System wizualizacji WinCC Professional można skonfigurować w różnych strukturach dostępu dla użytkownika. Architektura, jaką zastosujemy zależy głównie od wymogów zakładowych i ma istotny wpływ na późniejszą wygodę w dostępie oraz eksploatacji systemu, a także na bezpieczeństwo danych. Podstawowe tryby pracy WinCC to: Stand-alone pojedyncza stacja WinCC z bezpośrednim połączeniem do systemu sterowania Klient-serwer struktura rozproszona, gdzie stacja serwerowa z bezpośrednim dostępem do danych sterownika udostępnia pośrednio dane stacjom klienckim; brak możliwości nawiązania połączenia ze sterownikiem bezpośrednio ze stacji klienckiej WebServer umożliwia stworzenie struktury klient-serwer poprzez lokalną sieć zakładową lub Internet Redundancja zdublowanie stacji serwer lub single-user w celu zabezpieczenia możliwości nadzoru oraz sterowania na wypadek awarii jednej ze stacji operatorskich Globalna struktura rozbudowanego systemu WinCC Professional może zawierać w różnych wariacjach wszystkie powyższe elementy. Klasyczna wersja systemu SCADA WinCC (v7.x) pozwala na konfigurację struktury klient serwer w dwóch odmianach: standard-client oraz multi-client (więcej informacji w dokumencie mfaq.10.4.wincc V7 Konfiguracja struktury rozproszonej). W przypadku środowiska WinCC Professional możliwa jest jedynie konfiguracja stacji klienckiej typu Standard-client czyli bez własnego projektu. W niniejszym dokumencie przedstawione zostaną kroki, jakie należy wykonać w celu poprawnej konfiguracji takiej właśnie architektury systemu WinCC Professional. Struktura klient-serwer (standard-client) W nomenklaturze systemu WinCC określenie standard-client mówi o stacji klienckiej podłączonej bezpośrednio do jednostki serwerowej, która jest źródłem danych. Wszelkie dane począwszy od ekranów procesowych, poprzez wartości zmiennych, archiwa, aż po ewentualne skrypty pobierane są ze stacji serwerowej przez tzw. pakiety serwerowe (server packages). Wiąże się to bezpośrednio z faktem, iż na stacji klienckiej fizycznie nie znajduje się projekt WinCC jedynie instalacja systemu RT. Jest to struktura standardowa, a co za tym idzie znajduje zastosowanie w zdecydowanej większości aplikacji systemu WinCC. Architekturę taką stosuje się zazwyczaj w przypadku systemów jednoserwerowych (ewentualnie par redundantnych). Maksymalna ilość stacji klienckich na serwer dla wersji WinCC Professional V13 to 32 sztuki. WinCC Professional nie pozwala na konfigurację stacji klienckiej typu multi-client. Niewątpliwie zaletami rozwiązania klient-serwer jest prostota inżyniering, konieczność wprowadzania zmian jedynie na serwerze, oszczędność, możliwość swobodnej rozbudowy struktury, a także wgrywanie niektórych zmian na serwer bez konieczności zatrzymywania serwera. Do maksymalnie trzech stacji klienckich, serwer WinCC może zostać oparty na standardowym systemie operacyjnym (Windows 7, 8.1). Powyżej trzech stacji klienckich wymagany jest system operacyjny klasy Server. Doradztwo techniczne: simatic.pl@siemens.com 1
Założenie oraz konfiguracja właściwości projektu Pierwszym krokiem w budowie systemu jest stworzenie projektu na stacji serwerowej (lub inżynierskiej) dla projektu WinCC Professional Runtime. W tym celu zakładamy nowy projekt zgodnie z poniższym zrzutem ekranu: Następnie w ustawieniach projektu należy wprowadzić nazwę komputera (Computer name), na którym projekt będzie docelowo pracował. Może się ona różnić od nazwy stacji w projekcie: Kolejnym krokiem jest wstawienie do projektu stacji klienckiej WinCC. Czyli wybierając opcję dodania nowego urządzenia (Add new device) tworzymy stację kliencką, a co za tym idzie projekt typu multi-user. Podobnie jak w przypadku stacji serwerowej przypisujemy odpowiednie parametry do projektu: Doradztwo techniczne: simatic.pl@siemens.com 2
W konfiguracji obu urządzeń należy dodać jeszcze interfejs jaki będzie wykorzystany do komunikacji (np. karta sieciowa uniwersalna IE General dostępna w katalogu sprzętowym) oraz sparametryzować adresy stacji PC zgodnie z docelową konfiguracją. Połączenie stacji w relację klient-serwer Krokiem finalnym definicji struktury projektu jest połączenie stacji serwer oraz klient. W tym celu w widoku sieci (Devices & networks) z paska menu wybieramy widok urządzeń, które mogą być ze sobą powiązana (Relations), a następnie przeciągamy połączenie pomiędzy projektem WinCC RT Prof. a WinCC Client. Zostanie utworzona zależność HMI pomiędzy stacją serwerową a kliencką. Od tego momentu system traktuje strukturę jako klient-serwer, co za tym idzie po uruchomieniu trybu Runtime, system będzie wymagał licencji Server for WinCC Professional Runtime na stacji serwerowej. W ustawieniach Runtime settings stacji klienckiej należy określić dodatkowo parametry graficzne okna oraz inne opcje, takie jak lista uruchamianych procedur, ekran startowy, ustawienia językowe czy też klawiatury. Definicja użytkowników systemu Kolejnym krokiem jest stworzenie użytkownika, który będzie posiadał uprawnienia, które pozwolą na połączenie się z projektem oraz uruchomienie go na stacji klienckiej. Użytkownika dodajemy standardowo w module User administration projektu serwera. Przykładowa konfiguracja operatora może wygląda w następujący sposób: Doradztwo techniczne: simatic.pl@siemens.com 3
W WinCC Professional nie ma konieczności generowania pakietów serwerowych ręcznie (jak odbywa się to w klasycznej wersji systemu), dzieje się to automatycznie, także po wykonaniu powyższych kroków konfiguracyjnych można uruchomić projekt na serwerze i połączyć z nim stację kliencką. Ustawienia systemu operacyjnego Uprzednio trzeba się jeszcze upewnić czy na warstwie systemu operacyjnego spełnione są wszelkie wymagania dotyczące poprawnej komunikacji w sieci windowsowej. Musimy uzyskać taki efekt, aby w otoczeniu sieciowym systemu operacyjnego oba komputery widziały się poprawnie oraz aby była możliwość wzajemnej wymiany danych (przeglądania oraz otwierania plików udostępnionych dla autoryzowanych użytkowników. W tym celu należy pamiętać o standardowych wymaganiach systemowych: poprawna adresacja stacji w sieci Ethernet przypisanie stacji do tej samej grupy roboczej w sieci LAN udostępnienie folderu w sieci (folder projektu WinCC jest udostępniony jest automatycznie) na obu stacjach musi być stworzony oraz zalogowany użytkownik o tej samej nazwie oraz takim samym haśle (hasło nie może być puste) użytkownik musi przynależeć do grupy SIMATIC HMI W razie problemów komunikacyjnych warto również odwiedzić następującą lokalizację sieciową: https://support.industry.siemens.com/cs/br/en/view/868014 Jeśli powyższe wymagania zostaną spełnione możemy uruchomić projekt na stacji serwerowej oraz klienckiej. Doradztwo techniczne: simatic.pl@siemens.com 4
Uruchomienie trybu Runtime na serwerze Na serwerze odbywa się to poprzez aplikację WinCC RT Start znajdującą się w następującej lokalizacji: "Start > All Programs > Siemens Automation > Runtime Systems > WinCC Runtime Professional > WinCC RT Start". Wskazujemy projekt w wersji RT oraz wybieramy opcję Activate. Uwaga! Jeśli pracujemy lokalnie na serwerze wersję RT projektu można wygenerować przez wybranie opcji z menu Online -> Download to file system. Jeśli projekt wymaga przetransferowania ze stacji inżynierskiej na stację serwerową Runtime wybieramy opcję Download i wgrywamy projekt do pliku na stacji docelowej podobnie jak w przypadku paneli operatorskich (transfer z kompilacją). Plikiem wykonawczym trybu Runtime jest element o rozszerzeniu.mcx i to właśnie ten plik należy wskazać w narzędziu WinCC RT Start lub uruchomić go bezpośrednio przez dwukrotne kliknięcie w wygenerowanym folderze projektu Runtime. Do wersji WinCC Professional V13 tryb RT można było aktywować przez ikonkę na pasku narzędziowym środowiska inżynierskiego. Od V13 SP1 nie jest to już jednak możliwe. Uruchomienie trybu Runtime na stacji klienckiej Po uruchomieniu projektu serwerowego pozostaje aktywacja stacji klienckiej. Możemy wykonać to analogicznie jak w przypadku pierwszym, czyli na stacji klienckiej wskazujemy folder projektu RT z serwera korzystając z narzędzia WinCC RT Start (wymagana będzie autoryzacja wcześniej utworzonym użytkownikiem i hasłem z projektu WinCC Professional). Alternatywnie można skorzystać z narzędzia Simatic Shell, które instaluje się automatycznie z systemem WinCC i jest dostępne bezpośrednio z poziomu systemu operacyjnego Start -> Computer. Aktywacja zdalna projektu klienckiego wymaga naturalnie wcześniejszego uruchomienia trybu Runtime na serwerze. Na liście komputerów odszukujemy interesującą nas stację serwerową, a na liście udostępnionych projektów nasz projekt serwerowy. Jeśli projekt jest otwarty bądź w trybie RT informacja taka zostanie wskazana w kolumnie statusowej. Klikamy prawym przyciskiem myszy w nazwę projektu, a następnie wybieramy opcję Interconnect. W oknie logowania wpisujemy zdefiniowaną wcześniej w projekcie serwerowym nazwę użytkownika z uprawnieniami dostępu do projektu oraz jego hasło: Doradztwo techniczne: simatic.pl@siemens.com 5
Tryb Runtime zostaje uruchomiony automatycznie. Z poziomu Simatic Shell istnieje również możliwość zdalnej aktywacji oraz dezaktywacji trybu RT na stacji serwerowej. Podsumowanie Należy zwrócić uwagę, iż w projekcie klienckim nie ma możliwości dodania kanału komunikacyjnego, czyli niemożliwa jest bezpośrednia wymiana danych ze sterownikiem. Odbywa się to wyłącznie przez serwer. Projekt kliencki nie posiada również możliwości niezależnej konfiguracji logowania zmiennych, alarmów czy obsługi archiwów użytkownika (receptury) te parametry ustawiane są wyłącznie na serwerach. Więcej informacji na temat konfiguracji systemów rozproszonych można znaleźć plikach pomocy systemu oraz na stronach wsparcia technicznego Siemens: https://support.industry.siemens.com/cs/ww/en/view/87054082 Przykład przygotowany został w oparciu o system operacyjny Windwos 7 x64 oraz WinCC Professional V13. Doradztwo techniczne: simatic.pl@siemens.com 6