Šrobárova 48 Praga 10 100 42 Pan Zdeněk Tomáš Högner s.r.o. Veverkova 1343/1 500 02 Hradec Králové WASZE PISMO ZNAK: Zam. wysłane mailem Z DNIA: 24.10.2006 NASZ ZNAK: Sekr. 2483/06 SPRAWĘ PROWADZI: Dr Lajčiková TEL./FAX.: 267 082 688 E-MAIL: alejcik@szu.cz DATA: 8.11.2006 Szanowny Panie, w załączeniu tego maila przesyłam protokół z pomiarów produkcji lekkich jonów ujemnych ozonu, dotyczący efektywności przeciwpyłowej przyrządu Ionic-Care Triton X6 Pomiar przeprowadzono w formie płatnej ekspertyzy, jej koszt naliczono Państwu zgodnie z cennikiem Państwowego Instytutu Zdrowia. Z poważaniem [pieczątka PAŃSTOWY INSTYTUT ZDROWIA Centrum Medycyny Pracy Šrobárova 48 100 42 Praga 10] [podpis] Doc. MUDr. Pavel Urban. CSc. kierownik centrum medycyny pracy
Centrum Medycyny Pracy Šrobárova 48 100 42 Praga 10 Całkowita liczba stron: 6 Strona 1 ŠROBÁROVA 48, 100 42 PRAGA 10 TEL.: 267 081 111, FAX: 267 311 236 PROTOKÓŁ z pomiaru produkcji jonów ujemnych, ozonu oraz efektywności przeciwpyłowej w oczyszczaczu powietrza- jonizatorze Ionic Care Triton X6 Zamawiający: Podmiot opracowujący: Zdeněk Tomáš Högner s.r.o. Veverkova 1343/1 500 02 Hradec Králové Państwowy Instytut Zdrowia Praga Centrum Medycyny Pracy Ekspertyza nr: HX 6042956, sekr. 2843±06 Przedstawione materiały: Instrukcja obsługi w języku angielskim. robocze tłumaczenie na język czeski Opis obiektu pomiarowego: Przedstawione urządzenie to oczyszczacz powietrza z jonizatorem. Do czyszczenia powietrza dochodzi wskutek tego, że cząstki aerozolu otrzymują poprzez jonizację powietrza ładunek elektryczny i są przyciągane do umieszczonych wewnątrz urządzenia kolektorów o przeciwnym ładunku. Elementy te można w łatwy sposób wyjąć i wyczyścić. Konieczność ich wyczyszczenia sygnalizuje czerwone światło. Ponieważ opisywane urządzenie jest również jonizatorem, oczyszcza ono powietrze także w obszarze wokół przyrządu. Tutaj czyszczenie powietrza wygląda w sposób następujący: cząstki pyłu w efekcie sztucznej jonizacji uzyskują ładunek elektryczny, a następnie grupują się i dzięki większej masie szybciej osadzają, może też dojść do tego, że cząstki lotnego aerozolu o takim samym ładunku wzajemnie się odpychają i przyczepiają do najbliższych stałych powierzchni, gdzie tracą swój ładunek. Przepływ powietrza przez urządzenia zapewnia tzw. "wiatr jonowy, urządzenie nie jest wyposażone w wentylator. Proces czyszczenia powietrza pozostaje dzięki temu całkowicie bezgłośny. Jonizacja powietrza nie jest ciągła, odbywa się z przerwami. Na środkowym stopniu ( Med") powietrze jest przez 25 sekund jonizowane, a po tym następuje 25- sekundowa przerwa.
Całkowita liczba stron: 6 Strona 2 Konstrukcja urządzenia wykonana jest z masywnego tworzywa sztucznego w kolorze srebrnym. Przyrząd posiada walec, którego konstrukcję zaprojektowano w taki sposób, by można ją było postawić na podkładce. Urządzenie posiada trzy stopnie mocy (oznaczone jako Lo, Med i Hi). O włączonym stopniu mocy informuje użytkownika sygnalizacja świetlna. Moc elektryczna urządzenia wynosi ok. 20 W. Urządzenie jest zasilane z sieci elektrycznej 220 V. Producenta nie podano. Metodyka pomiarów i zastosowane przyrządy Temperaturę i wilgotność powietrza w pomieszczeniu (tło pomiarowe) zmierzono przyrządem Testo 625 zgodnie z instrukcją obsługi. Urządzenie dla potrzeb pomiaru ustawiono na średni stopień mocy, oznaczony jako "Med". Przed samym pomiarem urządzenie pracowało przez ok. dwie godziny. 1. Jonizację powietrza mierzono w linii środkowej w kierunku wylotu powietrza z oczyszczacza - za pomocą jonizatora Kathrein MGK 01 (RFN). Metodyka pomiaru: wewnętrzna met. Państw. Instytutu Zdrowia, sztuczna jonizacja mierzona w odległości. 50, 100, 150, 200, 250, 300 i 350 cm od jonizatora. Pomiary trzykrotnie powtarzano, jako wartość końcową w tabeli 1 podano średnią arytmetyczną zmierzonych wartości w cm 3 powietrza. Oczyszczacz został umieszczony na brzegu podkładki, tak aby lekkie jony ujemne mogły być emitowane do przestrzeni swobodnej i mierzone w niej. Limity higieniczne dla Republiki Czeskiej nie zostały określone. W przypadku długotrwałego pobytu zdrowych osób zaleca się wartości typowe dla czystej przyrody, tj. n. 10 3. cm -3. 2. Stężenie ozonu mierzono pompą automatyczną Accuro 2000 Dräger (RFN), przy wykorzystaniu rurki detekcyjnej Dräger Ozon 0,05/b (RFN) z limitem detekcji 0,05 ppm przy wykorzystaniu metody 10 zasysań. Odchylenie standardowe ± 10-15%. Zgodnie z art. 32.1 międzynarodowej normy IRC 335-2-65, pomiarów dokonano w odległości 50 mm od urządzenia, w środku strumienia wychodzącego powietrza. Według powyższej normy, stężenie ozonu w tej odległości nie może przekroczyć 0,05 ppm. (wartość ta stanowi również obowiązujący w Czechach dopuszczalny limit oddziaływania PEL dla ośmiogodzinnej ekspozycji roboczej, określony przez rozporządzenie rządu nr 178/2001 Sb. w aktualnej wersji. Limit dla pomieszczeń mieszkalnych w Czechach nie został określony, limit dla środowiska wewnętrznego pomieszczeń mieszkalnych niektórych budynków rozporządzenie nr 6/2003 Sb. określa jako wartość 100 μg.m -3. Wartość ta odpowiada 0,0509 ppm.) Ozon nie został podczas pomiarów zidentyfikowany węchowo. Ze względu na czułość krzyżową rurek detekcyjnych na ozon oraz rurek na No x,, zmierzona wartość jest również wskaźnikiem niskiego stężenia ewent. powstających tlenków azotu. 3. Pomiar efektywności przeciwpyłowej Zapylenie z punktu widzenia ilości cząstek zostało zweryfikowane za pomocą analizatora cząstek Climet Instruments (USA), typ Cl 208-C, który określa i rejestruje ilość cząstek pyłu o objętości 0,25 ft 3 w 8 odstępach wymiarowych od 0,3 do 10 μm - metodyka FS 209 (ewent. E). Czas jednej pełnej analizy w 8 odstępach wielkości, łącznie z przerwami pomiędzy nimi, trwa 10 minut. Stężenie ilościowe zostało przeliczone na stężenie masowe w μg/m 3. Dokładność pomiaru wynosi ± 10%.
Całkowita liczba stron: 6 Strona 3 Pomiaru dokonano zgodnie z "Metodyką badań cząstek powietrza atmosferycznego w środowisku wewnętrznym nr 03-4010 z 1995 r., opracowaną przez Instytut Badawczy Maszyn w Brnie na podstawie umowy z Państwowym Instytutem Badawczym Praga. Pomiar rozpoczęto od określenia stężenia pyłu w powietrzu pomieszczenia przed włączeniem oczyszczacza, tj. od pomiaru stężenia wejściowego, tzw. tła. W ciągu jednej godziny przeprowadzono zawsze 10 analiz, średnią arytmetyczną z tych pomiarów uznawano za 100%. Po zmierzeniu stężenia wejściowego uruchomiono oczyszczacz i przez 3 godziny monitorowano stężenie pyłu jako średnie wartości z jednej godziny. Uzyskane wyniki pomiarów wyrażały się jako spadki zapylenia P w % w odniesieniu do stężenia wejściowego lub jako efektywność przeciwpyłowa [ilość przechwyconego pyłu = (100 - P)] w % masy. Orientacyjnie w ciągu jednej godziny po uruchomieniu oczyszczacza zaobserwowano spadek ilości cząstek w poszczególnych odstępach czasowych, w odniesieniu do tła zmierzonego przez licznik cząstek APC Plus, który rejestruje ilość cząstek pyłu w 4 odstępach wielkości od 0,3 do 5 μm. Czas analizy 2 minuty, w określonym odstępie dla graficznej ilustracji spadku ilości cząstek podawane są wartości średnie. Dokładność ~ 15%. Pomiaru dokonano od godz. 11:00 do godz. 15:00 w pomieszczeniu ok. 60 m 3. Pomiar przeprowadzono przy parametrach mikroklimatycznych: tj. = 24-27 C, rh = 22%. Sonda pomiarowa licznika cząstek CT.IMF.T CI-20S była umieszczona ok. 5 cm od wylotu oczyszczacza. Wyniki: 1. Sztuczna jonizacja powietrza Wyniki pomiarów podano w tab. 1. Warunki pomiarów: pomieszczenie laboratoryjne ok. 60 m 3, wywietrzone, okna zamknięte i zasłonięte, temperatura powietrza 25,2 C, wilgotność względna powietrza 26,8%. Warunki te umożliwiają należyte wykorzystanie całego potrzebnego wyposażenia. Stężenie lekkich jonów atmosferycznych w powietrzu przed włączeniem jonizatora (tło pomieszczenia): jony +: 350. cm -3 jony - : 210. cm -3 współczynnik unipol. P 1,7. Jonizację powietrza mierzono zawsze w chwili wyładowania jonizacyjnego, w związku z czym tabela przedstawia maksymalne osiągnięte wartości. Pomiędzy poszczególnymi wyładowaniami, stężenie lekkich jonów w powietrzu znacznie spada, w pobliżu urządzenia o 2 do 3 rzędów. Zwiększone stężenie lekkich jonów ujemnych w zamkniętym pomieszczeniu utrzymuje się po ponad 4 godzinach stałej pracy urządzenia. Centrum Medycyny Pracy Šrobárova 48, 100 42 Praha 10 Całkowita liczba stron 6Strona 1 ŠROBÁROVA 48,100 42 PRAHA lil TEL.: 267 081 111. FAX: 267 311 236 Całkowita liczba stron: 6 Całkowita liczba stron: 6 Tabela Efektywność przechwytywania cząstek pyłu według ich ilości w poszczególnych odstępach wymiarowych dla urządzenia Tonic Care Triton X6 0.3-0,5 0,5-0.7 0,7-1.0! s *
Całkowita liczba stron: 6 Strona 4 Tabela 1 Odległość od emitera w cm Stężenie jonów ujemnych w cm 3 50 4,2. 10 3 100 4,8. 10 4 150 4,6. 10 4 200 3,3. 10 3 250 2,7. 10 2 300 tło pomieszczenia bez wpływu 350 tło pomieszczenia bez wpływu 2. Pomiar ozonu Subiektywnie, ocena zmysłowa - węch, nie stwierdzono typowego zapachu ozonu. Stężenie ozonu mierzone metodą detekcyjną 10 zasysań (patrz: wyżej) znajdowało się poniżej granicy czułości użytej rurki detekcyjnej. Pomiar metodą detekcyjną 100 zasysań: 0.005 ppm (dopuszczalny limit = 0-05 ppm). 3. Efektywność przeciwpyłowa 1. Stwierdzone wartości efektywności przeciwpyłowej przyrządu Ionic Care Triton X6 podano w tab. 2 i 3. 2. Przebieg graficzny spadku ilości cząstek w ciągu jednej godziny eksploatacji urządzenia Ionic Care Triton X6 zmierzony licznikiem cząstek APC. Tabela 2 Efektywność przeciwpyłowa oczyszczacza powietrza Ionic Care Triton X6 (stopień mocy MED Czas pomiaru Stężenie pyłu (μg/m 3 ) Spadek zapylenia względem tła P(%) Efektywność przeciwpyłowa (% masy) Tło (1 godz.) 396,7 100 0 1 godzina 69,2 17,4 82,6 2. godzina 8,8 2,2 97,8 3. godzina 2,8 0,7 99,5 Średnia w ciągu 3 godz. 26,9 6,8 93,2
Całkowita liczba stron: 6 Strona 5 Tabela 3 Efektywność przechwytywania cząstek pyłu zależnie od ich ilości w poszczególnych przedziałach wielkości dla urządzenia Ionic Care Triton X6 Przedział wielkości w μm Efektywność przechwytywania cząstek pyłu 0,3 0,5 0,5 0,7 0,7 1,0 1,0 3,0 0 34,4% 0 88,4 43,9 98,8 86,1 99,9 Graficzne przedstawienie spadku ilości cząstek w poszczególnych przedziałach po włączeniu urządzenia Ionic Care Triton X6 na stopień Med, po 1 godzinie eksploatacji. Czas pomiaru Średnia ilość cząstek/litr 0,3 μm 0,5 μm 1 μm 5 μm Tło -60 min. 182587 99215 12190 42 Włączony 179938 65726 4384 13 oczyszczacz 10 min. - 20 min. 176216 53970 1438 3 20 min. 174036 46402 855 1-10 min. 163799 27800 563 1 i Efektywność przeciwpyłowa Ionic Care Triton X6 (1 godzina eksploatacji stopień mocy Med) [Wykres pocet castic/l = ilość cząstek /l cas (min.) = czas (min.)]
Całkowita liczba stron: 6 Strona 6 P O D S U M O W A N I E 1. Sztuczna jonizacja powietrza: urządzenie Ionic Care Triton X6 jest wydajnym jonizatorem. Generuje ilości lekkich jonów atmosferycznych, które zazwyczaj nie występują w naturze. W przypadku większego ruchu osób w pomieszczeniu w pobliżu urządzenia można zakładać spadek stężenia jonów. ich stężenia. Negatywne oddziaływanie wysokich stężeń jonów atmosferycznych zostało stwierdzone, natomiast wysokie stężenia jonów ujemnych wykorzystuje się terapeutycznie. 2. Stężenie ozonu: Urządzenie nie jest źródłem nadmiernych stężeń ozonu, wartość graniczna dla pomieszczeń, w których przebywają ludzie 0,0.5 ppm nie została osiągnięta, zmierzono 0,005 ppm. Podczas pomiarów w trybie Med ozon nie był subiektywnie odczuwany. 3. Efektywność przeciwpyłowa: przy średnim stopniu mocy (Med) określona dla całego zakresu wielkości cząstek stałego aerozolu jako średnia stwierdzonych wartości przez trzy godziny pomiarów dla urządzenia Tonic Care Triton Xn wynosi 93,2%. Pomiary przeprowadzono w stanie spoczynku, bez wyraźnego ruchu osób. Przy zwiększonym ruchu osób w otoczeniu oczyszczacza powietrza, efektywność może być niższa. Klauzula: Laboratorium badawcze oświadcza, że wyniki przeprowadzonych badań dotyczą jedynie przedmiotu badań i odnoszą się do określonych danych czasowych, miejsc oraz czynności. Protokół nie zastępuje innych dokumentów o charakterze administracyjnym. Protokół nie może być bez zgody laboratorium powielany inaczej niż w całości. Cząstkowe cytaty tekstu są możliwe tylko w przypadku gdy nie prowadzi to do zmian sensu i wniosków raportu. Zawsze należy podawać źródło. Niniejszy protokół stanowi załącznik listu przewodniego. Praga dnia: 06.11.2006 Pomiary i przygotowanie raportu pisemnego: MUDr A. Lajčíková, CSc. [podpis] Ing. Jitka Hollerová [podpis]