Społeczny Komitet ds. AIDS Wyniki badania potrzeb w zakresie zdrowia psychicznego i HIV oraz satysfakcji klientów Punktu Konsultacyjno-Diagnostycznego przy ul. Chmielnej w Warszawie 2011
Społeczny Komitet ds. AIDS SKA Warszawskie Centrum Zdrowia Psychicznego i HIV office_maids@skaids.org www.mentalhealthhiv.eu Zadanie zostało zrealizowane dzięki wsparciu finansowemu miasta stołecznego Warszawy. Projekt Rozwój programów w zakresie zdrowia psychicznego i HIV/AIDS w nowych państwach członkowskich Unii Europejskiej ( Polska, Estonia, Łotwa, Litwa, Bułgaria, Rumunia, Czechy, Słowenia, Słowacja, Węgry) jest współfinansowany w ramach Unijnego program w dziedzinie zdrowia na lata 2008-2013 przez Komisję Europejską - Agencję wykonawcza ds. Zdrowia i Konsumentów (EAHC). Odpowiedzialność za treść publikacji ponosi wyłącznie autor i treści zawarte w niniejszej publikacji nie odzwierciedlają oficjalnej opinii lub stanowiska Komisji Europejskiej. 2
Cele badawcze Diagnoza poziomu zadowolenia osób korzystających z Punktu Konsultacyjno- Diagnostycznego (PKD)prowadzonego przez Społeczny Komitet ds. AIDS (SKA) oraz identyfikacja ewentualnych obszarów wymagających udoskonalenia Rola PKD oraz potencjalne obszary do zagospodarowania Analiza okoliczności występowania zachowań ryzykownych Ocena stanu zdrowia psychicznego osób testujących się 3
Metodologia Kwestionariusz w wersji papierowej do samodzielnego wypełnienia Ankieta została wręczona wszystkim osobom, które w listopadzie grudniu 2011 roku testowały się na HIV w Punkcie Testowania przy Chmielnej 59 wypełnionych ankiet 4
Profil demograficzny badanych Nieznaczna przewaga mężczyzn (53% vs 47%) Badani to w przeważającej mierze osoby w wieku 18-35 lat (średnia 26 lat). Ponad połowa badanych określa swój stan cywilny jako wolny (56%), Drugą najliczniejszą grupę stanowią osoby pozostające w związku nieformalnym ale nie mieszkające z partnerem (27%) 5
Profil demograficzny badanych 1% N=59 N=59 N=59 6
Bardzo wysoka ocena Punktu Punkt został niezmiernie wysoko oceniony. Na skali od 0 do 10, gdzie 10 oznacza niezmiernie zadowolony, 90 procent testujących się oceniło punkt na 9 lub 10. Tak wysokie oceny pozwalają wierzyć, że osoby odwiedzające Punkt będą polecać go swoim znajomym, przyjaciołom czy rodzinie. Atrybutem punktu, który został oceniony nieco niżej niż pozostałe cechy, choć nadal bardzo wysoko, jest lokalizacja. Warto pamiętać, że osoby trafiają do Punktu z bardzo różnych części Warszawy i okolic, i dlatego, umiejscowienie go tak, aby każdy odwiedzający oceniał go na najwyższych punktach skali wydaje się niemożliwe. 7
Bardzo wysoka ocena Punktu W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(a) z Proszę zaznaczyć odpowiedź posługując się skalą od 0 do 10 gdzie 0 oznacza bardzo niezadowolony a 10 bardzo zadowolony? % N=59 8
Profesjonalni i skuteczni konsultanci i konsultantki Podobnie jak ogólne zadowolenie z Punktu, praca konsultantów została oceniona bardzo wysoko. Najwyżej oceniono uprzejmość i kulturę osobistą konsultantek i konsultantów. Tylko nieznacznie niżej ocenili informacje i odpowiedzi, których udzielili im konsultanci. Blisko połowa badanych odczuwała lęk lub strach przed wykonaniem testu, z czego w 62 procent przypadków konsultantom udało się go zmniejszyć lub wyeliminować. Aż 50 procent testujących się deklaruje, że rozmowa z konsultantem zachęciła go/ją do zmiany zachowania na bezpieczniejsze w kontekście HIV. 9
Lęk towarzyszący testowaniu i istotna rola konsultantów Czy przed wizytą w Punkcie odczuwał(a) Pani lęk lub strach? Czy rozmowa z konsultantem zachęciła Pana(ią) do zmiany zachowań związanych z zapobieganiem zakażenia się HIV? N=59 N=32 W jakim stopniu rozmowa z konsultantem zachęciła Pana(ią) do zmiany zachowań na bezpieczniejsze w kontekście HIV? Proszę użyć skali 0-10 gdzie 0 oznacza, że rozmowa nie wywarła na mnie żadnego wpływu a 10 po rozmowie zdecydowanie zmienię swoje zachowanie. 50% Na ile konsultant zachęcił mnie żebym był bardziej zapobiegliwy N=59 10
Powody, dla których zdecydowano się na test Przeważająca większość osób testujących się na HIV decyduje się na test ponieważ chce być pewna, że nie jest zakażona. Przygodny seks oraz wejście w nowy związek to kolejne powody decyzji o zrobieniu testu. Dlaczego zdecydował(a) się Pan(i) na test? Proszę podać wszystkie powody % N=59 11
Zachowania ryzykowne i ich powody W przeciągu ostatnich 12 miesięcy blisko dwie trzecie testujących się miała kontakty seksualne bez prezerwatywy z osobą bez aktualnego wyniku testu na HIV. Ponad połowa z nich jako powód nie zabezpieczania się podała brak wiedzy na temat ryzyka. Nie obchodziło mnie oraz byłem pijany to drugie pod względem częstości wymienienia powody nie stosowania prezerwatywy. 12
Zachowania ryzykowne i ich powody Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy miał(a) Pan(i) kontakty seksualne bez prezerwatywy z osobą, która nie ma aktualnego wyniku testu na HIV? Jak często miał(a) Pan(i) te kontakty? % % N=59 N=36 Jeśli TAK, dlaczego? % N=36 13
Zdrowie psychiczne odwiedzających punkt 63 procent badanych określa swój stan zdrowia psychicznego jako przynajmniej dobry, natomiast 12 procent jako zły lub bardzo zły. 39 procent korzystało bądź obecnie korzysta ze wsparcia psychologicznego, a 17 procent z psychiatrycznego. Natomiast, nie zawsze jest to skorelowane z oceną obecnego stanu zdrowia psychicznego. 17 procent badanych przyjmowało lub przyjmuje leki wpływające na stan umysłu. 60 procent testujących się ma jakiekolwiek uzależnienie. Wśród używek i środków, od których są uzależnieni znalazły się przede wszystkim kawa (60%),alkohol (31%) i papierosy (14%) 14
Zdrowie psychiczne odwiedzających punkt Jaki według Pana (i) jest Pana(i) stan zdrowia psychicznego? % N=59 Średnia = 3,7 Czy w przeszłości lub obecnie korzysta Pan(i) ze wsparcia psychologa? % Czy w przeszłości lub obecnie korzysta Pan(i) ze wsparcia psychiatrycznego? % N=59 N=59 15
Zdrowie psychiczne odwiedzających punkt Proszę zaznaczyć wszystkie używki i środki, od których jest Pan(i) uzależniony(a)? % Czy przyjmował(a) lub przyjmuje Pan(i) leki wpływające na stan umysłu (np. antydepresanty itp)? % N=59 16
Dodatkowe potrzeby testujących się możliwości rozwoju PKD Osoby testujące się na HIV mają dodatkowe oczekiwania i potrzeby w stosunku do Punktu. 44 procent chciałaby mieć możliwość testowania się na inne choroby weneryczne, co trzeci skorzystałaby z jednorazowej pomocy psychologa a jedna piąta z konsultacji seksuologa. To czym nie są zainteresowani to wsparciem psychiatrycznym. 31 procent ma potrzebę regularnych spotkań z psychologiem nie w kontekście testowania, z czego 56 procent wyraża gotowość płacenia za tę usługę. Główne aspekty, które chcieliby skonsultować to stan zdrowia psychicznego, problemy w związku i życie seksualne 17
Dodatkowe potrzeby testujących się regularna pomoc psychologa Czy ma Pan(i) potrzebę regularnych spotkań z psychologiem nie w kontekście testowania? % Czy byłby Pan(i) gotów(owa) zapłacić za takie spotkania z psychologiem? % N=59 N=18 Jeśli TAK, jakie aspekty chciałby Pan(i) omówić z psychologiem? % N=18 18
Dodatkowe oczekiwania w stosunku do Punktu Jakiej innej pomocy oczekiwał(a)by Pan(i) w Punkcie Diagnostyczno-Konsultacyjnym? % N=59 19
Obecnie w Polsce funkcjonuje 30 PKD Gdańsk 1 PKD Ełk 1 PKD Słupsk 1PKD Szczecin 1 PKD Koszalin 1 PKD Olsztyn 1 PKD Białystok 1 PKD Bydgoszcz 1 PKD Toruń 1 PKD Płock 1 PKD Gorzów Wlkp. 1 PKD Zielona Góra 1 PKD Warszawa 3 PKD Wrocław 2 PKD Łódź 1 PKD Lublin 1 PKD Wałbrzych 1 PKD Jelenia Góra 1 PKD Zgorzelec 1 PKD Kielce 1 PKD Puławy 1 PKD Opole 1 PKD Chorzów 1 PKD Częstochowa 1 PKD Kraków 1 PKD Rzeszów 1 PKD Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds. AIDS 20
Liczba klientów PKD oraz wyników dodatnich w latach 2006-2011 35000 369 400 30000 25000 20000 216 246 321 285 350 300 250 15000 130 200 150 10000 100 5000 50 0 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Liczba klientów PKD Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds. AIDS Liczba wyników dodatnich 21
Drogi zakażenia PKD 2011 0,3% 0,3% 0,8% 0,3% 1,0% IDU IDU+hetero IDU+homo IDU+bi hetero homo bi inne Brak danych Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds. AIDS 22
Płeć ogółem Brak danych Płeć zakażonych Na podstawie raportu z analizy ankiet przeprowadzonych w PKD w 2010 roku Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds. AIDS 23
6,1% 1,3% 0,8% 3,4% 5,4% Wiek ogółem Wiek osób zakażonych 0,7%0,7% 3,8% 1,8% <18 18-19 20-29 30-39 40-49 50-59 >60 Na podstawie raportu z analizy ankiet przeprowadzonych w PKD w 2010 roku <18 18-19 20-29 30-39 40-49 50-59 >60 Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds. AIDS 24
Klient PKD to przede wszystkim: mieszkaniec miasta (87,7%); z wykształceniem wyższym (44,3%) oraz średnim i policealnym (39,9%); panna/kawaler (52,8) zamężna/żonaty (19,7%); o orientacji heteroseksualnej (82,3%); wykonujący test pierwszy raz (62,8%) drugi raz (19%); powód wykonania testu: ryzykowne kontakty seksualne (87,7%); Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds.aids 25
Odsetek wyników dodatnich w populacji klientów PKD 1,12 1,12 Odsetek wyników dodatnich w populacji MSM N=1001 Odsetek wyników dodatnich w populacji IDU 4,7% Dodatni wynik testu Ujemny wynik testu 8,1% N=2910 Dodatni wynik testu Ujemny wynik testu Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds.aids N=333 Dodatni wynik testu Ujemny wynik testu 26
Liczba zarejestrowanych zakażen HIV wg danych PZH a wykrywalność w PKD PZH PKD 2001 2002 2003 2004 2005 Na podstawie danych z Krajowego Centrum ds.aids 2006 2007 2008 2009 2010 2011 27