System Zarządzania webcms Instrukcja uŝytkownika Warszawa, 23 lipca 2009 webactive Jakub Sierakowski (j.sierakowski@webactive.pl) Krzysztof Chłosta (k.chlosta@webactive.pl) webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 1
Spis treści: 1. Wprowadzenie... 3 2. Wersje językowe... 4 3. Zarządzanie uŝytkownikami... 5 4. Podstawowe interfejsy i mechanizmy... 7 4.1. Kontrolka WYSIWYG... 7 4.2. Interfejs dodawania załączników... 8 4.3. Interfejs dodawania zdjęć (galeria)... 9 4.4. Dodawanie treści video (youtube)... 10 5. Moduły... 11 5.1. Rozkłady jazdy... 11 5.2. Cennik biletów... 13 5.3. Zarządzanie menu... 14 5.4. Komunikaty o zmianach... 16 5.5. Aktualności, informacje prasowe, inwestycje, media o nas... 18 5.6. Zamówienia publiczne... 19 5.7. Zarządzanie bannerami... 21 5.8. Zarządzanie nagłówkami... 22 5.9. Pliki do pobrania... 23 5.10. Galeria, historia komunikacji... 24 5.11. Ogłoszenia o pracę... 26 5.12. Mapy i schematy... 27 5.13. Linki... 28 5.14. Pliki audio... 29 5.15. Pytania i odpowiedzi, FAQ... 30 5.16. Parkingi... 32 5.17. Newsletter... 33 webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 2
1. Wprowadzenie System Zarządzania Treścią (ang. Content Management System, CMS) jest to aplikacja internetowa lub ich zestaw, pozwalająca na łatwe utworzenie serwisu WWW oraz jego późniejszą aktualizację i rozbudowę przez redakcyjny personel nietechniczny. Kształtowanie treści i sposobu ich prezentacji w serwisie zarządzanym przez CMS odbywa się za pomocą prostych w obsłudze interfejsów uŝytkownika, zazwyczaj w postaci stron WWW zawierających rozbudowane formularze i moduły. Podstawowym zadaniem platform CMS jest oddzielenie treści (zawartości informacyjnej serwisu) od wyglądu (sposobu jej prezentacji). Po wprowadzeniu nowych informacji przez uprawnionego redaktora system przenosi je do bazy danych, jednocześnie wypełniając nimi odpowiednie miejsca na stronach WWW. Dostęp do systemu CMS odbywa się po pomyślnym zalogowaniu czyli podaniu nazwy uŝytkownika oraz hasła. Opis znaczenia ikon w Systemie: dodaj dokument dodaj zdjęcie dodaj bilet dodaj uprawnienia przesuń w dół zobacz logi przenieś do archiwum zablokuj email wyczyść pole z datą edytuj dodaj załącznik dodaj link dodaj pytanie przesuń w górę wyślij potwierdzenie przywróć z archiwum odblokuj email usuń webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 3
2. Wersje językowe System CMS umoŝliwia dodawanie treści w czterech językach: polskim, angielskim, niemieckim oraz rosyjskim. Wszystkie dane tekstowe, załączniki, zdjęcia oraz ich opisy mogą mieć swoje przetłumaczone odpowiedniki. Podczas dodawania nowych treści tekstowych, dane dodawane są we wszystkich językach ale są aktywne tylko w języku polskim. Aby uaktywnić treść w innym języku niŝ polski, naleŝy wyedytować ją, przetłumacz oraz zaznaczyć checkbox widoczny na stronie. Załączniki oraz zdjęcia są dodawane w kaŝdym języku oddzielnie. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 4
3. Zarządzanie uŝytkownikami W całym systemie występują dwa rodzaje uŝytkowników: Administrator posiadający uprawnienia do wszystkich modułów oraz moŝliwość tworzenia nowych kont i definiowania ich uprawnień Moderator czyli uŝytkownik z ograniczonymi uprawnieniami. O tym do jakich modułów moderator ma dostęp decyduje administrator: Wszystkie zmiany dokonane przez uŝytkowników Systemu CMS są zbierane przez moduł logów. Zapisywana jest dokładna data i godzina zmiany, osoba która jej dokonała oraz wartość zmienionych pól. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 5
webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 6
4. Podstawowe interfejsy i mechanizmy 4.1. Kontrolka WYSIWYG W całym systemie CMS zawartość tekstowa dodawana jest za pomocą specjalnej kontrolki. Dzięki temu, iŝ działa ona podobnie jak program Microsoft Word z pakietu Office, który jest znany większości osób posługujących się komputerem, pozwala w prosty sposób odpowiednio sformatować dodawaną treść. W kontrolce dostępne są między innymi następujące opcje: Operacje na tekście (pogrubienie, pochylenie, podkreślenie czcionki) Wyjustowanie treści Wypunktowanie Dodawanie linków Dodawanie tabel Podgląd wstawianej treści Podgląd HTML Wklejanie treści Dodawanie zdjęć webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 7
4.2. Interfejs dodawania załączników Większość modułów posiada interfejs dodawania załączników. Tworzą one na stronie listę widoczną na samym dole dodanej informacji. Przy kaŝdym załączniku jest ikona symbolizująca format załącznika oraz pojemność pliku. Wszystkie te informacje pokazują się automatycznie, rola moderatora sprowadza się tylko do wybrania pliku z dysku jego komputera. Mechanizm dodawania załączników umoŝliwia dodanie kilku lub kilkunastu plików na raz. Aby to zrobić naleŝy zaznaczyć pliki (uŝywając klawisza SHIFT lub CTRL), zaznaczyć checkbox z językiem do którego chcemy dodać załączniki oraz zatwierdzić formularz. Po dodaniu lista załączników pokazuje się pod nazwą kaŝdego języka. MoŜemy zmieniać kolejność załączników przesuwając je w górę lub w dół w obrębie danej wersji językowej. Moderator ma takŝe moŝliwość edycji opisu załącznika. Po wpisaniu nowej treści w odpowiednie pole formularza naleŝy kliknąć w dowolne inne miejsce a opis sam się zaktualizuje. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 8
4.3. Interfejs dodawania zdjęć (galeria) Mechanizm dodawanie zdjęć działa na podobnej zasadzie jak w przypadku załączników. Zdjęcia są automatycznie skalowane i zmniejszane, dzięki czemu moderator nie musi się martwić o ich format a dane na stronie są ustandaryzowane dla wszystkich informacji w danym module. Moderator ma takŝe moŝliwość edycji opisu zdjęcia, który pojawia się po najechaniu na miniaturkę oraz jako tytuł w powiększonej wersji zdjęcia. Po wpisaniu nowej treści w odpowiednie pole formularza naleŝy kliknąć w dowolne inne miejsce a opis sam się zaktualizuje. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 9
4.4. Dodawanie treści video (youtube) We wszystkich modułach gdzie występuje kontrolka WYSIWYG moderator ma moŝliwość dodania treści video. Filmy nie są przechowywane na serwerach ZTM tylko na portalu www.youtube.com. Aby zamieścić film w treści tekstu na stronie naleŝy posłuŝyć się kodem: [youtube=numer_filmu]. Kod ten musi znajdować się w swoich własnych znacznikach <p> czyli jeŝeli umieszczamy go po jakimś tekście musimy przed wpisaniem kodu nacisnąć klawisz ENTER aby wprowadzić w kontrolce znacznik <p>. Numer filmu z kodu youtube który naleŝy skopiować: webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 10
5. Moduły 5.1. Rozkłady jazdy Dodawanie rozkładów jazdy odbywa się dwuetapowo. Na początku moderator lub administrator musi umieścić katalog z rozkładem w odpowiedniej lokalizacji na serwerze (katalog \baza\). W tym celu naleŝy skorzystać z dowolnego klienta FTP i przegrać wszystkie pliki rozkładów. Następnie wybierając z menu pozycję Moduły -> Rozkład jazdy -> dodaj rozkład naleŝy wypełnić formularz dodawania i zatwierdzić go: KaŜdy rozkład dodany do Systemu ma określona datę od. W praktyce oznacza to, Ŝe od tego dnia rozkład zaczyna obowiązywać i jest waŝny aŝ do jego usunięcia lub rozpoczęcie się następnego rozkładu. Taki mechanizm umoŝliwia zdefiniowanie kilku rozkładów na raz a odpowiednie mechanizmy strony zadbają o to aby rozkład się sam zmieniał. W kaŝdej chwili moŝna zmienić dane danego rozkładu edytując go na liście wszystkich rozkładów dostępnej w menu pod pozycją Moduły -> Rozkład jazdy -> zarządzaj rozkładami: webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 11
Moduł Rozkłady jazdy umoŝliwia takŝe definiowania dni świątecznych dla danego roku, co jest niezbędne przy wyświetlaniu na stronie rozkładów w trybie świątecznym. Zarządzanie dniami świątecznymi dostępne jest pod pozycją Moduły -> Rozkład jazdy -> dodaj/edytuj dni świąteczne. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 12
5.2. Cennik biletów Moduł ten odpowiada za zarządzania nazwami, opisami i cenami biletów ZTM. Wszystkie bilety zebrane są w tabeli co ułatwia pasaŝerom szybkie odnalezienie biletu, który ich interesuje. Moduł umoŝliwia równieŝ za pomocą specjalnych kodów wyświetlanie nazw i cen biletów w dowolnym miejscu tekstu na stronie co powoduje, iŝ w przypadku zmiany cennika wystarczy dokonać zmiany w module a System sam dokona juŝ zmiany wszędzie tam, gdzie dana cena biletu została uŝyta. Lista kategorii biletów: Moduły -> Cennik biletów -> zarządzaj biletami webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 13
5.3. Zarządzanie menu Jeden z głównych modułów strony odpowiedzialny za zarządzanie menu oraz dodawanie treści podstron. Pod pozycją Moduły -> Zarządzanie menu -> zarządzaj kategoriami menu znajduje się interfejs edycji menu. UmoŜliwia on dodawanie, edytowanie, ustalanie kolejności oraz usuwanie pozycji. Drzewo kategorii widoczne po lewej stronie pokazuje całą strukturę menu łącznie z modułami, które na drzewie oznaczone są literą M. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 14
Pod pozycją Moduły -> Zarządzanie menu -> zarządzaj podstronami dostępna jest lista podstron menu, gdzie moŝemy edytować treść we wszystkich czterech językach, dodawać załączniki oraz tworzyć galerię. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 15
5.4. Komunikaty o zmianach Komunikaty o zmianach dzielą się na dwa rodzaje, komunikaty czasowe oraz komunikaty stałe. Wszystkie mają za zadanie informować pasaŝerów o zmianach rozkładów, tras, przesunięciach przystanków czy remontach. KaŜdy komunikat ma określony czas waŝności, po przekroczeniu którego automatycznie przenoszony jest do archiwum. Istnieje takŝe moŝliwość ręcznego przeniesienia komunikatu do archiwum bez znaczenia czy jego czas waŝności juŝ upłynął czy nie. Dodając komunikat mamy moŝliwość określenia jakich linii komunikacyjnych dotyczy dany komunikat. Dzięki takiemu powiązaniu system moŝe automatycznie wyszukiwać na stronie innych aktualnych komunikatów, które dotyczą tej samej linii a których treść moŝe interesować Internautę. System umoŝliwia przypisanie dowolnej liczby linii do kaŝdego komunikatu. Moderator ma moŝliwość wyróŝnienia komunikatu. Aby to zrobić przy dodawaniu lub edycji naleŝy zaznaczyć checkbox czy komunikat wyróŝniony. Wszystkie nowe komunikaty pokazywane są na stronie głównej posortowane po dacie. JeŜeli moderator nie chce aby komunikat był widoczny na liście na stronie głównej musi odznaczyć checkbox czy komunikat widoczny na stronie głównej. Do kaŝdego komunikatu istnieje moŝliwość dodania załączników oraz galerii. Zarządzanie komunikatami: Moduły -> Komunikaty o zmianach -> zarządzaj komunikatami webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 16
Moduł umoŝliwia dodawanie oraz edycje linii komunikacji dla autobusów, tramwajów oraz metra: Moduły -> Komunikaty o zmianach -> zarządzaj numerami webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 17
5.5. Aktualności, informacje prasowe, inwestycje, media o nas To typowe moduły newsowe działające na podobnej zasadzie z ta róŝnicą, iŝ kaŝdy z nich gromadzi inne informacje. Do kaŝdego wpisu moŝna dodać listę załączników oraz galerię co zostało dokładniej opisane w punkcie 4.2 oraz 4.3. W kaŝdym z tych modułów moderator określa datę publikacji. Oznacza to, iŝ informacja, którą wprowadzi do Systemu pokaŝe się na stronie dopiero po osiągnięciu daty, która została wybrana. W praktyce daje to moŝliwość wprowadzenia do Systemu danych kilka lub kilkanaście dni zanim ukaŝą się na stronie. Moduł Aktualności posiada moŝliwość definiowania głównej aktualności strony, która pokazuję się jako pierwsza w formie duŝej miniaturki na stronie głównej. Aby tego dokonać naleŝy zaznaczyć checkbox aktualność główna. Tylko jedna aktualność moŝe być aktualnością główną. W przypadku gdy moderator nie odznaczy checkboxa i będzie chciał zaznaczyć ta opcję w innej aktualności System automatycznie wyłączy ją w tej pierwszej. Kolejną opcją w aktualnościach, która działa tylko w tym module jest moŝliwość wyboru szablonu pokazywania się galerii. Moderator ma do wyboru dwie wersje: galeria pokazująca się pod całą aktualnością oraz galerię boczną. Decyduje o tym pole Styl galerii dostępne podczas dodawanie lub edycji aktualności. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 18
5.6. Zamówienia publiczne Moduł zamówień publicznych ma za zadanie wspomóc i zautomatyzować proces prezentacji przetargów na stronie ZTM. Zamówienia podzielone są na 3 grupy: Zamówienia ogłoszone Zamówienia w toku Zamówienia rozstrzygnięte Aby dodać przetarg naleŝy w menu Systemu CMS wybrać pozycję: Moduły -> Zamówienia publiczne -> dodaj przetarg po czym wypełnić wymagane pola formularza dodawania. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 19
System automatycznie dba o to aby przetarg, w którym termin składania ofert juŝ minął przeniósł się do grupy przetargów w toku Do kaŝdego przetargu moŝna dodać dowolną ilość załączników (proces dodawania plików został opisany w punkcie 4.2). webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 20
5.7. Zarządzanie bannerami Strona ZTM posiada trzy rodzaje bannerów reklamowych: bannery znajdujące się w stopce strony, bannery reklamowe oraz bannery unijne. Moderator ma moŝliwość dodawania, edycji, zmiany kolejności oraz usuwania bannerów. KaŜdy banner ma moŝliwość edycji linka do którego ma prowadzić po jego kliknięciu (moŝe to być zarówno adres zewnętrzny jak równieŝ link prowadzący do podstron ZTM). Zarządzanie bannerami: Moduły -> Zarządzanie bannerami -> dodaj/edytuj banner webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 21
5.8. Zarządzanie nagłówkami Aby uniknąć jednostajnego i nie zmieniającego się wyglądu strony System CMS został wyposaŝony w moduł zarządzania zagłówkami strony. W praktyce istnieje moŝliwość przypisania kaŝdej podstronie innego nagłówka graficznego. JeŜeli jakaś podstrona czy moduł nie posiada zdefiniowanego nagłówka to niejako dziedziczy go z wyŝszej kategorii z menu. Dodawanie nagłówki muszą być wcześniej przygotowane i posiadać odpowiedni rozmiar 1002 x 149 pikseli. Po dodaniu pliku moderator moŝe wybrać z listy na której podstronie lub module pokaŝe się dodany nagłówek. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 22
5.9. Pliki do pobrania Moduł Pliki do pobrania działa na tej samej zasadzie jak standardowy interfejs dodawania załączników w większość modułów CMS (omówiony w punkcie 4.2) z tą jedną róŝnicą iŝ moderator określa nazwy kategorii w jakich pliki się znajdują. Dzięki temu istnieje moŝliwość odpowiedniego posegregowania plików na stronie. Dodawanie kategorii plików: Moduły -> Pliki do pobrania -> dodaj kategorie plików Dodanie plików do kategorii: webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 23
5.10. Galeria, historia komunikacji Moduł Galeria działa na podobnej zasadzie jak moduł Pliki do pobrania, prezentuje posegregowane zdjęcia, które odpowiednio opisane tworzą galerie. Dodawanie zdjęć do galerii zostało dokładniej przedstawione w punkcie 4.3. Dodawanie nazwy i opisu galerii: Moduły -> Galeria -> dodaj galerie webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 24
Dodawanie zdjęć do galerii: webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 25
5.11. Ogłoszenia o pracę Moduł Ogłoszenia o pracę ma za zadanie gromadzić i prezentować na stronie aktualne wolne wakaty w ZTM. KaŜde ogłoszenie posiada nazwę stanowiska, opis oraz listę załączników. Tak przygotowane ogłoszenia prezentowane są na stronie, gdzie Internauta za pomocą specjalnego formularza moŝe bezpośrednio ze strony wysłać swoje CV oraz list motywacyjny. Mail trafia na zdefiniowaną w pliku konfiguracyjnym CMS skrzynkę. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 26
5.12. Mapy i schematy Moduł zarządza mapami i schematami komunikacji prezentowanymi na stronach ZTM. Dodawanie moŝliwe jest na dwa sposoby: Moderator przegrywa plik graficzny na serwer FTP i wskazuje w formularzu dodawania adres pliku (pole typ mapy: mapa gif) W polu opisowym moderator wpisuje kod HTML, który będzie realizował pokazywanie mapy (pole typ: mapa html) webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 27
5.13. Linki Moduł odpowiedzialny jest za tworzenie listy linków posegregowanych w kategorie tematyczne. Dodawanie kategorii linków: Moduły -> Linki -> dodaj kategorię linków Dodawanie linków: webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 28
5.14. Pliki audio Moduł Pliki audio gromadzi pliki mp3, które wszędzie tam gdzie wykorzystujemy do edycji tekstu kontrolkę WYSIWYG mogą za pomocą specjalnego kodu być wyświetlone w formie odtwarzacza audio. Do kaŝdego pliku jest przypisany kod. Moderator musi go przekopiować i wkleić w kontrolce edycji tekstu. Dodawanie plików audio: Moduły -> Pliki audio -> dodaj/edytuj plik audio webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 29
5.15. Pytania i odpowiedzi, FAQ Moduły Pytania i odpowiedzi oraz FAQ umoŝliwiają tworzenie list pytań wraz z ich odpowiedziami. Pytania są skategoryzowane co ułatwię znalezienie interesującej Internautę informacji. Dodawanie kategorii pytań: Moduły -> FAQ -> dodaj kategorię pytań webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 30
Dodawanie pytania do kategorii: webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 31
5.16. Parkingi Moduł Parkingi odpowiedzialny jest za tworzenie i zarządzanie listą parkingów. KaŜdy parking opisany jest szeregiem parametrów tj. ilość miejsc postojowych, ilość miejsc dla niepełnosprawnych czy dogodne przesiadki dla autobusów, tramwajów oraz metra. Istnieje takŝe moŝliwość dodania galerii zdjęć parkingu (dodawanie zdjęć opisane jest w punkcie 4.3). webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 32
5.17. Newsletter KaŜdy Internauta korzystający ze strony ZTM moŝe zapisać się do newslettera strony i zgodzić się na otrzymywanie informacji drogą mailową. Dodane maile tworzą listę mailingową, która dostępna jest w CMS pod pozycją: Moduły -> Newsletter -> wyślij wiadomość. Wysyłanie newslettera: Moduły -> Newsletter -> wyślij wiadomość Po wypełnieniu formularza oraz zatwierdzeniu go dane zapisywane są w bazie danych a sam proces wysyłki przeprowadzony będzie w godzinach nocnych automatycznie. Wysyłka jest realizowana stopniowo, w pakietach po 50 adresów email. Wiadomość jest wysyłania tylko do aktywnych adresów email. webcms 3.0 - Instrukcja obsługi systemu CMS 33