Zespół Państwowych Szkół Muzycznych im. Artura Malawskiego w Przemyślu PROCEDURY postępowania nauczycieli w sytuacjach szczególnych 1
Podstawa prawna: 1. Ustawa z 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich ( Dz. U. 82.35.228 z późn. zm. tekst jednolity Dz. U. 02.11.109 z późn. zm. ) oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy. 2. Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi ( Dz. U. 82.35.230 z późn. zm. ) 3. Ustawa z 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii ( Dz. U. 03.24.198 ) 4. Ustawa z 6 kwietnia 1990 o policji ( Dz. U. 90.30.197 z późn. zm. ) 5. Zarządzenie nr 15/97 komendanta głównego policji z 16 czerwca 1997 r. w sprawie form i metod działań policji w zakresie zapobiegania i zwalczania demoralizacji i przestępczości nieletnich. 6. Ustawa z 7 września 1997 o systemie oświaty ( Dz. U. 96.67.329 z późn. zm. ) 7. Rozporządzenie ministra edukacji narodowej i sportu z 31 stycznia 2003 r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem ( Dz. U. 03.26.226 ) 8. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz.U. Nr 209, poz. 1245) Procedura postępowania w przypadku zachowania świadczącego o demoralizacji bójka, wulgarne zachowania, kradzież. 1. Nauczyciel będący świadkiem zdarzenia lub który został wezwany na miejsce zdarzenia: a. udziela pomocy przedmedycznej poszkodowanemu i jeżeli zachodzi potrzeba wzywa pogotowie ratunkowe b. zawiadamia wychowawcę klasy c. opisuje zdarzenie w dokumentacji szkolnej 2. Wychowawca lub nauczyciel a. powiadamia dyrektora o zdarzeniu b. informuje rodziców w tym samym dniu i zobowiązuje ich do niezwłocznego przybycia do szkoły c. ustala wraz z rodzicami zasady dalszego postępowania d. ustala termin ponownego spotkania w celu oceny skuteczności podjętych działań e. sporządza notatkę do dokumentacji wychowawczej 3. W przypadku braku współpracy ze strony rodziców, odmowy stawiennictwa w szkole w określonym terminie, oraz gdy szkoła wykorzysta wszystkie możliwe metody oddziaływań wychowawczych i ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów dyrektor szkoły powiadamia policję. 1 2
2 Procedura postępowania gdy uczeń przejawia zachowania świadczące o demoralizacji należy podjąć następujące kroki. 1. Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację dyrektorowi oraz wychowawcy klasy. 2. Wychowawca wzywa do szkoły rodziców lub prawnych opiekunów ucznia i przekazuje im uzyskane informacje. Wychowawca w obecności ucznia i rodziców przeprowadza rozmowę. W przypadku potwierdzenia się informacji, zobowiązuje ucznia do zmiany zachowania, rodziców zaś do szczególnego nadzoru nad dzieckiem. Ustala wraz z rodzicami zasady dalszego postępowania, termin ponownego spotkania w celu oceny skuteczności podjętych działań. W toku interwencji profilaktycznej może zaproponować rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej placówki i jego udział w programie terapeutycznym. 3. Wychowawca sporządza notatkę z przeprowadzonych czynności i umieszcza ją w dokumentacji wychowawczej. 4. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub nie stawiają się do szkoły, a nadal z wiarygodnych źródeł napływają informacje o przejawach demoralizacji, dyrektor szkoły pisemnie powiadamia o zaistniałej sytuacji sąd rodzinny lub policję ( specjalistę ds. nieletnich ). 5. Gdy szkoła stwierdzi, że wykorzystała wszystkie dostępne środki oddziaływań wychowawczych ( rozmowy z rodzicami, ostrzeżenie ucznia, kary regulaminowe itp. ) a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultatów, dyrektor szkoły powiadamia sąd rodzinny lub policję. Dalszy tok postępowania leży w kompetencji tych instytucji. 6. W przypadku uzyskania informacji o popełnieniu przez ucznia, który ukończył 17 lat przestępstwa ściganego z urzędu lub jego udział w działalności grup przestępczych zgodnie z kodeksem postępowania karnego, dyrektor szkoły jako przedstawiciel instytucji jest zobowiązany niezwłocznie zawiadomić o tym prokuratora lub policję. Przejawy demoralizacji u nieletnich: niesystematyczne uczęszczanie do szkoły, wagary, inne zaniedbywanie nauki, niestosowne zachowanie się w szkole i poza szkołą, dłuższe przebywanie poza domem bez kontroli, przebywanie w towarzystwie zdemoralizowanych kolegów i łączenie się w grupy, zachowania agresywne, wandalizm, ucieczki z domu, palenie tytoniu, picie alkoholu, używanie narkotyków i innych środków odurzających, przedwczesne podejmowanie życia seksualnego, 3
popełnianie czynów zabronionych przez osobę w wieku poniżej 13 lat lub nie uznanych za czyny karalne. Procedura postępowania w sytuacji, w której nauczyciel podejrzewa, że na terenie szkoły znajduje się uczeń będący pod wpływem alkoholu lub narkotyków. 1. Nauczyciel powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawcę klasy oraz dyrekcję. 2. Izoluje ucznia od reszty klasy, ale ze względów bezpieczeństwa nie pozostawia go samego. 3. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzeźwości lub odurzenia, ewentualnie udziela mu pomocy medycznej. 4. Zawiadamia o zdarzeniu rodziców ucznia ( lub opiekunów prawnych ), których trzeba zobowiązać do niezwłocznego odebrania ucznia ze szkoły. Gdy rodzice/opiekunowie odmówią odebrania ucznia, o pozostaniu ucznia w szkole czy przewiezieniu go do placówki służby zdrowia albo przekazaniu go funkcjonariuszom policji decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia i w porozumieniu z dyrektorem szkoły. 5. Dyrektor szkoły zawiadamia policję, gdy rodzice ucznia będącego pod wpływem alkoholu odmawiają przyjścia do szkoły, a on jest agresywny lub zagraża życiu lub zdrowiu innych osób. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzeźwości policja ma prawo przewieźć ucznia do izby wytrzeźwień albo do policyjnych pomieszczeń dla osób zatrzymanych na czas niezbędny do wytrzeźwienia. 6. Z przeprowadzonych działań sporządza się notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. 3 Procedura postępowania w przypadku, jeśli na terenie szkoły zostanie znaleziona substancja wyglądem przypominająca narkotyk: 1. Nauczyciel zachowując środki ostrożności, zabezpiecza substancję przed dostępem do niej osób niepowołanych oraz przed ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, 2. Nauczyciel jeśli to możliwe w zakresie działań pedagogicznych próbuje ustalić, do kogo należy znaleziona substancja. 3. Powiadamia o zaistniałym zdarzeniu dyrektora szkoły. Dyrektor niezwłocznie zawiadamia policję. 4. Po przyjeździe policji dyrektor przekazuje zabezpieczoną substancję i wszystkie informacje dotyczące szczegółów zdarzenia. 4 4
4. Z przeprowadzonych działań dyrektor sporządza notatkę służbową, którą podpisują osoby uczestniczące w podjętych czynnościach. 5 Procedura postępowania w przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, że uczeń posiada przy sobie substancję przypominającą narkotyk. 1. Nauczyciel w obecności innej osoby wychowawcy lub innego nauczyciela ma prawo żądać, aby uczeń przekazał mu tę substancję, pokazał zawartość torby szkolnej oraz kieszeni, ewentualnie innych przedmiotów budzących podejrzenie, co do ich związku z poszukiwaną substancją. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonać czynności przeszukania odzieży lub teczki ucznia jest to czynność którą może wykonać jedynie policja. 2. O swoich spostrzeżeniach nauczyciel natychmiast powiadamia dyrektora szkoły oraz rodziców ucznia. 3. W przypadku, gdy uczeń nie chce przekazać substancji ani pokazać zawartości swojej torby, dyrektor szkoły wzywa policję, która przeszukuje odzież i przedmioty należące do ucznia oraz zabezpiecza znalezioną substancję. 4. Jeżeli uczeń będzie współpracował z nauczycielem i przekaże dobrowolnie substancję, nauczyciel po odpowiednim jej zabezpieczeniu, zobowiązany jest bezzwłocznie przekazać ją policji. Równocześnie próbuje ustalić, w jaki sposób i od kogo uczeń otrzymał podejrzaną substancję. 5. Całe zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporządzając dokładną notatkę wraz ze swoimi spostrzeżeniami. 6 Procedura postępowania w przypadku uzyskania informacji o popełnieniu na terenie szkoły czynu karalnego ściganego z urzędu: 1. Zabezpieczyć miejsce popełnienia czynu nie dopuścić w to miejsce osób postronnych i ewentualnie ustalić świadków zdarzenia. 2. Zawiadomić dyrektora szkoły o zdarzeniu. 3. Dyrektor szkoły ma obowiązek zawiadomienia policji i rodziców. 4. Zatrzymać, o ile jest to konieczne i możliwe, do czasu przybycia policji ofiarę przestępstwa i jego sprawcę/ów. 5. Sporządzić notatkę ze zdarzenia. 7 Procedura postępowania nauczyciela wobec osoby, która stała się ofiarą czynu karalnego. 1. Udzielenie pierwszej pomocy (przedmedycznej),wezwanie lekarza w przypadku, gdy ofiara doznała obrażeń ciała. 2. Niezwłoczne powiadomienie dyrektora szkoły i rodziców ucznia. 5
3. Wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje konieczność profesjonalnego zabezpieczenia śladów przestępstwa, ustalenia okoliczności i ewentualnych świadków zdarzenia. 4. Nie nagłaśniać zdarzenia. Procedura postępowania w przypadku znalezienia na terenie szkoły materiałów wybuchowych, broni lub innych niebezpiecznych substancji. 1. Uniemożliwienie dostępu uczniów i osób postronnych do tych środków. 2. Powiadomienie dyrekcji szkoły, która niezwłocznie przeprowadza ewakuację i powiadamia odpowiednie służby. 3. W przypadku nieobecności dyrekcji szkoły, nauczyciel podejmuje procedury leżące w gestii dyrekcji. 8 Procedura postępowania w przypadku podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone w rodzinie. 1. Nauczyciel przekazuje uzyskaną informację wychowawcy klasy i dyrektorowi szkoły z zachowaniem tajemnicy służbowej. 2. Wychowawca przeprowadza rozmowę z uczniem: buduje relację opartą na zaufaniu. Informuje również o konieczności kontaktu z rodzicami, gwarantując dziecku bezpieczeństwo. 3. Wychowawca nawiązuje kontakt z rodzicami. Informuje o stanie dziecka, może zaproponować przebadanie dziecka przez lekarza oraz informuje o konsekwencjach prawnych stosowania przemocy wobec dziecka. 4. Wychowawca sporządza opis sytuacji szkolnej oraz rodzinnej dziecka na podstawie rozmów z uczniem i rodzicami oraz tworzy plan pomocy dziecku, który uwzględniałby przede wszystkim sposoby zapewnienia dziecku bezpieczeństwa oraz opis wsparcia jakie szkoła może zaoferować dziecku. Całą dokumentację związaną z omawianym przypadkiem przekazuje dyrektorowi szkoły. 5. Jeżeli rodzice odmawiają współpracy lub odmawiają podjęcia działań proponowanych przez szkołę dyrektor szkoły składa niezwłocznie zawiadomienie o podejrzeniu przestępstwa do prokuratury lub wniosek do sądu rodzinnego. Dalszy tok postępowania leży już w kompetencji tych instytucji. 9 6
10 Procedura postępowania w przypadku braku realizacji przez ucznia obowiązku szkolnego. 1. Uczeń jest zobowiązany usprawiedliwić nieobecność w ciągu 2 tygodni od daty nieobecności. 2. Nieusprawiedliwione nieobecności ( częste pojedyncze oraz dłuższe powyżej 30 godzin ) wychowawca zgłasza do dyrektora szkoły. 3. Wychowawca pisemnie informuje rodziców o nieobecnościach a następnie przeprowadza rozmowę z rodzicami w obecności ucznia. Rozmowa ma na celu wyjaśnienie przyczyny nieobecności i poinformowanie o konsekwencjach wagarów. 4. Jeżeli sytuacja nie ulegnie zmianie, uczeń nadal nie chodzi do szkoły dyrektor wysyła do rodziców upomnienie w sprawie regularnego posyłania dziecka na zajęcia szkolne. 5. W przypadku dalszego opuszczania przez ucznia zajęć szkolnych, braku współpracy ze strony rodziców w tym zakresie, wyczerpania wszelkich możliwości rozwiązania problemu na terenie szkoły dyrektor uruchamia procedurę postępowania przymusowego. 6. Wychowawca klasy powinien dopilnować, aby w dokumentacji szkolnej znalazły się wszystkie kopie zawiadomień do rodziców i informacje o rozmowach z rodzicami. 11 Procedura postępowania w sprawie dostosowywania wymagań programowych na podstawie opinii poradni psychologicznopedagogicznej. 1. Wyniki badań ppp są objęte ochroną danych osobowych i tylko rodzic ma prawo podjąć decyzję o ich ujawnieniu. 2. Jeżeli rodzic nie zechce ujawnić wyników badań szkoła nie ma prawa nalegać na zmianę decyzji. Wobec ucznia nadal będą stosowane takie same wymagania, jak wobec pozostałych, nawet jeżeli wyniki badań sugerowałyby dostosowanie wymagań edukacyjnych. 3. W przypadku, gdy rodzic wyraża zgodę na udostępnienie wyników badań szkole, opinia w pierwszej kolejności powinna trafić do dyrektora szkoły. 4. Dyrektor szkoły przekazuje opinię wychowawcy klasy, wychowawca przekazuje ją nauczycielom uczącym dziecko. Nauczyciele podpisują, że zapoznali się z treścią opinii i mają obowiązek ją respektować. 12 Postępowanie w sytuacji agresji ucznia wobec nauczyciela 1. Nauczyciel przeprowadza rozmowę z uczniem w obecności jego rodziców. 2. Jeżeli sytuacja powtarza się sporządza notatkę służbową i przekazuje ją dyrektorowi szkoły. 7
3. Na dyrektorze spoczywa obowiązek podjęcia kroków adekwatnych do zagrożenia. Wspólnie z nauczycielem podejmuje decyzję w sprawie zgłoszenia sprawy na policję. 8