Ropczyce mają 650 lat... Na kroniki stronicach wyryte Ropczyc dzieje, Niestety całej prawdy nigdy nie poznamy detali jest zbyt wiele! Niektóre historie, legendy gdzieś zabłądziły, Pośród setek innych myśli najzwyczajniej się zgubiły. W jednym słowie, zdaniu nie da się przewinąć taśmy czasu, Lecz gdyby się udało, przenieślibyśmy się do dawnego lasu I przyjrzelibyśmy się temu, co działo się kilkaset lat wstecz, Ale to niemożliwe, choć chcielibyśmy o naszych przodkach większą wiedzę mieć... /Wiersz mojego autorstwa/
Ropczyce są miastem w zachodniej części województwa podkarpackiego. Jest to siedziba powiatu ropczyckosędziszowskiego i miejsko-wiejskiej gminy. Ropczyce położone są na pograniczu Pogórza Środkowobeskidzkiego i Kotliny Sandomierskiej, nad rzeką Wielopolką. Według danych z 31 grudnia 2010 r. miasto liczy około 16 tysięcy osób, co klasyfikuje miasto pod względem ludności na 14. miejscu w całym województwie.
Na początek... Bliskość Puszczy Sandomierskiej powodowała, że na tereny Ropczyc chętnie przybywali sami królowie: Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło czy Kazimierz Jagiellończyk. Temu pierwszemu zawdzięczamy, iż niegdyś osada, dziś jest wspaniałym miastem, wdzięcznym mu za nadanie praw miejskich 3 marca 1362 r. Pomnik króla Kazimierza Wielkiego z tablicą upamiętniającą datę nadania Ropczycom praw miejskich
Akt lokacji miasta tłumaczony z łaciny na język polski z kodeksu dyplomatycznego. Tłumaczenia dokonał ks. dr Grzegorz Wójcik Akt lokacyjny Ropczyc wydany 3 marca 1362 roku w Krakowie przez ówczesnego króla Kazimierza Wielkiego. Dokument ten jest bardzo ważnym aktem historycznym, oryginał niestety nie przetrwał do dnia dzisiejszego. W nim możemy znaleźć zezwolenie na lokowanie nowego miasta nad rzeką Brzeźnicą, teraźniejszą Wielopolką. Jak głosi akt, miasto zostało nadane braciom, Janowi i Mikołajowi Gielnicom.
Nazwa miasta Ropczyce Dzisiaj znamy kilka wersji pochodzenia obecnej nazwy zamieszkałego przez nas terenu. Jedną z najbardziej prawdopodobnych tez jest stwierdzenie, iż dzisiejsze Ropczyce nazwę swą biorą od dawnej rzeki, zwanej Ropą. Kolejną teorią jest przykład podany przez pewnego profesora, że nasze miasto nazwę swą zawdzięcza ropiastemu terenowi. Specjaliści od nazw miejscowości zainteresowali się Ropczycami dopiero w 1974 roku a więc stosunkowo późno. Chcąc objaśnić pochodzenie nazwy miasta ustalili, że obecne określenie tworzyło się na przestrzeni lat. Zmiany przestawiały się następująco: 1362 r. Ropczyca 1391 r. Ropczicze 1420 r. Antipua Robczicze seu Chechli 1470 1480 r. Ropczycze 1581 r. Ropczicze XIX w. - Ropczyce
Od początku Osada Ropczyce powstała zapewne w XIII wieku. W roku 1254 zanotowano o niej pierwszą wzmiankę w dokumencie potwierdzającym darowiznę dóbr ziemskich. W 1266 r. teren ten został zniszczony, podobnie jak cała okolica, przez wojska ruskie i litewskie. Po jak ważnym dla nas nadaniu praw miejskich Ropczycom, król Kazimierz Wielki przyznał miastu także uprawnienia targowe oraz zwolnił mieszkańców od płacenia podatków. Bracia Gielnicowie, otrzymali wójtostwo w mieście. Od chwili otrzymania praw miejskich miejscowość szybko się rozwijała. Zawdzięczamy to rzemiosłu i handlowi, które były głównym środkiem utrzymania ludności miasta. Już w XV w. miejscowi sukiennicy sprzedawali swoje produkty daleko poza granice miasta. Dużą rolę w życiu Ropczyc odegrali także młynarze i piekarze.
W XV w. w Ropczycach działała szkoła parafialna. O jej wysokim poziomie świadczyło to, że w XV i XVI w. na Akademii Krakowskiej studiowało aż kilkudziesięciu żaków wywodzących się z Ropczyc. W 1448 r. do ziemi ropczyckiej przybył Kazimierz Jagiellończyk w celu zawarcia rozejmu z księciem Konradem Oleśnickim. 130 lat później w Ropczycach zatrzymał się Stefan Batory. W 1605 r. pożar pochłonął drewnianą zabudowę miasta. W 1614 r. utworzono starostwa ropczyckie, które otrzymał Stanisław Potocki.
W 1810 roku liczba ludności uległa podwojeniu i wynosiła niespełna 1200 osób. W 1861 roku Ropczyce zamieszkiwało 3000 osób. W 1831 roku Ropczyce dotknęła groźna epidemia cholery, przywleczonej z Kaukazu przez wojska Dybicza. Zmarło wówczas aż 141 osób.
Podczas reformy administracyjnej w 1855 roku utworzono powiat ropczycki. W mieście powstał wówczas sąd rejonowy, urząd pocztowy i skarbowy. Wokół rynku stały drewniane domy, a ulice i rynek nie były wybrukowane. Dawniej najprawdopodobniej miasto otaczały obwarowania, ale na dzień dzisiejszy brak na ten temat bliższych informacji.
W 1856 roku zaczęto budować linie kolejowe, co przyczyniło się do ożywienia miejscowości. Ropczyce po reformie podziału terytorialnego za starostę otrzymały Wilhelma Mehoffera. W 1873 roku wybuchł w mieście kolejny pożar, który za swój cel wziął zabudowę rynku, ratusz i sąd.
W 1883 i 1884 roku wybuchły kolejne niegroźne tym razem pożary, dzięki którym zdecydowano o utworzeniu straży ogniowej. 4 września 1914 roku do miasta wkroczyły oddziały rosyjskie, włączając w ten sposób Ropczyce do walki w I wojnie światowej. 7 października 1918 roku na ropczyckim ratuszu zawisła polska flaga, co oznaczało odzyskanie władzy w mieście. 8 września 1939 roku do ziemi ropczyckiej wkroczyły oddziały niemieckie. 22 sierpnia 1944 roku do Ropczyc wkroczyła Armia Radziecka.
Zespół Szkół Agro-technicznych w Ropczycach
Infrastruktura Ropczyc zmieniała się na przestrzeni lat. Nie wszystkie budynki jednak się zachowały, gdyż tereny te były nawiedzane przez powodzie, pożary i oblężenia. Wiele obiektów przetrwało na szczęście do dnia dzisiejszego. Oto kilka zestawień dawniej dziś:
dziś Dawniej
Dawniej dziś
dziś Dawniej
Budynek Urzędu Miejskiego w Ropczycach
Ziemia Ropczycka nie tylko urzeka nas swą bogatą historią, ale i dokonaniami osób, które z tych stron pochodzą. Wśród nich znaleźli się między innymi słynny artysta, malarz Józef Wilhelm Mehoffer, wybitny chemik Karol Olszewski oraz Tadeusz Kantor.
Józef Mehoffer (ur. 19 marca 1869 w Ropczycach, zm. 8 lipca 1946 r. w Wadowicach) polski malarz, witrażysta, grafik. Jest jednym z najbardziej wyrazistych i charakterystycznych malarzy Młodej Polski. Karol Stanisław Olszewski (ur. 29 stycznia 1846 w Broniszowie, zm. 24 marca 1915 w Krakowie) jeden z najwybitniejszych polskich fizyków i chemików. Był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Tadeusz Kantor to jeden z najwybitniejszych artystów XX wieku. Urodził się w Wielopolu Skrzyńskim 6 kwietnia 1905 roku. Był laureatem wielu prestiżowych nagród i medali oraz odznaczeń. To człowiek legenda, wielki malarz i rysownik, autor manifestów i happeningów. Tadeusz Sinko jest jednym z najwybitniejszych polskich filologów klasycznych oraz autorem Literatury greckiej". Urodził się w 1877 Małej koło Ropczyc. Zasłużył się również jako badacz literatury polskiej i łacińskiej.
Ropczyce to bardzo piękne miasto, ulokowane w malowniczej okolicy. Możemy się zachwycać zarówno dobrodziejstwami natury, jak i korzystać z nowoczesnych technologii. Na jej terenie znajduje się m. in. rezerwat przyrody Szwajcaria Ropczycka. Miasto to, tak jak chciał sam król ówczesnej Polski, Kazimierz Wielki, rozwijało się w bardzo szybkim tempie. Ropczyce są jednym ze 150 miast w całej Polsce, które otrzymały prawa miejskie od tegoż właśnie władcy. Jest to poniekąd wyróżnienie, które naszemu miastu nadał członek rodziny królewskiej. Zgodnie z oczekiwaniami króla, Ropczyce rozwijały się bez względu na napotkane przeszkody, z czego Kazimierz Wielki na pewno byłby dziś dumny.
Źródła: - Lawera A., B., H. Ropczyce i ziemia ropczycka; - Majka J., Kalita K. Ropczyce i okolice; - www.ropczyce24.pl; - Zarys dziejów Ropczyc praca zbiorowa pod red. W. Bonusika i F. Kiryka; - Zdjęcie aktu lokacyjnego zdobyte w Urzędzie Miejskim; - Zdjęcia dzięki uprzejmości pracowników z archiwum Centrum Kultury w Ropczycach; - Zdjęcia własnego autorstwa; - Źródła pisemne pochodzące z Biblioteki Miejskiej w Ropczycach.
Weronika Kajdas Kl. I a gimnazjum Zespół Szkół nr 1 w Ropczycach Gimnazjum Lat 14