SCENARIUSZ ZAJĘĆ ANTYNIKOTYNOWYCH W KLASIE II. Hasło dnia: Dorośli, nie trujcie nas. Cele uczeń w wyniku zajęć: ma świadomość szkodliwości palenia tytoniu, poznaje negatywne skutki palenia tytoniu dla środowiska i organizmu człowieka dorosłego i dziecka, zna korzyści zdrowotne i finansowe płynące z uwolnienia się z nałogu, wykształca w sobie postawę antynikotynową, rozwiązuje zadania matematyczne o treści antynikotynowej, w formie plastycznej ukazuje szkodliwość palenia. Formy pracy: indywidualna, grupowa, zbiorowa. Metody pracy: mapa mentalna, rozmowa kierowana, doświadczenie, zabawy dydaktyczne i integracyjne, pogadanka, praca z tekstem z lukami, działalność praktyczna. Środki dydaktyczne: arkusze szarego papieru, mazaki, różne przedmioty o przyjemnych zapachach (mydła, perfumy, dezodoranty), popielniczka z niedopałkami papierosów, czysty szalik i przesiąknięty dymem papierosowym, kartki z treścią zadań tekstowych i z tekstem z lukami, bloki rysunkowe i farby plakatowe. Czas pracy: 1 dzień zajęć. Przebieg zajęć: 1.Zintegrowanie grupy. Zabawa,,Witam tych wszystkich, którzy...,, Uczniowie stoją obok ławek. Jedna osoba stoi pośrodku i rozpoczyna zdanie: Witam tych, którzy lubią...np. długo spać, rysować, jeść słodycze itp. Dzieci, które podobnie jak osoba stojąca pośrodku lubi daną czynność, macha rączką. Następuje zmiana prowadzącego, którego wybiera poprzednik. 2.Tworzenie mapy mentalnej wokół tematu,,dym,, Uczniowie podzieleni na 4 grupy (według zasady: wymieniamy kolejne pory roku) wykonują prace na wspólny dla wszystkich grup temat: na arkuszu szarego papieru rysują mazakami wszystko, co kojarzy im się ze słowem,,dym,, Po zakończonej pracy każda grupa przedstawia swoje skojarzenia, wszyscy analizują rodzaje dymów, ich pochodzenie i omawiają ich szkodliwość. Próbują wyodrębnić dym, który według nich najbardziej szkodzi bezpośrednio ludziom (dym z papierosa). 3.Rozmowa o tym, skąd bierze się dym w papierosie.
Uczniowie podają różne wyjaśnienia, kierowani przez nauczyciela i wspólnie dochodzą do wniosku, że papieros dymi, bo spala się w nim tytoń, zawierający niebezpieczną substancję nikotynę. 4.Porównanie zapachów przyjemnych z zapachem tytoniu. Uczniowie sprawdzają węchem różne zapachy: perfum, mydeł, dezodorantów, odświeżaczy powietrza, a potem zapach wydobywający się z popielniczki z niedopałkami papierosów. Pokazują gestem i mimiką swoje samopoczucie w momencie wąchania zapachów przyjemnych i niemiłych. Rozmowa na temat, jak długo utrzymuje się odór tytoniu, co przesiąka nim w mieszkaniu na długo (zasłony, firany, ubrania). Na potwierdzenie tego nauczyciel demonstruje dwa szaliki i poleca rozpoznać, który z nich pochodzi z szafy palacza. 5.Poznanie niektórych skutków palenia tytoniu. Praca w grupach. Każda grupa otrzymuje tekst i polecenia z nimi związane (Załącznik nr 1). Po zakończeniu pracy grupy prezentują swoje wyniki pozostałym osobom. Następuje dyskusja, czy można ustalić, które skutki palenia tytoniu są bardziej lub mniej ważne. 6.Indywidualne rozwiązywanie zadań tekstowych o treści związanej z paleniem papierosów (Załącznik nr 2). Praca o zróżnicowanym stopniu trudności. Wspólne dojście do wniosku, że palenie papierosów to również strata finansowa. 7.Utrwalenie informacji o szkodliwości palenia papierosów. Każdy uczeń otrzymuje tekst z lukami (Załącznik nr 3). Praca polega na uzupełnieniu tekstu dotyczącego szkodliwości palenia, Korzystając z wybranych wyrazów zamieszczonych w ramce. 8.Zabawa Mój pajacyk jest.... Uczniowie stoją w kręgu. Jeden trzyma w ręku pajacyka i kończy zdanie podane przez nauczyciela np. Mój pajacyk jest pachnący jak..., po czym przekazuje pajacyka kolejnej osobie. Co kilka osób nauczyciel zmienia zdanie, np. Mój pajacyk jest wesoły jak..., okrągły jak..., lekki jak..., ogromny jak... 9.Namalowanie plakatów pt. Dorośli, nie trujcie mnie. Uczniowie wykonują indywidualne prace plastyczne na zadany temat malując farbami plakatowymi. Po zakończonej pracy plakaty zostają wywieszone na gazetce w klasie i omówione przez uczniów. 10.Ewaluacja zajęć. Każdy uczeń wyraża, w jakim stopniu według niego palenie papierosów jest szkodliwe, zaczerniając rysunek twarzy dziewczynki lub chłopca (Załącznik nr 4). Im więcej czerni, tym większa szkodliwość palenia.
Załącznik nr 1. 1. Mama Zosi ma przyjaciółkę, panią Zosię. Często spotykają się w domu Zosi. Dziewczynka bardzo ją lubi, chociaż musi po jej wizycie długo wietrzyć pokój pani Zosia bez przerwy pali papierosy. Pewnego dnia obie panie rozmawiały o kosmetykach co robić, aby mieć zdrową cerę, piękne włosy i białe zęby. Po wyjściu pani Zosi mama Zosi stwierdziła, że jej koleżance nic nie pomoże. Zawsze będzie miała szarą cerę, matowe włosy i żółte zęby. /Zastanówcie się, dlaczego mama tak powiedziała. Narysujcie twarz pani Zosi i mamy./ 2. Rodzina Jarka miała małe, ale przytulnie urządzone mieszkanie. Rodzice chłopca palili papierosy, nie udawało im się rzucić nałogu. Jarek odrabiał lekcje w oparach papierosowego dymu. Wietrzenie niewiele pomagało. Od pewnego czasu chłopiec czuł się źle, bolała go głowa, nie mógł się skoncentrować podczas nauki, z trudnością zasypiał. W dodatku szybko przeziębiał się, kaszlał. /Jak myślicie, co było powodem złego samopoczucia Jarka? Narysujcie pokój Jarka i pokój innego chłopca, którego rodzice nie palą./ 3. Mateusz zawsze chciał chodzić do sportowej klasy w gimnazjum. Dużo trenował po lekcjach, uczęszczał na kółko sportowe, systematycznie pływał. Osiągał świetne wyniki na zawodach sportowych. Od pewnego czasu jest zaprzyjaźniony z grupą chłopców, którzy od sportu wolą palenie papierosów. Na początku Mateusz odmawiał, gdy go częstowali. Z czasem zaczął ulegać ich namowom, choć nie palił tak dużo, jak oni. W szóstej klasie nie był już najlepszy na szkolnych olimpiadach, szybko się męczył. Inni zawodnicy przewyższyli go siłą, kondycją, a nawet wzrostem. Dlaczego zmniejszyły się szanse Mateusza na dostanie się do sportowej klasy w gimnazjum? Narysuj Mateusza i jego niepalącego kolegę z klasy./
Załącznik nr 2. Poziom I. 1. Jeżeli palacz wydaje dziennie 5 złotych na paczkę papierosów, to ile pieniędzy straci na papierosy: a/ w ciągu tygodnia, b/ w ciągu 20 dni, c/ w ciągu miesiąca? Obliczenie: a/... b/... c/... Poziom II. 2. Jeżeli palacz wydaje dziennie 4 złote 50 groszy na paczkę papierosów, to ile pieniędzy straci na papierosy: a/ w ciągu tygodnia, b/ w ciągu 20 dni, c/ w ciągu miesiąca? Obliczenia: a/...... b/...... c/......
Załącznik nr 3. Palacze... zapadają na choroby. Ciało i ubranie palacza nasiąka zapachem....... Od nikotyny... zęby. Palacze mają... oddech. Dzieci palących rodziców... uczą się w szkole. Palacze... przy uprawianiu sportów. Palenie to duża... finansowa. KOLEGO! RÓB, CO CHCESZ, TYLKO...! rzadziej * częściej * kwiatów, *dymu tytoniowego żółkną * bieleją * przyjemny * nieprzyjemny * gorzej lepiej * męczą się * cieszą się * korzyść * strata pal * nie pal
Załącznik nr 4.