy NO nadajnik optoelektroniczny; zdalne przekazywanie chwilowego strumienia objętości NKO wykonanie z nadajnikiem NK i NO NKOP wykonanie z liczydłem przystosowanym do montażu nadajników MWN130 śrubowe z poziomą osią wirnika MP130-01 śrubowe z pionową osią wirnika Woda gorąca min 0,1 C - max 130 C Ciśnienie robocze max 1,6Mpa (16bar) MWN130-NK; MWN130-NKP MP130-NK-01; MP130-NKP-01 Woda gorąca min 0,1 C - max 130 C Ciśnienie robocze max 1,6Mpa (16bar) NK - nadajnik kontaktronowy, zdalne przekazywanie objętości NKP liczydło przystosowane do nadajnika NK

Tablica 2 Pozycje montażu Typ Pozycja zamontowana Wodomierza Pozioma Pionowa Skośna MWN MP MWN/JS-S MWN/WS-S MWN/JM-S MWN/WM-S Usytuowanie liczydła Przykładowe oznaczenie wodomierza MWN, MP typ temperatura średnica nominalna nadajnik impulsów MWN - 130-50 - NK MP 50 - NK-01 odmiana konstrukcyjna Przykładowe oznaczenie wodomierza sprzężonego typ wodomierza głównego / typ wodomierza bocznego wielkość wodomierza głównego (średnica nominalna) / wielkość wodomierza bocznego (ciągły strumień objętości) nadajnik impulsów MWN/JS 50/4,0 - N Tablica 3.1 Tablica 3.2 Typ wodomierza wielkość [mm] MWN MWN130 MP-01 MP130 MWN-NK MWN130-NK MP-01-NK MP130-NK MWN-NO MWN130-NKP MP-01-NO MP130-NO MWN-NKO MP-01-NKO MP130-NKO MWN-NKOP Ciągły strumień objętości Q 3 [m 3 /h] 40 25 25 25 25 50 40 25 25 25 65 63 40 40 40 80 100 63 63 63 100 160 100 100 100 125 250 160 - - 150 400 250 - - 200 630 400 - - 250 1000 630 - - 300 1600 1000 - - Typ wodomierza MWN/JM MWN/WM MWN/JS MWN/WS wielkość Q 3 [mm] [m 3 /h] 50/4 25 65/4 40 80/4 63 100/4 100 150/16 250

2. Dane techniczne - normy i przepisy Dane techniczne zawarte są w kartach katalogowych na poszczególne typy wodomierzy. Wodomierze spełniają wymagania norm i przepisów: 1. MID Dyrektywa MID 2004/22/WE z 31.03.2004r. w sprawie przyrządów pomiarowych. 2. PN-EN-14154 normy zharmonizowane z dyrektywą 2004/22/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 31 marca 2004r. MID (Measuring Instrunents Directive) 3. PN-ISO 4064 Pomiar objętości wody w przewodach. Wodomierze do wody pitnej zimnej. 4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 18.12.2006 w sprawie zasadniczych wymagań dla przyrządów pomiarowych z późniejszymi zmianami. 5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 7.01.2008r. w sprawie prawnej kontroli metrologicznej przyrządów pomiarowych. Produkowane wodomierze mogą posiadać inne długości wbudowania niż to przewiduje norma PN-EN- 14154. Wynika to z określonych potrzeb użytkowników. Podstawowe wymagania dotyczące zabudowy wodomierzy zawarte są w normach: PN-B- 10720 - Wodociągi. Zabudowa zestawów wodomierzowych w instalacjach wodociągowych. Wymagania i badania przy odbiorze. PN-EN-14154 2 : Instalacja i warunki użytkowania. 3. Opis właściwego działania wodomierza Wodomierz MWN składa się z korpusu, organu pomiarowego oraz mechanizmu zliczającego. Strumień wody napędza wirnik umieszczony w organie pomiarowym. Wirnik jest umieszczony współosiowo do kanału korpusu i poprzez układ ślimak-ślimacznica napędza umieszczony na osi magnes. Magnes w części mokrej jest zesprzęglony z magnesem liczydła w części suchej wodomierza. Poprzez układ kół zębatych napędzane są wskazówki wodomierza oraz bębenki, które sumują objętość mierzonej wody. Wodomierz MP-01 składa się z korpusu, organu pomiarowego oraz mechanizmu zliczającego. Strumień wody napędza wirnik umieszczony w organie pomiarowym. Wirnik jest umieszczony prostopadle (pionowo) do kanału korpusu. Magnes w części mokrej jest zesprzęglony z magnesem liczydła w części suchej wodomierza. Poprzez układ kół zębatych napędzane są wskazówki wodomierza oraz bębenki, które sumują objętość mierzonej wody. Wodomierz sprzężony MWN/JS lub JM lub WS lub WM. składa się z wodomierza głównego typu MWN opisanego powyżej i wodomierza bocznego. Jako wodomierz boczny zainstalowany może być wodomierz skrzydełkowy jednostrumieniowy suchobieżny typu JS lub wodomierz skrzydełkowy jednostrumieniowy mokrobieżny JM lub też wodomierz skrzydełkowy wielostrumieniowy suchobieżny typu WS lub wodomierz skrzydełkowy wielostrumieniowy mokrobieżny WM. Rozdziałem przepływu przez wodomierz boczny (małe przepływy) lub przez wodomierz główny (duże przepływy) w zależności od wielkości przepływu steruje zawór przełączeniowy sprężynowy. Działanie tego zaworu jest automatyczne i nie wymaga korzystania z zewnętrznego źródła energii. W wyniku pracy zaworu występuje wzajemnie przenikanie zakresów pomiarowych wodomierza głównego i bocznego, tym samym wodomierz sprzężony posiada niezwykle szeroki zakres pomiarowy, od minimalnego strumienia objętości wodomierza bocznego do maksymalnego strumienia objętości wodomierza głównego. 4. Dobór właściwej wielkości wodomierza. Za kryterium doboru właściwej wielkości (średnicy nominalnej) wodomierza powinny służyć zawsze warunki pracy wodomierza, tj. przeciętna oraz maksymalna wartość roboczego strumienia objętości przepływającej wody. Zbyt duży wodomierz nie tylko zwiększy koszt inwestycji, ale wykazuje mniejszą dokładność wskazań w okresach małego przepływu wody. Dobór zbyt małego wodomierza jest powodem jego przeciążania i tym samym przedwczesnego zużycia jego części czynnych. Stąd aby zainstalowany wodomierz pracował właściwie w granicach jego zakresu pomiarowego i dopuszczalnych błędów wskazań, należy wnikliwie ustalić zakres jego pracy w ciągu doby, względnie zakres ten należy ustalić w oparciu o miesięczne zużycie wody przy uwzględnieniu minimalnych i maksymalnych

wartości strumienia objętości. Zaleca się taki dobór wielkości wodomierza, aby wielkość największego przewidywanego strumienia objętości w instalacji, odpowiadała wielkości: 0.5 do 0.7 ciągłego strumienia objętości Q 3 dla wodomierzy typu MWN 0.3 do 0.4 ciągłego strumienia objętości Q 3 dla wodomierzy typu MWN130 0.3 do 0.6 ciągłego strumienia objętości Q 3 dla wodomierzy typu MP i MP130 wartość Q 3 dla wodomierzy sprzężonych Wartości ciągłego strumienia objętości Q 3 dla danego typu wodomierza zostały podane w tablicach 3.1 i 3.2. Zastosowanie odpowiedniego typu wodomierza podyktowane jest ponadto temperaturą, ciśnieniem wody oraz warunkami wbudowania wodomierza w przewód wodociągowy, a także potrzebą zdalnego przekazywania wskazań i pomiaru strumienia objętości. Przy doborze wodomierza ważna jest także strata ciśnienia jaką powoduje zamontowanie wodomierza w sieci. Wodomierz sprzężony powinien zostać dobrany w taki sposób, aby pojawiające się często lub w dłuższych okresach czasu przepływy, nie odbywały się w strefie pracy zaworu przełączającego. Zakresy przełączania zaworu przedstawiono w karcie katalogowej. 5. Sprawdzenie przy odbiorze Nadesłany przez wytwórcę wodomierz należy sprawdzić czy nie doznał w czasie transportu uszkodzeń zewnętrznych, zwłaszcza dotyczy to korpusu i jego kołnierzy oraz osłony liczydła, a także przewodu elektrycznego (w wykonaniu z nadajnikiem). Należy sprawdzić także stan plomb z cechami legalizacyjnymi lub zabezpieczającymi oraz mocowanie tych plomb, a także oznaczenie wodomierza. Następujące oznaczenia są umieszczane na tarczy liczydła, tabliczce lub korpusie wodomierza: nazwa lub znak wytwórcy, znak badania typu wg MID, znak fabryczny typu, numer wodomierza, oznakowanie metrologiczne składa się z dużej litery M i dwóch ostatnich cyfr roku produkcji wodomierza w którym oznaczenie to zostało umieszczone na przyrządzie pomiarowym, kierunek przepływu w postaci strzałki, znak V dla wodomierzy do przewodów pionowych, znak H dla wodomierzy do przewodów poziomych, H * V dla wodomierzy do przewodów poziomych i pionowych, wartość strumienia objętości Q 3 w m 3 /h, oznaczenie jednostki miar w m 3 (na podzielni liczydła), wartość maksymalnej straty ciśnienia Δp, dla wodomierzy do wody gorącej wartość górnej granicy temperatury 130 C, wartość górnej granicy ciśnienia: PN 16, 6. Warunki prawidłowego wbudowania wodomierza 6.1 Miejsce wbudowania wodomierza powinno być łatwo dostępne do montażu, demontażu i obsługi, wygodne dla odczytu, wyodrębnione z pomieszczeń użytkowo-gospodarczych. Chronione przed negatywnymi warunkami atmosferycznymi oraz zabezpieczone od wpływów instalacji elektrycznych i gazowych. W przypadku braku takiego miejsca wodomierz może być wbudowany w studzience wodomierzowej, przy czym wodomierz i jego wyposażenie powinno być zamontowane odpowiednio wysoko nad dnem studzienki. Studzienka powinna być wyposażona w osadnik lub odprowadzenie wody. 6.2 Wodomierz w miejscu wbudowania nie powinien być narażony na uderzenia lub wibracje wzbudzane pracującymi w sąsiedztwie urządzeniami, a także zbyt wysoką temperaturą otaczającego powietrza oraz zanieczyszczeniem, zalaniem wodą i korozyjnym działaniem środowiska zewnętrznego. Temperatura w miejscu wbudowania nie powinna być niższa niż 4 C. Wodomierz należy chronić przed wpływem takich zjawisk hydraulicznych jak kawitacja czy hydrodynamiczne uderzenia wody. 6.3 Przed i za wodomierzem należy przewidzieć zamontowanie zaworów celem odcięcia dopływu wody w przypadku konieczności wymontowania dla dokonania przeglądu lub naprawy, przy czym należy stosować

zawory posiadające możliwość całkowitego odsłonięcia przekroju poprzecznego przewodu wodociągowego. 6.4 W przypadku spodziewanych zanieczyszczeń wody w czasie eksploatacji należy zainstalować filtr lub osadnik pomiędzy zaworem, a odcinkiem prostym przed wodomierzem. 6.5 Dla zamontowania wodomierza nie powodującego naprężeń w korpusie zaleca się stosowanie łączników kompensacyjnych montowanych na odpływie, które pozwalają na redukcję długości w ramach wysuwu teleskopowo osadzonej tulei łącznika. 6.6 Przewód w miejscu wbudowania powinien być tak ukształtowany, aby nie było możliwości tworzenia się w obrębie wodomierza poduszki powietrznej. Wodomierz musi być całkowicie wypełniony wodą, stąd przewód wodociągowy za przetwornikiem nie może się obniżać (Rys. 1). Rys. 1 6.7 Wodomierz nie powinien być narażony na nadmierne naprężenia spowodowane przez rurociągi lub wyposażenie. Jeśli jest to konieczne należy zamontować go na cokole lub w uchwycie. Poza tym rury łączące po stronie dopływowej i odpływowej powinny być odpowiednio zamocowane, aby żadna część instalacji nie przemieściła się pod wpływem wody, gdy wodomierz jest demontowany lub odłączony z jednej strony. 6.8 Przy wbudowaniu w sieć należy przestrzegać właściwego usytuowania wodomierza zgodnie z przeznaczeniem do pracy w pozycji zamontowania: poziomej, pionowej i skośnej (Tablica 2). 6.9 Wodomierze MWN oraz MP mogą pracować bez uwzględnienia odcinków prostych przed (U0) i za wodomierzem (D0). 6.9.1 Szczególne uwarunkowania montażu wodomierzy. W ciągu umożliwiającym zastosowanie odcinków prostych dla zabezpieczenia przed ujemnym wpływem odkształceń strumienia wody (zaburzeń przepływu) wywołanych przez kolana, zawory i inne elementy instalacji można przewidzieć stosowanie (na dopływie) prostego odcinka przewodu o długości L=3DN (średnic nominalnych wodomierza). W przypadku wbudowania wodomierza za podwójnym kolanem, zaworem zwrotnym lub pompą należy wyżej podaną długość odcinka prostego podwoić: 2L, a w przypadku pompy tłokowej nawet potroić: 3L. Chcąc uniknąć takiej długiej prostki można wbudować kierownicę strumienia przed wodomierzem. Powstające zaburzenia za wodomierzem nie mają w zasadzie wpływu na dokładność wskazań. Niemniej z uwagi na uderzenia zwrotne, dla uniknięcia ewentualnego uszkodzenia ułożyskowania wirnika zaleca się stosowanie, jeżeli warunki wbudowania na to pozwolą, również za wodomierzem krótkiego odcinka prostego: L 1 = 2DN. 6.10 Odcinki przewodu przed i za wodomierzem powinny być wykonane współosiowo. Uszczelki powinny być zakładane koncentrycznie do przewodu. Nie dopuszczalne jest mimośrodowe osadzenie wodomierza w przewodzie, a w szczególności przesunięcie uszczelek między wodomierzem a przewodem w taki sposób, żeby zajmowały część swobodnego przekroju przewodu przy wodomierzu i zaburzały w ten sposób przepływ. 6.11 Przepływ wody przez wodomierz powinien być zgodny z kierunkiem strzałek umieszczonych po obu stronach korpusu. 6.12 Wodomierze przystosowane są do zabudowy kołnierzowej. Kołnierze wykonane są zgodnie z normą PN-ISO-7005-2 PN10 lub z innymi normami na życzenie użytkownika. Przewód instalacji w miejscu wbudowania wodomierza powinien posiadać identycznie owiercone kołnierze. UWAGA!!! Niedopuszczalne jest wykonywanie prac spawalniczych przy podłączonym wodomierzu, gdyż

spowoduje to jego uszkodzenie. 6.13 Do wbudowania wodomierzy należy przewidzieć śruby o wielkości dostosowanej do otworów w kołnierzach oraz podkładki. 7. Wypełnianie wodą i uruchomienie wodomierza. 7.1 Przed zainstalowaniem wodomierza, rurociąg powinien być przepłukany w celu usunięcia zanieczyszczeń, a jeśli jest stosowany filtr to powinien być oczyszczony. W czasie płukania zamiast wodomierza należy stosować zastępującą go prostkę. 7.2 Przed zainstalowaniem należy sprawdzić działanie wodomierza przez wprawienie w ruch wirnika obserwując jego obrót lub obrót wskazówek liczydła. Należy sprawdzić stan plomb. 7.3 Po zainstalowaniu wodomierza, woda powinna być doprowadzona do rurociągu wolno i przy otwartych odpowietrznikach, tak aby powietrze opuszczające instalację nie powodowało nadmiernych obrotów wodomierza powodując tym samym jego uszkodzenie. 7.4 W czasie eksploatacji zawory przed i za wodomierzem powinny być całkowicie otwarte. 7.5 Po wykonaniu wszystkich czynności związanych z uruchomieniem należy sprawdzić działanie wodomierz obserwując przyrost wskazań na liczydle. 7.6 W czasie eksploatacji należy sprawdzić czy rzeczywiste warunki eksploatacyjne odpowiadają przeznaczeniu wodomierza szczególnie pod względem dopuszczalnego ciśnienia, temperatury i przepływu. 8. Konserwacja, przeglądy i naprawy Wodomierz jest przyrządem zmieniającym z czasem swe własności miernicze. Przy czym pogarszanie się tych własności jest na ogół wynikiem agresywnego działania wody, Stąd każdy wodomierz należy po pewnym czasie, wymontować z sieci i poddać go planowemu przeglądowi lub remontowi. Okresy ważności oceny zgodności określone są w przepisach metrologicznych. Po wymontowaniu wodomierza z sieci wskazane jest dla celów porównawczych uprzednie sprawdzenie dokładności jego wskazań, a dopiero po tym zabiegu przystąpienie do rozmontowania i oczyszczenia. Do oczyszczania nie należy stosować środków chemicznych działających szkodliwie na materiały, z których wykonane są poszczególne części wodomierza. Niedopuszczalne jest stosowanie do czyszczenia części wszelkiego rodzaju odczynników chemicznych powodujących korozję materiałów lub stanowiących rozpuszczalniki szczególnie dla tworzyw sztucznych, czy też powodujących przyspieszone starzenie uszczelnień. Naprawy powinny być dokonywane w odpowiednio przygotowywanych bazach napraw wodomierzy lub w zakładach serwisowych. Przy naprawie związanej z koniecznością wymiany części należy stosować tylko oryginalne części zamienne dostarczane przez Apator Powogaz S.A. Po naprawie wodomierze podlegają sprawdzeniu zgodnie z obowiązującymi przepisami. 9. Przechowywanie i transport Otrzymane z dostawy, względnie wymontowane z sieci wodomierze, należy przechowywać w położeniu liczydłem ku górze lub na boku w pomieszczeniu zamkniętym, wolnym od wszelkiego rodzaju oparów żrących, cuchnących itp. wpływających niszcząco na składowane wodomierza. Temperatura pomieszczenia powinna wynosić od 5 C do 50 C, zaś wilgotność względną otaczającego powietrza do 90%. Zarówno w czasie transportu jak i w czasie przechowywania wodomierza powinny być zabezpieczone przed drganiami, a szczególnie wstrząsami mogącymi doprowadzić do uszkodzenia obudowy lub elementów wewnętrznych. Transport powinien odbywać się krytymi środkami transportu w opakowaniu fabrycznym tub zastępczym, w pełni zabezpieczającym wyrób przed uszkodzeniem.

10. Niesprawności i ich usuwanie Przy braku wskazań liczydła, gdy przepływa przez wodomierz woda, należy sprawdzić czy nie został zablokowany wirnik wskutek zabrudzenia. Jeśli po ewentualnym oczyszczeniu wodomierz nie działa i w każdym innym przypadku braku działania, wodomierz należy przekazać do naprawy z podaniem dokonanych spostrzeżeń. Jeśli nie działa nadajnik impulsów należy powiadomić dostawcę. Jeżeli po konsultacji z dostawcą nie da się usunąć usterki, wodomierz należy przekazać do naprawy. 11. Warunki bezpieczeństwa i aspekty środowiskowe 11.1 Wodomierz jest przyrządem pomiarowym bezpiecznym w użytkowaniu przy zachowaniu warunków montażu i eksploatacji zgodnej z przeznaczeniem. 11.2 Przy montażu i obsłudze a także w eksploatacji mogą wystąpić zagrożenia związane bezpośrednio z wodomierzem: a) zagrożenia mechaniczne: upadek niewłaściwie przenoszonego wyrobu wyciek wody i zalanie wskutek zainstalowania wyrobu niezgodnie z warunkami montażu lub nadmiernym ciśnieniem wody; b) zagrożenia termiczne: poparzenie wskutek kontaktu z eksploatowanym wodomierzem lub wyciekiem wody gorącej. 11.3 Dla przeciwdziałania zagrożeniom mechanicznym wodomierze posiadają kształty umożliwiające dogodne uchwycenie. Wodomierze o większej masie posiadają uchwyty do zastosowania urządzeń podnośnikowych. Dla przeciwdziałania zagrożeniom termicznym można stosować specjalne osłony. 11.4 Dla montażu wodomierza i jego obsługi należy zapewnić oświetlone, łatwo dostępne miejsce o utwardzonym podłożu nie zagrażającym upadkiem. 11.5 Elementy składowe wodomierza nie zawierają substancji szkodliwych dla zdrowia i środowiska. Wszystkie wodomierze do wody zimnej posiadają atesty higieniczne na kontakt z wodą do picia. 11.6 Zastosowane uszczelnienia liczydeł (IP65 do IP68), a także inne rozwiązania konstrukcyjne zabezpieczają wodomierz przed negatywnym oddziaływaniem kondensacji pary wodnej na prawidłowy odczyt wskazań lub pracę nadajników. 11.7 Klasyfikacja warunków środowiskowych Klasyfikacja warunków środowiskowych mechanicznych klasa M1 wg RMG z dnia 18.12.2006r. Klasyfikacja warunków środowiskowych klimatycznych i mechanicznych klasa B wg PN- EN-14154-3:2005+A1 Klasyfikacja warunków środowiskowych elektromagnetycznych klasa E1 wg PMG z dnia 18.12.2006r 12 Wartość impulsu wodomierzy oraz schemat montażu 12.1 Wartość impulsu wodomierza w wykonaniu podstawowym (fabrycznym) dla nadajnika NK Zimna woda Gorąca woda Średnica nominalna (mm) Wartość impulsu (m 3 ) Wartość impulsu (m 3 ) 40; 50; 65; 80; 100; 125 1 0,1 150; 200; 250; 300; 400; 500 10 1

12.2 Wartość impulsu wodomierza w wykonaniu podstawowym (fabrycznym) dla nadajnika NO Średnica nominalna (mm) Wartość impulsu (l) 40; 50; 65; 80; 100; 125 1 150; 200; 250 10 300; 400 105,2632 500 100 Rys. 2 Schemat przykładowych połączeń dla realizacji zdalnego przekazywania wskazań i pomiaru strumienia objętości Nadajnik NO brązowy zielony biały (GND) I s I o U 0 U s Wodomierz U s -5 do 24VDC; -NPN OC; I s <30mA (I o=0ma) przewód LiYY 3x0,25mm 2 L=2m Przelicznik ciepłomierza ELF CQM LQM LEC 5 W1 W2 W3 W4 Nadajnik NK Moduł RF Moduł M-Bus RS 485 biały brązowy RS 232 Impulsy NK; NO Impulsy NK; NO W1 W1 W1 Impulsy W2 NK; NO W3 Przetwornik impulsów P12 O Programowalny miernik N30 O Licznik impulsów IZM multipulse 4-20 ma (w funkcji Q) Alarm 1 Alarm 2 Rs485 Modbus 4-20 ma (w funkcji Q) Alarm 1 Alarm 2 Rs485 Modbus RS232 (RS485) (M-bus) RS OPTO U s < 24V; I s 5 do 15 ma (max 50mA) Przewód YTLY 2x0,25mm L=2m Moduł Radiowy Nakładka Radiowa 2 AMR system Inkasencki odczyt danych Stacjonarny odczyt danych PC CSV, TXT Zakres częstotliwości - 868 Mhz Protokół - Wireles M-Bus Moc wyjściowa - 10mW 12.3 Istnieje możliwość zamawiania innych wartości impulsów niż w wykonaniu podstawowym (fabrycznym) dla nadajnika NK według kart katalogowych. W przypadku takiego zamówienia wartości impulsów będą zgodne z wymaganiami klienta oznaczonym w zamówieniu. 12.4 Przedłużenie przewodu nadajnika W celu przedłużenia standardowego przewodu nadajnika zaleca się użyć przewodu w ekranie o przekroju pojedynczej żyły min. 0,75 mm 2 uwzględniając zalecenie by całkowita impedancja przedłużonego odcinka nie przekraczała 500 Ohm. Należy zwrócić uwagę aby nie krzyżować trasy przedłużenia z istniejącym rozprowadzeniem kabli energetycznych, automatyki itp.

Uwaga: Stosować możliwe krótkie odcinki przedłużeń. Wodomierz kołnierzowy 13. Postępowanie ze zużytymi wyrobami opakowaniami Opakowanie wykonane jest z tektury falistej nadającej się do powtórnego wykorzystania. Można je oddać do każdego punktu skupu makulatury. Szczegółowe informacje na temat powtórnego przetwarzania poszczególnych materiałów, z których wykonany jest wodomierz, jak też sposoby prawidłowego usuwania odpadów można otrzymać w odpowiednich działach firmy. 14. Ocena użytkownika Instrukcje obsługi podlegają stałej aktualizacji. Przekazując nam własne propozycje usprawnień pomagacie nam Państwo zoptymalizować instrukcje pod kątem potrzeb użytkowników. Wszelkie uwagi na temat instrukcji oraz dotyczące eksploatacji przetworników przepływu prosimy kierować na adres producenta. UWAGA!!! W ramach postępu technicznego producent zastrzega sobie prawo wprowadzania zmian produkowanych wyrobów, które mogą być nie uwidocznione w instrukcji, przy czym zasadnicze cechy typu zostaną zachowane. Na życzenie wysyłamy katalog części zamiennych. ul. Klemensa Janickiego 23/25 60-542 Poznań, tel. 061 8418100 http://www.powogaz.com.pl dział handlowy: tel. 061 8418148, fax 061 8472548 e-mail: handel@powogaz.com.pl I PL 2 003/2013