Samoocena zmian jakości życia i systemu wartości życiowych chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C

Podobne dokumenty
STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Uniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz

efektywności psychoterapii u pacjentów cierpiących z powodu zaburzeń nerwicowych i zaburzeń osobowości.

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny

WYBRANE ASPEKTY ZDROWIA I CHOROBY

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

Analysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS


Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

Ocena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę.

Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski mgr Joanna Chrobak - Bień CHOROBAMI ZAPALNYMI JELIT

Ocena jakości życia u chorych po wycięciu miąższu płuca

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 9 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 10 SECTIO D 2004

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT

lek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała

1. STRESZCZENIE Wstęp: Cel badania: Materiał i metody: Wyniki:

Łukasz Supronowicz ZASTOSOWANIE NIEINWAZYJNYCH BIOMARKERÓW DO DIAGNOSTKI ALKOHOLOWYCH CHORÓB WĄTROBY

Urszula Coupland. Zaburzenia neurologiczne u dzieci wertykalnie zakażonych HIV. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY

lat deklarowało silny stopień nasilenia bólu. W RZS 51% respondentów chorujących powyżej 10 lat oceniało ból na poziomie silnym.

What our clients think about us? A summary od survey results

Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond.

Etiologia, przebieg kliniczny i leczenie udarów mózgu w województwie śląskim w latach

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 288 SECTIO D 2003

Analiza epidemiologiczna występowania i uwarunkowań pylicy górników kopalń węgla kamiennego w województwie śląskim w latach

POZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA

Satysfakcja pacjentów z opieki pielęgniarskiej realizowanej w Izbie Przyjęć

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Udział czynników demograficznych w kształtowaniu wyników leczenia raka jajnika na podstawie materiału Gdyńskiego Centrum Onkologii

POGLĄDY NA TEMAT OPIEKI, ŻYCIA I ŚMIERCI OSÓB OBJĘTYCH OPIEKĄ PALIATYWNĄ

OCENA STANU WIEDZY UCZNIÓW SZKÓŁ POLICEALNYCH NA TEMAT DODATKÓW DO ŻYWNOŚCI

Analiza skuteczności i bezpieczeństwa leczenia systemowego najczęściej występujących nowotworów

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Wpływ cukrzycy na jakość życia kobiet ciężarnych

Anna Pacholec. Praca na stopień doktora nauk medycznych Promotor prof. dr hab. med. Krystyna Księżopolska-Orłowska

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego)

EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB.

Ocena zachowań prozdrowotnych w zakresie higieny jamy ustnej obywateli

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet

ylwetka zawodowa pielęgniarki w opinii pacjentów

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 122 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004

Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją

Justyna Kinga Stępkowska

Katarzyna Modrzyńska. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych

Ekonomiczne i społeczno-demograficzne czynniki zgonów osób w wieku produkcyjnym w Polsce w latach

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 175 SECTIO D 2004

Toksyczność chemioterapii, stan odżywienia i jakość życia pacjentów onkologicznych w stanie prekacheksji poddanych doustnej suplementacji pokarmowej.

ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )

STRESZCZENIE. Wstęp: Cel pracy:


European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s

THE MOST FREQUENT PHYSICAL MODALITIES IN PATIENTS WITH PAIN IN LUMBOSACRAL SPINE AND AN ASSESSMENT OF THEIR ANALGESIC EFFECTIVENESS

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)

This copy is for personal use only - distribution prohibited.

Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE

Łukasz Reszka Wiceprezes Zarządu

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

WPŁYW AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ NA STAN FUNKCJONALNY KOBIET PO 65 ROKU ŻYCIA Z OSTEOPOROZĄ

Ocena związku stanu psychicznego oraz poczucia wpływu na przebieg choroby ze stanem klinicznym oraz skutecznością leczenia u osób z cukrzycą typu 2.

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students

BSSSC Baltic Sea States Subregional Co-operation. operation good practices presentation

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 331 SECTIO D 2005

5. Streszczenie. Wprowadzenie

EGZAMIN MATURALNY Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO POZIOM ROZSZERZONY MAJ 2010 CZĘŚĆ I. Czas pracy: 120 minut. Liczba punktów do uzyskania: 23 WPISUJE ZDAJĄCY

PLACE AND ROLE OF PHYSICAL ACTIVITY IN THE LIVES OF THE ELDERLY AND DISABLED PEOPLE. Barbara Bergier

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

8. Streszczenie/Abstract

wskaźnik WHR. Ocenie poddano także skład ciała wykorzystując analizator składu ciała TANITA BC 554. Na podstawie uzyskanych wyników wysunięto

akość życia osób chorych na schizofrenię w ocenie mieszkańców domu pomocy społecznej

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005

Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.

Jakość życia oraz występowanie objawów depresji i lęku wśród polskich pacjentów z mukowiscydozą - międzynarodowe badanie porównawcze.

Systemowe aspekty leczenia WZW typu C

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 317 SECTIO D 2005


MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

Strategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003

Transkrypt:

mgr Mariola Śleziona Samoocena zmian jakości życia i systemu wartości życiowych chorych na wirusowe zapalenie wątroby typu C Rozprawa na stopień doktora nauk o zdrowiu Promotor: dr hab. n. o zdr. Monika Bąk-Sosnowska Zakład Psychologii, Katedra Nauk Społecznych i Humanistycznych Promotor pomocniczy: dr n. med. Agnieszka Żak-Gołąb Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Autoimmunologicznych i Metabolicznych Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach Wydział Nauk o Zdrowiu w Katowicach Katowice 2018

STRESZCZENIE WSTĘP Wirusowe zapalenie wątroby typu C (WZW C) jest jednym z najpoważniejszych wyzwań dla ochrony zdrowia w Polsce i na całym świecie. Ze względu na możliwość długoletniego, bezobjawowego rozwoju choroby, jest ona również poważnym zagrożeniem epidemiologicznym. U większości pacjentów zapalenie przechodzi w stan przewlekły, co może skutkować rozwojem powikłań w postaci upośledzenia funkcji wątroby, marskości, wodobrzusza lub rozwoju raka wątrobowokomórkowego. Przewleka choroba zakaźna może mieć wpływ na niemal wszystkie aspekty życia pacjentów i rzutować na jego jakość. Badanie czynników decydujących o odczuwalnej jakości życia w chorobie, jest zasadne w aspekcie opracowywania strategii leczniczych i pielęgnacyjnych oraz poprawy komfortu życia pacjentów zmagających się z WZW C. Celem przeprowadzonego badania było zebranie i opracowanie opinii osób chorych na WZW typu C, dotyczących samooceny wpływu tej choroby na jakość ich życia i system wartości życiowych. MATERIAŁ I METODY Badaniem objęto 205 osób chorujących na WZW C, w tym 129 chorych hospitalizowanych w oddziale szpitalnym i 76 pacjentów pozostających pod opieką poradni leczenia interferonowego. Za kryterium włączenia do badania przyjęto: obecność wirusa HCV we krwi, przewlekły charakter choroby (czas trwania dłuższy niż 6 miesięcy), status pacjenta oddziału chorób zakaźnych lub poradni interferonowej, ukończony 18 rok życia, wyrażenie świadomej zgody na udział w badaniu, stan zdrowia pozwalający na uczestnictwo w badaniu. Kryterium wyłączenia z badania stanowiło: wycofanie zgody na udział w badaniu, zgłaszane przez pacjenta zaburzenia pamięci, zdiagnozowane zmiany otępienne lub zaburzenia psychiczne. Metodą badawczą był sondaż diagnostyczny zrealizowany w technice ankietowej. Narzędziem wykorzystanym w badaniach był autorski kwestionariusz ankiety, który został zbudowany po analizie standardowej skali oceny jakości życia chorych SF-36 i wyborze obszarów informacji przydatnych dla celów prowadzonego badania. Autorski kwestionariusz ankiety zawierał 10 pytań zamkniętych (alternatywne, dysjunktywne, koniunktywne) i 11 pytań półotwartych oraz tzw. metryczkę. Pytania w części głównej dotyczyły samooceny

wpływu choroby na ogólną jakość życia oraz specyficzne sfery funkcjonowania badanych, a także wpływu choroby na zmianę wartości życiowych badanych. W metryczce zawarto pytania dotyczące wybranych cech socjodemograficznych respondentów. Uzyskane wyniki poddano opracowaniu statystycznemu. Analiz dokonywano za pomocą programu SPSS. WYNIKI Większość badanych uważała, że choroba jest problemem, który można pokonać, 1/5 była zdania, że z chorobą należy nauczyć się żyć, a dla około15% respondentów był to fakt trudny do przyjęcia. Najczęściej deklarowane objawy towarzyszące chorobie to złe samopoczucie oraz zmęczenie. Stale te dolegliwości odczuwało 46% badanych a okresowo 99%. Około 40% badanych uważało, że choroba wpłynęła na ich poczucie własnej wartości. W grupie tej blisko 3/4 osób uważało, że zmniejszyła się ich atrakcyjność fizyczna, ponad połowa zaobserwowała obniżenie sprawności intelektualnej, a 1/3 utratę samodzielności. Choroba u blisko połowy badanych spowodowała modyfikację odżywiania oraz wymusiła zmianę stylu życia, a u ponad 1/10 respondentów choroba spowodowała utratę znajomych i przyjaciół oraz ograniczyła możliwość rekreacji. U około 1/5 badanych spowodowała zmniejszenie poczucia bezpieczeństwa, obniżenie stopy życiowej i zmianę priorytetów życiowych. Zdecydowana większość badanych uważała, że choroba nie miała wpływu na ich pracę zawodową. W grupie, w której choroba wpłynęła na aktywność zawodową blisko 43% nie było w stanie pracować, 1/3 badanych zmieniła pracę na lżejszą, na rentę przeszła 1/10 z tej grupy, u pozostałych spadła wydajność lub nastąpiła zmiana stanowiska pracy. Badani, którzy byli aktywni zawodowo (1/3) rzadziej odczuwali obniżenie jakości życia, niż osoby niepracujące. Osoby samotne częściej odczuwały obniżenie jakości życia, niż osoby będące w związku. Stwierdzono statystycznie istotne powiązanie między wsparciem ze strony partnera (p=0,015), dzieci (p = 0,009), personelu medycznego (p = 0,004), a spodziewanymi rezultatami leczenia. Bardzo wysoko poziom leczenia oceniała połowa badanych, wysoką ocenę opiece medycznej wystawiło blisko 40% respondentów, pozostali badani ocenili średnio poziom leczenia i opieki. Zdecydowana większość osób oczekiwała od podjętej terapii całkowitego wyleczenia, około 1/10 badanych oczekiwała poprawy stanu zdrowia, a tylko 4% zatrzymania rozwoju choroby. Programem interferonowym było objętych ponad 1/3 respondentów. Ponad 3/4 badanych poddanych leczeniu antywiusowemu znacząco odczuło obniżenie jakości życia, w stosunku do osób niebędących w programie

inteferonowym. Blisko 57% badanych poddanych terapii interferonowej znosiło ją źle lub bardzo źle. Choroba wpłynęła również na system wartości życiowych badanych. Zarówno przed chorobą, jak i po chorobie dla ankietowanych najważniejsza była wiara. Najmniej istotna była władza oraz kariera. Kobiety istotnie częściej niż mężczyźni w trakcie choroby doceniały wartość wiary, mężczyźni natomiast wyżej niż kobiety cenili władzę. W trakcie choroby na wartości zyskało zdrowie (37% badanych podwyższyło ocenę w trakcie choroby), natomiast nieco straciła na wartości rodzina (29% badanych obniżyło ocenę). Ponadto najwięcej zmian w ocenach przed chorobą i aktualnie odnotowano dla takich wartości jak miłość (57%), pieniądze (54%), przyjaźń (52%). WNIOSKI 1. W opinii pacjentów wirusowe zapalenie wątroby typu C wpływa na specyficzne aspekty jakości ich życia. Najsilniejszy wpływ choroby dotyczy: samopoczucia fizycznego i psychicznego, pracy zawodowej, relacji społecznych i priorytetów życiowych. 2. W opinii znacznej części pacjentów z WZW C choroba obniża ogólną jakość ich życia. 3. W opinii znacznej części pacjentów, ich system wartości życiowych uległ przewartościowaniu pod wpływem choroby. Zmiany w systemie wartości mają związek z płcią chorych, okresem obecności wirusa we krwi chorych i rodzajem stosowanej terapii. 4. Postawa pacjentów względem choroby i leczenia ma związek z ich cechami socjodemograficznym i rodzajem stosowanej terapii. Osoby nieaktywne zawodowo, starsze, dłużej chorujące, objęte terapią interferonową, z niższym wykształceniem, rzadziej oczekują całkowitego wyleczenia i gorzej oceniają swój stan zdrowia. 5. Postawa pacjentów względem choroby i leczenia ma związek z rodzajem wsparcia otrzymywanego w chorobie. Osoby wspierane przez dzieci częściej spodziewają się tylko zatrzymania rozwoju choroby, natomiast chorzy wspierani przez partnera i personel medyczny częściej oczekują całkowitego wyleczenia. SŁOWA KLUCZOWE: Wirusowe zapalenie wątroby C, terapia, jakość życia

ABSTRACT INTRODUCTION Hepatitis C is one of the most serious challenges for the healthcare in Poland and in the world. Since it is possible for the disease to develop asymptomatically for many years, it poses a serious epidemiological threat, as well. In most patients, hepatitis becomes a chronic condition, which may result in such complications as impairment of liver function, cirrhosis, ascites or development of hepatocellular carcinoma. A chronic infectious disease may have an influence on nearly all aspects of the patient s life and affect its quality. Studying factors determining the felt quality of life in the course of disease is justified in the context of developing strategies of treatment and care of patients, as well as improvement in life comfort of patients suffering from hepatitis C. The aim of the conducted study was to collect and analyse opinions of subjects with hepatitis C concerning their self-assessment of this disease effect on the quality of life and their value system. MATERIAL AND METHODS The study included 205 subjects suffering from hepatitis C, including 129 hospitalized patients and 76 subjects remaining under the care of interferon outpatient clinic. The inclusion criteria were: presence of HCV in blood, chronic nature of the disease (duration of more than 6 months), status of the patient of the infectious disease department or interferon outpatient clinic, 18 years of age, informed consent to participate in the study, state of health allowing participation in the study. The exclusion criteria were: withdrawal of the consent to participate in the study, memory disorders reported by the patient, diagnosed dementia or mental changes. The research method was a diagnostic survey in the form of a questionnaire. The studies were based on an original survey questionnaire, which was constructed based on the analysis of standard SF-36 score of patient quality of life and the choice of information useful for the purposes of the conducted study. The original survey questionnaire included 10 closed-ended (alternative, disjunctive, conjunctive) questions and 11 half-open questions, as well as a table for the respondents' particulars. The questions in the main section referred to self-assessment of the disease effect on the general quality of life and specific areas of the subjects functioning, as well as the effect of the disease on changes in the value system of

the respondents. The table included questions on selected sociodemographic characteristics of the respondents. The findings were analysed statistically. The analyses were performed with the use of SPSS software. RESULTS Most of the respondents stated that the disease was a problem that could be overcome, 1/5 claimed that one should learn to live with the disease, and for about 15% of the respondents the disease was difficult to accept. The most frequently declared accompanying symptoms were malaise and fatigue. These symptoms were experienced permanently by 46% and periodically by 99% of the respondents. About 40% of the subjects claimed that the disease affected their self-esteem. Within this group, nearly 3/4 of the subjects claimed that their physical attractiveness was reduced, more than a half observed reduced mental ability and 1/3 a loss of self-dependence. In nearly half of the respondents, the disease resulted in modification of nutrition and forced changes in the lifestyle; in more than 1/10 of the respondents, the disease resulted in loss of friends and restricted pastime opportunities. In about 1/5 of the respondents, the disease resulted in a reduced sense of security, reduced life standards and changes in life priorities. A vast majority of the respondents stated that the disease had no effect on their job. In the group where the disease had an influence on professional activity, nearly 43% of the subjects were unable to work, 1/3 of the respondents changed their job for an easier one, 1/10 started a disability pension, and the rest reported reduced productivity or a change in the post held. The respondents who were professionally active (1/3) had a feeling of reduced quality of life less frequently than subjects who did not work. Single persons more frequently reported reduced quality of life that persons being in a relationship. A statistically significant correlation was observed between support of a partner (p=0.015), children (p = 0.009), medical personnel (p = 0.004), and expected treatment outcomes. The treatment and care were assessed as very good by more than half of the respondents, good by nearly 40% of the respondents and medium by the rest of the respondents. A vast majority of the subjects expected complete healing after the undertaken therapy, about 1/10 of the subjects expected improvement in their condition, and only 4% expected stopping the progression of the disease. The interferon programme included more than 1/3 of the respondents. More than 3/4 of the subjects who underwent antiviral treatment experienced a significant reduction in the quality of life in relation to the subjects not included in the interferon programme. Nearly 57% of the respondents felt bad or very bad during the

interferon therapy. The disease also affected the value system of the respondents. Both before and after the disease, faith was the most important value for the respondents. Power and career were the least important. Women appreciated the value of faith much more frequently during the disease than men, whereas men valued power higher than women. Health was assessed higher during the disease (37% of the respondents increased their score in the course of the disease), while family slightly lost its value (29% of the respondents lowered their score). Moreover, the biggest changes in scores before the disease and at present were recorded for love (57%), money (54%) and friendship (52%). CONCLUSIONS 1. In the opinion of patients, hepatitis C affects specific aspects of their quality of life. The highest influence of the disease refers to: physical and mental well-being, professional activity, social relations and life priorities. 2. In the opinion of many patients with hepatitis C, the disease reduces general quality of their life. 3. In the opinion of many patients, their value system was changed due to the disease. Changes in the value system are correlated with sex of the patients, duration of the viral presence in blood, and the type of the therapy applied. 4. The patients attitude to the disease and treatment depends on their sociodemographic characteristics and the type of the therapy applied. Subjects who are not active professionally, older, with longer duration of the disease, included in the interferon therapy and with a lower education, less frequently expect complete healing and give lower scores while assessing their state of health. 5. The patients attitude to the disease and treatment depends on the kind of support their receive in the course of the disease. The subjects who receive support from their children often expect only that the progress of the disease stops, while the subjects receiving support from their partners and medical personnel more frequently expect complete healing. KEYWORDS Hepatitis C, therapy, quality of life