Atrakcyjność niemieckiego rynku dla polskich przedsiębiorców Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Berlinie Jan Masalski Radca Poznań, 9.09.2014
Porównanie potencjału obu krajów Wyszczególnienie dane dla 2013 r. Jednostka miary RFN Polska Powierzchnia tys. km kw. 357 312 Ludność mln 82,0 38,5 - Dynamika PKB - PKB nominalnie - PKB na 1 osobę % mld EUR tys. EUR 0,4 2 738 32,4 1,9 385 9,9 Inflacja % 1,5 0,9 Stopa bezrobocia % 5,4 13,4 Eksport w tym do Polski Import w tym z Polski mld EUR mld EUR mld EUR mld EUR 1 094,0 34,0 896,0 38,9 155,0 157,0 2
Ranking największych partnerów handlowych Niemiec w 2013 r. Poz. Eksport Kraj przeznaczenia W milionach EUR Kraj pochodzenia Import W milionach EUR 1 Francja 100,3 Niderlandy 89,2 2 USA 88,4 Chiny 73,4 3 Zjednoczone Królestwo 75,7 Francja 64,4 4 Niderlandy 71,7 USA 48,5 5 Chiny 67,0 Włochy 47,5 6 Austria 56,2 Zjednoczone Królestwo 42,3 7 Włochy 553,3 Federacja Rosyjska 40,4 8 Szwajcaria 47,3 Belgia 38,9 9 Polska 42,3 Szwajcaria 38,2 10 Belgia 42,3 Austria 36,8 11 Fed. Rosyjska 36,1 Polska 35,8 12 Hiszpania 31,3 Czechy 33,1 13 Czechy 31,0 Hiszpania 23,8 14 Turcja 21,5 Norwegia 21,9 15 Szwecja 20,7 Węgry 19,5 Miejsce Polski 2013: w eksporcie Niemiec 9 w imporcie Niemiec - 11 w obrotach - 10 2012: - 10-11 - 11 2011: - 10-12 - 10 Quelle: Statistisches Bundesamt, 2014. 3
Najważniejsi partnerzy handlowi Polski w 2013 r. Poz. Eksport Import Kraj przeznaczenia W milionach EUR Kraj pochodzenia W milionach EUR 1 Niemcy 38,9 Niemcy 34,0 2 Zjednoczone Królestwo 10,1 Federacja Rosyjska 19,1 3 Czechy 9,6 Chiny 14,6 4 Francja 8,7 Włochy 8,4 5 Federacja Rosyjska 8,2 Niderlandy 6,1 6 Włochy 6,7 Francja 6,0 7 Niderlandy 6,2 Czechy 5,8 8 Ukraina 4,3 USA 4,2 9 Szwecja 4,2 Zjednoczone Królestwo 4,2 10 Słowacja 4,1 Korea Południowa 3,2 Od lat pierwsze miejsce Niemiec w eksporcie i imporcie Quelle: Statistisches Hauptamt, 2014. 4
Udział 10 krajów w strukturze polskiego eksportu Zjednoczone Królestwo 6,7% Niemcy 25,1% Czechy 6,3% Francja 5,8% Fed. Rosyjska 5,4% Włochy 4,9% Niderlandy 4,5% inne kraje 33,2% Słowacja 2,6% Ukraina Szwecja 2,9% 2,6% Quelle: eigene Berechnungen, Statistisches Hauptamt, 2014 5
Udział poszczególnych landów w całości wymiany z Polską 2013 Quelle: eigene Berechnungen anhand der DESTATIS-Daten, März 2014. 6
Struktura towarowa wymiany Polski z Niemcami W strukturze towarowej polskiego eksportu dominują wyroby przetworzone, części i akcesoria do pojazdów samochodowych, meble, silniki spalinowe, pojazdy samochodowe, miedź rafinowana, druty, aparatura odbiorcza dla telewizji, konstrukcje do budowy mostów i łodzie. Największy udział w eksporcie miały maszyny i urządzenia mechaniczne oraz sprzęt elektryczny (22%), metale nieszlachetne (17%) oraz pojazdy (15%). W polskim imporcie przeważają: części i akcesoria do pojazdów samochodowych, pojazdy samochodowe, oleje ropy naftowej, części do silników, leki, wyroby walcowane i artykuły z żeliwa lub ze stali, artykuły z tworzyw sztucznych, okucia, maszyny i urządzenia mechaniczne. Największy udział w imporcie miały maszyny i urządzenia mechaniczne (25%), metale nieszlachetne (16%), pojazdy i statki (14%) oraz tworzywa sztuczne. Quelle: eigene Berechnungen der Botschaft, Juni 2014 7
Wymiana w 2014 r. (Stan: czerwiec 2014) dane GUS Dynamika po 6 miesiącach 2014 o polski eksport do Niemiec: +8,8% o polski import z Niemiec: +4,7% 8
Polen - Partnerland ILA 2012 9
Polen Partnerland CeBIT 2013 10
Polsko-Niemiecki Szczyt Energetyczny 12.06.2014 w Berlinie 11
Letni Festyn Polskiego i Niemieckiego Biznesu w Berlinie -12.06.2014 r. 12
Inwestycje niemieckie w Polsce i polskie w Niemczech niemieckie w Polsce (w mld ): 2010 2,8 2011 3,0 2012 3,5 2013-2,1 łącznie ok. 30 mld polskie w Niemczech (w mln ): 2010 300 2011 414 2012 158 2013 139 łącznie ok 1,1 mld 13
Przykłady większych polskich inwestycji w Niemczech PKN Orlen S.A. stacje benzynowe ComArch S.A. OT Logistics S.A. Deutsche Binnenredeerei - żegluga śródlądowa CIECH S.A. Sodawerk Staßfurt GmbH Asseco Germany AG Matrix24 AG, update4u Software Boryszew S.A. YMOS GmbH, YMOS Ubrig GmbH und YMOS Prenzlau GmbH KOPEX S.A. Hansen Sicherheitstechnik AG Ergis Eurofilms S.A. MKF-Folien GmbH und Schimanski GmbH Sanplast Sp. z o.o. Hoesch Design ZA Tarnów S.A. Unylon Polymers GmbH 14
Eksport polskiego budownictwa do Niemiec Wartość eksportu średniorocznie w latach 2008-2013: 350-400 mln EUR, w tym ok. 20 mln EUR ochrony zabytkow Udział eksportu budownictwa w eksporcie towarowym: ok. 1,5% Eksport budownictwa do Niemiec to: ok. 50-60% całego eksportu polskiego budownictwa Eksport budownictwa do Niemiec to: praca dla ok. 54 tysięcy osób (na 230 tys. formularzy A1 wydanych przez ZUS w 2012 r. na Niemcy wydano 138 tys. (60%), z czego 54,2 tys. dla pracowników usług budowlanych) 15
Indywidualna działalność Obywatele Polsce mogą bez specjalnych problemów podjąć samodzielną działalność gospodarczą w postaci rejestracji tej działalności bądź w formie różnego rodzaju spółek kapitałowych czy osobowych. Problemem zwykle pozostaje zderzenie dwóch mentalności i jakby konstrukcji istoty działalności gospodarczej w PL i DE w PL mamy przepisy o swobodzie w podejmowaniu działalności gospodarczej, w Niemczech przepisy o porządku w wykonywaniu takiej działalności. 16
Ilu nas juz tam jest? Od maja 2011 r. znacznie wzrosła liczba usług świadczonych w Niemczech przez jednoosobowe firmy z Polski (czyli bez oddelegowania pracowników). Taka forma świadczenia usług staje się coraz bardziej popularna, gdyż nie obowiązują tutaj regulacje w zakresie oddelegowania i płacy minimalnej. Szacunkowo ok. 20-25 tysięcy takich jednoosobowych firm z Polski świadczy okresowo usługi (głównie budowlane) na terenie Niemiec. Inną formułą obecności naszych rodaków na niemieckim rynku to jednoosobowe firmy założone w Niemczech. Uwzględniając nowe rejestracje i wymeldowania działalności, w Niemczech istnieje ok. 170 tysięcy takich firm założonych przez obywateli polskich, w tym ok. 50 tys. w sferze usług budowlanych. 17
Za co najbardziej ceni się polskich eksporterów na rynku niemieckim? Polska eksportuje do Niemiec ok. 6000 pozycji towarowych. Rynek niemiecki akceptuje towary o zróżnicowanej jakości, na potrzeby wewnętrzne i dla reeksportu, dla przetwórstwa i kooperacji przemysłowej oraz bezpośrednio dla konsumentów, towary markowe i "no name", na różnych poziomach cenowych. We wszystkich tych kategoriach jesteśmy jednymi z liczących się dostawców. Pierwszy atut: bardzo zróżnicowana i różnorodna oferta eksportowa. 18
Czołowa pozycja na rynku będzie zawsze atakowana zarówno przez konkurencję miejscową, jak i zagraniczną, a dostawcy muszą stale być przygotowani do obrony tych pozycji. Drugi atut: potrafimy utrzymać pozycję rynkową nie tylko ceną, ale także poprzez jakość, funkcjonalność, wygodne dla odbiorcy terminy dostaw, serwis (ułatwia go bliskość geograficzna i rozbudowana sieć połączeń autostradowych z Niemcami). 19
W polskiej ofercie eksportowej na rynek niemiecki zauważalne są zarówno produkty o silnej marce branżowej (Solaris, Pesa, Amica, Polska Gęś), jak i coraz więcej polskich przedsiębiorstw lokuje swoje produkty pod własna marką (garnitury BYTOM, odzież RESERVED; buty RYŁKO, GINO ROSSI i CCC, meble Kler, słodycze WAWEL, ODRA, soki KUBUŚ, kabanosy Tarczyński, kiełbasa Krakowska) oraz we własnych sklepach. Trzeci atut: sprzedaż pod własna marką wzmacnia długookresową obecność na niemieckim rynku i poprawia rentowność sprzedaży. 20
Wielu polskich eksporterów do Niemiec swe sukcesy eksportowe/marketingowe zawdzięcza także profesjonalnym badaniom rynku (rozpoznaniu rynku), poprzez pozyskiwanie, przetwarzanie i grupowanie informacji o finalnych odbiorcach, specyfice branży, wymogach certyfikacyjnych i homologacyjnych, konkurencji bliższej i dalszej, produkcie i jego opakowaniu, polityce cen stosowanych w odniesieniu do danego produktu, kanałów dystrybucji badanego produktu i szeroko pojętej promocji obejmującej reklamę, targi i wystawy oraz public relations. Czwarty atut: sukces eksportowy to także informacja o rynku oraz obecność na niemieckich targach i wystawach. 21
Coraz więcej polskich eksporterów do Niemiec sprzedaje bezpośrednio do central zaopatrzenia domów towarowych, sieci handlowych i innych odbiorców końcowych, unikając drogich przedstawicieli handlowych i komisantów. Bardzo dynamicznie rozwija się sprzedaż internetowa z własną bazą magazynową. Piąty atut: dzięki stopniowemu eliminowaniu z kanałów dystrybucji pośredników następuje poprawa własnej konkurencyjności na rynku i rentowności sprzedaży. 22
Wspieranie polskich przedsiębiorstw na rynku niemieckim WPHI w Berlinie, podobnie jak wszystkie pozostałe WPHI na świecie, świadczy usługi w ramach opublikowanego niedawno na stronach Ministerstwa Gospodarki i poszczególnych WPHI Katalogu standardowych usług świadczonych nieodpłatnie na rzecz polskich przedsiębiorców przez WPHI. Jest to opis ok. 60 różnych działań, przy czym zależnie od rynku, wielkości obrotów i inwestycji, wiele tych działań w mniejszym lub większym stopniu angażuje poszczególne WPHI. Wspieranie dotyczy promocji eksportu oraz promocji inwestycji. promocja eksportu: poprzez współorganizowanie wystaw, pokazów i zachęcanie polskich firm do udziału w targach na terenie Niemiec, inicjowanie i pomoc w organizacji misji handlowych z Polski, organizację spotkań i giełd kooperacyjnych, organizację seminariów branżowych, organizację imprez kiermaszowych, opracowywanie analiz rynkowych i artykułów w prasie fachowej, przekazywanie zainteresowanym adresów potencjalnych odbiorców polskich towarów, dostarczanie danych do Portalu Promocji Eksportu, podejmowanie działań interwencyjnych, prowadzenie internetowej bazy ofert polskich eksporterów, doradztwo w sprawach świadczenia usług, organizacji rynku, zwyczajów handlowych itp., 23
Wspieranie inwestorów promocja inwestycji poprzez: seminaria informacyjne z prezentacja warunków inwestowania w Polsce (otoczenie prawne, możliwości wsparcia, SSE), cykliczne publikacje płatnych artykułów, prezentację polskich regionów jako atrakcyjnych stref dla zagranicznych inwestorów, doradztwo firmom zainteresowanym inwestowaniem w Polsce, doradztwo polskim firmom zainteresowanym inwestowaniem na terenie Niemiec, prowadzenie internetowej bazy ofert polskich nieruchomości i terenów inwestycyjnych. 24
Promocja przez informację WPHI wyda pod koniec 2014 r. poradnik dla przedsiębiorców nt. dostępu do zamówień publicznych w Niemczech, ze szczególną uwagą na dostęp do zamówień na usługi i materiały budowlane W styczniu 2014 r. wydaliśmy poradnik Rynek Niemiecki, a we wrześniu o postępowaniu z dłużnikami w Niemczech Niezmienną popularnością cieszy sie poradnik WPHI nt. świadczenia usług budowlanych w Niemczech Stałe doradztwo (maile, telefony, spotkania z firmami) 25
Ambasada RP w Berlinie Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Leipziger Platz 2, 10117 BERLIN Tel.: (+49 30) 206 22 67-0 Fax: (+49 30) 206 22 67-30 E-Mail: berlin@trade.gov.pl www.berlin.trade.gov.pl berlin@mg.gov.pl Dziękuję za uwagę!