Prof. dr hab. n. med. Tomasz Kostka Konsultant krajowy w dziedzinie geriatrii Opieka geriatryczna w Polsce NRR. Centrum Zdrowia 75+. Zdążyć przed demograficznym tsunami Warszawa 10. 09. 2019
Opieka geriatryczna w Polsce Jak jest
Liczba jednostek uprawnionych do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie geriatrii wynosi 48. Jednostki te dysponują 284 miejscami szkoleniowymi w ww. dziedzinie (wg listy jednostek organizacyjnych prowadzących specjalizację w dziedzinie geriatrii, prowadzonej przez Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego). Liczba lekarzy posiadających tytuł specjalisty w dziedzinie geriatrii wynosi 427, w tym 417 wykonujących zawód (wg danych Centralnego Rejestru Lekarzy i Lekarzy Dentystów RP, prowadzonego przez Naczelna Izbę Lekarską)- stan na dzień 31.12.2017. Należy jednak podkreślić, iż jedynie około połowa wykonuje zawód lekarza w specjalności geriatria.
DOSTĘPNOŚĆ DO ŚWIADCZEŃ ZDROWOTNYCH: Liczba geriatrów (ok. 430) i łóżek geriatrycznych (ok. 900) w Polsce jest wielokrotnie mniejsza per capita w porównaniu ze średnią europejską. Determinuje to ograniczoną dostępność do świadczeń i powoduje, że pacjent w wieku starszym jest najczęściej hospitalizowany w oddziale innym niż geriatryczny. Finansowanie - ok. 1 promila budżetu NFZ.
Liczba miejsc specjalizacyjnych z geriatrii w poszczególnych województwach w podziale na miejsca zajęte i wolne (ilościowo), osób realizujących szkolenia wg programu specjalizacyjnego. Stan na dzień 31 stycznia 2019 r Województwo00 Liczba miejsc Ilość miejsc zajętych Ilość wolnych miejsc Woj. Dolnośląskie 20 13 4 Woj. Kujawsko-Pomorskie 20 16 4 Woj. Lubelskie Wakat Wakat Wakat Woj. Lubuskie 6 3 3 Woj. Łódzkie 12 7 5 Woj. Małopolskie 32 (+6 MSW) 17 (+3 MSW) 15 Woj. Mazowieckie 31 25 w tym 5 rez. 6 Woj. Opolskie Akredytowanych 2 1 1 Woj. Podkarpackie 10 8 2 Woj. Podlaskie 21 (9 w MSWiA+12 w PUW) 9 (3 w MSWiA + 6 PUW) 12 (6 w MSWiA + 6 w PUW) Woj. Pomorskie 4 3 1 Woj. Śląskie 72 35 (modułowy) 37 Woj. Świętokrzyskie 7 3 4 Woj. Warmińsko- Mazurskie Wakat Wakat Wakat Woj. Wielkopolskie Wakat Wakat Wakat Woj. Zachodniopomorskie 2 2 0
Opinia konsultanta krajowego dotycząca oceny potrzeb kadrowych w zawodach lekarza i lekarza dentysty przed postępowaniem kwalifikacyjnym 1-31 października 2019 r. Dziedzina medycyn y Lp. Województwo Geriatria Imię i nazwisko Konsulanta krajowego prof. dr hab..n.med. Tomasz Kostka Rekomendowa na liczba lekarzy specjalistów w województwie Liczba miejsc szkoleniowych w województwie Liczba wolnych miejsc szkoleniowych w województwie Zapotrzebowanie na miejsca rezydenckie w województwie Zapotrzebowanie na miejsca pozarezydenckie w województwie 1. Dolnośląskie 118 20 11 5 6 2. Brak lekarzy do pełnienia funkcji kierownika Kujawsko-Pomorskie 150 20 5 1 0 specjalizacji 3. Lubelskie wakat wakat wakat wakat wakat Wakat 4. Lubuskie 5. Brak lekarzy do pełnienia funkcji kierownika 30 12 3 4 5 Łódzkie specjalizacji 6. Stąd rekomendowanie zwiększenia liczby specjalistów 80 17 17 10 7 Małopolskie w województwie małopolskim. 7. Mazowieckie 31 10 3 5 2 miejsca pozostawione na sesję wiosenną 8. Opolskie 15 3 3 1 2 brak 9. Podkarpackie 50 10 3 1 2 brak W sesji wiosennej 2019 nikt się nie zgłosił. Lekarze po 10. 40 21 14 3 9 specjalizacji z geriatrii zasilają POZ. Podlaskie 11. Pomorskie 42 4 1 1 0 brak 12. Śląskie 180 70 41 11 30 Uwagi NFZ nie zwiększa w ramach ryczałtów w istotny sposób kontraktów na oddziały z zadeklarowanym dużym lpotencjałem kadrowym i dużym zapotrzebowaniem na świadczenia. 13. aktualnie brak nowych chętnych do specjalizowania 94 7 6 0 0 Świętokrzyskie się w geriatrii 14. Warmińsko-Mazurskie wakat wakat wakat wakat wakat Wakat 15. Wielkopolskie wakat wakat wakat wakat wakat Wakat 16. Zachodniopomorskie 20 2 0 1 2 Brak RAZEM
Opieka geriatryczna w Polsce Jak powinno być
Nadciśnienie tętnicze. Choroba Parkinsona Choroba Alzheimera Zaburzenia elektrolitowe Niewydolność krążenia Niedokrwistość Miażdżyca Depresja Choroba niedokrwienności serca Nietrzymanie moczu Zapalenie płuc Choroba zwyrodnieniowa stawów Cukrzyca Zapalenie oskrzeli Choroba wrzodowa żołądka I wiele innych chorób...
Szacuje się, że 30% populacji w wieku 65+ wymaga opieki geriatrycznej a każdy specjalista geriatrii może mieć pod opieką 700 podopiecznych (https://www.americangeriatrics.org/geriatrics-profession/about-geriatrics/geriatricsworkforce-numbers). Aby zatem sprostać tym wymogom, już obecnie w Polsce powinno być prawie 3000 praktykujących geriatrów, a w najbliższej przyszłości ok. 4 500 lekarzy geriatrów pracujących w swojej specjalności.
USA 2018 Older Adult Population - 49.2M Certified Geriatricians - 6,952 Demand 2025-33200 https://www.americangeriatrics.org/geriatrics-profession/about-geriatrics/geriatrics-workforce-numbers Accessed 8.09.2019
Korzyści wynikające z opieki geriatrycznej Poprawa rokowania - zmniejszone ryzyko śmierci Zmniejszone ryzyko ponownej hospitalizacji Większa szansa poprawy stanu funkcjonalnego Zwiększone prawdopodobieństwo dalszego mieszkania w swym domu Obniżony całkowity koszt opieki Stuck AE et al.: Comprehensive geriatric assessment - a meta-analysis of controlled trials. Lancet 1993; 342: 1032-1036. Derejczyk et al..: Gerontologia i geriatria w Polsce na tle Europy - czy należy inwestować w ich rozwój w naszym kraju? Gerontologia Polska 2008; 16:149-59.
Docelowym modelem opieki powinien być system łączący: - opiekę podstawową (geriatra lub lekarz rodzinny z solidnym wykształceniem geriatrycznym) - z opieką szpitalną (oddział geriatryczny lub internistyczno-geriatryczny; oddział lub pododdział rehabilitacji geriatrycznej; szpital dzienny, hospitalizacja domowa) - z opieką środowiskową.
.