K.074/09 Preferencje partyjne Polaków w pierwszej połowie listopada 2009 r. Warszawa, listopad 2009 roku Gdyby wybory do Sejmu odbywały się w najbliŝszą niedzielę, to 24% badanych deklarowało, Ŝe na pewno wzięliby w nich udział. O tym, Ŝe raczej wzięliby w nich udział mówiło 28% osób. MoŜliwości uczestniczenia w wyborach nie brało pod uwagę prawie dwie piąte uprawnionych (42%). Szacowana na podstawie odsetka osób zdecydowanie potwierdzających zamiar głosowania frekwencja wyborcza ukształtowałaby się w przypadku faktycznych wyborów na poziomie jednej czwartej uprawnionych. W listopadowym rankingu preferencji partyjnych pięcioprocentowy próg wyborczy przekroczyły tylko trzy partie: PO (53%), PiS (24%) oraz SLD (10%). PSL uzyskało 4% poparcia. śadna inna partia, z tych o które pytaliśmy w badaniu na razie nie miałyby szans na wprowadzenie swoich przedstawicieli do Sejmu (LPR i Prawica RP uzyskały po 2% głosów, po jednej na sto badanych osób mówiło o zamiarze głosowania na Samoobronę, KPEiR, SdPl i PD, mniej niŝ co setny respondent wskazywał na UPR, SD i UP). Wśród ogółu osób, które deklarowały zamiar głosowania 18% nie było pewnych, której z partii przekazać poparcie (osoby te wyłączono z podstawy procentowania przy przeliczaniu prezentowanych wyników poparcia dla partii). Ośrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o.; ul. Wspólna 56; 00-687 Warszawa; NIP: 521-10-18-407; REGON: 011162458 Bank Pekao S.A. Oddział Warszawa; Nr konta: 9710 6000 7600 0032 0000 436235; Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy XIX Wydział Gospodarczy KRS 0000100746; Kapitał Zakładowy: 1.000.000,00 zł t +48 22 598 98 98; f +48 22 598 99 99 e office@tns-global.pl; www.tns-global.pl
Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła: TNS OBOP. Cykliczny, comiesięczny pomiar preferencji partyjnych został przeprowadzony przez TNS OBOP między 5 a 8 listopada b.r. 1. W zrealizowanym sondaŝu zapytaliśmy Polaków o gotowość wzięcia udziału w wyborach parlamentarnych, gdyby miały się one odbyć w najbliŝszą niedzielę, a takŝe o to, jakie partie w wyborach tych byliby gotowi poprzeć. Przedstawione tu wyniki preferencji partyjnych dotyczą osób, które deklarując ( zdecydowanie lub raczej ) gotowość głosowania nie miały wątpliwości, której z partii przekazać swój głos. GOTOWOŚĆ GŁOSOWANIA Co czwarty Polak (24%) pytany czy głosowałby w wyborach parlamentarnych, gdyby miało do nich dojść w najbliŝszą niedzielę swoją obecność przy urnie potwierdza w sposób zdecydowany. Niewiele większa liczba osób (28%) mówi, Ŝe raczej by głosowali. MoŜliwości uczestniczenia w wyborach nie bierze pod uwagę prawie dwie piąte uprawnionych (42%). GDYBY W NAJBLIśSZĄ NIEDZIELĘ ODBYŁY SIĘ WYBORY DO SEJMU, TO CZY WZIĄŁBY(ĘŁABY) PAN(I) W NICH UDZIAŁ? 5-8. 03. 09 2-5. 04. 09 7-10. 05. 09 4-7. 06. 09 2-5. 07. 09 6-9. 08. 09 3-6. 09. 09 1-4. 10. 09 Zdecydowanie tak 31 32 24 34 24 23 25 25 24 Raczej tak 26 27 29 25 25 23 25 29 28 Raczej nie 15 12 17 14 16 18 17 14 17 Zdecydowanie nie 21 24 24 21 31 30 26 24 25 Trudno powiedzieć 7 5 6 6 4 6 7 8 6 5-8. 11. 09 Dane w proc. Postawy Polaków dotyczące gotowości głosowania w wyborach do Sejmu są względnie stabilne. Gdyby wybory miały odbywać się faktycznie, to frekwencja byłaby bardzo niska do urn poszedłby mniej więcej co czwarty uprawniony (frekwencja wyborcza szacowana jest 1 SondaŜ TNS OBOP zrealizowany w dniach 5-8 listopada 2009 r. na reprezentatywnej, losowej 963-osobowej ogólnopolskiej próbie osób od 18 roku Ŝycia. Maksymalny błąd statystyczny dla takiej wielkości próby wynosi +/-3,2%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. Prezentowane wyniki poparcia dla partii dotyczą 394 osób (maksymalny błąd statystyczny wynosi w tym przypadku +/-4,9%) deklarujących zdecydowanie lub raczej zamiar uczestniczenia w wyborach, z WYŁĄCZENIEM z podstawy procentowania osób niezdecydowanych, jak głosować. Przedstawiona pod tabelą z wynikami poparcia dla partii informacja o liczbie osób niezdecydowanych, jak głosować, dotyczy odsetka spośród ogółu 481 osób (maksymalny błąd statystyczny dla takiej wielkości wynosi +/-4,5%) deklarujących uprzednio zdecydowanie lub raczej gotowość uczestniczenia w wyborach. 2
na podstawie nie skumulowanego odsetka obu odpowiedzi pozytywnych, ale na podstawie odsetka tylko tych osób, które wyraŝają swoją deklarację w sposób zdecydowany). PREFERENCJE PARTYJNE Liderem listopadowego rankingu partii pozostaje niezmiennie Platforma Obywatelska głosowałaby na nią ponad połowa potencjalnych wyborców (osób, które deklarując gotowość głosowania mają sprecyzowane preferencje wyborcze). Gdyby wyniki sondaŝu były wynikami faktycznych wyborów, to na pewne miejsca w sejmowych ławach mogliby takŝe liczyć przedstawiciele jeszcze dwóch partii Prawa i Sprawiedliwości oraz Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Zamiar głosowania na PiS zadeklarował co czwarty, a na SLD co dziesiąty pytany. Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej (D. Tusk) KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII LUB UGRUPOWANIA POPARŁ(A)BY PAN(I) W WYBORACH DO SEJMU? 5-8. 03. 09 2-5. 04. 09 7-10. 05. 09 4-7. 06. 09 2-5. 07. 09 6-9. 08. 09 3-6. 09. 09 1-4. 10. 09 5-8. 11. 09 54 58 50 52 54 51 53 53 53 Prawo i Sprawiedliwość (J. Kaczyński) 26 20 24 26 23 26 26 20 24 Sojusz Lewicy Demokratycznej (G. Napieralski) 6 8 9 8 11 12 9 6 10 Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Pawlak) 4 5 4 7 4 5 6 9 4 Liga Polskich Rodzin (W. Wierzejski) 3 3 2 1 1 1 1 2 2 Prawica Rzeczpospolitej (M. Jurek) - - - - - - - 1 2 Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej (A. Lepper) Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (T. Mamiński) 1 0 5 2 1 1 0 1 1 1 2 1 0 1 1 1 1 1 Socjaldemokracja Polska (M. Borowski) 2 1 0 1 1 0 1 2 1 Partia Demokratyczna demokraci.pl (B. Kuźniak) 1 1 0 2 1 1 1 1 1 Unia Polityki Realnej (B. Witczak) 1 1 2 0 2 1 1 2 0 Stronnictwo Demokratyczne (P. Piskorski) - - - - 1 1 0 0 0 Unia Pracy (W. Witkowski) 1 0 1 0 0 0 0 1 0 Inna partia 1 1 2 1 0 0 1 1 1 Dane w proc. Wyniki wśród osób, które deklarowały zdecydowanie lub raczej gotowość wzięcia udziału w wyborach, po WYŁĄCZENIU z podstawy procentowania osób niezdecydowanych, jak głosować. Niezdecydowani, jak głosować 18 24 25 21 19 21 22 20 18 Dane w proc. Odsetek niezdecydowanych, spośród osób deklarujących zdecydowanie lub raczej gotowość wzięcia udziału w wyborach. 3
TuŜ poniŝej wymaganego dla partii progu wyborczego ukształtowało się poparcie dla PSL (4%). śadna z pozostałych partii, o które pytaliśmy nie zbliŝyła się do granicy progu wyborczego i w związku z tym nie mogłaby w obecnej sytuacji liczyć na miejsca w sejmowych ławach. Poparcie dla LPR i Prawicy RP deklarowało po 2% badanych. Po jednej na sto osób zgłaszało zamiar głosowania na Samoobronę, KPEiR, SdPl i PD. Mniej niŝ co setny badany gotów był poprzeć UPR, SD i UP. Wśród wszystkich osób, które zadeklarowały ( zdecydowanie lub raczej ) zamiar głosowania co piąta nie była pewna, której z partii przekazać swój głos (osoby te były wyłączono z podstawy procentowania przy przeliczaniu prezentowanych wyników poparcia dla partii). * * * Najnowsze badania TNS OBOP pokazują, Ŝe układ sił na polskiej scenie partyjnej nie zmienia się w sposób istotny: Zainteresowanie wyborami jest niewielkie frekwencja byłaby bardzo niska (kształtowałaby się na poziomie około jednej czwartej uprawnionych) Wśród tych, którzy zdecydowaliby się głosować mając juŝ sprecyzowane preferencje partyjne wciąŝ ponad połowa zamierza poprzeć Platformę Obywatelską. Na dwukrotnie mniej głosów mogłoby liczyć Prawo i Sprawiedliwość. Szeregi posłów niewątpliwie zasililiby takŝe choć juŝ nie tak licznie przedstawiciele Sojuszu Lewicy Demokratycznej. ChociaŜ w najnowszym sondaŝu PSL uzyskało niewystarczający czteroprocentowy wynik, to wydaje się (biorąc pod uwagę błąd statystyczny, wyniki wcześniejszych sondaŝy i specyfikę elektoratu PSL), Ŝe partia ta takŝe byłaby reprezentowana w nowym Sejmie. śadna inna siła polityczna w obecnej sytuacji nie mogłaby liczyć na pięcioprocentowy wynik. Do wyborów pozostają jednak jeszcze niemal dwa lata odpowiednie wykorzystanie tego czasu przez partie moŝe jeszcze obserwowany dziś układ sił zmienić. Tym bardziej, Ŝe aŝ co piąta osoba deklarująca zamiar głosowania nie jest zdecydowana jak zachowałaby się przy urnie wyborczej w przypadku faktycznych wyborów. 4
GDYBY W NAJBLIśSZĽ NIEDZIELĘ ODBYŁY SIĘ WYBORY DO SEJMU, TO CZY WZIĽŁBY(ĘŁABY) PAN(I) W NICH UDZIAŁ?(a) zdecydowanie tak raczej tak DANE W PROC. raczej nie zdecydowanie nie powiedzieć OGÓŁEM 24 28 17 25 6 963 PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA MIEJSCE ZAMIESZKANIA GRUPA SPOŁECZNO - ZAWODOWA AKTYWNOĆ ZAWODOWA PRAKTYKI RELIGIJNE LICZBA OSÓB męŝczyźni 29 25 15 28 3 456 kobiety 19 31 19 23 8 507 18-24 lata 25 28 16 23 8 145 25-34 lata 22 27 21 25 5 183 35-44 lata 16 27 20 33 4 158 45-54 lata 26 24 19 24 6 171 55-64 lata 26 31 12 24 7 160 65 i więcej lat 26 35 12 24 4 146 podstawowe 16 22 20 35 7 141 zasadnicze zawodowe 19 23 21 31 6 262 średnie i pomaturalne 24 30 19 22 5 317 wyŝsze i licencjat 38 37 4 16 5 151 jeszcze się uczą 26 32 11 23 8 91 wieś 21 28 17 28 6 364 miasta do 20 18 29 20 27 7 124 miasta 20-100 28 29 16 22 6 190 miasta 100-500 27 21 21 27 5 166 miasta pow. 500 27 37 9 19 8 119 wieś 21 28 17 28 6 364 miasto 25 28 17 24 6 599 kierownicy, specjaliści 33 36 4 23 5 95 prywatni przedsiębiorcy 28 25 27 17 3 63 pracownicy administracji i usług 13 32 23 23 9 126 robotnicy 16 27 23 26 8 129 rolnicy 28 24 7 40 1 49 gospodynie domowe 18 12 22 41 7 44 emeryci 28 35 12 20 6 218 renciści 18 21 20 36 5 72 uczniowie i studenci 26 32 11 23 8 91 bezrobotni 30 14 24 31 1 77 aktywni zawodowo 22 30 18 25 6 461 nie pracujący 25 27 16 26 5 502 regularnie praktykujący 26 30 13 26 5 465 nieregularnie praktykujący 23 26 24 20 7 364 5
SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ DZIECI W GOSPODARSTWIE DOMOWYM ZAINTERESOWANIE POLITYKĽ ZAINTERESOWANIE POLITYKĽ POGLĽDY POLITYCZNE OCENA KIERUNKU ZMIAN W KRAJU niepraktykujący 18 29 9 38 5 134 dobra 31 37 9 18 6 198 średnia 22 29 18 24 6 618 zła 21 14 20 42 4 148 nie ma 24 28 17 26 4 620 jest jedno lub więcej 22 28 17 25 8 343 w ogóle się nie a Dane TNS OBOP; SondaŜ z dn. 5-8 listopada 2009 r. 6 18 20 47 9 240 raczej się nie 19 34 19 21 7 392 raczej się 40 30 12 17 2 285 bardzo zainteresowani 57 26 6 9 2 46 niezainteresowani 14 28 20 31 8 632 zainteresowani 42 29 11 15 2 331 lewicowe 27 34 7 27 5 79 centrolewicowe 44 34 10 9 2 77 centroprawicowe 31 43 10 11 5 121 prawicowe 34 32 16 14 4 210 powiedzieć 13 21 22 37 8 477 dobry 39 37 6 14 3 238 zły 17 24 20 32 7 635 powiedzieć 27 40 20 11 2 90 KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII LUB UGRUPOWANIA POPARŁ(A)BY PAN(I) W WYBORACH DO SEJMU? - wyniki wśród osób, które zadeklarowały gotowość głosowania i miały sprecyzowane preferencje - a Polskich Rodzin (W. Wierzejski); 2.Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (T. Mamiński); 3.Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskie Tusk); 4.Partia Demokratyczna demokraci.pl (B. Kuźniak); 5.Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Pawlak); 6.Prawica Rzeczpospolitej (M. Jurek); 7.Prawo i Sprawiedliwość (J. Kaczyński); 8.Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej (A. Lepper); 9.Socjaldemokracja Polska (M. Borowski); 10.Sojusz Lewicy Demokratycznej (G. Napieralski); 11.Stronnictwo Demokratyczne (P. Piskorski); 12. Unia Polityki Realnej (B. Witczak); 13.Unia Pracy (W. Witkowski); 96.Inna partia(a) iki wród ogółu sób, które deklarowały oć głosowania sprecyzowane referencje LPR KPEiR PO PD PSL DANE W PROC. Prawica Stronnictwo PiS Samoobrona SdPl SLD Rzeczpospolitej inna LIC Demokratyczne UPR partia O EM 2 1 53 1 4 2 24 1 1 10 0 0 1 męŝczyźni 2 1 46 1 3 3 28 2 1 12 0 0 1 kobiety 4 2 60 1 5 1 18 0 8 1 18-24 lata 3 1 46 9 22 3 2 13 1 25-34 lata 0 73 2 6 1 15 1 1 35-44 lata 4 55 5 2 28 6 45-54 lata 5 1 43 1 3 1 32 2 1 8 3 55-64 lata 2 1 50 1 9 26 0 9 2 65 i więcej lat 2 2 50 1 5 2 27 2 9 ZTAŁCENIE podstawowe 3 5 32 16 35 9 6
CE SZKANIA CE SZKANIA A ECZNO - DOWA WNOĆ DOWA TYKI IJNE OCENA ACJI RIALNEJ I W ODARSTWIE WYM ERESOWANIE YKĽ zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne 7 1 41 1 5 33 4 8 1 1 62 1 2 2 19 1 2 7 1 wyŝsze i licencjat 2 64 2 2 17 9 1 1 2 jeszcze się uczą 41 10 24 25 wieś 5 1 32 1 10 1 31 3 16 1 miasta do 20 2 63 4 3 18 2 5 2 miasta 20-100 miasta 100-500 miasta pow. 500 2 1 64 1 4 23 4 2 2 58 2 5 16 2 14 1 66 21 1 7 1 1 2 wieś 5 1 32 1 10 1 31 3 16 1 miasto 1 1 63 1 1 3 20 1 7 0 0 1 kierownicy, specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług 1 74 1 3 2 5 13 1 1 84 10 4 2 65 2 20 4 6 2 robotnicy 2 51 3 3 32 2 6 rolnicy 20 18 17 44 2 gospodynie domowe 10 39 8 36 8 emeryci 3 2 44 2 7 1 29 1 11 1 renciści 3 63 31 3 uczniowie i studenci 41 10 24 25 bezrobotni 7 3 36 5 19 13 14 4 aktywni zawodowo 2 1 62 0 3 2 20 1 1 7 0 0 1 nie pracujący 3 1 44 1 5 2 27 1 1 13 1 regularnie praktykujący nieregularnie praktykujący 5 1 39 1 5 2 33 2 12 1 0 1 68 3 3 15 8 0 1 niepraktykujący 1 65 1 4 11 6 8 1 3 dobra 2 0 67 1 2 19 1 5 1 1 1 średnia 2 1 51 1 5 1 22 1 1 13 1 zła 6 1 26 7 8 43 7 1 nie ma 2 1 54 1 5 2 20 1 1 11 0 1 jest jedno lub więcej w ogóle się nie 4 0 50 3 3 30 2 8 0 6 2 37 6 30 1 18 7
ERESOWANIE YKĽ ĽDY YCZNE A KIERUNKU W KRAJU raczej się nie raczej się bardzo zainteresowani 3 2 56 1 6 1 18 3 1 9 0 1 1 0 55 1 3 4 25 1 9 0 1 7 40 2 36 14 1 niezainteresowani 3 2 53 1 6 1 20 2 1 10 0 1 zainteresowani 2 0 53 1 3 3 27 1 10 0 1 lewicowe 1 3 35 2 10 7 2 37 3 centrolewicowe 2 64 3 4 5 4 15 1 3 centroprawicowe 2 0 68 2 24 4 prawicowe 5 1 45 2 4 42 2 1 1 powiedzieć 2 1 53 7 4 19 4 10 dobry 1 0 77 0 1 2 11 1 6 0 1 zły 4 1 32 0 8 3 36 2 1 12 0 1 powiedzieć e TNS OBOP; SondaŜ z dn. 5-8 listopada 2009 r. 1 4 60 2 17 16 1 KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII LUB UGRUPOWANIA POPARŁ(A)BY PAN(I) W WYBORACH DO SEJMU? - wyniki wśród osób, które zadeklarowały gotowość głosowania - olskich Rodzin (W. Wierzejski); 2.Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (T. Mamiński); 3.Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej (D 4.Partia Demokratyczna demokraci.pl (B. Kuźniak); 5.Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Pawlak); 6.Prawica Rzeczpospolitej (M. Jurek); 7.Prawo i Sprawiedliwość (J. Kaczyński); 8.Samoobrona Rzeczpospolitej Polskiej (A. Lepper); 9.Socjaldemokracja Polska (M. Borowski); 10.Sojusz Lewicy Demokratycznej (G. Napieralski); 11.Stronnictwo Demokratyczne (P. Piskorski); 12. Unia Polityki Realnej (B. Witczak); 13.Unia Pracy (W. Witkowski); 96.Inna partia; 97. powiedzieć(a) d ogółu tóre owały sowania LPR KPEiR PO PD PSL DANE W PROC. Prawica Stronnictwo PiS Samoobrona SdPl SLD Rzeczpospolitej Demokratyczne UPR inna partia powiedz CENIE 2 1 43 1 3 2 19 1 1 8 0 0 1 18 męŝczyźni 1 0 41 1 3 3 25 1 1 10 0 0 1 12 kobiety 3 1 46 0 4 0 14 0 6 1 24 18-24 lata 2 1 37 7 18 3 1 10 1 19 25-34 lata 0 60 2 5 1 13 1 1 18 35-44 lata 3 42 4 1 22 4 23 45-54 lata 4 1 36 1 2 1 27 1 1 7 2 16 55-64 lata 1 1 43 1 8 23 0 8 1 14 65 i więcej lat 2 2 40 1 4 1 22 1 7 19 podstawowe 2 4 26 13 28 8 19 zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne 5 1 34 1 4 27 3 7 17 1 1 48 1 2 1 14 1 2 6 1 23 wyŝsze i licencjat 2 59 2 2 16 9 1 1 2 7 jeszcze się uczą 31 8 18 19 25 wieś 4 0 23 0 8 1 23 3 12 0 26 8
NIA NIA O - A Ć A A EJ STWIE OWANIE miasta do 20 2 55 3 3 16 2 5 2 13 miasta 20-100 miasta 100-500 miasta pow. 500 2 1 54 1 3 19 3 16 2 2 53 1 5 14 1 12 1 8 56 18 1 6 1 1 2 16 wieś 4 0 23 0 8 1 23 3 12 0 26 miasto 1 1 54 1 1 2 17 1 6 0 0 1 14 kierownicy, specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług 1 67 1 2 1 5 12 1 1 9 71 8 4 2 15 52 1 16 3 5 2 20 robotnicy 2 43 3 3 27 2 5 15 rolnicy 17 15 14 37 2 15 gospodynie domowe 6 26 5 24 5 34 emeryci 2 2 37 1 6 1 24 1 9 1 16 renciści 2 41 20 2 35 uczniowie i studenci 31 8 18 19 25 bezrobotni 5 2 29 4 15 10 11 3 21 aktywni zawodowo 2 1 53 0 3 1 17 1 1 6 0 0 1 14 nie pracujący 2 1 35 1 4 2 22 1 0 10 1 21 regularnie praktykujący nieregularnie praktykujący 4 1 31 1 4 1 26 2 10 1 19 0 1 55 2 3 13 6 0 1 18 niepraktykujący 1 57 1 3 10 5 7 1 2 12 dobra 2 0 58 1 2 16 1 5 0 0 0 14 średnia 2 1 40 1 4 1 18 1 1 10 1 21 zła 5 1 24 6 7 39 6 1 10 nie ma 1 1 45 1 4 1 17 1 1 9 0 1 17 jest jedno lub więcej w ogóle się nie raczej się nie raczej się bardzo zainteresowani 3 0 40 3 2 24 1 7 0 20 3 1 22 3 18 1 11 41 2 2 43 1 5 0 14 2 0 7 0 0 23 1 0 50 1 2 4 22 1 8 0 1 10 7 40 2 36 14 1 OWANIE niezainteresowani 2 2 39 0 4 0 15 2 0 8 0 0 27 9
E RUNKU RAJU zainteresowani 2 0 48 1 2 3 24 1 9 0 1 8 lewicowe 1 2 32 2 9 6 2 34 3 9 centrolewicowe 2 62 3 3 5 4 15 1 3 2 centroprawicowe 1 0 58 1 21 3 15 prawicowe 5 0 40 2 3 37 1 0 1 11 powiedzieć 1 1 35 4 2 13 3 7 34 dobry 0 0 70 0 1 1 10 1 6 0 1 9 zły 3 1 24 0 6 2 27 2 1 9 0 1 23 powiedzieć OBOP; SondaŜ z dn. 5-8 listopada 2009 r. 1 3 46 2 13 12 1 23 10