ZADANIE 3.2: ROZWÓJ ZRÓWNOWAŻONEGO NAWOŻENIA ROŚLIN OGRODNICZYCH I ZAPOBIEGANIE DEGRADACJI GLEBY I SKAŻENIA WÓD GRUNTOWYCH. PODZADANIE 5: OCENA WPŁYWU ŚRODKÓW BIOLOGICZNYCH (BIOPRODUKTY WZBOGACONE O POŻYTECZNE BAKTERIE RIZOSFEROWE, GRZYBY MIKORYZOWE) NA POPRAWĘ JAKOŚCI GLEB ORAZ WZROSTU I PLONOWANIA ROŚLIN SADOWNICZYCH (JABŁOŃ, TRUSKAWKA). Kierownik podzadania: Dr hab. Sas Paszt Lidia Zespół wykonawców: Dr hab. Sas Paszt Lidia, Mgr Paweł Trzciński, Mgr Derkowska Edyta, Mgr Głuszek Sławomir, Dr Sumorok Beata, Mgr Frąc Mateusz, Mgr Przybył Michał, Mgr Krzysztof Weszczak, Dzikowska Maria, Polit Anna, Aneta Chałańska.
POŻYTECZNE MIKROORGANIZMY W UPRAWIE ROŚLIN SADOWNICZYCH Stymulacja rozwoju systemu korzeniowego, Udostępnianie składników mineralnych - wiązanie azotu atmosferycznego, Poprawa wzrostu wegetatywnego i plonowania Zwiększenie odporności roślin na patogeny i szkodniki oraz stresy abiotyczne. del Carmen Montero-Calasanz et al. 2013; Kasim et al. 2013; Egamberdieva i Lugtenberg 2014 Mia et al. 2014
BIOPRODUKTY STYMULUJĄ OWOCOWANIE DRZEW JABŁONI Topaz Skutki żerowania mszyc Ariwa
METODYKA BADAŃ Doświadczenia przeprowadzono na roślinach truskawki odmian Elkat i Elsanta oraz jabłoni odmian Ariwa i Topaz w 2016 r. w Sadzie Doświadczalnym w Dąbrowicach. W doświadczeniach polowych zastosowano produkty: - Substrat bakteryjno-mikoryzowy - Humus UP - Humus Active + Aktywit PM - BF Amin - Tytanit - BF Quality - Vinassa - Florovit Eco i Florovit Natura - Konsorcja pożytecznych mikroorganizmów - Biowęgiel. Kombinacjami kontrolnymi były: - Rośliny nie nawożone (Kontrolne) - Rośliny nawożone NPK (Kontrolne NPK) - Rośliny nawożone obornikiem. Nawozy mieszano z glebą, a płynne biostymulatory aplikowano dolistnie, 3 krotnie, w odstępach 2 tygodniowych. Formulacje płynnych konsorcjów pożytecznych mikroorganizmów zastosowano doglebowo, 3 krotnie w ciągu sezonu wegetacyjnego, w odstępach 3 tygodniowych.
KONSORCJUM BAKTERYJNO-MIKORYZOWE Pseudomonas fluorescens Ps49A. Pseudomonas fluorescens Światło UV Pseudomonas fluorescens Ps49A. Funneliformis mosseae. Pantoea agglomerans Pi77AA. Pantoea agglomerans Pi77AA.
PGPR C Pseudomonas fluorescens (Ps49A). Pantoea sp. (Pi22A). Pseudomonas chlororaphis ss aurantiaca (Ps80AA). Bacillus amyloliquefaciens (sp27e).. Bacillus subtilis (sp27d).
POMIARY I OBSERWACJE Plonowanie roślin truskawki i jabłoni poprzez określenie: plonu ogólnego, liczby ogólnej owoców i masę 1 owocu. Analizę cech wzrostu systemu korzeniowego drzew jabłoni i roślin truskawki wykonano za pomocą skanera korzeniowego, określając długość, pole powierzchni, objętość, średnicę i liczbę wierzchołków korzeni. Identyfikacja biochemiczna bakterii i grzybów mikroskopowych (System Identyfikacji Mikroorganizmów BIOLOG). Nicienie z gleby izolowano zmodyfikowaną metodą Baermana oraz metodą wirówkową. Skład ilościowy i jakościowy nematofauny wykonano przy użyciu mikroskopu stereoskopowego. Ocena stopnia asocjacji mikoryzowej w korzeniach metodą Trouvelot (1986), i programu MYCOCALC: http://www2.dijon.inra.fr/mychintec/mycocalcprg/download.html.
SKŁAD MINERALNY GLEBY ORAZ MATERIAŁU ROŚLINNEGO Przygotowanie gleby do analiz. Świeżą, dobrze wymieszaną próbkę gleby wysuszono do stanu powietrznie suchego w temperaturze nie przekraczającej 40 0 C. Powietrznie suchą glebę przesiewano przez sito o kwadratowych oczkach wielkości 1 mm. Oznaczanie ph gleby. Stężenie jonów wodorowych w glebie mierzono w 1M chlorku potasu, metodą potencjometryczną. Odczyn gleby uwzględniał stężenie jonów wodorowych znajdujących się w roztworze glebowym a także jony wodoru słabo związane ze stałą frakcją gleby. Oznaczanie przyswajalnych form fosforu, potasu, magnezu, mikroelementów. Do oznaczania przyswajalnych form fosforu i potasu w glebie mineralnej wykorzystano metodę Egnera-Riehma (ekstrakcja z gleby związków fosforu i potasu roztworem mleczanu wapnia). Do oznaczania przyswajalnych form magnezu w glebie mineralnej wykorzystano metodę Schachtschabela (ekstrakcja gleby 0.025 M chlorkiem wapnia). Jon wapniowy wypiera z kompleksu sorpcyjnego jon magnezowy, który zostaje w ten sposób przeprowadzony do roztworu. Oznaczanie przyswajalnych form mikroelementów w glebie wykonano metodą ekstrakcji w roztworze 1M HCl.
Przygotowanie materiału roślinnego do oznaczeń. Próbkę materiału roślinnego suszono do stanu powietrznie suchego (65 0C). Wysuszoną próbkę zhomogenizowano używając młynka udarowego z sitem o średnicy oczek nie większej niż 1,0 mm. Oznaczanie zawartości składników mineralnych w materiale roślinnym. Spalanie substancji roślinnej na mokro polegało na całkowitym utlenieniu za pomocą ciekłych utleniaczy takich jak stężone kwasy siarkowy, azotowy i nadchlorowy używanych pojedynczo lub w różnych kombinacjach i proporcjach. Do oznaczenia zawartości składników mineralnych zastosowano technikę atomowej spektrometrii emisyjnej ze wzbudzeniem w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-OES). Zawartość azotu ogólnego w glebie i w materiale roślinnym oznaczono wg Dumas a, metodą konduktometryczną (aparat TruSpec CNS). Tę samą metodę wykorzystano do oznaczania zawartości węgla organicznego w glebie. Zawartość substancji organicznej została wyliczona na podstawie zawartości węgla (Corg.x1.72).
WYNIKI Wpływ aplikacji konsorcjum bakteryjno-mikoryzowego, nawożenia organicznego oraz biowęgla na plon, liczbę owoców i masę 1 owocu zebranych z drzew jabłoni odmiany Ariwa (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie Plon ogólny Liczba ogólna owoców Masa 1 owocu [kg/poletko] [szt./poletko] [kg] Kontrola 79,0 b 511 c 0,154 a Konsorcjum bakteryjnomikoryzowe 90,0 c 558 c 0,161 ab Florovit NPK [0,2 kg/drzewo] 42,0 ab 227 ab 0,185 b Konsorcjum + Florovit 27,8 a 183 a 0,152 a Biowęgiel [1,6 kg/drzewo] 50,2 ab 320 b 0,157 a Biowęgiel + Konsorcjum 46,4 ab 281 ab 0,165 ab Biowegiel + Florovit 87,2 c 523 c 0,167 ab Najwyższy plon ogólny owoców jabłoni i ich liczbę uzyskano z drzew traktowanych konsorcjum bakteryjno-mikoryzowym, a także z drzew nawożonych biowęglem w połączeniu z nawozem Florovit.
Wpływ aplikacji konsorcjum bakteryjno-mikoryzowego, nawożenia organicznego oraz biowęgla na plon, liczbę owoców zebranych z drzew jabłoni odmiany Ariwa (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie Plon Liczba owoców [kg/drzewo] [szt./drzewo] Kontrola 9,87 b 63,9 b Konsorcjum bakteryjnomikoryzowe 12,85 c 79,7 c Florovit NPK [0,2 kg/drzewo] 7,00 ab 37,8 a Konsorcjum + Florovit 5,56 a 36,6 a Biowęgiel [1,6 kg/drzewo] 7,17 ab 45,7 ab Biowęgiel + Konsorcjum 7,73 ab 46,8 ab Biowegiel + Florovit 10,9 b 65,4 b W sezonie 2016 roku najwyższy plon owoców zebrano z drzew traktowanych konsorcjum bakteryjno-mikoryzowym, w porównaniu do plonu drzew z pozostałych kombinacji nawożenia.
Wpływ biostymulatorów na plon z poletka roślin truskawki odmian Elsanta i Elkat (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice, 2016). Plon Traktowanie [kg/20 roślin] Elsanta Elkat Kontrola 9,29 a 10,45 ab Kontrola NPK 10,68 ab 13,18 c-e Obornik 11,30 ab 14,95 ef Micosat 11,04 ab 14,32 d-f Humus UP 12,15 a-c 16,10 f Humus Active + Aktywit PM 11,97 a-c 13,96 de BF Quality 11,40 a-c 14,76 ef BF Amin 11,48 a-c 14,98 ef Tytanit 11,89 a-c 14,03 de Vinassa 11,97 a-c 14,06 de Florovit Eco (PK) 12,12 a-c 12,80 b-d Florovit Natura (NPK) 11,82 a-c 14,36 d-f Najwyższy plon owoców roślin truskawki zebrano z poletek traktowanych Humus UP, w porównaniu do plonu roślin z pozostałych kombinacji nawożenia.
Wpływ aplikacji konsorcjum bakteryjno-mikoryzowego, nawożenia organicznego oraz biowęgla na zawartość makroelementów - N, P, K, Mg i Ca w liściach drzew jabłoni odmiany Ariwa (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie N P K Mg Ca % suchej masy Kontrola 2,24 a 0,21 b 1,20 a 0,32 c 1,77 e Konsorcjum bakteryjnomikoryzowe 2,36 a 0,19 a 1,26 a 0,31 c 1,65 d Florovit NPK 2,13 a 0,20 ab 1,40 cd 0,24 a 1,53 cd Florovit + 2,14 a 0,29 d 1,43 cd Konsorcjum 0,27 b 1,75 e Biowęgiel 2,06 a 0,24 c 1,34 c 0,23 a 1,30 a Biowęgiel + Konsorcjum 2,15 a 0,28 d 1,50 d 0,26 b 1,57 c Biowęgiel + Florovit 2,07 a 0,29 d 1,48 d 0,26 b 1,47 b Poszczególne aplikacje nie wpłynęły na istotne zróżnicowanie zawartości azotu w liściach jabłoni. W liściach jabłoni nawożonych biowęglem otrzymano najmniej Ca i Mg. Wskazuje to, że biowęgiel silnie sorbuje te pierwiastki, dodatek bakterii do biowęgla poprawia pobieranie tych pierwiastków. Największą zawartość fosforu miały liście roślin nawożone Florovitem z konsorcjum bakteryjnomikoryzowym oraz po aplikacji Biowęgla z konsorcjum i Florovitu z biowęglem. Najwięcej potasu odnotowano w liściach jabłoni traktowanych bioweglem z konsorcjum bakteryjnomikoryzowym.
Wpływ aplikacji konsorcjum bakteryjno-mikoryzowego, nawożenia organicznego oraz biowęgla na zawartość mikroelementów B, Cu, Fe Mn i Zn w liściach drzew jabłoni odmiany Ariwa (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie B Cu Fe Mn Zn mg/kg suchej masy Kontrola 18,8 ab 40,6 cd 65,7 d 43,8 d 19,8 c Konsorcjum bakteryjnomikoryzowe 18,3 a 39,3 bc 63,5 c 70,3 g 13,0 a Florovit NPK 18,9 ab 37,8 b 63,0 c 54,7 f 14,1 a Konsorcjum + Florovit 21,3 c 41,9 d 68,1 e 52,2 e 17,1 b Biowęgiel 20,0 bc 37,5 b 57,5 b 39,9 c 13,2 a Biowęgiel + Konsorcjum 20,7 c 39,1 bc 64,8 cd 33,6 b 19,6 c Biowęgiel + Florovit 21,2 c 34,8 a 50,6 a 31,5 a 13,7 a Najwyższa zawartość boru, miedzi i żelaza w liściach jabłoni była po aplikacji konsorcjum bakteryjno-mikoryzowego z Florovitem. Największą zawartość manganu miały liście pobrane z drzew po aplikacji konsorcjum bakteryjnomikoryzowego. Najwyższą zawartość cynku miały liście drzew jabłoni odmiany Ariwa w kombinacji kontrolnej oraz po łącznej aplikacji biowęgla z konsorcjum mikroorganizmów.
Ze względu na bardzo wysoką zasobność gleby w makroelementy nie otrzymano wyraźnego wpływu badanych biopreparatów na zasobność gleby w te składniki. Wpływ biostymulatorów na ph oraz zawartość makroelementy P, K i Mg w glebie, na której rosły rośliny truskawki odmian Elsanta i Elkat (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie ph P K Mg KCL Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat mg/100 g gleby Kontrola 7,2 a 6,1 a 22,1 j 12,2 b-f 14,1 f-i 12,9 d-f 7,31 c-h 5,95 a-e Kontrola NPK 6,8 a 6,7 a 12,0 b-e 27,3 k 11,2 b-d 19,6 j 6,53 a-g 8,21 gh Obornik 6,2 a 6,5 a 13,8 e-h 13,5 e-h 10,5 bc 12,7 d-f 5,41 a-c 5,14 ab Micosat 6,4 a 6,7 a 13,1 c-g 13,7 e-h 14,2 f-i 11,6 b-d 5,53 a-d 6,40 a-g Humus UP 6,4 a 6,3 a 14,0 f-i 13,3 d-h 12,9 d-f 12,9 d-f 5,75 a-d 6,38 a-g Humus Active + Aktywit PM 6,3 a 6,8 a 15,2 hi 13,7 e-h 15,0 g-i 15,5 hi 5,79 a-d 8,09 f-h BF Quality 6,5 a 6,5 a 14,7 g-j 11,1 ab 15,9 i 11,3 b-d 6,15 a-f 7,22 c-h BF Amin 6,2 a 6,8 a 11,6 b-d 27,4 k 10,7 bc 21,0 j 4,68 a 9,11 h Tytanit 6,4 a 6,8 a 11,3 bc 9,5 a 10,1 ab 8,7 a 6,12 a-f 6,52 a-g Vinassa 6,8 a 6,7 a 31,0 l 14,1 f-i 19,7 j 13,8 e-h 6,55 a-g 7,83 e-h Florovit Eco 6,9 a 6,5 a 28,1 k 14,6 g-j 36,5 k 12,2 c-e 7,51 d-h 6,69 b-g Florovit Natura 6,4 a 6,5 a 12,2 b-f 15,8 i 13,6 e-g 11,1 b-d 7,31 c-h 7,44 d-h
Wpływ biostymulatorów na zawartość mikroelementów B, Cu, Fe, Mn oraz Zn w glebie, na której rosły rośliny truskawki odmian Elsanta i Elkat, w porównaniu do kontroli (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). B Cu Fe Mn Zn Traktowanie Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat mg/1000 g gleby Kontrola 9,83 d 7,80 bc 9,47 e 3,75 ab 1194 l 994 j 161,0 ł 92,2 gh 30,2 h 4,44 ab Kontrola NPK 7,27 a-c 10,40 d 5,04 bc 10,60 ef 907 fg 1292 ł 105,0 l 163,0 m 6,29 c-e 18,8 f Obornik 6,83 a-c 6,57 ab 4,70 bc 3,05 a 841 c 813 b 90,7 fg 76,5 a 6,77 e 3,76 a Micosat 8,05 bc 6,25 a 4,22 a-c 3,12 a 998 g 781 a 95,1 i 79,9 bc 5,75 b-e 3,66 a Humus UP 7,38 a-c 7,33 a-c 4,04 a-c 3,93 a-c 896 ef 925 gh 88,5 e 79,1 b 6,37 de 3,99 a Humus Active + Aktywit PM 7,23 a-c 6,25 a 4,08 a-c 3,04 a 907 fg 772 a 89,8 ef 85,2 d 5,76 b-e 3,83 a BF Quality 8,11 c 7,06 a-c 4,77 bc 3,89 a-c 1066 k 883 de 102,0 k 88,5 e 5,72 b-e 4,0 a BF Amin 6,97 a-c 10,60 d 4,79 bc 10,50 ef 907 fg 1300 ł 91,6 gh 166,0 n 4,85 a-d 18,5 f Tytanit 7,23 a-c 8,00 bc 4,93 bc 8,11 d 906 fg 985 ij 99,8 j 89,3 ef 5,21 a-e 4,71 a-d Vinassa 11,80 ef 6,84 a-c 12,50 g 3,53 ab 1407 m 873 d 185,0 p 93,1 h 31,3 h 4,59 a-c Florovit Eco 12,20 f 7,74 a-c 11,90 fg 5,41 c 1418 m 936 h 181,0 o 86,0 d 25,3 g 5,33 a-e Florovit Natura 8,06 bc 6,75 a-c 5,07 bc 3,91 a-c 969 i 817 b 98,8 j 81,4 c 4,81 a-d 4,08 ab Najwyższe zawartości mikroelementów odnotowano w próbkach gleby nawożonych Florovit Eco, Vinassą i BF Amin. Gleba była zasobna w B, Cu, Zn i średnio zasobna w Mn. Aplikacja biostymulatorów wpłynęła na zwiększenie zawartości tych mikroelementów.
Wpływ biostymulatorów na zawartość azotu ogólnego, węgla oraz substancji organicznej w glebie, na której rosły rośliny truskawki odmian Elsanta i Elkat (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). N og. C Substancja organiczna Traktowanie Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat % p. s.m. Kontrola 0,09 d 0,07 bc 1,34 j 0,76 c 2,3 b 1,3 a Kontrola NPK 0,07 bc 0,13 ef 0,82 e 1,53 k 1,4 a 2,6 bc Obornik 0,07 bc 0,06 ab 0,88 g 0,81 e 1,5 a 1,4 a Micosat 0,08 cd 0,06 ab 0,82 e 0,77 c 1,4 a 1,3 a Humus UP 0,07 bc 0,06 ab 0,94 i 0,76 c 1,6 a 1,3 a Humus Active + Aktywit PM 0,07 bc 0,07 bc 0,92 h 0,84 f 1,6 a 1,4 a BF Quality 0,06 ab 0,06 ab 0,85 f 0,72 b 1,5 a 1,2 a BF Amin 0,06 ab 0,14 f 0,82 e 1,56 l 1,4 a 2,7 c Tytanit 0,07 bc 0,05 a 0,79 d 0,69 a 1,4 a 1,2 a Vinassa 0,12 e 0,06 ab 1,69 ł 0,76 c 2,9 cd 1,3 a Florovit Eco 0,12 e 0,06 ab 1,82 m 0,72 b 3,1 d 1,2 a Florovit Natura 0,06 ab 0,07 bc 0,71 b 0,76 c 1,2 a 1,3 a Po aplikacji Florovitu Eco odnotowano wyższą zawartość azotu ogólnego, węgla i substancji organicznej w glebie, na której rosły rośliny truskawki odmiany Elsanta i po aplikacji biostymulatora BF Amin u odmiany Elkat.
Odnotowano optymalne zawartości P, K, Mg i Ca w liściach truskawki. Micosat korzystnie wpłynął na zawartość P, Humus UP na zawartość Mg, a Vinassa na zawartość Ca w liściach odmiany Elsanta. Wpływ biostymulatorów na zawartość makroelementów w liściach truskawki odmian Elsanta i Elkat, w porównaniu do kontroli (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). N P K Mg Ca Traktowanie Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat % suchej masy Kontrola 1,56 ł 1,24 fg 0,24 cd 0,36 j 1,46 a 2,00 d 0,28 ef 0,28 ef 1,32 h 1,11 e Kontrola NPK 1,37 k 1,23 ef 0,27 f 0,24 cd 1,63 a-d 1,85 a-d 0,26 cd 0,27 de 1,08 de 1,06 cd Obornik 1,23 ef 1,17 d 0,29 g 0,22 b 1,75 a-d 1,88 b-d 0,28 ef 0,29 fg 1,27 g 1,46 k Micosat 1,41 l 1,12 a 0,34 i 0,29 g 1,64 a-d 1,60 ad 0,26 cd 1,36 i 0,97 a Humus UP 1,37 k 1,15 c 0,18 a 0,34 i 1,72 a-d 1,88 b-d 0,31 h 0,26 cd 1,43 jk 1,03 bc Humus Active + Aktywit PM 1,30 i 1,23 ef 0,23 bc 0,30 gh 1,62 a-d 1,69 a-d 0,24 ab 0,25 bc 1,32 hi 1,05 cd BF Quality 1,25 g 1,14 bc 0,24 cd 0,26 ef 1,65 a-d 1,63 a-d 0,27 de 0,30 gh 1,27 g 1,15 f BF Amin 1,28 h 1,24 fg 0,23 bc 0,30 gh 1,57 a-c 1,57 a-c 0,26 cd 0,30 gh 1,00 ab 1,32 hi Tytanit 1,22 e 1,27 h 0,25 de 0,30 gh 1,49 ab 1,74 a-d 0,23 a 0,31 h 1,29 gh 1,09 de Vinassa 1,35 j 1,13 ab 0,27 f 0,29 g 1,57 a-c 1,88 b-d 0,29 fg 0,26 cd 1,51 l 1,03 bc Florovit Eco 1,14 bc 1,24 fg 0,19 a 0,30 gh 1,47 ab 1,98 cd 0,26 cd 0,29 fg 1,41 j 1,18 f Florovit Natura 1,25 g 1,25 g 0,18 a 0,31 h 1,48 ab 1,98 cd 0,27 de 0,31 h 1,32 h 1,07 c-e
Wpływ biostymulatorów na zawartość mikroelementów w liściach truskawki odmian Elsanta i Elkat, w porównaniu do kontroli (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). B Cu Fe Mn Zn Traktowanie Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat mg/kg suchej masy Kontrola 31,2 g-i 30,7 g-i 3,50 a-c 4,78 b-f 161 g 185 h 52,7 g 74,1 ł 12,9 a 15,1 cd Kontrola NPK 28,1 de 28,7 d-f 3,33 ab 4,42 a-f 98,5 b 232 i 84,3 n 74,9 ł 17,7 g-i 15,3 d Obornik 22,7 a 34,0 kl 3,61 a-c 4,73 b-f 115 cd 302 j 54,6 h 94,0 o 17,3 f-h 15,8 d-f Micosat 25,0 b 22,9 a 3,68 a-d 3,96 a-c 84 a 122 d 43,9 d 62,5 jk 14,7 b-d 12,9 ab Humus UP 27,6 cd 25,6 b 3,20 a 5,54 f 95,1 b 331 k 52,5 g 49,2 f 13,1 ab 16,3 d-g Humus Active + Aktywit PM 35,3 lł 30,2 f-h 4,11 e-f 4,83 c-f 96,8 b 163 g 64,0 k 66,8 l 15,4 de 21,4 k BF Quality 33,5 jk 24,3 ab 4,0 a-c 4,55 a-f 340 l 121 d 55,2 h 46,3 e 18,7 h-j 13,4 a-c BF Amin 31,8 h-j 33,8 kl 3,91 a-d 5,11 d-f 149 ef 145 ef 92,4 o 16,2 a 19,5 ij 21,3 k Tytanit 32,4 i-k 29,4 e-f 4,38 a-f 5,41 ef 142 e 236 i 58,4 i 37,6 c 18,3 hi 17,3 f-h Vinassa 47,3 n 26,1 bc 4,77 b-f 5,4 ef 160 g 240 i 20,0 b 61,5 j 17,2 e-h 20,4 jk Florovit Eco 43,5 m 31,2 hi 4,78 b-f 4,91 c-f 190 h 151 f 15,3 a 78,3 m 15,1 cd 15,6 d-f Florovit Natura 36,3 ł 25,6 b 4,47 a-f 4,72 b-f 80,8 a 111 c 55,9 h 52,4 g 18 g-j 19,5 ij Zawartość B (30-70) i Mn (40-100) była optymalna a Cu (0,8-1,5) i Zn (20-70) niska. Zastosowane biostymulatory i nawozy w różnym stopniu modyfikowały zawartość mikroelementów w liściach roślin truskawki odmiany Elsanta i Elkat. W liściach roślin truskawki odnotowano wyższe zawartości B, Cu, Fe, Mn i Zn po aplikacji biostymulatora BF Amin i Humus UP oraz po zastosowaniu obornika.
Cechy wzrostu korzeni drzew jabłoni odmiany Ariwa (Doświadczenie polowe, Dąbrowice 2016). Traktowanie Świeża masa korzeni [g/1l gleby] Sucha masa korzeni [g/1l gleby] Kontrola 2,55 a 1,00 a Konsorcjum bakteryjnomikoryzowe Florovit NPK 4,33 b 1,68 a 3,13 ab 1,16 a Konsorcjum + Florovit 3,93 b 1,60 a Biowęgiel 4,31 b 1,61 a Biowęgiel + Konsorcjum 6,26 c 3,00 b Biowęgiel + Florovit 3,33 ab 1,46 a Długość korzeni [cm/1l gleby] Pole powierzchni korzeni [cm 2 /1L gleby] Średnica korzeni [mm/1l gleby] Objętość korzeni [cm 3 /1L gleby] Liczba wierzchołków korzeni [szt./1l gleby] 294,29 a 66,96 a 0,57 a 0,98 a 1095 a 283,06 a 77,75 bc 0,80 b 1,55 b 1296 b 343,26 a 82,13 c 0,83 b 1,40 a 1148 a 326,35 a 64,98 a 0,75 b 1,59 b 1110 a 359,40 a 64,93 a 0,84 b 1,44 b 1460 c 534,50 b 125,78 d 1,05 c 2,82 c 1306 b 282,45 a 71,79 ab 0,79 b 1,38 ab 1624 d System korzeniowy drzew jabłoni odmiany Ariwa traktowanych biowęglem w połączeniu z konsorcjum bakteryjno-mikoryzowym (Sad Doświadczalny, Dąbrowice 2016). Aplikacja biowęgla wzbogaconego o pożyteczne mikroorganizmy glebowe wpłynęła na istotne zwiększenie cech wzrostu korzeni jabłoni odmiany Ariwa.
Wpływ aplikacji bioproduktów na populację wybranych grup mikroorganizmów zasiedlających glebę spod drzew jabłoni odmiany Ariwa (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie Ogólna populacja bakterii x 10 5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja bakterii wytwarzających formy przetrwalnikowe x 10 5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja fluorescencyjnych bakterii Pseudomonas spp x 10 5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja diazotrofów x 10 5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja promieniowców x 10 5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja grzybów mikroskopowych x 10 5 w 1 g s.m.p. Kontrola Florovit NPK 168,8 ± 29,17 a 13,61 ± 2,51 c 2,82 ± 0,1 b 84,02 ± 9,19 a 16,35 ± 2,99 c 0,6 ± 0,07 a Kolonie bakteryjne rosnące na 10% pożywce tryptonowo-sojowej. Biowęgiel 163,54 ± 23,26 a 10,63 ± 0,71 bc 4,99 ± 0,57 c 96,27 ± 5,91 a 8,16 ± 0,91 a 0,99 ± 0,03 b Biowęgiel + konsorcjum 621,89 ± 74,74 c 4,83 ± 0,24 a 0,76 ± 0,2 a 124,38 ± 3,82 b 9,37 ± 0,53 ab 1,22 ± 0,07 c Biowęgiel + Florovit NPK 452,48 ± 42,35 b 6,98 ± 1,17 ab 1,27 ± 0,12 a 125,77 ± 10,81 b 14,57 ± 2,17 bc 3,15 ± 0,08 d Aplikacja biowęgla wpłynęła na zwiększenie populacji bakterii z grupy Pseudomonas fluorescens. Kolonie promieniowców na pożywce z chityną koloidalną. Łączna aplikacja biowęgla i konsorcjum, a także biowęgla z Florovitem NPK wpłynęła na zwiększenie ogólnej populacji grzybów mikroskopowych i bakterii, w tym diazotrofów. Kolonie fluorescencyjnych bakterii Pseudomonas spp.
Wpływ aplikacji bioproduktów na populację wybranych grup mikroorganizmów zasiedlających glebę spod roślin truskawki odmiany Elkat (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie Ogólna populacja bakterii x 10^5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja bakterii wytwarzających formy przetrwalnikowe x 10^5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja fluorescencyjnych bakterii z rodzaju Pseudomonas x 10^5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja diazotrofów x 10^5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja promieniowców x 10^5 w 1 g s.m.p. Ogólna populacja grzybów mikroskopowych x 10^5 w 1 g s.m.p. Kontrola 127,53 e-g 4,02 ef 2,57 a-c 47,14 b 4,79 de 0,64 ab NPK 251,33 h 1,79 a-c 7,53 de 19 a 6,54 f 1,68 bc Substrat mikoryzowy 81,76 a-d 4,84 f 3,56 a-c 46,2 b 5,83 ef 0,56 a PGPR A 53,68 ab 2,7 c-e 0,63 a 8,71 a 2,02 ab 5,07 e PGPR B 72,44 a-c 2,58 bd 2,05 a-c 9,66 a 2,56 a-c 3,59 d PGPR C 112,33 c-f 3,94 d-f 2,74 a-c 45,59 b 3,65 b-d 0,66 ab Substrat mikoryzowy + PGPR C 63,02 ab 2,17 bc 0,87 ab 7,78 a 1,41 a 1,2 a-c Kompost + PGPR C 164,21 g 2,77 c-e 4,49 cd 16,57 a 5,82 ef 4,6 de Vinassa + PGPR C 251,18 h 1,19 ab 12,48 f 57,5 b 3,97 cd 1,51 a-c Kompost 143,39 fg 2,25 bc 4,43 b-d 16,52 a 2,77 a-c 2,14 c Vinassa 268,78 h 0,45 a 11,09 ef 51,06 b 2,74 a-c 1,43 a-c Humus UP 89,43 b-e 1,62 a-c 3,33 a-c 22,54 a 2,92 a-c 1,8 c Humus UP + PGPR C 124,56 d-g 3,9 d-f 11,51 f 52,45 b 4,19 c-e 1,76 c Rhizocell 42,74 a 2,29 bc 0,23 a 11,43 a 3,87 cd 4,31 de Zastosowanie Humusu UP i Vinassy wzbogaconych mikrobiologicznie (PGPR C) wpłynęło na zwiększenie populacji bakterii, w tym fluorescencyjnych bakterii Pseudomonas spp i diazotrofów. Aplikacja substratu mikoryzowego zwiększała populację bakterii wytwarzających formy przetrwalnikowe oraz zmniejszała populację grzybów mikroskopowych.
Traktowanie Wpływ biostymulatorów na ogólną liczbę nicieni, pasożytów oraz nicieni Paratylenchus sp i Pratylenchus sp. w glebie rizosferowej roślin truskawki odmian Elsanta i Elkat (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Ogólna liczba nicieni w 250 g gleby Liczba ogólna pasożytów w 250 g gleby Liczba nicieni Paratylenchus sp. w 250 g gleby Liczba nicieni Pratylenchus sp. w 250 g gleby Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Elsanta Elkat Kontrola 1692 p 1616 o 1140 t 640 m 996 s 596 n 62 ł 24 g Kontrola NPK 2436 u 844 i 1920 w 232 i 1452 u 184 i 324 s 8 b Obornik 2832 w 724 f 2304 y 208 h 1632 y 174 h 420 t 26 h Micosat 1086 j 482 d 726 n 126 g 576 m 96 g 60 l 14 d Humus UP 1874 r 776 h 794 o 386 l 678 o 352 l 90 p 26 h Humus Active + Aktywit PM 4864 z 2290 t 2518 z 870 p 2320 z 778 p 90 p 70 n BF Quality 3408 y 300 a 1620 u 42 b 1566 w 10 b 42 j 10 c BF Amin 1476 n 1396 m 918 r 104 e 828 r 74 e 66 m 16 e Tytanit 2092 s 414 b 1060 s 28 a 1008 t 1 a 48 k 4 a Vinassa 1218 ł 454 c 364 j 88 d 212 j 50 d 88 o 30 i Florovit Eco 1188 l 758 g 368 k 120 f 308 k 86 f 24 g 24 g Florovit Natura 516 e 1148 k 82 c 536 ł 36 c 432 ł 18 f 92 r Aplikacja preparatu Humus Active + Aktywit PM w uprawie truskawki odmian Elsanta i Elkat wpłynęła na zwiększenie ogólnej liczby nicieni oraz liczby nicieni pasożytów roślin, w tym korzeniaków (Pratylenchus sp.), szpileczników (Paratylenchus sp.) i nitków (Tylenhorchynhus sp.). W glebie na poletkach kontrolnych w uprawie truskawki odmiany Elkat występowały długacze (Longidorus sp.), a w uprawie odmiany Elsanta masywki (Mesocriconema sp.).
Wpływ biostymulatorów na liczbę nicieni Belonolaimide sp. oraz Trichodorus sp. w glebie rizosferowej roślin truskawki odmian Elsanta i Elkat (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie Liczba nicieni Belonolaimide sp. w 250 g gleby Liczba nicieni Trichodorus sp. w 250 g gleby Elsanta Elkat Elsanta Elkat Kontrola 0 a 0 a 2 b 0 a Kontrola NPK 0 a 0 a 0 a 0 a Obornik 0 a 0 a 0 a 0 a Micosat 48 g 8 d 0 a 0 a Humus UP 0 a 0 a 14 f 0 a Humus Active + Aktywit PM 0 a 20 f 4 c 0 a BF Quality 0 a 4 b 0 a 0 a BF Amin 0 a 6 c 0 a 0 a Tytanit 0 a 8 d 0 a 0 a Vinassa 0 a 0 a 0 a 6 d Florovit Eco 0 a 8 d 8 e 0 a Florovit Natura 10 e 10 e 0 a 0 a Tylenchorhynchus (nitek). Trichodorus (krępak) Trichodorus (krępak). Zastosowanie preparatów BF Quality, Tytanitu i Vinassy w uprawie truskawki ograniczało zasiedlanie gleby przez pasożytnicze nicienie glebowe, w tym szpileczniki. Najmniejsze występowanie nicieni odnotowano w glebie kontrolnej.
Wpływ biostymulatorów na ogólną liczbę nicieni i pasożytów oraz liczbę nicieni Paratylenchus sp. w glebie rizosferowej drzew jabłoni odmiany Topaz (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie Ogólna liczba nicieni Ogólna liczba pasożytów Liczba nicieni Paratylenchus sp. w 250 g gleby Kontrola 1624 k 146 f 0 a Kontrola NPK 732 c 78 c 0 a Kontrola Obornik 1155 f 424 k 382 h Micosat 2040 l 338 j 4 b Humus UP 1488 j 204 g 68 g Humus Active + Aktywit PM 488 a 60 b 6 c BF Quality 1306 h 602 l 540 i BF Amin 1440 i 306 h 44 f Tytanit 1108 e 336 i 0 a Vinassa 1000 d 136 e 12 e Florovit Eco 1264 g 80 d 12 e Florovit Natura 618 b 44 a 10 d Paratylenchus (szpilecznik). Pratylenchus (korzeniak) W uprawie jabłoni odmiany Topaz po aplikacji preparatu Micosat odnotowano w glebie największą liczebność nicieni (gatunki saprofityczne, głównie bakteriożerne) i zwiększenie liczby korzeniaków (Pratylenchus sp.), a po aplikacji BF Quality odnotowano większą liczebność nicieni pasożytniczych. W uprawie jabłoni, w odróżnieniu od uprawy truskawki, aplikacja preparatu Humus Active + Aktywit PM wpłynęła na ograniczenie występowania ogólnej liczby nicieni i pasożytów oraz nicieni Paratylenchus sp.
Wpływ biostymulatorów na liczbę nicieni Pratylenchus sp., Trichodorus sp., Belonolaimide sp. oraz Aphelenchoides sp. w glebie rizosferowej drzew jabłoni odmiany Topaz (Sad Doświadczalny IO, Dąbrowice 2016). Traktowanie Liczba nicieni Pratylenchus sp. Liczba nicieni Trichodorus sp. Liczba nicieni Belonolaimide sp. Liczba nicieni Aphelenchoides sp. w 250 g gleby Kontrola 104 h 10 c 30 g 0 a Kontrola NPK 74 f 0 a 0 a 0 a Obornik 18 a 8 b 10 c 0 a Micosat 276 l 0 a 38 h 0 a Humus UP 128 i 0 a 0 a 0 a Humus Active + Aktywit PM 38 d 0 a 12 d 4 b BF Quality 44 e 0 a 10 c 6 c BF Amin 236 j 0 a 16 e 4 b Tytanit 252 k 0 a 40 i 32 e Vinassa 92 g 0 a 28 f 0 a Florovit Eco 20 b 0 a 16 e 12 d Florovit Natura 22 c 0 a 6 b 6 c Aplikacja preparatu Humus Active+Aktywit PM oraz Florovitu Natura wpłynęła na ograniczenie populacji wszystkich grup nicieni w uprawie jabłoni. Podobny wynik uzyskano w glebie spod roślin truskawki odmiany Elsanta. W uprawie jabłoni nawożonej Florovit Natura i Florovit Eko odnotowano niższe zasiedlenie gleby przez korzeniaki (Pratylenchus sp.)
Wpływ biopreparatów na frekwencję (F%) i intensywność mikoryzową (M%) w korzeniach jabłoni odmiany Topaz (Doświadczenie Polowe, Dąbrowice 2016 r.). Traktowanie F% M% m% Kontrola 11.11 a 0.11 a 1.0 a Kontrola NPK 11.11 a 0.21 a 1.0 a Obornik 27.78 bc 0.27 ab 1.0 a Micosat 36.67 c 0.37 ab 1.0 a Humus UP 25.56 b 0.26 ab 1.0 a Humus Active + Aktywit PM 26.67 bc 0.27 ab 1.0 a BF Quality 22.22 ab 0.22 a 1.0 a BF Amin 20.0 ab 0.20 a 1.0 a Tytanit 21.11 ab 0.21 a 1.0 a Vinassa 15.55 ab 0.16 a 1.0 a Florovit Natura 25.56 b 0.26 ab 1.0 a Florovit Eco 24.44 b 0.24 a 1.0 a Wezykule w korzeniach jabłoni Topaz po łącznej aplikacji Humus Active i Aktywit PM. Zastosowanie biopreparatów Micosat i Humus Active+Aktywit PM oraz obornika w polowej uprawie jabłoni odmiany Topaz, korzystnie wpłynęło na stopień asocjacji mikoryzowej w korzeniach. Korzenie roślin kontrolnych charakteryzowały się istotnie mniejszym stopniem zasiedlania przez grzyby AGM. Wezykule w korzeniach jabłoni Topaz po aplikacji biopreparatu Micosat. Grzybnia AGM w korzeniach jabłoni Topaz po aplikacji obornika. Spora w korzeniach jabłoni Topaz po aplikacji biopreparatu Micosat.
Wpływ biopreparatów na frekwencję (F%) i intensywność mikoryzową (M%) w korzeniach jabłoni odmiany Ariwa (Doświadczenie Polowe, Dąbrowice 2016 r.). Traktowanie F% M% m% Kontrola 11.11 ab 0.11 a 1.0 a Kontrola NPK 8.89 a 0.09 a 1.0 a Obornik 15.56 ab 0.16 a 1.0 a Micosat 33.33 d 0.33 b 1.0 a Humus UP 27.78 c 0.28 ab 1.0 a Humus Active + Aktywit PM 16.67 ab 0.17 a 1.0 a BF Quality 18.89 ab 0.19 a 1.0 a BF Amin 20.0 b 0.20 ab 1.0 a Tytanit 18.89 ab 0.19 a 1.0 a Vinassa 20.0 b 0.20 ab 1.0 a Florovit Natura 21.11 b 0.21 ab 1.0 a Florovit Eco 20.0 b 0.20 ab 1.0 a Humus UP Wezykula w korzeniach jabłoni Ariwa po aplikacji biopreparatu Humus UP. W porównaniu do korzeni roślin kontrolnych i kontroli NPK, aplikacja biopreparatów Micosat oraz Humus UP w największym stopniu wpłynęły na zwiększenie stopnia frekwencji mikoryzowej w korzeniach jabłoni odmiany Ariwa. Nawożenie NPK miało negatywny wpływ na zasiedlanie korzeni jabłoni przez grzyby mikoryzowe. Micosat Wezykule w korzeniach jabłoni Ariwa po aplikacji biopreparatu Micosat. Grzybnia AGM w korzeniach jabłoni Ariwa po aplikacji biopreparatu Micosat. Wezykula w korzeniach jabłoni Ariwa po aplikacji biopreparatu Humus UP.
Stopień frekwencji mikoryzowej w korzeniach jabłoni odmiany Ariwa (Doświadczenie polowe, Dąbrowice, 2016). Traktowanie F% M% m% Kontrola NPK 7.78 a 0.08 a 1.0 a Konsorcjum bakteryjno-mikoryzowe 17.78 b 0.18 a 1.0 a Florovit NPK 17.78 b 0.18 a 1.0 a Florovit NPK + Konsorcjum mikroorganizmów 31.11 c 0.31 ab 1.0 a Biowęgiel 22.22 bc 0.22 a 1.0 a Biowęgiel + Konsorcjum mikroorganizmów 31.11 c 0.31 ab 1.0 a Biowęgiel + Florovit 20.0 bc 0.20 a 1.0 a Aplikacja biowęgla i bionawozu Florovit NPK z mikroorganizmami wpłynęła na istotne zwiększenie zasiedlania korzeni jabłoni odmiany Ariwa przez arbuskularne grzyby mikoryzowe oraz liczby uformowanych wezykul. Spora w korzeniach jabłoni Ariwa po łącznej aplikacji biowęgla i konsorcjum. Grzybnia AGM w korzeniach jabłoni Ariwa po łącznej aplikacji biowęgla i konsorcjum. Wezykule w korzeniach jabłoni Ariwa po łącznej aplikacji biowęgla i Florovitu NPK.
WNIOSKI Doglebowa aplikacja konsorcjum bakteryjno-mikoryzowego wpłynęła na zwiększenie plonowania drzew jabłoni, a aplikacja Humus UP wpłynęła na zwiększenie plonowania roślin truskawki. Zastosowanie biowęgla wpłynęło na zwiększenie populacji bakterii z grupy Pseudomonas fluorescens i grzybów mikroskopowych oraz zmniejszenie populacji promieniowców w glebie rizosferowej drzew jabłoni. Zastosowanie Humusu UP i Vinassy wzbogaconych mikrobiologicznie (PGPR C) wpłynęło na zwiększenie ogólnej liczby bakterii, w tym fluorescencyjnych bakterii Pseudomonas spp i diazotrofów w glebie rizosferowej roślin truskawki. Zastosowane bioprodukty wpłynęły na zwiększenie zawartości makroelementów i mikroelementów w liściach jabłoni i truskawki. Aplikacja preparatu Humus Active + Aktywit PM w uprawie truskawki wpłynęła na zwiększenie ogólnej liczby nicieni oraz liczby nicieni pasożytów roślin a w uprawie jabłoni na ograniczenie występowania tych grup nicieni. Zastosowanie preparatów BF Quality, Tytanitu i Vinassy w uprawie truskawki ograniczało zasiedlanie gleby przez pasożytnicze nicienie glebowe, w tym szpileczniki. Aplikacja Micosatu, Humus Active+Aktywit PM, obornika, biowęgla i Florovitu NPK z mikroorganizmami wpłynęła na zwiększenie zasiedlania korzeni roślin przez grzyby mikoryzowe w polowej uprawie jabłoni i truskawki.
Dziękuję za uwagę.