MikroTik Serwer OpenVPN

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "MikroTik Serwer OpenVPN"

Transkrypt

1 MikroTik Serwer OpenVPN Generowanie certyfikatów na systemie Debian. Instalujemy OpenVPN, następnie przechodzimy do katalogu ze skryptami: cd /usr/share/openvpn/easyrsa edytujemy plik vars ustawiając kraj, miasto, organizację, i ewentualnie inne ustawienia, następnie uruchamiamy kolejno skrypty:./clean-all Tworzymy główny certyfikat i klucz CA (Certificate Authority):./build-ca Mamy już certyfikat centrum autoryzacyjnego którym będziemy podpisywać inne certyfikaty. Teraz generujemy certyfikat i klucz serwera:./build-key-server server na pytania typu [y/n] odpowiadamy y Tworzymy certyfikat i klucz dla klienta, podobnie jak dla serwera:./build-key picom Generujemy parametry Diffie-Hellman:./build-dh Generowanie certyfikatów na systemie Windows 7 (jako administrator). Pobieramy stabilną wersje OpenVPN z GUI z adresu np.: gui install.exe, instalujemy Ją na komputerze. Standardowo powinna się zainstalować do katalogu: C:\Program Files\OpenVPN\. Przechodzimy do katalogu easy-rsa: 1) Tworzymy katalog keys, 2) Zmieniamy nazwę pliku: vars.bat.sample na vars.bat 3) Zmieniamy nazwę pliku: openssl.cnf.sample na openssl.cnf 4) Uruchamiany konsole: cms i przechodzimy do katalogu: C:\Program Files\OpenVPN\ 5) Wydajemy kolejno polecenia: vars.bat clean-all.bat build-ca.bat build-key-server server.bat server build-key.bat picom build-dh.bat Takim sposobem mamy przygotowane odpowiednie klucze do autoryzacji na klient serwer.

2 1) Logujmy się na MikroTika, i z menu bocznego wybieramy Files. Do nowo otwartego okna kopiujemy dwa pliki: ca.crt ca.key wygenerowany certyfikat i klucz serwera. 2) Następnie z menu bocznego wybieramy Certificates, klikamy na przycisk import i wybieramy ca.crt. Czyli zaimportujemy certyfikat który wgraliśmy na MikroTika.

3 3) Powinien pokazać się na liście: 4) następnie klikamy jeszcze raz import i wybieramy plik ca.key (klucz do certyfikatu).

4 5) Powinniśmy zobaczyć lekko zmienioną pozycję tj.: 6) Teraz przechodzimy do konfiguracji serwera OpenVPN na MikroTiku. Z menu bocznego wybieramy PPP, a następnie w nowo otwartym oknie klikamy na przycisk OVPN Server i uzupełniamy: Zaznaczone: Enabled Port: 1194 Mode: ip Netmask: 24 Keepalive Timeout: wyłączone Default profile: default (jeżeli nie wykorzystujemy do czegoś innego) Certificate: cert1 Require Client Certificate: odznaczone

5 7) Zatwierdzamy uruchomienie serwer OVPN przyciskiem OK. Kolejno przechodzimy do zakładki Secrets gdzie dodamy użytkownika i hasło potrzebnego do podłączenia się do serwera OVPN. Dodajemy nową pozycję i uzupełniamy: Name: useranme (nazwa użytkownika) Password: password (hasło) Service: ovpn (nazwa usługi) Profile: default Local Address: Remote Address: i zatwierdzamy dodanie nowej pozycji przyciskiem OK. Mamy już skonfigurowany OpenVPN na MikroTiku. Teraz przechodzimy do konfiguracji klienta OVPN na komputerze z systemem Windows 7, XP...

6 Konfiguracja klienta OpenVPN na Windows 7 1) Pobieramy stabilną wersje OpenVPN z GUI z adresu np.: instalujemy Ją na komputerze. Standardowo powinna się zainstalować do katalogu: C:\Program Files\OpenVPN\. My przechodzimy trochę dalej do katalogu config. 2) Kopiujemy do niego wcześniej wygenerowane pliki: ca.crt picom.crt picom.key 3) Tworzymy w katalogu config plik z rozszerzeniem.ovpn np.: test.ovpn i zapisujemy zawartość: dev tun proto tcp-client remote ca ca.crt cert picom.crt key picom.key tls-client port 1194 persist-tun persist-key verb 3 auth SHA1 pull auth-user-pass zapisujmy zawartość klikamy prawym przyciskiem myszy na nowo stworzony plik test.ovpn i menu wybieramy: Start OpenVPN on this config file

7 4) Następnie wpisujemy nazwę użytkownika i hasło jakie zdefiniowaliśmy na MikroTiku w zakładce Secrets tj.: Username: username Password: password 5) Po poprawnym połączeniu powinniśmy zobaczyć końcowy komunikat jak poniżej:

8 6) Na MikroTiku po wybraniu z menu bocznego PPP i przejścia do zakładki Active Connections powinniśmy zobaczyć nasze aktywne połączenie.

Wstęp. Skąd pobrać program do obsługi FTP? Logowanie

Wstęp. Skąd pobrać program do obsługi FTP? Logowanie Wstęp FTP - (ang. File Transfer Protocol - protokół transmisji danych) jest to protokół typu klient-serwer, który umożliwia przesyłanie plików na serwer, oraz z serwera poprzez program klienta FTP. Dzięki

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 10

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 10 Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P Informator Techniczny Strona 1 z 10 1. Czym jest VPN? VPN (Virtual Private Network) tłumacząc dosłownie Wirtualna Sieć Prywatna - tunel, przez który płynie ruch w ramach

Bardziej szczegółowo

1. Tworzenie integracji

1. Tworzenie integracji 04-01-19 1. Tworzenie integracji A) Informacje ogólne Tworzymy integrację ustawiając: serwer integracji; nazwę integracji; adres IP rejestratora; numer portu: 8000; dane logowania do rejestratora. W przypadku

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja OpenVPN 2008-07-28. Parę słów o VPN i OpenVPN

Konfiguracja OpenVPN 2008-07-28. Parę słów o VPN i OpenVPN Parę słów o VPN i OpenVPN VPN (Virtual Private Network) Wirtualna Sieć Prywatna to tunel łączący komputery lub sieci komputerowe biegnący przez inną sieć najczęściej Internet. Tunel jak sama nazwa wskazuje

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi programu CMS Dla rejestratorów HANBANG

Instrukcja obsługi programu CMS Dla rejestratorów HANBANG Instrukcja obsługi programu CMS Dla rejestratorów HANBANG 1. Wymagania sprzętowe: Minimalne wymagania sprzętowe: System operacyjny: Windows Serwer 2003 Standard Edition SP2 Baza danych: Mysql5.0 Procesor:

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo systemów informatycznych

Bezpieczeństwo systemów informatycznych Politechnika Poznańska Bezpieczeństwo systemów rozproszonych Bezpieczeństwo systemów informatycznych ĆWICZENIE VPN 1. Tunele wirtualne 1.1 Narzędzie OpenVPN OpenVPN jest narzędziem służącym do tworzenia

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA POZNAŃSKA

POLITECHNIKA POZNAŃSKA POLITECHNIKA POZNAŃSKA DZIAŁ OBSŁUGI I EKSPLOATACJI Konfiguracja sieci eduroam na urządzeniach opartych o system Windows 8 Krok 1. Aby poprawnie skonfigurować sieć eduroam użytkownik powinien mieć mozliwość

Bardziej szczegółowo

Uwierzytelnianie użytkowników sieci bezprzewodowej z wykorzystaniem serwera Radius (Windows 2008)

Uwierzytelnianie użytkowników sieci bezprzewodowej z wykorzystaniem serwera Radius (Windows 2008) Uwierzytelnianie użytkowników sieci bezprzewodowej z wykorzystaniem serwera Radius (Windows 2008) Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z rozwiązaniami systemu Windows 2008 server do uwierzytelnienia

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika aplikacji npodpis r.

Instrukcja użytkownika aplikacji npodpis r. Instrukcja użytkownika aplikacji npodpis 21.03.2017 r. Spis treści Warunki wstępne... 3 Rodzaje urządzeń... 3 Instalacja i obsługa podpisów przelewów... 3 Autoryzacja pozostałych czynności... 15 Instrukcja

Bardziej szczegółowo

Jak skonfigurować bezpieczną sieć bezprzewodową w oparciu o serwer RADIUS i urządzenia ZyXEL wspierające standard 802.1x?

Jak skonfigurować bezpieczną sieć bezprzewodową w oparciu o serwer RADIUS i urządzenia ZyXEL wspierające standard 802.1x? Jak skonfigurować bezpieczną sieć bezprzewodową w oparciu o serwer RADIUS i urządzenia ZyXEL wspierające standard 802.1x? Przykład autoryzacji 802.1x dokonano w oparciu serwer Microsoft Windows 2003 i

Bardziej szczegółowo

CEPiK 2 dostęp VPN v.1.7

CEPiK 2 dostęp VPN v.1.7 CEPiK 2 dostęp VPN v.1.7 Metryka dokumentu Tytuł CEPiK 2 dostęp VPN Autor Centralny Ośrodek Informatyki Zatwierdzający Wersja Data Opis zmian Historia zmian 1.0 30.10.2015 r. Utworzenie dokumentu 1.1 23.11.2015

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Ericsson HIS NAE SR-16

Laboratorium Ericsson HIS NAE SR-16 Laboratorium Ericsson HIS NAE SR-16 HIS WAN (HIS 2) Opis laboratorium Celem tego laboratorium jest poznanie zaawansowanej konfiguracji urządzenia DSLAM Ericsson HIS NAE SR-16. Konfiguracja ta umożliwi

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja oprogramowania w systemach MS Windows dla kont z ograniczonymi uprawnieniami

Konfiguracja oprogramowania w systemach MS Windows dla kont z ograniczonymi uprawnieniami Konfiguracja oprogramowania w systemach MS Windows dla kont z ograniczonymi uprawnieniami Dotyczy programów opartych na bazie Firebird: System Obsługi Zleceń PL+ Grafik Urlopowy PL+ Zarządzanie Szkoleniami

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 11

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 11 Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P Informator Techniczny Strona 1 z 11 1. Czym jest VPN? VPN (Virtual Private Network) tłumacząc dosłownie Wirtualna Sieć Prywatna - tunel, przez który płynie ruch w ramach

Bardziej szczegółowo

INSTALACJA LICENCJI SIECIOWEJ NET HASP Wersja 8.32

INSTALACJA LICENCJI SIECIOWEJ NET HASP Wersja 8.32 INSTALACJA LICENCJI SIECIOWEJ NET HASP Wersja 8.32 Spis Treści 1. Wymagania... 2 1.1. Wymagania przy korzystaniu z klucza sieciowego... 2 1.2. Wymagania przy uruchamianiu programu przez internet... 2 2.

Bardziej szczegółowo

DLA DREAMBOX & FLASHWIZARD

DLA DREAMBOX & FLASHWIZARD INSTALACJA I KONFIGURACJA NFS SERVER DLA DREAMBOX & FLASHWIZARD z wykorzystaniem MS Services for Unix Wymagania: Windows 2000 lub XP Professional System plików NTFS Pliki Passwd & Group które kopiujemy

Bardziej szczegółowo

AKTYWNY SAMORZĄD. Instrukcja instalacji, aktualizacji i konfiguracji. www.as.tylda.pl

AKTYWNY SAMORZĄD. Instrukcja instalacji, aktualizacji i konfiguracji. www.as.tylda.pl AKTYWNY SAMORZĄD Instrukcja instalacji, aktualizacji i konfiguracji TYLDA Sp. z o.o. 65-001 Zielona Góra ul. Wazów 6a tel. 68 324-24-72 68 325-75-10 www.tylda.pl tylda@tylda.pl wersja 1.0 2013.04.12 2

Bardziej szczegółowo

PODSTAWOWA KONFIGURACJA LINKSYS WRT300N

PODSTAWOWA KONFIGURACJA LINKSYS WRT300N PODSTAWOWA KONFIGURACJA LINKSYS WRT300N 1. Topologia połączenia sieci WAN i LAN (jeśli poniższa ilustracja jest nieczytelna, to dokładny rysunek topologii znajdziesz w pliku network_konfigurowanie_linksys_wrt300n_cw.jpg)

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 15

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 15 Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P Informator Techniczny Strona 1 z 15 1. Czym jest VPN? VPN (Virtual Private Network) tłumacząc dosłownie Wirtualna Sieć Prywatna - tunel, przez który płynie ruch w ramach

Bardziej szczegółowo

Oprogramowanie OpenVPN jest oprogramowaniem darmowym, które można pobrać ze strony:

Oprogramowanie OpenVPN jest oprogramowaniem darmowym, które można pobrać ze strony: Aby móc korzystać z bazy publikacji elektronicznych należy: 1) posiadać konto w usłudze LDAP (konto logowania do Internetu), 2) zainstalować i skonfigurować oprogramowanie OpenVPN na swoim komputerze,

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika aplikacji npodpis r.

Instrukcja użytkownika aplikacji npodpis r. 21.03.2017 r. Spis treści Warunki wstępne...3 Rodzaje urządzeń...3 Instalacja i obsługa podpisów przelewów...4 Autoryzacja pozostałych czynności...13 Instalacja certyfikatów w systemie...16 2 Warunki wstępne

Bardziej szczegółowo

System zdalnego dostępu (VPN) do sieci Wydziału Elektrycznego PW

System zdalnego dostępu (VPN) do sieci Wydziału Elektrycznego PW System zdalnego dostępu (VPN) do sieci Wydziału Elektrycznego PW Dokument dostęny do pobrania Z początkiem bieżącego roku akademickiego 2011/2012 zotał uruchomiony nowy system zdalnego dostępu do sieci

Bardziej szczegółowo

Instalacja serwera zarządzającego F-Secure Policy Manager

Instalacja serwera zarządzającego F-Secure Policy Manager Instalacja serwera zarządzającego F-Secure Policy Manager Serwer zarządzający Policy Manager składa się z dwóch części: Server serwera z którym komunikują się klienci. Console interfejsu graficznego do

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie Infrastrukturą IT

Zarządzanie Infrastrukturą IT Zarządzanie Infrastrukturą IT Instalacja komponentu eserver na SQL Serwerze 2000 przy istniejącej instancji EAUDYTORINSTANCE Data modyfikacji: 2007-03-20, 14:36 opracował: Maciej Romanowski v 2.2.0 powered

Bardziej szczegółowo

Procedura wygenerowania paczki instalacyjnej oprogramowania F-Secure

Procedura wygenerowania paczki instalacyjnej oprogramowania F-Secure 1 Procedura wygenerowania paczki instalacyjnej oprogramowania F-Secure Niestety firma F-Secure nie udostępnia paczki instalacyjnej EXE lub MSI do instalacji oprogramowania F-Secure Client Security. Paczkę

Bardziej szczegółowo

Instrukcja dla pracowników Politechniki Poznańskiej

Instrukcja dla pracowników Politechniki Poznańskiej POLITECHNIKA POZNAŃSKA Konfiguracja sieci eduroam na urządzeniach z systemem Windows Vista/7 Instrukcja dla pracowników Politechniki Poznańskiej wersja 2013022702 POLITECHNIKA POZNAŃSKA DZIAŁ OBSŁUGI I

Bardziej szczegółowo

Instalacja Webroot SecureAnywhere przy użyciu GPO w Active Directory

Instalacja Webroot SecureAnywhere przy użyciu GPO w Active Directory Instalacja Webroot SecureAnywhere przy użyciu GPO w Active Directory Poniższa instrukcja opisuje sposób zdalnej instalacji oprogramowania Webroot SecureAnywhere w środowiskach wykorzystujących usługę Active

Bardziej szczegółowo

Ewidencja Wyposażenia PL+

Ewidencja Wyposażenia PL+ Ewidencja Wyposażenia PL+ Jak poprawnie skonfigurować uprawnienia systemowe Spis treści: 1. Wstęp 2. Systemy: Windows Vista,, 8, 8.1, 10... 2.1. Folder z bazą danych... 2.2. Folder z konfiguracją programu...

Bardziej szczegółowo

Zestawienie tunelu VPN po protokole IPSec pomiędzy klientem VPN - Draytek Smart VPN Client za NAT-em, a routerem Draytek

Zestawienie tunelu VPN po protokole IPSec pomiędzy klientem VPN - Draytek Smart VPN Client za NAT-em, a routerem Draytek Zestawienie tunelu VPN po protokole IPSec pomiędzy klientem VPN - Draytek Smart VPN Client za NAT-em, a routerem Draytek Aby zestawić VPN po protokole IPSec, pomiędzy komputerem podłączonym za pośrednictwem

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 13

Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P. Informator Techniczny Strona 1 z 13 Konfiguracja OpenVPN w AS30GSM200P Informator Techniczny Strona 1 z 13 1. Czym jest VPN? VPN (Virtual Private Network) tłumacząc dosłownie Wirtualna Sieć Prywatna - tunel, przez który płynie ruch w ramach

Bardziej szczegółowo

Instrukcjaaktualizacji

Instrukcjaaktualizacji Instrukcja Instrukcjaaktualizacji aktualizacji oprogramowania oprogramowaniainpro InProBMS BMS SPIS TREŚCI 1. AKTUALIZACJA 3 1.1. ARCHIWIZACJA BAZY DANYCH...3 1.1.1. AUTOMATYCZNA...3 1.1.2. RĘCZNA...4

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji oraz obsługi czytników i kart procesorowych dla Klientów SBI Banku BPH S.A.

Instrukcja instalacji oraz obsługi czytników i kart procesorowych dla Klientów SBI Banku BPH S.A. Instrukcja instalacji oraz obsługi czytników i kart procesorowych dla Klientów SBI Sez@m Banku BPH S.A. Warszawa 2006 Pakiet instalacyjny 1. Elementy niezbędne do obsługi kluczy zapisanych na kartach procesorowych

Bardziej szczegółowo

Zanim zaczniesz. Warto ustawić kartę sieciową naszego serwera.

Zanim zaczniesz. Warto ustawić kartę sieciową naszego serwera. Zanim zaczniesz. Warto ustawić kartę sieciową naszego serwera. Wchodzimy w Centrum sieci -> Połączenia sieciowe -> następnie do właściwości naszej karty sieciowej. Następnie przechodzimy do Protokół internetowy

Bardziej szczegółowo

Laboratorium nr 4 Sieci VPN

Laboratorium nr 4 Sieci VPN Laboratorium nr 4 Sieci VPN Wprowadzenie Sieć VPN (Virtual Private Network) to sieć komputerowa, która pomimo że używa publicznej infrastruktury (np. sieć Internet), jest w stanie zapewnić wysoki poziom

Bardziej szczegółowo

Telefon IP 620 szybki start.

Telefon IP 620 szybki start. Telefon IP 620 szybki start. Instalacja i dostęp:... 2 Konfiguracja IP 620 do nawiązywania połączeń VoIP.....4 Konfiguracja WAN... 4 Konfiguracja serwera SIP... 5 Konfiguracja IAX... 6 1/6 Instalacja i

Bardziej szczegółowo

Program RMUA. Instrukcja konfiguracji i pracy w programie. (Wersja 2)

Program RMUA. Instrukcja konfiguracji i pracy w programie. (Wersja 2) Program RMUA Instrukcja konfiguracji i pracy w programie (Wersja 2) 1 Wstęp Program RMUA powstał w związku z obowiązkiem przekazywania ubezpieczonym informacji rocznej zwanej wcześniej RMUA. Aplikacja

Bardziej szczegółowo

System. Instalacja bazy danych MySQL. Autor : Piotr Zielonka tel Piotrków Tryb., sierpień 2018r.

System. Instalacja bazy danych MySQL. Autor : Piotr Zielonka tel Piotrków Tryb., sierpień 2018r. System FOKUS Instalacja bazy danych MySQL Autor : Piotr Zielonka tel. 601 99-73-79 pomoc@zielonka.info.pl Piotrków Tryb., sierpień 2018r. W wersji 2018.7.0 systemu FoKus wprowadzono funkcje umożliwiające

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie Infrastrukturą IT. Jak ręcznie utworzyć instancję EAUDYTORINSTANCE na SQL Serwerze 2000. www.e-audytor.com

Zarządzanie Infrastrukturą IT. Jak ręcznie utworzyć instancję EAUDYTORINSTANCE na SQL Serwerze 2000. www.e-audytor.com Zarządzanie Infrastrukturą IT Jak ręcznie utworzyć instancję EAUDYTORINSTANCE na SQL Serwerze 2000 Data modyfikacji: 2007-04-17, 15:46 opracował: Maciej Romanowski v 2.2 powered by Romanowski 2007-03-15

Bardziej szczegółowo

Pomoc: konfiguracja PPPoE

Pomoc: konfiguracja PPPoE Pomoc: konfiguracja PPPoE Sieć AGGnet wykorzystuje protokół PPPoE w celu uwierzytelnienia użytkownika, zanim przyznany zostanie dostęp do zasobów Internetu. Każdy abonent naszej sieci otrzymuje indywidualny

Bardziej szczegółowo

Telefon AT 530 szybki start.

Telefon AT 530 szybki start. Telefon AT 530 szybki start. Instalacja i dostęp:... 2 Konfiguracja IP 530 do nawiązywania połączeń VoIP.....4 Konfiguracja WAN... 4 Konfiguracja serwera SIP... 5 Konfiguracja IAX... 6 1/6 Instalacja i

Bardziej szczegółowo

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu BANK SPÓŁDZIELCZY w Sierakowicach Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu (instrukcja użytkownika) Wersja 05 http://www.bssierakowice.pl I. Słownik pojęć dalej zwana aplikacją; Internet Banking dla Firm

Bardziej szczegółowo

oprogramowania F-Secure

oprogramowania F-Secure 1 Procedura wygenerowania paczki instalacyjnej oprogramowania F-Secure Wznowienie oprogramowania F-Secure zaczyna działać automatycznie. Firma F-Secure nie udostępnia paczki instalacyjnej EXE lub MSI do

Bardziej szczegółowo

Pracownia internetowa w każdej szkole (edycja Jesień 2007)

Pracownia internetowa w każdej szkole (edycja Jesień 2007) Instrukcja numer D1/02_04/D5 Pracownia internetowa w każdej szkole (edycja Jesień 2007) Opiekun pracowni internetowej cz. 1 (D1) Dostęp do grup dyskusyjnych na szkolnym serwerze Jak skonfigurować dostęp

Bardziej szczegółowo

Projekt e-deklaracje 2

Projekt e-deklaracje 2 1. Klient FTP CORE FTP Lite 1.1 Instalacja klienta FTP CORE FTP LE Klient FTP CORE FTP LE wykorzystywany jest do przekazu paczek danych podatkowych do Kanału Masowego dla Organów Rentowych (KMdOR). Klient

Bardziej szczegółowo

Instalacja NOD32 Remote Administrator

Instalacja NOD32 Remote Administrator Instalacja NOD32 Remote Administrator Program do zdalnego zarządzania stacjami roboczymi, na których zainstalowany jest program NOD32, składa się z dwóch modułów. Pierwszy z nich Remote Administrator Server

Bardziej szczegółowo

MikroTik jako filtr rodzinny (stron erotycznych)

MikroTik jako filtr rodzinny (stron erotycznych) MikroTik jako filtr rodzinny (stron erotycznych) W tej części kursu dowiemy się jak stworzyć filtr rodzinny za pomocą serwera proxy na MikroTiku. 1) Logujemy się na MikroTika, z menu bocznego wybieramy

Bardziej szczegółowo

Laboratorium nr 5 Sieci VPN

Laboratorium nr 5 Sieci VPN Laboratorium nr 5 Sieci VPN Wprowadzenie Sieć VPN (Virtual Private Network) to sieć komputerowa, która pomimo że używa publicznej infrastruktury (np. sieć Internet), jest w stanie zapewnić wysoki poziom

Bardziej szczegółowo

Instalacja krok po kroku /instalacja programu, serwera bazy danych/

Instalacja krok po kroku /instalacja programu, serwera bazy danych/ http:// e-mail: przemyslaw.migacz@gmail.com Instalacja krok po kroku /instalacja programu, serwera bazy danych/ Wymagania: Maszyna wirtualna JAVA wersja 1.6 Partycja dysku NTFS W przypadku partycji FAT32

Bardziej szczegółowo

Metryka dokumentu. str. 2. Tytuł. CEPiK 2 dostęp VPN. Centralny Ośrodek Informatyki. Zatwierdzający. Wersja Data Kto Opis zmian.

Metryka dokumentu. str. 2. Tytuł. CEPiK 2 dostęp VPN. Centralny Ośrodek Informatyki. Zatwierdzający. Wersja Data Kto Opis zmian. CEPiK 2 dostęp VPN Metryka dokumentu Tytuł CEPiK 2 dostęp VPN Autor Centralny Ośrodek Informatyki Zatwierdzający Wersja Data Kto Opis zmian Historia zmian 1.0 30.10.2015 r. Marcin Buława Utworzenie dokumentu

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja oprogramowania w systemach MS Windows dla kont z ograniczonymi uprawnieniami

Konfiguracja oprogramowania w systemach MS Windows dla kont z ograniczonymi uprawnieniami Konfiguracja oprogramowania w systemach MS Windows dla kont z ograniczonymi uprawnieniami Dotyczy programów opartych na bazie BDE: Menedżer Pojazdów PL+ Ewidencja Wyposażenia PL+ Spis treści: 1. Wstęp...

Bardziej szczegółowo

L2TP over IPSec Application

L2TP over IPSec Application L2TP over IPSec Application Topologia sieci: ZałoŜenia: Naszym zadaniem będzie taka konfiguracja Windows oweg klienta L2TP oraz urządzenia serii ZyWALL USG, by umoŝliwić zdalnemu uŝytkownikowi bezpieczny

Bardziej szczegółowo

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu BANK SPÓŁDZIELCZY w Witkowie Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu (instrukcja użytkownika) Wersja 05 http://www.ib.bswitkowo.pl I. Słownik pojęć dalej zwana aplikacją; Internet Banking dla Firm dalej

Bardziej szczegółowo

VPN Host-LAN IPSec X.509 z wykorzystaniem DrayTek Smart VPN Client

VPN Host-LAN IPSec X.509 z wykorzystaniem DrayTek Smart VPN Client 1. Konfiguracja serwera VPN 1.1. Włączenie obsługi IPSec 1.2. Ustawienie czasu 1.3. Lokalny certyfikat (żądanie certyfikatu z serwera CA) 1.4. Certyfikat zaufanego CA 1.5. Identyfikator IPSec 1.6. Profil

Bardziej szczegółowo

Rozwiązanie Zadania egzaminacyjnego egzamin praktyczny z kwalifikacji e13 styczeń 2015

Rozwiązanie Zadania egzaminacyjnego egzamin praktyczny z kwalifikacji e13 styczeń 2015 Rozwiązanie Zadania egzaminacyjnego egzamin praktyczny z kwalifikacji e13 styczeń 2015 Poniższe zadanie egzaminacyjne wykonane jest na przykładzie systemu Windows Server 2008 R2 oraz Windows 7 professional.(zamiennie

Bardziej szczegółowo

Bramka IP 2R+L szybki start.

Bramka IP 2R+L szybki start. Bramka IP 2R+L szybki start. Instalacja i dostęp:... 2 Konfiguracja IP 2R+L do nawiązywania połączeń VoIP... 4 Konfiguracja WAN... 4 Konfiguracja serwera SIP... 5 Konfiguracja IAX... 6 IP Polska Sp. z

Bardziej szczegółowo

The Bat 3.5.30. Wykorzystanie certyfikatów niekwalifikowanych w oprogramowaniu The Bat. wersja 1.0

The Bat 3.5.30. Wykorzystanie certyfikatów niekwalifikowanych w oprogramowaniu The Bat. wersja 1.0 The Bat 3.5.30 Wykorzystanie certyfikatów niekwalifikowanych w oprogramowaniu The Bat wersja 1.0 Spis treści 1. PRZYGOTOWANIE PARAMETRÓW PROGRAMU DO INSTALACJI CERTYFIKATÓW... 3 1.1. KORZYSTANIE Z PROGRAMOWEGO

Bardziej szczegółowo

Jak wykorzystać Pulpit Zdalny w Windows 2003 Serwer do pracy z programem FAKT

Jak wykorzystać Pulpit Zdalny w Windows 2003 Serwer do pracy z programem FAKT Jak wykorzystać Pulpit Zdalny w Windows 2003 Serwer do pracy z programem FAKT Planując uruchomienie programu FAKT na wielu stanowiskach w sieci możemy wykorzystać możliwości oprogramowania Windows Serwer

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji Control Expert 3.0

Instrukcja instalacji Control Expert 3.0 Instrukcja instalacji Control Expert 3.0 Program Control Expert 3.0 jest to program służący do zarządzania urządzeniami kontroli dostępu. Dedykowany jest dla kontrolerów GRx02 i GRx06 oraz rozwiązaniom

Bardziej szczegółowo

INSTALACJA modemu Trimble TDL3G

INSTALACJA modemu Trimble TDL3G INSTALACJA modemu Trimble TDL3G Parowanie modemu z kontrolerem TSC2 1. Aby przystąpić do procedury parowania modemu TDL 3G z kontrolerem, należy uprzednio zainstalować w kontrolerze aplikację TDL 3G Connector

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA INSTALACJI I PIERWSZEGO URUCHOMIENIA APLIKACJI Rodzajowa Ewidencja Wydatków plus Zamówienia i Umowy

INSTRUKCJA INSTALACJI I PIERWSZEGO URUCHOMIENIA APLIKACJI Rodzajowa Ewidencja Wydatków plus Zamówienia i Umowy INSTRUKCJA INSTALACJI I PIERWSZEGO URUCHOMIENIA APLIKACJI Rodzajowa Ewidencja Wydatków plus Zamówienia i Umowy Instalacja systemu Rodzajowa Ewidencja Wydatków plus Zamówienia i Umowy System Rodzajowa Ewidencja

Bardziej szczegółowo

Instalacja Active Directory w Windows Server 2003

Instalacja Active Directory w Windows Server 2003 Instalacja Active Directory w Windows Server 2003 Usługa Active Directory w serwerach z rodziny Microsoft odpowiedzialna jest za autentykacje użytkowników i komputerów w domenie, zarządzanie i wdrażanie

Bardziej szczegółowo

Zdalny dostęp SSL. Przewodnik Klienta

Zdalny dostęp SSL. Przewodnik Klienta Zdalny dostęp SSL Przewodnik Klienta Spis treści 1. WSTĘP... 3 2. DOSTĘP DO SSL VPN Z KOMPUTERA Z SYSTEMEM WINDOWS... 3 2.1. INSTALACJA CERTYFIKATÓW SIGNET... 3 2.2. INSTALACJA TOKENA W SYSTEMIE WINDOWS

Bardziej szczegółowo

PORADNIK KORZYSTANIA Z SERWERA FTP ftp.architekturaibiznes.com.pl

PORADNIK KORZYSTANIA Z SERWERA FTP ftp.architekturaibiznes.com.pl PORADNIK KORZYSTANIA Z SERWERA FTP ftp.architekturaibiznes.com.pl Do połączenia z serwerem A&B w celu załadowania lub pobrania materiałów można wykorzystać dowolny program typu "klient FTP". Jeżeli nie

Bardziej szczegółowo

Połączenia. Instalowanie drukarki lokalnie (Windows) Co to jest drukowanie lokalne?

Połączenia. Instalowanie drukarki lokalnie (Windows) Co to jest drukowanie lokalne? Strona 1 z 6 Połączenia Instalowanie drukarki lokalnie (Windows) Uwaga: Jeśli dysk CD Oprogramowanie i dokumentacja nie obejmuje obsługi danego systemu operacyjnego, należy skorzystać z Kreatora dodawania

Bardziej szczegółowo

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu BANK SPÓŁDZIELCZY w Łosicach Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu (instrukcja użytkownika) Wersja 02 http://www.bslosice.pl I. Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu Słownik pojęć: Aplikacja npodpis

Bardziej szczegółowo

KONFIGURACJA KONTA POCZTOWEGO DO POBRANIA WIADOMOŚCI Z OBECNEGO SERWERA POCZTOWEGO. Zespół Systemów Sieciowych

KONFIGURACJA KONTA POCZTOWEGO DO POBRANIA WIADOMOŚCI Z OBECNEGO SERWERA POCZTOWEGO. Zespół Systemów Sieciowych KONFIGURACJA KONTA POCZTOWEGO DO POBRANIA WIADOMOŚCI Z OBECNEGO SERWERA POCZTOWEGO Zespół Systemów Sieciowych Spis treści 1. Konfiguracja klienta pocztowego Outlook Express 3 2. Konfiguracja klienta pocztowego

Bardziej szczegółowo

Zadanie1: Odszukaj w serwisie internetowym Wikipedii informacje na temat protokołu http.

Zadanie1: Odszukaj w serwisie internetowym Wikipedii informacje na temat protokołu http. T: Konfiguracja usługi HTTP w systemie Windows. Zadanie1: Odszukaj w serwisie internetowym Wikipedii informacje na temat protokołu http. HTTP (ang. Hypertext Transfer Protocol) protokół transferu plików

Bardziej szczegółowo

Przykład wykorzystania programu Mini Mag do zarządzania kasami ELZAB z wykorzystaniem sieci rozległej WAN

Przykład wykorzystania programu Mini Mag do zarządzania kasami ELZAB z wykorzystaniem sieci rozległej WAN Przykład wykorzystania programu Mini Mag do zarządzania kasami ELZAB z wykorzystaniem sieci rozległej WAN Czego potrzebujemy: - Dowolny model kas fiskalnych ELZAB - Multiplekser ELZAB LAN - Router z dostępem

Bardziej szczegółowo

Aplikacja do podpisu cyfrowego npodpis

Aplikacja do podpisu cyfrowego npodpis ABS Bank Spółdzielczy Aplikacja do podpisu cyfrowego npodpis (instrukcja użytkownika) Wersja 1.0 http://www.absbank.pl 1. Aplikacja do podpisu cyfrowego - npodpis Słownik pojęć: Aplikacja do podpisu cyfrowego

Bardziej szczegółowo

Pracownia internetowa w szkole ZASTOSOWANIA

Pracownia internetowa w szkole ZASTOSOWANIA NR ART/SBS/07/01 Pracownia internetowa w szkole ZASTOSOWANIA Artykuły - serwery SBS i ich wykorzystanie Instalacja i Konfiguracja oprogramowania MOL Optiva na szkolnym serwerze (SBS2000) Artykuł opisuje

Bardziej szczegółowo

Instrukcja konfigurowania poczty Exchange dla klienta pocztowego użytkowanego poza siecią uczelnianą SGH.

Instrukcja konfigurowania poczty Exchange dla klienta pocztowego użytkowanego poza siecią uczelnianą SGH. Instrukcja konfigurowania poczty Exchange dla klienta pocztowego użytkowanego poza siecią uczelnianą SGH. Spis treści 1. Konfiguracja poczty Exchange dla klienta pocztowego Outlook 2007 protokół Exchange

Bardziej szczegółowo

Informacje które należy zebrać przed rozpoczęciem instalacji RelayFax.

Informacje które należy zebrać przed rozpoczęciem instalacji RelayFax. Informacje które należy zebrać przed rozpoczęciem instalacji RelayFax. Program instalacyjny RelayFax będzie prosił o podanie kilku informacji w trakcie procesu instalacji, które są wymagane do poprawnego

Bardziej szczegółowo

OpenVPN na dd-wrt 2008-08-09

OpenVPN na dd-wrt 2008-08-09 Uzupełnienie do opisu konfiguracji OpenVPN. Opis uruchomienia na routerze z oprogramowaniem dd-wrt. Warto przeczytać poprzedni opis: http://www.olek.waw.pl/openvpn Poprzednio starałem się opisać w miarę

Bardziej szczegółowo

Estomed2. 1. Wstęp. 2. Instalacja Systemu Estomed2. 2.1. Jak zainstalować Estomed2. Hakon Software sp. z o. o. Podręcznik instalacji

Estomed2. 1. Wstęp. 2. Instalacja Systemu Estomed2. 2.1. Jak zainstalować Estomed2. Hakon Software sp. z o. o. Podręcznik instalacji Hakon Software sp. z o. o. Estomed2 Podręcznik instalacji 1. Wstęp Na wstępie dziękujemy za zakup systemu Estomed. Chcielibyśmy, żeby wiązał się on z uczestnictwem w tworzeniu i rozwoju naszego oprogramowania.

Bardziej szczegółowo

Instalacja i konfiguracja serwera IIS z FTP

Instalacja i konfiguracja serwera IIS z FTP Instalacja i konfiguracja serwera IIS z FTP IIS (Internet Information Services) jest to usługa dostępna w systemach z rodziny Windows Server, pozwalająca na obsługę i utrzymanie własnych stron WWW oraz

Bardziej szczegółowo

Instalacja i konfiguracja IIS-a na potrzeby dostępu WEB do aplikacji Wonderware InTouch Machine Edition

Instalacja i konfiguracja IIS-a na potrzeby dostępu WEB do aplikacji Wonderware InTouch Machine Edition Instalacja i konfiguracja IIS-a na potrzeby dostępu WEB do aplikacji Wonderware InTouch Machine Edition Informator Techniczny Wonderware nr 164 27.06.2017 r. INSTALACJA MICROSOFT INTERNET INFORMATION SERVICES

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja bezpiecznego tunelu IPSec VPN w oparciu o bramę ZyWall35 i klienta ZyXEL RSC (Remote Security Client).

Konfiguracja bezpiecznego tunelu IPSec VPN w oparciu o bramę ZyWall35 i klienta ZyXEL RSC (Remote Security Client). . ZyXEL Communications Polska, Dział Wsparcia Technicznego Konfiguracja bezpiecznego tunelu IPSec VPN w oparciu o bramę ZyWall35 i klienta ZyXEL RSC (Remote Security Client). Niniejszy dokument przedstawia

Bardziej szczegółowo

Jak zainstalować i skonfigurować komunikator MIRANDA, aby wyglądał i funkcjonował jak Gadu Gadu Tutorial by t800.

Jak zainstalować i skonfigurować komunikator MIRANDA, aby wyglądał i funkcjonował jak Gadu Gadu Tutorial by t800. Jak zainstalować i skonfigurować komunikator MIRANDA, aby wyglądał i funkcjonował jak Gadu Gadu Tutorial by t800. Wraz z niniejszym tutorialem, dołączone są 4 pliki (krok0, krok1, itd). Nie należy ich

Bardziej szczegółowo

Archiwizacja baz MSSQL /BKP_SQL/ opis oprogramowania

Archiwizacja baz MSSQL /BKP_SQL/ opis oprogramowania Archiwizacja baz MSSQL /BKP_SQL/ opis oprogramowania Kraków 2010 Przeznaczenie programu. Program BKP_SQL powstał z myślą ułatwienia procesy archiwizacji baz danych MSSQL. Program umożliwia seryjne wykonanie

Bardziej szczegółowo

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu

Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu BANK SPÓŁDZIELCZY W SŁUPCY Aplikacja npodpis do obsługi certyfikatu (instrukcja użytkownika) Wersja 04 http://www.bsslupca.pl I. Słownik pojęć: dalej zwana aplikacją; Internet Banking dla Firm dalej zwany

Bardziej szczegółowo

Instrukcja szybkiej instalacji. Przed przystąpieniem do instalacji należy zgromadzić w zasięgu ręki wszystkie potrzebne informacje i urządzenia.

Instrukcja szybkiej instalacji. Przed przystąpieniem do instalacji należy zgromadzić w zasięgu ręki wszystkie potrzebne informacje i urządzenia. Instrukcja szybkiej instalacji Do konfiguracji modemu może posłużyć dowolna nowoczesna przeglądarka np. Internet Explorer 6 lub Netscape Navigator 6.2.3. DSL-300T ADSL Modem Przed rozpoczęciem Przed przystąpieniem

Bardziej szczegółowo

Z pojedynczym obiekcie zasady grupy znajdziemy dwa główne typy ustawień:

Z pojedynczym obiekcie zasady grupy znajdziemy dwa główne typy ustawień: Zasady grupy (GPO) Windows Server 2008 R2 Zasady grupy to potężne narzędzie udostępnione administratorom systemów Windows w celu łatwiejszego zarządzania ustawieniami stacji roboczych. Wyobraźmy sobie

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA KONFIGURACJI KLIENTA POCZTOWEGO

INSTRUKCJA KONFIGURACJI KLIENTA POCZTOWEGO INSTRUKCJA KONFIGURACJI KLIENTA POCZTOWEGO UWAGA!!! Wskazówki dotyczą wybranych klientów pocztowych Zespół Systemów Sieciowych Spis treści 1. Konfiguracja klienta pocztowego Outlook Express 3 2. Konfiguracja

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja IPSec. 5.1.2 Brama IPSec w Windows 2003 Server

Konfiguracja IPSec. 5.1.2 Brama IPSec w Windows 2003 Server Konfiguracja IPSec Aby zainstalować OpenSWAN w popularnej dystrybucji UBUNTU (7.10) należy użyć Menedżera Pakietów Synaptics lub w konsoli wydać polecenia: sudo apt-get install openswan. Zostaną pobrane

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA INSTALACJI I OBSŁUGI GPG4Win

INSTRUKCJA INSTALACJI I OBSŁUGI GPG4Win INSTRUKCJA INSTALACJI I OBSŁUGI GPG4Win Łukasz Awsiukiewicz Solid Security wew 1211 l.awsiukiewicz@solidsecurity.pl wersja 1.0 Pobieramy program gpg4win ze strony http://www.gpg4win.org/download.html.

Bardziej szczegółowo

Instalacja i konfiguracja modemu. Huawei E1550

Instalacja i konfiguracja modemu. Huawei E1550 Instalacja i konfiguracja modemu Huawei E1550 1.Wkładamy modem do portu USB. 2.Modem samoczynnie się instaluje Całość trwa około 3 minut w zależności od komputera. Przystępujemy do instalacji oprogramowania.

Bardziej szczegółowo

Kopiowanie i instalowanie pliku w systemie Windows CE

Kopiowanie i instalowanie pliku w systemie Windows CE Kopiowanie i instalowanie pliku w systemie Windows CE Poziom trudności: średni Wersja dokumentacji: 1.0 Aktualizacja: 19.05.2011 r. Beckhoff Automation Sp. z o. o. SPIS TREŚCI 1. Wstęp... 2 2. Ściągniecie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja instalacji aplikacji i konfiguracji wersji sieciowej. KomKOD

Instrukcja instalacji aplikacji i konfiguracji wersji sieciowej. KomKOD Instrukcja instalacji aplikacji i konfiguracji wersji sieciowej KomKOD Firma KOMLOGO dochowała wszelakich starań, aby aplikacja działała poprawnie, jednak nie odpowiada za utratę zgromadzonych danych.

Bardziej szczegółowo

Współpraca z platformą Emp@tia. dokumentacja techniczna

Współpraca z platformą Emp@tia. dokumentacja techniczna Współpraca z platformą Emp@tia dokumentacja techniczna INFO-R Spółka Jawna - 2013 43-430 Pogórze, ul. Baziowa 29, tel. (33) 479 93 29, (33) 479 93 89 fax (33) 853 04 06 e-mail: admin@ops.strefa.pl Strona1

Bardziej szczegółowo

Copyright 2012 COIG SA Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek

Copyright 2012 COIG SA Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek Centralny Ośrodek Informatyki Górnictwa S.A. KSOP Instalacja systemu KSOP na serwerze Copyright 2012 COIG SA Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu niniejszej

Bardziej szczegółowo

Instalacja rozwiązania... 2. Uruchomienie rozwiązania w systemie Sage... 3. Konfiguracja dodatku... 4. Ustawienia dodatkowe rozwiązania...

Instalacja rozwiązania... 2. Uruchomienie rozwiązania w systemie Sage... 3. Konfiguracja dodatku... 4. Ustawienia dodatkowe rozwiązania... Rozwiązanie przygotowane do wymiany danych pomiędzy programem Sage Handel a serwisem www.allegro.pl za pośrednictwem oprogramowania Firmy PhotoSoft EasyUploader. Rozwiązanie pozwala na przesyłanie towarów

Bardziej szczegółowo

Opis instalacji i konfiguracji programu HW Virtual Serial Port z kasą PS3000Net

Opis instalacji i konfiguracji programu HW Virtual Serial Port z kasą PS3000Net Opis instalacji i konfiguracji programu HW Virtual Serial Port z kasą PS3000Net Spis treści Wstęp... 3 Konfiguracja kasy PS3000 Net...4 [45141] Ustawienia TCP/IP...4 [45142] Protokół Kasa-PC...4 Instalacja

Bardziej szczegółowo

Wymagania systemowe oraz sposób instalacji systemu Lokale Spis treści

Wymagania systemowe oraz sposób instalacji systemu Lokale Spis treści Wymagania systemowe oraz sposób instalacji systemu Lokale Spis treści Wymagania sprzętowe i systemowe :...2 Instalacja dla systemów Windows 32-bit...3 Instalacja dla systemów Windows 64-bit/Linux...6 1

Bardziej szczegółowo

Instalacja VPN Check Point Mobile Apple macos Hight Sierra (v )

Instalacja VPN Check Point Mobile Apple macos Hight Sierra (v ) W celu zainstalowania klienta aplikacji VPN należy wejść na stronę internetową http://ci.ue.poznan.pl następnie wybrać kafelek Aplikacja VPN dostęp zdalny. W menu po prawej stronie artykułu znajduje się

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja serwera druku w Windows Serwer 2008R2.

Konfiguracja serwera druku w Windows Serwer 2008R2. Konfiguracja serwera druku w Windows Serwer 2008R2. Aby zainstalować drukarkę i udostępnić ją w sieci oraz zarządzać usługami druku musimy zainstalować serwer wydruku. Działanie to realizujemy dodając

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja własnego routera LAN/WLAN

Konfiguracja własnego routera LAN/WLAN Konfiguracja własnego routera LAN/WLAN W zależności od posiadanego modelu routera poszczególne kroki mogą się nieznacznie różnić. Przed przystąpieniem do zmiany jakichkolwiek ustawień routera należy zapoznać

Bardziej szczegółowo

ZAKŁADANIE POCZTY ELEKTRONICZNEJ - na przykładzie serwisu www.wp.pl

ZAKŁADANIE POCZTY ELEKTRONICZNEJ - na przykładzie serwisu www.wp.pl ZAKŁADANIE POCZTY ELEKTRONICZNEJ - na przykładzie serwisu www.wp.pl Pocztę możesz odbierać na trzy sposoby: 1. przez program pocztowy na Twoim komputerze (np. Outlook, Thunderbird, The Bat itp.) 2. przez

Bardziej szczegółowo