Standardy nauczania dla kierunku studiów: pielęgniarstwo STUDIA MAGISTERSKIE

I WYMAGANIA OGÓLNE Standardy nauczania dla kierunku studiów: pielęgniarstwo STUDIA MAGISTERSKIE Załącznik nr 5 Studia magisterskie na kierunku pielęgniarstwo trwają nie mniej niż 5 lat (10 semestrów) Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych wynosi 6100 W standardach określono 6100 godzin, z których 2940 godzin przeznaczono na kształcenie praktyczne (zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe) W ramach kształcenia teoretycznego uczelnia może, organizować samokształcenie w wymiarze nie większym niż 760 godzin II SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent studiów magisterskich na kierunku pielęgniarstwo otrzymuje tytuł zawodowy magistra pielęgniarstwa Absolwent powinien być przygotowany do samodzielnego pełnienia zadań w ramach funkcji pielęgniarskich obejmujących: 1 Świadczenie opieki zdrowotnej oraz zarządzanie nią: ocena stanu zdrowia pacjenta i rozpoznanie czynników zagrażających zdrowiu, rozpoznawanie potrzeb zdrowotnych pacjentów w podstawowej i specjalistycznej opiece zdrowotnej oraz określenie zasobów niezbędnych do ich zaspokojenia, organizowanie i nadzorowanie opieki pielęgniarskiej z uwzględnieniem aktualnej wiedzy, przyjętych teorii i koncepcji pielęgniarstwa, wykonywanie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych zgodnie z obowiązującymi przepisami, ocena wydolności psychofizycznej chorego i jego rodziny w zakresie samoopieki, organizacja czasu wolnego osobom zdrowym lub chorym w instytucjach opieki zdrowotnej, oświatowych i społecznych, podejmowanie działań opiekuńczo-wychowawczych w instytucjach opieki zdrowotnej, oświatowych i społecznych, dokumentowanie procesu pielęgnowania i wykorzystywanie informacji do oceny świadczonej opieki, przestrzeganie zasad etyki zawodowej, uznanych norm kulturowych i praw człowieka 2 Promocję i edukację zdrowotną: prowadzenie poradnictwa w zakresie zdrowego stylu życia, nauczanie promocji zdrowia w instytucjach oświatowych, uczenie chorego życia z chorobą i niepełnosprawnością, organizowanie i uczestniczenie w zdrowotnych kampaniach edukacyjnych w środowisku lokalnym i krajowym, ocena programów edukacyjnych i skuteczności działań edukacyjnych 3 Działanie w roli uczestnika zespołu opieki zdrowotnej: współpraca z uczestnikami zespołu w opiece nad człowiekiem zdrowym lub chorym, prowadzenie edukacji zdrowotnej w zespołach interdyscyplinarnych, w tym szkoła pacjentów z astmą oskrzelową, padaczką, cukrzycą, stomią, organizowanie bezpiecznego środowiska opieki i pracy zespołowej, współpraca z uczestnikami zespołu w zakresie doskonalenia jakości opieki 4 Rozwój praktyki pielęgniarskiej, krytycznego myślenia i badań naukowych: wdrażanie do praktyki pielęgniarskiej wiedzy potwierdzonej naukowo, poprawa jakości opieki pielęgniarskiej przez wdrażanie nowych metod, technik

opieki oraz rozwiązań organizacyjnych, wyznaczanie obszarów do podejmowania badań naukowych i podejmowanie badań naukowych, podejmowanie działań związanych z rozwojem zawodowym własnym i innych pielęgniarek, organizowanie i uczestniczenie w kształceniu przed- i podyplomowym pielęgniarek III GRUPY PRZEDMIOTÓW I OBCIĄŻENIA GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180 B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 720 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 4440 w tym: - zajęcia teoretyczne 1500 - zajęcia praktyczne 1380 - praktyki zawodowe 1560 D SAMOKSZTAŁCENIE 1 760 RAZEM: 6100 IV ZAJĘCIA PRAKTYCZNE I PRAKTYKI ZAWODOWE Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe odbywają się w zakładach opieki zdrowotnej oraz placówkach nauczania i wychowania i obejmują kształcenie i doskonalenie umiejętności niezbędnych do uzyskania kwalifikacji zawodowych V PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180 1 Wychowanie fizyczne 60 2 Język obcy 120 B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 720 1 Anatomia 60 2 Fizjologia 60 3 Biochemia z biofizyką 30 4 Genetyka 15 5 Patologia 60 6 Mikrobiologia z podstawami parazytologii 45 7 Radiologia 15 8 Zdrowie publiczne 105 9 Farmakologia 45 10 Psychologia 45 11 Socjologia 15 12 Pedagogika 45

13 Zagadnienia prawne 30 14 Andragogika 45 15 Psychologia stosowana 30 16 Psychoterapia 30 17 Badanie fizykalne 30 18 Nowoczesne techniki diagnostyczne 15 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 4440 zajęcia teoretyczne (godziny) zajęcia praktyczne (godziny) praktyki zawodowe (godziny / tygodnie) 1 Teoria pielęgniarstwa 30 - - 2 Podstawy pielęgniarstwa 240 80 120/3 3 Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki 60 - - 4 Pielęgniarstwo europejskie 60 - - 5 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna 60 60 80/2 6 Podstawowa opieka zdrowotna: - Opieka domowa - Pielęgniarstwo rodzinne 7 Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo-ginekologiczne 75 160 200/5 30 80 80/2 8 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne 60 120 120/3 9 Interna i pielęgniarstwo internistyczne 60 120 120/3 10 Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne 60 120 120/3 11 Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych 30 80 80/2 12 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne 30 80 80/2 13 Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne 45 80 80/2 14 Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne 45 80 80/2 15 Anestezjologia i intensywna terapia i pielęgniarstwo w anestezjologii i intensywnej opiece medycznej 120 80 80/2 16 Opieka paliatywna 15 40 40/1 17 Dietetyka 15 20-18 Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa specjalistycznego 130 80 120/3 19 Pielęgniarstwo epidemiologiczne 45 20-20 Dydaktyka w pielęgniarstwie 60 40 160/4 21 Zarządzanie w pielęgniarstwie 60 40 -

22 Ratownictwo medyczne 30 - - 23 Metodologia badań naukowych i seminarium magisterskie 140 - - Razem: 1500 1380 1560/39 D SAMOKSZTAŁCENIE 760 VI TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1 Anatomia Podstawowe wiadomości w zakresie anatomii człowieka Zapłodnienie i rozwój zarodka ludzkiego Budowa ciała ludzkiego Szkielet człowieka Rodzaje kości i ich połączenia Układ mięśniowy Okolice ciała, ściany tułowia i jamy ciała Anatomia układu nerwowego: ośrodkowego, obwodowego i autonomicznego Drogi nerwowe Śródpiersie Układ krążenia Serce Krążenie duże i małe Drogi oddechowe Płuca, opłucna Układ pokarmowy Wielkie gruczoły jamy brzusznej Krążenie wrotne Otrzewna Przestrzeń zaotrzewnowa Nadnercza Układ moczowy: nerki, moczowody, pęcherz moczowy Narządy płciowe męskie i żeńskie Narządy zmysłów Układ chłonny 2 Fizjologia Podstawowe wiadomości z zakresu funkcji życiowych człowieka Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych Biofizyczne podstawy funkcjonowania organizmu ludzkiego Charakterystyka mięśni szkieletowych, gładkich, mięśnia sercowego Czucie, ruch, percepcja Aktywacja mózgu, sen, czuwanie Wyższe czynności ośrodkowego układu nerwowego Fizjologia układu dokrewnego Fizjologia serca Układ naczyniowy, hemodynamika i autoregulacja tkankowego przepływu krwi Fizjologia układu oddechowego, mechanika i regulacja oddychania Krążenie płucne i wymiana gazowa Fizjologia nerek, filtracja nerkowa Układ renina - angiotensyna Produkcja moczu Regulacja równowagi wodno - elektrolitowej i kwasowo - zasadowej Układ trawienny; czynności motoryczne i wydzielnicze Hormony jelitowe Trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych Fizjologia układu krwiotwórczego Przemiana materii Fizjologia wrażeń zmysłowych 3 Biochemia z biofizyką Biochemiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego Budowa i funkcje ważniejszych związków chemicznych występujących w organizmie ludzkim 4Genetyka Podstawowe wiadomości z genetyki, embriologii, cytofizjologii, immunologii Podstawy genetyki klasycznej (prawa Mendla) Kariotyp człowieka Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią Środowisko a zmienność organizmu Mutacje genowe, chromosomowe Czynniki mutagenne Podstawowe techniki stosowane w badaniach genetycznych i immunologicznych Zagadnienia transplantologii 5 Patologia Podstawowe pojęcia z zakresu patologii Procesy patologiczne: zaburzenia krążenia krwi, zmiany wsteczne postępowe, zapalne i nowotworowe Zagadnienia dynamiki procesu chorobowego oraz prawidłowej interpretacji zmienionej przyczynowo struktury i funkcji organizmu Patomorfologia szczegółowa chorób wybranych narządów i układów Starzenie się organizmu, śmierć 6 Mikrobiologia z podstawami parazytologii Podstawy mikrobiologii, wirusologii, bakteriologii i parazytologii Systematyka drobnoustrojów chorobotwórczych Morfologia i fizjologia komórki bakteryjnej Morfologia otoczenia i ciała ludzkiego Charakterystyka pasożytów wywołujących choroby u człowieka Chorobotwórczość, drogi szerzenia się zarazków w ustroju Podstawowe wiadomości z immunologii i epidemiologii chorób zakaźnych Profilaktyka chorób zakaźnych (szczepionki, surowice) Zakażenia szpitalne

Pobieranie i wysyłanie materiału do badań mikrobiologicznych Immunoprofilaktyka chorób zakaźnych Zagrożenia chorobami zakaźnymi w Polsce i świecie Zakażenia HIV, AIDS, wirusowe zapalenie wątroby Choroby zakaźne przewodu pokarmowego Neuroinfekcje 7 Radiologia Diagnostyka radiologiczna Przygotowanie chorego do badań radiologicznych Radioterapiarodzaje, wskazania i opieka nad chorym leczonym radioterapią Chemioterapia nowotworów 8 Zdrowie publiczne Higiena człowieka i środowiska Higiena żywności i żywienia Ocena sposobu i stanu odżywiania - wybrane pomiary antropometryczne Zdrowie publiczne - kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby Podstawowe pojęcia epidemiologiczne Zagrożenia ekologiczne Zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Zagrożenia zdrowotne współczesnych społeczeństw świata Systemy opieki zdrowotnej - struktura organizacyjna, cele i zadania System ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w Polsce Rynek usług zdrowotnych Źródła finansowania opieki zdrowotnej Choroby społeczne Analiza występowania wybranych chorób Profilaktyka, prewencja chorób - cele, zadania, formy Programowe działania na rzecz zdrowia 9 Farmakologia Grupy leków i mechanizm ich działania Farmakologia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, układu krążenia, oddechowego, moczowego, przewodu pokarmowego, gruczołów wydzielania wewnętrznego Krew i środki krwiozastępcze Podstawy chemioterapii Objawy uboczne działania leków i interakcje między lekami Edukacja pacjenta w farmakoterapii, źródła informacji o lekach Lekozależność Środki dezynfekcyjne 10 Psychologia Osobowość - struktura, mechanizmy i rozwój Zachowanie człowieka w sytuacjach społecznych Biopsychospołeczny model zdrowia i choroby Choroba jako sytuacja trudna Pomoc psychologiczna w chorobie Stres a zdrowie Zależności psychosomatyczne Teorie, modele i koncepcje komunikacji międzyludzkiej Style komunikowania Przekazywanie i przyjmowanie informacji Wpływ sytuacji jatrogennych na relację pielęgniarka - pacjent Specyficzne problemy związane z chorobą lub niepełnosprawnością 11 Socjologia Społeczny model zdrowia System wsparcia społecznego - zadania pielęgniarki w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych jednostki, grupy społecznej Społeczne skutki choroby: choroba i dewiacja, stigma, problemy niepełnosprawności i jakości życia, zapobieganie bezradności Szpital jako system społeczny: modele opieki szpitalnej, satysfakcja z opieki Strukturalne uwarunkowania ról zawodowych lekarza, pielęgniarki Socjologiczna problematyka relacji pielęgniarka - pacjent Społeczne i kulturowe problemy umierania, śmierci i sieroctwa 12 Pedagogika Wychowanie jako zjawisko społeczne Środowisko wychowawcze Filozoficzne podstawy działalności wychowawczej Cele wychowania jako realizacja wartości osobowych i społecznych Strategie wychowawcze Teorie, formy i metody wychowania Trudności wychowawcze Kształtowanie środowiska wychowawczego Edukacja zdrowotna dzieci, młodzieży i dorosłych Organizacja i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej w wybranych zakładach opieki 13 Zagadnienia prawne Podstawy zagadnień prawnych: system prawa, struktura aktów prawnych, prawa człowieka, wykładnia prawna Prawo o zakładach opieki zdrowotnej Prawo ubezpieczeń zdrowotnych Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej, przepisy dotyczące samorządu zawodowego Prawa pacjenta Odpowiedzialność w zawodach medycznych - odpowiedzialność cywilna, karna, pracownicza, zawodowa Ustawodawstwo w systemie ochrony zdrowia Kodeks pracy Wybrane zagadnienia prawa cywilnego i postępowania administracyjnego

14 Andragogika Pedagogika dorosłych Dorosłość i dojrzałość w kontekście zdrowia i dbałości o zdrowie Człowiek dorosły jako podmiot kształcenia i wychowania Cele, zadania i możliwości wychowania i kształcenia ludzi dorosłych Wychowawcze i edukacyjne funkcje zakładów ochrony zdrowia Poradnictwo Samokształcenie: funkcje i strategia samokształcenia, kształcenie ustawiczne Samowychowanie Gerogogika - cele, zasady, środki i metody Organizacja czasu wolnego osób w wieku poprodukcyjnym w instytucjach ochrony zdrowia, opieki społecznej i oświaty 15 Psychologia stosowana Choroba jako kryzys - systemy wsparcia w chorobie Interwencje kryzysowe w sytuacji traumy - wydarzenia traumatyczne Bezpośrednie i odległe skutki zdrowotne sytuacji traumatycznej Żałoba - pomoc w przezwyciężeniu straty Przemoc w rodzinie, interwencje kryzysowe w wydarzeniach traumatycznych Pomoc w przezwyciężaniu skutków stresu zawodowego 16 Psychoterapia Psychoterapia specjalistyczna, kwalifikowana a podstawowa Modele pomocy psychologicznej Czynniki terapeutyczne Podstawowe interwencje terapeutyczne Relacja terapeutyczna w opiece pielęgniarskiej - cechy i funkcje relacji terapeutycznej, problem przeniesienia i przeciwprzeniesienia w relacji terapeutycznej Zasady zapobiegania jatrogenii Indywidualne uwarunkowania relacji - analiza własnych doświadczeń 17 Badanie fizykalne Badanie przedmiotowe niemowląt i dzieci oraz osób dorosłych: stan psychiczny, stan ogólny, skóra, oczy, uszy, jama ustna, gardło i szyja, klatka piersiowa i płuca, gruczoły piersiowe, układ sercowonaczyniowy, brzuch, męskie narządy płciowe, żeńskie narządy płciowe, obwodowy układ krążenia, układ mięśniowo - szkieletowy, układ nerwowy Dokumentacja kliniczna pacjenta 18 Nowoczesne techniki diagnostyczne Nowoczesne techniki obrazowania - rodzaje, wskazania, użyteczność w diagnozie chorego Przygotowanie chorego do diagnostyki, badań diagnostycznych i opieka po badaniu C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1 Teoria pielęgniarstwa Struktury pojęciowe i modele teoretyczne w pielęgniarstwie Charakterystyka podstawowych teorii pielęgnowania (F Nightingale, V Henderson, D Orem, C Roy) Współczesne koncepcje pielęgniarstwa, ich zastosowanie w praktyce i dla rozwoju zawodu (koncepcja B Neuman, H Peplau, M Levine, M Rogers, J Watson) Analiza wybranych teorii innych nauk z zastosowaniem do pielęgniarstwa (teoria potrzeb Maslowa, teoria stresu Selye go i inne) 2 Podstawy pielęgniarstwa Uwarunkowania historyczne i kierunki rozwoju zawodu Istota i znaczenie teorii pielęgniarstwa Rola społeczno zawodowa pielęgniarki Czynniki wpływające na rozwój praktyki pielęgniarskiej Wprowadzenie do zagadnień zdrowia - uwarunkowania, potrzeby zdrowotne i ich zaspokajanie Opieka nad człowiekiem chorym Modele opieki Metody gromadzenia informacji: wywiad, obserwacja, pomiar, analiza dokumentacji Udział pielęgniarki w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji Proces pielęgnowania jako metoda pracy pielęgniarki Zasady i techniki postępowania przy wykonywaniu czynności pielęgniarskich Rola pielęgniarki w zespole interdyscyplinarnym 3 Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki Filozofia poznania i nauki Główne kierunki filozoficzne i ich charakterystyka Podstawy i rodzaje argumentacji filozoficznej Nauka a teoria Pielęgniarstwo jako nauka i sztuka Najważniejsze koncepcje filozoficzne człowieka Etyka jako teoria moralności - jej przedmiot i podstawowe pojęcia Analiza sytuacji moralnej i procesu podejmowania decyzji moralnej, wartości, normy i oceny moralne Etyka w praktyce pielęgniarskiej Kodeks etyki pielęgniarskiej Współczesne

koncepcje etyczne w praktyce pielęgniarskiej Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki i ich rozwiązywanie 4 Pielęgniarstwo europejskie Zagrożenia zdrowia i prognozy epidemiologiczne w krajach Unii Europejskiej Rozwój pielęgniarstwa europejskiego System opieki pielęgniarskiej w wybranych krajach Europy Zachodniej Międzynarodowe standardy kształcenia i kwalifikacji zawodowych pielęgniarek w Polsce i Unii Europejskiej Stan badań pielęgniarstwa w krajach europejskich na tle pielęgniarstwa światowego Rola i zadania międzynarodowych organizacji i stowarzyszeń pielęgniarskich Regulacje prawne dotyczące zawodu pielęgniarki w krajach Wspólnoty Europejskiej Struktura i zasoby pielęgniarstwa System kształcenia i doskonalenia zawodowego pielęgniarek Organizacje pielęgniarskie krajowe i zagraniczne Pielęgniarstwo oparte na dowodach naukowych (Evidence Based Practice) Zastosowanie dowodów naukowych w praktyce 5 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna Paradygmaty zdrowia Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia Style życia Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna w systemie opieki zdrowotnej Ocena stanu zdrowia Metody kształtowania zachowań zdrowotnych Rola pielęgniarki w promocji zdrowia Edukacja zdrowotna - cele, metody, środki Formy organizacji edukacji zdrowotnej Kwalifikacje i kompetencje edukatorów do spraw zdrowia Zespoły interdyscyplinarne w strategiach działań edukacyjnych Edukacja zdrowotna w promocji zdrowia, profilaktyce chorób społecznych, w terapii i rehabilitacji chorych Przygotowanie do życia z chorobą i zapobieganie powikłaniom 6 Podstawowa opieka zdrowotna: opieka domowa i pielęgniarstwo rodzinne Struktura i zakres świadczeń zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej Zadania zespołu podstawowej opieki zdrowotnej Rozpoznanie problemów zdrowotnych i społecznych jednostki, rodziny i społeczności lokalnej Planowanie i realizacja opieki pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Udział pielęgniarki w realizacji zadań wynikających z programów polityki zdrowotnej 7 Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo - ginekologiczne Planowanie rodziny, metody regulacji poczęć, przygotowanie do rodzicielstwa Metody diagnostyczne ciąży fizjologicznej i ciąży wysokiego ryzyka Przygotowanie kobiety w ciąży i jej rodziny do porodu Opieka okołoporodowa: postępowanie położniczo - pielęgnacyjne w porodzie przedwczesnym, fizjologicznym, powikłanym, pielęgnacja wcześniaka i noworodka po porodzie, opieka nad położnicą w połogu fizjologicznym i powikłanym Patologia narządu rodnego, stany zapalne, zakażenia Niepłodność Schorzenia nowotworowe narządu rodnego Schorzenia nowotworowe gruczołu piersiowego, rak piersi Problemy zdrowotne kobiet w wieku przekwitania 8 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Udział pielęgniarki w zapobieganiu chorobom, urazom i wypadkom Choroby i stany zagrażające życiu i zdrowiu noworodka i wcześniaka Wady wrodzone Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny chorób wieku rozwojowego: układu oddechowego, krążenia, dróg moczowych, układu pokarmowego, chorób krwi, narządu ruchu Choroby alergiczne u dzieci Metody diagnostyki i terapii Przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych Pielęgnowanie dziecka chorego Hospitalizacja jako sytuacja trudna dla dziecka i jego rodziny Pielęgnowanie dziecka z chorobą nowotworową i niepomyślnym rokowaniem Rodzaje i formy wsparcia 9 Interna i pielęgniarstwo internistyczne Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny chorób: układu krążenia, serca i naczyń, układu oddechowego, układu pokarmowego - żołądka, jelit, wielkich gruczołów - wątroby i trzustki, układu moczowego - nerek i pęcherza moczowego, układu kostno - stawowego, mięśni, układu dokrewnego, chorób krwi Udział pielęgniarki w diagnostyce i terapii chorób internistycznych Pielęgnowanie chorego w schorzeniach: układu krążenia, układu oddechowego, układu pokarmowego, układu moczowego, układu krwiotwórczego, układu kostno - stawowego, układu

dokrewnego 10 Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Urazy narządu ruchu: rany, stłuczenia, złamania, skręcenia, amputacje - przyczyny, metody postępowania diagnostyczno - terapeutycznego Pielęgnowanie chorego po urazach Przygotowanie chorego do badań diagnostycznych w różnych schorzeniach chirurgicznych Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym oraz w chirurgii ambulatoryjnej Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i metody operacyjnej w obrębie przewodu pokarmowego: przełyku, żołądka i dwunastnicy, jelit, wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, trzustki Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym w obrębie gruczołów wydzielania wewnętrznego, gruczołu piersiowego, śródpiersia Pielęgnowanie chorego oparzonego Specyfika odżywiania pacjenta w oddziale chirurgii Chirurgia a zasady rehabilitacji chorych Zapobieganie powikłaniom po interwencji chirurgicznej 11 Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych Rodzaje niepełnosprawności Problemy psychospołeczne osoby niepełnosprawnej i jej rodziny Współpraca z człowiekiem niepełnosprawnym, jego środowiskiem oraz instytucjami wspierającymi skuteczność procesu rehabilitacji Cele, zasady i etapy rehabilitacji Rehabilitacja kompleksowa - lecznicza, zawodowa, społeczna Zaopatrzenie w sprzęt i pomoce ortopedyczne Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji niepełnosprawnych Podstawowe metody i techniki usprawniania chorych Integracja osoby niepełnosprawnej w środowisku zamieszkania, pracy, nauczania i wychowania Rehabilitacja osób z upośledzeniem umysłowym, niedowidzących, z uszkodzeniem narządu ruchu 12 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne Proces starzenia się w aspekcie biologicznym, psychologicznym i socjoekonomicznym Odrębności fizjologiczne i psychologiczne człowieka w wieku podeszłym Problemy zdrowotne i psychospołeczne osób w starszym wieku Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka niektórych chorób wieku starszego (cukrzyca, choroby serca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, zespoły otępienne, zespół Parkinsona, depresja) 13 Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne Etiopatogeneza zaburzeń neurologicznych Metody diagnostyczne stosowane w neurologii Zaburzenia podstawowych funkcji życiowych - krążenia, oddychania oraz zaburzenia świadomości, ich wpływ na funkcje układu nerwowego Zaburzenia czucia, ruchu i napięcia mięśniowego Wady wrodzone i nabyte układu nerwowego Choroby naczyniowe mózgu Urazy mózgu i uszkodzenia rdzenia kręgowego Choroby demielinizacyjne Guzy mózgu Choroby mięśni i nerwów obwodowych Pielęgnowanie chorych w schorzeniach układu nerwowego 14 Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Rodzaje, etiologia i patogeneza zaburzeń psychicznych Obraz kliniczny zaburzeń psychicznych Metody diagnostyki i terapii w psychiatrii Specyfika opieki nad chorym psychicznie Komunikowanie się z chorym z zaburzeniami psychicznymi Udział pielęgniarki w profilaktyce, diagnozowaniu i kompleksowej terapii chorób psychicznych z uwzględnieniem farmakologii, psychoterapii, terapii zajęciowej Organizacja opieki psychiatrycznej w świetle obowiązujących regulacji prawnych 15 Anestezjologia i intensywna terapia i pielęgniarstwo w anestezjologii i intensywnej opiece medycznej Zasady reanimacji krążeniowo-oddechowej Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy - rozpoznanie stanu zagrożenia życia Pielęgnowanie chorych w stanach ostrych (wstrząs, ostra niewydolność krążenia, ostra niewydolność układu oddechowego, ostra niewydolność nerek, zatrucia, urazy wielonarządowe) Przygotowanie pacjenta do znieczulenia i pielęgnacja po znieczuleniu Anestezja Opieka nad chorym nieprzytomnym Żywienie enteralne i parenteralne chorych leczonych w intensywnej terapii Pielęgnowanie chorego z dostępem naczyniowym żylnym i tętniczym Zasady postępowania w stanach zagrożenia życia w ramach oddziału intensywnej terapii

Zaawansowane zabiegi reanimacyjne (ACLS) - przywrócenie i utrzymanie funkcji życiowych Problemy etyczne w opiece nad krytycznie chorym Problemy związane z pobieraniem tkanek i narządów do przeszczepu Pielęgniarka w zespole interprofesjonalnym Zasady budowania zespołu i współpracy zespołowej, kompetencje członków zespołu Opieka nad chorym z zaburzeniem rytmu serca: wskazania do stymulacji serca, rodzaje stymulacji, przygotowanie chorego do stymulacji, opieka w trakcie i po zabiegu z uwzględnieniem roli chorego i jego rodziny, zakłócenia pracy stymulatora Opieka nad chorym w inwazyjnej diagnostyce i leczeniu chorób układu krążenia Opieka nad chorym po zabiegach kardiochirurgicznych - rodzaje zabiegów, wskazania, przygotowanie chorego, opieka przed i po zabiegu Przygotowanie i opieka pooperacyjna chorego po przeszczepie serca Opieka nad chorym w przebiegu śpiączki: ketonowej, wątrobowej, mocznicowej, hipometabolicznej Opieka nad chorym z obrażeniami wielonarządowymi Skalowanie ciężkości obrażeń Opieka nad dzieckiem w przebiegu infekcji ośrodkowego układu nerwowego Stan padaczkowy - zagrożenia dla zdrowia i życia dziecka Opieka nad dzieckiem i dorosłym w chorobie oparzeniowej - patofizjologia choroby oparzeniowej, ocena powierzchni i stopnia oparzenia, leczenie ogólne i miejscowe Opieka nad chorym po przeszczepie nerek, wątroby 16 Opieka paliatywna System opieki paliatywnej i hospicyjnej Zwalczenie objawów występujących u chorych z zaawansowanym procesem nowotworowym Komunikowanie się z chorym i jego rodziną Wsparcie dla rodziny w okresie choroby i żałoby 17 Dietetyka Podstawy żywienia dietetycznego - rodzaje diet Zróżnicowanie diet u dzieci i dorosłych Żywienie człowieka w zdrowiu i chorobie Żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem 18 Wybrane zagadnienia z pielęgniarstwa specjalistycznego Opieka nad chorym dializowanym - rodzaje dostępów dializacyjnych i ich pielęgnacja Opieka nad chorym z cukrzycą - typy, rozpoznanie, kontrola, samokontrola i pielęgnacja Zapobieganie i postępowanie w powikłaniach cukrzycy Opieka nad chorym ze schorzeniem żył Opieka nad chorym ze schorzeniami tętnic Pielęgnacja chorego po wszczepieniu protezy naczyniowej oraz amputacji kończyny Opieka paliatywna Rehabilitacja chorych z zaburzeniami psychicznymi - cele, założenia i formy rehabilitacji Opieka nad dzieckiem w chirurgii - wady wrodzone, ostry brzuch, obrażenia urazowe, nowotwory Opieka nad rodziną z problemami zdrowotnymi Formy opieki nad dziećmi upośledzonymi i niedostosowanymi społecznie Patologia w rodzinie - przemoc, uzależnienia Możliwości pomocy społecznej Opieka nad przewlekle chorymi w domu 19 Pielęgniarstwo epidemiologiczne Epidemiologia zakażeń szpitalnych: źródła i rezerwuar drobnoustrojów w środowisku szpitalnym, drogi szerzenia się zakażeń, zapobieganie i zwalczanie zakażeń szpitalnych Kontrola zakażeń szpitalnych i organizacja zespołów Dezynfekcja jako element zapobiegania zakażeniom szpitalnym Sterylizacja jako element zwalczania zakażeń szpitalnych Zakażenia łożyska krwi, zakażenia uogólnione, szpitalne zapalenie płuc i dolnych dróg oddechowych, zakażenia dróg moczowych, zakażenia grzybicze Monitorowanie zakażeń i analiza epidemiologiczna - badanie pacjenta przyjętego na oddział, zasady pobierania materiałów do badań bakteriologicznych - wydzielina z drzewa oskrzelowego, mocz, krew, analiza bieżąca i okresowa 20 Dydaktyka w pielęgniarstwie Projektowanie dydaktyczne - tworzenie programu nauczania w kształceniu zawodowym Kształcenie i szkolenie oparte na rozwijaniu kompetencji - cele i treści Strategia nauczania, uczenia się i ocena wyników Konstruowanie strategii kształcenia Metody i środki dydaktyczne Ewaluacja i pomiar procesu kształcenia Kryteria akredytacji na szczeblu narodowym i międzynarodowym dla kształcenia zawodowego (ECTS) Działalność innowacyjna 21 Zarządzanie w pielęgniarstwie Zarządzanie - nauka i praktyka Szkoła prakseologiczna, systemowa, sytuacyjna Funkcje kierownicze Proces decyzyjny Style zarządzania Podsystem pielęgniarstwa Doskonalenie

organizacji pracy: zarządzanie strategiczne, zarządzanie zmianą, zarządzanie jakością pracy Znaczenie zasobów ludzkich w organizacji Szacowanie zapotrzebowania na opiekę pielęgniarską i kadry pielęgniarskie w różnych obszarach świadczeń Znaczenie doboru i rozwoju zawodowego pracowników Zapobieganie przeciążeniom, chorobom zawodowym i wypadkom w pracy Usprawnianie pracy Finansowanie opieki zdrowotnej Planowanie budżetu i monitoring usług zdrowotnych Wybrane analizy finansowe i ekonomiczne Marketing usług zdrowotnych 22 Ratownictwo medyczne Organizacja i funkcjonowanie systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego w Polsce Medycyna ratunkowa jako element systemu bezpieczeństwa publicznego Akty prawne regulujące funkcjonowanie systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego Rola i zadania pielęgniarki w jednostkach ratownictwa medycznego (szpitalny oddział ratunkowy, zespoły ratownictwa medycznego) Zakres medycznych działań ratowniczych podejmowanych przez pielęgniarki w systemie Stany zagrożenia życia -interwencje będące w zakresie kompetencji pielęgniarskich Wyróżniki medycyny katastrof Fazy akcji ratunkowej Organizowanie akcji ratunkowej Modele i zasady współpracy międzynarodowej Zarządzanie kryzysowe w katastrofach, klęskach żywiołowych Ocena stanu życia i zdrowia w miejscu katastrof, segregacja chorych, przygotowanie poszkodowanych do transportu, współpraca z jednostkami ratownictwa medycznego Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych 23 Metodologia badań naukowych i seminarium magisterskie Funkcje i podział nauki Kryteria wyodrębnienia dyscyplin i dziedzin naukowych Przedmiot i cel badań Etapy postępowania badawczego Problem badawczy Hipotezy robocze w pracy naukowej Metody i techniki badań Zasady interpretacji danych empirycznych Konstrukcja opracowań i projektów Prawa autorskie Metodologiczne podstawy badań naukowych w pielęgniarstwie - przedmiot, zakres i cel badań w pielęgniarstwie Metody i techniki badań pielęgniarskich Badania ilościowe i jakościowe Analiza danych i wnioskowanie Język naukowy Upowszechnianie badań naukowych D SAMOKSZTAŁCENIE I WYMAGANIA OGÓLNE STUDIA ZAWODOWE Studia zawodowe na kierunku pielęgniarstwo trwają nie mniej niż 3 lata (6 semestrów) Łączna liczba godzin zajęć dydaktycznych wynosi 4780, w tym 4600 godzin kształcenia zawodowego, tj 2300 godzin kształcenia praktycznego i 2300 godzin kształcenia teoretycznego W ramach kształcenia teoretycznego uczelnia może organizować samokształcenie w wymiarze nie większym niż 760 godzin II SYLWETKA ABSOLWENTA Absolwent studiów zawodowych na kierunku pielęgniarstwo otrzymuje tytuł zawodowy licencjata pielęgniarstwa Absolwent powinien być przygotowany do samodzielnego pełnienia roli zawodowej Rolę pielęgniarki wyznaczają funkcje, w ramach których absolwent powinien być przygotowany do: 1 1 Świadczenia opieki zdrowotnej oraz zarządzania nią przez: rozpoznawanie potrzeb jednostki, grupy lub zbiorowości oraz określenie zasobów niezbędnych i dostępnych do ich zaspokojenia, planowanie i realizowanie opieki pielęgniarskiej, z uwzględnieniem metody procesu pielęgnowania i priorytetów opieki, wykonywanie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych zgodnie z obowiązującymi przepisami, pomoc jednostce, rodzinie w osiąganiu zdrowia i niezależności w chorobie lub niepełnosprawności przez zapewnienie udziału we wszystkich formach opieki i

samoopieki, przestrzeganie zasad etyki zawodowej, współpracę z profesjonalistami dla zapewnienia całościowej opieki jednostce i rodzinie, organizowanie i podtrzymywanie bezpiecznego środowiska opieki i pracy, dokumentowanie wszystkich etapów procesu pielęgnowania i wykorzystywanie tych informacji do oceny świadczonej opieki 2 2 Promocji i edukacji zdrowotnej przez: ocenę indywidualnej wiedzy i umiejętności niezbędnych do zachowania i przywracania zdrowia, wspieranie jednostki, rodziny i grupy społecznej w prowadzeniu zdrowego stylu życia, uczenie jednostki, rodziny, grupy społecznej zachowania i przywracania zdrowia, uczestniczenie w zdrowotnych kampaniach edukacyjnych 3 3 Działania w roli uczestnika zespołu opieki zdrowotnej przez: współpracę z jednostką, rodziną i innymi uczestnikami zespołu w planowaniu i realizowaniu usług zdrowotnych, współpracę z innymi uczestnikami zespołu na rzecz zachowania bezpiecznego środowiska opieki i pracy zespołowej, komunikowanie się z pacjentem, jego rodziną oraz z innymi uczestnikami zespołu 4 4 Rozwoju praktyki pielęgniarskiej, krytycznego myślenia i badań naukowych przez: stosowanie w praktyce aktualnej wiedzy z zakresu nauk medycznych, społecznych, teorii pielęgniarstwa, regulacji prawnych zawodu i opieki zdrowotnej, wdrażanie uznanych wyników badań naukowych do opieki pielęgniarskiej, uczestniczenie w badaniach naukowych w celu poszerzenia wiedzy pielęgniarskiej III GRUPY PRZEDMIOTÓW I OBCIĄŻENIA GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180 B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 600 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 3240 w tym: - zajęcia teoretyczne 940 - zajęcia praktyczne 1100 - praktyki zawodowe 1200 D SAMOKSZTAŁCENIE 1) 760 Razem: 4780 IV ZAJĘCIA PRAKTYCZNE I PRAKTYKI ZAWODOWE Zajęcia praktyczne i praktyki zawodowe odbywają się w zakładach opieki zdrowotnej oraz placówkach nauczania i wychowania i obejmują kształcenie i doskonalenie umiejętności niezbędnych do uzyskania kwalifikacji zawodowych V PRZEDMIOTY W GRUPACH I MINIMALNE OBCIĄŻENIA GODZINOWE A PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO 180 1 Wychowanie fizyczne 60

2 Język obcy 120 B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 600 1 Anatomia 60 2 Fizjologia 60 3 Biochemia z biofizyką 30 4 Genetyka 15 5 Patologia 60 6 Mikrobiologia z podstawami parazytologii 45 7 Radiologia 15 8 Zdrowie publiczne 105 9 Farmakologia 45 10 11 12 13 14 Psychologia 45 Socjologia 15 Pedagogika 45 Zagadnienia prawne 30 Badanie fizykalne 30 C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 3240 zajęcia teoretyczne (godziny) zajęcia praktyczne (godziny) praktyki zawodowe (godziny / tydzień) 1 Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki 60 - - 2 Podstawy pielęgniarstwa 240 80 120/3 3 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna 30 40 80/2 4 Podstawowa opieka zdrowotna: - Opieka domowa, - Pielęgniarstwo rodzinne 5 Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo-ginekologiczne 45 120 200/5 30 80 80/2 w oddziałach położniczo - noworodkowych 6 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne 60 120 120/3 7 Interna i pielęgniarstwo internistyczne 60 120 120/3 8 Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne 60 120 120/3 9 Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych 30 80 80/2

10 11 12 13 14 15 16 17 18 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne 30 80 80/2 Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne 45 80 80/2 Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne 45 80 40/1 Anestezjologia i intensywna terapia i pielęgniarstwo w anestezjologii i intensywnej opiece medycznej 45 40 40/1 Opieka paliatywna 15 40 40/1 Ratownictwo medyczne 30 - - Dietetyka 15 20 - Metodologia i seminarium licencjackie 70 - - Przedmiot do wyboru 30 - - Razem 940 1100 1200/30 D SAMOKSZTAŁCENIE 760 VI TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW B PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1 Anatomia Podstawowe wiadomości w zakresie anatomii człowieka Zapłodnienie i rozwój zarodka ludzkiego Budowa ciała ludzkiego Szkielet człowieka Rodzaje kości i ich połączenia Układ mięśniowy Okolice ciała, ściany tułowia i jamy ciała Anatomia układu nerwowego: ośrodkowego, obwodowego i autonomicznego Drogi nerwowe Śródpiersie Układ krążenia Serce Krążenie duże i małe Drogi oddechowe Płuca, opłucna Układ pokarmowy Wielkie gruczoły jamy brzusznej Krążenie wrotne Otrzewna Przestrzeń zaotrzewnowa Nadnercza Układ moczowy: nerki, moczowody, pęcherz moczowy Narządy płciowe męskie i żeńskie Narządy zmysłów Układ chłonny 2 Fizjologia Podstawowe wiadomości z zakresu funkcji życiowych człowieka Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych Biofizyczne podstawy funkcjonowania organizmu ludzkiego Charakterystyka mięśni szkieletowych, gładkich, mięśnia sercowego Czucie, ruch, percepcja Aktywacja mózgu, sen, czuwanie Wyższe czynności ośrodkowego układu nerwowego Fizjologia układu dokrewnego Fizjologia serca Układ naczyniowy, hemodynamika i autoregulacja tkankowego przepływu krwi Fizjologia układu oddechowego, mechanika i regulacja oddychania Krążenie płucne i wymiana gazowa Fizjologia nerek, filtracja nerkowa Układ renina - angiotensyna Produkcja moczu Regulacja równowagi wodno - elektrolitowej i kwasowo - zasadowej Układ trawienny, czynności motoryczne i wydzielnicze Hormony jelitowe Trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych Fizjologia układu krwiotwórczego Przemiana materii Fizjologia wrażeń zmysłowych 3 Biochemia z biofizyką Biochemiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego Budowa i funkcje ważniejszych

związków chemicznych występujących w organizmie ludzkim 4 Genetyka Podstawowe wiadomości z genetyki, embriologii, cytofizjologii, immunologii Podstawy genetyki klasycznej (prawa Mendla) Kariotyp człowieka Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią Środowisko a zmienność organizmu Mutacje genowe, chromosomowe Czynniki mutagenne Podstawowe techniki stosowane w badaniach genetycznych i immunologicznych Zagadnienia transplantologii 5 Patologia Podstawowe pojęcia z zakresu patologii Procesy patologiczne: zaburzenia krążenia krwi, zmiany wsteczne postępowe, zapalne i nowotworowe Zagadnienia dynamiki procesu chorobowego oraz prawidłowej interpretacji związków przyczynowych zmienionej struktury i funkcji organizmu Patomorfologia szczegółowa chorób wybranych narządów i układów Starzenie się organizmu, śmierć 6 Mikrobiologia z podstawami parazytologii Podstawy mikrobiologii, wirusologii, bakteriologii i parazytologii Systematyka drobnoustrojów chorobotwórczych Morfologia i fizjologia komórki bakteryjnej Morfologia otoczenia i ciała ludzkiego Charakterystyka pasożytów wywołujących choroby u człowieka Chorobotwórczość, drogi szerzenia się zarazków w ustroju Podstawowe wiadomości z immunologii i epidemiologii chorób zakaźnych Profilaktyka chorób zakaźnych (szczepionki, surowice) Zakażenia szpitalne Pobieranie i wysyłanie materiału do badań mikrobiologicznych Immunoprofilaktyka chorób zakaźnych Zagrożenia chorobami zakaźnymi w Polsce i świecie Zakażenia HIV, AIDS, wirusowe zapalenie wątroby Choroby zakaźne przewodu pokarmowego Neuroinfekcje 7 Radiologia Diagnostyka radiologiczna Przygotowanie chorego do badań radiologicznych Radioterapia: rodzaje, wskazania i opieka nad chorym leczonym radioterapią Chemioterapia nowotworów 8 Zdrowie publiczne Higiena człowieka i środowiska Higiena żywności i żywienia Higiena nauki i pracy Zdrowie publiczne: kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania zdrowia Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby Podstawowe pojęcia epidemiologiczne Zagrożenia ekologiczne Zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Zagrożenia zdrowotne współczesnych społeczeństw świata Systemy opieki zdrowotnej - struktura organizacyjna, cele i zadania Rynek usług zdrowotnych Źródła finansowania opieki zdrowotnej Choroby społeczne Analiza występowania wybranych chorób Profilaktyka, prewencja chorób - cele, zadania, formy Programowe działania na rzecz zdrowia Struktura i zasoby pielęgniarstwa System kształcenia i doskonalenia zawodowego pielęgniarek Organizacje pielęgniarskie krajowe i zagraniczne 9 Farmakologia Grupy leków i mechanizm ich działania Farmakologia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego, układu krążenia, oddechowego, moczowego, przewodu pokarmowego, gruczołów wydzielania wewnętrznego Krew i środki krwiozastępcze Podstawy chemioterapii Objawy uboczne działania leków i interakcje między lekami Edukacja pacjenta w farmakoterapii, źródła informacji o lekach Lekozależność Środki dezynfekcyjne 10 Psychologia Osobowość - struktura, mechanizmy i rozwój Zachowanie człowieka w sytuacjach społecznych Biopsychospołeczny model zdrowia i choroby Choroba jako sytuacja trudna Pomoc psychologiczna w chorobie Stres a zdrowie Zależności psychosomatyczne Teorie, modele i koncepcje komunikacji międzyludzkiej Style komunikowania Przekazywanie i przyjmowanie informacji Wpływ sytuacji jatrogennych na relację pielęgniarka - pacjent Specyficzne problemy związane z chorobą lub niepełnosprawnością

11 Socjologia Społeczny model zdrowia System wsparcia społecznego - zadania pielęgniarki w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych jednostki, grupy społecznej Społeczne skutki choroby: choroba i dewiacja, stigma, problemy niepełnosprawności i jakości życia, zapobieganie bezradności Szpital jako system społeczny: modele opieki szpitalnej, satysfakcja z opieki Strukturalne uwarunkowania ról zawodowych lekarza, pielęgniarki Socjologiczna problematyka relacji pielęgniarka - pacjent Społeczne i kulturowe problemy umierania, śmierci i sieroctwa 12 Pedagogika Wychowanie jako zjawisko społeczne Środowisko wychowawcze Filozoficzne podstawy działalności wychowawczej Cele wychowania jako realizacja wartości osobowych i społecznych Strategie wychowawcze Teorie, formy i metody wychowania Trudności wychowawcze Kształtowanie środowiska wychowawczego Edukacja zdrowotna dzieci, młodzieży i dorosłych Organizacja i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej w wybranych zakładach opieki 13 Zagadnienia prawne Podstawy zagadnień prawnych: system prawa, struktura aktów prawnych, prawa człowieka, wykładnia prawna Prawo o zakładach opieki zdrowotnej Prawo ubezpieczeń zdrowotnych Ustawa o zawodzie pielęgniarki i położnej, przepisy dotyczące samorządu zawodowego Prawa pacjenta Odpowiedzialność w zawodach medycznych - odpowiedzialność cywilna, karna, pracownicza, zawodowa Podstawy prawa pracy 14 Badanie fizykalne Badanie przedmiotowe niemowląt i dzieci oraz osób dorosłych: stan psychiczny, stan ogólny, skóra, oczy, uszy, jama ustna, gardło i szyja, klatka piersiowa i płuca, gruczoły piersiowe, układ sercowonaczyniowy, brzuch, męskie narządy płciowe, żeńskie narządy płciowe, obwodowy układ krążenia, układ mięśniowo-szkieletowy, układ nerwowy Dokumentacja kliniczna pacjenta C PRZEDMIOTY KIERUNKOWE 1 Filozofia i etyka zawodu pielęgniarki Główne kierunki filozoficzne i ich relacje do zawodu pielęgniarki Wybrane koncepcje filozoficzne człowieka Etyka jako teoria moralności - jej przedmiot i podstawowe pojęcia Analiza sytuacji moralnej i procesu podejmowania decyzji moralnej, wartości, normy i oceny moralne Etyka w praktyce pielęgniarskiej Kodeks etyki pielęgniarskiej Współczesne koncepcje etyczne w praktyce pielęgniarskiej Dylematy etyczne w pracy pielęgniarki i ich rozwiązywanie 2 Podstawy pielęgniarstwa Uwarunkowania historyczne i kierunki rozwoju zawodu Rola społeczno zawodowa pielęgniarki Czynniki wpływające na rozwój praktyki pielęgniarskiej Wprowadzenie w zagadnienie zdrowia - uwarunkowania, potrzeby zdrowotne i ich zaspokajanie Opieka nad człowiekiem chorym Modele opieki Metody gromadzenia informacji: wywiad, obserwacja, pomiar, analiza dokumentacji Udział pielęgniarki w procesie diagnozowania, leczenia i rehabilitacji Proces pielęgnowania jako metoda pracy pielęgniarki Zasady i techniki postępowania przy wykonywaniu czynności pielęgniarskich Rola pielęgniarki w zespole interdyscyplinarnym Teorie i modele pielęgnowania Charakterystyka wybranych teorii pielęgnowania (F Nightingale, V Henderson, D Orem, C Roy) 3 Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna Paradygmaty zdrowia Zachowania zdrowotne i czynniki kształtujące stan zdrowia Style życia Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna w systemie opieki zdrowotnej Ocena stanu zdrowia Metody kształtowania zachowań zdrowotnych Rola pielęgniarki w promocji zdrowia 4 Podstawowa opieka zdrowotna: opieka domowa i pielęgniarstwo rodzinne Struktura i zakres świadczeń zdrowotnych w podstawowej opiece zdrowotnej Zadania zespołu podstawowej opieki zdrowotnej Rozpoznanie problemów zdrowotnych i społecznych jednostki, rodziny i społeczności lokalnej Planowanie i realizacja opieki pielęgniarskiej w środowisku zamieszkania, nauki i pracy Udział pielęgniarki w realizacji zadań wynikających z programów

polityki zdrowotnej 5 Położnictwo, ginekologia i pielęgniarstwo położniczo - ginekologiczne Planowanie rodziny, metody regulacji poczęć, przygotowanie do rodzicielstwa Metody diagnostyczne ciąży fizjologicznej i ciąży wysokiego ryzyka Przygotowanie kobiety w ciąży i jej rodziny do porodu Opieka okołoporodowa: postępowanie położniczo - pielęgnacyjne w porodzie przedwczesnym, fizjologicznym, powikłanym, pielęgnacja wcześniaka i noworodka po porodzie, opieka nad położnicą w połogu fizjologicznym i powikłanym Patologia narządu rodnego, stany zapalne, zakażenia Niepłodność Schorzenia nowotworowe narządu rodnego Schorzenia nowotworowe gruczołu piersiowego, rak piersi Problemy zdrowotne kobiet w wieku przekwitania 6 Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne Udział pielęgniarki w zapobieganiu chorobom, urazom i wypadkom Choroby i stany zagrażające życiu i zdrowiu noworodka i wcześniaka Wady wrodzone Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny chorób wieku rozwojowego: układu oddechowego, krążenia, dróg moczowych, układu pokarmowego, chorób krwi, narządu ruchu Choroby alergiczne u dzieci Metody diagnostyki i terapii Przygotowanie dziecka do badań diagnostycznych Pielęgnowanie dziecka chorego Hospitalizacja jako sytuacja trudna dla dziecka i jego rodziny Pielęgnowanie dziecka z chorobą nowotworową i niepomyślnym rokowaniem Rodzaje i formy wsparcia 7 Interna i pielęgniarstwo internistyczne Etiologia, patogeneza i obraz kliniczny chorób: układu krążenia, serca i naczyń, układu oddechowego, układu pokarmowego - żołądka, jelit, wielkich gruczołów - wątroby i trzustki, układu moczowego - nerek i pęcherza moczowego, układu kostno - stawowego, mięśni, układu dokrewnego, chorób krwi Udział pielęgniarki w diagnostyce i terapii chorób internistycznych Pielęgnowanie chorego w wybranych schorzeniach: układu krążenia, układu oddechowego, układu pokarmowego, układu moczowego, układu krwiotwórczego, układu kostno - stawowego, układu dokrewnego 8 Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Urazy narządu ruchu: rany, stłuczenia, złamania, skręcenia, amputacje - przyczyny, metody postępowania diagnostyczno - terapeutycznego Pielęgnowanie chorego po urazach Przygotowanie chorego do badań diagnostycznych w różnych schorzeniach chirurgicznych Przygotowanie chorego do zabiegu operacyjnego w trybie nagłym i planowym oraz w chirurgii ambulatoryjnej Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym z uwzględnieniem rodzaju znieczulenia i metody operacyjnej w obrębie przewodu pokarmowego: przełyku, żołądka i dwunastnicy, jelit, wątroby, trzustki Pielęgnowanie chorego po zabiegu operacyjnym w obrębie gruczołów wydzielania wewnętrznego, w obrębie śródpiersia Pielęgnowanie chorego oparzonego Odżywianie chorego w chirurgii Zapobieganie powikłaniom pooperacyjnym Zapobieganie powikłaniom po interwencji chirurgicznej 9 Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych Rodzaje niepełnosprawności Problemy psychospołeczne osoby niepełnosprawnej i jej rodziny Współpraca z człowiekiem niepełnosprawnym, jego środowiskiem oraz instytucjami wspierającymi warunki skuteczności procesu rehabilitacji Cele, zasady i etapy rehabilitacji Rehabilitacja kompleksowa: lecznicza, zawodowa, społeczna Zaopatrzenie w sprzęt i pomoce ortopedyczne Udział pielęgniarki w procesie rehabilitacji niepełnosprawnych Podstawowe metody i techniki usprawniania chorych Integracja osoby niepełnosprawnej w środowisku zamieszkania, pracy, nauczania i wychowania Rehabilitacja osób z upośledzeniem umysłowym, niedowidzących, z uszkodzeniem narządu ruchu 10 Geriatria i pielęgniarstwo geriatryczne Proces starzenia się w aspekcie biologicznym, psychologicznym i socjoekonomicznym Odrębności fizjologiczne i psychologiczne człowieka w wieku podeszłym Problemy zdrowotne i psychospołeczne osób w starszym wieku Etiopatogeneza, przebieg, leczenie i profilaktyka niektórych chorób wieku starszego (cukrzyca, choroby serca, nadciśnienie tętnicze, miażdżyca,

zespoły otępienne, zespół Parkinsona, depresja) 11 Neurologia i pielęgniarstwo neurologiczne Etiopatogeneza zaburzeń neurologicznych Metody diagnostyczne stosowane w neurologii Zaburzenia podstawowych funkcji życiowych - krążenia, oddychania oraz zaburzenia świadomości, ich wpływ na funkcje układu nerwowego Zaburzenia czucia, ruchu i napięcia mięśniowego Wady wrodzone i nabyte układu nerwowego Choroby naczyniowe mózgu Urazy mózgu i uszkodzenia rdzenia kręgowego Choroby demielinizacyjne Guzy mózgu Choroby mięśni i nerwów obwodowych Pielęgnowanie chorych w schorzeniach układu nerwowego 12 Psychiatria i pielęgniarstwo psychiatryczne Rodzaje, etiologia i patogeneza zaburzeń psychicznych Obraz kliniczny zaburzeń psychicznych Metody diagnostyki i terapii w psychiatrii Specyfika opieki nad chorym psychicznie Komunikowanie z chorym z zaburzeniami psychicznymi Udział pielęgniarki w profilaktyce, diagnozowaniu i kompleksowej terapii chorób psychicznych z uwzględnieniem farmakologii, psychoterapii, terapii zajęciowej Organizacja opieki psychiatrycznej w świetle obowiązujących regulacji prawnych 13 Anestezjologia i intensywna terapia i pielęgniarstwo w anestezjologii i intensywnej opiece medycznej Zasady reanimacji krążeniowo-oddechowej Intensywny nadzór bezprzyrządowy i przyrządowy - rozpoznanie stanu zagrożenia życia Pielęgnowanie chorych w stanach ostrych (wstrząs, ostra niewydolność krążenia, ostra niewydolność układu oddechowego, ostra niewydolność nerek, zatrucia, urazy wielonarządowe) Przygotowanie pacjenta do znieczulenia i pielęgnacja po znieczuleniu Anestezja Opieka nad chorym nieprzytomnym Żywienie enteralne i parenteralne chorych leczonych w intensywnej terapii Pielęgnowanie chorego z dostępem naczyniowym żylnym i tętniczym 14 Opieka paliatywna System opieki paliatywnej i hospicyjnej Zwalczenie objawów występujących u chorych z zaawansowanym procesem nowotworowym Komunikowanie się z chorym i jego rodziną Wsparcie dla rodziny w okresie choroby i żałoby 15 Ratownictwo medyczne Organizacja i funkcjonowanie systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego w Polsce Medycyna ratunkowa jako element systemu bezpieczeństwa publicznego Akty prawne regulujące funkcjonowanie systemu Państwowego Ratownictwa Medycznego Rola i zadania pielęgniarki w jednostkach ratownictwa medycznego (szpitalny oddział ratunkowy, zespoły ratownictwa medycznego) Zakres medycznych działań ratowniczych podejmowanych przez pielęgniarki w systemie Stany zagrożenia życia -interwencje będące w zakresie kompetencji pielęgniarskich Wyróżniki medycyny katastrof Fazy akcji ratunkowej Organizowanie akcji ratunkowej Modele i zasady współpracy międzynarodowej Zarządzanie kryzysowe w katastrofach klęskach żywiołowych Prawa człowieka w sytuacjach nadzwyczajnych Ocena stanu życia i zdrowia w miejscu katastrof, segregacja chorych, przygotowanie poszkodowanych do transportu, współpraca z jednostkami ratownictwa medycznego 16 Dietetyka Podstawy żywienia dietetycznego - rodzaje diet Zróżnicowanie diet u dzieci i dorosłych Żywienie człowieka w zdrowiu i chorobie Żywienie chorych ze zwiększonym katabolizmem 17 Metodologia i seminarium licencjackie Przedmiot, cel i obszar badań w pielęgniarstwie Etapy postępowania badawczego Metody i techniki badań Zasady interpretacji i wnioskowania danych empirycznych Konstrukcja opracowań i projektów Etyka w badaniach naukowych 18 Przedmiot do wyboru W zależności od zainteresowania studenta możliwość rozszerzenia wiedzy z zakresu przedmiotów

związanych z programem studiów i specyfiką potrzeb regionu D SAMOKSZTAŁCENIE VII ZALECENIA Egzamin dyplomowy kończący studia zawodowe powinien składać się z części teoretycznej, w tym obrony pracy licencjackiej i części praktycznej 1) Samokształcenie rozumiane jako nauka własna studenta pod nadzorem uczelni