1.4 Obserwacja, w tym astronomiczna, jako źródło informacji geograficznej. Analiza ewolucji poglądów i teorii budowy Wszechświata.

Podobne dokumenty
Rozkład materiału dla przedmiotu przyroda kl. II b

PRZYRODA geografia Wymagania edukacyjne

przedstawia różne teorie dotyczące rozwoju Wszechświata, korzystając z różnych źródeł informacji rozróżnia ciała niebieskie

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu Przyroda, część 4, geografia dla szkoły ponadgimnazjalnej

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu Przyroda, część 4, geografia dla szkoły ponadgimnazjalnej

Wymagania edukacyjne z przyrody dla wątku geografia

PRZYRODA W SZKOLE PONADGIMNAZJALNEJ. Podstawa programowa w szkole ponadgimnazjalnej przyroda.

Zespół Szkół im Jarosława Iwaszkiewicza w Sochaczewie

1 Propozycja rozkładu materiału nauczania przyrody dla wątku geografia

IV etap edukacyjny BIOLOGIA / PRZYRODA. III etap edukacyjny BIOLOGIA

Elementy astronomii w nauczaniu przyrody. dr Krzysztof Rochowicz Zakład Dydaktyki Fizyki UMK 2011

Zakres materiału i kryteria oceniania dla przedmiotu uzupełniającego PRZYRODA dla klasy 2A i 2B

Zakres wymagań na poszczególne oceny szkolne uczeń opanował wymagania określone na ocenę dopuszczającą dostateczną. dobrą

Wymagania edukacyjne z przyrody dla wątku geografia w klasach 2 i 3 Społecznego Liceum Ogólnokształcącego Splot im. Jana Karskiego

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII poziom podstawowy

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA PRZYRODY DLA KLASY II LO W ROKU SZKOLNYM 2019 / METODA NAUKOWA I WYJAŚNIANIE ŚWIATA

GEOGRAFIA KLASA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO

Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z geografii.

Wymagania edukacyjne z przyrody kl. II

1 Propozycja planu wynikowego z przyrody dla wątku geografia

Wymagania edukacyjnych z przyrody dla wątku biologia

Przedmiotowy system oceniania z przyrody dla wątku geografia

Zakres materiału i kryteria oceniania oraz zakres wymagań dla przedmiotu uzupełniającego PRZYRODA dla klasy 3B

1 Propozycja wymagań edukacyjnych z przyrody dla wątku geografia

1 Wymagania edukacyjne z przyrody dla wątku geografia

1 Propozycja wymagań edukacyjnych z przyrody dla wątku geografia

1 Propozycja wymagao edukacyjnych z przyrody dla wątku geografia

Przyroda wymagania edukacyjne w klasie III

GEOGRAFIA. III etap edukacyjny. 10. Wybrane regiony świata. Relacje: kultura-przyroda-gospodarka. Uczeń:

1 Propozycja wymagań edukacyjnych z przyrody dla wątku geografia

Szczegółowe wymagania edukacyjne z przedmiotu przyroda wątek geografia dla klasy 3L w roku szkolnym 2018/2019

Wymagania edukacyjne z przedmiotu przyroda wątek geografia 2LO

Szczegółowe wymagania edukacyjne z przedmiotu przyroda wątek geografia dla klasy 3C w roku szkolnym 2016/2017

Wymagania edukacyjne - Przyroda wątek geograficzny

WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO OTRZYMANIA PRZEZ UCZNIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN KLASYFIKACYJNYCH Z PRZYRODY - GEOGRAFIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZYRODY dla wątku GEOGRAFIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZYRODY DLA WĄTKU GEOGRAFIA

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu Przyroda, część 1, fizyka dla szkoły ponadgimnazjalnej

1 Propozycja wymagań edukacyjnych z przyrody dla wątku geografia

GEOGRAFIA treści nauczania zakres rozszerzony 5 SEMESTR Janusz Stasiak Ciekawi świata 2 Wydaw. OPERON podręcznik

1 Propozycja wymagań edukacyjnych z przyrody dla wątku geografia

1 Propozycja wymagań edukacyjnych z przyrody dla wątku geografia

dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Metoda naukowa i wyjaśnianie świata

OPIS ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA DLA KIERUNKU STUDIÓW: GOSPODARKA WODNA

Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum Ocenę celująca otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i

Kryteria oceniania z geografii (PSO) wg Podstawy Programowej i programu nauczania do podręczników Nowa Nasza Planeta.

WYMAGANIA EDUKACYJNE. niezbędne do otrzymania przez ucznia poszczególnych. śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z geografii.

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny. z przedmiotu. przyroda (dla wątku geografia)

ZAKRES WIEDZY I UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANYCH NA POSZCZEGÓLNYCH STOPNIACH WOJEWÓDZKIEGO KONKURSU GEOGRAFICZNEGO

światowej na podstawie mapy podaje cechy podziału wyjaśnia wpływ ustroju politycznego na rozwój administracyjnego Polski

STRUKTURA ZADAŃ EGZAMINACYJNYCH. Badana umiejętność. Nr zadania. programowa

WYMAGANIA OGÓLNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z GEOGRAFII W KLASACH I-III GIMNAZJUM

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z GEOGRAFII W KLASACH PIĄTEJ, SZÓSTEJ, SIÓDMEJ I ÓSMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ obowiązujące od 1 września 2019 r.

Ekologiczna ścieżka edukacyjna

Opisuje proces ewolucji geografii jako dziedziny wiedzy i nauki, określa jej

SZKOŁA PODSTAWOWA IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W BABIAKU

MIEJSKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI w KONINIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI W KONINIE

WYMAGANIA EDUKACYJNE -PRZYRODA

REALIZACJA ŚCIEŻKI EKOLOGICZNEJ

Przedmiotowy system oceniania geografia gimnazjum

Uchwała Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Nr 144/2013/2014. z dnia 24 czerwca 2014 r.

ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA PRZYRODY DLA KLASY II LO W ROKU SZKOLNYM 2014 / 2015.

Tryb ustalania i podwyższania oceny semestralnej oceny semestralnej, końcowo rocznej:

WYMAGANIA PROGRAMOWE PÓŁROCZNE I ROCZNE Z PRZEDMIOTU GEOGRAFIA DLA KLAS 8

Kategorie i waga ocen na lekcjach geografii:

Tryb ustalania i podwyższania oceny semestralnej oceny semestralnej, końcoworocznej:

Zakładane efekty kształcenia dla kierunku

rozszerzające (ocena dobra)

Analiza ciągłości edukacji dla zrównoważonego rozwoju w aspekcie środowiskowym na różnych poziomach kształcenia ogólnego w Polsce

Wymagania edukacyjne z przyrody kl 3o, rok szkolny 2016/17

Przedmiotowy system oceniania z przyrody w kl. 6

NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA

GEOGRAFIA. Podstawa programowa SZKOŁA BENEDYKTA

1. Dokumentacja dotycząca opisu efektów kształcenia dla programu kształcenia.

Wymagania edukacyjne

GEOGRAFIA klasa 1 Liceum Ogólnokształcącego (4 letniego)

EFEKTY KSZTAŁCENIA NA STUDIACH PODYPLOMOWYCH NAUCZANIE PRZYRODY W SZKOLE PODSTAWOWEJ

1. Zmiany na mapie politycznej świata

plany wynikowe geografia poziom podstawowy klasa pierwsza

Ochrona Środowiska I stopień

Wymagania edukacyjne z geografii dla uczniów klasy I I semestr podręcznik Planeta Nowa 1

Rozkład materiału i plan dydaktyczny: Oblicza geografii, zakres podstawowy

WYMAGANIA EDUKACYJNE - KLASA 8 SZKOŁY PODSTAWOWEJ - GEOGRAFIA

Opis kierunkowych efektów kształcenia w obszarze nauk przyrodniczych na I stopniu kierunku BIOLOGIA

Przedmiotowe Zasady Oceniania z geografii uwzględniają główne ramy i wartości określone Zasadami Wewnątrzszkolnego Oceniania.

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 CZĘŚĆ 2. PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZ GM-P8

ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY

Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i

Program koła geograficznego w Publicznym Gimnazjum im. Władysława II Jagiełły w Choszcznie

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZYRODY KL.VI. - opanował wiadomości i umiejętności znacznie wykraczające poza program nauczania przyrody w klasie VI

Studia podyplomowe: Nauczanie biologii w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych

PLAN DYDAKTYCZNY ŚCIEŻKI EKOLOGICZNEJ

Geografia - wymagania edukacyjne,,bliżej geografii 3 - Alicja Januś

Wymagania edukacyjne kl. IV. Dzi ał pro gra mu I. Ja i moje otoczenie. Poziom wymagań konieczny podstawowy rozszerzający dopełniający

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII DLA KLASY II W ROKU SZKOLNYM 2016/2017

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z PRZYRODY

1. Zasady nauczania przyrody. Charakterystyka zasad nauczania. Część praktyczna: Portfolio Omówienie regulaminu praktyki z przyrody.

Nowa podstawa programowa dla przyrody. Blandyna Zajdler kierownik zespołu ekspertów MEN tworzących podstawę programową dla przedmiotu przyroda

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z GEOGRAFII. Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum

Transkrypt:

Rozkład Przyroda- Geografia, podr. Ciekawi Świata. Wyd. Operon klasa IIb lp. Temat lekcji Wątek tematyczny w podstawie programowej Jedno stka tema tyczna 1. Zapoznanie z wymaganiami, lekcja organizacyjna. Cele ogólne Kształcone umiejętności, 2,3,4 Jak wyjaśniano historię Wszechświata? Układ Słoneczny. 1. Metoda naukowa i wyjaśnianie świata 1.4 Obserwacja, w tym astronomiczna, jako źródło informacji geograficznej. Analiza ewolucji poglądów i teorii budowy Wszechświata. opisuje warunki prawidłowego planowania, prowadzenia i dokumentowania obserwacji, w tym astronomicznych; charakteryzuje wybrane teorie powstawania Wszechświata; opisuje teorię geocentryczną Ptolemeusza oraz teorię heliocentryczną Kopernika wykorzystuje różne źródła informacji, aby przedstawić wybrane teorie dotyczące rozwoju Wszechświata. - wyjaśnia teorię Wielkiego Wybuchu -wyjaśnia budowę Wszechświata, korzystając z modelu rozróżnia ciała niebieskie - opisuje budowę Układu Słonecznego 5 Sprawdzenie wiadomości ze zrealizowanego materiału 6 Rozwój myśli geograficznej 2. Historia myśli naukowej 2. 4 Ocena znaczenia obserwacji i eksperymentów w rozwoju geografii. teorii aktualizmu geograficznego. Analiza zmian w gospodarowaniu zasobami środowiska naturalnego zachodzących na przestrzeni wieków charakteryzuje największe osiągnięcia nauk na przestrzeni wieków; wyjaśnia zasady aktualizmu geograficznego; ocenia rolę obserwacji i eksperymentów w rozwoju nauk ; analizuje zmiany w gospodarowaniu zasobami przyrody; określa przyczyny zmian w gospodarowaniu zasobami środowiska przyrodniczego na poszczególnych etapach 7 Świat przed Kolumbem i po nim 8-10 Ingerencja człowieka w środowisko przyrodnicze 3. Wielcy rewolucjoniści nauki: 4. Dylematy moralne w nauce: 3.4 naukowych w dziedzinie geografii w poszczególnych okresach historii. historii odkryć Ocena społeczno - gospodarczych konsekwencji odkryć 4.4 regionów przekształconych przez człowieka. Ocena konsekwencji nadmiernej charakteryzuje osiągnięcia wybranych odkrywców nowych terenów; analizuje uwarunkowania dokonań największych odkrywców; wykazuje znaczenie odkryć dla rozwoju nauk ; ocenia społeczne konsekwencje odkryć ; uzasadnia wpływ odkryć na rozwój gospodarczy wybranych regionów świata. analizuje poszczególne rodzaje działalności człowieka najbardziej ingerujące w środowisko przyrodnicze; ocenia zmiany poszczególnych elementów środowiska powstające w wyniku eksploatacji zasobów naturalnych;

eksploatacji zasobów naturalnych. uzasadnia przyczyny ingerencji człowieka w środowisko przyrodnicze; proponuje rozwiązania ograniczające ingerencję człowieka w środowisko geograficzne. 11 Czym różni się nauka od pseudonauki? 12, 13 Problemy globalne w mediach. 5. Nauka i pseudonauka: 6. Nauka w mediach: 5.4 Poznanie naukowych metod weryfikowania Porównanie naukowych i pseudonaukowych Analiza informacji pod kątem naukowym. Porównanie naukowych i pseudonaukowych sposobów odtwarzania historii geologicznej Ziemi. 6.4 Ocena informacji medialnych pod kątem naukowym. Analiza informacji o tematyce geograficznej pojawiających się w środkach masowego przekazu pod kątem zgodności z aktualną wiedzą naukową. posługuje się naukowymi metodami weryfikowania informacji; rozróżnia naukowe i pseudonaukowe informacje o treści geograficznej; wykrywa treści niezgodne z aktualną wiedzą naukową w różnych źródłach informacji; porównuje założenia kreacjonizmu z naukową teorią powstania Ziemi; charakteryzuje naukowe metody określania historii selekcjonuje informacje dotyczące wybranych problemów globalnych pojawiające się w mediach; porównuje informacje medialne z wiedzą pochodzącą ze źródeł naukowych na temat wyczerpywania się źródeł energii; ocenia obiektywność przekazu informacji na temat energetyki jądrowej w mediach; porównuje argumenty za wpływem działalności człowieka na klimat i przeciw niemu określa obraz współczesnego świata na podstawie analizy treści prezentowanych w mediach. 14-15 Modelowanie zjawisk 16 Odkrycia polskich podróżników 7. Nauka w komputerze: 8. Polscy badacze i ich odkrycia: 7.4 zastosowania narzędzi informatycznych w geografii. przykładów modelowania zjawisk i procesów Analiza treści dostępnych w internecie. 8.4 roli polskich badaczy w rozwoju nauk Ocena znaczenia odkryć analizuje przydatność narzędzi informatycznych w rozwoju nauk ; określa przykłady zastosowania modeli w geografii - analizuje modelowanie zmian klimatycznych; ocenia przydatność modelowania zjawisk i procesów w przewidywaniu zmian środowiska; wyszukuje i interpretuje treści geograficzne umieszczone w internecie. analizuje wkład polskich badaczy w rozwój nauk ; ocenia znaczenie odkryć polskich badaczy z punktu widzenia naukowego i społecznego; określa gospodarcze i polityczne

polskich badaczy. Omówienie znaczących odkryć polskich badaczy z punktu widzenia uwarunkowań politycznych, społecznych i kulturowych. 17 Sprawdzian obejmujący wiadomości ze zrealizowanego materiału 18 GPS świat na wyciągnięcie ręki 9. Wynalazki, które zmieniły świat: 9.4 Analiza znaczenia i zastosowania urządzeń do pozycjonowania. uwarunkowania powstania i rozwoju systemu pozycjonowania. Ocena przydatności i możliwości zastosowania GPS w podróży. konsekwencje polskich badaczy; ocenia osiągnięcia polskich badaczy na tle wydarzeń politycznych, społecznych i kulturowych. wyszukuje informacje na temat najnowszych urządzeń do pozycjonowania; analizuje historię powstania systemu pozycjonowania ; analizuje naukowe i gospodarcze znaczenie GPS-u ; ocenia przydatność GPS-u w życiu codziennym; posługuje się GPS-em, określając współrzędne geograficzne położenia i wyznaczania tras podróży. 19-20 Przyszłość energii słonecznej 10. Energia od Słońca do żarówki: 10.4 wykorzystania energetyki słonecznej zgodnie z potrzebami współczesnej gospodarki. Ocena możliwości rozwoju energetyki słonecznej. charakteryzuje energetykę słoneczną jako odnawialne źródło energii; określa warunki przyrodnicze najkorzystniejsze dla rozwoju energetyki słonecznej; porównuje i uzasadnia zróżnicowane wykorzystanie energii słonecznej w wybranych krajach; przewiduje możliwości rozwoju energetyki słonecznej na świecie. 21 Cywilizacja obrazkowa 22 Geografia sportowych 23 Krajobrazy krzemowe 11. Światło i obraz: 11.4 Porównanie funkcji obrazu w kulturach tradycyjnych i współczesnych. społecznego i kulturowego uwarunkowania przekazu 12. Sport: 12.4 Porównanie funkcji obrazu w kulturach tradycyjnych i współczesnych. społecznego i kulturowego uwarunkowania przekazu 13. Technologie przyszłości: 13.4 najnowszych przemysłu nowych technologii. Ocena wpływu określa funkcje obrazu w kulturach tradycyjnych; analizuje zmiany w sposobach przekazu informacji obrazkowej na przestrzeni wieków; ocenia znaczenie obrazu jako nośnika informacji we współczesnym świecie; ocenia rozwój cywilizacji obrazkowej. ocenia wpływ warunków życia na osiągnięcia sportowe biegaczy afrykańskich; analizuje wpływ treningów wysokogórskich na wydolność organizmu; wykazuje wpływ warunków klimatycznych na rozwój sportów zimowych; analizuje czynniki pozaprzyrodnicze mające znaczenie w rozwoju pewnych dyscyplin sportu określa warunki sprzyjające powstawaniu i rozwojowi ośrodków nowych technologii; wyszukuje i analizuje informacje dotyczące wybranych przemysłu nowych technologii ; ocenia wpływ poszczególnych

24 Geografia medyczna 14. Współczesna diagnostyka i medycyna: technicznych na rozwój gospodarczy świata. 14.4 Analiza przestrzennego zróżnicowania i występowania chorób cywilizacyjnych na świecie. Analiza przyczyn rozwoju chorób cywilizacyjnych. Zaproponowanie i ocena skuteczności działań ograniczających rozwój chorób cywilizacyjnych gałęzi przemysłu nowych technologii na rozwój gospodarczy świata i poszczególnych regionów. określa warunki przyczyniające się do wzrostu zachorowalności na choroby cywilizacyjne; analizuje przyczyny rozprzestrzeniania się chorób zakaźnych we współczesnym świecie; porównuje problemy zdrowotne mieszkańców regionów o różnym stopniu rozwoju; przewiduje konsekwencje społeczne i gospodarcze wynikające z rozwoju chorób cywilizacyjnych; proponuje rozwiązania służące do ograniczenia 25-27 Chrońmy błękitną planetę. 15. Ochrona przyrody i środowiska: 15.4 zasad zrównoważonego rozwoju. Uzasadnienie konieczności stosowania zasad zrównoważonego rozwoju w gospodarowaniu zasobami przyrody. określa cele zrównoważonego rozwoju; określa konsekwencje rabunkowej gospodarki zasobami przyrody; proponuje sposoby racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody; ocenia słuszność stosowania zasad zrównoważonego rozwoju; przedstawia podstawowe formy ochrony przyrody. 28-30, Dawniej i dziś jak zmienia się świat (Projekty uczniowskie). 16. Nauka i sztuka: 16.4 Analiza zmian krajobrazu przedstawionych na dziełach sztuki zachodzących pod wpływem zmian klimatycznych lub kataklizmów. Analiza zmian środowiska przedstawionych w malarstwie zachodzących pod wpływem działalności człowieka. porównuje krajobrazy przedstawione na dziełach sztuki z obrazem współczesnym; analizując obrazy, określa zmiany środowiska przyrodniczego spowodowane zmianami klimatycznymi; wyszukuje przykłady obrazów przedstawiających zmiany zachodzące w wyniku industrializacji; charakteryzuje zmiany krajobrazu powstałe w wyniku działalności antropogenicznej, opierając się na dziełach sztuki; ocenia zmiany sposobów gospodarowania w rolnictwie, analizując dzieła malarstwa polskiego 31 Globalizacja wiedzy 17. Uczenie się: 17.4 zjawiska globalizacji wiedzy. Ocena wpływu współczesnych technicznych na pozyskiwanie wiedzy i rozpowszechnianie klasyfikuje źródła informacji geograficznej; ocenia znaczenie obserwacji i pomiarów w pozyskiwaniu wiedzy geograficznej; określa rolę nauki w rozwoju gospodarczym świata; charakteryzuje możliwości wykorzystania internetu w procesie uczenia się; ocenia rolę mediów elektronicznych w procesie globalnego rozpowszechniania informacji; określa pozytywne i negatywne aspekty globalizacji wiedzy.

32-33 Barwy świata w poszukiwaniu koloru 18. Barwy i zapachy świata: 18.4 Analiza barwnych i jednolitych krajobrazów. różnorodności krajobrazowej wybranych regionów świata. analizuje cechy charakterystyczne wybranych krajobrazów świata; porównuje barwne i jednolite krajobrazy; charakteryzuje wybrane regiony świata pod kątem ich różnorodności krajobrazowej; - porównuje krajobrazy regionów, w których występuje nadmiar i niedobór wody; analizuje zmiany krajobrazu mające związek ze zmianą długości dnia i nocy na różnych szerokościach ; określa wpływ różnorodności barwnej na atrakcyjność krajobrazu 34-35 36 Cykle, rytmy i czas- pomiary czasu. Jak spowalniamy procesy, które nam nie sprzyjają? 19. Cykle, rytmy i czas: 19.1 19.2 Omówienie zjawisk okresowych występujących w przyrodzie. zjawisk okresowych będących podstawą kalendarza i standardu czasu. Zrozumienie znaczenia czasu dla reakcji chemicznych zachodzących w przyrodzie. - wymienia zjawiska okresowe występujące w przyrodzie; podaje zjawiska okresowe będące podstawą kalendarza (juliańskiego, gregoriańskiego) i standardu czasu (zegarów słonecznych, mechanicznych, kwarcowych, atomowych, pulsarowych). przedstawia proces starzenia się skóry i współczesne sposoby przeciwdziałania temu procesowi; charakteryzuje zjawisko psucia się produktów żywnościowych; omawia zjawisko korozji. 37-38 39-40 Cykle, rytmy i czas w świecie organizmów żywych. Cykliczne zmiany Krajobrazów 19.3 19.4 Omówienie różnych rodzajów biorytmów. wpływu melatoniny na biorytmy człowieka i innych zwierząt. Analiza dobowego rytmu wydzielania hormonów oraz przebiegu cyklu miesiączkowego u kobiety. sezonowej aktywności zwierząt oraz ich migracji. Porównanie fotoperiodyzmu roślin dnia długiego i roślin dnia krótkiego. cykli przyrodniczych i geologicznych. Analiza zmienności krajobrazu charakteryzuje rodzaje biorytmów w świecie organizmów żywych; opisuje rytm okołodobowy człowieka i czynniki, które mogą go zaburzyć; przedstawia rolę szyszynki i melatoniny w rytmice dobowej różnych zwierząt; analizuje zmiany poziomu melatoniny w zależności od wieku człowieka; opisuje różne przyczyny sezonowej aktywności zwierząt; charakteryzuje przyczyny i rodzaje migracji w świecie zwierząt; analizuje rytm dobowy hormonów człowieka; ocenia wpływ hormonów na cykl menstruacyjny kobiet; omawia zjawisko fotoperiodyzmu roślin. klasyfikuje cykle przyrodnicze; analizuje czynniki warunkujące występowanie zjawisk o cykliczności dobowej, miesięcznej i rocznej; analizuje roczne zmiany temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w wybranych regionach świata; porównuje cykliczność pór roku w

wraz ze zmianami pór roku. regionach z różnych stref klimatycznych; charakteryzuje zmienność krajobrazową w czasie termicznych pór roku w strefie klimatów umiarkowanych; przedstawia znaczenie cyklu geologicznego w kształtowaniu się krajobrazu na Ziemi. 41-42 43-44 Podsumowanie wiadomości. Sprawdzian Śmiech i płacz 20. Śmiech i w różnych płacz: kręgach kulturowych 20.4 różnic w wyrażaniu uczuć i emocji w społeczeństwach tradycyjnych i nowoczesnych. wskazuje czynniki wpływające na różnice w wyrażaniu emocji; określa sposoby wyrażania emocji w różnych kręgach kulturowych; ocenia zmiany w wyrażaniu uczuć wymuszone przez rozwój cywilizacyjny świata ; wyszukuje i prezentuje informacje dotyczące kulturowych różnic w wyrażaniu emocji. 45 Co każdy turysta wiedzieć powinien? 21. Zdrowie: 21.4 zagrożeń cywilizacyjnych współczesnego świata. Analiza sposobów zabezpieczania się przed zagrożeniami wynikającymi z pobytu w odmiennych warunkach środowiskowych. określa potencjalne zagrożenia płynące ze środowiska przyrodniczego ; proponuje sposoby zabezpieczania się przed przyrodniczymi zjawiskami żywiołowymi; określa sposoby ochrony przed niebezpiecznymi zwierzętami i trującymi roślinami; analizuje sposoby działania chroniące przed zagrożeniem w sytuacjach terroryzmu i konfliktów zbrojnych; ocenia skuteczność działań zapobiegających zagrożeniom cywilizacyjnym 46-47 Kanony piękna świata 22. Piękno i uroda: 22.4 Porównanie krajobrazów naturalnych i antropogenicznych pod względem ich estetyki. współczesnych kanonów piękna świata. analizuje kryteria określające definicję piękna; określa cechy krajobrazu naturalnego świadczące o jego estetyce; porównuje krajobrazy antropogeniczne pod względem ich estetyki; charakteryzuje kulturowe i cywilizacyjne uwarunkowania kanonów piękna. 48-49 Woda - cud natury. 23. Woda - cud natury 23.1 Fizyczne właściwości wody rola wody w kształtowaniu klimatu przedstawia specyficzne własności wody (np. rozszerzalność cieplna, duże ciepło właściwe); wyjaśnia rolę oceanów w kształtowaniu klimatu na Ziemi.

50-51 Właściwości wody. 23. 2 wody jako związku chemicznego. różnych rodzajów wody niebędących wodą czystą chemicznie, czyli zawierających domieszki opisuje budowę cząsteczki wody; charakteryzuje wodę jako roztwór wodny; poznaje skalę ph i jej zakres. - wykonuje doświadczenia chemiczne z wodą 52-53 Rola wody w życiu organizmów. 23.4 parametrów fizykochemicznych wody istotnych dla organizmów żywych. Ocena warunków i analiza przystosowania organizmów żywych do życia w środowisku wodnym. znaczenia wody w życiu organizmów żywych. Opis bilansu wodnego charakteryzuje właściwości wody istotne dla organizmów żywych; przedstawia warunki i omawia przystosowanie anatomiczne, fizjologiczne i morfologiczne organizmów żywych do życia w środowisku wodnym; analizuje i porównuje bilans wodny zwierząt żyjących w różnych środowiskach; charakteryzuje znaczenie i mechanizm procesu osmoregulacji u różnych grup zwierząt; przedstawia grupy ekologiczne roślin, charakteryzuje miejsca ich występowania i przystosowanie do środowiska oraz wymienia przykładowe gatunki. 54 Racjonalne gospodarowanie zasobami wodnymi Ziemi. 23.4 Określenie roli wody w życiu człowieka i gospodarce. sposobów racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi. charakteryzuje zasoby wodne w kontekście potrzeb człowieka dowodzi konieczności racjonalnego gospodarowania zasobami wodnymi; ; proponuje sposoby rozwiązania problemu deficytu wody; analizuje działania polegające na racjonalnym gospodarowaniu zasobami wodnymi. 55 Rekordy Ziemi 24. Największe i najmniejsze: 24.4 ekstremalnych cech środowiska w skali lokalnej, regionalnej i globalnej. wyszukuje i przedstawia informacje dotyczące rekordów Ziemi; wskazuje obiekty geograficzne charakteryzujące się ekstremalnymi wartościami. 56 Lekcja powtórzeniowa 57 58- Badania terenowe w okolicy szkoły ( mogą być przeprowadzone w innym terminie w trakcie roku 60 szkolnego) Ewentualne pozostałe godziny do dyspozycji nauczyciela przeznaczone na utrwalenie, metody aktywne, obserwacje.