Sprzęgło jednokierunkowe SJ Wydanie 2013 KOPIA ORYGINAŁU MOJ S.A. 40-859, ul. Tokarska 6 Tel.: +48 32 604 09 00, Fax : +48 32 604 09 01 e-mail: marketing@moj.com.pl ; www.moj.com.pl
SPIS TREŚCI Lp. Treść Strona 1. Wstęp 3 2. Zastosowanie 3 3. Charakterystyka techniczna 3 Rys.1 Do tabeli wymiarów 4 4. Identyfikacja zagrożeń 6 BEZPIECZNEGO STOSOWANIA 7 1. Budowa i opis działania 7 Rys.2 Sprzęglo jednokierunkowe SJ 7 2. Montaż w układzie napędowym 8 3. Materiały eksploatacyjne 8 4. Dobór lepkości oleju wg VG 9 Wykres 1. Wymagana lepkość kinematyczna w temperaturze 10 Wykres 2. Wymagana lepkość kinematyczna w temperaturze odniesienia 12 +40 0 C (klasyfikacja wg ISO VG) 5. Przeglądy 13 Rys.3. Przykładowe sprzęgło jednokierunkowe SJ - widok 13 2
1. Wstęp Treść niniejszej DTR INSTRUKCJI obejmuje grupę sprzęgieł jednokierunkowych typ SJ z odmianami. Sprzęgło przy dostawie od producenta nie jest wypełnione olejem. DTR informuje również o bezpiecznym bezawaryjnym montażu sprzęgła jednokierunkowego w układzie napędowym. W przypadku zastosowania sprzęgła niezgodnie z przeznaczeniem producent nie ponosi żadnej odpowiedzialności. Nie odpowiada również za szkody spowodowane niezgodnym zastosowaniem. Objaśnienie oznaczeń: SJ sprzęgło jednokierunkowe (odmiana podstawowa bez pokrywki zamykającej. SJ xxx P - sprzęgło jednokierunkowe z pokrywką zamykającą. xxx dobrana wielkość sprzęgła. Producent zastrzega sobie prawo do zmian konstrukcyjnych spowodowanych postępem technicznym. 2. Zastosowanie Sprzęgła jednokierunkowe SJ mogą być stosowane w napędach gdzie wymagana jest natychmiastowa blokada obrotów przeciwnych. Mogą być stosowane na wałku przekładni napędzającej przenośnik. Tabela 2 Wielkość sprzęgła SJ Maksymalny moment obrotowy T kmax [Nm] 3. Charakterystyka techniczna Maksymalna prędkość obrotowa n max [obr/min] Otwory standardowe [mm] Maksymalna średnica otworów[mm] Średnica zewnętrzna [mm] Olej ilość [dm 3 ] 4 260 3800 16 16 67 0,010 1,1 6,3 540 2550 20 20 80 0,012 1,5 10 900 2400 25 25 95 0,017 2,2 16 1000 2200 28 30 105 0,022 3,1 25 2200 2000 35 40 125 0,035 4,2 40 2400 1750 40 45 135 0,045 5,4 63 3400 1450 45 50 150 0,065 7,4 100 6400 1200 55 60 180 0,125 13,1 160 8800 1000 70 75 210 0170 18,0 250 15200 850 80 90 245 0,290 30 400 21600 720 95 100 280 0,440 44 630 37200 650 110 130 320 0,610 74 1000 64000 560 130 140 370 0,780 117 1600 92000 480 140 150 410 0,850 167 2500 130000 400 160 160 460 1,300 250 Temperatura otoczenia 0 0 +40 C Temperatura pracy +20 +80 Masa [kg] 3
Rys.1. Do tabeli wymiarów Tabela 2- wymiary Dobór sprzęgła jednokierunkowego do przenośnika taśmowego 1. Obliczenie mocy potrzebnej dla ruchu bez obciążenia p1 = 0,06 * f * w * v * (Q+Q 0 )/367 [kw] 4
2. Obliczenie mocy potrzebnej do przesunięcia ładunku w poziomie p2 = f * gt * (Q + Q 0 )/367 [kw] 3.Obliczenie mocy potrzebnej do przesunięcia ładunku w pionie p3 = (h * gt)/367 [kw] 4.Obliczenie mocy dla sprzęgła jednokierunkowego p r = p3 0,7(p1 +p2) [kw] 5.Obliczenie momentu, które powinno przenieść SJ T = 974 * p r /n * sf [kgm] Dobrać właściwe sprzęgło jednokierunkowe zapewniające przeniesienie obliczonego momentu obrotowego. Obliczenia nieformalne (przybliżone) T = 716 * H/n*9,81 * sf [Nm] T = 974 x kw/n*9,81 * sf [Nm] Gdzie: T moment obrotowy f współczynnik tarcia rolek (podczas normalnej pracy f=0,03) w waga ruchomych części przenośnika [kg/m] Szerokość taśmy [mm] Waga [kg/m] 400 450 500 600 750 900 1050 1200 1400 22,4 28 30 35,5 53 63 80 90 112 V prędkość przenośnika [m/min] gt maksymalne obciążenie [t/h] h całkowity wznios przenośnika [m] Q o współczynnik (dla normalnej pracy Q 0 = 499) [m] Q pozioma odległość między głowicą a stopą koła [m] n prędkość obrotowa wału [obr/min] d średnica koła [m] kw- moc w [kw] H moc w [KM] sf współczynnik bezpieczeństwa Praca przenośnika (ilość włączeń) Współczynnik sf Mniej niż kilka razy na dzień 1,5 2,0 Więcej niż kilka razy na dzień 2,0 2,5 5
4. Identyfikacja zagrożeń 1) Nie wolno przekraczać parametrów technicznych podanych w punkcie Charakterystyka techniczna - grozi zniszczeniem sprzęgła oraz urazami. 2) Wszelkie prace przy montażu lub demontażu sprzęgła można wykonywać po uprzednim zabezpieczeniem napędu przed przypadkowym włączeniem. Prace te, oraz inne czynności związane z pracami przeglądowymi wykonywać tylko podczas unieruchomionego napędu. 3) Dopuszczalne jest stosowanie sprzęgła jedynie zgodne z przeznaczeniem. 4) Sprzęgło musi pracować wypełnione olejem. 5) Niedopuszczalne jest niedokładne wyosiowanie wału. 6) Stosować olej zgodny z parametrami podanymi w DTR INSTUKCJI. 7) Użytkownik musi dobrze wycentrować piastę i bieżnię. Złe wycentrowanie może doprowadzić do poważnych uszkodzeń w układzie napędowym. 8) Sprzęgło SJ musi wypełniać całą długość wałka, na którym jest zabudowana. 9) Przeprowadzić próbną pracę sprzęgła w czasie, co najmniej 6h przyrost temperatury nie powinien być większy jak +40 0 C. 6
BEZPIECZNEGO STOSOWANIA 1. Budowa i opis działania Na rysunku 1 przedstawiono podstawowe wymiary pozwalające na prawidłowy montaż w układzie napędowym. Opierając się na rys 2 przedstawiona budowę i zasadę działania sprzęga SJ. W gniazdach bieżni 1 piasty znajdują się wałeczki 4. Za pomocą popychaczy wałeczki są dociskane do bieżni 2. Sprzęgło jednokierunkowe może obracać się tylko w kierunku wskazanym na rysunku. W przypadku zmiany kierunku obrotów sprzęgło jednokierunkowe natychmiast je zablokuje. Opis do rysunku 2. 1. piasta wewnętrzna, 2. bieżnia, 3. pokrywa tylna, 4. wałeczki, 5. otwór do kontroli poziomu oleju, 6. otwór do wlewania oleju, 7. uszczelka przednia, 8. uszczelka tylna, 9. otwory mocujące. Rys.2. Sprzęgło jednokierunkowe SJ 7
2. Montaż w układzie napędowym 1) Wyłączyć i zabezpieczyć przed przypadkowym uruchomieniem układ napędowy 2) Przygotować uszczelki papierowe poz. 7 i 8 rys.2. 3) Sprawdzić kierunek obrotów sprzęgła SJ z kierunkiem obrotów wałka napędu. 4) Przygotować odpowiedni wpust pryzmatyczny. Wymiary gabarytowe w zależności od otworu - wg normy. 5) Dokładnie sprawdzić czy powierzchnie przylegania sprzęgła jednokierunkowego nie są zanieczyszczone. 6) Zalecane pasowanie z wałem to H8/h8 lub H7/h7. Zabronione jest pasowanie mieszane lub na wcisk. 7) Podczas montażu zachować odpowiednią czystość. Wszelkie zanieczyszczenia, które mogłyby się przedostać do sprzęgła są niedopuszczalne. 8) Montując sprzęgło jednokierunkowe należy wywierać nacisk tylko na bieżnię wewnętrzną. 9) Podczas montażu sprzęgła na wał urządzenia nie dopuścić, aby bieżnia 2 zsunęła się z wałeczków - patrz rys. 2. 10) Podczas montażu zachować prostopadłość 0,05 mm osi sprzęgła jednokierunkowego do płaszczyzny bieżni. 11) Przykręcić pokrywę 3 wraz z bieżnią 2 pamiętając o założeniu uszczelek papierowych poz. 7 i 8. 12) Wkręcić wskaźnik poziomu w otwór poz. 5. [d = G ½ ] 13) Zalać sprzęgło jednokierunkowe olejem poprzez otwór poz. 6 tak, aby poziom oleju ustabilizował się w połowie wskaźnika oleju poz. 5. 14) Podczas nalewania oleju należy pamiętać, aby korek wlewowy 15) Wkręcić korek zaślepiający w otwór, poz. 6. 16) Sprawdzić szczelność obu korków. 17) Uruchomić układ napędowy. 3. Materiały eksploatacyjne Do zalewania sprzęgła jednokierunkowego stosować oleje nie zawierające dodatków EP. Oleje nie powinny również zawierać siarczku molibdenu. Rekomendowane oleje: 1. Shell - praca do temperatury -10 +30 0 C Dextron II Rimulia CT oil 10W Shell Clarus oil 17 Rotella S oil 10W Praca w temp. +30 +50 0 C Rimulia CT oil 20W/20,30 Rotella S oil 202W/20,30 2. Mobil - praca do temperatury -10 +30 0 C AFT220 Delvas 1310 PTE oil light Praca w temp. +30 +50 0 C Delvac1330 8
4. Dobór lepkości oleju wg ISO VG. 9
Przyjmuje się temperaturę pracy 40 0 C Przyjmuje się temperaturę pracy +40 0 C. 10
W celu doboru odpowiedniego oleju należy określić: wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ, prędkość obrotowa podczas pracy sprzęgła jednokierunkowego SJ, temperatura robocza sprzęgła jednokierunkowego SJ. Oznaczenie na wykresie 1: A. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 4; B. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 6,3; C. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 10; D. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 16; E. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 25; F. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 40; G. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 63; H. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 100; I. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 160; J. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 250; K. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 400; L. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 630; M. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 1000; N. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 1600; O. - wielkość sprzęgła jednokierunkowego SJ 2500. Przykład: Sprzęgło jednokierunkowego SJ 25 (E) o średnicy otworu d=40 mm ma pracować przy prędkości n=1500 obr/min. Z wykresu 1, odczytujemy, że wymagana lepkość środka smarowego w temperaturze pracy 40 0 C wynosi 11 mm 2 /s. Korzystając z wykresu 2, oraz zakładając, że temperatura robocza sprzęgła wynosi +70 C, odczytujemy, że odpowiedni będzie olej o klasie lepkości ISO VG 32. 11
12
5. Przeglądy Przed pierwszą wymianą oleju sprawdzać jego poziom codziennie. Po 100 godzinach pracy sprzęgła jednokierunkowego należy olej wymienić na nowy. Po około 500 godzinach sprawdzić ponownie poziom oleju. W przypadku jego nadmiernego ubytku znaleźć przyczynę i ją usunąć. Uzupełnić ubytki. Ponowna wymiana oleju, następuje, co ok. 1000 godzin pracy, lecz nie rzadziej jak 6 miesięcy. W tym celu należy spuścić stary olej, przepłukać sprzęgło olejem a następnie wlać nowy olej. Podczas prawidłowej eksploatacji i prawidłowym, wyosiowaniu sprzęgła jednokierunkowego nie powinno wystąpić jego nadmierne zużycie. Rys.3. Przykładowe sprzęgło jednokierunkowe SJ widok. 13