PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z TECHNIKI W KLASACH IV-VI w Szkole Podstawowej im. Jana Pawła II w Domaniewicach Ideą przedmiotowych zasad oceniania jest: określenie jednakowych strategii oceniania w obrębie konkretnego przedmiotu, na tym samym poziomie nauczania, w danej szkole. I. PODSTAWY PRAWNE Przedmiotowe zasady oceniania zostały opracowane zgodnie z: podstawą programową kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej z techniki (Dz. U. z 2017 r., poz. 356); Statutem Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Domaniewicach; Programem nauczania techniki w szkole podstawowej. II. CELE OCENIANIA informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych; udzielanie uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazywanie mu informacji o tym, co zrobił dobrze, co musi poprawić i jak powinien się dalej uczyć; motywowanie ucznia do dalszych postępów w nauce; dostarczenie rodzicom informacji o postępach, trudnościach w nauce czy szczególnych uzdolnieniach ucznia; umożliwienie nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktycznowychowawczej; udzielanie wskazówek do samodzielnego planowania własnego rozwoju; wdrażanie ucznia do systematycznej pracy, samokontroli i samooceny; kształtowanie u ucznia umiejętności wyboru wartości pożądanych społecznie i kierowanie się nimi we własnym działaniu; monitorowanie pracy ucznia. III. ZAŁOŻENIA PRZEDMIOTOWYCH ZASAD OCENIANIA 1) Do zadań nauczyciela należy: bieżące, śródroczne, roczne ocenianie i klasyfikowanie uczniów według skali przyjętej w szkole, jak również ustalenie warunków poprawiania ocen. 2) Przedmiotem oceny są: wiadomości i umiejętności przedmiotowe oraz ponadprzedmiotowe, postawy i wartości kształtowane w procesie dydaktycznym. 1
3) Przy ustalaniu oceny z techniki (zajęć technicznych) należy w szczególności brać pod uwagę wysiłek wkładany przez ucznia oraz jego zaangażowanie w wywiązywanie się z obowiązków wynikających ze specyfiki tych zajęć. 4) Ocena ucznia powinna być oceną wspierającą w osiąganiu celów, motywującą ucznia do dalszej pracy i diagnozującą jego osiągnięcia. 5) Różnorodność metod stosowanych podczas kontroli oraz dokładne zaplanowanie sytuacji sprawdzania warunkują obiektywizm, trafność, rzetelność oraz indywidualizację procesu sprawdzania osiągnięć uczniów. IV. OBSZARY AKTYWNOŚĆI PODLEGAJĄCE OCENIANIU Na zajęciach technicznych, uczeń jest oceniany w następujących obszarach: 1) aktywność w czasie zajęć gotowość do wykonywania ćwiczeń i zadań zaleconych do wykonania w trakcie zajęć przez nauczyciela; 2) stopień opanowania wiadomości i umiejętności wynikających z podstawy programowej nauczania techniki oraz wymagań programowych; 3) wiadomości i umiejętności, które uczeń nabył w trakcie samodzielnej działalności technicznej poza szkołą (w przypadku, gdy uczeń ubiega się o celującą ocenę końcową); 4) stosowanie przez ucznia języka technicznego terminów i pojęć przewidzianych przez program nauczania, 5) przygotowanie do zajęć posiadanie podręcznika, notatnika, innych przyborów lub materiałów wymaganych przez nauczyciela, itd.; 6) udział w konkursach i turniejach technicznych organizowanych przez szkołę lub inne podmioty; 7) samodzielne prace ucznia prace domowe pisemne, referaty, prezentacje, programy, itp.; 8) umiejętność pracy w zespole gotowość do pomocy innym, sposób komunikowania się w grupie; 9) prowadzenie zeszytu przedmiotowego; 10) przestrzeganie regulaminu pracowni i przepisów BHP w czasie zajęć technicznych. Formy oceniania Na lekcji techniki ocenie podlegają: 1) prace klasowe (sprawdziany) również w formie zadań praktycznych, 2) testy on-line, 3) kartkówki z trzech ostatnich lekcji (mogą być niezapowiedziane), 4) ćwiczenia/ zadania praktyczne, 5) odpowiedź ustna, 6) praca domowa, 7) aktywność i praca na lekcji, 8) prace dodatkowe, 9) szczególne osiągnięcia. 2
W klasyfikacji okresowej stosuje się sześciostopniową skalę ocen: 1 - niedostateczny 2 - dopuszczający 3 - dostateczny 4 - dobry 5 - bardzo dobry 6 - celujący W ocenianiu bieżącym dopuszcza się stosowanie przy ocenie plusów (+) i minusów (-). Wyjątek stanowi ocena celująca i niedostateczna. Zatem skala ulega rozszerzeniu do następującej: cel, bdb+, bdb, bdb-, db+, db, db-, dst+, dst, dst-, dop+, dop, dop-, ndst. Skala procentowa oceniania sprawdzianów W ocenianiu sprawdzianów stosowane są progi procentowe zaliczeń na poszczególne oceny (sprawdzian może zawierać zadanie ponadprogramowe, ale nie musi) : 100% - 98% celujący 97% - 96% bardzo dobry + 95% - 90% Bardzo dobry 89% - 88% Bardzo dobry - 87% - 85% dobry + 84% - 75% dobry 74% - 73% dobry - 72% - 70% dostateczny + 69% - 56% dostateczny 55% - 54% dostateczny - 53% - 50% dopuszczający + 49% - 40% dopuszczający 39% - 38% dopuszczający - 0% - 37% niedostateczny Inne znaki: Ocenianie ucznia odbywa się również poprzez stosowanie plusów + i kropek. jako odrębnych znaków określających: plus + oznacza aktywność ucznia, kropka. oznacza nieprzygotowanie do lekcji. Ocenę cząstkową bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który uzyskał w półroczu cztery plusy, w klasie, w której realizowana jest jedna godzina techniki w tygodniu. Ocenę cząstkową niedostateczną otrzymuje uczeń, który w półroczu wykorzystał dwie kropki przy jednej godzinie w tygodniu i zgłasza kolejne nieprzygotowania. W dzienniku elektronicznym nieprzygotowanie oznacza się skrótem np. 3
Brak pracy domowej lub nieprzygotowanie ucznia, niezgłoszone przez ucznia na początku zajęć, a stwierdzone przez nauczyciela, powoduje wystawienie niedostatecznej oceny cząstkowej. V. ZASADY OCENIANIA Każdy uczeń jest oceniany systematycznie, zgodnie z zasadami sprawiedliwości. Wszystkie oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. Na lekcjach techniki sprawdziany są obowiązkowe i zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, z odnotowaniem tego faktu w dzienniku lekcyjnym i z podaniem przewidzianego zakresu materiału. Uczeń otrzymuje sprawdzony i oceniony sprawdzian w terminie 2 tygodni od jego napisania. Jeżeli uczeń nie pisał sprawdzianu z usprawiedliwionych przyczyn, ma obowiązek go napisać w terminie do dwóch tygodni od powrotu do szkoły. Uczeń, który uzyskał ze sprawdzianu ocenę niedostateczną, dopuszczającą lub dostateczną może ją poprawiać. Ocenę niedostateczną poprawia obowiązkowo w terminie tygodnia po oddaniu pracy przez nauczyciela. Poprawa sprawdzianu odbywa się po lekcjach w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Ocena z poprawy wpisywana jest do dziennika przy pierwotnej ocenie ze sprawdzianu, o ile nie jest oceną niedostateczną i nie jest niższa od oceny wyjściowej Kartkówki obejmują zakres materiału z trzech ostatnich lekcji. Nauczyciel zobowiązany jest oddać sprawdzoną i ocenioną kartkówkę w ciągu tygodnia od jej napisania. Kartkówki nie podlegają poprawie i nie muszą być zapowiadane przez nauczyciela. Uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu przedmiotowego. Podlega on kontroli i ocenie. Uczeń nieobecny na lekcji ma obowiązek uzupełnić przerobiony zakres materiału, zadania w zeszycie ćwiczeń, notatki w zeszycie i odrobić zadania domowe. W przypadku braku uzupełnienia w ciągu dwóch tygodni nieodrobionego zadania, uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. Za źle odrobioną pracę domową nie wystawia się oceny niedostatecznej. Ważny jest wysiłek ucznia włożony w próbę jej wykonania. Popełniane błędy ortograficzne nie mają wpływu na ocenę pracy pisemnej. Za wykonanie dodatkowych zadań nadobowiązkowych i prac długoterminowych przydzielanych przez nauczyciela (np. referat, album, plakat, doświadczenie, model, pomoce do lekcji, prace wytwórcze) nauczyciel może wystawić uczniowi bieżącą ocenę celującą, bardzo dobrą lub dobrą. Za niewłaściwe i nieuczciwe uznaje się tzw. ściąganie i podpowiadanie w czasie pisemnej bądź ustnej kontroli osiągnięć ucznia oraz kopiowanie prac lub ich fragmentów z zasobów internetowych do napisania lub tworzenia prac własnych. W przypadku zaistnienia takiej sytuacji nauczyciel ma prawo wstawić uczniowi ocenę niedostateczną. 4
Nie ocenia się ucznia do trzech dni po usprawiedliwionej nieobecności w szkole trwającej dłużej niż jeden tydzień. Nie ocenia się ucznia w trudnych sytuacjach losowych. Nie ocenia się zachowania ucznia jako formy aktywności na lekcji. Każdy 13. dzień miesiąca jest dniem bez stawiania ocen niedostatecznych (zasada ta nie obowiązuje w przypadku niezgłoszonego nieprzygotowania do zajęć). Na lekcjach techniki stosuje się przywilej szczęśliwego numerka. Przez pierwsze trzy tygodnie nauki w klasie IV nauczyciele zobowiązani są do niestawienia ocen niedostatecznych (tzw. okres ochronny). W ciągu ostatniego tygodnia okresu i ostatnich dwóch tygodni roku szkolnego nie przeprowadza się sprawdzianów pisemnych. Nie zadaje się prac domowych na okres ferii świątecznych i zimowych. VI. OGÓLNE KRYTERIA OCENIANIA UCZNIÓW Z TECHNIKI 1. Przy ocenianiu zajęć praktycznych będą brane pod uwagę: przygotowanie stanowiska pracy i przestrzeganie zasad BHP, organizacja pracy, ład i porządek na stanowisku pracy, sprawność w posługiwaniu się narzędziami, oszczędne gospodarowanie materiałami, estetyka wykonywanej pracy, samodzielność pracy. 2. Przy ocenianiu prac pisemnych będą brane pod uwagę: spójność merytoryczna i językowa przedmiotu, zastosowanie właściwego języka przedmiotu, prawidłowość i estetyka wykonania rysunków. 3. Przy ocenianiu prac dodatkowych będą brane pod uwagę: pomysłowość, inwencja twórcza i nowatorstwo, samodzielność, zaangażowanie oraz ilość włożonej pracy, różnorodność zastosowania materiałów i technik. 4. Wymagania Ocena celująca uczeń: w pełni opanował wiedzę i umiejętności przewidziane programem nauczania; biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami, używając właściwej dla techniki terminologii, oraz proponuje rozwiązania nietypowe; wykazuje się inwencją twórczą; osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, kwalifikuje się do finału na szczeblu powiatowym, wojewódzkim (regionalnym) albo krajowym lub posiada inne porównywalne osiągnięcia; 5
umiejętnie podchodzi do rozwiązywania problemów teoretycznych i praktycznych, cechuje się oryginalnością rozwiązań; samodzielnie poszukuje wiedzy, korzysta z wielu źródeł, śledzi najnowsze osiągnięcia nauki i techniki; twórczo rozwija zainteresowania; wpływa na aktywność innych uczniów; zgłasza cenne uwagi; pomaga koleżankom i kolegom; pracuje systematycznie. Ocena bardzo dobra uczeń: opanował wiedzę i umiejętności przewidziane programem nauczania; sprawnie wykorzystuje wiedzę i umiejętności w praktyce; jest samodzielny w rozwiązywaniu problemów teoretycznych; potrafi wyciągać wnioski i dokonywać całościowej analizy poruszanego zagadnienia; stosuje prawidłową terminologię w zakresie nazewnictwa materiałów, procesów, zjawisk, narzędzi i urządzeń technicznych; sprawnie posługuje się narzędziami i przyborami; poprawnie rozpoznaje materiały i określa ich cechy; właściwie organizuje stanowisko pracy; bierze czynny udział w lekcji, wyróżnia się zaangażowaniem i aktywnością, jest zawsze przygotowany do zajęć; prowadzi estetycznie, dokładnie i czytelnie dokumentację techniczną; racjonalnie gospodaruje materiałami i czasem; zna i stosuje zasady BHP; bierze udział w konkursach przedmiotowych. Ocena dobra uczeń: nie w pełni opanował wiedzę i umiejętności przewidziane programem nauczania; poprawnie wykorzystuje zdobyte wiadomości, rozwiązuje (wykonuje) samodzielnie typowe zadania teoretyczne i praktyczne; wykazuje dużą samodzielność w korzystaniu z różnych źródeł wiedzy; na lekcjach korzysta z niewielkiej pomocy nauczyciela; prawidłowo i bezpiecznie posługuje się narzędziami, przyborami i sprzętem technicznym; poprawnie rozpoznaje materiały i określa ich cechy; dokładnie i zgodnie z dokumentacją wykonuje wszystkie prace i zadania wytwórcze; poprawnie prowadzi dokumentację; czynnie uczestniczy w zajęciach i najczęściej jest do nich przygotowany; sporadycznie prezentuje swe zainteresowania techniczne; stara się oszczędnie gospodarować materiałami i czasem; 6
niekiedy korzysta z różnych źródeł informacji; zna i stosuje zasady BHP. Ocena dostateczna uczeń: częściowo opanował wiedzę i umiejętności przewidziane programem nauczania; rozwiązuje typowe zadania teoretyczne i praktyczne o średnim stopniu trudności; zadania problemowe wykonuje przy pomocy nauczyciela; zna nazwy podstawowych narządzi, przyborów i sprzętu technicznego, poprawnie nimi się posługuje; poprawnie rozpoznaje materiały, określa cechy niektórych z nich; potrafi bezpiecznie i zgodnie z planem wykonywać prace wytwórcze; potrafi stosować zdobyte wiadomości do rozwiązywania typowych zadań z pomocą nauczyciela; potrafi wykonać dokumentację techniczną z nielicznymi błędami; przykłada niewielką wagę do oszczędnego gospodarowania materiałami i czasem; rzadko korzysta z różnych źródeł informacji; zna i stosuje zasady BHP. Ocena dopuszczająca uczeń: posiada duże braki w opanowaniu wiadomości i umiejętności; ma problemy z wykorzystaniem posiadanej wiedzy i umiejętności w praktyce; ma trudności z organizacją własnej pracy; wykonuje prace wytwórcze z licznymi odstępstwami od projektu, niedokładnie i nieestetycznie; rozwiązuje z pomocą nauczyciela typowe zadania o niewielkim stopniu trudności; potrafi bezpiecznie posługiwać się narzędziami, przyborami i sprzętem technicznym; prowadzi dokumentację niestarannie i niesystematycznie; często jest nieprzygotowany do lekcji; mało uwagi poświęca oszczędnemu gospodarowaniu materiałami i czasem; pracuje zgodnie z przepisami BHP, choć czasem je lekceważy. Ocena niedostateczna uczeń: nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w podstawie programowej techniki w danej klasie; braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają dalsze zdobywanie wiedzy z tego przedmiotu; nie jest w stanie wykonać zadań o niewielkim stopniu trudności; nie oddaje prac wytwórczych. Kryteria oceny wiadomości i umiejętności są opracowane przez nauczyciela techniki. Z kryteriami zapoznani są uczniowie i ich rodzice na początku roku szkolnego. 7
VII. DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ Na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej, nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne wynikające z realizowanego przez siebie programu nauczania do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia, u którego stwierdzono zaburzenia i odchylenia rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu się, uniemożliwiające sprostanie tym wymaganiom. W przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego albo indywidualnego nauczania, dostosowanie wymagań edukacyjnych następuje zgodnie z zaleceniami zawartymi w orzeczeniu. Dla ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego tworzony jest IPET. Uczeń mający kłopoty w nauce może zgłosić się do nauczyciela z prośbą o dodatkową pomoc. Jej forma ustalana jest na bieżąco, wspólnie z uczniem. Mogą to być: dodatkowe konsultacje (po uzgodnieniu z nauczycielem), prace ułatwiające i przybliżające zrozumienie problemu, pomoc koleżeńska, współpraca z rodzicami. VIII. OCENIANIE ŚRÓDROCZNE I ROCZNE Określa się trzy oceny bieżące jako minimalną ilość ocen do klasyfikacji, w tym jedną ze sprawdzianu. Ocena na półrocze wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej, ale nauczyciel przy wystawianiu oceny uwzględnia też możliwości i wkład pracy ucznia. O ocenie klasyfikacyjnej decydują: oceny samodzielnej pracy ucznia (sprawdziany, testy, kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, zadania w zeszycie ćwiczeń, prace praktyczne); oceny wspomagające (aktywność na lekcji, prace dodatkowe, udział w konkursach). Ocena roczna jest średnią arytmetyczną średnich arytmetycznych ocen z obu półroczy, przy czym przyjmuje się zaokrąglenia do pełnej oceny od co najmniej 0,7 przedziału. Uczeń ma prawo uzyskać wyższą ocenę okresową z tytułu bardzo dobrych wyników w konkursach technicznych na różnym szczeblu. Uczeń może być nieklasyfikowany z techniki, jeżeli brak jest podstaw do ustalenia oceny klasyfikacyjnej z powodu nieobecności ucznia na zajęciach przekraczającej połowę czasu przeznaczonego na te zajęcia w szkolnym planie nauczania i braku minimalnej ilości ocen cząstkowych. IX. SPOSOBY PRZEKAZYWANIA INFORMACJI ZWROTNEJ Uczniom i rodzicom dostarcza się informacji o osiągnięciach edukacyjnych poprzez: rozmowy indywidualne z uczniem; 8
wpis ocen do dziennika elektronicznego, zeszytu przedmiotowego i zeszytu ćwiczeń; omówienie osiągnięć i postępów w nauce ucznia podczas planowych zebrań lub indywidualnych kontaktów z rodzicami; udostępnianie do wglądu prac pisemnych na życzenie rodzica; kartki z przewidywanymi ocenami klasyfikacyjnymi na miesiąc przed końcem półrocza i roku szkolnego. Sprawdzone i ocenione sprawdziany nauczyciel przechowuje do końca roku szkolnego. X. EWALUACJA Po pierwszym roku, a następnie co 3 lata na zakończenie roku szkolnego odbywa się ewaluacja metod pracy stosowanych na lekcjach oraz przedmiotowych zasad oceniania. Ewentualne zmiany w PZO obowiązują od nowego roku szkolnego. Opracowali: Jadwiga Wojcieszek Jarosław Czubiak 9