CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA CZĘŚĆ OGÓLNA PROGRAM SZKOLENIOWY dla szkolenia z zakresu: Umowa ubezpieczenia w obrocie gospodarczym organizowanego w ramach projektu Załącznik nr 1 do Zapytania ofertowego Prawo gospodarcze i cywilne dla kadr sądów powszechnych apelacji łódzkiej i warszawskiej Część I Finansowanie Szkolenie pn.: Umowa ubezpieczenia w obrocie gospodarczym organizowane jest w ramach projektu pn.: Prawo gospodarcze i cywilne dla kadr sądów powszechnych apelacji łódzkiej i warszawskiej POWR.02.17.00-00-0045/16-00 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (PO WER 2014-2020) Część II Adresaci szkolenia Szkolenie skierowane jest do kadry sądów powszechnych: a) sędziów sądów apelacyjnych i okręgowych oraz rejonowych; b) asesorów sądowych; c) referendarzy sądowych z sądów rejonowych i okręgowych, d) asystentów sędziów sądów apelacyjnych, okręgowych i rejonowych apelacji łódzkiej i warszawskiej specjalizującej się w prawie cywilnym, gospodarczym lub karnym gospodarczym. Część I Informacje ogólne Szkolenie realizowane w wymiarze 16 godz. (2 dni x 8 godz.) Forma zajęć: warsztat, wykład Część II Cele i efekty kształcenia (w zakresie wiedzy, umiejętności, postaw uczestników
szkolenia) Cel szkolenia: Przedstawienie zasad funkcjonowania ubezpieczeń jako mechanizmu prawnego i ekonomicznego. Wskazanie na wpływ ubezpieczeń na rozwój odpowiedzialności cywilnoprawnej i rolę kompensacji ubezpieczeniowej w mechanizmie wyrównywania szkód. Wskazanie na kompensacyjną funkcję umowy ubezpieczenia, jako umowy, w której świadczenie ubezpieczyciela polega na odszkodowaniu. Porównanie metody ubezpieczeniowej wyrównania szkody z metodą odszkodowawczą, opartą o zasady ogólne odpowiedzialności cywilnej. Wskazanie na tendencje rozwojowe ubezpieczeń wynikające z dynamiki rynku i oferowania nowych usług ubezpieczeniowych przez ubezpieczycieli, w tym na konsekwencje coraz częściej występującej praktyki zawierania umów on-line. Wskazanie na główne kierunki zmian ustawodawczych i wzrost znaczenia regulacji o charakterze ochronnym w ubezpieczeniach. Zwrócenie uwagi na nowe formy ubezpieczeń, a także na zagrożenia związane z nadużyciem formy prawnej ubezpieczenia. w zakresie WIEDZY uczestnik: będzie miał poszerzoną wiedzę w zakresie zasad rządzących ubezpieczeniami jako mechanizmem ekonomiczno - prawnym; zapozna się z kierunkami zmian w praktyce i prawie ubezpieczeniowym, także pod kątem możliwych konfliktów między stronami ubezpieczenia; pozna różnice pomiędzy poszczególnymi typami ubezpieczeń gospodarczych oraz odmiennymi funkcjami, jakie one spełniają; w zakresie UMIEJĘTNOŚCI uczestnik: będzie w stanie dokonać prawidłowej analizy treści umowy ubezpieczenia, z uwzględnieniem obowiązków obu stron; dokonać zgodności treści umowy ubezpieczenia z obowiązującymi przepisami prawa; dokonać oceny treści umowy ubezpieczenia z naturą ubezpieczenia, jako ekonomicznego i prawnego mechanizmu kompensacji szkód; w zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH - uczestnik potrafi samodzielnie i krytycznie uzupełniać wiedzę w oparciu o przedstawiony model interdyscyplinarny; rozumie ograniczenia wynikające z natury ubezpieczenia jaki powinny mieć zastosowanie przy ocenie prawnej stosunku prawnego ubezpieczenia; docenia konieczność permanentnego rozwijania wiedzy prawniczej w zakresie ubezpieczeń; Część III Treści programowe 1. Prezentacja ubezpieczeń jako mechanizmu ekonomicznego i prawnego. 1.1. Ubezpieczenie w aspekcie ekonomicznym, jako mechanizm redystrybucji składki pomiędzy osoby dotknięte ryzykiem. Ekonomiczne aspekty ubezpieczenia, jako działalności gospodarczej. Matematyczne i statystyczne podstawy ubezpieczenia i ich konsekwencje.
1.2. Rola ubezpieczeń w kompensacji szkód. Ubezpieczenie a klasyczne metody naprawienia szkody w prawie cywilnym: podobieństwa i różnice. Wpływ istnienia ubezpieczeń na odpowiedzialność cywilną. 1.3. Podstawowe pojęcia stosunku prawnego ubezpieczenia. Ryzyko ubezpieczeniowe. Ograniczenia ryzyka wynikające z umowy. Interes ubezpieczeniowy. Rodzaje interesów ubezpieczeniowych. Konsekwencje braku interesu ubezpieczeniowego. 1.4. Swoboda umów a umowa ubezpieczenia. Zakres swobody kontraktowej ubezpieczyciela. kształtowanie ogólnych warunków ubezpieczenia. Sprzeczność ogólnych warunków z umową, sprzeczność ogólnych warunków z umową. 2. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. 2.1. Konstrukcja ubezpieczenia OC. Funkcje ubezpieczenia OC. Rola obowiązkowego ubezpieczenia OC i jego odrębności konstrukcyjne w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego. 2.2. Przykłady praktyki funkcjonowania ubezpieczeń obowiązkowych OC: ubezpieczenie OC posiadacza pojazdu mechanicznego i ubezpieczenie OC odpowiedzialności medycznej. 2.3. Dobrowolne ubezpieczenie OC - zakres swobody umów w tych umowach ubezpieczenia. 3. Ubezpieczenie mienia. 3.1. Pojęcie ubezpieczenia mienia - ubezpieczenie aktywów. 3.2. Rola ubezpieczenia mienia, Skutki pokrywania się zakresu ochrony w ubezpieczeniu OC i ubezpieczeniu mienia. 3.3. Rola ogólnych warunków ubezpieczenia w ubezpieczeniu mienia i zakres swobody ubezpieczyciela w ich kształtowaniu. 3.4. Sposób określania wysokości szkody w ubezpieczeniu mienia. Redukcja proporcjonalna. 3.5. Konsekwencje naruszenia powinności ubezpieczeniowych w ubezpieczeniu mienia. 4. Ubezpieczenia osobowe. 4.1. Cechy szczególne ubezpieczeń osobowych. Społeczna i ekonomiczna funkcja ubezpieczeń osobowych. Rodzaje ubezpieczeń osobowych. Charakter świadczenia pieniężnego ubezpieczyciela w ubezpieczeniach osobowych. 4.2. Ubezpieczenia na życie jako ubezpieczenie osobowe. Określenie sumy ubezpieczenia. Wskazanie uposażonego. Wskazanie ubezpieczającego jako uposażonego - zakres swobody. 4.3. Rola interesu ubezpieczeniowego w ubezpieczeniach osobowych. 4.4. Ubezpieczenie na życie a zasady prawa spadkowego w zakresie porządku dziedziczenia -
wskazanie problemu. 5. Zagadnienia szczególne. 5.1. Nadużycie formy prawnej ubezpieczenia. Umowy nietypowe: polisolokaty, ubezpieczenia z funduszem kapitałowym. 5.2. Ubezpieczenie grupowe z grupami otwartymi jako wyzwanie przyszłości. Część IV- Szczegółowe kryteria weryfikacji efektów kształcenia z uwzględnieniem specyfiki potrzeb grupy docelowej bezpośrednio związanej z wykonywanymi zadaniami przez sędziego/asesora/referendarza sądowego/asystenta sędziego 1. Test 2. Rozwiązanie zadania praktycznego Część IV Zalecana literatura Literatura podstawowa: 1. Sz. Byczko, Ubezpieczenia gospodarcze. Zarys wykładu, Warszawa 2013. 2. M. Krajewski, Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej według Kodeksu cywilnego, Warszawa 2011; 3. M. Orlicki, Umowa ubezpieczenia w: System prawa prywatnego, t. IX red. J. Panowicz - Lipska, Warszawa 2004; Literatura uzupełniająca: 1. Sz. Byczko, Interes ubezpieczeniowy, aspekty prawne, Warszawa 2013; 2. M. Fras, Umowa ubezpieczenia grupowego, aspekty prawne, Warszawa 2015; 3. D. Maśniak, Transgraniczny system ochrony ofiar wypadków drogowych, Warszawa 2010; 4. M. Szczepańska, Ubezpieczenia na życie. Aspekty prawne, Warszawa 2008; 5. B. Kucharski, Przeniesienie praw z umowy ubezpieczenia, Warszawa 2010; 6. M. Orlicki, Ubezpieczenia obowiązkowe, Warszawa 2011.
Szczegółowy harmonogram szkolenia: Dzień I Bloki godzinowe 10:00-11.30 Temat Podstawowe zagadnienia prawa ubezpieczeń. Konstrukcja ekonomiczna i prawna ubezpieczenia. 11:30-11:45 Przerwa kawowa 11:45-13:15 Podstawowe zagadnienia prawa ubezpieczeń. Konstrukcja ekonomiczna i prawna ubezpieczenia - c.d. 13:15-13:45 Przerwa obiadowa 13:45-15:15 Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej. 15:15-15:30 Przerwa kawowa 15:30-17:00 Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej c.d.. * 1 godzina lekcyjna=45 minut Dzień II Bloki godzinowe 9:00-10.30 Ubezpieczenie mienia. Temat 10:30-10:45 Przerwa kawowa 10:45-12:15 Ubezpieczenia osobowe.
12:15-12:45 Przerwa obiadowa 12:45-14:15 Ubezpieczenie na życie. Nietypowe umowy ubezpieczenia cz. 1 14:15-14:30 Przerwa kawowa 14:30-16:00 Nietypowe umowy ubezpieczenia cz. 2 Nadużycie formy prawnej ubezpieczenia. * 1 godzina =45 minut Opracował: Prof. nadzw. dr hab. Szymon Byczko Podpis wykonawcy Zatwierdził: Podpis kierownika merytorycznego