Codziennik przegląd wiadomości Ostra jazda 13 stycznia 2006 Drugi dzień ostrego kryzysu w Sejmie zakończył się wczoraj osiągnięciem kompromisu w sprawie terminarza prac nad ustawą budżetową. Kompromis ten zmniejsza prawdopodobieństwo wcześniejszych wyborów (choć nadal nie można tego wykluczyć), co powinno być pozytywne dla rynku w krótkim terminie. Biorąc jednak pod uwagę fakt, że obecnie najbardziej prawdopodobnym scenariuszem jest koalicja PiS z Samoobroną i PSL, co źle wróży możliwości prowadzenia rozsądnej polityki gospodarczej, nie należy być optymistą. Nawet jeśli koalicja we wspomnianej konfiguracji rzeczywiście powstanie, to należy pamiętać, że niejedna koalicja w Polsce już się rozpadła. Rząd, w którego składzie byłaby jednocześnie liberalna Zyta Gilowska i populistyczny Andrzej Lepper prawdopodobnie nie byłby stabilny. Członkowie RPP są jak zwykle podzieleni w swoich opiniach. O ile Halina Wasilewska-Trenkner obawia się możliwego wpływu wydarzeń politycznych na kurs złotego, to Jan Czekaj uważa, że ogólna sytuacja gospodarcza przemawia za złagodzeniem polityki pieniężnej. Być może zestaw ważnych danych, które będą publikowane w przyszłym tygodniu (CPI, PPI, płace, produkcja) pomogą określić, jaka będzie decyzja Rady na styczniowym posiedzeniu. Obecnie uczestnicy rynku wyceniają obniżek o 25 pb, więc brak obniżki spowodowałby pewną korektę na rynku (ograniczoną, jeśli rynek zacząłby oczekiwać obniżki w lutym). Naszym zdaniem cięcie stóp rzeczywiście jest możliwe, jeśli kurs złotego nie zacznie się osłabiać. Gorące wydarzenia Dziś statystyki pieniężne i bilans płatniczy Dziś o 16:00 publikacja danych Dane o handlu zagranicznym z urzędu statystycznego pokazały kontynuację szybkiego wzrostu eksportu i przyspieszenie tempa wzrostu importu Dziś o godzinie 16:00 poznamy dane o podaży pieniądza za grudzień i bilansie płatniczym za listopad. Te pierwsze nie powinny mieć żadnego wpływu na rynek, potwierdzając kontynuację pozytywnych tendencji w zakresie depozytów i kredytów, choć dynamika podaży pieniądza może spowolnić do 10,6% r/r z 12,5% r/r w listopadzie. Dane o bilansie płatniczym i handlu zagranicznym powinny być pozytywne dla złotego. Przewidujemy, że rachunek obrotów bieżących zamknie się deficytem wielkości ok. 250 mln, a eksport i import kontynuować będą szybką ekspansję (o odpowiednio 14,2% r/r i 11,5% r/r), co dobrze wróży wzrostowi gospodarczemu. Wskazówką na temat danych o bilansie płatniczym za listopad były wczorajsze dane Głównego Urzędu Statystycznego o handlu zagranicznym w okresie styczeń-listopad. Pokazały one, że w okresie tym eksport zwiększył się o 18,7% r/r. Po dziesięciu miesiącach roku wzrost wynosił 18,8% r/r, co oznacza, że w samym listopadzie utrzymane zostało wysokie tempo ekspansji eksportu na poziomie ponad 18%. Wzrost importu przyspieszył po jedenastu miesiącach do 12,2% r/r z 11,1% r/r w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy ub.r., co może sygnalizować ożywienie popytu krajowego. Deficyt handlowy po raz kolejny uległ zmniejszeniu w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku. W sumie dane nie zmieniły pozytywnego obrazu sytuacji gospodarczej, potwierdzając spory udział handlu zagranicznego we Maciej Reluga Główny Ekonomista 022 586 8363 Piotr Bielski 022 586 8333 Piotr Bujak 022 586 8341 Cezary Chrapek 022 586 8342 Email: ekonomia@bzwbk.pl
wzroście gospodarczy, a jednocześnie zasygnalizowały stopniowo rosnące znaczenie popytu krajowego odzwierciedlane w dynamice importu. Konkluzja: Dzisiejsze dane powinny potwierdzić, że ekspansja gospodarki nabiera siły. Nadal szybki wzrost eksportu stanowi wsparcie dla złotego. PO-PiS, Samo-PiS, lub co? Drugi dzień politycznego kyzysu w parlamencie zakończył się kompromisem w sprawie terminarza debaty budżetowej W tym momencie najbardziej prawdopodobny scenariusz to koalicja PiS z Samoobroną i PSL co źle wróży dla przyszłej polityki gospodarczej Czwartek był drugim dniem ostrego konfliktu w Sejmie pomiędzy PiS a pozostałymi ugrupowaniami politycznymi. Kryzys osiągnął apogeum, gdy Marszałek Sejmu Marek Jurek (Z PiS) próbował przerwać prace niższej izby parlamentu do 25 stycznia, pomimo silnych protestów Prezydium Sejmu i wszystkich klubów opozycyjnych. Próba taka sugerowała, że PiS zmierza do przeprowadzenia przedterminowych wyborów, do czego musiałoby dojść w przypadku, gdyby parlament nie zakończył prac nad ustawą budżetową do 19 lutego. Przez pewien moment partie opozycyjne rozważały nawet kontynuację prac Sejmu bez udziału marszałka Jurka i posłów PiS. Burzliwy spór został jednak zakończony późnym wieczorem, gdy liderzy partii osiągnęli kompromis w sprawie terminarza prac nad budżetem. Według niego drugie czytanie budżetu nastąpi w sobotę, 14 stycznia, a trzecie czytanie zostało zaplanowane na 24 stycznia. Jednocześnie pojawiły się nieoficjalne informacje, że być może PiS stworzy formalną koalicję rządową, aby zapewnić stabilnego funkcjonowanie władzy wykonawczej i ustawodawczej w przyszłości. Powstaje jednak pytanie, kto będzie partnerem koalicyjnym PiS. Wcześniej w tym tygodniu pisaliśmy, że bardzo mało prawdopodobne porozumienie pomiędzy PiS a PO, chociaż to byłby akurat najlepszy układ z punktu widzenia rynku finansowego i szans na prowadzenie dobrej polityki gospodarczej. Mimo chwilowych przejawów dobrej woli ze strony liderów obu partii, całokształt wczorajszych wydarzeń w parlamencie jeszcze bardziej wzmocnił nasze przekonanie. Wieczorem pojawiły się plotki o tym, że PiS zamierza zawiązać koalicję z Samoobroną i PSL, a lider tej pierwszej partii Andrzej Lepper miałby zostać wicepremierem. Trudno przewidzieć teraz, czy taka koalicja rzeczywiście powstanie, ale gdyby do tego doszło, to z punktu widzenia rynku finansowego oznaczałoby to realizację najgorszego scenariusza. Obecność Samoobrony w rządzie zwiększyłaby prawdopodobieństwo, że polityka gospodarcza rządu będzie uwzględniała populistyczne propozycje, stwarzające zagrożenie dla finansów publicznych. Konkluzja: Po poważnym konflikcie Sejmowi udało się osiągnąć porozumienie w sprawie terminarza prac nad budżetem, który oddala zagrożenie przekroczenia konstytucyjnego limitu. Zmniejsza to prawdopodobieństwo przeprowadzenia przedterminowych wyborów, ale utworzenie koalicji w populistami w składzie, zwiększając ryzyko prowadzenia niewłaściwej polityki gospodarczej, byłoby złą wiadomością dla rynku. Przeciwstawne sygnały z RPP Członek RPP Halina Wasilewska-Trenkner powiedziała wczoraj, że obecna sytuacja polityczna może mieć destabilizujący wpływ na rynek finansowy zwiększając jego zmienność, co jest negatywnym czynnikiem dla polityki 2
Wasilewska-Trenkner z RPP jest zaniepokojona możliwym wpływem sytuacji politycznej na kurs złotego podczas gdy Jan Czekaj uważa że ogólna sytuacja przemawia za łagodzeniem polityki pieniężnej pieniężnej. W jej opinii, w takich okolicznościach dyskusja o zmianie reżimu kursowego lub polityki kursu walutowego nie ma wielkiego sensu. Jednak Wasilewska-Trenkner wierzy, że rząd byłby w stanie wpłynąć na kurs złotego odchodząc od praktyki sprzedaży walut obcych na rynku, co wystarczyłoby na sprowadzenie kursu EURPLN z powrotem do okolice poziomu 4,0. Tymczasem Jan Czekaj, kolejny członek RPP, który zabrał głos w dniu wczorajszym, nie wydaje się szczególnie zaniepokojony sytuacją polityczną i widzi możliwość dalszego łagodzenia polityki pieniężnej. Czekaj powiedział, że nie ma powodów dla deprecjacji złotego, a mocny złoty jest pomocny w utrzymaniu niskiej inflacji. Nie widzi także presji popytowej na ceny i zapowiedział, że w takich okolicznościach polityka monetarna powinna zostać dostosowana do faktycznej sytuacji. Konkluzja: Członkowie RPP są jak zwykle podzieleni w swych opiniach. Być może zestaw istotnych danych oczekiwanych w przyszłym tygodniu (CPI, PPI, płace, produkcja) pomoże odgadnąć wynik następnego posiedzenie RPP. Na chwile obecną rynek długu wycenia obniżkę w styczniu stąd decyzja o pozostawieniu stóp bez zmian mogłaby spowodować korektę. My również spodziewamy się obniżki stóp, ale pod warunkiem, że destabilizacja polityczna nie spowoduje głębszej korekty złotego. Monitor rynku Notowania złotego (12.01.2006) Min Max Fixing EUR 3,7765 3,8075 3,7933 USD 3,1150 3,1620 3,1229 Kursy walutowe (dzisiejsze otwarcie) EURUSD 1,2070 CADPLN 2,6912 USDPLN 3,1562 DKKPLN 0,5108 EURPLN 3,8090 NOKPLN 0,4801 CHFPLN 2,4701 SEKPLN 0,4087 JPYPLN* 2,7662 CZKPLN 0,1323 GBPPLN 5,5718 HUFPLN* 1,5246 *100 jednostek Rentowności na rynku wtórnym (12.01.2006) Bony Rentowność Zmiana (pb) 3M 4,25 0 6M 4,25 0 9M 4,18 0 12M 4,20 2 Obligacje Rentowność Zmiana (pb) 2L 4,3-4 3L 4,55 0 4L 4,64-2 5L* 4,69-3 8L 4,72-6 10L 4,77-7 *DS1110 Stawki WIBOR (12.01.2006) Termin Stawki Zmiana (pb) O/N 4,51-1 T/N 4,56 1 SW 4,56 0 2W 4,56 1 1M 4,54-1 3M 4,49 0 6M 4,45-1 9M 4,45 0 1L 4,44 0 W trakcie czwartkowej sesji złoty osłabił się w stosunku do głównych walut po spięciach politycznych w parlamencie. Kurs złotego otworzył się na słabszym poziomie niż na środowym zamknięciu (3,7910) po czym umocnił się po spotkaniu lidera PiS Jarosława Kaczyńskiego z szefem PO Donaldem Tuskiem, gdyż pojawiła się możliwość wznowienia rozmów koalicyjnych, a politycy PiS odrzucili możliwość wcześniejszych wyborów. Kurs EURPLN spadł do 3,7765 wobec euro oraz 3,1150 wobec dolara. Jednak po kolejnym starciu w parlamencie między partią rządzącą a partiami opozycyjnymi złoty osłabił się ponownie odpowiednio do 3,8005 i 3,16, przy czym na kurs USDPLN duży wpływ miała aprecjacja dolara względem wspólnej waluty. Halina Wasilewska-Trenkner również lekko wpłynęła na osłabienie polskiej waluty. Członkini RPP powiedziała, że jeśli MF zaprzestanie wymiany walut na rynku, to kurs złotego mógłby wrócić do poziomu 4,0 wobec euro. Dolar zyskał na wartości wobec wspólnej waluty po publikacji niższego od oczekiwań deficytu handlowego w USA, który był blisko rekordowych poziomów, ale jednak niższy od konsensusu, co zmniejszyło obawy o napływ kapitału w celu sfinansowania deficytu. Wypowiedź prezesa EBC po decyzji o pozostawieniu stóp w strefie euro bez zmian była zbyt mało jastrzębia, aby wesprzeć euro i ostatecznie kurs EURUSD spadł z 1,2136 na otwarciu do 1,2027. Rynek długu umocnił się w trakcie wczorajszej sesji a rentowności spadły o 2-7 pb. Rynek stopy procentowej umacniał się przez większość dnia do momentu przesilenia w parlamencie oraz komentarzy członkini RPP Haliny Wasilewskiej-Trenkner, że polityczne zamieszanie utrudnia prowadzenie polityki pieniężnej oraz psuje atmosferę do podjęcia kroków w celu stabilizacji sytuacji na rynku walutowym, natomiast perspektywa wcześniejszych wyborów może negatywnie wpłynąć na gospodarkę. Amerykańskie obligacje 3
umocniły się po udanej aukcji obligacji 10-letnich indeksowanych inflacją, która wzbudziła duże zainteresowanie inwestorów choć 10-letnie rentowności zmieniły się nieznacznie do 4,43%, podczas gdy 10Y Bundy umocniły się o 1pb do 3,27%. Konkluzja: Złoty osłabił się względem głównych walut po spięciach w parlamencie między rządzącą partią i opozycją. Obligacje umacniały się przez cały dzień, a wypowiedź członkini RPP Wasilewskiej-Trenkner, że obecna sytuacja polityczna utrudnia prowadzenie polityki pieniężnej doprowadziła do korekty. Przegląd międzynarodowy EBC pozostawił główna stopę repo bez mian na poziomie 2,25%. Wypowiedź prezesa EBC Jeana Trichet a nie była tak jastrzębia jak oczekiwano a słowo czujny w stosunku do inflacji zostało zamienione monitorować. Trichet stwierdził, że istnieją zagrożenia zarówno dla stabilności cen jak i wzrostu gospodarczego, podczas gdy polityka monetarna jest nadal akomodacyjna. Data potencjalnej podwyżki stóp nie została sprecyzowana. Rynek oczekuje, że nastąpi to najwcześniej w marcu. Bank Anglii nie zmienił parametrów polityki pieniężnej i pozostawił główną stopę procentową na niezmienionym poziomie 4,5%. W listopadzie deficyt handlowy w USA spadł ze zrewidowanego, choć nadal rekordowo wysokiego poziomu 68,1 mld zł (68,89 mld zł wcześniej) w październiku do 64,2 mld zł i był nieznacznie poniżej prognozy rynkowej na poziomie 66,25 mld zł. Grudniowa nadwyżka budżetowa w Stanach Zjednoczonych wyniosła 10,98 mld zł, pomimo rekordowych wydatków na poziomie 230,90 mld $, w porównaniu do deficytu 2,85 mld zł grudniu 2004. Skumulowany deficyt za pierwsze 3 miesiące (październik grudzień) roku fiskalnego wyniósł 119,31 mld $ i był niemal niezmieniony w porównaniu do podobnego okresu w roku poprzednim. Ceny importu spadły o 0,2% m/m w porównaniu do rynkowej prognozy wzrostu o 0,1% m/m. Spadek cen importu był w głównej mierze efektem spadających cen paliw (-0,9% m/m) 3 kolejny miesiąc przy pozostałych cenach bez zmian. Dzisiaj nastąpi publikacja dosyć istotnych danych z gospodarki amerykańskiej. CZAS W-WA REGION WSKAŹNIK OKRES RYNEK OSTATNIA WARTOŚĆ 11:00 EMU PKB zrewidowany (U) III kw, % r/r 1,6 1,2 14:30 USA Ceny producenta (W) XII % m/m 0,4-0,7 14:30 USA Sprzedaż detaliczna (W) XII % m/m 0,9 0,3 Źródło: Reuters 4
Niniejsza publikacja przygotowana przez Bank Zachodni WBK S.A. (członka Grupy AIB) ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi oferty ani rekomendacji do zawarcia transakcji kupna lub sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Podjęto wszelkie możliwe starania w celu zapewnienia, że informacje zawarte w tej publikacji nie są nieprawdziwe i nie wprowadzają w błąd, jednakże Bank nie gwarantuje dokładności i kompletności tych informacji oraz nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie tych informacji oraz straty, które mogły w konsekwencji tego wyniknąć. Bank Zachodni WBK S.A., jego spółki zależne oraz którykolwiek z jego lub ich pracowników mogą być zainteresowani którąkolwiek z transakcji, papierów wartościowych i towarów wymienionych w tej publikacji. Bank Zachodni WBK S.A. lub jego spółki zależne mogą świadczyć usługi dla lub zabiegać o transakcje z którąkolwiek spółką wymienioną w tej publikacji. Niniejsza publikacja nie jest przeznaczona do użytku prywatnych inwestorów. Klienci powinni kontaktować się z analitykami Banku oraz przeprowadzać transakcje poprzez jednostki Banku Zachodniego WBK S.A. lub Grupy AIB w jurysdykcjach swoich krajów, chyba że istniejące prawo zezwala inaczej. W przypadku tej publikacji zastrzeżone jest prawo autorskie oraz obowiązuje ochrona praw do baz danych. W sprawie dodatkowych informacji, dostępnych na życzenie, prosimy kontaktować się z: Bank Zachodni WBK S.A., Pion Skarbu, Zespół Głównego Ekonomisty, ul. Marszałkowska 142, 00-061 Warszawa, Polska, telefon (22) 586 8363, 586 8333, e-mail: ekonomia@bzwbk.pl, www.bzwbk.pl 5