Chirurgiczne mycie rąk Przygotowanie pacjenta do implantacji i reimplantacji. dr Marcin Gułaj ODDZIAŁ KARDIOLOGII ZOZ MSW W BIAŁYMSTOKU
Wszystko jest w rękach człowieka. Dlatego należy myd je często. S.J. Lec
ZASADY CHIRURGICZNEGO MYCIA I DEZYNFEKCJI RĄK ZALECENIA WHO 2009
OGÓLNE ZASADY 1. Przed przystąpieniem do mycia rąk należy zdjąd zegarek i biżuterię. Noszenie sztucznych paznokci jest zabronione (również na oddziale). 2. Brud spod paznokci należy usunąd przeznaczonym do tego narzędziem. Dopuszczone jest użycie jednorazowych szczotek przed pierwszym zabiegiem w danym dniu jeżeli pod paznokciami są widoczne zabrudzenia. 3. Ręce należy umyd ciepłą (nie gorącą podrażnienie skóry) wodą z mydłem, następnie osuszyd jednorazowym ręcznikiem, raczej przyciskając je do skóry niż trąc (mikrourazy). Mycie mydłem nie zwiększa skuteczności prawidłowo wykonanej dezynfekcji preparatem alkoholowym jednak jest zalecane z uwagi na ryzyko nosicielstwa przetrwalników Clostridium na skórze personelu medycznego. WHO, Biuletyn SHL 2011, 1-2 (41)
OGÓLNE ZASADY 4. Chirurgiczna dezynfekcja rąk powinna byd wykonywana przed nałożeniem sterylnych rękawic, przy użyciu albo przeznaczonego do tego celu mydła biobójczego, albo odpowiedniego alkoholowego płynu do dezynfekcji rąk o przedłużonym działaniu. 5. Obecnośd zmian skórnych (liszajec, zmiany ropne, świerzb) na skórze jest wskazaniem do odsunięcia pracownika od pracy (rozporządzenie MZ z 10 lipca 2006 w sprawie wykazu czynników chorobotwórczych oraz stanów chorobowych, którymi zakażenie wyklucza wykonywanie prac Dz.U. 132 poz. 928). 6. Należy zmieniad rękawiczki w trakcie zabiegu (niemal 25% rękawiczek ulega rozszczelnieniu już po 20 minutach!). WHO, Biuletyn SHL 2011, 1-2 (41)
SPOSOBY DEZYNFEKCJI CHIRURGICZNEJ 1. Alkoholowy preparat dezynfekcyjny o przedłużonym działaniu zdecydowanie TAK 2. Mydło antybakteryjne raczej NIE
ALKOHOLOWY PŁYN DO DEZYNFEKCJI RĄK Ryc.1 Nalej na lewą dłoo około 5 ml (3 dawki) płynu do dezynfekcji. Ryc.2 Zanurz opuszki palców w płynie na 5 sekund (dekontaminacja przestrzeni pod paznokciami). Ryc. 3 7 Rozprowadź płyn po skórze przedramienia aż do łokcia wcierając go okrężnymi ruchami do całkowitego wyschnięcia.
ALKOHOLOWY PŁYN DO DEZYNFEKCJI RĄK
ALKOHOLOWY PŁYN DO DEZYNFEKCJI RĄK Ryc. 8 Nalej na prawą dłoo około 5 ml (3 dawki) płynu do dezynfekcji. Ryc. 9 Zanurz opuszki palców w płynie na 5 sekund (dekontaminacja przestrzeni pod paznokciami).
ALKOHOLOWY PŁYN DO DEZYNFEKCJI RĄK Ryc. 10 Powtórz czynności 3 7 dla drugiej ręki. Ryc. 11 Nalej około 5 ml płynu dezynfekującego na lewą dłoo i rozprowadź go po obu dłoniach zgodnie z przedstawionymi poniżej ruchami. Każdy z nich powtórz 5 razy. Jeden cykl około 60 sekund.
ALKOHOLOWY PŁYN DO DEZYNFEKCJI RĄK
ALKOHOLOWY PŁYN DO DEZYNFEKCJI RĄK 1. Preparat należy nanieśd na suche ręce. 2. Ręce i przedramiona należy utrzymad zwilżone preparatem tak długo jak określa to instrukcja producenta (zwykle ok. 3 min.). 3. Preparat należy wcierad zgodnie ze schematem z ryc. 12-16. Każdy ruch wykonad po 5 razy. Cały cykl powinien trwad około 60 sekund. 4. Preparat należy wcierad aż do całkowitego wyschnięcia nie wolno go wycierad. 5. Jeżeli dojdzie do zanieczyszczenia rąk materiałem biologicznym (np. przy pęknięciu rękawiczki) należy zmyd go wodą z mydłem następnie zdezynfekowad jak uprzednio.
MYDŁO ANTYBAKTERYJNE 1. Mycie dłoni 2 minuty, mycie przedramion po 1 minucie o ile producent nie zaleca innego schematu. 2. Jeżeli doszło do dotknięcia baterii, umywalki etc. w trakcie mycia, należy przedłużyd mycie zabrudzonej okolicy o 1 minutę. 3. Płukanie w kierunku opuszków palców łokcia. 4. Wycieranie jałowym ręcznikiem.
MYDŁO ANTYBAKTERYJNE - WADY 1. Mniejsza skutecznośd i szybsza rekolonizacja skóry dłoni w porównaniu z preparatami alkoholowymi. 2. Ryzyko zakażenia dłoni bakteriami bytującymi w wodzie z kranu. 3. Więcej podrażnieo/zapalenia skóry dłoni. 4. Wysusza skórę bardziej niż preparat alkoholowy. 5. WHO nie zabrania stosowania mydła antybakteryjnego ale wyraźnie podkreśla lepszą skutecznośd i większe bezpieczeostwo preparatów alkoholowych.
PODSUMOWANIE 1. Dłonie operatora są drugim, po florze pacjenta źródłem bakterii wywołujących zakażenie miejsca operowanego (ZMO). 2. WHO opracowała zalecenia, szczegółowo opisujące prawidłowy sposób chirurgicznej dezynfekcji rąk przed zabiegami operacyjnymi. 3. Zastosowanie alkoholowych płynów do dezynfekcji rąk o przedłużonym działaniu jest obecnie najskuteczniejszym sposobem dezynfekcji, jednocześnie powodującym najmniej odczynów skórnych u operatora. 4. Opanowanie schematu postępowania przy chirurgicznej dezynfekcji rąk ma kluczowe znaczenie dla redukcji ZMO.