(Sieciowa) Polityka Społeczna na poziomie regionu Źródło: http://www.sxc.hu Źródło: http://www.sxc.hu Autor: LilGoldWmn Autor: LilGoldWmn
Województwo zachodniopomorskie w liczbach Liczba mieszkańców [11 m.]: Miasto: Wieś: 1 722 885 1 187 748 535 137 Obszar [5. w Polsce]: 22 902 km 2 Gęstość zaludnienia [13 m.]: Powiat choszczeński: Liczba miejscowości popegeerowskich: (wsie wieloproblemowe, ponad 20% mieszkańców klienci pomocy społecznej) 75 os./ km 2 10 os./km 2 500 Liczba powiatów: Miasta na prawach powiatu: 21 3 Liczba gmin: 114
Województwo zachodniopomorskie na tle Polski Województwo Zachodniopomorskie charakteryzuje się najniższym wskaźnikiem gęstości zaludnienia w Polsce i największą rozpiętością zaludnienia [1361 vis 10].
Województwo zachodniopomorskie na tle Polski Powiaty o niekorzystnej sytuacji społeczno-gospodarczej charakteryzuje: niska przedsiębiorczość duży odsetek osób o niskim poziomie wykształcenia i niskich kwalifikacjach zawodowych niski poziom inwestycji W województwie zachodniopomorskim ww. kryteria dotyczą trzech powiatów : świdwińskiego białogardzkiego drawskiego
Dostępność czasowa do ośrodków wojewódzkich drogami kołowymi i koleją WZ na tle Polski 30% terenów województwa obszary ograniczonego dostępu
Miejscowości popegeerowskie w podziale na gminy
Wybrane parametry sytuacji społecznej: Polityka rodzinna Polityka integracyjna Polityka edukacyjna Polityka socjalna
Rodziny* wg liczby dzieci w Polsce i w województwie zachodniopomorskim *Rodzina małżeństwa z dziećmi, partnerzy z dziećmi, rodziny niepełne z dziećmi
Urodzenia pozamałżeńskie w Polsce i w WZ, w latach 2002-2011 Województwa na tle Polski Urodzenia pozamałżeńskie w rocznikach: 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 POLSKA 14,4% 15,8% 17,1% 18,5% 18,9% 19,5% 19,9% 20,2% 20,6% 21,2% Podkarpackie 7,1% 7,6% 8,1% 9,2% 9,3% 9,8% 10,0% 10,5% 11,0% 11,4% Małopolskie 7,5% 8,0% 8,8% 9,5% 10,2% 9,9% 10,1% 10,4% 10,7% 11,1% Świętokrzyskie 8,3% 9,0% 9,8% 10,4% 10,7% 11,3% 11,4% 12,5% 13,9% 14,3% Podlaskie 9,2% 9,7% 10,4% 11,3% 11,6% 12,7% 12,2% 13,2% 13,7% 14,0% Lubelskie 9,5% 10,4% 10,7% 12,1% 11,9% 12,6% 12,8% 13,5% 13,9% 14,9% Mazowieckie 11,4% 11,9% 13,0% 14,0% 14,6% 15,1% 15,8% 16,0% 16,6% 17,4% Śląskie 13,8% 15,1% 16,8% 17,2% 17,8% 18,6% 19,2% 19,5% 19,4% 20,0% Łódzkie 13,5% 14,9% 16,1% 17,2% 17,5% 18,3% 19,4% 20,6% 20,8% 22,0% Wielkopolskie 12,5% 14,0% 16,0% 18,0% 18,8% 19,7% 20,2% 21,2% 21,7% 22,2% Opolskie 15,1% 17,0% 18,4% 18,9% 20,5% 20,2% 21,0% 21,0% 21,3% 22,1% Kujawsko-Pomorskie 17,8% 20,3% 21,6% 23,8% 23,1% 24,4% 25,4% 25,2% 25,7% 27,4% Pomorskie 19,5% 21,6% 23,5% 25,0% 25,0% 25,5% 25,4% 26,0% 26,0% 26,6% Warmińsko-Mazurskie 20,0% 22,4% 23,7% 26,5% 26,5% 27,8% 28,1% 28,1% 29,6% 29,4% Dolnośląskie 22,7% 25,1% 26,5% 28,1% 28,3% 28,9% 29,1% 28,9% 29,5% 30,3% Lubuskie 28,5% 30,9% 33,3% 36,1% 36,1% 36,3% 36,0% 36,3% 36,4% 37,5% Zachodniopomorskie 30,7% 33,8% 34,9% 36,8% 37,9% 37,6% 37,7% 38,0% 37,4% 38,1%
Urodzenia pozamałżeńskie w WZ, w latach 2002-2011 45,0% 40,0% 35,0% 30,0% 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 41,6% 41,5% 42,3% 42,8% 41,3% 43,4% 40,5% 38,1% 37,0% 35,8% 35,5% 34,6% 35,3% 35,3% 35,3% 35,2% 33,1% 33,1% 31,9% 29,2% 25,0% Miasto Wieś Trend liniowy (Miasto) Trend liniowy (Wieś)
Rozwody na 1000 nowo zawartych małżeństw
Pomoc państwa w dożywianiu liczba osób objętych programem / do ludności ogółem odsetek dzieci korzystających z dożywiania do liczby dzieci ogółem Świnoujście Szczecin Koszalin Wałecki Świdwiński Szczecinecki Stargardzki Sławieński Pyrzycki Policki Myśliborski Łobeski Koszaliński Kołobrzeski Kamieński Gryfiński Gryficki Goleniowski Drawski Choszczeński Białogardzki 1,1 0,5 0,9 2,6 3,8 4,9 3,9 4,5 2,6 1,8 4,0 4,2 4,0 1,8 2,9 3,6 2,7 2,8 4,0 3,9 5,8 7,5 7,1 7,4 10,2 11,8 16,3 15,5 15,1 15,8 17,3 17,6 18,0 22,4 24,6 22,3 21,4 24,4 27,5 31,4 32,4 37,2
Dożywianie na obszarach wiejskich 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 odsetek ludności wiejskiej objętej programem odsetek dzieci korzystających z dożywiani na wsi / do dzieci na wsi ogółem
Rodziny korzystające z pomocy społecznej odsetek rodzin zamieszkałych na wsi
Edukacja w liczbach Kategoria: Przedszkola Oddziały przedszkolne w SP Przedszkola na obszarach po- PGR Współczynnik uprzedszkolnienia [%] Liczba ogółem 316 362 4 67,7 w miastach 265 130-83,8 na obszarach wiejskich 51 232 4 53,5 Informacje dodatkowe: 260 dzieci
Wskaźnik uprzedszkolnienia [dynamika 2007 2012]
Edukacja w liczbach poziom podstawowy Liczba szkół: - 506 w miastach - 227 na obszarach wiejskich - 280 Spadek liczby szkół [2007-2011] - 17 Liczba oddziałów ogółem - 5 080 Spadek liczby oddziałów [2007-2011] - 515 Liczba szkół na obszarach po-pgr - 46 Liczba uczniów w SZP - 93 819 Spadek liczby uczniów [2007-2011] - 11 172 Wynik egzaminu po szkole podstawowej w 2012 r. miejsce w rankingu województw - 16 wynik minimalny powiat białogardzki - 68,0% wynik maksymalny Miasto Koszalin - 84,6%
Edukacja w liczbach poziom gimnazjalny Liczba szkół: - 327 w miastach - 224 na obszarach wiejskich - 103 Spadek liczby szkół [2007-2011] - 19 Liczba oddziałów ogółem - 2 553 Spadek liczby oddziałów [2007-2011] - 356 Liczba szkół na obszarach po-pgr - 14 Liczba uczniów gimnazjów - 53 966 Spadek liczby uczniów [2007-2011] - 11 626 Niskie wyniki egzaminów gimnazjalnych (2012 r. - Matematyka 15. miejsce) - 45,1% wynik minimalny powiat łobeski - 39,4% wynik maksymalny Miasto Koszalin - 52,2%
Edukacja w liczbach poziom ponadgimnazjalny Liczba liceów ogólnokształcących dla młodzieży - 116 Liczba uczniów LO dla młodzieży - 25 948 Spadek liczby uczniów [2007-2011] - 4 112 Niskie wyniki egzaminów maturalnych w 2012 r. (matematyka:) wynik minimalny powiat koszaliński - 53,4% wynik maksymalny Miasto Szczecin - 85,4% Liczba szkół zawodowych - 71 Liczba uczniów szkół zawodowych - 8 372 Spadek liczby uczniów SZZ [2007-2011] - 771
Kształcenie wyższe i w trybie ustawicznym Liczba absolwentów szkół wyższych na 10 000 mieszkańców: Ogółem - 109 [13 miejsce w kraju] Kierunki społeczne - 25 [2 miejsce w kraju] Kierunki ekonomiczno-administracyjne - 19 [13 miejsce w kraju] Kierunki inżynieryjno-techniczne - 7 [5 miejsce w kraju] Odsetek osób dorosłych uczestniczących w kształceniu ustawicznym - 3,4% [średnia dla Polski - 4,4%] Źródło: Bank Danych Lokalnych GUS
Jak budować spójność społeczną w regionie? Wyrównywać dostępność do edukacji i poziom kształcenia Zrównoważyć dostęp do dróg i sieci transportowych (do miejsc świadczenia usług publicznych, do pracy itp.) Wyrównać poziom aktywności społecznej (obszary wiejskie!) Wdrożyć standardy obsługi mieszkańców rozwiązywania ich problemów Zadbać o stabilność i samodzielność ekonomiczną rodzin (zrównoważyć warunki wychowania dzieci i młodzieży) Wpływać na świadomość władz lokalnych Koordynować działania lokalne i [lekko] je stymulować Wypracować model merytorycznego, etycznego przywództwa w zakresie kierunków polityki społecznej regionu
Jak budować spójność społeczną w regionie? Niezbędne czynniki zmiany: Zbadane zasoby i potencjał ludzki znający się i rozumiejący Umiejętność zastosowania metody partycypacji w tworzeniu strategii, ustalaniu kierunków i celów działań Umiejętność dzielenia się wiedzą i uczenia się Partnerski charakter działań (struktura sieciowa regionu) Kaskadowy mechanizm napędu zmiany Region - 1 Powiat - 21 Gmina - 114 Zaufanie Miejscowość/osiedle/otoczenie bezpośrednie (NGO) -?...
Wybrane priorytety działań strategicznych regionu (projekt) Polityka na rzecz kapitału społecznego Partnerstwa Aktywność społeczna Tożsamość regionalna mieszkańców Polityka na rzecz kapitału ludzkiego ( kondycja człowieka) Wyrównanie warunków startu edukacyjnego Modele pracy szkół: środowiskowych, innowacyjnych Polityka na rzecz kapitału pracy Kształcenie do rynku pracy (zawodowe, specjalne) Alternatywne rynki pracy (w tym ekonomia społeczna, NANK i in.) Polityka na rzecz kapitału kulturowego Rodzina (!!!) polityka rodzinna
Regionalna polityka rodzinna Powołanie w regionie sieci Ośrodków Wsparcia Rodziny Wariant modelowy: w strukturze PCPR Wariant opcjonalny: w strukturze NGO lub gminy Standardy działalności OWR: Mediacja rodzinna, sąsiedzka itp. Edukacja ekonomiczna rodzin, młodzieży i innych grup Poradnictwo dla rodziców (m.in. Szkoła dla Rodziców ) Program Zdążyć przed rozwodem Powiatowa ewidencja (koordynacja) Regionalnej Karty Rodzinnej Wsparcie dla OWR Regionalny Ośrodek Terapii Rodzin Wsparcie dla specjalistów z OWR Systemowa, stacjonarna terapia rodzin (wg metodyki A. Goldsteina)
Regionalna polityka edukacyjna (profilaktyka) Sieć ośrodków twórczej edukacji (w oparciu o miasta powiatowe) Edukacja techniczna, multimedialna, środowiskowa Partnerstwo powiatu z gminami (zapewnienie uczestnictwa wszystkich dzieci z terenu powiatu) Sieć regionalnych szkół innowacyjnych Model szkoły wiejskiej, kształcącej dzieci ze środowisk po-pgr Model szkoły miejskiej, Kompleksowe kształcenie rad pedagogicznych we wdrażaniu nowych metod pracy dydaktycznej, współpracy ze środowiskiem, z rodzicami Certyfikacja przez Marszałka + środki na utworzenie pracowni, sprzęt, aktywizację systemu pracy szkoły
Regionalna polityka integracyjna Regionalna sieć CIS oraz ZAZ Dobór środowisk o najbardziej niekorzystnych wskaźnikach społecznych (liczba osób niepełnosprawnych, długotrwale bezrobotnych, z chorobami psychicznymi i in.) Oferta skierowana do powiatów: Powołanie partnerstwa z gminami, przedsiębiorstwami i NGO Opracowanie strategii w działaniu na rzecz konkretnego celu (np. utworzenie ZAZ) Realizacja zadania przez wszystkich uczestników Partnerstwa Zapewnienie Partnerstwu przez samorząd województwa (tu: ROPS) doradztwa i superwizji długoterminowo, nie tylko w okresie wdrażania projektu Certyfikacja jakości ZAZ co dwa lata od uruchomienia Certyfikat i tytuł nadany przez Marszałka samorządowi lokalnemu: SAMORZĄD SPOŁECZNIE ODPOWIEDZIALNY
Dlaczego Powiat? Dlaczego PCPR? Podstawa organizacyjna Istniejąca struktura, baza, kadry i ich doświadczenie Program Strategiczny Społeczeństwo Podstawa prawna Ustawa o pomocy społecznej Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej Podstawa intelektualna Wykształceni, zintegrowani ludzie, nauczeni współpracy w projektach systemowych, na wspólnych warsztatach, uczestnicy cyklicznych superwizji Podstawa społeczna Kreatywność Partnerów Lokalnych Współpraca Partnerstwo Zaufanie
PCPR 1 6 gmin PCPR 2 8 gmin PCPR 3 7 gmin
Dlaczego Powiat? Dlaczego PCPR? Police Nowe Warpno Kołbaskowo Bobolice Mielno Polanów Powiat policki Powiat koszaliński Powiat myśliborski Powiat goleniowski Myślibórz Barlinek Dębno Goleniów Osina Maszewo
Dominujące funkcje i procesy Wieku Informacji są w coraz większym stopniu organizowane wokół sieci. Sieci stanowią nową morfologię społeczną ( ) a rozprzestrzenianie się logiki usieciowienia w sposób zasadniczy zmienia funkcjonowanie ( ) kultury. Sieci są odpowiednimi instrumentami dla gospodarki ( ) opartej na innowacji, globalizacji i zdecentralizowanych skupieniach, dla pracy, pracowników i firm opartych na elastyczności i adaptatywności; dla kultury niekończących się dekonstrukcji i rekonstrukcji; dla wspólnot politycznych nastawionych na natychmiastowe przetwarzanie nowych wartości i nastrojów społecznych ( ) M. Castells
Dziękuję za uwagę Dorota Rybarska Jarosz Dyrektor ROPS UMWZ 70-540 Szczecin ul. Korsarzy 34 Tel.: 91 42 53 600 mailto: drybarska@wzp.pl
Wielcy ludzie o Rodzinie (Sieciowa) Demokracja zaczyna się w rodzinie Albert Schweitzer Polityka Społeczna na poziomie regionu