PAIR Portal to Asian Internet Resources Portal Azjatyckich Zasobów Internetowych http://digicoll.library.wisc.edu/pair/ 1. Zawartość serwisu PAIR to amerykańska rozproszona biblioteka cyfrowa prezentująca zasoby dotyczące Azji (środkowej, wschodniej, południowo-wschodniej i południowej razem 28 krajów) i obejmujące swoim zakresem szeroko pojęte nauki humanistyczne i socjologiczne. Są to zasoby akademickie, rządowe, komercyjne, oraz pochodzące z róŝnych organizacji pozarządowych. Materiały prezentowane w repozytorium podzielone są na 25 kolekcji dziedzinowych, ułoŝonych alfabetycznie. Zbiory obejmują około 6 000 wyselekcjonowanych bibliografii, baz danych, gazet, czasopism, raportów rządowych i stron WWW organizacji, w języku angielskim oraz w większości z 27 języków azjatyckich. Biblioteka cyfrowa PAIR stanowi jedną z kolekcji większego repozytorium o nazwie University of Wisconsin Digital Collections. 2. ZałoŜyciele lub koordynatorzy: Biblioteki Uniwersytetu Wisconsin-Madison (University of Wisconsin-Madison Libraries) http://www.library.wisc.edu/ Biblioteki Uniwersyteckie stanu Ohio (The Ohio State University Libraries) http://library.osu.edu/ Biblioteki Uniwersytetu w Minesocie (University of Minnesota Libraries) http://www.lib.umn.edu/ 3. Historia projektu: Pomysł stworzenia biblioteki cyfrowej PAIR zrodził się w następstwie tragicznych wydarzeń 11 września 2001 roku. Nigdy dotąd tak dotkliwie nie doświadczono skutków dezinformacji i nieporozumienia. Od tego dnia informacja i edukacja na temat Azji ma znaczenie wręcz strategiczne, zarówno dla amerykańskiego handlu, przemysłu, nauki jak i bezpośrednio dla amerykańskiego społeczeństwa. Aby sprostać tym potrzebom Biblioteki Uniwersytetu w Wisconsin razem z Bibliotekami Uniwersytetu w Ohio i Uniwersytetu w Minnesocie wyszły z propozycją utworzenia Portalu Azjatyckich Zasobów Internetowych (PAIR). Prace nad utworzeniem biblioteki zaczęto 1 października 2002 r. a 30 października 2005 r. ukończono realizację projektu. W grudniu 2003 r. serwis zmienił adres z http://diitalasia.library.wisc.edu na obecny http://digital.library.wisc.edu/pair. 1
4. Kolekcje Biblioteka cyfrowa PAIR zawiera 25 kolekcji dziedzinowych z szeroko pojętych nauk humanistycznych i socjologicznych. Są one wyodrębnione w układzie alfabetycznym na stronie głównej PAIR. Do dokumentów w ramach wszystkich kolekcji dostęp jest wolny i nieograniczony, gdyŝ są to ogólnie dostępne zasoby Internetu (wyselekcjonowane, opisane i uporządkowane). Kolekcje PAIR: Rolnictwo - kolekcja obejmuje strony internetowe dotyczące badań naukowych w zakresie rolnictwa, aspektów ekonomicznych oraz serwisy informacyjne z tej dziedziny (106 poz.); Handel i przemysł kolekcja obejmuje zasoby t.j. serwisy informacji biznesowej, strony WWW banków i portale n.t. bankowości, strony WWW dotyczące róŝnych dziedzin przemysłu, turystyki, małych i średnich przedsiębiorstw, polityki państwa związanej z przemysłem, w tym m.in. strony WWW instytucji państwowych zajmujących się przemysłem (285 poz.); Demografia kolekcja udostępnia głównie spisy i statystyki ludności poszczególnych krajów azjatyckich, strony instytucji interesujących się i prowadzących badania nad populacjami i ich migracjami, oraz inne portale poruszające podobne problemy (124 poz.); Edukacja kolekcja umoŝliwia dostęp do zasobów dotyczących edukacji i nauczania, do stron instytutów badawczych, instytutów technicznych, szkół wyŝszych, do portali, serwisów, czasopism, bibliografii i baz danych związanych z nauką i edukacja w ogóle i poszczególnymi jej dziedzinami, z naciskiem na medycynę oraz edukację w zakresie ochrony środowiska (268 poz.); Środowisko kolekcja obejmuje zasoby Internetu dotyczące polityki państw i aktów prawnych mówiących o środowisku naturalnym, ochrony środowiska, inŝynierii i gospodarowania, konserwacji zasobów naturalnych, organizacji ekologicznych, zamieszczono tu takŝe strony poświęcone kataklizmom i pomocy humanitarnej ludziom poszkodowanym przez kataklizmy, a takŝe strony dotyczące edukacji ekologicznej (303 poz.); Prawo kolekcja daje dostęp do zamieszczonych w Internecie aktów prawnych z zakresu prawa pracy, ochrony środowiska, ochrony praw kobiet, a takŝe praw konstytucyjnych, oraz do roŝnego rodzaju statutów (137 poz.); Język i językoznawstwo zamieszczono tutaj strony, bibliografie i czasopisma elektroniczne z zakresu językoznawstwa, podręczniki on-line, zasoby poezji i literatury azjatyckiej zamieszczonej w Internecie (355 poz.); Płeć - Kolekcja o nazwie Gender dosł. płeć zawiera jedynie trzy poddziały dotyczące praw kobiet (310 poz.); Religia kolekcja obejmuje zasoby internetowe dotyczące 4 religii: buddyzmu, islamu, hinduizmu i chrześcijaństwa (145 poz.). Ponadto: Geografia, Zdrowie, Historia, Prawa człowieka, Praca, Postęp, Ekonomia Aktualności i media, Filozofia, Polityka i rząd, Popkultura, 2
Psychologia, Nauka i technika, Społeczeństwo, Transport, Zagadnienia ogólne i interdyscyplinarne. 4. Interfejs: Język interfejsu: angielski. Mechanizmy wyszukiwawcze: - Atlas search: wyszukiwanie zasobów dotyczących danego kraju poprzez mapkę multimedialną lub indeks nazw geograficznych. Po wybraniu kraju z mapki ograniczamy przeszukiwanie do dokumentów dotyczących tylko i wyłącznie tego kraju, wyświetla się strona z mapką kraju i wykazem kolekcji dziedzinowych. Teraz moŝemy przeglądać wszystkie dostępne dokumenty dotyczące danego kraju (poprzez kliknięcie na mapkę kraju), lub zawęzić przeglądanie do jednej z kolekcji widocznych w pionowym menu po lewej stronie ekranu. Po wybraniu kraju z indeksu nazw geograficznych przechodzimy od razu do wykazu dokumentów dotyczących danego kraju. Źródło: http://digicoll.library.wisc.edu/pair/atlas.html [2007-05-30] 3
Źródło: http://digicoll.library.wisc.edu/pair/atlas.html [2007-05-31] - Keyword search: wyszukiwanie proste, spośród wszystkich zasobów poprzez słowo kluczowe lub frazę - w pełnym tekście dokumentu, lub tylko w jego tytule. Jako wynik otrzymujemy listę wyszukanych dokumentów w układzie alfabetycznym wg tytułów. Źródlo: http://digicoll.library.wisc.edu/webz/initialize?sessionid... [2007-05-30] Po kliknięciu na stronie głównej w zakładkę Keyword search otwiera się strona wyszukiwania prostego w zasobach PAIR, z nowym menu poziomym w górnej części ekranu, które pokazuje nam nowe moŝliwości wyszukiwawcze nie widoczne na stronie głównej, tym razem jednak spośród wszystkich zasobów University of Wisconsin Collections: - Databases wykaz wszystkich baz danych UWC, po kliknięciu w którąś z pozycji przechodzimy do strony wyszukiwania prostego wewnątrz wybranej kolekcji (stanowiącej odrębną bibliotekę cyfrową) UWC 4
- Guided search wyszukiwanie zaawansowane w kolekcjach PAIR (jeśli jednak wcześniej wybierzemy inną pozycję z wykazu bibliotek UWC Databases - pamiętać naleŝy, Ŝe system będzie wyszukiwał w tej właśnie, ostatnio wybranej kolekcji. Wyszukiwanie zaawansowane umoŝliwia przeszukiwanie kolekcji za pomocą trzech (lub mniej) słów kluczowych, wyszukiwanych wg jednego z dziesięciu kryteriów (elementy opisu bibliograficznego). Źródło: http://digicoll.library.wisc.edu/webz/currentstate?sessionid... [2007-05-30] 6. Metadane. Opisy wg systemu DublinCore, a więc zawierają maksymalnie 15 pól: Tytuł IsPartOf (nazwa kolekcji, do Tytuł równoległy której lub do których Twórca przypisany jest dokument) Współtwórca Subbmiter (osoba lub Kraj/region instytucja odpowiedzialna za Wydawca selekcję i katalogowanie Opis dokumentów) Temat i słowa kluczowe Nota Język Identyfikator PAIR Typ dokumentu URL 5
Źródło: http://digicoll.library.wisc.edu/webz/fetch?sessionid=01-41669...[2007-05-30] 7. Format zasobów cyfrowych. Materiały prezentowane są w formacie html. 8. Inne istotne informacje. Serwis bardzo przyjazny w odbiorze. Linki uporządkowane logicznie, wg jasnych kryteriów, przejrzysty układ strony i zastosowanie interaktywnej mapy bardzo ułatwia korzystanie. Ponadto, biblioteka ta, poprzez swoją wielojęzyczność i dokumentom w formacie html jest dostępna właściwie kaŝdemu zainteresowanemu. 9. Wykorzystane źródła informacji: PAIR Portal to Asian Internet Resources http://digicoll.library.wisc.edu/pair/ [2007-30-05] Intute:Social Sciences http://www.intute.ac.uk/socialsciences/cgibin/fullrecord.pl?handle=sosig1075821627-12857 [2007-06-01] University of Wisconsin. Portal to Asian Internet Resources http://www.crl.edu/areastudies/ticfia/pair.pdf [2007-06-01] PAIR has moved! http://digitalasia.library.wisc.edu/ [2007-06-01] Autor: Agnieszka Cnota Kraków: 2007-06-01 *Zgadzam się na publikacje mego tekstu w sieci Internet. 6