KLASYFIKACJA PROBLEMÓW LEKOWYCH (PCNE) Pharmaceutical Care Network Europe 6 kategorii problemów lekowych 6 kategorii przyczyn problemów lekowych 4 kategorie możliwych interwencji 3 kategorie wyników działań
KLASYFIKACJA PODSTAWOWA Kod V-5 Podstawowe dziedziny Problemy P1 Reakcje niepożądane leków (Problems) P2 Problem wyboru leku P3 Problemy związane z dawkowaniem P4 Problemy z użyciem lub podaniem leków P5 Interakcje P6 Inne Przyczyny C1 Wybór leku i dawki (Causes) C2 Proces użytkowania leku C3 Informacja C4 Pacjent/Psychologia C5 Logistyka w aptece C6 Inne Rodzaje działań I0 Brak interwencji (Interventions) I2 Interwencja na poziomie przepisania I2 Interwencja na poziomie pacjenta lub opiekuna I3 Interwencja na poziomie leku I4 Inna Wyniki działań S1 Problem rozwiązany całkowicie (Outcome of S2 Problem rozwiązany częściowo interventions) S3 Problem nie rozwiązany
PROBLEMY Reakcje niepożądane leków Pacjent cierpi z powodu działań niepożądanych Problem wyboru leku Pacjent zażywa lub zamierza zażywać nieodpowiedni dla jego choroby lub stanu zdrowia lek (lub nie zlecono leku) P1.1 Pojawiają się działania niepożądane (niealergiczne) P1.2 Pojawiają się działania niepożądane (alergia) P1.3 Pojawiają się działania toksyczne P2.1 P2.2 Niewłaściwy (nie najbardziej odpowiedni w tym schorzeniu) lek Nieprawidłowa postać leku (nie najbardziej odpowiednia w danym wskazaniu) P2.3 Duplikacja grupy terapeutycznej lub interakcji P2.4 Przeciwwskazania do stosowania leku P2.5 Brak jasnych wskazań do stosowania w leczeniu P2.6 Brak przepisania leku lub jego niejasne wskazanie Problemy związane z dawkowaniem Pacjent otrzymuje za mało lub za dużo leku w stosunku do ilości, jakiej potrzebuje P3.1 Dawka leku zbyt mała lub zbyt rzadko podawana P3.2 Dawka leku za duża lub schemat podania zbyt częsty P3.3 Czas leczenia zbyt krótki P3.4 Czas leczenia zbyt długi
PROBLEMY Problemy z użyciem leków Zły lek zażywany lub podany/ brak leku w ogóle Interakcje Pojawia się lub istnieje ryzyko pojawienia się (potencjalne) interakcji zażywanego leku z innymi lekami lub jedzeniem Inne P4.1 Brak zażycia lub podania leku P4.2 Zażycie lub podanie złego leku P5.1 Potencjalne interakcje P5.2 Ujawnione interakcje (manifestacja objawów P6.1 P6.2 Pacjent niezadowolony z leczenia mimo zażywania leków prawidłowo Niewystarczające obawy dotyczące zdrowia i choroby (co może prowadzić do ujawnienia problemów w przyszłości) P6.3 Niejasne narzekania. Konieczna dalsza klasyfikacja P6.4 Niepowodzenie terapii (powody nieznane)
PRZYCZYNY Domena podstawowa Kod Wybór leku i dawki Powodem problemu jest wybór leku lub schematu podania Proces użytkowania leku Problem lekowy może być związany ze sposobem zażywania leku przez pacjenta, pomimo przekazania mu odpowiednich instrukcji Problem C1.1 Nieodpowiedni wybór leku C1.2 Nieprawidłowy wybór dawki C1.3 Dostępny lek bardziej efektywny kosztowo C1.4 C1.5 Problemy farmakokinetyczne, w tym ze względu na wiek/pogorszenie funkcji narządów i interakcji Brak podania leku o działaniu synergistycznym lub ochronnym, pomimo wskazań C1.6 Pogorszenie/poprawa stanu zdrowia C1.7 Nowe objawy lub wskazania odkryte/ujawnione C1.8 Manifestacja objawów ubocznych, bez innych powodów C2.1 Nieodpowiedni schemat czasowy podania i/lub nieprawidłowe przedziały czasowe C2.2 Zbyt rzadko zażywany lub podawany lek C2.3 Przedawkowanie leku C2.4 Wymagane monitorowanie terapii C2.5 Uzależnienie od leków C2.6 Niemożliwe prawidłowe stosowanie leków przez pacjenta
PRZYCZYNY C3.1 Instrukcje użycia/zażycia nie znane Informacja Problem lekowy związany z brakiem informacji lub jej błędnym zrozumieniem C3.2 Pacjent nieświadomy powodów terapii C3.3 Pacjent ma kłopoty z czytaniem i zrozumieniem ulotki C3.4 Pacjent nie rozumie lokalnego języka C3.5 Brak komunikacji pomiędzy pracownikami systemu zdrowotnego C4.1 Pacjent zapomina zażyć leku Pacjent/Psychologia Przyczyną problemu lekowego może być osobowość pacjenta lub jego zachowanie C4.2 Pacjent ma obawy co do leku C4.3 Pacjent podejrzewa działania uboczne C4.4 Pacjent nie chce ponosić dodatkowych kosztów C4.5 Pacjent nie chce niepokoić lekarza C4.6 Pacjent nie chce zmienić leku C4.7 Pacjent nie chce zmienić stylu życia C4.8 Koszty terapii C4.9 Leczenie niezgodne z przekonaniami zdrowotnymi pacjenta C4.10 Pacjent stosuje dietę, która powoduje interakcje z lekami
PRZYCZYNY Logistyka w aptece Problem lekowy może być spowodowany przez złe mechanizmy logistyczne w zakresie przepisywania i wydawania leku C5.1 Przepisany lek niedostępny C5.2 Błąd przepisania C5.3 Błąd wydania Inne C6.1 Inne powody, specyficzne C6.2 Brak jasnego powodu
DZIAŁANIE brak I0.1 Brak interwencji na poziomie przepisania na poziomie pacjenta lub opiekuna na poziomie leku inne I1.1 Przepisujący tylko poinformował pacjenta I1. 2 Przepisujący zapytał o informacje pacjenta I1. 3 Interwencja zaproponowana i zaaprobowana przez przepisującego I1. 4 Interwencja zaproponowana i nie zaaprobowana przez przepisującego I1. 5 Interwencja zaproponowana, ale wynik nieznany I2.1 Doradzenie pacjentowi I2. 2 Dostarczona wyłącznie pisemna informacja I2. 3 Pacjent odesłany do lekarza I2. 4 Zawiadomienie innego członka rodziny lub opiekuna I3.1 Lek zmieniony na... I3.2 Dawka leku zmieniona na... I3.3 Postać leku zmieniona na... I3.4 Instrukcja użycia leku zmieniona na... I3.5 Przerwane podawanie leku I3.6 Rozpoczęcie terapii nowym lekiem I4.1 Inne interwencje (wyszczególnienie) I4.2 Zgłoszenie działań niepożądanych do odpowiednich organów
WYNIK Rozwiązany O 1.0 Problem całkowicie rozwiązany Rozwiązany częściowo O 2.0 Problem częściowo rozwiązany Nie rozwiązany O 3.1 O 3.2 O 3.3 O 3.4 Problem nie rozwiązany, brak współpracy pacjenta Problem nie rozwiązany, brak współpracy lekarza Problem nie rozwiązany, interwencja nieskuteczna Brak możliwości lub potrzeby rozwiązania problemu