Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych w trakcie audytu operacji Katowice, 06.02.2014 r.
Podstawa ustalania wartości wydatków niekwalifikowanych w przypadku pzp Podstawą dla ustalania przez Instytucję Audytową wartości wydatków niekwalifikowanych w przypadku stwierdzenia naruszenia zasad krajowych bądź wspólnotowych dotyczących udzielania zamówień na roboty/dostawy/usługi są Wytyczne dotyczące określania korekt finansowych dla wydatków współfinansowanych z funduszy strukturalnych oraz Funduszu Spójności w przypadku nieprzestrzegania przepisów dotyczących zamówień publicznych opracowane przez Komisję Europejską 2
Podstawa ustalania wartości wydatków niekwalifikowanych w przypadku pzp Dotychczas obowiązywała Wersja ostateczna z dnia 29/11/2007 r. COCOF 07/0037/03-PL Dzieliła ona zamówienia na 2 rodzaje : UMOWY PODLEGAJĄCE DYREKTYWOM WSPÓLNOTOWYM W SPRAWIE ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH. Umowy nieobjęte lub częściowo objęte dyrektywami wspólnotowymi w sprawie zamówień publicznych (zamówienia publiczne, których wartość jest niższa niż wartość progowa dla stosowania dyrektyw wspólnotowych oraz zamówienia publiczne na usługi przewidziane w załączniku I B dyrektywy 92/50/EWG, załączniku XVI B dyrektywy 93/38/EWG, załączniku II B dyrektywy 2004/18/WE i załączniku XVII B dyrektywy 2004/17/WE). 3
Podstawa ustalania wartości wydatków niekwalifikowanych w przypadku pzp W 2 tabelach, odrębnie dla ww. rodzaju umów, określono rodzaj uchybienia i procentową wysokość wskaźnika, wg którego należy wyliczyć wartość wydatków niekwalifikowanych dla danej umowy. Przy czym generalnie wyższe wskaźniki Komisja ustaliła dla zamówień objętych dyrektywami UE. W wytycznych określono także przypadki i sposób określania wartości wydatków niekwalifikowanych metodą dyferencyjną. 4
Podstawa ustalania wartości wydatków niekwalifikowanych w przypadku pzp Od 19 grudnia 2013r. obowiązują wytyczne zawarte w decyzji Komisji Europejskiej nr (2013) 9527 final. Maja one być stosowane przez IA już w trakcie obecnie prowadzonych audytów operacji. Nie istnieje jeszcze wersja polska tego dokumentu. 5
Podstawa ustalania wartości wydatków niekwalifikowanych w przypadku pzp Najważniejsze zmiany w stosunku do poprzednich wytycznych: Taryfikator jest mocno rozbudowany, uwzględnia więcej i bardziej szczegółowo opisanych przypadków Zawiera uregulowania dot. konfliktu interesów 6
Podstawa ustalania wartości wydatków niekwalifikowanych w przypadku pzp Jest jedna tabela do wszystkich umów brak podziału na zamówienia powyżej/poniżej progów UE W przypadku niektórych nieprawidłowości nastąpił wzrost wysokości wskaźnika 7
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji W postępowaniu w trybie przetargu nieograniczonego o wartości zamówienia mniejszej od kwot określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. PZP ustalono, iż Zamawiający bezzasadnie zawarł umowę z wykonawcą, który złożył drugą w kolejności najkorzystniejszą ofertę. Powyższe jest sprzeczne z zasadami przejrzystości i równego traktowania potencjalnych oferentów. Różnica pomiędzy ceną drugiej w kolejności najkorzystniejszej oferty, a ceną najkorzystniejszą stanowi wydatek niekwalifikowany w projekcie. Zamawiający dokonał istotnej zmiany przedmiotu umowy (zmniejszył zakres przedmiotowy umowy poprzez odstąpienie od budowy 2 zbiorników retencyjnych wraz ze studniami, włączeniami do studni i przewodami kanalizacyjnymi oraz włączeniami i wypływami do zbiorników) z jednoczesnym zmniejszeniem ryczałtowego wynagrodzenia wykonawcy bez spełnienia przesłanek dokonania istotnych zmian postanowień umowy określonych we wzorze umowy stanowiącym załącznik do SIWZ. Powyższe jest sprzeczne z zasadami przejrzystości i równego traktowania potencjalnych oferentów i skutkuje koniecznością ustalenia 5 % wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 8
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji W postępowaniu przetargowym dotyczącym wyłonienia wykonawcy usługi pełnienia funkcji Inżyniera kontraktu Beneficjent w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia określił następujące warunki: - wymóg, aby każdy z wykonawców występujących wspólnie posiadał polisę ubezpieczeniową na całkowitą wymaganą przez Zamawiającego wysokość, co narusza istotę wspólnego ubiegania się o zamówienie. - wymóg wykazania się doświadczeniem w nadzorowaniu inwestycji budowlanych dofinansowanych przez instytucje zewnętrzne np. ze środków NFOŚiGW, funduszy unijnych lub innych nie podlegających zwrotowi. Powyższe jest sprzeczne z zasadami przejrzystości i równego traktowania potencjalnych oferentów i skutkuje koniecznością ustalenia 5% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 9
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji Beneficjent zadeklarował m.in. wydatki wynikające z następujących postępowań przeprowadzonych w trybie zapytania ofertowego: - na zakup oprogramowania Autodesk na potrzeby m.in. Biblioteki i Wydziału Architektury, - na zakup oprogramowania na potrzeby m.in. Biblioteki i Wydziału Architektury, - na zakup oprogramowania Cinema 4D na potrzeby Wydziału Architektury; Ww. zakupy dotyczyły specjalistycznego, ale ogólnodostępnego oprogramowania komputerowego (tożsamość przedmiotu zamówienia), mogły zostać zrealizowane przez tego samego wykonawcę, a umowy z wykonawcami podpisano w okresie czerwiec lipiec 2012 r. (tożsamość czasowa). Łączna wartość szacunkowa ww. zamówień przekroczyła próg 14.000 euro określony w art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Powyższe jest sprzeczne z zasadami przejrzystości równego traktowania potencjalnych oferentów i skutkuje koniecznością ustalenia 25 % wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 10
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji W postępowaniu przeprowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego, Zamawiający zażądał wykazania się przez Wykonawców wiedzą i doświadczeniem w zakresie objętym przedmiotem zamówienia w okresie ostatnich 3 lat. Zamawiający skrócił ustawowy termin, gdyż zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z 30.12.2009 r. w sprawie dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane w 1 ust 1 pkt 2, w celu wykazania spełniania przez wykonawcę warunków, o których mowa w art. 22 ust 1 PZP, zamawiający może żądać wykazu robót w zakresie niezbędnym do wykazania spełniania warunku wiedzy i doświadczenia, wykonanych w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert. Powyższe jest sprzeczne z zasadami konkurencyjności i równego traktowania potencjalnych oferentów i skutkuje koniecznością ustalenia 5% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie, 11
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji W postępowaniu przeprowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego na dostawę, Zamawiający zmienił istotne elementy ogłoszenia o zamówieniu publikując sprostowanie w Dz. Urz. UE (przedłużył termin wykonania zamówienia oraz dokonał zmian zapisów umowy w zakresie odbioru przedmiotu zamówienia oraz sposobu płatności). W związku z ww. zmianą zgodnie z art. 12a ustawy PZP termin składania ofert nie powinien być krótszy niż 22 dni od dnia przekazania zmiany ogłoszenia Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich. Zamawiający skrócił ustawowy termin na składanie ofert z 22 dni na 14 dni. Powyższe jest sprzeczne z zasadami konkurencyjności i równego traktowania potencjalnych oferentów i skutkuje koniecznością ustalenia 10% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 12
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji Beneficjent oszacował wartość zamówienia niezgodnie z art. 32 ust 3 ustawy Prawo zamówień publicznych tj. bez uwzględnienia wartości zamówień uzupełniających. Prawidłowo określona wartość zamówienia przekraczała kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Ogłoszenie dotyczące ww. postępowania nie zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Powyższe jest sprzeczne z zasadami przejrzystości równego traktowania potencjalnych oferentów i skutkuje koniecznością ustalenia 25 % wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 13
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji Beneficjent (Spółka z o.o. z jedynym udziałowcem) w postępowaniu na roboty budowlane wybrał ofertę wykonawcy, który wskazał jako podwykonawcę firmę (Przedsiębiorstwo Budowlane) należącą do jedynego udziałowca Beneficjenta, pomimo iż oferta wykonawcy nie spełniała warunków udziału w postępowaniu. Opisane działanie Beneficjenta świadczy o niedopełnieniu obowiązków określonych w 11 ust. 2 umowy o dofinansowanie projektu i narusza zasady konkurencyjności. Powyższe skutkuje koniecznością ustalenia wydatków niekwalifikowalnych z zastosowaniem wskaźnika 25%. 14
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji Beneficjent (Spółka z o.o. z jedynym udziałowcem) w budżecie projektu przewidział na zakup ładowarki do źródła ciepła typu JCB 535V125 Stab, środki finansowe netto w wysokości xxxx, w wysokości identycznej, jak cena wybranej półtora roku później oferty firmy należącej do syna jedynego udziałowca Beneficjenta. Podczas wyboru dostawcy nośnika teleskopowego naruszone zostały zasady przejrzystości i ochrony uczciwej konkurencji, do przestrzegania których Beneficjent zobowiązany był w 11 ust. 2 umowy o dofinansowanie projektu oraz nie dołożono należytej staranności w celu uniknięcia konfliktu interesów, do czego zobowiązywała wyżej wymieniona umowa. Powyższe skutkuje koniecznością ustalenia wydatków niekwalifikowalnych z zastosowaniem wskaźnika 25%. 15
Omówienie wstępnych ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji Beneficjent zaliczył do kosztów kwalifikowanych wydatek za usługę audytu zewnętrznego projektu. Wykonawca usługi nie udokumentował wymaganego doświadczenia oraz kwalifikacji osoby, która przeprowadziła audyt zewnętrzny projektu. Ponadto stwierdzono niezgodność wykonanej usługi z zapisami umowy o przeprowadzenie audytu zewnętrznego i złożoną ofertą w umowie wskazano dwie osoby wykonujące czynności audytowe, natomiast usługę faktycznie wykonała jedna osoba. 16
Omówienie ustaleń dokonanych trakcie audytu operacji Niewspółmierne warunki udziału w postępowaniu Wymagania od wykonawców Doświadczenie w budowie/ przebudowie sieci kanalizacyjnej lub wodociągowej o łącznej wartości netto 10 mln PLN, w tym co najmniej 1 zamówienie o wartości netto robót budowlanych minimum 700.000 PLN obejmujące budowę/ przebudowę sieci wodociągowych lub kanalizacyjnych wykonywanych na terenie miejscowości o liczbie mieszkańców co najmniej 30.000 ( ). Przedmiot zamówienia Sieć wodociągowa o długości 18,3 km, do której według szacunków Beneficjenta zostanie przyłączonych 1.200 osób, zaś miejscem realizacji przedmiotowego zamówienia jest jedna z dzielnic znajdująca się na obrzeżach miasta, której szacunkowa liczba mieszkańców to około 2.600 osób. przyjęty do wyliczenia wydatków niekwalifikowanych 5%. 2014-02-05 17
Zmniejszenie zakresu rzeczowego umowy oraz wynagrodzenia wykonawcy Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego dotyczyło dostawy 8 tramwajów trójczłonowych z częścią niskopodłogową oraz 4 składów tramwajowych dwuwagonowych wysokopodłogowych. Do umowy w sprawie udzielenia zamówienia publicznego zawarto aneks zmieniający zakres świadczenia wykonawcy oraz jego wynagrodzenie (zmniejszenie o ponad 30 %). Zamawiający nie dopuścił składania ofert częściowych, ofert wariantowych ani też nie udzielał zamówienia w częściach. Zamawiający zrezygnował z dostawy 4 składów tramwajowych dwuwagonowych wysokopodłogowych z uwagi na: Konieczność zakupu taboru tramwajowego wyłącznie z częścią niskopodłogową spowodowaną potrzebą dostosowania taboru do wymogów jakościowych uwzględniających oczekiwania Gminy i pasażerów, w tym m.in. zapewnienia przewozu osobom niepełnosprawnym, możliwość pozyskiwania przez Zamawiającego dofinansowania z Unii Europejskiej projektów wyłącznie w zakresie dostaw tramwajów z częścią niskopodłogową, Wskaźnik przyjęty do wyliczenia wydatków niekwalifikowanych 25% od faktycznie zrealizowanego zakresu. 2014-02-05 18
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego dotyczyło budowy budynku Instytutu. Do umowy w sprawie udzielenia zamówienia publicznego zawarto aneks zmieniający zakres świadczenia wykonawcy oraz jego wynagrodzenie. Powody zmniejszenia zakresu: Zmniejszenie zakresu rzeczowego umowy oraz wynagrodzenia wykonawcy (2) - Zmiana prawa budowlanego, - Zmiana technologii prowadzenia prac badawczych. Na nowe/dodatkowe prace przeprowadzono przetarg nieograniczony. Wskaźnik przyjęty do wyliczenia wydatków niekwalifikowanych 0%. 2014-02-05 19
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO W odniesieniu do projektu ustalono, że Zamawiający w 2010r. dla obsługi robót budowlanych w obszarze Piłsudski zdecydowano o wyborze inspektorów nadzoru odrębnie dla każdej specjalności. Przedmiot zamówienia obejmował te same elementy, prace wykonywano w jednym miejscu, w ramach tej samej infrastruktury i w zbieżnych terminach. Łączna wartość netto ww. usług przekroczyła próg 14.000 euro określony w art. 4 pkt 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Zamawiający nie dokonał właściwego oszacowania wartości zamówienia i nie ogłosił zamówień w Biuletynie Zamówień Publicznych. Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i skutkuje koniecznością ustalenia 25% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 20
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO W odniesieniu do projektu ustalono, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający zamieścił w SIWZ wymóg, aby każdy z podmiotów, ubiegających się wspólnie o zamówienie posiadał określone środki finansowe/zdolność kredytową i ubezpieczenie OC Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 5% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 21
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO W odniesieniu do projektu ustalono, że w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Pełnienie funkcji Inżyniera kontraktu Zamawiający : - zgodnie z treścią pkt. 3 SIWZ, nie dopuścił zatrudnienia podwykonawców; - zgodnie z treścią pkt. 5.4.1. SIWZ, wymagał, aby wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia wykazał się realizacją, co najmniej jednej usługi, której przedmiotem było pełnienie funkcji Inżyniera Kontraktu, dla zadania, którego wartość realizowanych robót wynosiła nie mniej niż 9.000.000,00 zł, a zadanie było współfinansowane ze środków publicznych i unijnych. Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 5% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 22
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO W odniesieniu do Projektu ustalono, że Beneficjent udzielił w trybie z wolnej ręki zamówienia na przyłącza (podstawowe i rezerwowe) elektroenergetyczne wielofunkcyjnej hali pomimo braku ustawowych przesłanek. Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 25% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 23
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO 1. W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający zmienił istotne elementy ogłoszenia o przetargu (przedłużył termin na składanie ofert o 28 dni) nie publikując sprostowania w Biuletynie Zamówień Publicznych. Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 10% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 2. W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego Zamawiający zmienił istotne elementy ogłoszenia o przetargu (przedłużył termin na składanie ofert o 2 dni) nie publikując sprostowania w Biuletynie Zamówień Publicznych. Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 5% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 24
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego poniżej progów UE Zamawiający zastosował tryb udzielenia zamówienia z wolnej ręki pomimo braku przesłanek wynikających z art. 67 ustawy Prawo zamówień publicznych i udzielił zamówienia dotychczasowemu wykonawcy na roboty dodatkowe. Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 25% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 25
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO W trakcie audytu ustalono, że: - Zamawiający w postępowaniu powyżej progów UE zastosował tryb udzielenia zamówienia z wolnej ręki pomimo braku przesłanek wynikających z art. 67 ustawy Prawo zamówień publicznych i udzielił zamówienia dotychczasowemu wykonawcy na roboty dodatkowe. Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 100% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 26
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego ustalono, iż Wykonawca wykazał zasoby podmiotu trzeciego, oferta Wykonawcy została przyjęta do realizacji, a w trakcie realizacji zamówienia Wykonawca nie skorzystał z tego podmiotu trzeciego Powyższe jest sprzeczne z zasadami uczciwej konkurencji i równego traktowania i skutkuje koniecznością ustalenia 5% wydatków niekwalifikowanych w kontrakcie. 27
Omówienie ustaleń dokonanych w roku audytowym 2012-2013 w ramach RPO Dziękuję serdecznie za uwagę. 28