Kwalifikacje rynkowe a bezpieczeństwo pożarowe obiektów budowlanych i osób Jednostka Certyfikująca Usługi (DCU)
P O D M I O T Y C E R T Y F I K O W A N E Jednostka Certyfikująca Usługi WŁAŚCICIELE OBIEKTÓW BUDOWLANYCH (INWESTORZY) PAŃSTWOWA STRAŻ POŻARNA TOWARZYSTWA UBEZPIECZENIOWE INNE PODMIOTY Jednostka Certyfikująca Usługi CNBOP-PIB (DCU) prowadzi działalność w zakresie: certyfikacji podmiotów świadczących usługi w ochronie przeciwpożarowej certyfikacji instalacji (systemów) przeciwpożarowych certyfikacji kompetencji personelu (osób) w ochronie przeciwpożarowej oceny i weryfikacji bezpieczeństwa pożarowego obiektów budowlanych oceny i weryfikacji skuteczności działania instalacji wentylacji pożarowej oceny i weryfikacji próbnych ewakuacji
Jednym z najważniejszych zadań Państwa jest zapewnienie bezpieczeństwa obywateli, między innymi poprzez ochronę przeciwpożarową mającą na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem lub innym miejscowym zagrożeniem, a polegającą na zapewnieniu koniecznych warunków ochrony technicznej nieruchomościom i ruchomościom Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (T.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1332 z późn. zm.) określa: za obiekt budowlany należy rozumieć budynek wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych niezbędne uprawnienia budowlane do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi uprawnienia budowlane udzielane w specjalnościach, specjalizacjach techniczno-budowlanych, a także warunki ich uzyskania inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić m.in. Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania Zgodnie z zapisami ustawy inwestor, w stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić m.in. Państwową Straż Pożarną o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze przystąpienia do jego użytkowania Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (T.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1422 z późn. zm.) w dziale VI Bezpieczeństwo pożarowe określono zasady, że budynek i urządzenia z nim związane powinny być projektowane i wykonane w sposób ograniczający możliwość powstania pożaru oraz określono wymagania dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków lub ich części wyjaśnione są pojęcia i ustalone wymogi dla: stref pożarowych i oddzieleń przeciwpożarowych, dróg ewakuacyjnych, wymagań przeciwpożarowych dla palenisk i instalacji, usytuowania budynków z uwagi na bezpieczeństwo pożarowe, wymagań przeciwpożarowych dla garaży, wymagań przeciwpożarowych dla budynków inwentarskich, wymagań przeciwpożarowych dla budynków tymczasowych Stosowanie przepisów rozporządzenia wymaga uwzględnienia przepisów odrębnych dotyczących ochrony przeciwpożarowej, określających w szczególności: zasady oceny zagrożenia wybuchem i wyznaczania stref zagrożenia wybuchem warunki wyposażania budynków lub ich części w instalacje sygnalizacyjno-alarmowe i stałe urządzenia gaśnicze zasady przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego wymagania dotyczące dróg pożarowych
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (T.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 620): czynności z zakresu ochrony przeciwpożarowej mogą wykonywać osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje autorzy dokumentacji projektowej są obowiązani zapewnić jej zgodność z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej rozpoczęcie eksploatacji nowej, przebudowanej lub wyremontowanej budowli, obiektu lub terenu, maszyny, urządzenia lub instalacji albo innego wyrobu może nastąpić wyłącznie, gdy: zostały spełnione wymagania przeciwpożarowe i sprzęt, urządzenia pożarnicze i ratownicze oraz środki gaśnicze zapewniają skuteczną ochronę przeciwpożarową Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719) określa gdzie wymagane jest stosowanie: stałych urządzeń gaśniczych systemów sygnalizacji pożarowej dźwiękowych systemów ostrzegawczych gaśnic
Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej PIB we współpracy z Instytutem Badań Edukacyjnych opisało następujące kwalifikacje rynkowe: 1. Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych stałe urządzenia gaśnicze gazowe (SUG-G) 2. Montaż i konserwacja zabezpieczeń przeciwpożarowych stałe urządzenia gaśnicze gazowe (SUG-G) 3. Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych dźwiękowe systemy ostrzegawcze (DSO) 4. Montaż i konserwacja zabezpieczeń przeciwpożarowych dźwiękowe systemy ostrzegawcze (DSO) 5. Projektowanie zabezpieczeń przeciwpożarowych systemy sygnalizacji pożarowej (SSP) i sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi 6. Montaż i konserwacja zabezpieczeń przeciwpożarowych systemy sygnalizacji pożarowej (SSP) i sterowania urządzeniami przeciwpożarowymi 7. Montaż i konserwacja autonomicznych czujek: tlenku węgla, dymu, ciepła i gazu 8. Ratownictwo lotniskowe wykonywanie działań ratowniczych realizowanych przez lotniskowe służby ratowniczo-gaśnicze (lsr-g) Kwalifikacja cząstkowa na poziomie drugim Polskiej Ramy Kwalifikacji Kwalifikacja cząstkowa na poziomie trzecim Polskiej Ramy Kwalifikacji Kwalifikacja cząstkowa na poziomie szóstym Polskiej Ramy Kwalifikacji
Dane o budynkach/pomieszczeniach, w których powstało zdarzenie, wyposażonych w instalacje przeciwpożarowe 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Instalacje wykrywające zagrożenia, w tym pożary Istniejące 117 1 319 1 234 1 579 1 979 2 501 3 382 4 572 4 655 Instalacje wykrywające zagrożenia, w tym pożary Sprawne 101 1 020 936 1 217 1 547 1 960 2 748 3 680 3 799 Instalacje wykrywające zagrożenia, w tym pożary - Zadziałały, korzystano 98 853 756 922 1 213 1 490 2 170 3 024 3 100 Instalacje wykrywające zagrożenia, w tym pożary NIESPRAWNE 14% 23% 24% 23% 22% 22% 19% 20% 18% Systemy Automatycznej Transmisji Alarmu Istniejące 62 733 631 889 1 105 1 421 1 803 2 138 2 275 Systemy Automatycznej Transmisji Alarmu Sprawne 48 591 513 720 914 1 157 1 514 1 751 1 803 Systemy Automatycznej Transmisji Alarmu - Zadziałały, korzystano 46 467 412 511 694 836 1 106 1 316 1 378 Systemy Automatycznej Transmisji Alarmu NIESPRAWNY 23% 19% 19% 19% 17% 19% 16% 18% 21% Stała/półstała instalacja gaśnicza Istniejąca 11 312 243 319 379 414 569 621 676 Stała/półstała instalacja gaśnicza Sprawna 6 173 121 190 212 241 329 319 334 Stała/półstała instalacja gaśnicza Zadziałała, korzystano 4 72 53 59 70 56 82 72 79 Stała/półstała instalacja gaśnicza NIESPRAWNA 45% 45% 50% 40% 44% 42% 42% 49% 51% Urządzenia oddymiające Istniejące 39 493 428 602 704 855 1 093 1 362 1 442 Urządzenia oddymiające Sprawne 26 296 247 384 448 544 718 824 902 Urządzenia oddymiające Zadziałały, korzystano 22 160 159 219 250 317 390 470 524 Urządzenia oddymiające NIESPRAWNE 33% 40% 42% 36% 36% 36% 34% 40% 37% Hydranty wewnętrzne, zawory hydrantowe Istniejące 33 631 589 661 813 994 1 266 1 477 1 649 Hydranty wewnętrzne, zawory hydrantowe Sprawne 14 302 292 344 390 494 643 679 753 Hydranty wewnętrzne, zawory hydrantowe Zadziałały, korzystano 7 87 88 83 98 93 115 120 124 Hydranty wewnętrzne, zawory hydrantowe NIESPRAWNE 58% 52% 50% 48% 52% 50% 49% 54% 54% Źródło: Dane statystyczne KG PSP, Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
Liczba pożarów, szacunkowe straty, wartość uratowanego mienia Wydatki budżetu państwa na ochronę przeciwpożarową 12 000 000 10 555 742 11 140 948 10 000 000 8 000 000 8 180 606 7 155 318 8 743 736 8 075 158 8 749 686 8 542 459 8 739 972 6 000 000 4 000 000 2 000 000-2 107 062 2 259 799 2 264 203 2 251 087 2 379 697 2 406 344 2 497 028 2 547 701 2 742 458 1 118 417 1 189 274 1 351 280 1 294 775 1 464 750 1 656 724 999 885 1 143 227 1 169 415 135 555 171 839 183 888 126 426 145 237 184 817 126 228 125 892 149 434 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Liczba pożarów Straty w mieniu [tys. zł] Wartość uratowanego mienia [tys. zł] Wydatki budżetu państwa na ochronę przeciwpożarową [tys. zł] Źródło: Dane statystyczne KG PSP, Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
Russia Belarus Ukraine Latvia Estonia Lithuania Romania POLAND Bulgaria Finland Hungary United States Norway Greece Denmark Ireland Belgium Croatia Slovakia Japan Sweden Canada France Portugal Albania Macedonia Czech Republic Israel Slovenia Germany United Kingdom Switzerland Austria Australia Spain Italy Netherlands Luxembourg Iceland Malta FIRES Death Rate Per 100,000 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 Źródło: WORLD HEALTH ORGANIZATION, Calculations Provided by World Life Expectancy 2018 http://www.worldlifeexpectancy.com/cause-of-death/fires/by-country
Liczba pożarów w rozbiciu na kod obiektu 90 000 80 000 70 000 60 000 50 000 40 000 30 000 20 000 10 000-2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Obiekty użyteczności publicznej Obiekty mieszkalne Obiekty produkcyjne Obiekty magazynowe Inne obiekty Kod obiektu 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Obiekty użyteczności publicznej 2 467 2 418 2 406 2 318 2 228 2 458 2 599 2 420 2 448 Obiekty mieszkalne 28 274 27 521 29 145 27 491 27 353 29 548 31 131 32 388 33 522 Obiekty produkcyjne 2 211 2 453 2 360 2 068 2 232 2 425 2 306 2 254 2 506 Obiekty magazynowe 1 096 1 253 1 134 976 979 1 117 907 999 1 205 Inne obiekty 62 013 83 763 78 111 54 353 59 830 73 955 49 162 48 329 48 329 Źródło: Dane statystyczne KG PSP, Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
Wypadki z ludźmi podczas pożarów (bez ratowników) 5 000 4 500 4 000 3 965 4 011 3 847 3 840 4 341 4 559 4 205 4 004 3 929 3 500 3 000 2 500 2 000 1 500 1 000 500 0 525 403 585 372 564 374 515 397 493 453 511 417 488 364 471 385 526 369 5 10 11 9 10 4 9 7 3 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Ofiary śmiertelne w tym dzieci Ranni w tym dzieci Źródło: Dane statystyczne KG PSP, Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
Przypuszczalna przyczyna miejscowych zagrożeń 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Wady urządzeń i instalacji elektrycznych, w szczególności: przewody, osprzęt oświetlenia, odbiorniki bez urządzeń grzewczych Nieprawidłowa eksploatacja urządzeń i instalacji elektrycznych Wady elektrycznych urządzeń ogrzewczych, w szczególności: piece, grzałki, kuchnie Nieprawidłowa eksploatacja elektrycznych urządzeń ogrzewczych Wady urządzeń i instalacji gazowych, w szczególności: zbiorniki, przewody, odbiorniki gazu 462 489 415 472 508 506 574 642 614 93 83 64 65 86 105 108 107 111 123 100 124 126 111 125 149 205 210 41 36 29 19 29 28 27 53 49 1 595 1 390 1 524 1 535 1 643 1 758 2 020 2 372 2 740 Nieprawidłowa eksploatacja urządzeń gazowych 777 742 769 715 701 793 929 851 889 Nieprawidłowa eksploatacja urządzeń mechanicznych 177 162 168 157 186 184 234 232 271 Wady urządzeń ogrzewczych (innych niż elektryczne) 1 978 1 508 1 968 1 988 1 939 1 815 2 333 2 455 2 424 Nieprawidłowa eksploatacja urządzeń ogrzewczych (innych niż elektryczne) 1 214 1 042 1 224 1 232 1 209 1 169 1 525 1 638 1 715 Źródło: Dane statystyczne KG PSP, Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
Liczba zdarzeń związanych z tlenkiem węgla w sezonach grzewczych 6 000 5 653 5 000 4 000 3 690 3 817 3 824 3 559 3 878 4 525 4 343 3 000 2 000 2 177 1 774 2 216 2 290 2 007 2 229 2 849 2 659 1 000-111 106 91 61 58 50 61 71 44 2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 2016/2017 2017/2018 2018/2019 Liczba zdarzeń z CO Liczba osób rannych Liczba osób śmiertelnych Sezon 2018/2019 dane do końca stycznia 2019 r. Źródło: Dane statystyczne KG PSP, Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
Liczba ofiar śmiertelnych tlenku węgla w sezonach grzewczych 120 100 111 106 91 80 71 60 61 58 50 61 44 40 20-2010/2011 2011/2012 2012/2013 2013/2014 2014/2015 2015/2016 2016/2017 2017/2018 2018/2019 Sezon 2018/2019 dane do końca stycznia 2019 r. Źródło: Dane statystyczne KG PSP, Wydział Przetwarzania Danych Operacyjnych, Krajowe Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochrony Ludności
Ipsos Loyalty dla MSWiA BADANIE DOT. ZAGROŻENIA POŻAROWEGO ORAZ ZATRUĆ TLENKIEM WĘGLA I DYMEM PRZYCZYNY POŻARÓW ROZPOZNANIE OBECNOŚCI CZADU ZAPOBIEGANIE POŻAROM POSIADANIE CZUJNIKÓW Najczęściej wymienianym powodem pożaru jest zwarcie lub inna awaria instalacji elektrycznej, wymienia ją około połowa respondentów (51%) Wysoki odsetek wskazań padł również na nieumyślne zaprószenie ognia mówił o tym co trzeci respondent (36%) Uwagę zwraca wymienienie przez ok. co dziesiątego respondenta awarii instalacji gazowych. Spowodowane może być to stosunkowo częstymi wzmiankami w mediach o takich wypadkach Tylko 5% pytanych wskazało dzieci jako przyczynę pożarów Umiejętność rozpoznania czadu zadeklarowało 41% badanych, w mniejszych miejscowościach odsetek ten jest wyższy. Wśród osób z dużych miast wynosi tylko 26%, natomiast wśród osób mieszkających na wsi jest to aż 48% Wśród badanych dominuje fałszywe przekonanie iż czad można rozpoznać po zapachu wśród deklarujących umiejętność rozpoznania czadu twierdzi tak aż 53% ankietowanych (22% ogółu respondentów). Tylko co piąty respondent wskazuje, że czad można wykryć za pomocą specjalnych czujników. Prawie co drugi pytany docenia pomocność czujników dymu lub czadu (45%) Ponad 1/4 badanych twierdzi natomiast, że dla uchowania się przed pożarem wystarczy być uważnym (28%). Takie podejście deklarują najczęściej osoby z najniższym wykształceniem. Tylko co dziesiąty badany uważa iż należałoby posiadać gaśnicę bądź inne urządzenie gaśnicze w domu Ogółem czujniki dymu i czadu posiada, odpowiednio 18% i 17% badanych. Na tle Polski województwa centralnie położone charakteryzują się niższym odsetkiem posiadających czujniki Najwięcej zaś czujników posiadają mieszkańcy województw: Dolnośląskiego, Opolskiego, Małopolskiego, Zachodniopomorskiego oraz Warmińsko-mazurskiego Źródło: Prezentacja Ipsos Sp. z o.o. ul. Domaniewska 34A, 02-672 Warszawa, Październik 2016