Zastosowanie technologii blockchain w sektorze publicznym

Podobne dokumenty
Technologia blockchain w administracji publicznej

TEKSTY PRZYJĘTE Wydanie tymczasowe

BLOCKCHAIN i możliwości wykorzystania w ubezpieczeniach

Inteligentne kontrakty oparte o blockchain. Mateusz Zaborski

Decentralizacja a blockchain. 23. Konferencja pt. Miasta w Internecie

KIERUNKOWE ZMIANY LEGISLACYJNE W OCHRONIE ZDROWIA

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY I EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO

Wsparcie przedsiębiorców w latach możliwości pozyskania dofinansowania w nowej perspektywie unijnej

Blockchain i jego zastosowania w edukacji

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka

Kilka uwag z rynku DLT blockchain i walut wirtualnych okiem eksperta

System Obsługi Wniosków

E-Pieniądz, czyli co?

PROJEKT GRUPY PRODUKTOWEJ COINCASSO

Bank innowacyjny w erze cyfrowej

STANOWISKO RZĄDU. Data przyjęcia stanowiska przez Komitet do Spraw Europejskich 20 grudnia 2012 r. 4 lutego 2013 r.

PLATFORMA TRANSFERU TECHNOLOGII

mdokumenty start pilotażu

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) NR

Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych. dla Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów

UCHWAŁA NR XII/134/11 RADY MIASTA KRAKOWA. z dnia 13 kwietnia 2011 r.

TEKSTY PRZYJĘTE. Stawki podatku od wartości dodanej stosowane do książek, gazet i czasopism *

mdokumenty Anna Streżyńska Minister Cyfryzacji Warszawa,

z dnia 2017 r. w sprawie funkcjonowania schematu płatniczego

Budowa Platformy e-finansów Publicznych. e-finanse Publiczne

Informatyzacja administracji publicznej w Polsce w świetle polityki społeczeństwa informacyjnego UE

BREXIT ryzyko czy szansa w zarządzaniu łańcuchem dostaw?

Marek Wójcik Związek Powiatów Polskich. Model ekonomiczny i korzyści finansowe CUW

Wydział Innowacyjności i Rozwoju Departament Rozwoju Regionalnego i Funduszy Europejskich Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego w Warszawie

DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI (UE) / z dnia r.

zarządzania oraz dostępu do świadczonych usług dla pacjenta, poprzez budowę zintegrowanych systemów IT w grupach szpitalnych"

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Plan szkolenia. Praktyczne aspekty wdrożenia ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych.

Środki strukturalne na lata

Pakiet zawiera. Pakiet Interoperacyjny Urząd. E-learning. Asysta merytoryczna. Oprogramowanie. Audyt. Certyfikacja.

OPIS DOBREJ PRAKTYKI

Stawki podatku od wartości dodanej stosowane do książek, gazet i czasopism. Wniosek dotyczący dyrektywy (COM(2016)0758 C8-0529/ /0374(CNS))

Strategia informatyzacji sektora ochrony zdrowia

Trwałość projektów 7 osi PO IG

Opis przedmiotu zamówienia

SYSTEM WSPOMAGANIA PRACY NOTARIUSZY

Raport branżowy o możliwościach wdrożenia blockchain w Polsce

Konferencja w ramach projektu ROZWÓJ ELEKTRONICZNEJ ADMINISTRACJI W SAMORZĄDACH WOJEWÓDZTWA MAZOWIECKIEGO WSPOMAGAJĄCEJ NIWELOWANIE DWUDZIELNOŚCI

Ochrona danych osobowych - przetwarzanie danych osobowych zgodnie z obowiązującymi przepisami, przygotowanie się do zmian.

Zarządzanie wiedzą w opiece zdrowotnej

Przedszkole Nr 30 - Śródmieście

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 lipca 2017 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej

Nauka, Biznes, Innowacje Klaster Interdyscyplinarne Partnerstwo na rzecz Innowacyjnego Rozwoju Transportu i Infrastruktury

Do kogo kierujemy ofertę?

Efektywne przetwarzanie informacji pozyskiwanych z różnych źródeł. Adrian Weremiuk Prezes Zarządu XSystem S.A.

15216/17 ama/md/mf 1 DG D 1 A

Magazyny energii w obecnych i przyszłych programach wsparcia Magdalena Kuczyńska

e-administracja Uniwersytet Jagielloński Wydział Prawa i Administracji mgr inż.piotr Jarosz

Od listopada 2010 dotychczasowy niemiecki dowód osobisty zostanie zastąpiony nowym o wymiarze karty kredytowej.

Trwały nośnik a technologia blockchain

Regionalna Strategia Innowacji dla Mazowsza cele i działania

Podsumowanie wdrażania 7 i 8 osi priorytetowej Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka (POIG)

Analityka danych publicznych dla diagnoz i prognoz dotyczących podatników

Zarządzenie Nr 21/2010 Dyrektora Domu Pomocy Społecznej w Machowinie z dnia r.

Potwierdzanie tożsamości w cyfrowym świecie VII Konferencja i Narodowy Test Interoperacyjności Podpisu Elektronicznego CommonSign 2017

Konkurs zamknięty nr 17/POKL/8.1.3/2010 Spotkanie informacyjne 17 marca 2010 r.

Innowacyjne rozwiązania w obszarze współpracy nauki i biznesu współfinansowane z EFS Krajowa Instytucja Wspomagająca Warszawa, 25 września 2013

BCP Token. BlockchainPoland. Whitepaper Version:

Instrukcja do opracowania Koncepcji technicznej projektu

Polska. Standaryzacja komunikatów transportowych firmy Maspex z operatorem logistycznym PEKAES

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO ORAZ KOMITETU REGIONÓW

Techem Smart System: Platforma dla nowoczesnych usług. Techem Smart System. Przejrzystość oraz oszczędność energii i wody INFORMACJA O PRODUKCIE

POLITYKA SPÓJNOŚCI na lata

Działania w ramach projektu Od inicjatywy klastrowej do Sopockiego Klastra Turystycznego program wsparcia i rozwoju zostały już rozpoczęte!!!

Wzmocnienie potencjału administracji samorządowej. Program Operacyjny Kapitał Ludzki Działanie 5.2. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji

Standardy kontroli zarządczej

01. Bezpieczne korzystanie z urządzeń i systemów teleinformatycznych przez pracowników instytucji finansowych

Wiarygodna elektroniczna dokumentacja medyczna dr inż. Kajetan Wojsyk

Polityka prywatności sklepu internetowego

Informatyzacja Ochrony Zdrowia w Polsce. W czym pomoże szpitalom platforma P1?

Historia naszego klienta. Rozwiązanie FAMOC MDM zwiększa bezpieczeństwo mobilne w Credit Agricole Bank Polska

Założenia Narodowego Programu Rozwoju Gospodarki Niskoemisyjnej oraz działania na rzecz zrównoważonej produkcji i konsumpcji

Projekty realizowane w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. przy współudziale i na rzecz Zrzeszenia BPS

Technologia biometryczna w procesach obsługi pacjentów i obiegu dokumentacji medycznej Konferencja ekspercka dotycząca e- Zdrowia Warszawa, 27

PROJEKT. Domeny.tv jest największym projektem prowadzonym wewnątrz MSERWIS. Serwis istnieje od 2003 roku i jest rozwijany praktycznie codziennie.

Efektywność energetyczna w Polsce w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 r. MINISTERSTWO GOSPODARKI Departament Energetyki

II ETAP (od r. do r.) obejmuje realizację następujących zadań:

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0206/324

ZAŁĄCZNIK. wniosku dotyczącego ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Możliwości wsparcia lubuskich przedsiębiorstw w Krajowych Programach Operacyjnych - aktualne nabory wniosków

Zintegrowany System Informacji o Nieruchomościach FAQ

Fundusze unijne dla przedsiębiorców wdrażane przez PARP, ze szczególnym uwzględnieniem dofinansowania na tworzenie i świadczenie e-usług

Zrównoważony rozwój. w zarządzaniu jednostkami samorządu. Magdalena Stretton. MILLOW Consulting

Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka (IG)

KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO. na podstawie art. 294 ust. 6 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. dotyczący

Nauka- Biznes- Administracja

POPRAWKI PL Zjednoczona w różnorodności PL 2012/0146(COD) Projekt sprawozdania Marita Ulvskog (PE507.

EKSPERCI KONFEDERACJI LEWIATAN: Magdalena Piech Anna Trzop (Biuro w Brukseli,

Urząd Miasta Knurów ul. dr. Floriana Ogana 5, Knurów tel. (32) , fax: (32)

Izba Przemysłowo-Handlowa w Tarnowskich Górach. Strategia Izby Przemysłowo-Handlowej w Tarnowskich Górach na lata

Procesy informacyjne zarządzania

Zmiany kadrowe urzędu w świetle zmieniających się przepisów Analiza zasobów kadrowych; Informatyzacja HR i zarządzania zasobami ludzkimi

STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO - czas na aktualizację!

Transkrypt:

mec. Michał Dymiński Centrum Badań na Prawnymi Aspektami Technologii Blockchain WPIA UW Zastosowanie technologii blockchain w sektorze publicznym Technologia blockchain, czy też szerzej DLT (distributed ledger technology; technologia rozproszonego rejestru) wykorzystywana przede wszystkim jako zasadniczy element kryptowalut (walut wirtualnych, walut cyfrowych), takich jak bitcoin czy ethereum, niewątpliwie znajduje zastosowanie także w sektorze publicznym. Przypomnieć bowiem już w tym miejscu wypada, że blockchain jako zaufana struktura danych gwarantuje bezpieczeństwo transakcji i przechowywania danych; jest uważana za najbezpieczniejszą obecnie technologię zapisu i przechowywania danych. Blockchain to system rozproszonej bazy danych oparty na algorytmach matematycznych i kryptografii. Służy do rejestrowania informacji o zdarzeniach gospodarczych albo transakcjach finansowych dokonywanych pomiędzy jego użytkownikami. Podstawowym elementem blockchain jest blok danych, który zawiera pakiet zaszyfrowanych informacji o przeprowadzanych transakcjach. Poszczególne bloki danych są ze sobą chronologicznie połączone i tworzą nierozerwalny łańcuch (stąd nazwa blockchain łańcuch bloków). System nie tworzy jednej centralnej jednostki, w której zapisane są wszystkie poufne informacje jest zdecentralizowany i rozproszony i z tego powodu system jest odporny na cyberataki hakerom trudniej jest uzyskać dostęp do wielu kont użytkowników, niż złamać zabezpieczenia pojedynczej bazy danych. Technologie blockchain wykorzystywane są już przez administracje państwowe kilku krajów. W tym kontekście tytułem przykładu powołać wypada trzy kraje. Rząd Estonii zaczął testować technologię blockchain już w 2008 roku, a testy te były odpowiedzią na przeprowadzone rok wcześniej, czyli w 2007 roku cyberataki. W 2012 roku Estonia uruchomiła Rejestr Spadkowy w Ministerstwie Sprawiedliwości, zyskując tym samym status pierwszego państwa na świecie, które wdrożyło blockchain w systemach swojej administracji. Rząd Estonii, jak wskazuje, wdrażając technologię blockchain kieruje się dwoma celami: 1

1) daje możliwość narzucenia integralności danych rządowych, a w jej następstwie zapewnienia ochrony przed wewnętrznym zagrożeniem związanym z manipulacją i nadużyciami przechowywanych danych; 2) zapewnia stuprocentową gwarancję zaufania do danych rządowych. Blockchain umożliwia trwały, weryfikowalny zapis tego, jak dane były przetwarzane, który w każdej chwili można poddać audytowi. Ze strony agencji rządowych za projekt i wdrożenie regulacji odpowiadał Urząd ds. Systemów Informatycznych podlegający pod Ministerstwo Spraw Ekonomicznych i Komunikacji Estonii. Urząd ds. Systemów Informatycznych Estonii (RIA), jako wewnętrzny dostawca usług dla rządu, gwarantuje dostęp do sieci blockchain agencjom rządowym poprzez infrastrukturę X-road. W tym celu Estonia wykorzystuje technologię KSI (Keyless Signature Infrastructure) Blockchain Guardtime. Guardtime to z kolei estońska firma, światowy lider wśród dostawców technologii blockchain. Technologia oparta na jakości gwarantowanej odpowiednią umową i z ograniczonym dostępem zapewnia integralność, interoperacyjność i niezależną weryfikację wartości całego systemu. Serwis umożliwia obywatelom dostęp do usług publicznych, mogą też kontrolować, kto i w jakim zakresie ma dostęp do ich danych. E-usługi obejmują serwisy i-voting, e-tax Board, e-business, e-banking, e-ticket, e- School, the e-governance Academy, a także uniwersytety i kilka aplikacji mobilnych. Estończycy mogą głosować online z dowolnego miejsca, cyfrowo podpisywać dokumenty, bezpiecznie wysyłać dokumenty, składać deklaracje podatkowe, otrzymywać zwroty podatków, dostać cyfrową receptę od lekarza, a część z tych rzeczy odbywa się zabezpieczając ww. rejestry przed niepowołanym dostępem za pomocą technologii blockchain. Każde niepowołane użycie publicznych baz danych (np. próba fałszerstwa) jest w zasadzie do wykrycia w ciągu sekundy, co jest możliwe dzięki wykorzystaniu technologii blockchain. Zwrócić należy uwagę, że Estonia utrzymuje kopie zapasowe swoich rejestrów również za granicą (w związku z czym nawet zajęcie całego terytorium tego kraju przez wroga nie doprowadzi do przejęcia jego rejestrów np. danych obywateli, pojazdów, wyników badań lekarskich). By zapewnić integralność tych baz danych (mieć pewność, że wszystkie są identyczne i nie doszło do próby ich fałszowania), wykorzystywana jest właśnie technologia blockchain. Utrzymywanie kopii zapasowych swoich rejestrów za granicą osiąga ten efekt, że nawet zajęcie całego terytorium kraju nie doprowadzi do przejęcia jego rejestrów, np. danych obywateli, pojazdów, wyników badań lekarskich. Dzięki wprowadzeniu tych systemów zmniejszyła się kwota wydatków przeznaczanych na sektor publiczny w tym kraju. Ponadto: 2

ü zwiększyła się przejrzystość w rządzie, ü niemożliwe są oszustwa (np. przy głosowaniu), ü zwiększyła się elastyczność i wygoda wymieniania prywatnych, rządowych, korporacyjnych danych, ü społeczeństwo ma łatwiejszy dostęp do usług społecznych i do opieki medycznej, ü przejrzystość w systemie stworzyło także pozytywne środowisko dla rozwoju biznesu i przedsiębiorczości. Warto przytoczyć także wskaźniki dotyczące systemu E-stonia: ü 94% dowodów osobistych jest cyfrowych, ü 24 milionów podpisów Estończycy wykonali online, ü oszczędności z wprowadzenia systemu wynoszą 2% PKB, ü 30,1% głosów w wyborach w 2015 r. zostało oddanych online, ü wydano 10000 kart e-rezydentów, ü e-rezydenci stworzyli 450 biznesów, ü 98% recept jest wydawanych online. Te przykładowo podane liczby dowodzą temu, że działający w Estonii system jest sprawny i sprzyja rozwojowi gospodarczemu państwa. Estonia zajmuje czołowe miejsca w rankingach państw odnośnie konkurencyjności podatków oraz łatwości prowadzenia biznesu. Rząd Gruzji wykorzystuje technologię blockchain do rejestracji tytułów własności gruntów oraz przy sprzedaży i zakupie tytułów własności. Dodatkowo Gruzińska Narodowa Agencja Rejestru Publicznego (NAPR) i Bitfury (dostawca technologii) postanowiły rozszerzyć współpracę o sprzedaż i zakup tytułów własności, hipotek, dzierżaw, nowe rejestracje tytułów własności gruntów, rozbiórki i usługi notarialne. System ma na celu zwiększyć przejrzystość tytułów własności, zmniejszyć częstotliwość występowania oszustw i przynieść znaczne oszczędności czasu i kosztów w procesie rejestracji. Na używanie technologii blockchain zdecydował się też rząd Szwecji kraju, gdzie transakcje związane z obrotem nieruchomościami osiągają bardzo wysokie poziomy (wartość wszystkich nieruchomości przewyższa szwedzkie PKB). Aktywność na rynku nieruchomości jest tam duża i ważna gospodarczo, ale dokumentowanie procesów związanych z przenoszeniem własności było dotąd uciążliwe dla obywatela. Wiązało się to bowiem z obiegiem dużej ilości tradycyjnych dokumentów. Szwedzkie władze dążą do tego, by zdigitalizować te procesy. Testowana jest mobilna aplikacja, która ułatwiłaby operacje wszystkim stronom sprzedającym, kupującym, bankom. Użycie blockchain służyłoby 3

rejestrowaniu zmian w statusie nieruchomości. Licząca setki stron dokumentacja papierowa stałaby się zbędna. Co ważne, finalizacja procesu zakupu i sprzedaży, która często ciągnie się tygodniami, mogłaby trwać kilka godzin. Jest to możliwe dzięki mechanizmowi smart contractów. Każdy więc, kto nabywa nieruchomość, może wykorzystywać działanie określonego algorytmu określającego zaistnienie niezbędnych warunków do finalizacji transakcji. Jeśli wszystkie warunki zostają spełnione, i potwierdza to algorytm, prawo własności może automatycznie zostać przeniesione na nowego użytkownika. Pośrednik, który generuje lub monitoruje skomplikowane zapisy natury prawnej, przestaje być użyteczny i potrzebny. Przykłady innych państw spowodowały, że nad wdrożeniem technologii blockchain w sektorze publicznym pracuje a przynajmniej o takich pracach mówi Polska. O ile już niemal trzy lata temu powstały grupy eksperckie, których głównym celem było stworzenie warunków dla rozwoju polskich projektów związanych z kryptowalutami i umożliwienie wykorzystania technologii blockchain na potrzeby administracji i biznesu, to jednak wydaje się, że w zasadzie wszyscy nasi sąsiedzi (może poza Czechami i Słowacją) wyprzedzili nas w zakresie stosowania technologii blockchain, w tym w sektorze publicznym. Niemniej, w ostatnim czasie ciekawą inicjatywą wykazało się województwo warmińsko-mazurskie. Samorząd województwa warmińsko-mazurskiego planuje wyemitować token okolicznościowy o nazwie CoperniCoin. Oficjalny start projektu odbył się 19 lutego 2019 r. Token CoperniCoin będzie oparty o platformę Waves. Token ma nie mieć charakteru spekulacyjnego, ma za to stanowić jeden z elementów związanych z promocją atrakcji turystycznych regionu. Będzie go można zdobyć poprzez aktywność w wielu obszarach m.in. udział w konkursach tematycznych, grach terenowych, w wybranych wydarzeniach, a także odwiedzając wybrane atrakcje turystyczne. Następnie za tokeny będzie można kupić nagrody rzeczowe, uzyskać dzięki nim zniżki na bilety czy też inne usługi. Ta stagnacja, poza wymienionym przykładem województwa warmińsko-mazurskiego i kilkoma szumnymi zapowiedziami, jest bardzo zastanawiająca w kontekście Rezolucji Parlamentu Europejskiego z 3.10.2018 r. w sprawie technologii rozproszonego rejestru i łańcuchów bloków: budowanie zaufania do przepływów funduszy z pominięciem pośrednictwa bankowego. Parlament Europejski pokazał w tej Rezolucji, że jest bardzo otwarty na nowoczesne technologie rozproszonych rejestrów (w tym blockchain). W Rezolucji Parlament Europejski wezwał Komisję Europejską do zintensyfikowania działań na rzecz edukacji dotyczącej technologii rozproszonych rejestrów; zachęcił państwa członkowskie do włączenia tej tematyki do specjalistycznych programów nauczania na uczelniach wyższych. Ze względu 4

na wagę i koherentność tej Rezolucji warto przyjrzeć się bliżej zawartym w niej sformułowaniom, w tym dotyczącym możliwego zastosowania technologii blockchain (a szerzej DLT) w sektorze publicznym. Parlament Europejski wskazał bowiem między innymi, że: ü technologia rozproszonego rejestru (DLT) i łańcuchy bloków mogą stanowić narzędzie promujące wzmocnienie pozycji obywateli przez zapewnienie im możliwości kontrolowania własnych danych i decydowania o tym, jakie dane udostępniane są w rejestrze, a także zdolności wyboru podmiotów mających dostęp do tych danych; ü DLT to technologia ogólnego zastosowania, która może zwiększyć opłacalność transakcji dzięki usunięciu pośredników i kosztów związanych z pośrednictwem, a także zwiększyć przejrzystość transakcji, przekształcając także łańcuchy wartości i poprawiając wydajność organizacyjną dzięki budzącej zaufanie decentralizacji; ü ewolucja technologii DLT nie została jeszcze zakończona, co wymaga sprzyjających innowacyjności, wspierających i zachęcających ram, które zapewniają pewność prawa i przestrzegają zasady neutralności technologicznej, jednocześnie promując ochronę konsumentów, inwestorów i środowiska, zwiększając wartość społeczną technologii, zmniejszając przepaść cyfrową i rozwijając umiejętności cyfrowe obywateli; ü technologia DLT umożliwia gwarantowanie integralności danych, a zdolność do zapewnienia ścieżki audytu umożliwiającej łatwe stwierdzanie naruszeń umożliwia powstanie nowych modeli administracji publicznej i przyczynia się do poprawy bezpieczeństwa; ü technologia DLT może znacząco usprawnić działanie kluczowych sektorów gospodarki oraz polepszyć jakość usług publicznych, zapewniając konsumentom i obywatelom wysoki poziom zadowolenia z transakcji i zmniejszenie ponoszonych kosztów; ü zastosowania technologii DLT mogą szybko nabrać charakteru systemowego. Parlament Europejski wymienił w swojej Rezolucji z dnia 3 października 2018 r. kilkadziesiąt pól (sektorów), na których dostrzeżono potencjał do zastosowania technologii blockchain. W szczególności Parlament Europejski wskazał, że: ü technologia DLT ogranicza koszty związane z pośrednictwem w środowisku opartym na zaufaniu między stronami transakcji oraz pozwala na bezpośrednią 5

wymianę wartości (P2P), która może wzmacniać pozycję obywateli, rozbijać modele tradycyjne, ulepszać usługi i zmniejszać koszty na całej długości łańcuchów wartości w wielu kluczowych sektorach; ü zastosowania oparte na technologii DLT mogą mieć bardzo duży wpływ na strukturę zarządzania publicznego i rolę poszczególnych instytucji; ü istnieje szeroka gama zastosowań opartych na technologii DLT, które mogą mieć wpływ na wszystkie sektory gospodarki: o energia i zastosowania przyjazne środowisku (technologia DLT może zmienić i zdemokratyzować rynki energii, pozwalając gospodarstwom domowym wytwarzać energię przyjazną środowisku; może przyczynić się do wytwarzania i wykorzystywania zielonej energii, a także mogłaby zwiększyć efektywność giełd energii; może ułatwić funkcjonowanie infrastruktury do przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej oraz stworzyć nowy ekosystem transakcji w odniesieniu do pojazdów elektrycznych; może przyczynić się do elektryfikacji ubogich społeczności wiejskich za pośrednictwem alternatywnych mechanizmów płatności i darowizn); o transport (podkreślono potencjał technologii DLT w zakresie mobilności i logistyki, w tym rejestracji pojazdów i zarządzania nimi, weryfikacji przejechanej odległości, inteligentnych ubezpieczeń i ładowania pojazdów elektrycznych); o sektor opieki zdrowotnej (wykazuje potencjał w zakresie polepszania efektywności wykorzystywania danych oraz sporządzania sprawozdań z badań klinicznych w sektorze opieki zdrowotnej, umożliwiając wymianę danych cyfrowych między instytucjami sektora publicznego i prywatnego pod kontrolą obywateli/pacjentów; uznaje potencjał w zakresie polepszania efektywności sektora opieki zdrowotnej dzięki interoperacyjności elektronicznych danych medycznych, weryfikacji tożsamości i lepszej dystrybucji leków; dzięki technologii DLT obywatele mogą sprawować kontrolę nad swoimi danymi medycznymi i korzystać z ich przejrzystości oraz decydować, które dane chcą udostępniać); 6

o edukacja (możliwe zastosowanie technologii DLT w weryfikacji stopni naukowych, wydawaniu szyfrowanych świadectw (np. blockcerts) i mechanizmach transferu punktów. W świetle powyższego, niejako podsumowując niniejsze wystąpienie, godzi się zauważyć, że zachodzi potrzeba niezwłocznego ustandaryzowania wdrażania i funkcjonowania sieci prywatnych i publicznych opartych na technologii blockchain. Ewentualnie korzyści takiego postąpienia byłyby nie do przecenienia: systemy głosowania zabezpieczone technologią blockchain byłyby niemalże całkowicie nie do sfałszowania od rejestracji wyborców po weryfikację tożsamości i liczenie głosów system byłby bezdyskusyjny. Działania administracji publicznej, takie jak zbieranie podatków, składek, wydawanie aktów własności, wpisywanie do księgi wieczystej, dokonywanie rejestrów (PESEL, NIP itp.) wszystko to mogłoby być zapisywane w blockchain, co z pewnością zoptymalizowałoby i usprawniło cały system, gwarantując jednocześnie bezpieczeństwo danych. 7