Bogdan Krzymowski TELEFON KOMÓRKOWY dla dinozaurów Komputerowa Oficyna Wydawnicza HELP
Redaktor: Piotr Gomoliński Każdy może swobodnie korzystać z telefonu komórkowego! Można się tego nauczyć w każdym wieku, również w wieku seniora/ dinozaura. Telefonia komórkowa, to obok Internetu, największe osiągnięcie techniczne drugiej połowy XX wieku i podobnie jak Internet cieszy się ogromną popularnością. Być może nawet bardziej niż Internet telefony komórkowe wpłynęły na zmianę sposobu bycia milionów ludzi. Dzięki telefonom komórkowym kontakty między ludźmi stały się tak łatwe, jak nigdy dotąd. Wielu ludziom telefon komórkowy uratował życie. Nie ma więc sensu dalej się boczyć i wmawiać sobie, że to nie dla mnie. Najwyższy czas się przemóc i zaopatrzyć w to, bez żadnej przesady, cudowne urządzenie. Copyright by Komputerowa Oficyna Wydawnicza HELP Michałowice 2011 All rights reserved Printed in Poland Wydawca: Komputerowa Oficyna Wydawnicza HELP ul. Dworcowa 8 05-816 Michałowice (pod Warszawą) tel./faks: (0-22) 723 89 21, 723 87 64 tel. awaryjne: 0-604 298 099, 0-602 633 452, 0-602 248 550 poczta elektroniczna: piotr@besthelp.pl www.besthelp.pl Druk: A-Z DRUK Raszyn, ul. Słowikowskiego 21c, tel. 720 35 61 Oprawa: Raszyn, ul. Cicha 45 ISBN 978-83-7603-050-0
Spis treści 1. Wstęp... 7 2. Zasady działania telefonii komórkowej... 10 Po co tyle nadajników i masztów?... 10 Podstawowa struktura sieci... 13 Pojemność sieci... 16 Czy komórki są szkodliwe?... 17 3. Telefon komórkowy... 21 Typy telefonów komórkowych... 22 Konstrukcja klasyczna... 22 Aparat z klapką... 23 Aparat typu slider... 23 Sterowanie telefonem... 25 Przyciski sterujące... 28 Dżojstik... 30 4. Uruchomienie telefonu... 32 Karta SIM... 33 Montowanie i ładowanie baterii... 37 Pierwsze włączenie telefonu... 41 Ustawienia wstępne... 42 Pierwsze połączenie... 45 Pierwszy SMS... 48 Menu telefonu... 51 Blokada klawiatury... 54 5. Dostosowywanie telefonu... 56 Profile... 56 Zmiana dzwonka w telefonie Nokia 6303... 59 Zmiana dzwonka w telefonie Sony Ericsson... 61 Zawartość ekranu... 64 Skróty... 67 6. Książka telefoniczna... 70 Edytor tekstu... 70 Dodawanie danych... 73 Wpisywanie danych... 73 3
Kontakt z połączenia... 75 Wyszukiwanie danych... 77 Zarządzanie kontaktami... 79 Edytowanie kontaktu... 79 Dodawanie danych... 80 Miejsce zapisywania kontaktów... 81 Sposób wyświetlania kontaktów... 83 Grupowanie kontaktów... 84 7. Połączenia i SMS-y... 86 Dostęp do kontaktów... 86 Zestawianie połączeń... 88 Łączenie jednym klawiszem... 88 Połączenia sterowane głosem... 90 Odbieranie połączeń... 92 Pamięć połączeń... 93 Krótkie wiadomości tekstowe (SMS)... 94 Podstawowe zasady pisania tekstów... 95 Tryby pracy klawiatury... 97 Tryby pracy edytora... 98 Adresowanie i wysyłanie SMS-ów... 101 Odbieranie wiadomości SMS... 103 8. Dodatkowe funkcje telefonu... 105 Dyktafon i notatnik... 105 Radio... 107 Konfiguracja MMS... 109 Konfiguracja MMS w sieci Orange... 110 Konfiguracja MMS w sieci Plus... 114 Aparat fotograficzny... 115 Wykonywanie zdjęć... 115 Wysyłanie i odbieranie zdjęć... 117 9. Wybór telefonu... 119 Konstrukcje telefonów komórkowych... 119 Konstrukcja klasyczna... 120 Telefony z klapką (składane)... 123 Telefony dla seniorów... 124 MaxCom MM550BB... 125 Emporia Talk Premium... 126 MyPhone 1070 Chiaro... 128 4 Telefon komórkowy dla dinozaurów
MyPhone 1080 Duro... 129 Próba podsumowania... 131 10. Wybór operatora i taryfy... 133 Sposoby rozliczeń... 133 Abonament... 134 Na kartę (prepaid)... 136 Mix... 138 Doładowywanie telefonów... 138 Porównanie systemów rozliczeń... 140 Wybór operatora... 142 11. Kody usług... 143 Spis treści 5
6 Telefon komórkowy dla dinozaurów
1. Wstęp Kto 30 lat temu spodziewał się, że w nieodległej przyszłości będzie można mieć nie jeden, ale nawet kilka telefonów? Szczególnie w Polsce trudno było wyobrazić sobie taką rzeczywistość, skoro czas oczekiwania na zainstalowanie telefonu wynosił kilkanaście lat, a w wielu rejonach kraju było to w ogóle niemożliwe. Tymczasem, właśnie mniej więcej 30 lat temu, szykował się przełom w telekomunikacji, którego efektem stało się odczepienie telefonu od przewodu wystającego ze ściany. Można to osiągnąć w pozornie prosty sposób: zastąpić połączenia przewodowe radiowymi. Urządzenia działające na tej zasadzie zwane radiotelefonami znane były już od wielu lat. Szczególny ich rozwój nastąpił podczas II wojny światowej. W warunkach pokojowych radiotelefony były wykorzystywane przede wszystkim w sieciach zamkniętych i umożliwiały porozumiewanie się pracownikom jednej firmy. W latach sześćdziesiątych XX wieku zaczęły się pojawiać koncepcje sieci telefonicznych ogólnego przeznaczenia opartych na analogowej transmisji radiowej. Duże sieci tego rodzaju pojawiły się jednak dopiero w latach osiemdziesiątych. Aby telefoniczna sieć radiowa nie była tylko ciekawostką, konieczne było opracowanie wielu standardów, szczególnie w zakresie zasad przydziału częstotliwości radiowych. Poza tym technologia nie nadążała za koncepcją. Telefon przenośny powinien być mały i lekki. Tymczasem jeden z pierwszych telefonów, który można było nazwać przenośnym, został skonstruowany przez amerykańską firmę Motorola w połowie lat osiemdziesiątych. Miał on 25 cm wysokości oraz ważył około 1 kg. 7
W Polsce analogowa sieć komórkowa pojawiła na początku lat dziewięćdziesiątych. Operatorem tej sieci stała się spółka Centertel powołana przez TP S.A. Telefonia komórkowa oparta na transmisji analogowej miała dużo wad. Najważniejsza z nich, to podatność na zakłócenia i brak poufności rozmów. W większości rozwiązań połączenia były oparte na zwykłej transmisji radiowej, co sprawiało, że rozmów można było słuchać na odbiorniku radiowym wystarczyło jego przestrojenie, z czym mógł się uporać bez większych problemów średniozaawansowany radioamator. Pomimo wielu wad i wysokich kosztów użytkowania telefonia komórkowa spotkała się z wielkim zainteresowaniem. Liczba użytkowników rosła tak szybko, że wkrótce ujawniła się następna wada, którą okazała się niewielka w stosunku do potrzeb pojemność systemów analogowych. Jednocześnie doskonalono technologię układów scalonych, co pozwalało na coraz szersze stosowanie techniki cyfrowej. Wszystko to sprawiło, że zanim wyczerpały się do końca możliwości telefonii komórkowej analogowej przystąpiono do prac mających na celu budowę sieci komórkowych z transmisją cyfrową. Miało to miejsce w latach osiemdziesiątych, kiedy powstał zespół mający na celu opracowanie założeń przyszłego systemu. Zespół ten przyjął nazwę Groupe Spécial Mobile w skrócie GSM. Skrót ten o zmienionym rozwinięciu (Global System for Mobile Communications) oznacza obecnie obowiązujący w Europie standard telefonii komórkowej. Pierwsze sieci GSM zostały wybudowane w początkach lat dziewięćdziesiątych. Kolejne etapy rozwoju telefonii komórkowej miały na celu przede wszystkim podniesienie atrakcyjności oferty poprzez umożliwienie wymiany treści multimedialnych (przede wszystkim obrazu i dźwięku) bezpośrednio w sieci komórkowej, jak i za pośrednictwem Internetu. Proces ten trwa do dziś i przejawia się wbudowywaniem nowych funkcji do aparatów komórkowych 8 Telefon komórkowy dla dinozaurów
przez producentów sprzętu i wprowadzaniem nowych usług przez operatorów sieci komórkowych. Patrząc z perspektywy 30. minionych lat można mówić o trzech generacjach telefonii komórkowej: 1G telefonia komórkowa pierwszej generacji oparta na transmisji analogowej. 2G telefonia komórkowa drugiej generacji oparta na transmisji cyfrowej i układach scalonych o wielkiej skali integracji. Telefonia 2G oferuje prowadzenie rozmów głosowych, wymianę wiadomości tekstowych oraz wiadomości tekstowych z elementami multimedialnymi. 3G telefonia komórkowa trzeciej generacji oferuje wszystkie usługi telefonii 2G oraz ponadto rozmowy wideo, szybki dostęp do Internetu, transmisję radiową i telewizyjną wszystko ze zwiększoną odpornością na zakłócenia. System GSM jest systemem europejskim, który rozpowszechnił się także w innych częściach świata. Najbardziej znaczącym wyjątkiem jest Japonia, która eksploatuje własny system JDC (Japanese Digital Cellular). W Stanach Zjednoczonych został opracowany system IS-95, który jest eksploatowany w około 50 krajach, głównie w Ameryce Północnej i Południowej, w Azji i na Oceanii. Wstęp 9
4. Uruchomienie telefonu Sposób uruchomienia telefonu komórkowego zależy od tego, w jaki sposób został on nabyty. Jeżeli telefon został zakupiony w salonie wraz z abonamentem, to otrzymuje się do rąk aparat w takim stanie, że po wyjściu ze sklepu można już zacząć rozmawiać. Jest to wygodne chociaż nie najtańsze rozwiązanie (ekonomiczne aspekty użytkowania telefonu komórkowego są omówione w rozdz. 10). Przy zakupie aparatu w inny sposób, na przykład w supermarkecie, po przyniesieniu telefonu do domu trzeba przygotować go do pracy. W pudełku znajduje się aparat, bateria, ładowarka, zestaw słuchawkowy, instrukcja obsługi i ewentualnie inne akcesoria: 32
Karta SIM Skrót pochodzi od określenia Subscriber Identity Module, co można przetłumaczyć na język polski jako moduł identyfikacji abonenta. Karta SIM służy do identyfikacji abonenta i jest kluczem umożliwiającym dostęp do sieci telefonii komórkowej. Oznacza to, że bez karty SIM nie można telefonować. Ponadto na karcie zwykle przechowywana jest też część danych użytkownika, np. fragment jego książki telefonicznej. Karty SIM wraz z postępującą miniaturyzacją telefonów zmniejszały swoje wymiary. Początkowo miały wielkość karty kredytowej (85 54 mm), obecnie stosowane karty SIM mają wymiary: 25 15 mm lub 15 x 12 mm i są wyposażone w mikroprocesor i niewielką ilość pamięci. O dawnej wielkości kart przypomina forma w jakiej są one obecnie sprzedawane. Właściwa karta SIM, to niewielki fragment karty plastikowej przypominającej kartę bankomatową: Tę niewielką cześć należy ostrożnie wyłamać i włożyć do aparatu (opis związanych z tym czynności jest podany nieco dalej). Na wewnętrznej stronie karty znajdują się pozłacane pola - styki, które za pośrednictwem sprężynek stykowych telefonu łączą kartę z obwodami aparatu. Każda karta ma też swój odrębny dzie- Uruchomienie telefonu 33
więtnasto- lub dwudziestocyfrowy numer identyfikacyjny SSN (SIM Serial Number). Z kartą SIM jest związany termin simlock, który oznacza blokadę telefonu uniemożliwiającą korzystanie z aparatu w różnych sieciach komórkowych. W oprogramowaniu telefonu znajduje się kod, który pozwala używać telefonu jedynie w sieci operatora, który sprzedał aparat. Aby tym samym telefonem posłużyć się w innej sieci trzeba usunąć blokadę, czyli zdjąć simlock. Zdejmowanie simlocka jest usługą wykonywaną odpłatnie w zakładach zajmujących się naprawą telefonów komórkowych. Telefony z simlockiem są sprzedawane w salonach operatorów sieci komórkowych i w takim przypadku karta SIM znajduje się już w wyposażeniu aparatu. W przypadku, gdy telefon jest kupowany na wolnym rynku, to zazwyczaj ma on zdjęty simlock. Aby móc zacząć rozmawiać należy dokupić jeszcze tzw. pakiet startowy jednego z operatorów sieci komórkowej, którego zasadniczą częścią jest właśnie karta SIM. Ustalenia międzynarodowe nakazują, aby z telefonu komórkowego pozbawionego karty SIM można było zadzwonić na numer alarmowy. W Polsce jest to numer 112. Aktualnie trwają przygotowania, aby poprzez ten numer można było łączyć się ze służbami zajmującymi się ratownictwem, a więc strażą pożarną, pogotowiem ratunkowym, policją, GOPR-em itp. Przystępując do uruchomienia telefonu należy wyjąć z pudełka sam aparat, baterię (może być zapakowana w oddzielnym pudełeczku) i kartę SIM. Aby doprowadzić telefon do stanu używalności należy naładować baterię, co można zrobić dopiero po włożeniu jej do telefonu. Zatem pierwszą czynnością jest otwarcie aparatu i umieszczenie w nim baterii. Najpierw należy przyjrzeć się tylnej ściance urządzenia, która pełni funkcję pokrywy zamykającej dostęp do wnętrza telefonu. Ścianka może być jednolita lub podzielona. W niezdejmowanej części tylnej ścianki jest wbudowany obiektyw aparatu fotograficznego. 34 Telefon komórkowy dla dinozaurów
Tylna ścianka jest mocowania różny sposób. W niektórych telefonach wystarczy przycisnąć ją lekko palcem i pociągnąć w dół; w innych konieczne jest naciśnięcie przycisku zabezpieczającego przed przypadkowym otwarciem pokrywy aparatu i jednoczesne pociągnięcie pokrywki w dół: W starszych telefonach, nie wyposażonych w aparat fotograficzny, przycisk zwalniający tylną ściankę telefonu może znajdować się na górnej krawędzi obudowy. Po zdjęciu tylnej ścianki ukazuje się w przybliżeniu podobny widok, który może jednak różnić się szczegółami. Na początek łatwiejszy przypadek. Ilustracja przedstawia otwarty telefon Sony Ericson K610i: Rysunek znajdujący się w aparacie pokazuje ułożenie i kierunek w jakim należy wsuwać kartę pod metalową obejmę. Elementem wyznaczającym prawidłowe położenie karty jest ścięty narożnik. Jeżeli zajmuje ona położenie jak na rysunku, to złote styki znajdują się na spodzie karty i będą kontaktować ze stykami w aparacie. Karta jest do pewnego stopnia elastyczna i przy wsuwaniu Uruchomienie telefonu 35
może być lekko wygięta. Ilustracja poniżej przedstawia kartę w położeniu pośrednim: Na kolejnej ilustracji jest pokazana karta prawidłowo umieszczona w aparacie: W aparacie Nokia 6103 karta SIM jest zabezpieczona za pomocą odchylanej obejmy. Obejma jest zapinana na zatrzask. Aby ją odchylić należy nacisnąć w miejscu wskazanym na ilustracji: 36 Telefon komórkowy dla dinozaurów
Powoduje to zwolnienie zatrzasku i obrót obejmy wokół osi, na której jest zamocowana. Po ułożeniu karty obejmę należy ponownie zatrzasnąć: Gniazdo na kartę SIM ma taki kształt, że wymusza prawidłowe włożenie karty. Po jej umieszczeniu w gnieździe należy zamknąć obejmę lekko ją przyciskając, aż do usłyszenia charakterystycznego puknięcia świadczącego o zadziałaniu zatrzasku. Montowanie i ładowanie baterii W zasadzie baterię można umieścić w aparacie bez wcześniejszego montowania karty SIM, ale wykonanie tych czynności w podanej kolejności pozwala uniknąć konieczności ponownego otwierania telefonu. Baterie do telefonów komórkowych są podobne w kształcie, ale mogą różnić się wymiarami (ilustracja na następnej stronie). Uruchomienie telefonu 37
Na jednej z krawędzi baterii, najczęściej na górnej, znajdują się trzy styki. Baterię należy włożyć do aparatu w taki sposób, aby trafiły one odpowiednie styki w komorze telefonu: Styki w aparacie są wykonane w postaci sprężynujących blaszek. Po włożeniu baterii jest ona dociskana do dolnej krawędzi obudowy, co zabezpiecza przed jej wypadnięciem a jednocześnie zapewnia dobry kontakt elektryczny. W przypadku konieczności ponownego wyjęcia baterii należy nacisnąć na dolną jej krawędź w kierunku styków a następnie podnieść do góry. Można to zrobić małym śrubokrętem lub po prostu paznokciem. 38 Telefon komórkowy dla dinozaurów
Po włożeniu baterii na swoje miejsce należy zamknąć aparat i przystąpić do jej ładowania. Wystarczy w tym celu przyłączyć telefon do ładowarki, a tę ostatnią wetknąć do gniazdka sieciowego. Gniazda w telefonie są zróżnicowane i w większości przypadków kabelka od ładowarki nie uda się wetknąć w niewłaściwe gniazdo. Położenie gniazda ładowarki jest różne, najczęściej znajduje się ono na dolnej lub bocznej krawędzi telefonu: W nowych telefonach czas ładowania baterii jest dość krótki, przeciętnie nie trwa dłużej jak 2 3 godziny. Jeśli bateria jest częściowo naładowana, to czas ten będzie jeszcze krótszy. Jeżeli bateria jest częściowo naładowana, to z chwilą podłączenia ładowarki na chwilę włączy się wyświetlacz telefonu. W przypadku głębokiego rozładowania baterii wyświetlacz może się włączyć dopiero po kilku minutach. Uruchomienie telefonu 39
Aby stwierdzić, czy bateria jest już naładowana, należy nacisnąć dowolny przycisk na klawiaturze. Jeżeli proces ładowania został już zakończony, to na wyświetlaczu będzie widoczny komunikat informujący, że bateria jest już naładowana i apel o wyłączenie ładowarki w celu zaoszczędzenia energii. W ostatnich latach w technologii produkcji baterii i akumulatorów nastąpił znaczny postęp i dlatego część zalecanych niegdyś reguł postępowania stała się nieaktualna. Warto o tym wiedzieć, gdyż niektóre z nich są w dalszym ciągu zalecane, niekiedy nawet przez sprzedawców telefonów. A oto najważniejszych z nieobowiązujących już reguł: Pierwsze ładowanie baterii powinno trwać 12 24 godzin. Telefonów wyprodukowanych w ciągu kilku ostatnich lat nie da się tak długo ładować, gdyż układ elektroniczny telefonu po osiągnięciu przez baterię stanu naładowania, odłącza ją od ładowarki i wyświetla wspomniany wcześniej komunikat. Po pierwszym ładowaniu baterię należy całkowicie rozładować i naładować ponownie. Proces ten należy następnie powtórzyć dwa, trzy razy. Ma on na celu uzyskanie pełnej pojemności baterii. Dla współczesnych baterii całkowite rozładowanie jest szkodliwe i należy go unikać, natomiast bateria pełną pojemności rzeczywiście uzyskuje dopiero po kilku cyklach doładowania. W bateriach występuje tzw. efekt pamięci, który sprawia, że ładowanie baterii, która nie została do końca rozładowana, powoduje systematyczne zmniejszanie jej pojemności. W obecnie produkowanych bateriach, efekt pamięci nie występuje i dlatego baterię telefonu można doładowywać w dowolnym, wygodnym dla użytkownika czasie. Należy natomiast starać się nie dopuszczać do rozładowania baterii aż do wyłączenia telefonu. 40 Telefon komórkowy dla dinozaurów
Pierwsze włączenie telefonu Telefon można włączyć już wtedy, gdy po przyłączeniu do ładowarki nastąpi chwilowe rozświetlenie ekranu. Oczywiście ładowarka musi pozostać przyłączona do telefonu aż do zakończenia procesu ładowania. Jeżeli ładowarka jest tak usytuowana, że nic nie przeszkadza wygodnie usiąść z telefonem w ręku, to czas ładowania można wykorzystać na włączenie i wstępne skonfigurowanie telefonu. Telefon włącza się elementem oznaczonym podobnie, jak w wielu innych urządzeniach elektrycznych: Może być to przycisk na obudowie telefonu, zwykle na górnej krawędzi (Sony Ericsson K610i, Nokia 5301, a także wiele innych modeli telefonów komórkowych): Można spotkać też inne konstrukcje, w których funkcję włącznika i wyłącznika telefonu pełni jeden z przycisków sterowania telefonem znajdujący się w panelu klawiatury (Nokia 6301): Przycisk włączający Telefon nie włącza się natychmiast przycisk trzeba chwilę przytrzymać. Kiedy ekran się rozjaśni zostaje na nim wyświetlo- Uruchomienie telefonu 41
ne logo producenta, a następnie pierwszy ekran ustawień konfiguracyjnych. Ustawienia wstępne Przygotowanie telefonu do pracy nie zajmuje wiele czasu, zazwyczaj sprowadza się do wybrania języka, ustawienia czasu i daty. We wspomnianym już wcześniej telefonie Sony Ericsson w pierwszej kolejności pojawia się ekran wyboru języka. Jeżeli aparat był kupiony w kraju, to zazwyczaj domyślnie wybierany jest język polski. W takim przypadku wystarczy nacisnąć przycisk znajdujący się pod słowem Wybierz. Jeżeli po włączeniu telefonu okaże się, że nie jest zaznaczony język polski, to należy zaznaczenie przesunąć do pozycji Polski (lub Polish w przypadku, gdy domyślnym językiem telefonu jest język angielski). Zaznaczenia przesuwa się dżojstikiem (str. 31). Po wybraniu języka w aparacie Sony Ericsson zgłasza się tzw. kreator konfiguracji, który podsuwa użytkownikowi kolejne czynności jakie należy wykonać. Jeżeli do wykonania pewnej operacji konieczna jest decyzja użytkownika, to na dole ekranu są wskazane klawisze, które należy nacisnąć zależnie od podjętej decyzji. Aby skorzystać z usług kreatora należy nacisnąć klawisz znajdujący się pod słowem Tak. 42 Telefon komórkowy dla dinozaurów
Korzystanie z kreatora nie jest obowiązkowe, ale ułatwia początkującym użytkownikom wykonanie zasadniczych ustawień. W przypadku telefonu Sony Ericsson podjęcie decyzji Tak powoduje wyświetlenie ekranu z zapytaniem o chęć ustawienia czasu i daty. Udzielenie odpowiedzi twierdzącej czyli naciśnięcie przycisku Tak powoduje przejście do ustawienia godziny. Ekran aparatu przybiera wygląd pokazany na następnej ilustracji. Czas może być wyświetlany w trybie 12 lub 24 godzinnym. Wyboru można dokonać naciskając przycisk pod wyrazem Format. Domyślnie wyświetlany jest czas w trybie 24 godzinnym. Aby ustawić godzinę należy naciskać górną krawędź dżojstika (dżojstik w górę). Każdorazowe naciśnięcie powoduje zwiększenie godziny o 1. Jeżeli przycisk zostanie przez chwilę przytrzymany, to godziny zaczną przewijać się samoczynnie. Po wyświetleniu prawidłowej godziny przycisk należy zwolnić. Uruchomienie telefonu 43
W celu ustawienia minut należy nacisnąć prawą krawędź dżojstika, a następnie w taki sam sposób jak godzinę ustawić minuty. Zarówno godziny jak i minuty przewijane są na okrągło. Oznacza to, że godziny i minuty można przewijać zarówno w górę, jak i w dół. Ma to szczególne znaczenie w przypadku minut, których jest aż sześćdziesiąt. Jeżeli aktualnie jest godzina 11.55, to właściwy czas ustawi się szybciej naciskając dolną krawędź dżojstika (dżojstik w dół), gdyż w przypadku godzin nastąpi najpierw przejście od stanu 01, następnie kolejno do 00, 12, 11, a w przypadku minut: 00, 59,58, 57, 56 i 55. Kiedy czas zostanie ustawiony należy nacisnąć przycisk pod wyrazem Zapisz. Spowoduje to zapamiętanie ustawionego czasu jako bieżącego i przejście do ustawienia daty. W tym przypadku ekran zawiera trzy elementy umożliwiające ustawienie dnia, miesiąca i roku. W celu ustawienia daty należy wykonać podobne czynności, jak przy ustawianiu godziny. Naciśnięcie przycisku Format pozwala zmienić format zapisu daty. Domyślnie data jest wyświetlana w formacie dzień/miesiąc/rok. Użytkownik telefonu może wybrać format, do którego najbardziej się przyzwyczaił. Część dostępnych formatów jest pokazana na następnej stronie. Po wykonaniu opisanych czynności telefon jest gotowy do użytku. Wprawdzie ustawień konfiguracyjnych jest znacznie więcej, ale do tego, aby zatelefonować, odebrać połączenie, czy wysłać wiadomość tekstową (SMS) nie trzeba nic więcej zmieniać. 44 Telefon komórkowy dla dinozaurów
Należy jeszcze tylko wspomnieć, że w innych telefonach wstępna konfiguracja urządzenia może przebiegać nieco inaczej, ale zawsze rozpoczyna się od ustawienia godziny i daty. W telefonie Nokia 6103 po dokonaniu opisanych ustaleń pojawia się ekran umożliwiający wybranie strefy czasowej. Dla naszego kraju należy wybrać strefę GMT+1. Pierwsze połączenie Zestawianie połączeń telefonicznych za pomocą telefonu komórkowego jest łatwiejsze niż za pomocą klasycznych telefonów stacjonarnych, chociażby dlatego, że widzi się na ekranie wpisany numer. Dzięki temu pomyłka jest możliwa jedynie w przypadku wielkiego pośpiechu. W razie potrzeby można zwiększyć wielkość czcionek, aby poprawić ich czytelność. Od pewnego czasu numeracja telefonów została w naszym kraju unormowana. Numer krajowy składa się z 9 cyfr niezależnie od tego, czy jest to numer telefonu stacjonarnego, czy komórkowego. W przypadku telefonów stacjonarnych miejscowy numer abonenta jest jednak siedmiocyfrowy i dlatego poprzedza się go dwucyfrowym numerem kierunkowym. Numery telefonów komórkowych są dziewięciocyfrowe i w przypadku połączeń krajowych nic już do nich nie trzeba dodawać. Natomiast przy komórkowych połączeniach zagranicznych, trzeba dodać dwucyfrowy numer kierunkowy kraju, co sprawia, że pełny numer składa się z 11 cyfr. Uruchomienie telefonu 45
Aby do kogoś zadzwonić wystarczy wpisać numer jego telefonu. Wygląd ekranu telefonu podczas wpisywania numeru pokazano na ilustracji obok. Jeżeli zostanie popełniony błąd, to w przypadku telefonu pokazanego na zdjęciu należy nacisnąć klawisz c powoduje to usunięcie ostatniej wpisanej cyfry. Kiedy cały numer zostanie już wpisany, to naciśnięcie przycisku pod wyrazem Połącz lub środkowego przycisku dżojstika spowoduje rozpoczęcie zestawiania połączenia. W tym czasie na ekranie mogą być wyświetlane animowane obrazki informujące, że połączenie jest w trakcie wykonywania. W czasie rozmowy telefon należy trzymać w pobliżu ucha. Połączenie kończy się przyciskiem z prawej strony telefonu. W telefonach Nokia podczas zestawiania połączenia trzeba posługiwać się innymi przyciskami (ilustracja na następnej stronie). Jak już wspomniano wcześniej przycisk polecenia wybrania numeru jest oznaczony kolorem zielonym, a rozłączenia kolorem czerwonym. 46 Telefon komórkowy dla dinozaurów
Wybranie wpisanego numeru Usuwanie znaków Rozłączenie Równie łatwe i wygodne jest odbieranie połączeń. Zasadnicza różnica w porównaniu z tradycyjnym telefonem, to przede wszystkim wyświetlanie na ekranie numeru dzwoniącego. Dzięki temu można zdecydować, czy chce się rozmawiać czy nie i w tym drugim przypadku po prostu nie zgłosić się do rozmowy. Połączenie przyjmuje się tymi samymi przyciskami, które służą do inicjowania połączenia, czyli zielonym lub centralnym. Połączenie odebrane rozłącza się tak, jak zestawione przez siebie czerwonym przyciskiem z prawej strony telefonu. W niektórych sieciach telefonii komórkowej funkcjonuje usługa Kto dzwonił?. Usługa jest włączana automatycznie i objawia się początkowo tym, że w trakcie zestawiania połączenia wyświetlany jest komunikat pokazany na następnej stronie. Jeżeli komunikat irytuje użytkownika, chociaż w gruncie rzeczy w niczym nie przeszkadza, to możliwe jest wyłącznie usługi za pośrednictwem Biura Obsługi Klienta (Abonenta) nie można tego zrobić samodzielnie. Uruchomienie telefonu 47
Dla dzwoniącego w chwili zestawiania połączenia nie ma to właściwie żadnego znaczenia. Jeżeli jednak zdarzy się tak, że osoba, do której dzwonimy jest zajęta inną rozmową, wyłączyła telefon lub jest poza zasięgiem sieci (np. jedzie samochodem w tunelu), to z chwilą gdy jej telefon stanie się dostępny, zostanie poinformowana o próbach połączenia. Pierwszy SMS Skrót SMS jest skrótem od Short Message Service, co oznacza usługę przesyłania krótkich wiadomości w domyślne tekstowych. W sieciach telefonii komórkowej SMS stał się niezwykle popularną usługą, w bardzo wielu przypadkach zastępujących bezpośrednią rozmowę. Wiadomości tekstowe, nazywane po prostu SMS-ami, wymieniane są pomiędzy użytkownikami telefonów komórkowych. Wprawdzie SMS może być wysłany także do abonenta telefonu stacjonarnego, ale pojawia się problem, jak go odczytać. Większość telefonów stacjonarnych jeśli nawet jest wyposażona w wyświetlacze, to nie są one dostosowane do odbioru i wyświetlania SMS. W takich przypadkach treść SMS-u jest odczytywana odbiorcy przez automatyczny syntezator mowy. Powoduje to, że usługa w takim przypadku jest dość droga (koszt oczywiście obciąża nadawcę). SMS, to bardzo wygodna forma przekazywania wiadomości. Główną jej zaletą jest to, że wiadomość zostanie odebrana bez względu na to, czym w danej chwili zajmuje się jej adresat. Jeżeli jest zajęty prowadzeniem samochodu, ważną rozmową, czy też śpi, wiadomość zostanie zapisana w pamięci telefonu i odbiorca może ją odczytać w dowolnym wygodnym dla siebie czasie. Wysyłanie wiadomości SMS nie jest skomplikowane. W ogólnym zarysie sprowadza się do napisania tekstu i wpisania numeru telefonu odbiorcy. Z numerem zwykle nie ma kłopotów, ale z 48 Telefon komórkowy dla dinozaurów
pisaniem mogą już być problemy, co wynika z faktu, że osiem klawiszy numerycznych oznaczone jest dodatkowo trzema lub czterema literami. Zasady pisania tekstów za pomocą klawiatury telefonu są omówione w rozdz. 6 i 7. Dla ułatwienia życia początkującym, a także tym którzy wiecznie się spieszą niektórzy producenci telefonów komórkowych (np. Nokia) umieszczają w ich pamięci gotowe teksty wiadomości zwane szablonami. Korzystając z szablonu wystarczy wpisać numer telefonu i ewentualnie dopisać dane liczbowe. Aby wysłać wiadomość przy użyciu szablonu należy: 1. W głównym menu telefonu wyróżnić ikonę Wiadomości i nacisnąć środkowy przycisk dżojstika. 2. W kolejnym menu wyróżnić polecenie o nazwie w rodzaju Utwórz wiadomość, Napisz nową itp. i nacisnąć Wybierz. 3. Na ekranie pojawia się menu, w którym należy wyróżnić polecenie Szablony. Posługując się dżojstikiem przejrzeć szablony ich nazwy to początek tekstu tworzącego wiadomość. 4. Wydać polecenie Użyj naciskając przycisk dżojstika. Uruchomienie telefonu 49
5. Po wyświetleniu tekstu wiadomości nacisnąć przycisk Opcje. 6. W wyświetlonym obecnie menu wyróżnione jest polecenie Wyślij wystarczy nacisnąć przycisk Wybierz. Powoduje to wyświetlenie menu, w którym (przynajmniej w początkach użytkowania telefonu) należy wyróżnić polecenie Nowy numer i nacisnąć Wybierz. 7. Wpisać numer telefonu osoby, do której kierowany jest SMS i nacisnąć środkowy przycisk dżojstika: 50 Telefon komórkowy dla dinozaurów
8. Po naciśnięciu OK następuje powrót do treści wiadomości z tym, że obecnie jest już wyświetlany numer telefonu adresata wiadomości. Należy ponownie nacisnąć przycisk Opcje i wybrać z menu polecenie Wyślij. Rozpoczyna się wysyłanie wiadomości. Wiadomość zostaje wysłana co jest potwierdzone wyświetlonym w tej chwili komunikatem. W podanym przykładzie droga do wysłania SMS jest nieco okrężna, ale to dlatego, aby uniknąć konieczności zmiany trybu pracy klawiatury i ręcznego pisania SMS-ów. Sposób wykonywania tych czynności jest omówiony w następnych rozdziałach. Menu telefonu Na podstawie powyższych przykładów można stwierdzić, że mimo mniejszych rozmiarów telefon komórkowy dorównuje tradycyjnemu, a nawet go przewyższa: umożliwia zestawianie i odbieranie połączeń, informuje kto dzwoni, a także kto dzwonił, gdy użytkownik był zajęty rozmową z kimś innym. Łatwo się domyślić, że to dopiero początek. Aby jednak móc korzystać z wielu innych atrakcji trzeba z telefonem komórkowym zawrzeć o wiele bliższą znajomość. Telefony komórkowe są wyposażone w graficzny interfejs użytkownika, podobnie jak współczesne komputery. Oznacza to, że aby zarządzać telefonem niemal w ogóle nie trzeba nic pisać Uruchomienie telefonu 51
wystarczy wybierać opcje wyświetlane na ekranie. W większości przypadków służą do tego wskazane już przyciski umieszczone bezpośrednio pod ekranem. Polecenia umożliwiające sterowanie pracą telefonu zgromadzone są w menu, które podzielone jest na wiele kategorii i podkategorii. Pozycje w menu są najczęściej oznaczane miniaturowymi obrazkami nazywanymi ikonami (to z żargonu komputerowego) lub zdrobniale ikonkami. Po włączeniu telefonu na ekranie jest wskazany przycisk, którym należy się posłużyć, aby przejść do menu głównego telefonu: Typowe menu telefonu komórkowego ma postać podobną do pokazanej na następnym zdjęciu. W sytuacji pokazanej na poprzedniej ilustracji wyróżniona jest ikona przestawiająca otwartą kopertę, ponad menu jest wyświe- 52 Telefon komórkowy dla dinozaurów