Okres Napoleoński Dla moich Polaków nie ma rzeczy niemożliwych. Napoleon Bonaparte
Napoleon Bonaparte (1769-1821)
Napoleon Bonaparte Pierwszy konsul Republiki Francuskiej 1799-1804, cesarz Francuzów w latach 1804-1814 oraz 1815, prezydent (1802-1805) i król Włoch w latach 1805-1814. Od 1796 do 1797 Napoleon odniósł we Włoszech wielkie sukcesy militarne, pokonał Austriaków oraz Sardyńczyków i narzucił im pokój w Campo Formio w 1797. Pod jego rozkazami służyły Legiony polskie dowodzone przez generała Jana Henryka Dąbrowskiego.
1. Konsulat Rządy Napoleona Starając się o uzyskanie poparcia arystokracji, ogłosił amnestię dla rojalistycznych emigrantów. Mogli oni wracać do kraju. W 1801 został zawarty nowy konkordat. Był korzystny dla Kościoła: ustalał pensje dla biskupów, wprowadzał religię do szkół państwowych, ułatwiał budowę nowych kościołów, szkół kościelnych itp. Wprowadził także we Francji po raz pierwszy na świecie obowiązek nieodpłatnej nauki w szkołach publicznych dla ludzi obu płci wszystkich stanów.
Rządy Napoleona 1. Konsulat Trwały okazał się Kodeks Cywilny Napoleona z 1804, uznawany przez wielu za jego największy sukces. Ustalał on podstawy ustroju: wolność osobista, równość wobec prawa, laicyzacja, nienaruszalność własności prywatnej. Kodeks ten został przyjęty w wielu państwach, m.in. w Księstwie Warszawskim.
2. Cesarz Francuzów Rządy Napoleona Napoleon koronował się 2 grudnia 1804 na cesarza Francuzów. Z kolei 26 maja 1805 w katedrze w Mediolanie koronował się na króla Włoch.
Abdykacja 31 marca 1814 rozpoczęła się rosyjska okupacja Paryża. Napoleon abdykował 6 kwietnia. Koalicja zawiązana przeciwko Napoleonowi zażądała jednak bezwarunkowej kapitulacji, której Napoleon dokonał 11 kwietnia 1814. Został zesłany na Elbę.
Sto dni Napoleona Napoleon uciekł z Elby 26 lutego 1815 i powrócił do Francji 1 marca 1815. Tak rozpoczęło się słynne 100 dni Napoleona, zakończone ostatecznie jego klęską 18 czerwca 1815 w bitwie pod Waterloo na terytorium Belgii.
Sto dni Napoleona Wojny napoleońskie zakończyły się na terenie Belgii w 1815 kapitulacją Francji i internowaniem obalonego Napoleona na Wyspie Świętej Heleny, na południowym Atlantyku. W ostatnim okresie jego panowania miały miejsce spiski i zdrady, przykładem może być tajna współpraca byłego francuskiego ministra dyplomacji, księcia Charles Talleyranda, z carem Rosji Aleksandrem I.
Samotna śmierć Najbardziej powszechne było domniemanie, że cesarz Francuzów został otruty arszenikiem. Badania zakończone w 2007 przez międzynarodowy zespół złożony z naukowców ze Stanów Zjednoczonych, Kanady i Szwajcarii wykluczyły jednak tę diagnozę. Ich zdaniem Napoleon cierpiał na zaawansowanego raka żołądka i nawet dzisiejsze nowoczesne metody leczenia nie dałyby mu szans na przeżycie więcej niż roku.
Napoleon Bonaparte Ciekawostki Bonaparte był też łakomczuchem, uwielbiał zajadać się ciastkiem, które specjalnie dla niego wymyślił cesarski cukiernik ciastko zyskało światową sławę a nazywa się napoleonka. Napoleon Bonaparte uwielbiał kobiety, jedną ze sławnych miłości wodza Francji, była urocza 21-letnia polska hrabina Maria Walewska. Napoleon uwielbiał naturalny zapach kobiet i kiedy powracał z wypraw wojennych,dużo wcześniej pisał liścik do swojej miłości, aby ta nie myła się do jego powrotu.
Napoleon Bonaparte Ciekawostki 1. Na podstawie wypowiedzi Napoleona oraz jego listów i zachowań szacuje się jego iloraz inteligencji na 150, podobnie jak iloraz inteligencji Mozarta. 2. Spał bardzo mało, zwykle wstawał ok. 5:00 lub 6:00 a kładł się spać ok. 24:00, 1:00 lub nawet 2:00. 3. Zdarzało mu się zasypiać na polu bitwy. Sen taki trwał zazwyczaj kwadrans. 4. Miał 168 cm wzrostu.
Napoleon Bonaparte Ciekawostki 5. Był wybitnie uzdolniony matematycznie. 6. Pochowano go pod trzema wierzbami, które przez długi czas były przedmiotem napoleońskiego kultu. 7. Naukowcy po charakterze jego pisma oraz po specyficznym formułowaniu zdań w listach stwierdzili, że Napoleon był z pewnością dyslektykiem i mańkutem 8. Panicznie bał się kotów. 9. Codziennie się kąpał, co dla wielu było dowodem jego barbarzyństwa.
Wojny napoleońskie Europa w czasach Napoleona (1803-1815 )
Wojny napoleońskie Wojny napoleońskie seria konfliktów zbrojnych pomiędzy Francją (cesarstwem) a zmieniającą się koalicją innych państw Europy w czasach supremacji Napoleona Bonaparte. Były one kontynuacją wojen między I Republiką Francuską, a państwami I i II koalicji, które wybuchły z powodu rewolucji francuskiej i trwały z inicjatywy i dzięki finansowaniu przez Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii przez cały okres I Cesarstwa.
Wojna z Austrią Gdy Napoleon Bonaparte, jako Pierwszy Konsul, przejmował 9 listopada 1799 r. (18 brumaire'a roku VIII) dyktatorskie rządy we Francji, wojna drugiej europejskiej koalicji przeciwko rewolucyjnej Francji praktycznie wygasła. Koalicja zawiązała się w grudniu 1798 r. i obejmowała Anglię, Rosję, Turcję, Austrię, Szwecję, Portugalię, Neapol i kilka państw niemieckich, lecz bez Prus.
Wojna z Austrią Wojna trwała niespełna rok i ograniczyła się prawie wyłącznie do działań ekspedycyjnych armii rosyjskich na terenie Włoch i Holandii. Kiedy Rosja wycofała się z wojny. Wtedy inicjatywę wojenną przejął Napoleon, żądając by Austria wycofała się z Półwyspu Apenińskiego.
III koalicja antyfrancuska W 1801 r. po wyparciu Francuzów z Egiptu, zatopieniu przez Nelsona wojennej floty duńskiej u wybrzeży Kopenhagi i śmierci cesarza Rosji, Pawła I, sojusze znów odwróciły się na korzyść Wielkiej Brytanii. Wówczas mogła pozwolić sobie na kompromisowy pokój z Francją, jaki zawarty został 25 marca 1802 r.
III koalicja antyfrancuska W Amiens. Umocnił on także pozycję Bonapartego w państwie francuskim, gdyż i Francuzi byli zmęczeni wieloletnimi wojnami. Jednak już w 1803 r. stało się jasne, że pokój między Francją i Wielka Brytanią nie będzie trwały.
III koalicja antyfrancuska Rozpoczęły się przygotowywania do inwazji na Wyspy Brytyjskie. Napoleon przygotował w tym celu 90-tys. armię, jaka miała być przewieziona na statkach, gromadzonych w portach nad Kanałem La Manche. Lecz porty te zostały zablokowane przez okręty angielskie i zamiar inwazji okazał się nierealny. Natomiast bez większych przeszkód Napoleon działał na terenie Italii.
III koalicja antyfrancuska Do 1805 r. zaanektował Królestwo Piemontu oraz Republikę Liguryjską a także przekształcił Republikę Włoch w Królestwo Włoch, mianując się jego królem. Naruszył w ten sposób historycznie ukształtowany system Niemieckiego Cesarstwa Rzymskiego, rządzonego przez niemieckich cesarzy dynastii Habsburgów.
III koalicja antyfrancuska Poczynania Napoleona spowodowały zawiązanie się kolejnej, trzeciej koalicji antyfrancuskiej w składzie: Wielka Brytania, Austria, Rosja, Szwecja i Królestwa Neapolu. Nowa wojna rozpoczęła się we wrześniu 1805 r. od ataku Austrii na Księstwo Bawarii, sprzymierzone z Francją.
III koalicja antyfrancuska Wtedy Napoleon ruszył ze swą armią do Niemiec, pobił Austriaków pod Ulm, zajął Wiedeń, po czym wkroczył na Morawy. Tam 2 grudnia Francuzi rozgromili pod Austerlitz połączone siły austriacko-rosyjskie. Austria wycofała się wówczas z koalicji i zawarła z Francją 26 grudnia 1805 roku pokój w Preszburgu, zaś cesarz Aleksander I wycofał resztki swego korpusu interwencyjnego do Rosji.
Bitwa morska o Kopenhagę, 2 kwietnia 1801
Bitwa pod Austerlitz 1805
Wojna z Prusami Pod koniec XVIII wieku, w stosunkowo krótkim czasie, kształtowała się nowa mapa Europy. Upadła Rzeczpospolita Polska, którą podzieliły między siebie Rosja, Austria i Prusy. Imperium Rosyjskie zagarnęło znaczne obszary północnego wybrzeża Morza Czarnego i część Finlandii
Wojna z Prusami Francja anektowała Belgię, Luksemburg i niemieckie tereny lewego brzegu Renu. Do 1806 r. Napoleon I Bonaparte podporządkował sobie Holandię, Szwajcarię, Włochy i znaczną część Niemiec.
Wojna z Prusami Przyłączył też do Francji szereg innych terytoriów, m.in. Dalmację nad Adriatykiem, utworzył królestwa Neapolu i Holandii, gdzie mianował królami swych braci. Dużą zmianą było scalenie licznych zachodnich państewek niemieckich w Związek Reński.
Wojna z Prusami W ten sposób zaistniały 3 duże organizmy państwowe niemieckie: Prusy, Austria i Związek Reński, a likwidacji uległa Rzesza Niemiecka, to jest historyczne Cesarstwo Rzymskie Narodu Niemieckiego.
Wojna z Prusami Francuzi rozgromili wojska pruskie w dwu bitwach pod Jeną i Auerstedt. Następnie zajęli Berlin i prawie całe terytorium Prus po Warszawę. Wojska pruskie, przy pomocy Rosjan, broniły się jeszcze tylko na części Pomorza.
Wojna z Prusami Po nierozstrzygniętej krwawej bitwie z Rosjanami pod Pruską Iławą, zajęciu Tczewa i Słupska przez Polaków, kapitulacji oblężonego Gdańska i klęsce wojsk rosyjskich 14 czerwca 1807 r. pod Frydlandem.
Napoleon na polu bitwy pod Frydlandem
Wojna w Hiszpanii 21 października 1805 r. pod Trafalgarem w pobliżu Gibraltaru, flota francuska i sprzymierzonej Hiszpanii została rozbita przez flotę brytyjską admirała Nelsona. W kontynentalnej Europie zapanował pokój, z wyjątkiem Portugalii, gdzie Anglicy mieli swoje bazy morskie, z których robili wypady przeciwko francuskim statkom na morzach.
Wojna w Hiszpanii Napoleon postanowił spacyfikować ten ostatni wrogi skrawek kontynentalnej Europy. Posłał więc swe wojska przez terytorium przyjaznej Hiszpanii i w listopadzie 1807 r. Portugalia została podbita, a Hiszpania znalazła się w okupacji francuskiej.
Wojna w Hiszpanii W następnym roku, w proteście przeciwko przedłużającej się okupacji, abdykował król hiszpański Karol IV, a następnie wybuchło w Hiszpanii powstanie narodowe przeciwko garnizonom francuskim. Do jesieni 1807 roku Francja zajęła Portugalię, obaliła dynastię Burbonów, a na tronie hiszpańskim osadziła brata Napoleona Wielkiego- Józefa.
Bitwa pod Trafalgarem 1805
V koalicja Nowa wojna rozpoczęła się w kwietniu 1809 r. kiedy Austriacy zaatakowali na kilku kierunkach, w tym Bawarię, Italię, Saksonię i Księstwo Warszawskie. Napoleon I Bonaparte szybko ściągnął część swych wojsk z Hiszpanii, aby wesprzeć oddziały francuskie stacjonujące w Niemczech.
V koalicja Następnie wraz z kontyngentami wojsk Związku Reńskiego, powstrzymał ofensywę austriacką w Bawarii, a potem zajął Wiedeń 12 maja. Jednak po niepowodzeniu pod Aspern i Essling nad Dunajem, z pewnym opóźnieniem, bo dopiero 6 lipca rozprawił się z Austriakami pod Wagram.
Napoleon pod Wagram
Kampania Rosyjska W 1810 r. Jean Baptiste Bernadotte, jeden z marszałków napoleońskich zasiadł na tronie Szwecji, znajdującej się w strefie wpływów Rosji, Aleksander I kazał otworzyć porty rosyjskie dla statków neutralnych, w tym przewożące także towary angielskie.
Kampania Rosyjska Napoleon I Bonaparte zgromadził na terenach Prus Wschodnich i Księstwa Warszawskiego wielonarodową Wielką Armię, liczącą ok. 600 tys. Ludzi.
Kampania Rosyjska 24 czerwca 1812 r. przekroczył z nią rzekę Niemen, rozpoczynając swą kolejną kampanię wojenną, którą na użytek Polaków nazwał "drugą wojną polską". Z polecenia Napoleona Sejm Księstwa Warszawskiego 28 czerwca 1812 zawiązał Konfederację Generalną Królestwa Polskiego, która ogłosiła wskrzeszenie Polski i przyłączenie do niej prowincji zabranych.
Kampania Rosyjska Rosjanie szybko wycofywali się i unikali decydujących bitew. W połowie sierpnia Francuzi dotarli do Smoleńska gdzie stoczono dwudniowe walki, ale Rosjanie znowu się wycofali.
Kampania Rosyjska Dopiero koło Możajska, pod wsią Borodino, w dniach 5-7 września doszło do wielkiej bitwy. Wzięło w niej udział 250 tys. ludzi, zginęło 80 tys., bitwa nie przyniosła rozstrzygnięcia.
Bitwa pod Borodino
Kampania Rosyjska Kolejne ciężkie straty Francuzi ponieśli podczas przeprawy przez rzekę Berezynę na Białorusi. Nad Niemen wróciło tylko kilkadziesiąt tysięcy skrajnie wyczerpanych żołnierzy. Napoleon I Bonaparte opuścił wtedy resztki swej Wielkiej Armii i spiesznie wrócił do Francji.
Bitwa pod Lipskiem Bitwa pod Lipskiem-znana też jako bitwa narodów bitwa stoczona pod Lipskiem w dniach 16-19 października 1813 roku między wojskami francuskimi pod przywództwem Napoleona, a wojskami koalicji antyfrancuskiej (złożonej z Austrii, Prus, Rosji i Szwecji). Była to największa bitwa w kampaniach Napoleona i jego najcięższa porażka, aczkolwiek bardziej symboliczną stała się bitwa pod Waterloo.
Bitwa Narodów Do lutego 1813 r. Rosjanie zajęli Księstwo Warszawskie, zaś w marcu doszli do Łaby. Wtedy Prusy i Austria zawarły sojusze z Rosją i wypowiedziały wojnę Francji. Tymczasem Napoleonowi udało się we Francji odtworzyć ok. 150-tys. armię i z nią wrócił do Saksonii. Odniósł w maju zwycięstwa pod Lützen i Budziszynem nad wojskami pruskimi i rosyjskimi. Zawarto rozejm w Pielaszkowicach, trwający do początku sierpnia.
Upadek cesarza W 1814 r. walki przeniosły się na teren Francji, po błyskotliwej kampanii sześciodniowej 31 marca padł Paryż, a Senat francuski ogłosiłdetronizację cesarza, który 6 kwietnia abdykował, po czym internowany został na wyspie Elbie u wybrzeży Italii. Opuściła go wtedy również jego żona Maria Luiza, która wróciła do swej cesarskiej rodziny w Wiedniu.
Upadek cesarza We Francji zostało restaurowane królestwo i władzę przejął król Ludwik XVIII, młodszy brat Ludwika XVI, panującego do rewolucji francuskiej. Koalicja zawarła z nim pokój, zaś we wrześniu rozpoczął się Kongres Pokojowy w Wiedniu, na którym zwycięzcy zamierzali ustalić mapę Europy po wojnach napoleońskich.
Upadek cesarza W trakcie trwania kongresu wiedeńskiego, w marcu 1815, Napoleon Bonaparte uciekł z Elby lądując w Tulonie, po czym w krótkim czasie dotarł do Paryża. Chciał wskrzesić swą władzę, choćby tylko na zasadach monarchii konstytucyjnej. Z armią pomaszerował do Belgii, gdzie stacjonowały wojska angielskie marsz. Wellingtona i pruskie marsz. Blüchera.
Bitwa pod Waterloo
Upadek cesarza Zamierzał je pobić oddzielnie, lecz plan ten się nie powiódł i bitwa pod Waterloo, niedaleko Brukseli, skończyła się totalną klęską Francuzów, dokładnie w setnym dniu po powrocie Napoleona z Elby (18 czerwca 1815). Został on ponownie aresztowany i tym razem zesłany na daleką wyspę Św. Heleny na południowym Atlantyku.
Źródła: B.Burda, B.Halczak, R. Józefiak, A. Roszak, M. Szymczak, Historia czasy nowożytne, Wydawnictwo OPERON, Gdynia 2007 M. Gałązka, T. Chwalińska, J. Pol, K. Pol, Encyklopedia humanisty, Wydawnictwo IBIS, Poznań 2010 R. Łąkowski, Encyklopedia Popularna PWN, Wydanie trzecie, Warszawa 1982 http://pl.wikipedia.org/wiki/wojny_napoleo%c5%84skie http://pl.wikipedia.org/wiki/napoleon_bonaparte http://www.historia.net.pl/praca,107.html Wykonała: Martyna Flis