UCHWAŁA Nr 169/XXVII/12 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 3 lipca 2012 roku w sprawie uchwalenia gminnego programu wspierania rodziny na lata 2012-2014 Na podstawie art. 179 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( Dz. U. Nr 149, poz.887, Nr 288, poz. 1690) w związku z art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym ( Dz. U. z 2001r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) Rada Gminy Nowa Ruda u c h w a l a, co następuje: 1. Uchwala się Gminny program wspierania rodziny na lata 2012-2014 w brzmieniu określonym w załączniku do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Nowa Ruda. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.. Przewodniczący Rady Bogdan Tarapacki
Załącznik do uchwały Nr 169/XXVII./12 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 3 lipca 2012 roku Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2012-2014 1. Wstęp Rodzina jest podstawowym i najbardziej naturalnym środowiskiem wychowawczym każdego dziecka, które powinno zaspokajać nie tylko jego potrzeby fizjologiczne, ale również emocjonalne, poznawcze, społeczne, dawać poczucie bezpieczeństwa. Rodzina oddziałuje na osobowość dziecka, przekazując mu swój system wartości, poglądy, tradycje, ukierunkowuje jego aktywność i postępowanie. Rozwój dziecka jest prawidłowy i stabilny jedynie w rodzinie zaspokajającej wszystkie jego potrzeby. W przypadku jakiejkolwiek dysfunkcjonalności rodziny dziecko ma prawo do ochrony i pomocy państwa. Mając na uwadze powyższe Sejm 9 czerwca 2011 roku uchwalił ustawę o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, która weszła w życie 1 stycznia 2012r. Jej istotą jest stworzenie zintegrowanego systemu pomocy w opiece i wychowaniu dziecka oraz pracy z wychowującą je rodziną, zwłaszcza taką, która przeżywa trudności w wypełnianiu swoich funkcji opiekuńczowychowawczych w opiece nad dzieckiem. Jeśli w funkcjonowaniu rodziny pojawiają się dysfunkcje, wszystkie instytucje i służby zobligowane do wspierania rodziny zobowiązane są do podjęcia na jej rzecz określonych działań. Występujące w rodzinie problemy często są złożone i wymagają rozwiązań interdyscyplinarnych. Choroba alkoholowa, przemoc w rodzinie czy niewydolność w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, to jedne z głównych problemów dezorganizujących życie rodzin. Często towarzyszy im również problem ubóstwa czy długotrwałego bezrobocia. Dlatego rodziny dysfunkcyjne wymagają stałego monitorowania przez pracowników socjalnych, pedagogów szkolnych, dzielnicowych, pracowników przychodni medycznych, kuratorów sądowych i przedstawicieli innych instytucji, które mają kontakt z rodziną oraz podejmowania działań na rzecz rodziny w oparciu o sprecyzowany plan działania. Praca z rodziną przedstawicieli służb społecznych powinna być połączona ze wsparciem ze strony środowiska, w tym również bliższych i dalszych krewnych oraz aktywnością własną ze strony rodziny. Ponadto powinna być prowadzona przez odpowiednio przygotowaną kadrę, kompetentną i obiektywną oraz podejmowana możliwie jak najwcześniej. Organizując różnorodne formy wsparcia na rzecz rodziny wieloproblemowej, należy doceniać i konsekwentnie realizować zasadę podstawowej roli opiekuńczej i wychowawczej rodziny w rozwoju dziecka. Zamiast zastępować rodzinę w jej funkcji opiekuńczo-wychowawczej, należy ją wspierać i wspomagać tak, aby przywrócić prawidłowe funkcjonowanie. Stąd założeniem Programu jest wsparcie rodziny naturalnej, już na etapie, gdy problemy się zaczynają oraz eliminowanie takich sytuacji, kiedy dziecko musi opuścić własną rodzinę. Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Obowiązek ten realizowany jest w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości.
2. Podstawa prawna działań Podstawą działań ujętych w programie jest art.176 pkt 1 oraz art.179 ust.2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Program jest zgodny z celami strategicznymi Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2008-2015 przyjętej uchwałą Nr 189/XXVII/08 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 29 grudnia 2008r. Ponadto działania ujęte w programie są zbieżne z : - ustawą z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, - ustawą z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej, - ustawą z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, - ustawą z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, - ustawą z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii. 3. Diagnoza Diagnoza lokalna dotycząca dysfunkcyjności rodzin w zakresie pełnienia funkcji opiekuńczowychowawczych została dokonana w oparciu o dane Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Nowej Rudzie i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kłodzku. Zgodnie ze sprawozdaniem MPiPS-03 wg stanu na 31.12.2011r. bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego zdiagnozowano w 65 środowiskach, w tym w 44 rodzinach niepełnych i 23 rodzinach wielodzietnych. W większości przypadków bezradność wynika z trudnej sytuacji ekonomicznej i znaczna część rodzin, przy zapewnieniu adekwatnego do potrzeb wsparcia finansowego ze strony, jest w stanie zapewnić dziecku właściwy rozwój fizyczny i emocjonalny. Jednakże z przeprowadzonej szczegółowej analizy powyższych środowisk należy uznać, że w około 30 rodzinach istnieje realne zagrożenie, że mimo szeroko prowadzonej pracy socjalnej dobro dziecka jest zagrożone. Zadania ujęte w programie zmierzają w kierunku wspierania rodziny przeżywającej trudności celem przywrócenia jej zdolności do prawidłowego wypełniania ról społecznych. 4. Cel Celem głównym Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest zapobieganie wykluczeniu społecznemu poprzez stworzenie efektywnego systemu wsparcia rodzin w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Osiągnięcie celu głównego będzie możliwe w szczególności poprzez: 1) diagnozowanie środowisk rodzinnych, w tym:
a) rozpoznawanie i analiza problemów występujących w rodzinie, b) bieżąca współpraca pracowników socjalnych i asystentów rodziny z pedagogiem szkolnym, c) analiza zachowań demoralizujących dzieci i młodzieży podczas pobytu w placówkach oświatowych, 2) wzmacnianie systemu norm i wartości gwarantujących prawidłowy przebieg procesu wychowawczego i przeciwdziałanie szerzeniu się postaw destrukcyjnych, agresywnych i aspołecznych, 3) zapobieganie dysfunkcyjności rodziny poprzez: a) zapewnienie dzieciom i młodzieży odpowiednich warunków do życia i rozwoju, b) systematyczna praca socjalna prowadzona przez pracowników socjalnych i asystentów rodziny z rodzinami dysfunkcyjnymi, c) pomoc materialna dla rodzin pozostających w trudnej sytuacji ekonomicznej, d) wdrażanie programów edukacyjnych skierowanych zarówno do dzieci i młodzieży, jak i rodziców, służących rozwojowi rodziny, e) właściwa opieka pedagogiczna, dożywianie dzieci i młodzieży, pomoc w rozwiązywaniu trudności szkolnych, tworzenie warunków umożliwiających konstruktywne spędzanie czasu wolnego, f) systematyczna współpraca z wszystkimi instytucjami działającymi na rzecz rodziny, w tym w szczególności z sądami i kuratorami sądowymi, policją, szkołami, ośrodkami zdrowia, GKRPA, Zespołem Interdyscyplinarnym, g) inspirowanie społecznej aktywności do działań samopomocowych, 4) objęcie rodzin dysfunkcyjnych profesjonalną pomocą pracowników socjalnych i asystentów rodziny, 5) profilaktykę, w tym: a) udział w kampaniach, których celem jest wzmocnienie rodziny, b) wspieranie i propagowanie idei wolontariatu oraz innych form aktywności społecznej sprzyjających rozwijaniu postaw charytatywnych w stosunku do osób wymagających pomocy i wsparcia, c) udział w projektach współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej, mających na celu ochronę poziomu życia rodzin oraz rozwój specjalistycznego dla nich wsparcia. 5. Koordynator programu Koordynatorem programu jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowej Rudzie.
6. Czas realizacji programu Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Nowa Ruda został opracowany na lata 2012-2014. 7. Odbiorcy programu Program skierowany jest do rodzin zagrożonych kryzysem w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. oraz przeżywających trudności 8. Oczekiwane rezultaty - podniesienie poziomu i rozwój profesjonalnych form pomocy rodzinie w środowisku, - poprawa funkcjonowania rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym, wymagających wsparcia i pomocy, - konsolidacja działań różnych instytucji, organizacji i grup społecznych, - pozostawienie dzieci w miejscu zamieszkania, - reintegracja rodziny naturalnej poprzez powrót dziecka do rodziny. 9. Realizatorzy programu Program realizowany będzie przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowej Rudzie przy współudziale: - placówek oświatowych z terenu Gminy, - ośrodków zdrowia, - policji, - Powiatowego Urzędu Pracy w Kłodzku, - Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego, - Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - Punktu Konsultacyjnego Pierwszy kontakt, - Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Kłodzku, - Towarzystwa Społecznego Razem w Kłodzku, - organizacji pozarządowych, kościołów, związków wyznaniowych,
- sołtysów i radnych Gminy Nowa Ruda. 10. Źródła finansowania Zadania programu będą finansowane z następujących źródeł: - budżet Gminy Nowa Ruda, - budżet Państwa (ministra właściwego ds. rodziny), - projekty współfinansowane ze środków UE. 11. Zadania w zakresie wspierania rodziny Lp. Zadanie Instytucje odpowiedzialne 1. Zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny 2. Tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny, PUP 3. Umożliwienie dostępu do poradnictwa specjalistycznego, PCPR, TS Razem, placówki oświatowe, policja, PK Pierwszy kontakt, ZI, GKRPA, Urząd Gminy 4. Tworzenie warunków do działania rodzin wspierających 5. Finansowanie kosztów pomocy (art.29 ust.2) ponoszonych przez rodziny wspierające 6. Organizacja i finansowanie szkoleń dla rodzin wspierających 7. Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej 8. Współfinansowanie pobytu dziecka w placówce opiekuńczowychowawczej 9. Współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinnym domu
dziecka 10. Współfinansowanie pobytu dziecka w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej 11. Współfinansowanie pobytu dziecka w interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym 12. Stworzenie i prowadzenie placówki wsparcia dziennego 13. Prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem oraz przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych, policja, ZI, GKRPA 14. Przekazywanie informacji do BIG (o której mowa w art.193 ust.8) 15. Sporządzanie sprawozdań rzeczowo-finansowych z zakresu wspierania rodziny 12. Monitoring i ewaluacja Monitoring dotyczył będzie realizowanych w ramach programu zadań i będzie prowadzony przez podmioty zaangażowane w jego realizację, w tym przez Nowa Ruda, pod kątem osiągania założonych celów. Przedmiotem ewaluacji będą standardy i dostępność usług oraz stopień realizacji celów. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Nowej Rudzie będzie co roku przedkładał sprawozdanie merytoryczne i finansowe łącznie ze sprawozdaniem z działalności Ośrodka. Dodatkowo będzie sporządzał sprawozdanie rzeczowo-finansowe z zakresu wspierania rodziny dla wojewody. Przewodniczący Rady Bogdan Tarapacki
U Z A S A D N I E N I E do uchwały Nr 169/XXVII/12 Rady Gminy Nowa Ruda z dnia 3 lipca 2012 roku W związku z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149, poz. 887 z późn. zm.) zgodnie z art.179 ust. 2 tej ustawy gmina została zobowiązana do uchwalenia gminnego programu wspierania rodziny. Obowiązek ten stanowi jedno z wielu zadań, do realizacji których wyznaczono gminy. Rodzinie, która przeżywa trudności w wypełnianiu swoich funkcji należy zapewnić wsparcie poprzez realizację zadań o których mowa w art. 176 ww. ustawy. Celem Gminnego programu wspierania rodziny jest wzmocnienie roli rodziny poprzez wspieranie instytucjonalne i integrację społeczno zawodową, jak również profilaktyka środowiska lokalnego w zakresie promowania społecznie pożądanego modelu rodziny. Biorąc pod uwagę powyższe podjęcie uchwały jest zasadne. Wójt Sławomir Karwowski