Dawkowanie leków w szczególnych sytuacjach



Podobne dokumenty
Seminarium 1:

Koszty obciążenia społeczeństwa. Ewa Oćwieja Marta Ryczko Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia IZP UJ CM 2012

Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów

Program zdrowotny. Programy profilaktyczne w jednostkach samorz du terytorialnego. Programy zdrowotne a jednostki samorz du terytorialnego

Samochody osobowe i vany

NOWE I ISTNIEJĄCE SYSTEMY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ W ŚWIETLE ROZPORZĄDZENIA KRAJOWYCH RAM INTEROPERACYJNOŚCI

ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI NA TERENIE GMINY ROZDRAŻEW ZA 2015 R.

ABC hepatologii dziecięcej - modyfikacja leczenia immunosupresyjnego u pacjenta z biegunką po transplantacji wątroby

ZMIANY W EMERYTURACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH OD DNIA R.

Laboratorium analityczne ZAPRASZA. do skorzystania

APAp dla dzieci w zawiesinie

Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"

Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA. Dariusz Gozdowski. Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

PROCEDURA OCENY RYZYKA ZAWODOWEGO. w Urzędzie Gminy Mściwojów

Parafina ciekła - Avena

Producent P.P.F. HASCO-LEK S.A nie prowadził badań klinicznych mających na celu określenie skuteczności produktów leczniczych z ambroksolem.

ZASADY WYPEŁNIANIA ANKIETY 2. ZATRUDNIENIE NA CZĘŚĆ ETATU LUB PRZEZ CZĘŚĆ OKRESU OCENY

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku

Układ wydalniczy i skóra

Zmiany pozycji techniki

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

Komentarz technik dróg i mostów kolejowych 311[06]-01 Czerwiec 2009

2) Drugim Roku Programu rozumie się przez to okres od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku.

I. POSTANOWIENIE OGÓLNE

Komunikat 16 z dnia dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej

PREFABRYKOWANE STUDNIE OPUSZCZANE Z ŻELBETU ŚREDNICACH NOMINALNYCH DN1500, DN2000, DN2500, DN3200 wg EN 1917 i DIN V

Zarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska

SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. file://d:\rckik-przetargi\103\ogłoszenie o zamówieniu - etykiety.htm

KARTA PRZEDMIOTU. Alternatywne kierunki produkcji roślinnej R.D1.7

Hormony płciowe. Macica

KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA DOUSTNEGO STANÓW NADMIARU ŻELAZA W ORGANIZMIE

Cena lodówki wraz z 7% podatkiem VAT wynosi 1337 zł 50 gr. Oblicz ile wynosi podatek VAT.

Regulamin Obrad Walnego Zebrania Członków Stowarzyszenia Lokalna Grupa Działania Ziemia Bielska

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI[1]) z dnia r.

Nowy program terapeutyczny w RZS i MIZS na czym polega zmiana.

Uchwała Nr 129/16/V/2016 Zarządu Powiatu w Olkuszu z dnia r.

Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem

z dnia Rozdział 1 Przepisy ogólne

REGULAMIN Programu Pakiet dietetyczny badania z konsultacją dietetyczną i zaleceniami

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.

Młodzieńcze spondyloartropatie/zapalenie stawów z towarzyszącym zapaleniem przyczepów ścięgnistych (mspa-era)

REGULAMIN FINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW FUNDUSZU PRACY KOSZTÓW STUDIÓW PODYPLOMOWYCH

Wniosek o udzielenie dofinansowania ze środków PFRON do likwidacji barier architektonicznych

14P2 POWTÓRKA FIKCYJNY EGZAMIN MATURALNYZ FIZYKI I ASTRONOMII - II POZIOM PODSTAWOWY

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII

NUMER WNIOSKU Wypełnia PUP Wolsztyn

... Podstawa prawna: Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 849)

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII

REGULAMIN KONTROLI ZARZĄDCZEJ W MIEJSKO-GMINNYM OŚRODKU POMOCY SPOŁECZNEJ W TOLKMICKU. Postanowienia ogólne

Część VI: Podsumowanie planu zarządzania ryzykiem dotyczącego produktu leczniczego

Wniosek o przyznanie stypendium szkolnego

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

Wpływ zmian klimatu na sektor rolnictwa

Procedury wewnętrzne określające zasady refundacji kosztów opieki nad dzieckiem do lat 6 lub nad dzieckiem niepełnosprawnym do 7 lat

INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI DLA OSÓB, KTÓRE UZYSKAŁY STATUS UCHODŹCY / OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ

UCHWAŁA... Rady Miejskiej w Słupsku z dnia...

Aktywność fizyczna CEL/42/07/09. Aktywność fizyczna. Schemat postępowania w cukrzycy

Olej rzepakowy, jako paliwo do silników z zapłonem samoczynnym

Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje:

KARTA ZGŁOSZENIA DZIECKA DO ŚWIETLICY SZKOLNEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 IM. M. SKŁODOWSKIEJ-CURIE W SOBÓTCE W ROKU SZKOLNYM 2015/16

Obowiązki przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu Art. 21. Przedsiębiorca prowadzący stację demontażu powinien zapewniać bezpieczne dla

Techniczne nauki М.М.Zheplinska, A.S.Bessarab Narodowy uniwersytet spożywczych technologii, Кijow STOSOWANIE PARY WODNEJ SKRAPLANIA KAWITACJI

Wskazówki dotyczące przygotowania danych do wydruku suplementu

Olsztyn, dnia 30 lipca 2014 r. Poz UCHWAŁA NR LIII/329/2014 RADY GMINY JONKOWO. z dnia 26 czerwca 2014 r.

Urząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /02:29:36. Wpływ promieni słonecznych na zdrowie człowieka

SPECJALNA, SZYBKOSCHNĄCA ZAPRAWA FUGOWA NA BAZIE CEMENTU DO FUGOWANIA KAMIENIA NATURALNEGO DO SPOIN O SZEROKOŚCI OD 0 DO 5 MM, NIE DAJĄCA PRZEBARWIEŃ.

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

Podatek przemysłowy (lokalny podatek od działalności usługowowytwórczej) :02:07

Bielsko-Biała, dn r. Numer zapytania: R WAWRZASZEK ISS Sp. z o.o. ul. Leszczyńska Bielsko-Biała ZAPYTANIE OFERTOWE

SPIS TREŚCI do e-booka pt. Metody badań czynników szkodliwych w środowisku pracy

zaprasza do składania ofert na zakup samochodu dostawczego na potrzeby tworzonego przedszkola i do innych usług.

Oznaczanie właściwości tłuszczów

Zarządzenie nr 538 Wójta Gminy Zarszyn z dnia 9 czerwca 2014 r.

WNIOSEK O UDZIELENIE WSPARCIA DLA KREDYTOBIORCY 1) ZNAJDUJĄCEGO SIĘ W TRUDNEJ SYTUACJI FINANSOWEJ, KTÓRY ZACIĄGNĄŁ KREDYT MIESZKANIOWY 2)

OSZACOWANIE WARTOŚCI ZAMÓWIENIA z dnia roku Dz. U. z dnia 12 marca 2004 r. Nr 40 poz.356

INSTRUKCJA WYPEŁNIANIA DEKLARACJI O WYSOKOŚCI OPŁATY ZA GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI DLA DOMÓW OPIEKI, HOTELI, PENSJONATÓW, SZPITALI itp.

REGULAMIN KOSZTÓW PIŁKARSKIEGO SĄDU POLUBOWNEGO

Zestawienie wartości dostępnej mocy przyłączeniowej źródeł w sieci RWE Stoen Operator o napięciu znamionowym powyżej 1 kv

Specyfikacja techniczna wykonania i odbioru hydroizolacji z wykorzystaniem środka PENETRON PLUS

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NR 4

Wójta Gminy Ujazd (nazwa organu zlecającego)

Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r.

UCHWAŁA NR 388/2012 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU. z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie ustanowienia stypendiów artystycznych dla uczniów radomskich szkół

Piotr Błędowski Instytut Gospodarstwa Społecznego Szkoła Główna Handlowa. Warszawa, r.

R E G U L A M I N PRZYZNAWANIA I POZBAWIANIA LICENCJI ZAWODNICZYCH, UPRAWNIAJ

Wybrane programy profilaktyczne

STANDARD Standard określa zasady jednorodności i czystości dodatków do Ŝywności. Spis treści

ZASADY REPRODUKCJI SYMBOLI GRAFICZNYCH PRZEDMOWA

Metody wyceny zasobów, źródła informacji o kosztach jednostkowych

SST SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE.

Biomasa w odpadach komunalnych

UCHWAŁA NR 660/2005 RADY MIEJSKIEJ W RADOMIU. z dnia roku

W N I O S E K. 1. Nazwa podmiotu i adres siedziby Pełna nazwa... Adres... (ulica, numer, kod pocztowy, miejscowość)

PL B1. POLITECHNIKA LUBELSKA, Lublin, PL BUP 14/14

UCHWAŁA NR XXVIII/210/2012 RADY MIEJSKIEJ W DREZDENKU. z dnia 29 października 2012 r.

POPRAWKA do POLSKIEJ NORMY. PN-EN :2008/Ap2. Dotyczy PN-EN :2008 Eurokod 7 Projektowanie geotechniczne Część 1: Zasady ogólne

Profilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa

Spis treści. I. Wstęp II. Chemiczna analiza wody i ścieków... 12

Transkrypt:

Dawkowanie leków w szczególnych sytuacjach Jeffrey L. Wagner, PharmD, Carlton K.K. Lee, PharmD, MPH I Ogólne zasady dawkowania leków w pediatrii A. Obliczanie masy ciała Najczęstszym sposobem dawkowania leków w pediatrii jest określenie dawki leku w przeliczeniu na masę ciała dziecka (mg/kg). Przeliczenie masy w funtach (Ib) na kilogramy (kg): Masa (kg) = Masa (Ib)/2,2 B. Obliczanie powierzchni ciała Niektóre leki (np. acyklowir i kotrimoksazol [oraz np. kaspofungina lek przeciwgrzybiczy przyp. red. n.]) wymagają dawkowania w przeliczeniu na powierzchnię ciała. Uważa się, że leki, które gromadzą się w płynie zewnątrzkomórkowym, powinny być dawkowane w przeliczeniu na powierzchnię ciała, która lepiej od masy ciała odzwierciedla ilość płynu zewnątrzkomórkowego i całkowitą ilość wody w organizmie. U dzieci można zastosować poniższy nomogram lub wzór Mostellera. 1. Nomogram Powierzchnię ciała określa się za pomocą linii prostej łączącej wzrost i masę ciała pacjenta na odpowiednich osiach. Punkt przecięcia prostej z osią powierzchni ciała (PC) oznacza wartość powierzchni ciała. Jeśli masa ciała pacjenta jest w przybliżeniu odpowiednia do wzrostu, powierzchnię ciała można określić, posługując się samą masą ciała, tak jak to przedstawiono na osi drugiej (ryc. -1). 2. Wzór Mostellera* PC (m 2 ) = wzrost (cm) x masa (kg)/0 * Równanie pochodzi z: R.D. Mosteller: Simpliefied calculation of body surface area. N Engl J Med 1987;17(17):98. 185

186 Nomogram 2 2 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 Wzrost cm cale 85 75 65 55 45 5 28 26 24 22 19 18 17 16 14 1 12 Masa w funtach Dla dzieci o masie ciała odpowiedniej do wzrostu 9 8 7 6 5 4 2 1. 1. 1. 1.00.....55..45..5..25.. Powierzchnia ciała w m 2. Powierzchnia ciała Masa ciała m 2 funty kg 2.0 1.9 1.8 1.7 1.6 1.5 1.4 1. 1.2 1.1 1.0 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0. 0.2 0.1 1 1 1 1 1 1 0 45 5 25 18 16 14 12 9 8 7 6 5 4 25 9.0 8.0 7.0 6.0 5.0 4.0.0 2.5 2.0 1.5 1.0 RYC. -1 Określanie powierzchni ciała: kalkulator kieszonkowy versus nomogram. (Dane z G.I. Brias, B.J. Bailey: Surface area estimation: pocket calculator v nomogram. Arch Dis Child 1994; :246 247).

187 II Dawkowanie związane z ą (farmakologia rozwojowa) Tabela -1 Parametry fizjologiczne zależne od wieku wpływające na farmakokinetykę leków u dzieci Wiek, w którym osiągany jest taki poziom, jak u dorosłych Efekt farmakokinetyczny Przykładowy lek Parametr fizjologiczny w porównaniu z dorosłymi Parametr fizjologiczny wpływający na farmakokinetykę leku Wchłanianie Penicylina mies. biodostępności leków zasadowych biodostępności leków kwasowych ph w przewodzie pokarmowym ph w żołądku (mniejsze wydzielanie kwasu) 6 8 mies. Nieprzewidywalna biodostępność i wydłużenie czasu do osiągnięcia stężenia maksymalnego motoryki żołądka i jelit (czas opróżniania żołądka bezpośrednio po urodzeniu 6 8 godz.) Motoryka przewodu pokarmowego ~ 1 r.ż. biodostępności leków rozpuszczalnych w tłuszczach kwasów żółciowych i enzymów trzustkowych Wytwarzanie enzymów i innych związków w przewodzie pokarmowym Podawanie leków domięśniowo perfuzji? wchłaniania Miesiąc wchłaniania Lindan z powodu drgawek przeciwwskazany Stosowanie leków miejscowo na skórę Dystrybucja Aminoglikozydy ~ 12 lat objętość dystrybucji leków rozpuszczalnych w wodzie % wody w organizmie całkowita ilość wody ilość płynów w przestrzeni zewnątrzkomórkowej, gwałtowne zmiany w 1 r.ż. ~ 17 lat % tłuszczu Noworodek urodzony o czasie 12 16%; w wieku 5 lat, potem

188 Tabela -1 Parametry fizjologiczne zależne od wieku wpływające na farmakokinetykę leków u dzieci cd. Parametr fizjologiczny wpływający na farmakokinetykę leku Białka w osoczu białko całkowite, albuminy i α-1 kwaśne glikoproteiny bilirubina niezwiązana i wolne kwasy tłuszczowe Bariera krew mózg Niedojrzała bariera z powodu niepełnej mielinizacji Metabolizm Enzymy cytochromu P-4 Parametr fizjologiczny w porównaniu z dorosłymi Stopniowe zmiany w pierwszym roku życia Stopniowe zmiany w pierwszym roku życia Izoforma 1A2 Niższa przy urodzeniu 4 mies.; może przekroczyć poziom dorosłych, w okresie dojrzewania spada do poziomu dorosłych Izoforma 2C9* Niższa przy urodzeniu 6 mies.; w wieku lat przekracza poziom dorosłych, po okresie dojrzewania spada do poziomu dorosłych Wiek, w którym osiągany jest taki poziom, jak u dorosłych Efekt farmakokinetyczny Przykładowy lek objętość dystrybucji i stężenie wolnego leku w przypadku leków wiążących się z białkami osocza Ryzyko wypierania bilirubiny z jej połączeń w przypadku leków, które w znacznym stopniu wiążą się z białkami osocza Nafcylina, ampicylina Sulfametoksazol, ceftriakson? penetracja do OUN Aminoglikozydy Zmienione usuwanie leku, zależne od stopnia Zmienione usuwanie leku, zależne od stopnia Izoforma 2C19* Niższa przy urodzeniu ~ 2 lata Zmienione usuwanie leku, zależne od stopnia Worykonazol

189 5 lat Zmienione usuwanie leku, zależne od stopnia Izoforma 2D6* Niższa przy urodzeniu; % poziomu dorosłych <1 mies. życia Izoniazyd Izoforma 2E1 Niższa przy urodzeniu? Zmienione usuwanie leku, zależne od stopnia Erytromycyna, inhibitory proteazy 6 mies.; w wieku 1 4 mies. może przekroczyć poziom dorosłych, po okresie dojrzewania spada do poziomu dorosłych Izoforma A4 # Niższa przy urodzeniu; % poziomu dorosłych w 1 mies. życia sprzęganie z glukuronianem Chloramfenikol, zydowudyna Glukuronizacja Niższa przy urodzeniu 6 24 mies. w zależności od izoformy Siarkowanie* Poziom jak u dorosłych Sulfametoksazol, izoniazyd N-acytylotransferaza Niższa 4 lata Zmienione usuwanie leku, zależne od stopnia i polimorfizmu genetycznego # Eliminacja Filtracja kłębkowa czynność kłębków ~ 6 mies. czas biologicznego półtrwania Aminoglikozydy Wydzielanie kanalikowe czynność kanalików ~ 6 mies. czas biologicznego półtrwania Penicyliny, sulfonamidy zwiększony, zmniejszony,? nieznany. * Przy ocenie całkowitego efektu końcowego należy uwzględnić polimorfizm farmakogenetyczny. Współdziała z transporterami (np. MDR-1 lub glikoproteiną P). Modyfikacja na podstawie: R.L. Misap, M.R. Hill, S.L. Szelfer: Special pharmacokinetic consideration in children. In: W.E. Evans (ed): Applied Pharmacokinetic, rd ed. W.A. Spokane: Applied Therapeutics, 1992; M.J. Blake, L. Castro, S.J. Leeder et al.: Ontogeny on drug metabolizing enzymes in the neonate. Seminars in Fetal and Neonatal Medicine 05;:12 18.