Zawód: technik mechanik lotniczy Symbol cyfrowy: 314 [05] STANDARD WYPOSAENIA DYDAKTYCZNEGO PRACOWNI KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO W szkole kształccej w zawodzie technik mechanik lotniczy powinny si znajdowa nastpujce pracownie: I. Pracownia materiałoznawstwa i struktur kompozytowych, II. Pracownia technologii mechanicznej i rysunku technicznego, III. Pracowania aerodynamiki i mechaniki lotu, IV. Pracowania awioniki, V. Pracowania lotniczych zespołów napdowych, VI. Pracownia bada nieniszczcych konstrukcji lotniczych, VII. Pracownia budowy i eksploatacji statków powietrznych. I. Pracownia materiałoznawstwa i struktur kompozytowych Pracownia kształcenia zawodowego technika mechanika lotniczego powinna posiada pomieszczenia do zaj teoretycznych oraz pomieszczenie do zorganizowania stanowisk dydaktycznych, które umoliwi: opanowanie umiejtnoci właciwych dla zawodu oraz wykonanie zadania egzaminacyjnego w etapie praktycznym. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: tablica szkolna czarna 1 szt., tablica biała 1 szt., stolik nauczyciela 1 szt., stoliki uczniowskie z krzesłami (ilo wg potrzeb), szafka-regał na pomoce dydaktyczne 3 szt. (ilo wg potrzeb), przykładowe dokumentacje techniczne (konstrukcyjne, technologiczne i obsługowe), rzutnik foliogramów i ekran, sprzt do prezentacji multimedialnych (rzutnik multimedialny), plansze, foliogramy, filmy dydaktyczne oraz prezentacje komputerowe, drukarka formatów A4-A3. 2. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie stanowisk: w obiekcie budowlanym przeznaczonym na cele dydaktyczne zgodne przepisami Prawa Budowlanego (budynek szkoły, warsztatów, zakładu pracy); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wielko pomieszczenia zalena jest od iloci stanowisk dydaktycznych, naley stosowa właciwy dobór barw pomieszcze, przedmiotów i urzdze, podłogi powinny by stabilne, równe, nie liskie, odporne na cieranie, wykonane z materiału bdcego złym przewodnikiem ciepła, a take łatwe do utrzymania w czystoci, przeciwelektrostatyczne, okna powinny zapewni wystarczajce owietlenie naturalne, owietlenie naturalne (dzienne) pomieszczenia przeznaczonego do prac precyzyjnych powinno spełnia stosunek 1:4 powierzchni okien do powierzchni podłogi, owietlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego do prac bardzo dokładnych wymaga wskanika natenia owietlenia E=500 luksów według PN-84/-02033, drogi komunikacyjne powinny mie co najmniej 1-2m szerokoci, 1
drzwi powinny by otwierane na zewntrz, a midzy pomieszczeniami nie powinno by progów, minimalna wysoko pomieszczenia 3,2m; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: minimalna przestrze dla jednego pracownika nie mniejsza ni 6,4m 3 wolnej objtoci pomieszcze oraz co najmniej 2m 2 wolnej powierzchni podłogi; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: napicie w instalacji 380/230V do zasilania maszyn i urzdze zgodne z PN-IEC 60364, napicie obnione stosowane w lampach owietlenia miejscowego lub lampach przenonych nie moe by wysze ni 24V, wyłczniki rónicowoprdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem woda zimna i ciepła, sprone powietrze, wentylacja powinna zapewni właciwy skład powietrza, ogrzewanie musi zapewni optymaln temperatur pomieszczenia 18 C według PN-82/B-02402. dostp do Internetu. 3. Opis wyposaenia pracowni a. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: stanowisko do prezentacji próbek materiałów konstrukcyjnych lotniczych, stanowisko do prezentacji typowych materiałów stosowanych do napraw uszkodzonych struktur kompozytowych, stanowisko wyposaone w multimedia prezentujce narzdzia i sprzt do produkcji elementów i napraw struktur kompozytowych: nagrzewnice, koce grzewcze, termopary, pompy próniowe z wyposaeniem, formy i wzorniki, zestaw do anodowania kompozytów metalowych, stanowisko do identyfikacji oraz badania własnoci mechanicznych materiałów konstrukcyjnych: elektro-hydrauliczna maszyna wytrzymałociowa (np. MTS), uniwersalna elektro-mechaniczna maszyna wytrzymałociowa (np. Instron), pełzarka dwigniowa (np. ATS), mikroskop metalograficzny, twardociomierze, stanowisko do badania materiałów pod ktem właciwoci technologicznych w konstrukcjach lotniczych, przyrzdy do pomiaru któw, przyrzdy do pomiarów błdów kształtu, wzorce płaskoci i prostoliniowoci, przyrzdy do identyfikacji i pomiarów gwintów i kół zbatych, sprawdziany, szablony; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele i eksponaty czci maszyn i urzdze lotniczych, modele i eksponaty prezentujce stosowane technologie wytwarzania i łczenia konstrukcji lotniczych, programy komputerowe do tworzenia symulacji (zgodnie z kierunkiem kształcenia), modele i eksponaty przykładowych połcze rozłcznych i nierozłcznych, 2
pomoce dydaktyczne (elementy konstrukcji lotniczych, ich przekroje, fragmenty pokry itp.) stosownie do moliwoci, gabloty z próbkami rónych materiałów konstrukcyjnych stosowanych w lotnictwie, w tym strukturalne materiały kompozytowe, a w szczególnoci tkaniny, ywice, wypełniacze, uszczelniacze, materiały technologiczne pomocnicze do wykonywania napraw struktur kompozytowych, a w szczególnoci folie, tkaniny technologiczne, uszczelniacze, gabloty z próbkami materiałów eksploatacyjnych oraz powłok ochronnych stosownie do moliwoci, plansze i tablice prezentujce zastosowanie materiałów kompozytowych w produkcji i remoncie statków powietrznych, plansze i tablice prezentujce oznakowania i właciwoci materiałów konstrukcyjnych, foliogramy lub przerocza typowych uszkodze i wad struktur kompozytowych, przykładowe elementy spryste: mieszki, membrany, spryny rurkowe, gabloty z próbkami materiałów konstrukcyjnych: stale niestopowe, stale stopowe, metale nieelazne i ich stopy, gabloty z próbkami materiałów niemetalowych (tworzywa naturalne i sztuczne), materiały eksploatacyjne: oliwa maszynowa, wazelina, smar grafitowy, tkanina bawełniana; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia: papier do krelenia i drukowania, noniki informacji (dyskietki, płyty CD), próbki do bada wytrzymałociowych ze stopów metali nieelaznych, próbki ywic syntetycznych utwardzonych, próbki tworzyw sztucznych, próbki materiałów kompozytowych, próbki materiałów pokrytych powłokami ochronnymi; d. stanowiska komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni: oprogramowanie komputerowe do pracy z katalogami i zbiorami, edytor graficzny typu CAD z moliwoci wydruku przy pomocy drukarki lub plotera, oprogramowanie komputerowe symulacyjne do okrelania przydatnoci materiałów i elementów konstrukcyjnych; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla pracowni: Polskie Normy dotyczce materiałów konstrukcyjnych, poradnik konstruktora przyrzdów precyzyjnych, katalogi narzdzi, maszyn i urzdze typowych dla zawodu, techniczne rodki kształcenia, filmy dydaktyczne z zakresu prac lusarskich i mechanicznych, foliogramy i fazogramy, karty charakterystyki preparatów niebezpiecznych; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: niezbdne rodki medyczne, opaski uciskowe; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa podrczny sprzt ganiczy, rodki ochrony indywidualnej, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem stanowiskowe instrukcje bhp, ochrony ppo., wentylacja zapewniajca właciwy skład powietrza. 3
II. Pracownia technologii mechanicznej i rysunku technicznego Pracownia powinna umoliwia realizacj poszczególnych etapów projektowania i wykonywania opracowa konstrukcyjnych i technologicznych, umoliwia zastosowanie zasad sporzdzania rysunku technicznego maszynowego, a take odpowiednich technik zapisu w czasie wykonywania odwzorowa konstrukcyjnych. Powinna take umoliwia: kształtowanie umiejtnoci uczniów w zakresie wykonywania i czytania szkiców, uproszcze rysunkowych, typowych połcze stosowanych w maszynach i urzdzeniach, a take wyjania oznaczenia i symbole stosowane na rysunkach, powinna umoliwia posługiwanie si dokumentacj techniczn i technologiczn oraz normami rysunku technicznego. Pracownia powinna umoliwia kształtowanie u uczcych si podstawowych wiadomoci i umiejtnoci z zakresu budowy oraz zasad działania typowych maszyn i urzdze mechanicznych. Pracownia kształcenia zawodowego technika mechanika lotniczego w zakresie technologii mechanicznej i rysunku technicznego powinna posiada pomieszczenia do zaj teoretycznych oraz pomieszczenie do zorganizowania stanowisk dydaktycznych, które umoliwi opanowanie umiejtnoci właciwych dla zawodu oraz wykonanie zadania egzaminacyjnego w etapie praktycznym. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: stół nauczyciela, równoczenie spełniajcy rol stanowiska do demonstracji, stoliki uczniowskie wraz z krzesłami (stanowiska krelarskie), tablica szkolna trójskrzydłowa, tablice magnetyczne, ekran, tablica biała 1 szt., deska krelarska z zestawem przyborów i materiałów krelarskich, rzutnik pisma i przeroczy, telewizor z magnetowidem, szafy i gabloty do przechowywania sprztu i rodków dydaktycznych, modele lub eksponaty typowych maszyn, obrabiarek i urzdze, modele i eksponaty prezentujce stosowane technologie, przykładowe dokumentacje techniczne, stanowisko do projektowania konstrukcji mechanicznych, rzutnik foliogramów i ekran, sprzt do prezentacji multimedialnych (rzutnik multimedialny), foliogramy, plansze, tabele tematyczne, wykresy, schematy dotyczce treci programowych, kształtowania umiejtnoci rysowania, szkicowania, czytania rysunków, foliogramy, plansze, tabele tematyczne, wykresy, schematy dotyczce treci programowych, kształtowania umiejtnoci projektowania i wytwarzania, filmy dydaktyczne oraz prezentacje komputerowe, drukarka formatów A3 (ploter), skaner, kopiarka. 2. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie stanowisk: w obiekcie budowlanym przeznaczonym na cele dydaktyczne, zgodnie z przepisami Prawa Budowlanego (budynek szkoły, warsztatów); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wielko pomieszczenia zalena jest od iloci stanowisk dydaktycznych, naley stosowa właciwy dobór barw pomieszcze, przedmiotów i urzdze, podłogi powinny by stabilne, równe, nie liskie, odporne na cieranie, wykonane z materiału bdcego złym przewodnikiem ciepła, a take łatwe do utrzymania w czystoci, 4
okna powinny zapewni wystarczajce owietlenie naturalne, drogi komunikacyjne powinny mie co najmniej 2m szerokoci, drzwi powinny by otwierane na zewntrz, a midzy pomieszczeniami nie powinno by progów, minimalna wysoko pomieszczenia 3,2m; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: minimalna przestrze dla jednego pracownika nie mniejsza ni 6,4m 3 wolnej objtoci pomieszcze oraz co najmniej 2m 2 wolnej powierzchni podłogi; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: napicie w instalacji 380/230V do zasilania maszyn i urzdze zgodne z PN-IEC 60364, napicie obnione stosowane w lampach owietlenia miejscowego lub lampach przenonych nie moe by wysze ni 24V, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem owietlenie naturalne (dzienne) pomieszczenia przeznaczonego do prac precyzyjnych powinno spełnia stosunek 1:4 powierzchni okien do powierzchni podłogi, owietlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego do prac bardzo dokładnych wymaga wskanika natenia owietlenia E=500 luksów według PN-84/-02033, woda zimna i ciepła, sprone powietrze, wentylacja powinna zapewni właciwy skład powietrza, ogrzewanie musi zapewni optymaln temperatur pomieszczenia 16 C według PN-82/B-02402, dostp do Internetu. 3. Opis wyposaenia pracowni a. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: przybory do rysowania, materiały rysunkowe i pomocnicze, jak wzorniki do rysowania i inne urzdzenia ułatwiajce sprawne wykonywanie prac rysunkowych na kadym stanowisku uczniowskim, przyrzdy do pomiaru długoci: suwmiarki, mikrometr, czujniki zegarowe, przyrzdy do pomiaru któw, przyrzdy do pomiaru błdów kształtu, wzorce płaskoci i prostoliniowoci, przyrzd do pomiarów chropowatoci, wzorce chropowatoci do okrelania chropowatoci powierzchni elementów maszynowych przez porównywanie jej z powierzchniami wzorców, testery i specjalistyczny sprzt diagnostyczny, przyrzdy do identyfikacji i pomiarów gwintów i kół zbatych, sprawdziany, szablony; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: programy komputerowe do tworzenia symulacji (zgodnie z kierunkiem kształcenia), zestaw modeli i rysunków klasy: wałek, tuleja, dwignia, tarcza, korpus, elementy płaskie i drobne, łoyska, przekładnie, hamulce, sprzgła, zestaw modeli wspomagajcych kształtowanie wyobrani przestrzennej, modele i eksponaty przykładowych połcze rozłcznych i nierozłcznych, modele ilustrujce rzutowanie prostoktne, widoki, przekroje, wymiarowanie itp., rysunki ilustrujce wymiarowanie półfabrykatów, np.: odlewów, odkuwek, znaki umowne i wymiary charakterystyczne płaskowników, kształtowników, drutu i blach, waniejsze stopnie, znaki i skróty umowne uproszcze w rysunku maszynowych, jak np.: łoyska toczne, gwinty, ruby, nakrtki, podkładki, połczenia za pomoc 5
tych łczników, spoiny i połczenia spawane, zgrzeiny i połczenia zgrzewane, luty i połczenia lutowane, połczenia nitowane itp., rysunki montaowe maszyn, urzdze, zespołów i mechanizmów z uwagami dotyczcymi, np.: obróbki cieplnej, powłok, współdziałania z innymi czciami, pasowania lub obróbki w złoeniu z inn czci itp., przykłady przyrzdów i uchwytów, ich literowe oznaczenia oraz przykłady zastosowania umownych oznacze zamocowania przedmiotów obrabianych, modele mechanizmów precyzyjnych, gabloty z próbkami materiałów konstrukcyjnych (surówki odlewane, odkuwki, wytłoczki i wykroje, surówki spawane, zgrzewane i klejone), elementy złczne mechaniczne, elementy złczne pneumatyczne i hydrauliczne, stanowiska symulacji usterek i awarii maszyn i urzdze, przykładowe eksponaty urzdze pomiarowych (modele pełne, przekroje), schematy procesów produkcyjnych oraz ramowe procesy technologiczne obróbki charakterystycznych czci: wałek, tuleja, tarcza, dwignia, korpus, a take drobne elementy maszyn i urzdze, schematy procesów montaowych, gabloty z modelami i przekrojami waniejszych czci maszyn i mechanizmów, przykładowe schematy systemu planowo-zapobiegawczych napraw i obsług, gabloty z próbkami materiałów stosowanych w obróbce czci i naprawie, gabloty z oznaczonymi próbkami materiałów eksploatacyjnych (smarów, olejów, cieczy chłodzco-smarujcych, paliw), gabloty z przykładami typowych łczników i połcze czci maszyn, gabloty z przykładami narzdzi skrawajcych z geometri ostrza, gabloty z przykładami tolerancji: wymiarów, kształtu i połoenia, chropowatoci powierzchni, któw, przekładni zbatych, łoysk lizgowych i tocznych, hamulców, sprzgieł stosowanych w konstrukcjach lotniczych; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia oraz podczas egzaminu zawodowego: papier do krelenia i drukowania, noniki informacji (dyskietki, płyty CD), próbki materiałów do bada, próbki klejów konstrukcyjnych, płyny i smary stosowane w eksploatacji maszyn i urzdze mechanicznych; d. stanowiska komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni: oprogramowanie komputerowe do pracy z katalogami i zbiorami, edytor graficzny typu CAD z moliwoci wydruku przy pomocy drukarki lub plotera, oprogramowanie do opracowywania wyników pomiarów, przykłady komputerowych opracowa technologii obróbki, naprawy, montau itp.; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla pracowni: Polskie Normy dotyczce materiałów konstrukcyjnych, zestaw norm rysunkowych, poradnik konstruktora przyrzdów precyzyjnych, katalogi narzdzi, maszyn i urzdze typowych dla zawodu, techniczne rodki kształcenia, filmy dydaktyczne z zakresu prac lusarskich i mechanicznych, foliogramy i fazogramy, filmy dydaktyczne z zakresu obróbki wiórowej, plastycznej i erozyjnej, wzorcowe przykłady opracowa z zakresu: zasad tworzenia rysunku technicznego, zasad szkicowania elementów maszynowych, zasad wymiarowania, oznaczania chropowatoci powierzchni, pasowa i tolerancji, uproszcze rysunkowych, dokumentacji konstrukcyjnej; 6
f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: niezbdne rodki medyczne, opaski uciskowe; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa podrczny sprzt ganiczy, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem stanowiskowe instrukcje bhp, ochrony ppo., wentylacja zapewniajca właciwy skład powietrza, instrukcje stanowiskowe oraz instrukcje obsługi urzdze, zabezpieczenia techniczne stanowisk i urzdze. III. Pracowania aerodynamiki i mechaniki lotu Pracownia kształcenia zawodowego technika mechanika lotniczego powinna posiada pomieszczenia do zaj teoretycznych oraz pomieszczenie do zorganizowania stanowisk dydaktycznych, które umoliwi opanowanie umiejtnoci właciwych dla zawodu oraz wykonanie zadania egzaminacyjnego w etapie praktycznym. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: miejsce pracy dla nauczyciela (stół, równoczenie spełniajcy rol stanowiska do demonstracji), miejsca pracy dla uczniów (stoliki wraz z krzesłami wg potrzeb), szafy i gabloty do przechowywania sprztu i rodków dydaktycznych, tablica szkolna czarna trójskrzydłowa, tablica magnetyczna, tablica biała, ekran, rzutnik foliogramów, tablice pogldowe, telewizor z DVD lub magnetowidem, stanowiska komputerowe (7 + 1) z oprogramowaniem i z dostpem do Internetu urzdzenie wielofunkcyjne (drukarka-skaner-kopiarka), biblioteczka zawodowa wyposaona w: obowizujce przepisy lotnicze, poradniki z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu, albumy, zestawy norm (np.: polskie i unijne normy tematycznie zwizane ze stanowiskiem), katalogi (np.: katalogi maszyn i urzdze tematycznie zwizanych ze stanowiskiem), instrukcje (np.: bhp i ochrony ppo., obsługi danego stanowiska), przepisy (np.: bhp i ochrony ppo. dotyczce ochrony rodowiska), czasopisma zawodowe, filmy dydaktyczne, przerocza, foliogramy, modele, makiety i fotografie pogldowe z zakresu z zakresu aerodynamiki i mechaniki lotu. 2. Opisy infrastruktury pracowni a. usytuowanie stanowisk: w obiekcie budowlanym przeznaczonym na cele dydaktyczne zgodnym z przepisami Prawa Budowlanego (budynek szkoły, warsztatów, zakładu pracy); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: 7
jasne przestronne pomieszczenie o minimalnej wysokoci 3,2m, wielko pomieszczenia zalena od iloci stanowisk dydaktycznych, właciwy dobór barw pomieszcze, przedmiotów i urzdze, podłogi stabilne, równe, nie liskie, odporne na cieranie, wykonane z materiału bdcego złym przewodnikiem ciepła, a take łatwe do utrzymania w czystoci, okna które zapewniaj wystarczajce owietlenie naturalne, główne owietlenie sztuczne, miejscowe owietlenie przy stanowiskach do wykonywania wicze, drogi komunikacyjne co najmniej 1-2m szerokoci, drzwi otwierane na zewntrz, midzy pomieszczeniami nie powinno by progów; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: powinna zapewni swobodne wykonanie czynnoci; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: napicie w instalacji 380/230V do zasilania maszyn i urzdze zgodne z PN-IEC 60364, napicie obnione stosowane w lampach owietlenia miejscowego lub lampach przenonych nie moe by wysze ni 24V, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem owietlenie naturalne (dzienne) pomieszczenia przeznaczonego do prac powinno spełnia stosunek 1:4 powierzchni okien do powierzchni podłogi, owietlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego do prac bardzo dokładnych wymaga wskanika natenia owietlenia E=500 luksów według PN-84/-02033, woda zimna i ciepła, wentylacja zapewniajca właciwy skład powietrza, ogrzewanie zapewniajce optymaln temperatur pomieszczenia 16 C według PN-82/B-02402; c. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe i inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, podrczny sprzt ganiczy. 3. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla danej pracowni: stanowisko do wizualizacji przepływów aerodynamiczny tunel dymowy, stanowisko do badania rozkładu cinie i prdkoci przepływu, stanowisko do badania przyczyn powstawania momentu skrcajcego. 4. Opisy wyposaenia stanowisk: 4.1. Stanowisko do wizualizacji przepływów aerodynamiczny tunel dymowy a. wykaz modeli, symulatorów, fantomów:: model działajcy tunelu aerodynamicznego z obiegiem otwartym, model działajcy tunelu aerodynamicznego z obiegiem zamknitym, modele podstawowych przyrzdów do pomiaru prdkoci przepływu: kryza pomiarowa dla małych prdkoci przepływu od 0,05 2 m/s, rurka spitrzeniowa Pitot-Prandtla dla zakresu pomiaru prdkoci przepływu od 2 40 m/s, modele manometrów projekcyjnych (np. typu Betz) do pomiaru cinienia dynamicznego na rurce spitrzeniowej i kryzie pomiarowej, model barometru rtciowego precyzyjnego (np. firmy Lambrecht), model psychrometru (np. Hassmana) do okrelenia aktualnej gstoci powietrza, 8
prezentacja multimedialna systemu komputerowego, który generuje protokół pomiarowy lub wiadectwo wzorcowania dla danego typu anemometru, modele lub eksponaty anemometrów rcznych i stacjonarnych, m.in.: skrzydełkowych, czaszowych, ultradwikowych, termoanemometrów, modele statków powietrznych (szybowców, samolotów, migłowców) odzwierciedlajce rónorodno rozwiza aerodynamicznych i konstrukcyjnych statków powietrznych, modele czci składowych statków powietrznych (skrzydeł, stateczników, łopat, migiełek i innych) przeznaczonych do wizualizacji przepływu; b. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: filmy, zdjcia, prezentacje multimedialne wizualizacji niektórych form przepływu, filmy, zdjcia, prezentacje multimedialne innych prób i bada moliwych do przeprowadzenia na tym stanowisku, plansze pionowy przekrój atmosfery, zasada wzgldnoci ruchu: na przykładzie ruchu walca wzgldem nieruchomego orodka i poruszajcego si orodka wzgldem nieruchomego walca, porównania sił nonych (wytwarzanych na: nieobracajcym si walcu, płaskiej płytce, zakrzywionej płytce i profilu lotniczym), charakterystyki geometryczne i aerodynamiczne wybranych profili aerodynamicznych, tablice - atmosfery wzorcowej i z właciwociami fizycznymi tej atmosfery, rónych obrysów płatów lotniczych; c. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa wykaz instrukcji oraz instrukcje obsługi stanowiska i instrukcje sprawdze poszczególnych przyrzdów znajdujcych si na stanowisku. 4.2. Stanowisko do badania rozkładu cinie i prdkoci przepływu a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stabilizator cinienia całkowitego, urzdzenie do sprawdzania dronoci i szczelnoci instalacji powietrznej cinienia statycznego i dynamicznego, eksponaty lub modele podstawowych przyrzdów cinieniowych, wykaz przyrzdów, narzdzi bdcych na wyposaeniu stanowiska, zestaw narzdzi manipulacyjnych (np. klucze, wkrtaki, szczypce) tak dobrany, aby była moliwo wykonania niezbdnych prac technicznych, elementy sterownicze (widoczne i oznakowane zgodnie z polsk norm); b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw modeli do demonstracji na stanowisku rozkładu cinie i prdkoci przepływu; c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: plansze ilustrujce, np. powstawanie sił aerodynamicznych; oporów tarcia, kształtu, indukowanego, interferencyjnego, szczelinowego, tablice lub wykresy zalenoci współczynnika oporu i siły nonej od rónych któw natarcia profili aerodynamicznych, zbiór programów i innych dokumentów elektronicznych do prezentacji wspomagajcej zakresy sprawdze stanowiskowych; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa wykaz instrukcji oraz instrukcje obsługi stanowiska i instrukcje sprawdze poszczególnych przyrzdów znajdujcych si na stanowisku. 9
4.3. Stanowisko do badania przyczyn powstawania momentu skrcajcego a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: urzdzenie wywołujce moment skrtny (lub obrotowy), tensometry elektryczne (np. oporowe, indukcyjne, pojemnociowe, elektrodynamiczne, piezoelektryczne), tensometry mechaniczne (np. mechaniczne, optyczno-mechaniczne, strunowe), elementy sterownicze (widoczne i oznakowane zgodnie z Polsk Norm), urzdzenia do awaryjnego zatrzymania maszyn i urzdze (w razie wystpienia zagroenia); b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw modeli do demonstracji przyczyn powstawania momentu skrcajcego; c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: plansze i foliogramy ilustrujce przyczyny powstawania momentu skrcajcego, siły i moment działajce na profil lotniczy, zbiór programów i innych dokumentów elektronicznych do prezentacji wspomagajcej zakresy sprawdze stanowiskowych; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa wykaz instrukcji oraz instrukcje obsługi stanowiska i instrukcji sprawdze poszczególnych przyrzdów obowizujcych na stanowisku. IV. Pracowania awioniki Pracownia kształcenia zawodowego mechanika lotniczego powinna posiada pomieszczenia do zaj teoretycznych oraz pomieszczenie do zorganizowania stanowisk dydaktycznych, które umoliwi opanowanie umiejtnoci właciwych dla danego zawodu oraz wykonanie zadania egzaminacyjnego w etapie praktycznym. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: miejsce pracy dla nauczyciela (stół, równoczenie spełniajcy rol stanowiska do demonstracji), miejsca pracy dla uczniów (stoliki wraz z krzesłami wg potrzeb), szafy i gabloty do przechowywania sprztu i rodków dydaktycznych, tablica szkolna czarna trójskrzydłowa, tablica magnetyczna, tablica biała, ekran, rzutnik foliogramów, tablice pogldowe, telewizor z DVD lub magnetowidem, stanowiska komputerowe (7 + 1) z oprogramowaniem i z dostpem do Internetu, urzdzenie wielofunkcyjne (drukarka-skaner-kopiarka), biblioteczka zawodowa wyposaona w: obowizujce przepisy lotnicze, poradniki z zakresu awioniki, albumy, zestawy norm (np. polskie i unijne normy tematycznie zwizane ze stanowiskiem), katalogi (np. katalogi maszyn i urzdze tematycznie zwizanych ze stanowiskiem), instrukcje (np. bhp i ochrony ppo., obsługi stanowiska), przepisy (np.: bhp i ochrony ppo. dotyczce ochrony rodowiska), 10
czasopisma zawodowe, filmy dydaktyczne, przerocza, foliogramy, modele, makiety i fotografie pogldowe z zakresu awioniki. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla pracowni: stanowisko do sprawdzania podstawowych przyrzdów pilotaowych i nawigacyjnych, przyrzdów kontroli pracy zespołu napdowego i wyposaenia radioelektroniki, stanowisko do sprawdzania automatyki lotniczej (np. układu automatycznego ogrzewania szyb, automatu sterowania instalacj przeciwoblodzeniow), stanowisko do sprawdzania wyposaenia elektrycznego (np. silników, prdnic, przetwornic). 3. Opisy infrastruktury pracowni a. usytuowanie stanowisk: w obiekcie budowlanym przeznaczonym na cele dydaktyczne zgodnym z przepisami Prawa Budowlanego (budynek szkoły, warsztatów, zakładu pracy); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: jasne przestronne pomieszczenie o minimalnej wysokoci 3,2m, wielko pomieszczenia zalena od iloci stanowisk dydaktycznych, właciwy dobór barw pomieszcze, przedmiotów i urzdze, podłogi stabilne, równe, nie liskie, odporne na cieranie, wykonane z materiału bdcego złym przewodnikiem ciepła, a take łatwe do utrzymania w czystoci, okna które zapewniaj wystarczajce owietlenie naturalne, główne owietlenie sztuczne, miejscowe owietlenie przy stanowiskach do wykonywania wicze, drogi komunikacyjne co najmniej 1-2m szerokoci, drzwi otwierane na zewntrz, midzy pomieszczeniami nie powinno by progów; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: powinna zapewni swobodne wykonanie czynnoci; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: napicie w instalacji 380/230V do zasilania maszyn i urzdze zgodne z PN-IEC 60364, napicie obnione stosowane w lampach owietlenia miejscowego lub lampach przenonych nie moe by wysze ni 24V, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem owietlenie naturalne (dzienne) pomieszczenia przeznaczonego do prac powinno spełnia stosunek 1:4 powierzchni okien do powierzchni podłogi, owietlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego do prac bardzo dokładnych wymaga wskanika natenia owietlenia E=500 luksów według PN-84/-02033, woda zimna i ciepła, wentylacja zapewniajca właciwy skład powietrza, ogrzewanie zapewniajce optymaln temperatur pomieszczenia 16 C według PN-82/B-02402; c. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe i inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, podrczny sprzt ganiczy. 4. Opisy wyposaenia stanowisk: 11
4.1. Stanowisko do sprawdzania podstawowych przyrzdów pilotaowych i nawigacyjnych, przyrzdów kontroli pracy zespołu napdowego i wyposaenia radioelektroniki a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: testery (urzdzenia przenone) do sprawdzania konkretnych grup przyrzdów, stoiska (urzdzenia stacjonarne) do sprawdzania konkretnych grup przyrzdów, eksponaty lub modele: kompasów lotniczych, busoli, elektronicznych rejestratorów parametrów lotu, automatycznych pilotów, prdkociomierzy prdkoci poziomej i ktowej, wysokociomierzy, wariometrów, zakrtomierzy, sztucznych horyzontów (kontroler lotu), zestaw przyrzdów pilotaowych i nawigacyjnych obowizujcych do demonstracji sprawdze na stanowisku (np. przyrzdów cinieniowych prdkociomierz, wariometr, wysokociomierz; nadajników cinienia i temperatury; paliwomierzy; przepływomierzy; obrotomierzy; wskaników ktowego wychylenia i połoenia elementów sterowania; przyrzdów giroskopowych sztuczny horyzont, girobusola), zestaw narzdzi manipulacyjnych (np. klucze, wkrtaki, szczypce, stacje lutownicze itp.); b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: zestaw mierników wielkoci elektrycznych i nieelektrycznych (np. multimetry, przyrzdy suwmiarkowe, mikrometryczne, czujniki zegarowe, itp.); c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: prezentacje multimedialne systemów do odczytu danych z rejestratorów lotniczych, schematy, opisy działania urzdze nawigacji satelitarnej GPS, zbiór programów i innych dokumentów elektronicznych do prezentacji wspomagajcej zakresy sprawdze stanowiskowych, plansze lotnicze przyrzdów i ich schematów wewntrznych; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa wykaz instrukcji bhp i ochrony ppo., instrukcji obsługi stanowiska i instrukcji sprawdze poszczególnych przyrzdów znajdujcych si na stanowisku. 4.2. Stanowisko do sprawdzania automatyki lotniczej a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stoisko lub tester do sprawdzania autopilota, pneumatyczne urzdzenie przeciwoblodzeniowe z demontau, elektryczne urzdzenie przeciwoblodzeniowe z demontau, przenone urzdzenia zasilajce (np. do zasilania instalacji elektrycznej, pneumatycznej), automat elektryczny do wywoływania okresowych zasilajcych impulsów prdu, elementy sterownicze (widoczne i oznakowane zgodnie z Polsk Norm), urzdzenia do awaryjnego zatrzymania maszyn i urzdze (w razie wystpienia zagroenia); b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: zestaw mierników wielkoci elektrycznych i nieelektrycznych (np. multimetry, przyrzdy suwmiarkowe, mikrometryczne, czujniki zegarowe, itp.), zestaw układów automatyki lotniczej obowizujcych do demonstracji sprawdze na stanowisku (np. układu automatycznego ogrzewania szyb, automatu sterowania instalacj przeciwoblodzeniow, automatyczny stabilizator lotu); 12
c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: zbiór programów i innych dokumentów elektronicznych do prezentacji wspomagajcej zakresy sprawdze stanowiskowych, plansze z zakresu automatyki lotniczej; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa wykaz instrukcji bhp i ochrony ppo., instrukcji obsługi stanowiska i instrukcji sprawdze poszczególnych przyrzdów znajdujcych si na stanowisku. 4.3. Stanowisko do sprawdzania wyposaenia elektrycznego a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: stoisko do sprawdzania przyrzdów pokładowych, radiostacji, nadajników, stoiska lub testery do sprawdzania prawidłowoci pracy systemów radionawigacyjnych, testery do sprawdzania urzdze przełczajcych, regulatorów napicia, elementy przyrzdów elektrycznych (np. potencjometry, logometry, układy mostkowe, nadajniki indukcyjne), lotnicze ródła zasilania (np. zestawy akumulatorów), zestaw wyposaenia elektrycznego przeznaczonego do demonstracji sprawdze na stanowisku [np. silniki i prdnice elektryczne, zawory elektromechaniczne, przetwornice napicia z +28V na ~115V (jedno- i trzyfazowe), przetwornice, itp.], zestaw narzdzi manipulacyjnych (np. klucze, wkrtaki, szczypce, stacje lutownicze itp.), elementy sterownicze (widoczne i oznakowane zgodnie z Polsk Norm), urzdzenia do awaryjnego zatrzymania maszyn i urzdze (w razie wystpienia zagroenia); b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: zestaw mierników wielkoci elektrycznych i nieelektrycznych (np. multimetry, przyrzdy suwmiarkowe, mikrometryczne, czujniki zegarowe, szczelinomierze itp.); c. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: plansze lotnicze wyrobów elektrycznych, wewntrznych schematów elektrycznych itp., zbiór programów i innych dokumentów elektronicznych do prezentacji wspomagajcej zakresy sprawdze stanowiskowych; d. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa wykaz instrukcji bhp i ochrony ppo., instrukcji obsługi stanowiska i instrukcji sprawdze poszczególnych przyrzdów znajdujcych si na stanowisku. V. Pracowania lotniczych zespołów napdowych Pracownia kształcenia zawodowego technika mechanika lotniczego powinna posiada pomieszczenia do zaj teoretycznych oraz pomieszczenie do zorganizowania stanowisk dydaktycznych, które umoliwi opanowanie umiejtnoci właciwych dla zawodu oraz wykonanie zadania egzaminacyjnego w etapie praktycznym. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: miejsce pracy dla nauczyciela (stół, równoczenie spełniajcy rol stanowiska do demonstracji), miejsca pracy dla uczniów (stoliki wraz z krzesłami wg potrzeb), szafy i gabloty do przechowywania sprztu i rodków dydaktycznych, tablica szkolna czarna trójskrzydłowa, tablica magnetyczna, 13
tablica biała, ekran, rzutnik foliogramów, tablice pogldowe, telewizor z DVD lub magnetowidem, stanowiska komputerowe (7 + 1) z oprogramowaniem i z dostpem do Internetu, urzdzenie wielofunkcyjne (drukarka-skaner-kopiarka), biblioteczka zawodowa wyposaona w: obowizujce przepisy lotnicze, poradniki z zakresu lotniczych zespołów napdowych, albumy, zestawy norm (np. polskie i unijne normy tematycznie zwizane ze stanowiskiem), katalogi (np. katalogi maszyn i urzdze tematycznie zwizanych ze stanowiskiem), instrukcje (np. bhp i ochrony ppo., obsługi danego stanowiska), przepisy (np. bhp i ochrony ppo. dotyczce ochrony rodowiska), czasopisma zawodowe, filmy dydaktyczne, przerocza, foliogramy, modele, makiety i fotografie pogldowe z zakresu budowy i eksploatacji lotniczych zespołów napdowych oraz zestaw plansz i rysunków rónych typów silników lotniczych i przekładni. 2. Wykaz niezbdnych stanowisk dydaktycznych właciwych dla pracowni: stanowisko z eksponatem turbinowego silnika lotniczego, stanowisko z eksponatem lotniczej przekładni napdowej. 3. Opisy infrastruktury pracowni a. usytuowanie stanowisk: w obiekcie budowlanym przeznaczonym na cele dydaktyczne zgodnym z przepisami Prawa Budowlanego (budynek szkoły, warsztatów, zakładu pracy); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: jasne przestronne pomieszczenie o minimalnej wysokoci 3,2m, wielko pomieszczenia zalena od iloci stanowisk dydaktycznych, właciwy dobór barw pomieszcze, przedmiotów i urzdze, podłogi stabilne, równe, nie liskie, odporne na cieranie, wykonane z materiału bdcego złym przewodnikiem ciepła, a take łatwe do utrzymania w czystoci, okna, które zapewniaj wystarczajce owietlenie naturalne, główne owietlenie sztuczne, miejscowe owietlenie przy stanowiskach do wykonywania wicze, drogi komunikacyjne co najmniej 1-2m szerokoci, drzwi otwierane na zewntrz, midzy pomieszczeniami nie powinno by progów; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: powinna zapewni swobodne wykonanie czynnoci; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: napicie w instalacji 380/230V do zasilania maszyn i urzdze zgodne z PN-IEC 60364, napicie obnione stosowane w lampach owietlenia miejscowego lub lampach przenonych nie moe by wysze ni 24V, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem owietlenie naturalne (dzienne) pomieszczenia przeznaczonego do prac powinno spełnia stosunek 1:4 powierzchni okien do powierzchni podłogi, 14
owietlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego do prac bardzo dokładnych wymaga wskanika natenia owietlenia E=500 luksów według PN-84/-02033 woda zimna i ciepła, wentylacja zapewniajca właciwy skład powietrza, ogrzewanie zapewniajce optymaln temperatur pomieszczenia 16 C według PN-82/B-02402; e. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: apteczka zaopatrzona w rodki opatrunkowe, przeciwbólowe i inne podstawowe leki wraz z instrukcj ich uycia; f. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa rodki i sprzt do utrzymania czystoci na stanowisku, podrczny sprzt ganiczy. 4. Opisy wyposaenia stanowisk: 4.1. Stanowisko z eksponatem turbinowego silnika lotniczego a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: zdemontowany silnik (z przekrojami) majcy swobodn turbin (np. o małej lub duej mocy), zestaw narzdzi manipulacyjnych (np. klucze, wkrtaki, szczypce, itp.); b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: zestaw przyrzdów pomiarowych i obserwacyjnych (np. przyrzdy suwmiarkowe, mikrometryczne, czujniki zegarowe, szczelinomierze, lupy, itp.); c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw modeli-przekrojów poszczególnych zespołów i/lub elementów wchodzcych w skład rónych silników migłowcowych i samolotowych, np.: turbin napdowych, sprarek silnikowych, wałów turbiny napdowej, komór spalania, zaworów stosowanych na silnikach lotniczych, łoyskowania silnika, łopatek wirnikowych, wtryskiwaczy, układy olejenia silników, odpylaczy powietrza wlotowego do silnika; d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: plansze zestawienia parametrów technicznych rónych silników lotniczych, schematy podstawowych układów konstrukcyjnych turbinowych silników migłowych i migłowcowych, schematy przepływowe turbinowych silników migłowych i migłowcowych, wykresy obiegów rzeczywistych turbinowego silnika migłowego w rónych układach pracy, plansze i tablice ilustrujce ograniczenia eksploatacyjne i przepisy bezpieczestwa podczas obsługi silników lotniczych, zbiór programów i innych dokumentów elektronicznych do prezentacji wspomagajcej zakresy demonstracji stanowiskowych. 4.2. Stanowisko z eksponatem lotniczej przekładni napdowej a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: przekładnie z demontau (np. przekładnia główna, poredniczca, kocowa zespołu migła ogonowego itp.), 15
zestaw narzdzi manipulacyjnych (np. klucze, wkrtaki, szczypce, itp.); b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: zestaw przyrzdów pomiarowych i obserwacyjnych (np. przyrzdy suwmiarkowe, mikrometryczne, czujniki zegarowe, szczelinomierze, lupy, itp.); c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: zestaw modeli-przekrojów poszczególnych zespołów i/ lub elementów wchodzcych w skład rónych przekładni lotniczych, np.: układów olejenia przekładni, zaworów stosowanych w przekładniach lotniczych, urzdze do pomiaru momentu obrotowego, przekładni redukcyjnych (np. prostych, rozgałnych, obiegowych, migieł przeciwbienych, wirników nonych migłowców); d. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla stanowiska: plansze zestawienia parametrów technicznych rónych przekładni lotniczych, schematy kinematyczne przekładni samolotowych i migłowcowych, rysunki konstrukcyjne przekładni lotniczych, wykresy obiegów rzeczywistych turbinowego silnika migłowego w rónych układach pracy, plansze i tablice ilustrujce ograniczenia eksploatacyjne i przepisy bezpieczestwa podczas obsługi lotniczych zespołów napdowych, zbiór programów i innych dokumentów elektronicznych do prezentacji wspomagajcej zakresy demonstracji stanowiskowych. VI. Pracownia bada nieniszczcych konstrukcji lotniczych Pracownia kształcenia zawodowego technika mechanika lotniczego powinna posiada pomieszczenia do zaj teoretycznych oraz pomieszczenie do zorganizowania stanowisk dydaktycznych, które umoliwi opanowanie umiejtnoci właciwych dla zawodu oraz wykonanie zadania egzaminacyjnego w etapie praktycznym. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: tablica szkolna czarna 1 szt., stolik nauczyciela 1 szt., stoliki uczniowskie z krzesłami (ilo wg potrzeb), szafka-regał na pomoce dydaktyczne (ilo wg potrzeb), aparatura do bada wiroprdowych (np. INSTITUT DR. FÖRSTER), aparatura do bada ultradwikowych (np. UNIPAN, INCO), aparatura do bada magnetycznych (np. DMS, MAGNAFLUX), aparat rentgenowski (np. ANDREX 300), zestaw do bada fibroskopowych (np. OLYMPUS), zestawy specjalistycznych odczynników do bada penetracyjnych (np. HELLING i MR-CHEMIE), przykładowe dokumentacje i protokoły przeprowadzonych bada nieniszczcych, rzutnik foliogramów i ekran, sprzt do prezentacji multimedialnych (rzutnik multimedialny), drukarka. 2. Opis infrastruktury pracowni: a. usytuowanie stanowisk: w obiekcie budowlanym przeznaczonym na cele dydaktyczne i przemysłowe zgodne przepisami Prawa Budowlanego (lotniczy zakład pracy); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wielko pomieszczenia zalena jest od iloci stanowisk badawczych, 16
naley stosowa właciwy dobór barw pomieszcze, przedmiotów i urzdze, podłogi powinny by stabilne, równe, nie liskie, odporne na cieranie, wykonane z materiału bdcego złym przewodnikiem ciepła, a take łatwe do utrzymania w czystoci, okna powinny zapewni wystarczajce owietlenie naturalne, drogi komunikacyjne powinny zapewnia transport elementów konstrukcji lotniczych, drzwi powinny by otwierane na zewntrz, a midzy pomieszczeniami nie powinno by progów, minimalna wysoko pomieszczenia zalena od gabarytów badanych elementów; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: minimalna przestrze dla jednego pracownika uzaleniona od wyposaenia technicznego stanowiska badawczego; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: napicie w instalacji 380/230V do zasilania maszyn i urzdze zgodne z PN-IEC 60364, napicie obnione stosowane w lampach owietlenia miejscowego lub lampach przenonych nie moe by wysze ni 24V, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem owietlenie naturalne (dzienne) pomieszczenia przeznaczonego do prac precyzyjnych powinno spełnia stosunek 1:4 powierzchni okien do powierzchni podłogi, owietlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego do prac bardzo dokładnych wymaga wskanika natenia owietlenia E=500 luksów według PN-84/-02033, woda zimna i ciepła, sprone powietrze, wentylacja powinna zapewni właciwy skład powietrza, ogrzewanie musi zapewni optymaln temperatur pomieszczenia 16 C według PN-82/B-02402, dostp do Internetu. 3. Opis wyposaenia pracowni a. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: stanowisko do bada ultradwikowych: defektoskop ultradwikowy analogowy, defektoskop ultradwikowy cyfrowy, stanowisko do bada metod prdów wirowych (EC) do wykrywania i oceny wad podpowierzchniowych zmczeniowych i korozyjnych elementów konstrukcyjnych samolotów (sondy rónicujce i wielorónicujce EC typu LEOTEST, sondy MDF, głowice ktowe fal podłunych do techniki TOFD), stanowisko do bada metod magnetyczn: defektoskopy magnetyczne stacjonarne, defektoskopy magnetyczne przenone, stanowisko do bada radiologicznych: defektoskopy izotopowe, defektoskopy rentgenowskie, stanowisko do bada metodami penetracyjnymi, stanowisko do bada metod fibroskopow, stanowisko do bada metod magnetyczno-luminescencyjno-mikroskopow, stanowisko do badania poroskopii, aparatura i osprzt techniczny niezbdny do przeprowadzenia okrelonych typów bada; b. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: 17
modele i eksponaty elementów konstrukcji lotniczych (wrgi, ebra, dwigary, elementy pokry), modele, eksponaty i zdjcia prezentujce typowe i nietypowe wykryte wady materiałów konstrukcyjnych, modele i eksponaty prezentujce elementy konstrukcji lotniczych z wadami wynikajcymi ze stosowanych okrelonych technologii wytwarzania i łczenia (po obróbce plastycznej, cieplnej, spawaniu, klejeniu), filmy, zdjcia i schematy zmechanizowanych systemów ultradwikowych, próbki badanych elementów statków powietrznych z wykrytymi wadami, fotografie oraz zdjcia rentgenowskie wykrytych wad, filmy wideo ilustrujce technologie wykonywania bada poszczególnymi metodami, modele i eksponaty połcze lotniczych z wykrytymi wadami (spoin, zgrzein), pomoce dydaktyczne (elementy konstrukcji lotniczych, ich przekroje, fragmenty pokry itp.) stosownie do moliwoci, plansze i tablice prezentujce wyniki bada poszczególnymi metodami nieniszczcymi, foliogramy lub przerocza typowych uszkodze i wad struktur kompozytowych, gabloty z próbkami ze stopów aluminium z wykrytymi wadami wynikajcymi z błdów obróbki cieplnej, plastycznej; c. wykaz materiałów, surowców, półfabrykatów i innych rodków niezbdnych w procesie kształcenia: próbki do przeprowadzania bada, papier do krelenia i drukowania, noniki informacji (dyskietki, płyty CD); d. stanowiska komputerowe z wykazem urzdze peryferyjnych oraz programów właciwych dla pracowni: oprogramowanie komputerowe do pracy z katalogami i zbiorami, oprogramowanie komputerowe symulacyjne do okrelania wpływu wad materiałów i elementów konstrukcyjnych na ich prac w konstrukcjach lotniczych, programy komputerowe wspomagajce badania nieniszczce; e. biblioteczka zawodowa wyposaona w dokumentacj, instrukcje, normy, procedury, przewodniki, regulaminy, przepisy prawne właciwe dla pracowni: Polskie Normy dotyczce materiałów konstrukcyjnych, Polskie Normy dotyczce bada nieniszczcych, katalogi narzdzi, maszyn i urzdze wykorzystywanych podczas badania konstrukcji lotniczych, techniczne rodki kształcenia, plansze, foliogramy, fazogramy i filmy dydaktyczne zwizanych z tematyk bada nieniszczcych; f. wykaz rodków do udzielania pierwszej pomocy: niezbdne rodki medyczne, opaski uciskowe; g. wykaz rodków zapewniajcych przestrzeganie zasad ergonomii oraz bezpieczestwa podrczny sprzt ganiczy, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem stanowiskowe instrukcje bhp, ochrony ppo., wentylacja zapewniajca właciwy skład powietrza. VII. Pracownia budowy i eksploatacji statków powietrznych Pracownia kształcenia zawodowego technika mechanika lotniczego powinna posiada pomieszczenia do zaj teoretycznych oraz pomieszczenie do zorganizowania stanowisk 18
dydaktycznych, które umoliwi opanowanie umiejtnoci właciwych dla zawodu oraz wykonanie zadania egzaminacyjnego w etapie praktycznym. 1. Wyposaenie ogólnodydaktyczne pracowni: tablica szkolna czarna 1 szt., stolik nauczyciela 1 szt., stoliki uczniowskie z krzesłami (ilo wg potrzeb), szafka-regał na pomoce dydaktyczne (ilo wg potrzeb). 2. Opis infrastruktury pracowni a. usytuowanie pracowni: w obiekcie budowlanym przeznaczonym na cele dydaktyczne zgodne przepisami Prawa Budowlanego (budynek szkoły, hangary lotniskowe, lotniczy zakład pracy); b. wielko i inne wymagania dotyczce pomieszczenia lub innego miejsca, w którym znajduj si stanowiska: wielko pomieszczenia zalena jest od iloci stanowisk dydaktycznych, naley stosowa właciwy dobór barw pomieszcze, przedmiotów i urzdze, podłogi powinny by stabilne, równe, nie liskie, odporne na cieranie, wykonane z materiału bdcego złym przewodnikiem ciepła, a take łatwe do utrzymania w czystoci, okna powinny zapewni wystarczajce owietlenie naturalne, drogi komunikacyjne powinny mie co najmniej 1-2m szerokoci, drzwi powinny by otwierane na zewntrz, a midzy pomieszczeniami nie powinno by progów, minimalna wysoko pomieszczenia 3,2m; c. minimalna powierzchnia niezbdna dla pojedynczego stanowiska: minimalna przestrze dla jednego pracownika nie mniejsza ni 6,4m 3 wolnej objtoci pomieszcze oraz co najmniej 2m 2 wolnej powierzchni podłogi; d. wyposaenie pracowni w niezbdne media z okreleniem ich parametrów: napicie w instalacji 380/230V do zasilania maszyn i urzdze zgodne z PN-IEC 60364, napicie obnione stosowane w lampach owietlenia miejscowego lub lampach przenonych nie moe by wysze ni 24V, wyłczniki rónicowo-prdowe zabezpieczajce przed poraeniem prdem owietlenie naturalne (dzienne) pomieszczenia przeznaczonego do prac precyzyjnych powinno spełnia stosunek 1:4 powierzchni okien do powierzchni podłogi, owietlenie sztuczne pomieszczenia przeznaczonego do prac bardzo dokładnych wymaga wskanika natenia owietlenia E=500 luksów według PN-84/-02033, woda zimna i ciepła, wentylacja powinna zapewni właciwy skład powietrza, ogrzewanie musi zapewni optymaln temperatur pomieszczenia 16 C według PN-82/B-02402, dostp do Internetu. 3. Opis wyposaenia pracowni a. wykaz maszyn, urzdze, aparatów, narzdzi i innego sprztu właciwego dla zawodu: zestaw najbardziej typowych narzdzi standardowych i specjalnych niezbdnych do obsługi, zestaw najbardziej typowych narzdzi i przyrzdów do pomiarów mechanicznych i elektrycznych; b. wykaz sprztu/urzdze pomiarowych, diagnostycznych: 19
wybrane przyrzdy i urzdzenia do przykładowych pomiarów obcie eksploatacyjnych (sił, momentów, odkształce i napre statycznych i dynamicznych, cinienia itp.), wybrane elementy osprztu technicznego do sprawdzania geometrii przykładowych elementów płatowca, wybrane przyrzdy kontroli pracy w locie, wybrane pneumatyczne przyrzdy pokładowe, wybrane giroskopowe przyrzdy pokładowe, wybrane magnetyczne przyrzdy pokładowe, wybrane elektroniczne przyrzdy pokładowe, przykładowe wskaniki parametrów pracy instalacji statków powietrznych, wybrane rejestratory parametrów lotów, elementy układu sterowania (drki, wolanty, lotki, stery), elementy mechanizacji skrzydła (klapy, skrzela), elementy układu paliwowego, przykładowe pompy hydrauliczne; c. wykaz modeli, symulatorów, fantomów: modele i eksponaty elementów konstrukcji lotniczych (wrgi, ebra, dwigary, elementy pokry), modele i eksponaty prezentujce elementy konstrukcji lotniczych wykonanych rónymi technikami wytwarzania i łczenia, modele redukcyjne samolotów, migłowców i szybowców rónych typów, makiety (dioramy), plansze i fotografie sprztu naziemnej obsługi statków powietrznych, a w szczególnoci: lotniskowe ródła energii elektrycznej, hydraulicznej i pneumatycznej, urzdzenia do holowania i podnoszenia statków powietrznych, schody, drabinki oraz pomosty, dystrybutory paliwowe, tlenowe, mieszanek hydraulicznych i wody, urzdzenia do odladzania, makiety, modele, plansze i tablice ilustrujce podzespoły i instalacje statków powietrznych w tym: typowe konstrukcje kadłubów, konstrukcje skrzydeł, konstrukcje usterze ogonowych, zawieszenia silników, instalacje klimatyzacji, regulacji cinienia, temperatury i wilgotnoci, układy zabezpiecze, przyrzdy pokładowe i rejestratory, wyposaenie wntrza, wyposaenie awaryjne, instalacja ppo. i przeciwdymowa, układy sterowania statkami powietrznymi, instalacje paliwowe, instalacje przeciwdeszczowe i przeciwoblodzeniowe, instalacje owietleniowe, stanowisko audiowizualne z zestawem slajdów i kaset magnetofonowych do nauki budowy, zasad działania, obsługi zespołów i instalacji oraz wyposaenia statków powietrznych, stanowiska komputerowe z oprogramowaniem (np. CBT) jedno dla dwóch uczniów do nauki oraz sprawdzania i oceny znajomoci: budowy statków powietrznych, ich zespołów oraz instalacji, wykonywania procedur obsługowych, przegldarka z kompletem mikrofilmów dotyczcych wybranych statków powietrznych, 20