PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZEDMIOTÓW PRZYRODNICZYCH ( FIZYKA, CHEMIA, BIOLOGIA, GEOGRAFIA ) Klasy I III Gimnazjum im. Ed. Hr. Raczyńskiego I Kryteria wymagań na poszczególne oceny z zajęć edukacyjnych 1. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: 1) posiada wiadomości i umiejętności szczególnie złożone, trudne, twórcze, wymagające rozwiązywania problemów bardzo złożonych i nietypowych w stosunku do realizowanego przez nauczyciela programu nauczania dla danej klasy 2) wykazuje się oryginalnymi i twórczymi osiągnięciami, wskazującymi na dużą samodzielność w ich uzyskaniu 3) potrafi wykorzystać zdobytą wiedzę w innych dziedzinach 4) osiąga sukcesy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych, zawodach sportowych i innych kwalifikując się do finału na szczeblu powiatu, województwa lub kraju. 2. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: 1) opanował pełen zakres wiadomości i umiejętności przewidzianych w realizowanym przez nauczyciela programie nauczania dla danej klasy 2) sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne, potrafi stosować posiadaną wiedzę do rozwiązania problemów w nowych sytuacjach oraz potrafi wykorzystać zdobyte wiadomości w innych dziedzinach nauki. 3. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: 1) opanował w większości wiadomości i umiejętności przewidziane w realizowanym przez nauczyciela programie nauczania 2) potrafi zastosować wiadomości teoretyczne w praktyce, analizować i wyciągać wnioski. 4. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: 1) opanował w podstawowym zakresie wiadomości i umiejętności przewidziane w realizowanym przez nauczyciela programie nauczania, które są niezbędne do kontynuowania nauki na wyższym poziomie 2) rozwiązuje typowe problemy o niedużym stopniu trudności 3) potrafi analizować i wyszukiwać informacje.
5. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: 1) opanował w niewielkim stopniu wiadomości i umiejętności przewidziane w realizowanym przez nauczyciela programie nauczania, a jego braki nie przekreślają możliwości uzyskania podstawowej wiedzy z danego przedmiotu w ciągu dalszej nauki 2) wykonuje proste zadania o niewielkim stopniu trudności pod kierunkiem nauczyciela 3) potrafi definiować pojęcia, nazywać i wymieniać fakty, prowadzi zeszyt przedmiotowy. 6. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: 1) nie opanował wiadomości i umiejętności określonych w realizowanym przez nauczyciela programie nauczania, co w konsekwencji uniemożliwia mu opanowanie kolejnych treści nauczania z danego przedmiotu i utrudnia kształcenie w zakresie przedmiotów pokrewnych 2) nie jest w stanie rozwiązać problemu o elementarnym stopniu trudności, nawet ze wskazówkami nauczyciela. 7. Ocena z określeniem plus oznacza, że uczeń przekroczył poziom wymagany dla danej oceny, ale jeszcze nie osiągnął poziomu wymaganego dla oceny wyższej. 8. Ocena z określeniem minus oznacza, że uczeń znacząco zbliżył się do poziomu wymaganego dla danej oceny, ale jeszcze go nie osiągnął. II. Formy oceniania wiadomości i umiejętności ucznia: 1. Sprawdziany, kartkówki 2. Odpowiedzi ustne 3. Ćwiczenia, ćwiczenia na platformie edukacyjnej 4. Doświadczenia 5. Praca w zespołach 6. Przygotowanie do lekcji 7. Aktywność 8. Zadania domowe 9. Zadania dodatkowe rozszerzające wiedzę 10. Udział w konkursach 11. Prace długo i średnio terminowe III. Zasady oceniania: 1. Oceny bieżące ustala się w stopniach według skali: 1) celujący 2) bardzo dobry plus 3) bardzo dobry
4) minus bardzo dobry 5) dobry plus 6) dobry 7) minus dobry 8) dostateczny plus 9) dostateczny 10) minus dostateczny 11) dopuszczający plus 12) dopuszczający 13) minus dopuszczający 14) niedostateczny IV. Informacja o ocenach i terminach oraz sposobach i terminach poprawiania ocen: 1. Sprawdziany są zapowiedziane, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem (zapis w dzienniku elektronicznym) i podany jest zakres sprawdzanych umiejętności i wiedzy. 2. Kartkówki obejmujące materiał z 3 ostatnich lekcji nie muszą być zapowiedziane i nie podlegają poprawie. 3. Uczniowie którzy nie pisali danej pracy klasowej z powodu dłuższej nieobecności piszą ją w terminie poprawy w ciągu 2 tygodni. 4. Natomiast uczniowie nieobecni 1 dzień w szkole piszą ją na najbliższej lekcji. 5. Każdy sprawdzian, napisany na ocenę niedostateczną można jednokrotnie poprawić. Poprawa jest dobrowolna i odbywa się w ciągu 2 tygodni od dnia podania informacji o ocenach. 6. Prace pisemne są przechowywane przez nauczyciela do końca roku szkolnego i na życzenie rodziców udostępniane. 7. Na koniec semestru nie ma możliwości poprawiania ocen ze sprawdzianów, których termin poprawy już minął. V. Kryteria ocen i ocenianie sumujące: 1. Podstawą do wystawienia oceny śródrocznej oraz oceny rocznej jest średnia ważona obliczona w następujący sposób: 1) każdej ocenie śródrocznej przyporządkowuje się liczbę naturalną, oznaczając jej wagę w hierarchii ocen 2) średnią ważoną oblicza się jako iloraz 3) średniej ważonej (W) przyporządkowuje się ocenę szkolną następująco: a) niedostateczny W 1,74 b) dopuszczający 1,75 W 2,74 c) dostateczny 2,75 W 3,74 d) dobry 3,75 W 4,74 e) bardzo dobry 4,75 W 5,39 f) celujący W 5,40
4) uczeń może ubiegać się o uzyskanie oceny wyższej niż przewidywana na koniec semestru lub roku szkolnego, jeżeli średnia ważona wynosi: a) na ocenę dopuszczającą 1,5 1,74 b) na ocenę dostateczną 2,5 2, 74 c) na ocenę dobrą 3,5 3,74 d) na ocenę bardzo dobrą 4,5 4,74 e) na ocenę celującą 5,19-5,39 5) poprawie testów lub innych prac na ocenę dopuszczającą nadaje się wagę o jeden stopień wyższą 6) formy prac podlegające ocenie i ich waga: Formy prac Waga sukcesy w konkursach przedmiotowe: wojewódzkich rejonowych szkolnych 6 5 4 realizacja zespołowego projektu edukacyjnego 5 prace klasowe, sprawdziany, testy 4 testy diagnostyczne 4 egzamin próbny projekty na lekcjach 4 kartkówki 3 odpowiedzi ustne 2 odpowiedź pisemna samodzielne rozwiązanie zadania prace długo i średnioterminowe 2 prezentacje multimedialne 1 zadanie domowe, e-zadanie domowe 1 platforma edukacyjna aktywność 2 systematyczna praca w trakcie całego semestru 4 ćwiczenia interaktywne, zeszyt ćwiczeń 2 przygotowanie do lekcji 1 plakaty, prace uczniów 1
7) Wyżej wymienione formy będą sprawdzane i oceniane na lekcjach w następujących obszarach działań uczniów: VI. Zasady oceniania: a) Umiejętne stosowanie terminów, pojęć i metod niezbędnych w praktyce życiowej i dalszym kształceniu b) Wyszukiwanie i stosowanie informacji c) Wskazywanie i opisywanie faktów, związków i zależności d) Łączenie wiedzy teoretycznej z umiejętnościami praktycznymi podczas rozwiązywania problemów, rozwiązywanie zadań rachunkowych, e) Współpraca i komunikowanie się w grupie (przekazywanie informacji, formułowanie pytań, organizacja pracy) f) Przy ustalaniu oceny ze sprawdzianu ustala się następującą zasadę: Ocena procentowa: Celujący: 100% - 98% Bardzo dobry: 97% - 91% Dobry: 90% -75% Dostateczny: 74% - 51% Dopuszczający: 50% - 31% Niedostateczny : 30% - 0% 1. Przy ocenianiu, nauczyciel uwzględnia możliwości intelektualne ucznia. 2. Na każdą lekcję uczeń przynosi zeszyt, ćwiczenia, podręcznik i wskazane przez nauczyciela przybory. 3. Uczeń ma prawo jednokrotnie w ciągu semestru zgłosić nie przygotowanie do lekcji. 4. Przez nieprzygotowanie się do lekcji rozumiemy: brak zeszytu, brak ćwiczeń, brak pracy domowej lub jej znacznej części, brak pomocy potrzebnych do lekcji. 5. Po wykorzystaniu określonego powyżej limitu uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną. 6. Uczeń, który nie pracuje samodzielnie podczas sprawdzianu lub na początku lekcji nie zgłosi braku pracy domowej otrzymuje ocenę niedostateczną. 7. Sprawdziany i kartkówki są obowiązkowe. 8. Ocenie podlegają zadania domowe, ocena z nich nie podlega poprawie. 9. Uczeń ma obowiązek czynnie użytkować platformę edukacyjną. 10. Obowiązkiem ucznia mającego problemy z opanowaniem zagadnień z przedmiotów przyrodniczych jest udział w zajęciach dodatkowych organizowanych przez nauczyciela. 11. Ocena semestralna i roczna nie jest średnią arytmetyczną, ale jest wystawiana na podstawie średniej ważonej. 12. Ostateczną decyzję o wystawionej ocenie semestralnej i rocznej podejmuje nauczyciel przedmiotu.
VII Egzaminy poprawkowe i klasyfikacyjne: 1. W dniu następnym po otrzymaniu informacji o przewidywanych dla ucznia ocenach rocznych z zajęć edukacyjnych, w którym znalazły się zapisy o nieklasyfikowaniu, uczeń i jego rodzice (prawni opiekunowie) mogą zwrócić się do dyrektora gimnazjum z pisemną prośbą o przeprowadzenie egzaminu klasyfikacyjnego z danego przedmiotu. 2. Uczeń, który w wyniku rocznej lub końcowej klasyfikacji uzyskał ocenę niedostateczną z jednego lub dwóch obowiązkowych zajęć edukacyjnych może zdawać egzamin poprawkowy. 3. Szczegółowe informacje określające egzamin poprawkowy i egzamin klasyfikacyjny zawarte są w WSO. VIII. Dostosowanie PSO do możliwości ucznia ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi: 1. Dostosowanie wymogów i zakresu materiału do indywidualnych potrzeb ucznia zgodnych z opinią wydaną przez Poradni Psychologiczno-pedagogicznej. 2. Uczniowie posiadający pisemną opinię Poradni Psychologiczno-pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się oraz uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego są oceniani z uwzględnieniem zaleceń PPP. 3. Nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia posiadającego opinie PPP o specyficznych trudnościach w uczeniu się. 4. W stosunku do wszystkich uczniów posiadających dysfunkcję zastosowane zostaną zasady wzmacniania poczucia własnej wartości, bezpieczeństwa, motywowania do pracy i doceniania małych sukcesów. Obniżenie wymagań nie może zejść poniżej podstawy programowej. Uczeń z dysfunkcjami zobowiązany jest do zajmowania miejsca w pierwszych ławkach w klasopracowni. 5. Przedmiotowy system oceniania obejmuje wszystkie klasy Gimnazjum. Rodzaje dysfunkcji: Dyskalkulia, czyli trudności w liczeniu Oceniamy przede wszystkim tok rozumowania, a nie techniczną stronę liczenia. Uczeń ma, bowiem skłonność do przestawiania kolejności cyfr w liczbie i przez to jej zapis jest błędny. Zły wynik końcowy wcale nie świadczy o tym, że uczeń nie rozumie zagadnienia. Dostosowanie wymagań będzie, więc dotyczyło tylko formy sprawdzenia wiedzy poprzez koncentrację na prześledzeniu toku rozumowania w danym zadaniu i jeśli jest on poprawny wystawienie uczniowi oceny pozytywnej. U uczniów z dyskalkulią może dojść do zamiany formy odpowiedzi z pisemnej na ustną lub z ustnej na pisemną na wyraźną prośbę ucznia, bądź rodzica. Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pismo. Dostosowanie wymagań będzie dotyczyło formy sprawdzania wiedzy, a nie treści. Wymagania merytoryczne, co do oceny pracy pisemnej powinny być ogólnie takie same, jak dla innych
uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być niekonwencjonalne np. jeśli nauczyciel nie może przeczytać pracy ucznia, może go poprosić, aby uczynił to sam lub przepytać go ustnie z tego zakresu materiału. Może też skłaniać ucznia do pisania drukowanymi literami lub na komputerze. Nie oceniamy czytelności rysunków, estetyki wykonywanych konstrukcji geometrycznych, a jedynie ich poprawność. W czasie sprawdzianów uczniowie mogą korzystać z tablic matematycznych, bądź fizycznych. Dysleksja, czyli trudności w czytaniu przekładające się niekiedy także na problemy ze zrozumieniem treści. Dostawanie wymagań w zakresie formy: krótkie i proste polecenie, czytanie polecenia zadania na głos, objaśnianie dłuższych poleceń. Uczniowie z tą dysfunkcją powinni mieć wydłużony o 5 10 minut czas pracy podczas pisania sprawdzianu, a nauczyciel powinien sprawdzić, czy polecenia zostały przez ucznia zrozumiane. Uczeń ze sprawnością intelektualną niższą niż przeciętna W przypadku ucznia ze sprawnością intelektualną niższą od przeciętnej stosuje się następujące metody ułatwiające opanowanie materiału: omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności, pozostawiania więcej czasu na jego utrwalenie, podawanie poleceń w prostszej formie ustnej lub pisemnej, unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć, częste odwoływanie się do konkretu, przykładu (np. graficzne przedstawianie treści zadania), unikanie pytań problemowych, przekrojowych, wolniejsze tempo pracy, szerokie stosowanie zasady poglądowości; odrębne instruowanie dziecka, zadawanie do domu tyle, ile dziecko jest w stanie wykonać samodzielnie, ukierunkowanie i naprowadzanie w myśleniu, nawiązując do codziennych sytuacji życiowych, podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy, w razie potrzeby udzielanie pomocy i wyjaśnień, mobilizowanie do wysiłku i ukończenia zadania, zwiększenie ilości czasu i powtórzeń dla przyswojenia danej partii materiału. W przypadku ucznia z objawami zaburzeń funkcji słuchowo językowych stosuje się: naukę definicji, reguł, wzorów rozkłada się w czasie, często przypomina i utrwala, uczeń ten nie jest wyrywany do natychmiastowej odpowiedzi, wcześniej jest przygotowany zapowiedzią, że będzie pytany, w trakcie rozwiązywania zadań tekstowych sprawdza się, czy uczeń przeczytał treść zadania i czy prawidłowo ją zrozumiał, w razie potrzeby udziela się dodatkowych wskazówek. W przypadku ucznia z objawami zaburzeń funkcji wzrokowo ;przestrzennych, integracji percepcyjno-motorycznej i lateralizacji stosuje się: materiał sprawiający trudność jest dłużej utrwalany, dzielony na mniejsze porcje, oceniany jest tok rozumowania, nawet gdy ostateczny wynik zadania jest błędny (co wynikać może z pomyłek rachunkowych), w czasie sprawdzianów uczeń ten ma zwiększoną ilość czasu na rozwiązanie zadań. Opracowany przez zespół nauczycieli przedmiotów przyrodniczych.