PROGRAM SZKOLENIOWY. dla szkolenia. z zakresu: Rozprawa i postępowanie dowodowe w sprawach gospodarczych i cywilnych. organizowanego w ramach projektu

Transkrypt

1 PROGRAM SZKOLENIOWY dla szkolenia z zakresu: Rozprawa i postępowanie dowodowe w sprawach gospodarczych i cywilnych organizowanego w ramach projektu Prawo gospodarcze i cywilne dla kadr sądów powszechnych apelacji łódzkiej i warszawskiej Część I Finansowanie CZĘŚĆ OGÓLNA Szkolenie pn.: Rozprawa i postępowanie dowodowe w sprawach gospodarczych i cywilnych organizowane jest w ramach projektu pn.: Prawo gospodarcze i cywilne dla kadr sądów powszechnych apelacji łódzkiej i warszawskiej POWR /16-00 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER ) Część II Adresaci szkolenia Szkolenie skierowane jest do kadry sądów powszechnych: a) sędziów sądów apelacyjnych i okręgowych oraz rejonowych; b) asesorów sądowych; c) referendarzy sądowych z sądów rejonowych i okręgowych, d) asystentów sędziów sądów apelacyjnych, okręgowych i rejonowych apelacji łódzkiej i warszawskiej specjalizującej się w prawie cywilnym, gospodarczym lub karnym gospodarczym. Część I Informacje ogólne Szkolenie realizowane w wymiarze 16 godz. (2 dni x 8 godz.) CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA Forma zajęć: warsztat, wykład Część II Cele i efekty kształcenia (w zakresie wiedzy, umiejętności, postaw uczestników szkolenia) Cel szkolenia: Zapoznanie uczestników szkolenia z instytucją rozprawy w postępowaniu przed sądem pierwszej i drugiej instancji, stanowiącej główny przejaw zasady kontradyktoryjności w postępowaniu cywilnym. Analizie zostaną poddane etapy rozprawy, czynności procesowe podejmowane w jej toku, podstawy uzasadniające odroczenie rozprawy. Instytucja rozprawy zostanie omówiono w aspekcie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego oraz nowej regulacji Regulaminu urzędowania sądów powszechnych z 18 czerwca 2019 r. (Dz. U. z 2019, poz. 1141). Istotną częścią szkolenia jest analiza Strona 1 z 7

2 czynności przygotowujących do rozprawy, podejmowanych przez przewodniczącego. Uczestnicy uzyskają wiedzę o nowych przepisach Kodeksu postępowania cywilnego, wprowadzonych ustawą z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019, poz. 1469), które wejdą w życie z dniem 7 listopada 2019 r., a dotyczących: organizacji postępowania, w tym opracowanie planu rozprawy, wyznaczenie i przebieg posiedzenia przygotowawczego, rola sądu i przewodniczącego w posiedzeniu przygotowawczym, składanie pisma przygotowawczych przez strony (art ), wyznaczenia terminu rozprawy (art. 206), obowiązku przewodniczącego przygotowania rozprawy tak, aby rozstrzygnięcie zapadło na pierwszym posiedzeniu (art ). Uczestnicy zostaną zapoznani także z nowymi przepisami (wprowadzonymi ustawą z 4 lipca 2019 r.) o przygotowaniu rozprawy (art. 208), o przebiegu rozprawy (art. 210), o zamknięciu rozprawy (art. 224), o wysłuchaniu stron i innych osób (art ), o nadużyciu przez strony prawa procesowego (art. 4 1 i art ). Celem szkolenia jest także zapoznanie uczestników z regulacją Kodeksu postępowania cywilnego o dowodach i postępowaniu dowodowym. W ramach zagadnienia o dowodach zostaną podjęte takie kwestie, jak dowód z dokumentu, w tym obowiązek złożenia przez stronę oryginału dokumentu lub jego odpisu poświadczonego przez notariusza lub występującego w sprawie pełnomocnika strony będącego adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym, radcą Prokuratorii Generalnej RP (art. 129); dowód z zeznań świadków, w tym nowowprowadzony ustawą z 4 lipca 2019 r. obowiązek strony dołożenia starań, aby świadek (biegły, inna osoba), o którego wezwanie na rozprawę wniosła, stawiła się w wyznaczonym terminie i czasie (art ), dopuszczalność złożenia zeznań na piśmie przez świadka (nowy art ), możliwość przesłuchania świadka z udziałem biegłego lekarza lub psychologa (nowy art ), ograniczenie dowodu z zeznań świadków w przywróconym mocą ustawy z 4 lipca 2019 r. postępowaniu w sprawach gospodarczych (art ); dowód z opinii biegłego, w tym możliwość dopuszczenia dowodu z opinii sporządzonej przez organ władzy publicznej (art ), nowa regulacja o wyłączeniu biegłego (art. 281). Uczestnicy szkolenia zostaną zapoznani także z przedmiotem i oceną dowodów, w tym niedowodowymi sposobami ustalenia prawdziwości twierdzeń stron o faktach. Celem szkolenia jest omówienie nowej regulacji art o pominięciu dowodu oraz zasad konstruowania prawidłowego w treści postanowienia o przeprowadzeniu dowodu (art. 236). Uczestnicy szkolenia zostaną zapoznani także z instytucją zabezpieczenia dowodu przed oraz w trakcie postępowania rozpoznawczego. Następnie omówione zostanie zagadnienie gromadzenia materiału dowodowego w przywróconym mocą ustawy z 4 lipca 2019 r. postępowaniu w sprawach gospodarczych (art ) oraz umowy dowodowe w sprawach gospodarczych (art ). w zakresie WIEDZY uczestnik: rozróżnia posiedzenia jawne niebędące rozprawą, posiedzenia jawne o jawności ograniczonej, rozprawę, posiedzenia niejawne; potrafi zweryfikować poprawność czynności przewodniczącego podejmowane w związku z wyznaczeniem i przygotowaniem rozprawy; identyfikuje aktualne problemy praktyczne związane z nowymi regulacjami Kodeksu postępowania cywilnego o organizacji postępowania, wprowadzonymi ustawą z 4 lipca 2019 r., w tym zarówno przed sądem pierwszej i drugiej instancji; zna relacje pomiędzy prawidłowym przygotowaniem rozprawy przez przewodniczącego a sprawnym przeprowadzeniem dowodów w toku rozprawy i postępowania dowodowego poza rozprawą; zna przebieg postępowania dowodowego w ramach poszczególnych środków dowodowych; potrafi zidentyfikować zagadnienia problemowe w postępowaniu dowodowym przed sądem drugiej instancji; zna zasady przeprowadzania dowodów w toku postępowań odrębnych w procesie i w postępowaniu nieprocesowym. w zakresie UMIEJĘTNOŚCI uczestnik: prawidłowo formułuje treść postanowienia dowodowego; potrafi rozróżnić procesowe przypadki obligatoryjnego wyznaczenia rozprawy oraz podejmowania czynności na posiedzeniach niejawnych i posiedzeniach jawnych niebędących rozprawą; Strona 2 z 7

3 umie zastosować nowe przepisy o organizacji postępowania wprowadzone ustawą z 4 lipca 2019 r.; posiada dostateczne instrumentarium do sprawnego i właściwego przeprowadzenia dowodów nazwanych; rozstrzyga zagadnienia problemowe dotyczące postępowania dowodowego w postępowaniach odrębnych w procesie i postępowaniu nieprocesowym; przeprowadza analizę norm regulujących przypadki odmowy przeprowadzenia dowodu na wniosek stron; umie zastosować nowe przepisy o dowodzie z zeznań świadka; posiada dostateczne instrumentarium do organizowania postępowania dowodowego w sprawach gospodarczych; w zakresie KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH - uczestnik jest świadomy konieczności uczenia się przez całe życie; jest świadomy znaczenia przepisów Kodeksu postępowania cywilnego o instytucji rozprawy oraz dowodach i postępowaniu dowodowym; nabywa umiejętność zajmowania własnego stanowiska i jego argumentacji; rozumie wagę wpływu zmian ustawodawczych w zakresie prawa postępowania cywilnego na codzienne życie obywateli oraz funkcjonowanie przedsiębiorców w obrocie prawnym; Część III Treści programowe A. Rozprawa: 1. Zasada kontradyktoryjności w postępowaniu cywilnym istota i jej przejawy; 2. Pojęcie rozprawy, posiedzenia jawnego niebędącego rozprawą, posiedzenia przy drzwiach zamkniętych, posiedzenia niejawnego; 3. Zarzuty procesowe a wdanie się w spór co do istoty sprawy oraz rozpoczęcie rozprawy; 4. Czynności przewodniczącego związane z organizacją postępowania; 5. Treść i zakres pouczeń stron; 6. Odpowiedź na pozew i pozostałe pisma przygotowawcze stron; 7. Prekluzja dowodowa w sprawach cywilnych i gospodarczych; 8. Posiedzenie przygotowawcze zasady jego wyznaczania, cel posiedzenia przygotowawczego, udział stron i ich pełnomocników w posiedzeniu, sposób jego przeprowadzenia, protokół z posiedzenia przygotowawczego; 9. Plan rozprawy przypadki jego sporządzenia, treść planu, spór co do zagadnień objętych planem, zmiany w planie; 10. Zarządzenie przewodniczącego o wyznaczeniu rozprawy; 11. Przebieg rozprawy przed sądem pierwszej instancji; 12. Przebieg rozprawy przed sądem drugiej instancji. B. Postępowanie dowodowe i dowody: 1. Fakty jako przedmiot dowodu; 2. Inicjatywa dowodowa stron ciężar twierdzeń i dowodu; 3. Prejudycjalność skazujących wyroków karnych w postępowaniu cywilnym ograniczenia dowodowe; 4. Dowód z urzędu w sprawach procesowych i nieprocesowych; 5. Dowód uzyskany w sposób sprzeczny z prawem lub z zasadami współżycia społecznego pojęcie i dopuszczalność takiego dowodu; 6. Pominięcie dowodu zgłoszonego przez stronę; 7. Zakazy, ograniczenia i przeszkody dowodowe; 8. Treść postanowienia o dopuszczeniu dowodu; 9. Niedowodowe środki ustalenia prawdziwości twierdzeń stron o faktach: notoryjność, przyznanie, domniemania faktyczne (poszlaki); 10. Umowa dowodowa w postępowaniu w sprawach gospodarczych, stosownie do nowego art k.p.c. (obowiązuje od 7 listopada 2019 r.); 11. Dowód z zeznań świadków i dokument w postępowaniu w sprawach gospodarczych; 12. Środki dowodowe nazwane oraz środki dowodowe nienazwane. 13. Swoboda ocena dowodów. Podważanie przez strony prawidłowości oceny dowodów dokonanej przez sąd pierwszej instancji (zarzuty apelacji); Strona 3 z 7

4 14. Postępowanie dowodowe przed sądem drugiej instancji; 15. Uprawdopodobnienie pojęcia, przypadki zastosowania, sposób uprawdopodobnienia; 16. Zabezpieczenie dowodów; 17. Pomoc prawna (odezwa o przeprowadzenie dowodu przez sąd wezwany); 18. Międzynarodowa pomoc prawna w dziedzinie dowodów: w stosunkach między Polską a innymi państwami Unii Europejskiej oraz między Polską a państwami spoza Unii Europejskiej. Część IV- Szczegółowe kryteria weryfikacji efektów kształcenia z uwzględnieniem specyfiki potrzeb grupy docelowej bezpośrednio związanej z wykonywanymi zadaniami przez sędziego/asesora/referendarza sądowego/asystenta sędziego 1. Test jednokrotnego wyboru Część IV Zalecana literatura Literatura podstawowa: Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz do art , pod red. prof. A. Góry Błaszczykowskiej, Warszawa 2019; Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom II. Postępowanie rozpoznawcze, pod red. prof. T. Erecińskiego, Warszawa 2016; Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz aktualizowany. Tom I. Art , pod red. prof. A. Jakubeckiego, LEX/el. 2019; Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Art (38), pod red. M. Manowskiej, Warszawa 2015; Dowody i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych. Komentarz praktyczny z orzecznictwem. Wzory czynności sądowych i pism procesowych, pod red. Ł. Błaszczaka, K. Markiewicza, Warszawa 2015; K. Piasecki, System dowodów i postępowanie dowodowe w sprawach cywilnych, Warszawa 2010; H. Pietrzkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2014; K. Knoppek, [w:] System Prawa Procesowego Cywilnego, t. II, cz. 2, Postępowanie procesowe przed sądem pierwszej instancji, pod red. T. Wiśniewskiego, Warszawa 2016; M. Pełczyński, Praktyczne uwagi w przedmiocie składania obszernego materiału dowodowego w sprawach cywilnych, Monitor Prawniczy 2015, Nr 5; Literatura uzupełniająca: I. Adrych-Brzezińska, Ciężar dowodu w prawie i procesie cywilnym, Warszawa 2015; W. Broniewicz, A. Marciniak, I. Kunicki, Postępowanie cywilne w zarysie, Warszawa 2016; H. Pietrzkowski, Czynności procesowe zawodowego pełnomocnika w sprawach cywilnych, Warszawa 2017; S. Jaworski, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz do zmian, Warszawa 2019; J. Gołaczyński, Dowód z dokumentu po nowelizacji kodeksu cywilnego i kodeksu postępowania cywilnego z r., Rejent 2016, Nr 11; J. Gołaczyński, Dokument i dowód z dokumentu elektronicznego po nowelizacji Kodeksu cywilnego i Kodeksu postępowania cywilnego z r. [w:] Ars in vita. Ars in iure. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi Jankowskiemu, red. A. Barańska, S. Cieślak, Warszawa 2018; J. Jaśkiewicz, Poznanie faktów w postępowaniu cywilnym, Warszawa 2013; A. Klich, Dowód z opinii biegłego w postępowaniu cywilnym. Biegły lekarz, Warszawa 2016; F. Zedler, Dowód nienazwany w postępowaniu cywilnym, Polski Proces Cywilny 2018, Nr 4; M. Krakowiak, Potajemne nagarnie na taśmę jako dowód w postępowaniu cywilnym, Monitor Prawniczy 2005, Nr 24; A. Skorupka, Dopuszczalność dowodu sprzecznego z prawem w sądowym postępowaniu cywilnym, Warszawa 2018; Strona 4 z 7

5 F. Zedler, Dowód z dokumentu elektronicznego w postępowaniu cywilnym [w:] Ius est a isutitia appellatum. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wiśniewskiemu, red. M. Tomalak, Warszawa 2017; K. Ziemianin, Dowód z zeznań świadka w procesie cywilnym, Warszawa 2019; K. Knoppek, Procesowe konsekwencje wprowadzenia do prawa cywilnego legalnej definicji dokumentu i formy dokumentowej [w:] Ius est a isutitia appellatum. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Tadeuszowi Wiśniewskiemu, red. M. Tomalak, Warszawa Strona 5 z 7

6 Szczegółowy harmonogram szkolenia: Dzień I Bloki godzinowe 10:00-11:30 Temat Istota i przejawy zasady kontradyktoryjności w postępowaniu cywilnym. Pojęcie rozprawy, posiedzenia jawnego niebędącego rozprawą, posiedzenia przy drzwiach zamkniętych, posiedzenia niejawnego. Zarzuty procesowe a wdanie się w spór co do istoty sprawy oraz rozpoczęcie rozprawy. 11:30-11:45 Przerwa kawowa Czynności przewodniczącego związane z organizacją postępowania. 11:45-13:15 Treść i zakres pouczeń stron. Odpowiedź na pozew i pozostałe pisma przygotowawcze stron. Prekluzja dowodowa w sprawach cywilnych i gospodarczych. 13:15-14:00 Przerwa obiadowa 14:00-15:30 Posiedzenie przygotowawcze zasady jego wyznaczania, cel posiedzenia przygotowawczego, udział stron i ich pełnomocników w posiedzeniu, sposób jego przeprowadzenia, protokół z posiedzenia przygotowawczego. 15:30-15:45 Przerwa kawowa 15:45-17:15 Plan rozprawy przypadki jego sporządzenia, treść planu, spór co do zagadnień objętych planem, zmiany w planie. Zarządzenie przewodniczącego o wyznaczeniu rozprawy. Przebieg rozprawy przed sądem pierwszej instancji. * 1 godzina lekcyjna=45 minut Przebieg rozprawy przed sądem drugiej instancji. Strona 6 z 7

7 Dzień II Bloki godzinowe 9:00-10:30 Fakty jako przedmiot dowodu. Temat Inicjatywa dowodowa stron ciężar twierdzeń i dowodu. Ograniczenia dowodowe w postępowaniu cywilnym w związku z prejudycjalnością skazujących wyroków karnych (art. 11 k.p.c.). 10:30-10:45 Przerwa kawowa Dowód z urzędu w sprawach procesowych i nieprocesowych. 10:45-12:15 Pojęcie i dopuszczalność dowodu uzyskanego w sposób sprzeczny z prawem lub z zasadami współżycia społecznego. Pominięcie dowodu zgłoszonego przez stronę. Zakazy, ograniczenia i przeszkody dowodowe. 12:15-12:45 Przerwa obiadowa Treść postanowienia o dopuszczeniu dowodu. Niedowodowe środki ustalenia prawdziwości twierdzeń stron o faktach: notoryjność, przyznanie, domniemania faktyczne (poszlaki). 12:45-14:15 Umowa dowodowa w postępowaniu w sprawach gospodarczych, stosownie do nowego art k.p.c. (obowiązuje od 7 listopada 2019 r.). Dowód z zeznań świadków i dokument w postępowaniu w sprawach gospodarczych. Środki dowodowe nazwane oraz środki dowodowe nienazwane. Swoboda ocena dowodów. Podważanie przez strony prawidłowości oceny dowodów dokonanej przez sąd pierwszej instancji (zarzuty apelacji). 14:15-14:30 Przerwa kawowa Postępowanie dowodowe przed sądem drugiej instancji. Uprawdopodobnienie pojęcia, przypadki zastosowania, sposób uprawdopodobnienia. 14:30-16:00 (1*45 minut)* Zabezpieczenie dowodów. Odezwa o przeprowadzenie dowodu przez sąd wezwany. * 1 godzina =45 minut Międzynarodowa pomoc prawna w dziedzinie dowodów: w stosunkach między Polską a innymi państwami Unii Europejskiej oraz między Polską a państwami spoza Unii Europejskiej. Strona 7 z 7