Zespół Szkół nr 3 im. W. Grabskiego w Kutnie Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu elementy prawa (kształcenie zawodowe) dla klasy pierwszej i drugiej Technikum Ekonomicznego Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) Uczeń: Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) Uczeń potrafi to co na ocenę dopuszczającą oraz: Wymagania rozszerzające (ocena dobra) Uczeń potrafi to co na ocenę dostateczną oraz: PODSTAWOWE WIADOMOŚCI O PRAWIE Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) Uczeń potrafi to co na ocenę dobrą oraz: Wymagania wykraczające (ocena celująca) Uczeń potrafi to co na ocenę bardzo dobrą oraz: zna pojęcia prawa, normy prawnej, przepisu prawa, innych norm postępowania, prawa zwyczajowego i stanowionego; podaje elementy budowy normy prawnej; definiuje pojęcie i elementy stosunku prawnego, pojęcie zdarzeń prawnych, prawo podmiotowe, uprawnienie, roszczenie; zna pojęcie przestrzegania i stosowania prawa; definiuje wykładnię prawa; zna pojęcie źródła prawa, akt normatywny; elementy normy prawnej, rozpoznaje rodzaje sankcji; elementy stosunku prawnego; zna kryteria podziału norm prawnych, rodzaje przepisów prawnych; klasyfikuje zdarzenia prawne; wymienia rodzaje praw podmiotowych; wymienia rodzaje wykładni; poszczególne akty normatywne; rozróżnia rodzaje norm prawnych, określa budowę normy prawnej na wybranych przykładach; rozróżnia stosunki prawne wśród innych społecznych; określa elementy stosunku prawnego w wybranych przykładach; podział zdarzeń prawnych; wyjaśnia różnice między przestrzeganiem a stosowaniem prawa określa rodzaje wykładni ze względu na podmiot i metodę wykładni; wykorzystuje język prawny interpretuje wybrane przepisy prawa; bezbłędnie określa budowę normy prawnej na wybranych przykładach; bezbłędnie określa elementy stosunku prawnego w wybranych przykładach oraz podaje prawa i obowiązki stron; związki między pojęciami, potrafi je określić na podstawie przykładów; samodzielnie podaje dziedziny życia regulowane sprawnie porusza się w omawianych zagadnieniach językiem prawnym; rozróżnia normy prawa materialnego i normy prawa formalnego, publicznego, prywatnego, prawa zwyczajowego, naturalnego i stanowionego; stosunek prawny na podstawie wzoru umowy;
wymienia źródła prawa powszechnie obowiązującego i miejscowego; zna pojęcie i znaczenie nowelizacji, tekstu jednolitego, inkorporacji, kodeksu. Wyjaśnia nazwę prawo cywilne; wymienia źródła prawa cywilnego; dokonuje podziału prawa cywilnego; definiuje pojęcie osoby fizycznej i prawnej, zdolność prawna, zdolność do czynności prawnych; wymienia osoby prawne; definiuje czynność prawną, wymienia cechy czynności prawnej; wymienia wady oświadczenia woli; określa zasady ogłaszania aktów normatywnych, obowiązywania w czasie i przestrzeni. relacje między poszczególnymi aktami; umie znaleźć akt normatywny według oznaczenia miejsca jego ogłoszenia i określić datę wejścia w życie, definiuje pojęcia vacatio legis, promulgacja. PRAWO CYWILNE - CZĘŚĆ OGÓLNA Określa sankcje prawa Umiejętnie posługuje się cywilnego; pojęciami prawnymi; Określa przedmiot prawa rozpoznaje stosunki cywilnego; cywilnoprawne w wybranych stosunek przykładach; cywilnoprawny; omawia uprawnienia osób określa kto ma pełną należących do poszczególnych zdolność do czynności kategorii zdolności do prawnych, kto ma czynności prawnej; ograniczoną zdolność, kto wyjaśnia pojęcie nie ma tej zdolności; ubezwłasnowolnienia, jego wymienia dobra osobiste rodzaje i skutki; osoby fizycznej i prawnej; przedstawia skutki naruszenia określa status Skarbu dóbr osobistych; Państwa jako osoby prawnej; ustala praktyczne określa zasady dotyczące konsekwencje posiadania form czynności prawnej; różnymi systemami normatywnymi; określić znaczenie prawa w życiu społecznym; rozróżnia prawo w znaczeniu podmiotowym i przedmiotowym dokonuje wykładni w konkretnej sytuacji; określa procedurę ustawodawczą proces legislacyjny, przedstawia i stosuje zasady obowiązujące przy głosowaniu. ustala uprawnienia konkretnej osoby w konkretnej sytuacji; określa swój status w świetle prawa cywilnego; Interpretuje przepisy kodeksu cywilnego na temat osób fizycznych i prawnych; podaje przykłady i skutki czynności prawnych oraz określa formę i rozstrzyga kwestie ważności konkretnej czynności prawnej; analizuje wyrok sądu lub orzeczenie SN; interpretuje przykłady zwrotów użytych w tekście aktu normatywnego; znaczenie prawa wspólnotowego; ocenia znaczenie wybranego i scharakteryzowanego źródła prawa. Sprawnie porusza się w omawianych zagadnieniach; uczeń przedstawia wszechstronną charakterystykę wybranej czynności prawnej, np. umowy; sporządza poszczególne rodzaje pełnomocnictw;
definiuje pojęcie przedstawicielstwa, przedstawicielstwa ustawowego, pełnomocnictwa; wyjaśnia istotę przedawnienia roszczeń. wymienia cechy charakterystyczne osób prawnych; wyjaśnia status jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej; określa zasady dotyczące form pełnomocnictwa, wymienia przypadki wygaśnięcia pełnomocnictwa; omawia zasady obliczania terminów w prawie cywilnym. i nieposiadania osobowości prawnej; podaje przyczyny nieważności czynności prawnej; wady oświadczenia woli; przedstawicielstwo i jego rodzaje; wyjaśnia pojęcie prokury; określa przedmiot, termin, skutki i zasady dotyczące biegu przedawnienia; oblicza terminy w prawie cywilnym. sporządza pełnomocnictwo; przedstawia znaczenie prokury w obrocie gospodarczym; ustala datę upływu przedawnienia roszczeń w konkretnej sytuacji. porównuje pełnomocnictwo i prokurę; określa ratio legis instytucji przedawnienia roszczeń. Wyjaśnia przedmiot prawa rzeczowego jako działu prawa cywilnego; definiuje pojęcia: rzecz, nieruchomość, ruchomość, części składowe rzeczy, przynależność; Własność jako prawo rzeczowe miejsce prawa własności wśród innych praw rzeczowych; współwłasność; Użytkowanie wieczyste; Wymienia ograniczone prawa rzeczowe. PRAWO CYWILNE- PRAWO RZECZOWE Potrafi zastosować Wyjaśnia istotę praw wymienione definicje w rzeczowych; konkretnych sytuacjach; dostrzega związki między wymienia prawa rzeczowe; omawianymi pojęciami, klasyfikuje rzeczy; rozwiązuje przykłady; określa treść i granice prawa uprawnienia własności; właściciela i granice ich wymienia sposoby nabycia wykonywania; własności; określa zasady cywilnoprawnej wymienia rodzaje ochrona ochrony własności; własności; określa różnicę pomiędzy określa istotę i rodzaje własnością a posiadaniem; współwłasności; współwłasność użytkowanie w częściach ułamkowych i wieczyste i ograniczone łączną; prawa rzeczowe; Wykorzystuje znajomość istoty praw rzeczowych w konkretnych sytuacjach; rozstrzyga konkretne nabycia własności; ustala roszczenie przysługujące właścicielowi w konkretnej sytuacji; rozwiązuje konkretne współwłasności w częściach ułamkowych i łączną; Sprawnie porusza się w omawianych zagadnieniach; wszechstronnie np. problematykę nieruchomości, wykorzystując przykład aktu notarialnego; księgi wieczystej interpretuje wzory umów przenoszące własność;
wyjaśnia znaczenie ksiąg wieczystych wybiera odpowiednie prawo rzeczowe do rozwiązania konkretnej sytuacji. formułuje skargi windykacyjne i negatoryjne; Określa pojęcie prawo zobowiązań, zobowiązanie źródła i rodzaje zobowiązań; zasady wykonania i skutki niewykonania zobowiązań; wygaśnięcie zobowiązań; Definiuje umowę, konsumenta; Określa cechy umowy sprzedaży, najmu, dzierżawy, o dzieło, zlecenia; Wyjaśnia pojęcie odpowiedzialność cywilnej, szkoda, wina. PRAWO CYWILNE ZOBOWIĄZANIA Wyjaśnia i rozpoznaje Stosuje zasady wykonania elementy zobowiązania, zobowiązań do rozwiązania rodzaje zobowiązań; konkretnych problemów; Charakteryzuje źródła Rozwiązuje konkretne zobowiązań, zasady wykonania i skutki niewykonania zobowiązań; niewykonania zobowiązań; Rozpoznaje przyczyny wygaśnięcie zobowiązań; wygaśnięcia zobowiązań w Wyjaśnia podział umów i konkretnych przykładach rozpoznaje rodzaje umów; Wskazuje zasady dotyczące Wymienia zabezpieczenia treści umowy; wykonania umów; Określa sposoby zawarcia Charakteryzuje wymienione umowy; umowy, określa prawa i Charakteryzuje różnorodne obowiązki stron; zabezpieczenia wykonania Wymienia prawa i obowiązki umów; stron przy sprzedaży Charakteryzuję rękojmie i konsumenckiej; gwarancję jakości; Określa rodzaje i zasady instytucje odpowiedzialności cywilnej; broniące praw konsumenta; Wymienia rodzaje Porównuje odpowiedzialność odpowiedzialności na zasadzie winy i ryzyka; deliktowej. Charakteryzuje rodzaje odpowiedzialności cywilnej; Formułuję i stosuje klauzulę waloryzacyjną; Zna różnorodne zasady wykonania i skutki niewykonania zobowiązań; wygaśnięcia zobowiązań; Ustala czy umowa została zawarta w konkretnej sytuacji; Poprawnie sporządza umowy cywilno-prawne Wskazuje różnice pomiędzy umowami Określa różnice pomiędzy rękojmią a gwarancją jakości; Porównuje odpowiedzialność cywilną z odpowiedzialnością karną; Sprawnie porusza się w omawianych zagadnieniach Rozwiązuje konkretne umów Rozwiązuje konkretne rękojmi i gwarancji jakości; znaczenie odpowiedzialności cywilnej w życiu społecznogospodarczym; biegle posługuje się wiadomościami przy omawianiu przykładów; analizuje orzecznictwo i wykładnię naukową na temat
Definiuje podstawowe pojęcia prawa spadkowego Określa zasady dziedziczenia ustawowego i testamentowego Wyjaśnia kiedy zachodzi i na czym polega roszczenie zwrotne i odpowiedzialność solidarna. PRAWO CYWILNE PRAWO SPADKOWE Charakteryzuje formy testamentu i zasady dziedziczenia ustawowego Rozwiązuje konkretne odpowiedzialności cywilnej Rozwiązuje konkretne przykłady dotyczące dziedziczenia; Obliczanie udziału w masie spadkowej w przypadku dziedziczenia ustawowego; odpowiedzialności cywilnej; omawia orzecznictwo SN na temat prawa spadkowego; analizuje konkretny stan faktyczny. Definiuje pojęcie: działalność gospodarcza, prawo gospodarcze, przedsiębiorca, firma, spółka, koncesja. zezwolenie; Wymienia źródła prawa gospodarczego. Ustala czy dany rodzaj działalności jest działalnością gospodarczą; Rozróżnia formy organizacyjne prowadzenia działalności gospodarczej; Klasyfikuje spółki; Określa obowiązki związane z podjęciem działalności gospodarczej; wymienia obowiązki przedsiębiorcy, omawia Krajowy Rejestr Sądowy. PRAWO GOSPODARCZE Charakteryzuje spółki, spółdzielnie, stowarzyszenia i fundacje obowiązki przedsiębiorcy; Charakteryzuje etapy podejmowania działalności gospodarczej; Omawia sposoby ograniczenia swobody podejmowania działalności gospodarczej i podaje przykłady oraz określa różnice pomiędzy nimi. Określa różnice pomiędzy spółkami osobowymi a kapitałowymi; Potrafi wykorzystać pojęcia ekonomiczne w praktyce prawne; Wie jaki zakres działania może mieć przedstawicielstwo przedsiębiorcy zagranicznego w Polsce. Sporządzanie dokumentacji rejestrowej; samodzielnie sporządza wzór umowy spółki, analizuje konkretne stany faktyczne; omawia orzecznictwo na tematy z zakresu prawa gospodarczego, stosuje wiedzą ekonomiczną.
Definiuje pojęcie: prawo administracyjne i postępowanie administracyjne, stosunek administracyjnoprawny, przedmiot działania administracji publicznej, organ administracji publicznej, wymienia źródła prawa administracyjnego, formy działania administracji; Zna struktura administracji i samorządu terytorialnego, podział administracyjny kraju; definiuje pojęcia akt administracyjny, decyzja administracyjna. Charakteryzuje organy administracji publicznej i ich kompetencje, właściwość; przedstawia strukturę administracji i samorządu terytorialnego, podział administracyjny kraju, formy działania administracji, wskazuje różnice między prawem administracyjnym materialnym i formalnym, Zna sposoby nawiązania stosunki Odróżnia naczelne organy administracji od samorządowych organów administracji; wymienia przesłanki ważności aktu Zna elementy decyzji administracyjnej. PRAWO I POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE Dobra znajomość struktury organów administracji oraz ich kompetencji, Dobra znajomość prawnych form działania administracji, Zna zakres spraw objętych prawem administracyjnym, Poprawnie korzysta ze źródeł prawa; Klasyfikuje akty administracyjne i podaje przykłady; Charakteryzuje przesłanki ważności aktu Omawia cechy aktu Dobrze zna zasady sporządzania decyzji administracyjnej; Wyjaśnia czy różni się ostateczność aktu administracyjnego od praworządności aktu zna terminy w postępowaniu administracyjnym; przedstawia w formie schematu tryb odwołania od decyzji administracyjnej. Przedstawia różnice pomiędzy stosunkiem administracyjnym a stosunkiem cywilnoprawnym; Wie czym różnią się konstytutywne akty administracyjne od deklaratywnych aktów administracyjnych; dobrze ustala organ administracyjny właściwy do rozstrzygnięcia konkretnego stanu faktycznego, wskazuje przesłanki nieważności aktu sporządza pisma w postępowaniu administracyjnym, prognozuje przebieg postępowania - również przed sądami administracyjnymi; dobrze sporządza decyzję administracyjną w konkretnej sytuacji. Ustala podstawę prawną dla przykładowej decyzji administracyjnej; omawia orzecznictwo dotyczące prawa i postępowania
Definiuje pojęcie: prawo finansowe, prawo budżetowe, budżet, podatek, podatnik, płatnik, inkasent; Wymienia źródła prawa podatkowego; Wie do kogo należy inicjatywa ustawodawcza w zakresie ustawy budżetowej. Przedstawia na schemacie tryb uchwalenia ustawy budżetowej oraz uchwały budżetowej; opisuje źródła prawa podatkowego; Omawia cechy podatku; Zna skale opodatkowania; wymienia funkcje podatku ; zna organy podatkowe; Wyjaśnia pojęcia: obowiązek podatkowy i zobowiązanie podatkowe. PRAWO FINANSOWE Klasyfikuje i podatki; wyjaśnia różnice pomiędzy podatkami pośrednimi a bezpośrednimi. Ustala wysokość podatku w konkretnej sytuacji; Omawia sposoby powstania zobowiązania podatkowego; Przedstawi funkcję podatku w gospodarce państwie; Rozróżnia organy podatkowe pierwszej i drugiej instancji. Wymienia sposoby i terminy płatności zobowiązań podatkowych. Dobrze wypełnia zeznanie podatkowe na podstawie wybranego przykładu i ustala wysokość podatku; Omawia właściwość miejscową i rzeczową organów podatkowych; Przedstawia przebieg postepowania podatkowego. Ustala termin przedawnienia roszczeń zobowiązań podatkowych; przedstawia powiązania prawa finansowego z innymi gałęziami prawa. Definiuje pojęcie: danych osobowych; wskazuje podstawę prawną ochrony danych osobowych; wyjaśnia pojęcie ochrona własności intelektualnej utwór; OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH I OCHRONA WLASNOŚCI INTEKTUANEJ Przedstawia zasady dotyczące ochrony danych osobowych; Wymienia najważniejsze zadania Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych; Wymienia sytuacje w których dopuszczalne jest przetwarzanie danych osobowych oraz kiedy zabronione jest przetwarzanie danych osobowych; zna i potrafi wymienić podmioty odpowiedzialne za ochronę danych osobowych; wyjaśnia pojęcie dane wrażliwe i podaje przykłady; zna zakres praw autorskich osobistych i majątkowych. zna i potrafi zastosować regulacje prawne odnośnie ochrony danych osobowych; omawia obowiązki administratora w zakresie ochrony danych osobowych; wie czym różni się umowa licencyjna od umowy o Sporządza dokumenty w zakresie przetwarzania danych osobowych w konkretnej sytuacji; potrafi zastosować podstawowe regulacje prawne
odróżnia prawa autorskie od praw własności przemysłowej; wie jak długo przysługują autorowi prawa majątkowe. przeniesienie autorskich praw majątkowych oraz która z tych umów daje nabywcy więcej praw. dotyczące prawa autorskiego i praw pokrewnych oraz prawa własności przemysłowej. Jeżeli uczeń nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą (poziom konieczny) otrzymuje ocenę niedostateczną w ocenianiu bieżącym i klasyfikacyjnym.