Przykładowy szkolny plan nauczania* /przedmiotowe kształcenie zawodowe/ Typ szkoły: Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3-letni okres nauczania Zawód: rolnik; symbol 613003 Podbudowa programowa: gimnazjum Kwalifikacje: K1 - Prowadzenie produkcji rolniczej (R.3.) Lp Obowiązkowe zajęcia edukacyjne Przedmioty ogólnokształcące Klasa I II III /1/ /2/ Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania 1 Język polski 2 2 2 2 1 1 5 160 2 Język obcy 2 2 1 1 1 1 4 130 3 Historia 2 2 2 64 4 Wiedza o społeczeństwie 1 1 1 32 5 Podstawy przedsiębiorczości 2 2 2 64 6 Geografia 1 1 1 32 7 Biologia 1 1 1 32 8 Chemia 1 1 1 32 9 Fizyka 1 1 1 32 10 Matematyka 2 2 1 1 1 1 4 130 11 Informatyka 1 1 1 32 12 Wychowanie fizyczne 3 3 3 3 3 3 9 290 13 Edukacja dla bezpieczeństwa 2 1 32 14 Zajęcia z wychowawcą 1 1 1 1 1 1 3 96 Łączna liczba godzin 19 17 11 11 7 7 36 1158 I II I II I II 1
Przedmioty w kształceniu zawodowym teoretycznym 1 Język obcy w rolnictwie 1 1 1 1 2 64 2 Przepisy ruchu drogowego 1 1 1 32 3 Podstawy działalności gospodarczej 3 3 3 96 4 Bezpieczeństwo i higiena pracy w produkcji rolniczej 2 1 32 5 Produkcja roślinna 1 1 2 2 2 2 5 160 6 Produkcja zwierzęca 1 1 2 2 1 1 4 128 7 Technika w rolnictwie 1 1 2 2 1 1 4 128 Łączna liczba godzin 3 5 8 8 8 8 20 640 Przedmioty w kształceniu zawodowym praktycznym **/*** 1 Prowadzenie produkcji rolniczej - zajęcia praktyczne 5 5 10 10 15 15 30 970 Łączna liczba godzin 5 5 10 10 15 15 30 970 Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych 27 29 30 86 2768 zajęć edukacyjnych /1/ do celów obliczeniowych przyjęto 32 tygodnie w ciągu jednego roku szkolnego *w szkolnym planie uwzględnia się również wymiar godzin zajęć określonych w par. 4 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania, t.j. m.in. religii lub etyki oraz wychowania do życia w rodzinie. ** dla młodocianych pracowników liczbę dni w tygodniu przeznaczonych na praktyczną naukę zawodu u pracodawcy ustala dyrektor szkoły, z uwzględnieniem przepisów Kodeksu Pracy *** zajęcia odbywają się w pracowniach szkolnych, warsztatach szkolnych, centrach kształcenia praktycznego oraz u pracodawcy Zajęcia indywidualne z uczniem nauka jazdy ciągnikiem rolniczym zgodnie z odrębnymi przepisami. Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację (K1) odbywa się pod koniec klasy trzeciej. 2
Tabela efektów kształcenia Tabela przyporządkowania poszczególnym przedmiotom efektów kształcenia dla zawodu: rolnik; symbol: 613003 Nazwa zajęć edukacyjnych Język obcy w rolnictwie Efekty kształcenia /umiejętności, wiedza oraz kompetencje personalne i społeczne/ Uczeń: Kształcenie zawodowe teoretyczne (1) posługuje się zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiających realizację zadań zawodowych; (2) interpretuje wypowiedzi dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych artykułowane powoli i wyraźnie, w standardowej odmianie języka; (3) analizuje i interpretuje krótkie teksty pisemne dotyczące wykonywania typowych czynności zawodowych; (4) formułuje krótkie i zrozumiałe wypowiedzi oraz teksty pisemne umożliwiające komunikowanie się w środowisku pracy; Efekty wspólne dla wszystkich zawodów / wspólne dla zawodów w ramach obszaru R / kwalifikacji R.3 JOZ klasa I II III I semestr II semestr I semestr II semestr I semestr II semestr (5) korzysta z obcojęzycznych źródeł informacji. Liczba godzin przeznaczona na realizację efektów kształcenia 64 3
Przepisy ruchu drogowego Podstawy działalności gospodarczej (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; (9) potrafi negocjować warunki porozumień; (10) współpracuje w zespole. Łączna liczba godzin 64 (1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; (2) stosuje przepisy prawa dotyczące ruchu drogowego; (3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym; 30 (4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T. (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; (10) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. (5) potrafi radzić sobie ze stresem; (3) przewiduje skutki podejmowanych działań (1) stosuje pojęcia z obszaru funkcjonowania gospodarki rynkowej; (2) stosuje przepisy prawa pracy, przepisy prawa dotyczące ochrony danych osobowych oraz przepisy prawa podatkowego i prawa autorskiego; (3) stosuje przepisy prawa dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej; PKZ (R.c) BHP PDG Łączna liczba godzin 32 (4) rozróżnia przedsiębiorstwa i instytucje występujące w branży i powiązania między nimi; (5) analizuje działania prowadzone przez firmy funkcjonujące w branży; (6) inicjuje wspólne przedsięwzięcia z różnymi przedsiębiorstwami z branży; (7) przygotowuje dokumentację niezbędną do uruchomienia i prowadzenia działalności gospodarczej; (8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; (9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; 2 64 4
Bezpieczeństwo i higiena pracy w produkcji rolniczej (10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; (11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. 1 (17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; 1 (18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego. 2 (15) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji oraz obrotem zwierzętami gospodarskimi; 2 (18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; 2 (19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego. (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; (4) jest otwarty na zmiany; (1) przestrzega zasad kultury i etyki; (1) rozróżnia pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią (2) rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w Polsce (3) określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka ; (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; (8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; (10)udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia. (3) przewiduje skutki podejmowanych działań; (5) potrafi radzić sobie ze stresem; R.3. BHP 32 Łączna liczba godzin 96 32 Łączna liczba godzin 32 5
Produkcja roślinna (4) rozróżnia czynniki siedliska i zabiegi uprawowe; (5) rozpoznaje gleby i ocenia ich wartość rolniczą; (6) klasyfikuje nawozy i ocenia ich wpływ na glebę i rośliny; (7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt; (8) rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty; (10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 1 (1) określa wpływ czynników klimatyczno-glebowych na wzrost i rozwój oraz plonowanie roślin; 1 (2) dobiera rośliny do warunków klimatyczno-glebowych i ekonomicznych danego rejonu; 1(3) dobiera zmianowanie roślin uprawnych do określonych warunków gospodarstwa rolniczego; 1 (4) wykonuje prace związane z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych; 1 (5) planuje nawożenie organiczne i mineralne; 1 (6) ocenia jakość materiału siewnego; 1 (7) przygotowuje materiał siewny do siewu; 1 (8) planuje zabiegi agrotechniczne odpowiednie do warunków glebowych i wymagań roślin uprawnych; 1 (9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; 1 (10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; 1 (11) dobiera metody i środki ochrony roślin zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin; 1 (12) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji roślinnej; 1 (13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; 1 (14) prowadzi uprawę roślin zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności oraz rachunkiem ekonomicznym; 1 (15) stosuje ekologiczne metody uprawy roślin; 1 (16) przestrzega warunków przechowywania produktów pochodzenia roślinnego. (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka. PKZ (R.d) R.3. BHP 32 112 16 6
Produkcja zwierzęca (1) przestrzega zasad kultury i etyki; (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; (4) jest otwarty na zmiany. (6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe. Łączna liczba godzin 160 (7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt; (9) rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich; 8 (10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 2 (1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich; 2 (2) określa procesy życiowe zachodzące w organizmach zwierząt gospodarskich; 2 (3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich; 2 (4) określa kierunki chowu zwierząt gospodarskich; 2 (5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich; 2 (6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze; 2 (7) analizuje wpływ racjonalnego żywienia zwierząt gospodarskich na wyniki produkcyjne i ekonomiczne; 2 (8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; 2 (9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; 2 (10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; 2 (11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; 2 (12) określa warunki zoohigieniczne w pomieszczeniach dla zwierząt gospodarskich; 2 (13) prowadzi produkcję zwierzęcą zgodnie ze Zwykłą Dobrą Praktyką Rolniczą i z Zasadami Wzajemnej Zgodności; 2 (14) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich 2 (16) stosuje metody ekologiczne w produkcji zwierzęcej; 2 (17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw; PKZ (R.d) R.3. 104 7
Technika w rolnictwie (4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka. (1) przestrzega zasad kultury i etyki; (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; (4) jest otwarty na zmiany. Łączna liczba godzin 128 (1) rozróżnia pojazdy, maszyny, urządzenia i narzędzia stosowane w produkcji rolniczej (2) rozpoznaje części i podzespoły pojazdów, maszyn i urządzeń 16 (3) rozpoznaje rodzaje korozji oraz określa sposoby ochrony metali przed korozją 3 (1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; 3 (2) rozpoznaje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach rolniczych; 3 (3) obsługuje urządzenia i systemy energetyki odnawialnej; 3 (4) obsługuje urządzenia wodociągowe stosowane w budynkach inwentarskich; 3 (5) obsługuje i konserwuje urządzenia wodno-melioracyjne; 3 (6) dobiera pojazdy i środki transportu do rodzaju prac wykonywanych w rolnictwie; 3 (7) przygotowuje do pracy pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia; 3 (8) przeprowadza kalibrację opryskiwaczy stosowanych w ochronie roślin; 3 (9) wykonuje czynności związane z przeglądami technicznymi oraz konserwacją pojazdów maszyn i urządzeń rolniczych; (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; (3) przewiduje skutki podejmowanych działań; (4) jest otwarty na zmiany; PKZ (R.d) R.3. 16 96 8
(4) przewiduje zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zadań zawodowych; BHP (5) określa zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; (6) określa skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm człowieka. Łączna liczba godzin 128 Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe teoretyczne 640 16 Prowadzenie produkcji rolniczej - zajęcia praktyczne Kształcenie zawodowe praktyczne (9) przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosuje przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; BHP (8) stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych; (7) organizuje stanowisko pracy zgodnie z obowiązującymi wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska; (8) prowadzi korespondencję związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej; (9) obsługuje urządzenia biurowe oraz stosuje programy komputerowe wspomagające prowadzenie działalności gospodarczej; PDG (10) planuje i podejmuje działania marketingowe prowadzonej działalności gospodarczej; (11) optymalizuje koszty i przychody prowadzonej działalności gospodarczej. (1) wykonuje czynności kontrolno-obsługowe ciągników rolniczych; (3) przestrzega zasad kierowania ciągnikiem rolniczym; (4) wykonuje czynności związane z prowadzeniem i obsługą ciągnika rolniczego w zakresie niezbędnym do uzyskania prawa jazdy kategorii T. (5) rozpoznaje gleby i ocenia ich wartość rolniczą; (7) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt; (8) rozpoznaje rośliny uprawne i chwasty; (9) rozpoznaje rasy i typy użytkowe zwierząt gospodarskich; PKZ (R.c) PKZ (R.d) 10 40 20 100 9
(10) stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań. 1(4) wykonuje prace związane z konserwacją urządzeń wodno-melioracyjnych; 1(6) ocenia jakość materiału siewnego; 1(7) przygotowuje materiał siewny do siewu; 1(9) wykonuje zabiegi agrotechniczne związane z produkcją roślin uprawnych; 1(10) rozpoznaje choroby, szkodniki i chwasty roślin uprawnych; 1(13) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji roślinnej; 1(17) przechowuje oraz przygotowuje produkty pochodzenia roślinnego do sprzedaży; 1(18) prowadzi sprzedaż bezpośrednią produktów pochodzenia roślinnego; 2(1) określa położenie narządów i układów w organizmach zwierząt gospodarskich; 2(3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i rasy zwierząt gospodarskich; 2(5) rozpoznaje i ocenia jakość pasz stosowanych w żywieniu zwierząt gospodarskich; 2(6) przygotowuje, konserwuje i przechowuje pasze; 2(8) dobiera narzędzia, urządzenia i maszyny do prac w produkcji zwierzęcej; R.3. 800 2(9) obsługuje maszyny i urządzenia stosowane w produkcji zwierzęcej; 2(10) wykonuje prace związane z żywieniem, rozrodem oraz pielęgnacją zwierząt gospodarskich; 2(11) wykonuje prace związane z higieną zwierząt i utrzymaniem pomieszczeń gospodarskich; 2(17) przygotowuje zwierzęta do aukcji, pokazów i wystaw; 2(18) przygotowuje zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego do sprzedaży; 2(19) prowadzi sprzedaż bezpośrednią zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego; 3(1) posługuje się dokumentacją techniczną, instrukcjami obsługi maszyn i urządzeń rolniczych oraz normami i katalogami; 3(2) rozpoznaje materiały konstrukcyjne i eksploatacyjne stosowane w maszynach i urządzeniach rolniczych; 3(4) obsługuje urządzenia wodociągowe stosowane w budynkach inwentarskich; 10
3(7) przygotowuje do pracy pojazdy, maszyny, narzędzia i urządzenia; 3(8) przeprowadza kalibrację opryskiwaczy stosowanych w ochronie roślin; 3(9) wykonuje czynności związane z przeglądami technicznymi oraz konserwacją pojazdów, maszyn i urządzeń rolniczych; (2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań; (3) przewiduje skutki podejmowanych działań; (4) jest otwarty na zmiany; (5) potrafi radzić sobie ze stresem; (7) przestrzega tajemnicy zawodowej; (8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania; (10) współpracuje w zespole. Łączna liczba godzin 970 Łączna liczba godzin przeznaczona na kształcenie zawodowe praktyczne 970 Łączna liczba godzin przeznaczona na efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów 466 Łączna liczba godzin przeznaczona na kwalifikację R.3. 1144 Razem 1610 11
1) 2) Minimalna liczba godzin kształcenia zawodowego Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru rolniczo-leśnego z ochroną środowiska stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów R.3. Prowadzenie produkcji rolniczej 230 godz. 650 godz. Razem 880 godz. 1) W szkole liczbę godzin kształcenia zawodowego należy dostosować do wymiaru godzin określonego w przepisach w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych, przewidzianego dla kształcenia zawodowego, zachowując minimalną liczbę godzin wskazanych w tabeli odpowiednio dla efektów kształcenia: wspólnych dla wszystkich zawodów i wspólnych dla zawodów w ramach obszaru kształcenia stanowiących podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów oraz właściwych dla kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie. 2) Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach 12