Wymagania edukacyjne na poszczególne z historii w klasie V szkoły podstawowej TEMAT LEKCJI dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca 1. Jak będziemy pracować na lekcjach historii w klasie V? Treści nauczania, wymagania edukacyjne i przedmiotowy system nauczania. 2. Pierwsi ludzie. pojęcia: prehistoria, rodzaje narzędzi i broni używanych przez ludzi epoki paleolitu 3. O pierwszych rolnikach. 4. O żyznym Półksiężycu. Życie nad wielkimi rzekami. pojęcia: neolit, rewolucja neolityczna pojęcia: cywilizacja, Żyzny Półksiężyc, Międzyrzecze warunki życia epoki paleolitu pojęcia: paleolit, człowiek rozumny czynniki, które miały wpływ na zmianę trybu życia ludzi epoki neolitu pojęcia: system irygacyjny, miasto-państwo, pismo klinowe opowiedzieć o życiu ludzi epoki paleolitu opowiedzieć o życiu i zajęciach ludzi epoki neolitu wskazać na mapie obszar Bliskiego Wschodu osiągnięcia cywilizacji sumeryjskiej wpływ procesu ujarzmiania przyrody na ewolucję człowieka niższe zależność człowieka od warunków geograficznoprzyrodniczych niższe wpływ środowiska naturalnego na życie ludzi cywilizacji nadrzecznych niższe wskazać związki między warunkami klimatycznymi a życiem ludzi w najdawniejszych czasach niższe ocenić wpływ wynalazków technicznych na polepszenie warunków życia człowieka niższe dostrzec zależność między powstaniem cywilizacji i państwa a organizacją pracy niższe
5. Cywilizacje w Indiach i Chinach. pojęcia: Wielki Mur 6. Starożytny Egipt. zakres władzy faraona poszczególne grupy społeczne starożytnego Egiptu 7. Przed sądem Ozyrysa. Wierzenia Egipcjan. 8. Ziemia Obiecana. Początki narodu żydowskiego. pojęcia: mumia, balsamowanie, piramida, pojęcia: Biblia, Stary i Nowy Testament, Ziemia Obiecana, Dekalog osiągnięcia cywilizacji powstałych w starożytności wokół rzeki Indus osiągnięcia cywilizacji powstałych w starożytności wokół rzeki oraz Huang H pojęcia: hieroglify, papirus, faraon, monarchia warunki geograficzno- -przyrodnicze Egiptu oraz opowiedzieć o sposobie życia i podstawowych zajęciach mieszkańców pojęcia: politeizm, sarkofag, Księga Umarłych pojęcia: monoteizm, Jahwe, Tora, tzw. niewola babilońska scharakteryzować religię Izraelitów opisać cechy charakterystyczne miast: Mohendżo-Daro, Anyang wskazać na mapie i określić położenie geograficzne Egiptu osiągnięcia cywilizacji egipskiej głównych bogów w których wierzyli Egipcjanie wskazać na mapie Izrael, Palestynę, Jerozolimę najważniejsze wydarzenia z dziejów narodu żydowskiego od czasów Abrahama do czasów tzw. niewoli babilońskiej wpływ środowiska naturalnego na życie ludzi cywilizacji nadrzecznych niższe przedstawić rolę poszczególnych grup społeczeństwa w życiu państwa opisać organizację państwa egipskiego niższe wyobrażenia Egipcjan o życiu pozagrobowym niższe opowiedzieć, jak powstało państwo żydowskie Izrael wpływ kultury Izraelitów na naszą cywilizację niższe dostrzec zależność między powstaniem cywilizacji i państwa a organizacją pracy niższe zależności między położeniem geograficznym a powstaniem cywilizacji i państwa egipskiego niższe podać najważniejsze osiągnięcia cywilizacji egipskiej i docenić ich znaczenie w rozwoju ludzkości niższe ocenić znaczenie Biblii w dziejach ludzkości niższe 1
9. Najstarsze cywilizacje. Powtórzenie 10. Sprawdzian 11. Omówienie sprawdzianu 12. Wśród skał i oliwnych gajów. 13. Ojczyzna demokracji. Poznajemy demokratyczne Ateny. 14. Bogowie Olimpu. Wierzenia starożytnych Greków. 15. Greckie igrzyska olimpijskie. pojęcia: Hellada, Hellen, polis postaci: Peryklesa głównych greckich bogów główne wierzenia starożytnych Greków datę: 776 r. p.n.e. dyscypliny rozgrywane na igrzyskach w Olimpii związek między warunkami naturalnymi Grecji a wykształceniem się polis pojęcia: demokracja, ostracyzm pojęcia: heros, mit, Hades, Pytia, Pola Elizejskie opowiedzieć, w jaki sposób Grecy wyobrażali sobie bogów pojęcia: olimpiada, pokój boży wskazać na mapie i określić położenie geograficzne Grecji przedstawić podział społeczny starożytnych Aten wskazać na mapie Olimp, Delfy funkcję, jaką w życiu Greków pełniły wyrocznie lokalizować na mapie Olimpię opowiedzieć o przebiegu igrzysk olimpijskich czynniki jednoczące Greków niższe ocenić zasady demokracji ateńskiej niższe przedstawić poglądy Greków na temat życia pozagrobowego rolę religii w umacnianiu wspólnoty Hellenów niższe wyjaśnić różnicę między igrzyskami olimpijskimi a olimpiadą niższe przyczyny i zasięg kolonizacji greckiej niższe wskazać różnice między demokracją ateńską a współczesną (np. w Polsce) niższe wyszukać w mitach wartości uniwersalne niższe dostrzec we współczesnych igrzyskach olimpijskich bezpośrednie nawiązanie do tradycji greckiej niższe 2
16. Grecki cud. opowiedzieć, jak powstał teatr grecki 17. Starożytna Grecja. Powtórzenie 18. Sprawdzian pojęcia: filozofia, dramat, jak powstała filozofia twórców teatru i rzeźby amfiteatr greckiej: Sofoklesa, Fidiasza, przedstawicieli greckiej Myron filozofii i nauki: Sokratesa, niższe Archimedes, Hipokrates ocenić wkład Greków w kształtowanie się kultury śródziemnomorskiej niższe 19. Omówienie sprawdzianu 20. Od Romulusa do Republiki Rzymskiej. 21. Jak Rzym stał się cesarstwem? 22. Życie codzienne i osiągnięcia starożytnego datę: 753 r. p.n.e. postacie: Romulusa, daty: 49 r. p.n.e., 44 r. p.n.e., postać: Juliusza Cezara główne obiekty w starożytnego Rzymu podział społeczny obowiązujący w starożytnym Rzymie opowiedzieć legendę o powstaniu Rzymu pojęcia: legion przyczyny zamachu dokonanego na Juliuszu Cezarze pojęcia:atrium, Forum Romanom, terma, triumf, pojęcia: republika, arystokracja, proletariusz, wyzwoleniec, konsul, senat, trybun ludowy, weto, dyktator postać: Oktawiana Augusta lokalizować na mapie zasięg podbojów Juliusza Cezara, opisać zawody organizowane w rzymskich wskazać na mapie i opisać położenie geograficzne Rzymu opisać warunki naturalne Italii niższe wskazać, na czym opierała się dyktatura Cezara, wyjaśnić symboliczne znaczenie zwrotów: przekroczyć Rubikon, niższe wyjaśnić znaczenie zwrotu: wszystkie drogi prowadzą do porównać ustrój w Atenach i Rzymie oraz wskazać różnice między demokracją a republiką niższe dokonać postaci Juliusza Cezara niższe przedstawić różnicę między igrzyskami 3
Rzymu. 23. Jak powstało chrześcijaństwo? 24. Upadek Imperium Rzymskiego. 25. Starożytna Rzym. Powtórzenie 26. Sprawdzian 27. Omówienie sprawdzianu pojęcia: bazylika, akwedukt, gladiator daty: 6 r. p.n.e. postacie: Jezusa Chrystusa, apostołów daty: 476 r. postać Odoaker pojęcia: wandalizm akwedukt, znaczenie dróg w państwie rzymskim pojęcia: tolerancja religijna, ewangelia daty:., 313 r. n.e. najważniejszych bogów rzymskich przyczyny upadku Imperium Rzymskiego postaci Teodozjusz Wielki, Romulus Augustulus, Odoaker cyrkach i amfiteatrach postacie: Konstantyna opowiedzieć o prześladowaniach chrześcijan daty: 293 r., 395 r. wymienić plemiona wkraczające w granice państwa Rzymu niższe rolę chrześcijaństwa w starożytności wyjaśnić związek chrześcijaństwa z judaizmem niższe pojęcia: tetrarchia wyjaśnić przyczyny podziału cesarstwa niższe olimpijskimi a igrzyskami organizowanymi w starożytnym Rzymie niższe porównać chrześcijaństwo z wierzeniami Greków i Rzymian niższe wyjaśnić umowne znaczenie daty 476 r. jako cezury między starożytnością a średniowieczem niższe 28. Cesarstwo bizantyjskie. datę: 1054 r. postać Justyniana datę: 1453 r. pojęcia: Kodeks Justyniana, schizma, Kościół prawosławny scharakteryzować działalność Justyniana wyjaśnić przyczyny podziału chrześcijaństwa na odrębne wyznania niższe wyjaśnić, dlaczego Bizancjum uważa się za kontynuację państwa rzymskiego niższe 4
29. Początki islamu. datę: 622 r. postać Mahometa główne zasady islamu pojęcia: Allach, Koran, islam, muzułmanin główne dokonania Mahometa pojęcia: hidżra, państwo teokratyczne, kalifat omówić osiągnięcia cywilizacji arabskiej chronologicznie przedstawić zasięg podbojów arabskich 30. Państwo Karola. 31. Nowe państwa w Europie. 32. Walka papieża z cesarzem. datę: 800 r. postać: Karola pojęcie: możnowładcy, daty: 932 r., 962 r. postać: Ottona I datę: 1122 r., postacie: Grzegorza VII, Henryka IV pojęcie: celibat daty: 496 r., 843 r. pojęcie: odrodzenie karolińskie daty: 955 r., 1066 r. postać: Wilhelm Zdobywca okoliczności utworzenia Królestwa Węgierskiego. datę: 1122 r. pojęcia: konklawe, świecka inwestytura postaci: Chlodwiga, Karola Młota, Pepina Krótkiego, sytuować na mapie zasięg terytorialny państwa Franków przedstawić dokonania Karola r. państwa Europy Środkowej powstałe w średniowieczu pojęcia: Normanowie, Święte Cesarstwo Rzymskie wady średniowiecznego Kościoła działania służące odnowie Kościoła w X XI w. omówić podział cesarstwa Karola dokonany w 843 roku wskazać na mapie państwa powstałe w wyniku postanowień traktatu z 843 r. niższe przedstawić dokonania Ottona I niższe główne postanowienia ugody w Wormacji wyjaśnić, czy skrucha wyrażona w przez Henryka IV w czasie konfliktu z wyjaśnić przyczyny i znaczenie odnowienia cesarstwa na zachodzie niższe wyjaśnić rolę Ottona w dążeniu do budowy zjednoczonej Europy niższe ukazać rolę Kościoła w kształtowaniu średniowiecznego poglądu na świat niższe 5
przedstawić przyczyny wybuchu konfliktu pomiędzy Grzegorzem VII a Henrykiem IV papieżem była szczera niższe 33. Wyprawy krzyżowe. 34. Dziedzictwo średniowiecza. Powtórzenie 35. Sprawdzian datę: 1095 r. postać: Urbana II pojęcie: krucjata datę: 1291 r. nazwy zakonów rycerskich oraz cele i okoliczności ich powstania pojęcie: Turcy seldżuccy, przebieg pierwszej i czwartej krucjaty rycerskiej wskazać na mapie Królestwo Jerozolimy wyjaśnić polityczne, religijne i społecznogospodarcze przyczyny wypraw krzyżowych wyjaśnić następstwa wypraw krzyżowych (polityczne, gospodarcze, społeczne, kulturowe, obyczajowe) dla Europy niższe sytuować na mapie szlaki wypraw krzyżowych niższe 36. Omówienie sprawdzianu 37. Feudalna Europa. obowiązki spoczywające na seniorze i wasalu pojęcia, senior, wasal, lenno następstwa anarchii feudalnej pojęcia: feudalizm, hołd lenny, inwestytura, rozejm boży, anarchia feudalna przedstawić okoliczności powstania rycerstwa omówić przebieg uroczystości inwentury niższe określić charakterystyczne cechy feudalizmu jako systemu społecznoekonomicznego średniowiecznej Europy niższe 6
38. O zamkach i rycerzach. 39. Średniowieczni mieszkanie i chłopi. 40. Duchowieństwo i kultura średniowiecza. postać Zawiszy Czarnego stany średniowiecznej Europy najważniejsze budowle średniowiecznego miasta pojęcia: rynek, ratusz, targ, jarmark postacie: św. Benedykta, św. Franciszka pojęcia: stan, duchowieństwo, zakon żebraczy pojęcia: rycerz, paź, giermek, rycerz bez skazy rolę Kościoła w zmianie wizerunku średniowiecznego rycerza posiłki spożywane przez chłopów pojęcia: rada miejska, burmistrz, cech, czeladnik, majstersztyk, pańszczyzna, dziesięcina omówić warunki życia panujące w średniowiecznym mieście pojęcia: średniowieczny uniwersalizm na czym polegały różnice między poszczególnymi stanami miasta w których powstały pierwsze średniowieczne uniwersytety opisać różne grupy społeczne, wskazując ich role w społeczeństwie przedstawić wychowanie dziewczynek w średniowieczu opisać różne grupy społeczne, wskazując ich role w społeczeństwie opowiedzieć, czym zajmowali się mieszkańcy średniowiecznych miast scharakteryzować stan chłopski w średniowieczu opisać warunki życia na wsi średniowiecznej okres występowania w Europie stylu romańskiego i gotyckiego przyczyny powstania średniowiecznych uniwersytetów opisać różne grupy społeczne, wskazując ich role w społeczeństwie przedstawić działalność św. Benedykta i św. Franciszka wyjaśnić, jakie warunki należało spełnić, aby zostać rycerzem opowiedzieć, jak wyglądała uroczystość pasowania na rycerza niższe opisać miasto średniowieczne, używając pojęć: kupiec, rzemieślnik, cech, burmistrz, samorząd miejski, rynek, mury miejskie dostrzec zależności między średniowieczną wsią a średniowiecznym miastem niższe opisać klasztor średniowieczny i tryb życia mnichów, używając pojęć: zakon, reguła, ubóstwo charakteryzować postać św. Franciszka z Asyżu cechy charakterystyczne stylu romańskiego i gotyckiego niższe opisać charakterystyczne cechy wzoru osobowego średniowiecznego rycerza niższe porównać warunki życia w mieście średniowiecznym i współczesnym porównać życie chłopa z życiem rycerza i mieszczanina niższe wskazać różnice pomiędzy średniowiecznym duchowieństwem, a współczesnym Kościołem niższe 7
41. Początki państwa polskiego. 42. Panowanie pierwszego króla Polski. datę: 966 r. postacie: Mieszka I, Dobrawy pojęcia: Słowianie, Piastowie daty: 997 r., 1000 r., 1025 r. postacie: Bolesława I Chrobrego, Ottona III wymienić decyzje podjęte podczas zjazdu gnieźnieńskiego datę: 992 r. nazwy plemion słowiańskich zamieszkujących ziemie polskie pojęcia: ród, plemię monarchia patrymonialna datę: 997 r., postać: św. Wojciecha pojęcie: zjazd gnieźnieński przedstawić przyczyny, przebieg i skutki misji biskupa Wojciecha do Prus wskazać na mapie siedziby plemion słowiańskich zamieszkujących ziemie polskie przedstawić proces kształtowania się państwa polskiego wymienić cechy monarchii patrymonialnej na przykładzie państwa Mieszka I daty: 997 r., 1000 r., 1025 r. 1004 1018, 1018 r. omówić przyczyny, przebieg i skutki wojen z Niemcami przedstawić rozwój terytorialny państwa Bolesława Chrobrego wskazać na mapie granice państwa polskiego w czasach Mieszka I omówić zmiany terytorialne państwa polskiego za panowania Mieszka I niższe ocenić polityczne znaczenie koronacji Bolesława Chrobrego niższe wskazać następstwa kulturowe, społeczne i polityczne chrystianizacji Polski niższe ocenić znaczenie zjazdu gnieźnieńskiego dla rozwoju organizacji kościelnej i państwowej niższe 43. Życie w najdawniejszej Polsce. pojęcia: drużyna, danina, namiestnik 44. Trudny wiek XI. daty: 1025 r. postacie: Mieszka II, organizację państwa polskiego w czasach pierwszych Piastów daty: 1031 r.1034 r., postać: Bezpryma, przedstawić strukturę i zadania ludności państwa wczesnopiastowskiego datę: 1039 r. postać: Brzetysława opisać życie i obyczaje mieszkańców Polski w X XI w. niższe scharakteryzować i ocenić osiągnięcia Kazimierza opisać wygląd wpiastowskiego grodu na przykładzie Ostrowa Lednickiego niższe synchronizować wydarzenia w Polsce z 8
45. Sukcesy i porażki Bolesława Śmiałego. Bezpryma, Kazimierza I Odnowiciela, Brzetysława datę: 1076 r. postacie: Bolesława II Śmiałego wskazać przyczyny kryzysu państwa polskiego za Mieszka II omówić skutki powstania ludowego daty: 1079 r. postacie: biskupa Stanisława pojęcia: spór o inwestyturę rozumie przyczyny powstania ludowego oraz najazdu Brzetysława przedstawić podłoże i konsekwencje konfliktu Bolesława Śmiałego z biskupem Stanisławem Odnowiciela w odbudowie państwa polskiego omówić zmiany terytorialne państwa pierwszych Piastów niższe przedstawić skutki polityki Bolesława Śmiałego w stosunku do cesarza Henryka IV niższe wydarzeniami w Europie w XI w. niższe porównać relacje kronikarzy Galla Anonima i Wincentego Kadłubka i wskazać różnice w sporządzonych przez nich opisach konfliktu między królem Bolesławem a biskupem Stanisławem 46. Polska Bolesława Krzywoustego. 47. Rozbicie dzielnicowe Polski. datę: 1138 r. postać Bolesława III Krzywoustego pojęcie: senior datę: 1230 postacie: Konrada daty: 1079 r., 1109 r. postacie: Władysława I Hermana, Zbigniewa, Bolesława III Krzywoustego, Henryka V pojęcia: ustawa sukcesyjna zasada senioratu, senior, dzielnica senioralna przedstawić panowanie Władysława Hermana datę: 1228 r. postacie: Władysława II datę: 1102 r. postać Henryka V opisać okoliczności objęcia władzy w Polsce przez Bolesława Krzywoustego wskazać na mapie dzielnice utworzone na mocy ustawy sukcesyjnej i przyporządkować je synom Krzywoustego wyjaśnić przyczyny upadku zasady senioratu daty: 1113 1123 przedstawić przyczyny i przebieg walk polskoniemieckich w 1109 r. wydania oraz omówić zasady statutu Bolesława Krzywoustego ocenić panowanie Bolesława Krzywoustego niższe ocenić skutki sprowadzenia zakonu krzyżackiego dla niższe ocenić znaczenie wojny obronnej dla kształtowania się poczucia wspólnoty narodowej niższe dostrzec związki między rozwojem ruchu osadniczego 9
48. Polska pierwszych Piastów. Powtórzenie 49. Sprawdzian 50. Omówienie sprawdzianu 51. Polska w XIII wieku. Mazowieckiego pojęcie: rozbicie dzielnicowe opisać przyczyny i okoliczności pojawienia się Krzyżaków na ziemiach polskich Wygnańca pojęcia: zakon krzyżacki omówić osiągnięcia państwa krzyżackiego państwa polskiego a ożywieniem gospodarczym niższe datę: 1241 r. postać: Henryk Pobożny datę: 1238 r. postacie: Henryka Brodatego pojęcia: łan, lokacja, prawo niemieckie scharakteryzować okres rozbicia dzielnicowego w Polsce przedstawić politykę książąt śląskich: Henryka Brodatego i Henryka Pobożnego omówić przyczyny i skutki kolonizacji niemieckiej przedstawić rolę Kościoła w utrzymaniu jedności państwa polskiego niższe przedstawić rolę Kościoła jako instytucji przyczyniającej się do rozwoju kultury niższe 52. Dążenie do jedności państwa. datę: 1295 r., postać: Przemysła II omówić warunki koronacji Przemysła II na króla Polski daty: 1308 r., 1309 r. postać: Władysława I Łokietka omówić relacje polskokrzyżackie w latach 1308 1309 daty: 1300 r., 1306 r. postacie: Wacława II pojęcia: starosta przedstawić rządy czeskie w Polsce niższe ocenić panowanie Wacława II niższe 10
53. Polska pod panowaniem Władysława Łokietka. 54. Działania Kazimierza na arenie międzynarodowej. 55. Kazimierz Wielki i jego działania unowocześniające Polskę. 56. Unia Polski z Litwą. daty: 1320 r. postać: Władysława I Łokietka daty: 1333 r. postaci: Kazimierza III pojęcie: tolerancja religijna datę: 1370 r. postaci: Kazimierza III daty: 1385 r., 1386 r., postacie: Jadwigi, Władysława Jagiełły, postanowienia umowy w Krewie pojęcia: wójt wymienić etapy jednoczenia ziem polskich przez Władysława Łokietka daty: 1339 r., 1343 r. pojęcia: pokój wieczysty przedstawić stosunki polsko-krzyżackie za panowania Kazimierza III datę: 1364 r. pojęcie: zjazd monarchów datę: 1399 r. dlaczego Jadwigę nazywa się królem Polski wskazać na mapie Krewo wskazać na mapie ziemie zajęte przez Łokietka i pozostające poza granicami państwa przedstawić stosunki polsko-czeskie za panowania Kazimierza III reformy wprowadzone przez Kazimierza daty: 1370 r., 1384r., postać: Ludwika Węgierskiego scharakteryzować osobę Jadwigi i wymienić jej daty: 1320 r., 1327 1332 r., 1331 r., 1332 r., 1333 r. omówić relacje polskokrzyżackie w latach 1309 1332 niższe ziemie polskie, których nie udało się odzyskać Kazimierzowi III Wielkiemu wymienić terytoria przyłączone przez Kazimierza III do Polski wskazać na mapie zmiany terytorialne państwa polskiego za panowania Kazimierza III niższe wyjaśnić przyczyny założenia Akademii Krakowskiej niższe konsekwencje unii dla relacji między Polską, Litwą a zakonem krzyżackim przedstawić najważniejsze informacje o państwie ocenić panowanie Władysława Łokietka niższe ocenić rolę Kazimierza III w tworzeniu pozycji Polski w Europie niższe ocenić rolę Kazimierza III w tworzeniu pozycji Polski w Europie niższe podjąć próbę znaczenia unii z punktu widzenia interesów Polski i Litwy niższe 11
57. Polska w XIII XIV wieku. Powtórzenie 58. Sprawdzian 59. Omówienie sprawdzianu 60. Wielka wojna z zakonem krzyżackim. pojęcia: unia, unia personalna, dynastia Jagiellonów i Wielkie Księstwo Litewskie oraz obszar państwa polsko-litewskiego po zawarciu unii zasługi dla kultury polskiej wyjaśnić przyczyny unii polsko-litewskiej litewskim w II połowie XIV w. niższe daty: 1409 1411, 15 VII 1410 r. postać: Ulricha von Jungingena przebieg bitwy pod Grunwaldem datę: 1414 r. postanowienia pierwszego pokoju toruńskiego opowiedzieć o przyczynach i skutkach bitwy pod Grunwaldem datę: 1414 r. postać: Pawła Włodkowica zlokalizować na mapie Grunwald, ziemię dobrzyńską, Żmudź i Toruń konsekwencje przegranej pod Grunwaldem dla zakonu krzyżackiego omówić relacje między Polską, Litwą a zakonem krzyżackim po 1386 r. niższe podjąć próbę skutków bitwy pod Grunwaldem niższe 61. Rządy synów Władysława Jagiełły. daty: 1444 r., 1454 r., 1454 1466, 1466 r. postacie: Władysława Warneńczyka, Kazimierza Jagiellończyka przedstawić postanowienia drugiego pokoju toruńskiego datę: 1434 r. pojęcia: monarchia elekcyjna, inkorporacja wskazać na mapie tereny odzyskane przez Polskę w wyniku wojny trzynastoletniej datę: 1447 r. omówić przebieg wojny trzynastoletniej wyjaśnić znaczenie odzyskania Pomorza Gdańskiego i ujścia Wisły dla dalszego rozwoju Polski datę: 1440 r. omówić okoliczności zawarcia drugiej unii z Węgrami lokalizować na mapie imperium Turków osmańskich oraz państwa zagrożone ich najazdem niższe ocenić postacie Władysława Warneńczyka i Kazimierza Jagiellończyka 12
62. Rozwój przywilejów szlacheckich. 63. Polska i Litwa w XV wieku. 64. Utrwalenie pojęcia: szlachta, pospolite ruszenie, sejmik wymienić prawa szlachcica postacie: Mikołaja Kopernika, Jana Długosza pojęcia: tolerancja religijna pojęcia: poseł, sejm walny, senator opisać sposób działania sejmików przedstawić organizację sejmu walnego postacie: Pawła Włodkowica, Wita Stwosza rodzaje szkół powstających u schyłku średniowiecza w Polsce daty: 1374 r., 1454 r., 1493 r., 1505 r. treść najważniejszych przywilejów szlacheckich i konstytucji Nihil novi scharakteryzować system rządów w Polsce w XIV XVI w. przedstawić dziedziny nauki z których słyną XVwieczny uniwersytet w Krakowie konsekwencje nadawania przez władców przywilejów szlacheckich scharakteryzować obowiązki szlachcica wobec państwa, używając pojęć: sejm, sejmik, pospolite ruszenie niższe rozpoznać zabytki sztuki gotyckiej w Polsce niższe dostrzec zagrożenia dla państwa polskiego wynikające z dominującej pozycji szlachty ocenić system rządów w Polsce w XV XVI w. niższe wskazać cechy charakterystyczne społeczeństwa polskiego w XV XVI w. niższe 13