Przydatność folii oksybiodegradowalnej do przechowywania kiszonek 5

Małgorzata Grabowicz 1, Jerzy Kaszkowiak 2, Piotr Dorszewski 3, Piotr Szterk 4 Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy Przydatność folii oksybiodegradowalnej do przechowywania kiszonek 5 Na przestrzeni ostatnich dwudziestu lat obserwuje się systematyczny wzrost produkcji tworzyw sztucznych na poziomie około 5% rocznie. Produkcja tworzyw sztucznych w Europie (57 mln. ton) stanowi 22% światowej produkcji. Udział segmentu rolnictwa w stosowaniu tworzyw sztucznych wynosi około 7%. W Europie prawie połowa (45%) używanych tworzyw sztucznych w rolnictwie jest przeznaczana do zabezpieczania kiszonek, przy czym ich użycie wzrasta wraz z szerokością geograficzną (Włochy 20%, kraje północne 80%). Wykorzystanie właściwej powłoki uszczelniającej przy zakiszaniu pasz jest warunkiem właściwego przebiegu procesów fermentacyjnych i ograniczenia strat ilościowych i jakościowych zarówno w czasie składowania jak i skarmiania tych pasz [4, 5, 6, 7, 8, 13, 19, 20]. Konwencjonalnym materiałem stosowanym do okrycia stosu kiszonkowego jest folia z czystego polietylenu małej gęstości, ze względu na relatywnie niską cenę, niski współczynniki przepuszczalności dla powietrza, dobrą plastyczność i łatwą dostępność [5, 6, 8, 9, 13, 21]. Brak systemu selekcji odpadów polimerowych na terenach wiejskich, ograniczone możliwości ich recyklingu energetycznego i materiałowego, niska świadomość zagrożeń powodują, że zużyta folia kiszonkarska usuwana jest w sposób niekontrolowany na nielegalne wysypiska, zakopywana na polu lub spalana, a uwalniane składniki tworzyw polimerowych stanowią poważne zagrożenie dla środowiska. W Polsce ponad 70% zużytej folii jest niewłaściwie utylizowana (najczęściej poprzez spalanie), co stanowi duże zagrożenie dla środowiska. Powstające w trakcie spalania gazy odlotowe zawierają wiele toksycznych i szkodliwych substancji. W spalinach znajdują się bardzo toksyczne tlenki węglowodorów, które dostają się do atmosfery i stanowią poważne zagrożenie dla środowiska oraz dla zdrowia ludzi. Szczególnie niebezpieczne są powstające w procesie dioksyny (C 4 H 8 O 2 ) i furany (C 4 H 4 O). Szacuje się, że na degradację tworzyw polimerowych i asymilację finalnych produktów rozpadu potrzeba około 500 lat [10, 13, 15, 20, 21]. Rozwiązaniem tego problemu może być produkcja nowych biodegradowalnych materiałów polimerowych, które mogłyby zastąpić standardowe powłoki ochronne przy produkcji kiszonek. Znanym sposobem jest mieszanie polietylenu z polimerami pochodzenia naturalnego (np. chitozan, celuloza, skrobia, białko soi lub kukurydzy (zeina), kazeina, białko serwatki, odżywicowane włókna konopi, kwasy tłuszczowe i inne) jak i z polimerami syntetycznymi, takimi jak: poliestry alifatyczne i aromatyczne. Odpowiednio zmodyfikowany polietylen ulega szybszej biodegradacji w środowisku naturalnym. Folia wyprodukowana na bazie biodegradowalnych materiałów może stanowić alternatywę dla folii konwencjonalnej przy konserwacji pasz pod warunkiem, że będzie wykazywać podobne właściwości użytkowe, a równocześnie ulegać degradacji po okresie użytkowania [6, 7, 8, 9, 19, 20, 21]. Cel i metody badawcze Celem badań było ustalenie, czy folia oksybiodegradowalna w warunkach praktyki rolniczej skutecznie zabezpiecza zakiszaną biomasę przed zepsuciem. 1 Dr hab. Małgorzata Grabowicz, UTP w Bydgoszczy, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, Katedra Hodowli Bydła i Żywienia Zwierząt. 2 Dr inż. Jerzy Kaszkowiak, UTP w Bydgoszczy, Wydział Inżynierii Mechanicznej, Instytut Eksploatacji Maszyn i Transportu. 3 Dr hab. Piotr Dorszewski, UTP w Bydgoszczy, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, Katedra Hodowli Bydła i Żywienia Zwierząt. 4 Dr inż. Piotr Szterk, UTP w Bydgoszczy, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, Laboratorium Biologiczno-Chemiczne. 5 Artykuł recenzowany

Całe roślin kukurydzy zebrano sieczkarnią samobieżną Class 850 w fazie dojrzałości woskowoszklistej ziarna (zawartość suchej masy 348,8 g kg -1 ). W trakcie zbioru dozowano dodatek mikrobiologiczny w ilości 1% zawierający bakterie kwasu mlekowego: Lactobacillus plantarum i Enterococcus faecium (109 jtk g -1 preparatu). Rozdrobnioną zielonkę o długości sieczki 1,5-2,5 cm zakiszono w 2 zadaszonych zbiornikach przejazdowych po 400 Mg w każdym. W trakcie napełniania silosów biomasę ugniatano ciągnikiem kołowym i pobierano reprezentatywne próby w celu oznaczenia zawartości suchej masy. Kiszonkę kontrolną okryto folią z czystego polietylenu małej gęstości, a kiszonkę doświadczalną folią z polietylenu małej gęstości zmodyfikowanego dodatkiem oksybiodegradowalnym (polimerem na nośniku polietylenowym zawierającym jony aktywnego metalu), zapewniającym rozkład folii po 12 miesiącach. Obie folie o szerokości 8 m i grubości 0,11 mm były w kolorze czarnym. Każdy stos kiszonkowy po okryciu folią obciążono oponami. Po 4 miesiącach przechowywania biomasy co 30 dni pobierano po 4 próby kiszonek. Każdy stos kiszonkowy podzielono na 4 segmenty, z których przy użyciu zgłębnika pobierano próbki pierwotne tworząc próbę ogólną [PN-EN ISO 6497, 2005]. Próby do badań przygotowano zgodnie z PN-ISO 6498, 2001. W materiale podsuszonym oznaczono zawartość podstawowych składników pokarmowych oraz kwaśnego (ADF) i neutralnego (NDF) włókna detergentowego według standardowych metod [1]. W świeżych próbach kiszonek oznaczono wartość ph (ph-metrem N 517), poziom kwasów organicznych: mlekowego, octowego, masłowego oraz azot amoniakalny [1]. Świeże próby kiszonek dodatkowo testowano na stabilność, na podstawie testu temperaturowego w pomieszczeniu klimatyzowanym, w którym temperatura otoczenia utrzymywana była na poziomie 20±1 C [11]. Równolegle z próbami kiszonek pobierano próby folii oksybiodegradowalnej oceniając zmiany własności elastoplastycznych w porównaniu z parametrami wyjściowymi, na podstawie wydłużenia względnego przy zerwaniu wzdłuż i w poprzek kierunku wytłaczania PN-EN 13206, 2003; PN-EN 13207, 2003]. Wyniki składu chemicznego i parametrów jakości kiszonek opracowano statystycznie przy użyciu Pakietu statystycznego Statistica. Do oceny różnic wielu średnich wykorzystano Nowy Wielokrotny test Duncana, natomiast przy ocenie różnic dwóch średnich zastosowano test t-studenta. Wyniki badań Nie stwierdzono istotnych różnic w zawartości suchej masy między kiszonką okrytą folią standardową a oksybiodegradowalną (tab. 1). Poziom tego składnika w kiszonkach niezależnie od użytej folii był stabilny między 4 a 7 miesiącem ich składowania. Podobne zależności odnotowano w odniesieniu do koncentracji pozostałych składników pokarmowych. Badania własne nie wykazały istotnego wpływu czasu przechowywania oraz rodzaju folii na zmianę składu chemicznego zakiszonej biomasy. W badaniach Denoncourta i in. [6, 7, 9] udowodniono, że zawartość suchej masy w kiszonkach z traw okrytych folią standardową i biodegradowalną (kompozyt na bazie koncentratu białka serwatki, kazeinianu wapnia, karboksymetylocelulozy, zeiny i kwasów tłuszczowych), była stabilna podczas składowania, niezależnie od tego czy kiszonki były chronione przed deszczem czy też nie. W innych badaniach [8] oceniano przydatność do produkcji kiszonek dwóch rodzajów folii biodegradowalnej wyprodukowanej na bazie kompozytu z udziałem izolowanego białka soi, kazeinianu wapnia, karboksymetylocelulazy i zeiny (folia I) lub mieszanki zeiny z kwasem palmitynowym (II folia). Autorzy dowiedli, że po 4 tygodniach fermentacji zawartość suchej masy w kiszonkach z kukurydzy okrytych materiałem biodegradowalnym wynosiła 373 g kg -1 i była porównywalna do kiszonki okrytej folią standardową (386 g kg -1 ). Natomiast po upływie 8 tygodni od momentu zakiszenia kukurydzy poziom suchej masy w kiszonce okrytej folią standardową był istotnie wyższy (380 g kg -1 ) niż w kiszonkach okrytych folią zmodyfikowaną biodegradowalnym kompozytem z dodatkiem zeiny (folia I) lub mieszanką zeiny i kwasu palmitynowego (folia II), odpowiednio o 12 i 11%. W przeciwieństwie do wyników własnych, autorzy cytowanych badań wskazują, że tylko kiszonka okryta folią konwencjonalną charakteryzowała się stabilnym poziomem suchej masy podczas składowania. Zaobserwowano również istotne różnice między kiszonkami w koncentracji białka ogólnego, przy wyższej zawartości tego składnika w kiszonkach okrytych foliami biodegradowalnymi niż w kiszonce kontrolnej. Udział w suchej masie pozostałych składników pokarmowych

(ADF, NDF) nie podlegał istotnym zmianom podczas składowania kiszonek, niezależnie od sposobu ich okrycia. Tab. 1. Wpływ typu folii na zawartość składników pokarmowych w kiszonkach podczas przechowywania (g kg -1 SM) Składnik Miesiąc Folia standardowa oksybiodegradowalna Sucha masa 4 322,0 ± 1,3 320,7 ± 1,0 5 328,2 ± 0,5 327,8 ± 0,8 6 327,4 ± 0,3 329,5 ± 0,6 7 325,1 ± 1,4 325,8 ± 1,2 Popiół surowy 4 41,3 ± 2,8 41,9 ± 2,1 5 40,6 ± 2,9 40,6 ± 2,7 6 40,5 ± 1,1 41,7 ± 2,5 7 40,1 ± 2,9 40,8 ± 2,8 Białko ogólne 4 97,4 ± 1,5 97,7 ± 1,3 5 97,7 ± 2,8 97,1 ± 2,0 6 98,8 ± 1,5 98,4 ± 1,4 7 97,9 ± 2,5 97,6 ± 2,8 Tłuszcz surowy 4 43,4 ± 1,1 44,7 ± 1,1 5 41,2 ± 2,0 42,2 ± 2,6 6 40,2 ± 1,4 41,6 ± 2,0 7 39,2 ± 1,1 41,2 ± 1,7 ADF 4 195,5 ± 2,7 191,0 ± 2,9 5 187,6 ± 4,8 188,7 ± 4,3 6 201,6 ± 3,9 192,9 ± 3,6 7 197,6 ± 4,9 198,5 ± 4,4 NDF 4 337,8 ± 3,4 339,2 ± 3,2 5 333,8 ± 2,2 335,8 ± 1,9 6 338,3 ± 2,9 335,5 ± 2,1 7 336,0 ± 3,4 336,0 ± 3,3 różnice nieistotne Po otwarciu zbiorników wartość ph kiszonki kontrolnej była istotnie mniejsza niż okrytej folią oksybiodegradowalną, natomiast między 4 a 6 miesiącem składowania odnotowano istotne zmiany tego parametru (tab. 2). W kiszonce okrytej folią oksybiodegradowalną wartość ph między 4 a 6 miesiącem składowania była stabilna, natomiast w ostatnim miesiącu istotnie się obniżyła. Kiszonka doświadczalna w 6 miesiącu składowania charakteryzowała się istotnie wyższą, a w 7 miesiącu niższą wartością ph w porównaniu z kiszonką kontrolną (odpowiednio o 2,7 i 2,1%). Należy podkreślić, że pomimo wykazanych różnic w zakwaszeniu kiszonek okrytych różnymi foliami, wartości ph w poszczególnych okresach składowania wskazują na wyprodukowanie kiszonek dobrej jakości [6]. Denoncourt i in. [6] analizując zmiany wartości ph podczas zakiszania traw okrytych różnymi foliami wykazali, że wartość tego parametru była stabilna w przypadku użycia folii standardowej do 85 dnia składowania (ph=4,18) a przy zastosowaniu foli biodegradowalnej do 120 dnia składowania (ph=4,39) tych pasz. Od tego momentu zaobserwowano wzrost wartości ph do 8,89 w 120 dniu składowania kiszonki okrytej folią standardową i do 9,09 w 135 dniu składowania kiszonki okrytej folią biodegradowalną. Wzrost wartości ph kiszonek świadczy, że użyte folie nieskutecznie zabezpieczały kiszonki przed dostępem tlenu w czasie procesów fermentacji.

Kiszonka kontrolna w badaniach własnych charakteryzowała się istotnie wyższą koncentracją kwasu mlekowego w porównaniu z kiszonką okrytą folią oksybiodegradowalną w poszczególnych okresach składowania. Koncentracja tego kwasu niezależnie od sposobu okrycia, obniżała się wraz z upływem czasu przechowywania kiszonek i najniższe wartości odnotowano w 7 miesiącu. Udział kwasu octowego w suchej masie kiszonek był porównywalny w poszczególnych okresach składowania. W kiszonkach nie wykryto kwasu masłowego, co wskazuje na brak aktywności bakterii Clostridium [14, 17]. W miarę upływu czasu składowania pasz, zawartość azotu amoniakalnego wykazywała tendencję wzrostową, jednak różnice nie były udowodnione statystycznie. Tab. 2. Jakość kiszonek podczas przechowywania i stabilność tlenowa Wyszczególnienie Miesiąc Folia standardowa oksybiodegradowalna ph 4 3,77 A* ± 0,06 3,85 A* ± 0,01 5 3,85 ABC ± 0,03 3,85 B ± 0,01 6 3,73 B* ± 0,05 3,83 C* ± 0,02 7 3,74 C* ± 0,04 3,66 ABC* ± 0,01 Kwas mlekowy 4 98,40 ABC* ± 0,40 86,30 ABC* ± 0,51 (g kg -1 SM) 5 84,20 B* ± 0,20 76,80 B* ± 0,60 6 86,50 C* ± 0,80 78,30 C* ± 0,40 7 81,60 A* ± 0,20 72,70 A* ± 0,80 Kwas octowy 4 16,60 B ± 0,22 16,00 C ± 0,70 (g kg -1 SM) 5 16,80 C ± 0,12 15,80 B ± 0,90 6 15,90 A ± 0,26 14,50 A ± 1,00 7 20,30 ABC ± 0,28 19,10 ABC ± 1,60 N-NH 3 4 58,2 ± 6,1 54,8 ± 2,0 (g kg -1 N ogólnego) 5 66,3 ± 2,9 64,2 ± 2,2 6 70,7 ± 6,8 64,4 ± 2,8 7 71,3 ± 5,0 66,8 ± 8,0 Stabilność tlenowa 4 48 60 (godz.) 5 72 36 6 72 60 7 36 36 W analizowanych próbach nie wykryto kwasu masłowego AA, BB różnice istotne statystycznie między okresami przechowywania (P 0,01) * różnice istotne statystycznie między rodzajami folii (P 0,05) Badania innych autorów dowiodły, że zawartość produktów fermentacji w kiszonkach była uzależniona od składu kompozytu biodegradowalnego i czynników atmosferycznych. Kiszonka z kukurydzy okryta folią biodegradowalną na bazie białka soi, kazeinianu wapnia, karboksymetylocelulozy, zeiny i kwasu palmitynowego po 8 tygodniach konserwacji charakteryzowała się zbliżoną do kiszonki kontrolnej zawartością kwasu mlekowego, ale wyższą ilością kwasu octowego. W odniesieniu do amoniaku uzyskano podobne zależności jak w badaniach własnych [8]. Przy wykorzystaniu folii biodegradowalnej na bazie koncentratu białka serwatki, zeiny i komponentów tłuszczowych do zakiszania traw [9] stwierdzono wyższą ilość kwasu mlekowego w kiszonkach okrytych warstwą biodegradowalną niż w kiszonkach kontrolnych po 70 dniach konserwacji. Natomiast zawartość kwasu octowego w kiszonkach była porównywalna, podobnie jak w badaniach własnych. Gdy silosy wystawiono na działanie opadów atmosferycznych koncentracja kwasu octowego istotnie wzrosła w kiszonkach okrytych folią standardową w porównaniu z kiszonką okrytą folią biodegradowalną. W próbach kiszonek chronionych przed deszczem zawartość kwasu masłowego przy użyciu folii biodegradowalnej była najniższa a przy wystawieniu silosów na opady atmosferyczne najwyższa. Uzyskane wartości były zbliżone do wyników badań własnych. Natomiast

kiszonki z traw okryte folią biodegradowalną na bazie koncentratu białka serwatki, kazeinianu wapnia, karboksymetylocelulozy, zeiny i kwasów tłuszczowych [6] charakteryzowały się dobrą jakością przez okres dłuższy niż 4 miesiące, a ponad 3 miesiące przy okryciu folia standardową. W badaniach Denoncourta i in. [8] wykazano, że kiszonka z kukurydzy okryta folią biodegradowalną na bazie białka soi, kazeinianu wapnia, karboksymetylocelulozy, zeiny i kwasu palmitynowego po 8 tygodniach konserwacji charakteryzowała się zbliżoną do kiszonki kontrolnej zawartością kwasu mlekowego, ale wyższą ilością kwasu octowego. W odniesieniu do amoniaku uzyskano podobne zależności jak w badaniach własnych. Przy wykorzystaniu folii biodegradowalnej na bazie koncentratu białka serwatki, zeiny i komponentów tłuszczowych do zakiszania traw Denoncourt i in. [9] stwierdzili wyższą ilość kwasu mlekowego w kiszonkach okrytych warstwą biodegradowalną niż w kiszonkach kontrolnych po 70 dniach konserwacji. Natomiast zawartość kwasu octowego w kiszonkach była porównywalna, podobnie jak w badaniach własnych. Gdy silosy wystawiono na działanie opadów atmosferycznych koncentracja kwasu octowego istotnie wzrosła w kiszonkach okrytych folią standardową w porównaniu z kiszonką okrytą folią biodegradowalną. W próbach kiszonek chronionych przed deszczem zawartość kwasu masłowego przy użyciu folii biodegradowalnej była najniższa, a przy wystawieniu silosów na opady atmosferyczne najwyższa. Uzyskane wartości były zbliżone do wyników badań własnych. Badania Denoncourta i in. [6] wykazały, że kiszonki z traw okryte folią biodegradowalną charakteryzowały się dobrą jakością przez okres dłuższy niż 4 miesiące, a ponad 3 miesiące przy okryciu folia standardową. Ważnym parametrem oceny jakości jest stabilność tlenowa kiszonek. Jeżeli ich temperatura podczas ekspozycji na powietrzu nie wzrośnie o 3 C powyżej temperatury otoczenia, można uznać je za stabilne tlenowo [18]. Kiszonki z kukurydzy nie są odporne na stres tlenowy [16]. W badaniach własnych stwierdzono, że utrata stabilności następowała między 2 a 3 dobą trwania testu. Bardziej odporne na wpływ powietrza były kiszonki po 5 i 6 tygodniu przechowywania okryte folią standardową, niż biodegradowalną. Z piśmiennictwa wynika, że stabilność tlenowa kiszonek z kukurydzy okrytych folią standardową i biodegradowalną jest zróżnicowana. W jednym z badań nie stwierdzono różnic w odporności zakiszonej biomasy na stres tlenowy w zależności od rodzaju folii okrywającej [3], natomiast w innych odnotowano lepszą stabilność tlenową kiszonki okrytej folią biodegradowalną [2, 5]. Wydłużenie względne próby wyjściowej przy zerwaniu (tab. 3) wskazuje na znaczną sprężystość kompozytu oksybiodegradowalnego [21]. Wraz z upływem czasu składowania kiszonek wartość tego parametru ulegała obniżaniu. Po 4 miesiącach składowania kiszonek wydłużenie względne przy zerwaniu obniżyło się o około 30% w porównaniu do próby wyjściowej a w 8 miesiącu użytkowania aż o 50% wzdłuż kierunku wytłaczania i o 78% w poprzek kierunku wytłaczania. Folia oksybiodegradowalna w 8 miesiącu użytkowania utraciła około 64% własności elastoplastycznych w porównaniu z próbą wyjściową, co świadczy o rozpoczętych procesach oksybiodegradacji. Według producenta utrata właściwości folii oksybiodegradowalnej na poziomie około 80% i wyższym wskazuje na całkowity rozpad w procesach biologicznych na produkty nieszkodliwe dla otoczenia. Kloziński i Jakubowska [13] również wykazali, że wraz ze wzrostem czasu użytkowania folii kiszonkarskiej obniżały się jej właściwowści mechaniczne. W licznych badaniach cytowanych przez Świątkowskiego i Walczaka [21] wykazano, że o właściwościach kompozytu biodegradowalnego decyduje rodzaj stosowanych polimerów biodegradowalnych w przetwórstwie tworzyw. Jak podają Denoncourt i in. [6] tylko kilka komponentów z różnymi właściwościami mechanicznymi i fizycznymi nadaje folii określone własności funkcjonalne. Wykorzystywane komponenty mogą działać antagonistycznie. Przykładowo plastyfikatory (glicerol, sorbitol) zwiększają odporność na pękanie, ale mogą zwiększać przenikalność wody, ze względu na naturalną hydrofilność tych materiałów. Dodatek do masy tworzywa kwasów tłuszczowych istotnie poprawił właściwości bariery parowania wody, ale włączenie polisacharadydów i białek może prowadzić do zwiększonej infiltracji powietrza do kiszonki.

Tab. 3. Zmiany własności folii oksybiodegradowalnej podczas przechowywania Dni Względne wydłużenie Obniżenie przy zerwaniu (%) własności wzdłuż w poprzek elastoplastycznych kierunku kierunku wytłaczania wytłaczania (%) PW 357,10 494,80 0 120 262,43 344,05 28,49 180 241,46 299,85 35,89 210 209,16 139,76 56,59 240 180,83 109,80 63,57 PW próba wyjściowa Podsumowanie Folia z modyfikowanego polietylenu małej gęstości (oksybiodegradowalna) w podobny sposób jak folia standardowa zabezpieczała zakiszaną kukurydzę przed dostępem powietrza podczas procesów fermentacji i po otwarciu zbiornika, o czym świadczą analizowane parametry jakości i składu chemicznego. Spadek własności elastoplastycznych folii oksybiodegradowalnej sugeruje, że czas oksybiodegradacji był dostosowany do tempa wybierania kiszonki ze zbiornika. Komercyjna folia z modyfikowanego polietylenu może być wykorzystana w warunkach praktyki rolniczej do produkcji bezpiecznej dla zdrowia zwierząt kiszonki w zadaszonych zbiornikach betonowych. Wprowadzenie na rynek folii oksybiodegradowalnej do produkcji kiszonek, z uwagi na ekologiczny kierunek utylizacji, może rozwiązać problem zagospodarowania odpadów z tworzyw sztucznych. Należałoby jednak poszukiwać nowych, tańszych oksybiodegradowalnych komponentów, żeby zaoferować producentom kiszonek folię w zakresie tej samej ceny jak folia standardowa. Streszczenie W doświadczeniu oceniano przydatność oksybiodegradowalnej folii na bazie skrobi do produkcji kiszonki z kukurydzy w zadaszonych zbiornikach betonowych. Po 4 miesiącach konserwacji zbiorniki otwarto i systematycznie raz w miesiącu pobierano próby pasz do analiz. Analizowano zmiany parametrów jakościowych (ph, kwas mlekowy, octowy, masłowy, amoniak) oraz składu chemicznego kiszonek. Badania wykazały, że folia oksybiodegradowalna w podobny sposób jak folia standardowa zabezpieczała kiszonkę przed dostępem powietrza podczas procesów fermentacji i w czasie systematycznego wybierania. Skład chemiczny kiszonki okrytej folią oksybiodegradowalną był porównywalny, z niewielkimi różnicami ocenianych parametrów, z kiszonką okrytą folią konwencjonalną. Czas oksybiodegradacji był dostosowany do tempa wybierania kiszonki ze zbiornika. Abstract Suitability of oxybiodegradable film to silage storage The suitability of starch-based oxybiodegradable film for maize silage production in covered bunkers was investigated. After 4 months of preservation, the bunkers were opened and feed samples were taken at monthly intervals to analyse changes in quality parameters (ph; lactic, acetic and butyric acids; ammonia) and chemical composition of the silages. The study showed that similar to standard film, oxybiodegradable film protected the silage from oxygen during fermentation and when silage was removed at regular intervals. The chemical composition of silage covered with the oxybiodegradable film was comparable to that of silage covered with the standard film, with slight differences in the parameters analysed. Oxybiodegradation time was adjusted to feed out rate.

LITERATURA / BIBLIOGRAPHY [1]. AOAC, Association of Official Analytical Chemists. Official methods of analysis, 18th Edition, Arlington, Va. USA, 2006. [2]. Borreani G., Chion A.R., Piano S., Meda P.A., Guerrini S., Tabacco E., Microbiological and fermentative quality of maize silage conserved under new bio-based biodegradable films. Proc. of the XVI Int. Silage Conf., Hämeenlinna, Finland, 2-4 July 2012, s. 298-299. [3]. Borreani G., Chion A.R., Piano S., Ranghino F., Tabacco E., A preliminary study on new biodegradable films to cover silages. Grassland Sci. Europe 15/2010, s. 202-204. [4]. Borreani G., Piano S., Tabacco E., Aerobic stability of maize silage stored under plastic films with different oxygen permeability. J. Sci. Food Agric. 94/2014, s. 2684-2690. [5]. Borreani G., Tabacco E., Bio-based biodegradable film to replace the standard polyethylene cover for silage conservation. J. Dairy Sci. 98(1)/2015, s. 386-394. [6]. Denoncourt P., Ouattara B., Lacroix M., Development of biodegradable coating for covered horizontal bunker-stored silage. J. Sci. Food Agric. 84/2004, 1207-1215. [7]. Denoncourt P., Caillet S., Lacroix M., Bunker-stored silage covered with biodegradable coating. Part I. Laboratory assay. J. Sci. Food Agric. 84/2004, s. 300-306. [8]. Denoncourt P., Amoyt A., Lacroix M., Evaluation of two biodegradable coatings on corn silage quality. J. Sci. Food Agric. 86/2006, s. 392-400. [9]. Denoncourt P., Caillet S., Lacroix M., Bacteriological and chemical changes occurring in Bunker-stored silage covered with biodegradable coating. J. Appl. Microbiol. 103/2007, s. 261-270. [10]. Gach S., Korpysz K., Skonieczny I., Wybrane aspekty sporządzania kiszonek w belach osłanianych folią. Współczesne Zagadnienia Rozwoju Sektora Energetycznego i Rolniczego; SGGW, Warszawa, 2010. [11]. Honig H., Evaluation of aerobic stability. Grass and Forage Rep., Spec. issue 3/1990, s. 76-82. [12]. Keller A., Pflanzenfaser Werkstoffe. FAT-Berichte 575/2001, s. 1-9. [13]. Kloziński A., Jakubowska P., Właściwości mechaniczne folii poużytkowych stosowanych w rolnictwie. Inż. Ap. Chem. 51(5)/2012, s. 231-232. [14]. McDonald P., Henderson A.R., Heron S.J.E., The biochemistry of silage. Chalcombe Publications, Bucks, 1991. [15]. McDonell E., L. Kung L., An update on covering bunker silos. Proc. of the Vita Plus Dairy Summit Meeting Lansing, Mi, USA, Dec. 7, 2006. [16]. Muck R.E., Effects of corn silage inoculants on aerobic stability. Trans. ASAE 47(4), 2004, s. 1011-1016. [17]. Muck R.E., Silage microbiology and its control through additives. R. Bras. Zootec. 39/2010, s. 183-191. [18]. Pahlow G., Weissbach F., New aspects of evaluation and application of silage additives. FAL Braunschweig, Landbauforsch. Völkenrode SH 206/1999, s. 141-158. [19]. Scarascia-Mugnozza G., Sica C., Russo G., Plastic materials in European agriculture: Actual use and perspectives. J. of Ag. Eng. - Riv. di Ing. Agr. 3/2011, s. 15-28.

[20]. Stachurek I., Problemy z biodegradacją tworzyw sztucznych w środowisku. Zesz. Nauk. Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach 1(8)/2012, 71-108. [21]. Świątkowski M., Walczak K., Stan rozwoju tworzyw polimerowych zawierających skrobię. Przetwórstwo Tworzyw 5/10/2004, s. 138-146.