WYNIKI POMIARÓW JAKOŚCI WÓD PODZIEMNYCH W WOJEWÓDZTWIE ŚWIĘTOKRZYSKIM W ROKU 2007 Spis treści: 1. Wstęp 2. Sieć punktów monitoringu 3. Zakres badań 4. Klasyfikacja wyników badań 5. Podsumowanie Spis tabel: Tabela 1. Wykaz punktów sieci monitoringu jakości wód podziemnych w województwie świętokrzyskim badanych w latach 2006-2007 oraz klasa jakości wód. Tabela 2. Jakość wód podziemnych w województwie świętokrzyskim w podziale na wody gruntowe i wgłębne 2007 r. Spis rysunków: Rys. 1. Jakość wód podziemnych w województwie świętokrzyskim w 2007 r.
1. Wstęp Badania monitoringowe wód podziemnych w województwie świętokrzyskim w 2007 roku prowadzono, w odniesieniu do jednolitych części wód podziemnych, w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego krajowej sieci pomiarowej. Badania wykonał Państwowy Instytut Geologiczny przy koordynacji Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. 2. Sieć punktów monitoringu W skład sieci pomiarowej monitoringu wchodzą głównie punkty dawnej sieci krajowej (z wyjątkiem studni kopanych), punkty należące do byłej sieci regionalnego monitoringu jakości zwykłych wód podziemnych, a część stanowią nowo wyznaczone punkty. Badania stanu chemicznego jednolitych części wód podziemnych na terenie województwa świętokrzyskiego w 2007 roku wykonano w 39 punktach sieci krajowej, w tym w 30 punktach monitoringu diagnostycznego i 9 punktach monitoringu operacyjnego (tabela 1, rys. 1). Badaniami objęto wody wgłębne (wody poziomów artezyjskich i subartezyjskich dobrze izolowane od wpływu czynników antropogenicznych, o napiętym zwierciadle) oraz wody gruntowe (wody płytkiego krążenia o swobodnym zwierciadle wód). Wody gruntowe stanowiły 28% a wody wgłębne 72% punktów. 3. Zakres badań Próbki wody do badań monitoringowych z 39 punktów sieci krajowej w województwie świętokrzyskim pobrano 1 raz w roku. Zakres badań w ramach monitoringu diagnostycznego obejmował wskaźniki ogólne: odczyn, temperatura, przewodność elektryczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny oraz wskaźniki nieorganiczne: amoniak, arsen, azotany, azotyny, bar, bor, chlorki, chrom, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, magnez, mangan, miedź, nikiel, ołów, potas, siarczany, sód, wapń, wodorowęglany, żelazo. W skład zakresu badań w ramach monitoringu operacyjnego wchodzi: ph, temperatura przewodność i wskaźniki charakterystyczne dla rodzaju presji występującej na obszarze danej jednolitej części wód podziemnych oraz wskaźniki, 2
których wartości stwierdzone na podstawie monitoringu diagnostycznego przekraczały wartości graniczne przyjęte dla dobrego stanu chemicznego wód podziemnych. W roku 2007 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Kielcach nie wykonywał badań monitoringowych wód podziemnych w ramach sieci regionalnej. 4. Klasyfikacja wyników badań Jakość wód podziemnych w poszczególnych punktach monitoringu sieci krajowej w województwie świętokrzyskim w 2007 roku została określona według klasyfikacji podanej w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 11.02.2004 r. w sprawie klasyfikacji wód, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i prezentacji stanu wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. 32, poz. 284). Jakość wody w punktach monitoringowych kształtowała się następująco: w 2 punktach występowała woda I klasy (woda bardzo dobrej jakości), w 11 woda II klasy (dobrej jakości), w 13 III klasy (zadowalającej jakości), w 11 IV klasy (niezadowalającej jakości) i w 2 V klasy (złej jakości). Jakość wód podziemnych w poszczególnych punktach pomiarowych przedstawiono w tabeli 1 i na rys.1, w podziale na wody gruntowe i wgłębne w tabeli 2. 5. Podsumowanie W roku 2007 badania monitoringowe wód podziemnych na terenie województwa świętokrzyskiego wykonano w 39 punktach sieci krajowej (w tym w 30 punktach monitoringu diagnostycznego i 9 punktach monitoringu operacyjnego). Wykonawcą badań i klasyfikacji jakości wód podziemnych był Państwowy Instytut Geologiczny w Warszawie. Jakość wody w punktach monitoringowych kształtowała się następująco: - do klas I III (woda b. dobrej, dobrej, zadawalającej jakości) zakwalifikowano 26 punktów, tj. 67% ; - do klas IV V (woda niezadowalającej i złej jakości) zakwalifikowano 13 punktów, tj. 33%. 3
Tabela 1. Wykaz punktów sieci monitoringu jakości wód podziemnych w województwie świętokrzyskim badanych w latach 2006 2007 oraz klasa jakości wód. Lp. pkt. Monito ringu 1 335 MD 2 409 MD 3 416 MD 4 327 MD 5 412 MD 6 1911 MD 7 2038 MD 8 414 MD 9 415 MD 10 1011 MD 11 1151 MD 12 1910 MD Miejscowość gmina / powiat NIEKŁAŃ Stąporków / konecki SZAŁAS Zagnańsk / kielecki MODLISZEWICE Końskie / konecki SIERADOWICE I Bodzentyn/kielecki SKARŻYSKO-KAM Skarżysko Kam/skarżyski STRUPICE Waśniów/ostrowiecki BOSTÓW Pawłów / starachowicki KAPLICA-2 Kunów /ostrowiecki KAPLICA-3 Kunów /ostrowiecki SMYKÓW Ćmielów / ostrowiecki KAPLICA-1 Kunów /ostrowiecki SKARBKA Bałtów / ostrowiecki Właściciel punktu (użytkownik) Podstawowa w Niekłaniu JCWP Stratygrafia warstwy wodonośnej Głębokość [m] Własności wody w 2007 r. 2006 2007 kl. IV kl. V Przekroczenia norm dla wód pitnych Wody W/G 98 J 1 42 IV IV HCO 3 Fe Mn, Fe W - PIG 98 T 2 50 III III Fe Mn, Fe W 414 Podstawowa w Modliszewicach Gospodarstwo rolne w Sieradowicach Ujęcie komunalne st. IV GZWP 98 J 1 50 IV IV K Mn W 411 101 D 2 35 II II W 419 101 T 2 55 III III Fe Mn, Fe W - PIG 101 T 1 55 III III Fe Mn, Fe W - Podstawowa w Starym Bostowie 101 S +O 30 III III W - PIG otw. 2 103 J 3+2 152 IV III Fe Fe W 420 PIG otw. 3 103 J 2 200 III III Fe Mn, Fe W 420 prywatna posesja Dom Weselny 103 J 3 24,1 III III HCO 3, K W 420 PIG otw. 1 103 J 3 93 III III Fe Mn, Fe W 420 PIG 103 Q+J 3 50 II II G 420 punktu 4
Lp. pkt. Monito ringu 13 2040 MD 14 421 MD 15 422 MD 16 423 MD 17 424 MD 18 1512 MD Miejscowość gmina / powiat KRZEMIONKI Bodzechów / ostrowiecki BIAŁOWIEŻA-2 Sędziszów / BIAŁOWIEŻA-4 Sędziszów / BIAŁOWIEŻA-5 Sędziszów / MOKRSKO GÓRNE Sobków / BIAŁOWIEŻA-7 Sędziszów / Właściciel punktu (użytkownik) Muzeum Historyczno- Archeologiczne JCWP Stratygrafia warstwy wodonośnej Głębokość [m] Własności wody w 2007 r. 2006 2007 kl. IV kl. V Przekroczenia norm dla wód pitnych Wody W/G GZWP 103 J 3 122,8 II II W 420 PIG - otw. 2 120 Cr 3 235 II II Fe W 409 PIG - otw. 4 120 Cr 3 +J 3 285 III III Fe Mn, Fe W 409 PIG - otw. 5 120 Cr 3 95 II II W 409 SKR, Zakład w Mokrsku 120 Q+Cr 3 24 II II W 409 punktu PIG - otw. 7 120 Q 12,8 III IV Fe, Cd Mn, Fe, Cd G - piezometr 19 1905 MD CHROBERZ Złota / pińczowski PIG 120 Q 13 IV IV NH 4 W - 20 1907 MD MICHAŁÓW Michałów / pińczowski Sklep wielobranżowy 120 Q+Cr 3 20 V V Fe K, NH 4 Mn, NH 4, Fe,N_NH 4 G 409 21 2041 MD BUSKO ZDRÓJ-2 Busko Zdrój / buski Uzdrowisko Busko Zdrój S.A. 120 Cr 3 +J 3 305 V V HCO 3, NO 2 Mg,Na, NH 4,SO 4 B,Ca,Cl,K PEW, TOC As, B, Cl, Mg, Na, NH 4, Se,SO 4, W 409 PEW, N_NH 4 22 605 MD NAŁĘCZÓW-1 m. Kielce / grodzki- Kielce PIG - otw. 1 121 D 2 +P 2 250 IV IV NO 2 W 417 23 606 MD NAŁĘCZÓW-2 m. Kielce / grodzki- Kielce PIG - otw. 2 121 P 2 185 IV III W - 5
Lp. pkt. Monito ringu 24 607 MD 25 608 MD 26 2042 MD 27 499 MD 28 500 MD 29 332 MD 30 331 MD 31 2665 MO 32 2666 MO 33 2667 MO 34 2668 MO 35 2669 MO Miejscowość gmina / powiat NAŁĘCZÓW-3 m. Kielce / grodzki- Kielce NAŁĘCZÓW-4 m. Kielce / grodzki- Kielce BOCHENIEC Małogoszcz / CHMIELNIK Chmielnik / kielecki KUROZWĘKI Staszów / staszowski BAĆKOWICE Baćkowice / opatowski RADOSZKI Wilczyce/sandomierski TURSKO MAŁE Połaniec/staszowski OSIEK Osiek/staszowski WIĄZOWNICA MAŁA Staszów/staszowski ZIMNOWODA Bogoria/staszowski ZAWIDZA Łoniów/sandomierski Właściciel punktu (użytkownik) JCWP Stratygrafia warstwy wodonośnej Głębokość [m] Własności wody w 2007 r. 2006 2007 kl. IV kl. V Przekroczenia norm dla wód pitnych PIG - otw. 3 121 T 1 87 I I W - PIG - otw. 4 121 Q+T 1 25 IV IV Fe Mn, Fe G - Stacja Naukowa Uniwersytetu Warszawskiego Lecznica dla Zwierząt S.C. Stadnina Koni Skarbu Państwa Podstawowa w Baćkowicach Podstawowa w Radoszkach Ujęcie wody Tursko Małe Wody W/G GZWP 121 J 3 61 II II W 416 122 Tr M 26 III III G 423 122 Tr M 42 II II G 423 123 D 3 85 II I W - 124 Q+Tr M 20 - IV NO 2 Mn W 425 125 Q 18 - IV NH 4 Mn, Fe Kopalnia Osiek 125 Q 19 - IV Przedsiębiorstwo Usługowe Propol w Osieku Zakład Gospodarki Komunalnej w Bogorii SK Rolniczych Przedsiębiorstwo Wodociągowe w Krowiej Górze NH 4, TOC Mn, NH 4, Fe, N_NH 4 W - Mn, Fe As, Mn, Ni, Fe G - 125 Tr 60 - II W - 125 Tr 41 - II Mn, Fe W - 125 Tr 20 - II G - punktu 6
Lp. pkt. Monito ringu Miejscowość gmina / powiat Właściciel punktu (użytkownik) JCWP Stratygrafia warstwy wodonośnej Głębokość [m] Własności wody w 2007 r. 2006 2007 kl. IV kl. V Przekroczenia norm dla wód pitnych Wody W/G GZWP punktu 36 2670 MO SZEWCE Samborzec/sandomiers ki Urząd Gminy Samborzec Zakład Gospodarki Komunalnej 125 Q 16 - III Fe Mn, Fe G - 37 2703 MO SMERDYNA Staszów/staszowski Kopalnia Osiek 125 Tr M 90 - III G - piezometr 38 2704 MO 39 2705 MO SULISŁAWICE Łoniów/sandomierski MŚCIÓW Dwikozy/sandomierski Ośrodek Zdrowia w Sulisławicach Podstawowa w Mściowie 125 Tr M 52 - IV NH 4, Fe Mn, Fe W - 125 Q 18 - IV HCO 3, NH 4, Fe Mn, Fe G 425 Użyte skróty: JCWP Jednolita Część Wód Podziemnych Stratygrafia warstwy wodonośnej: Q czwartorzęd, Q+Cr 3 czwartorzęd i kreda górna, Q+J 3 czwartorzęd i jura górna, Q+T 1 czwartorzęd i trias dolny, Tr M trzeciorzęd (miocen), Cr 3 kreda górna, Cr 3 +J 3 kreda górna i jura górna, J 3 jura górna, J 3+2 jura górna i środkowa, J 2 jura środkowa, J 1 jura dolna, T 2 trias środkowy, T 1 trias dolny, P 2 perm środkowy, D 2 +P 2 dewon środkowy i perm górny, D 3 dewon górny, D 2 dewon środkowy, S sylur, O - ordowik Wody W/G wody wgłębne/gruntowe GZWP Główny Zbiornik Wód Podziemnych Tabela 2. Jakość wód podziemnych w województwie świętokrzyskim w podziale na wody gruntowe i wgłębne 2007 r. Typ warstwy wodonośnej Ilość punków (ilość punktów) I II III IV V wody gruntowe 11-3 3 4 1 wody wgłębne 28 2 8 10 7 1 ŁĄCZNIE 39 2 11 13 11 2 % 100,0 5,1 28,2 33,4 28,2 5,1 ilość ppk w klasie I-III i IV-V 39 26 13 % 100,0 67% 33% 7
Rys. 1. Jakość wód podziemnych w województwie świętokrzyskim w 2007 r. 8