Wstęp presje na środowisko stan środowiska oceny i prognozy.

Wstęp Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) został utworzony ustawą z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287 z późn. zm.) w celu zapewnienia wiarygodnych informacji o stanie środowiska. Za opracowanie wieloletnich programów PMŚ obejmujących zadania wynikające z odrębnych ustaw, zobowiązań międzynarodowych oraz innych potrzeb wynikających z polityki ekologicznej państwa, zgodnie z art. 23 ww. ustawy, odpowiedzialny jest Główny Inspektor Ochrony Środowiska. Programy wojewódzkie opracowuje Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska, które podlegają zatwierdzeniu przez GIOŚ. Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą Poś, Państwowy Monitoring Środowiska stanowi systemem pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku. Gromadzone informacje służą wspomaganiu działań na rzecz ochrony środowiska poprzez systematyczne informowanie organów administracji i społeczeństwa o: jakości elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska lub innych poziomów określonych przepisami oraz obszarach występowania przekroczeń tych standardów lub innych wymagań, występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych, przyczynach tych zmian, w tym powiązaniach przyczynowo-skutkowych występujących pomiędzy emisjami i stanem elementów przyrodniczych. Państwowy Monitoring Środowiska realizowany będzie w trzech blokach tematycznych: bloku- presje na środowisko, bloku - stan środowiska oraz bloku-oceny i prognozy. Program Państwowego Monitoringu Środowiska woj. lubelskiego na lata 2013-2015 stanowi kontynuację większości zadań i jednocześnie przewiduje realizację nowych w zakresie wód powierzchniowych zadanie dotyczące obserwacji elementów hydromorfologicznych służące ocenie tych elementów oraz monitorowanie jednolitych części wód na obszarach szczególnie narażonych na azotany pochodzenia rolniczego. Monitoring wód podziemnych realizowany będzie na nowych, zdefiniowanych zgodnie z rozporządzeniem Nr 6/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie (RZGW) z dnia 12 października 2012 r., obszarach szczególnego narażenia. Na lata 2013-2015 planowane są działania mające na celu zapewnienie łatwego dostępu do danych PMŚ z wykorzystaniem systemu informacji przestrzennej (GIS). Istotnym elementem PMŚ są zadania związane z zapewnieniem wysokiej jakości danych i ocen wytwarzanych w ramach systemu. Wiarygodność danych jest warunkiem wypełniania ustawowych celów PMŚ. Informacje pozyskane w ramach PMŚ będą zamieszczane w kolejnych raportach o stanie środowiska w województwie lubelskim. Będą też publikowane w budowanym przez GIOŚ portalu internetowym o jakości powietrza w Polsce. Ponadto dane te podlegają udostępnianiu w myśl przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.), regulujących sprawy swobodnego dostępu do informacji o środowisku. 5

Podstawę prawną sporządzenia niniejszego programu stanowi art. 23 ust. 3 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska. Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa lubelskiego na lata 2013-2015 został opracowany w oparciu o Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2013-2015 opracowany przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i zatwierdzony przez Ministra Środowiska. 1. Blok presje Kompleksowa informacja o presjach na poszczególne elementy środowiska jest podstawą do efektywnej realizacji zadań Państwowego Monitoringu Środowiska, w szczególności do konstruowania i weryfikacji sieci i programów pomiarowych, matematycznego modelowania rozprzestrzeniania zanieczyszczeń, oraz prawidłowego wykonania ocen jakości poszczególnych elementów środowiska. Mając na uwadze konieczność zasilania systemu PMŚ informacjami o presjach art. 26 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska włącza do zasobów informacyjnych PMŚ dane o rodzajach i ilości substancji i energii wprowadzanych do powietrza, wód, gleby i ziemi oraz informacje dotyczące wytwarzania i gospodarowania odpadami. Blok - presje będzie zasilany głównie danymi wytwarzanymi w ramach innych systemów lub obowiązków wykonywanych z mocy prawa przez inne organy administracji a także przez system statystyki publicznej. Ponadto w bloku - presje znajdą się dane o emisjach pochodzące od podmiotów gospodarczych, które zgodnie z art. 149 ust. 1 oraz art. 286 ust. 6 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) są zobligowane do przekazywania informacji o emisjach Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska. Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do powietrza dla potrzeb rocznej i wstępnej oceny jakości powietrza oraz prognoz krótkoterminowych W ramach realizacji zadania WIOŚ będzie pozyskiwał dane o źródłach i wielkościach zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza na potrzeby rocznych ocen jakości powietrza i w 2014 r. do sporządzenia oceny pięcioletniej mającej na celu ustalenie odpowiedniego sposobu oceny jakości powietrza. Dane o źródłach i wielkościach emisji zostaną wykorzystane także do wspomagania ocen wojewódzkich metodami modelowania matematycznego wykonywanymi na szczeblu krajowym. Inwentaryzacją zostaną objęte dane dotyczące wielkości emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu, tlenku węgla, benzenu, lotnych związków organicznych, pyłu oraz metali ciężkich (ołowiu, arsenu, kadmu, niklu) i benzo/a/pirenu. WIOŚ w Lublinie będzie pozyskiwał dane emisyjne na podstawie informacji uzyskiwanych w ramach działalności kontrolnej, pochodzących od prowadzących instalacje zobowiązanych do prowadzenia pomiarów wielkości emisji i przekazywania ich wyników do WIOŚ, informacji o korzystaniu ze środowiska tworzonych na podstawie ewidencji prowadzonej przez podmioty korzystające ze środowiska, a także na podstawie informacji dotyczących wielkości emisji ze źródeł liniowych i powierzchniowych szacowanych na podstawie danych o natężeniu i strukturze ruchu drogowego oraz aktywności sektora komunalno-mieszkaniowego. W razie potrzeby, inwentaryzacje te będą uzupełniane przez inwentaryzację źródeł emisji na poziomie krajowym wykonywane przez GIOŚ. W miarę potrzeb i możliwości WIOŚ będzie pozyskiwał dane z zasobów bazy danych o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji z Krajowego Ośrodka Bilansowania i Zarządzania Emisjami. 6

Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do wód lub do ziemi oraz o poborach wód Podsystem emisji zanieczyszczeń do wód będzie zasilany danymi gromadzonymi przez WIOŚ, między innymi w ramach prowadzonej działalności kontrolnej. Do gromadzenia danych wykorzystywane będą także informacje od prowadzących instalacje, którzy zobowiązani są do prowadzenia pomiarów wielkości emisji i przekazywania wyników do WIOŚ oraz wojewódzkie bazy informacji o korzystaniu ze środowiska, tworzone na podstawie ewidencji, prowadzonej przez podmioty korzystające ze środowiska, w zakresie: ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej, oraz ilości, stanu i składu ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi, występowania w zlewni składowisk odpadów, obecności w zlewni źródeł zanieczyszczeń wykazanych w Krajowym Rejestrze Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (E-PRTR), Ponadto, w zakresie presji obszarowych związanych z rolnictwem wykorzystywane będą zarówno informacje z działalności kontrolnej, obserwacji własnych jak również mapy obrazujące pokrycie terenu (CORINE LAND COVER 2006). Wykorzystane zostaną też dane Polskiego Związku Wędkarstwa w odniesieniu do presji wędkarskiej. Do celów związanych z ogólną analizą trendów, w dalszym ciągu będą wykorzystane zagregowane dane o emisjach do wód pochodzące z systemu statystyki publicznej. Ponadto dla potrzeb planowania lokalizacji punktów pomiarowo-kontrolnych i zakresu prowadzonych pomiarów wykorzystywane będą wyniki prac, realizowanych w ramach implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. WE L 327 z 22.12.2000 r., str. 1), w tym charakterystyki obszarów dorzeczy i analizy presji. Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach hałasu i pól elektromagnetycznych wprowadzanych do środowiska W ramach monitoringu hałasu oraz monitoringu pól elektromagnetycznych WIOŚ w Lublinie będzie czynił starania w kierunku zwiększania informacji dotyczących źródeł hałasu oraz sztucznie wytwarzanego promieniowania elektromagnetycznego. Pozyskane informacje będą gromadzone w wojewódzkich bazach danych, po czym, corocznie zostaną przekazane do GIOŚ. Źródłem danych emisji hałasu do środowiska jest m.in. działalność monitoringowa i kontrolna WIOŚ Lublin oraz mapy akustyczne dla aglomeracji i głównych źródeł komunikacyjnych, o których mowa w art. 118 ustawy Poś. W ramach działalności kontrolnej i działalności monitoringowej, będą sukcesywnie pozyskiwane informacje dotyczące instalacji i urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne, mogących znacząco oddziaływać na środowisko, do których zalicza się: - stacje elektroenergetyczne lub napowietrzne linie elektroenergetyczne, o napięciu znamionowym wynoszącym nie mniej niż 110 kv, o długości nie mniejszej niż 15 km; - instalacje radiokomunikacyjne, radionawigacyjne i radiolokacyjne, emitujące pola elektromagnetyczne, których równoważna moc promieniowana izotropowo wynosi nie mniej niż 15 W, emitujące pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 30 khz do 300 GHz. 7

Dodatkowym źródłem informacji będzie: - baza danych o pozwoleniach radiowych wydanych przez Urząd Komunikacji Elektronicznej, - informacja od Polskich Sieci Elektroenergetycznych Operator S.A. 2. Blok - stan Blok - stan obejmuje działanie związane z pozyskiwaniem, gromadzeniem, analizowaniem i upowszechnianiem informacji o poziomach substancji i innych wskaźników charakteryzujących stan poszczególnych elementów przyrodniczych. W ramach bloku stan wykonywane są również oceny stanu poszczególnych komponentów środowiska, uwzględniające w coraz szerszym zakresie wpływ elementów presji. Celem działań prowadzonych w bloku-stan jest zapewnienie odpowiednim organom informacji niezbędnych do zarządzania środowiskiem, zgodnie z ich kompetencjami, oraz wywiązywania się z obowiązków sprawozdawczych, zarówno krajowych jak i międzynarodowych. Bardzo ważnym celem tych działań jest również zapewnienie społeczeństwu możliwości dostępu do pełnej, a zarazem zrozumiałej informacji o stanie środowiska. W latach 2013-2015 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie będzie uczestniczył w realizacji następujących podsystemów określonych art. 26 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska: monitoring jakości powietrza, monitoring jakości wód powierzchniowych, monitoring jakości wód podziemnych, monitoring jakości gleby i ziemi, monitoring hałasu, monitoring pól elektromagnetycznych. W celu prawidłowej realizacji zadań w zakresie monitorowania stanu poszczególnych elementów środowiska, blok stan zasilany będzie informacjami o presjach oraz innych czynnikach mających wpływ na jakość środowiska. 8

2.1. Podsystem monitoringu jakości powietrza W ramach podsystemu monitoringu jakości powietrza w województwie lubelskim w latach 2013-2015 będą wykonywane następujące zadania: badanie i ocena jakości powietrza w strefach, wstępna ocena jakości powietrza na potrzeby ustalenia odpowiedniego sposobu wykonywania rocznych ocen jakości powietrza, opracowanie systemu wspomagania ocen jakości powietrza metodami modelowania matematycznego, monitoring tła miejskiego pod kątem WWA; pomiary stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 dla potrzeb monitorowania procesu osiągania krajowego celu redukcji narażenia; monitoring chemizmu opadów atmosferycznych i ocena depozycji zanieczyszczeń do podłoża. Pomiary jakości powietrza na stacji Biały Słup będą również wykorzystywane na poziomie krajowym na potrzeby realizacji zadania: Zintegrowany monitoring środowiska przyrodniczego. Zadanie: Badanie i ocena jakości powietrza w strefach Podstawa prawna realizacji zadania: - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26 oraz art. 85-95, - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 września 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1032), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012 r., poz. 1031), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 września 2012 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. z 2012 r., poz. 1034), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2012r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. z 2012 r., poz. 914), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie sposobu i częstotliwości aktualizacji informacji o środowisku (Dz.U. z 2010 r. Nr 227, poz.1485). Celem realizacji zadania jest uzyskanie dla wszystkich stref w województwie informacji i danych o poziomach substancji zanieczyszczających powietrze w odniesieniu do standardów jakości powietrza i innych kryteriów oceny jakości powietrza, identyfikacja obszarów wymagających poprawy jakości powietrza, a po opracowaniu wymaganych programów ochrony powietrza, także monitorowanie efektywności ich wdrażania. Niniejszy program przygotowano w oparciu o obowiązujący podział województwa na strefy, tj. dla aglomeracji lubelskiej i strefy lubelskiej z uwzględnieniem wyników Pięcioletniej oceny jakości powietrza pod kątem jego zanieczyszczenia SO 2, NO 2, NO x, CO, C 6 H 6, O 3, pyłem PM10 oraz Pb, As, Cd, Ni i B/a/p w województwie lubelskim oraz Wstępnej oceny zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 w województwie lubelskim. Systemem monitoringu objęte zostaną następujące zanieczyszczenia: pył PM10 i PM2,5, SO 2, NO 2, NO x, NO, CO, C 6 H 6, O 3, oraz Pb, As, Cd, Ni i benzo/a/piren w pyle PM10. Prowadzone będą także pomiary toluenu, o-ksylenu, m,p-ksylenu i etylobenzenu jako wspomagające ocenę jakości powietrza. 9

W latach 2013-2015 na wszystkich stacjach planowana jest kontynuacja pomiarów stężeń zanieczyszczeń w powietrzu. Celem skontrolowania poziomu zanieczyszczenia powietrza metalami w strefie lubelskiej jak również pozyskania danych pomiarowych do oceny na stacji w Zamościu przy ul. Hrubieszowskiej przewiduje się wznowienie, po 3-letniej przerwie, pomiarów Pb, As, Cd i Ni. Ponadto od 2014 r., na dwu stacjach gdzie prowadzone są manualne pomiary benzenu w trybie okresowym, planujemy uruchomienie pomiarów automatycznych benzenu, tj. Biała Podlaska ul. Orzechowa i Zamość ul. Hrubieszowska. Zautomatyzowanie tych dwu stanowisk uzależniamy od pozyskania aparatury pomiarowej. Łącznie na obszarze województwa lubelskiego zaplanowano 12 stacji pomiarowych obejmujących 67 stanowisk (w tym 2013 r.: 28 stanowisk automatycznych i 39 ch, z czego 7 z pomiarami okresowymi, 2014 i 2015 r.: 30 stanowisk automatycznych i 37 ch, z czego 5 z pomiarami okresowymi wykonywanymi przez osiem tygodni równomiernie w ciągu roku. Zadanie realizowane będzie z udziałem stacji obsługiwanych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej oraz Roztoczański Park Narodowy. Zgodnie z wykazem stanowisk działających w lubelskim wojewódzkim systemie oceny jakości powietrza i stanowisk uzupełniających (tabela 2.1.1.) w poszczególnych strefach będą prowadzone pomiary automatyczne lub manualne następujących substancji w istniejących oraz nowo utworzonych stanowiskach: Aglomeracja Lubelska 1./ ul. Obywatelska: SO 2, NO 2, NO x, NO, CO, benzen, toluen, o-ksylen, m,p-ksylen, etylobenzen, O 3, pył PM10, pył PM2,5, 2./ ul. Śliwińskiego: Pył PM10 i pył PM2,5, Pb, As, Cd, Ni, B/a/p i inne WWA w pyle PM10 określone w zadaniu: Pomiary składu pyłu pod kątem zawartości WWA Strefa lubelska 3./ Wilczopole: O 3 4./ Biała Podlaska ul. Orzechowa: SO 2, NO 2, benzen, O 3, pył PM10, pył PM2,5, B/a/p 5./ Chełm ul. Jagiellońska: SO 2, NO 2, pył PM10, pył PM2,5, B/a/p 6./ Zamość ul. Hrubieszowska: SO 2, NO 2, NO x, NO, benzen, pył PM10, pył PM2,5, B/a/p, Pb, As, Cd, Ni 7./ Jarczew: SO 2, NO 2, O 3 8./ Radzyń Podlaski ul. Sitkowskiego: pył PM10 9./ Biały Słup: SO 2, NO 2, NO x, NO, O 3 10./ Puławy ul. Lubelska: NO 2, NO x, NO 11./ Puławy ul. Skowieszyńska: pył PM10 12./ Kraśnik ul. Koszarowa: pył PM10, benzen, B/a/p. Badania jakości powietrza na 10 stacjach WIOŚ wykonywane będą przez Laboratorium Wojewódzkiego Inspektoratu na stanowiskach automatycznych w sposób ciągły, z 1-godzinnym i 24-godzinnym czasem uśrednienia wyników; na stacjach ch z 24-godzinnym czasem uśrednienia. Instytucje współpracujące będą prowadzić badania we własnym zakresie, przekazując wyniki do WIOŚ. Szczegółowe informacje o stanowiskach pomiarowych przedstawia tabela 2.1.1 Sumaryczne zestawienie liczby stanowisk według właściciela działających w 2013 r. przedstawia tabela 2.1.2, zaś w latach 2014-2015 tabela 2.1.3. Tabele te różnią się liczbą stanowisk automatycznych i ch, zaś suma końcowa jest taka sama. Lokalizację stacji monitoringu jakości powietrza działających w ramach WPMŚ przedstawiono na mapie 1. 10

Wyniki badań uzyskane w ramach monitoringu jakości powietrza gromadzone są i archiwizowane w wojewódzkiej bazie danych JPOAT, zlokalizowanej w WIOŚ w Lublinie działającej w ramach systemu EKOINFONET i w obowiązujących terminach systematycznie przekazywane do bazy krajowej administrowanej przez GIOŚ. Równolegle z elektroniczną bazą danych, prowadzona jest dokumentacja papierowa w postaci sprawozdań zawierających wyniki badań i podstawowe dane dotyczące pomiaru. W przypadku stwierdzenia przekroczeń poziomów informowania i alarmowych Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska przekaże w trybie dobowym niezbędne informacje w tym zakresie do GIOŚ, Zarządu Województwa i Wojewódzkiego Zespołu Zarządzania Kryzysowego. Dane o ryzyku przekroczenia poziomu dopuszczalnego lub docelowego zostaną przekazane niezwłocznie do GIOŚ i do Zarządu Województwa. Na podstawie danych uzyskanych w ramach podsystemu monitoringu jakości powietrza (pomiary i metody inne niż pomiarowe) WIOŚ będzie wykonywał roczne oceny jakości powietrza i klasyfikację stref w województwie wynikające z obowiązku nałożonego art. 89 ustawy Poś; tj. za 2012 r., za 2013 r. i za 2014 r. Roczne oceny zostaną wykonane w następującym zakresie: dla kryterium ochrony zdrowia: SO 2, NO 2, CO, C 6 H 6, O 3, PM10 i PM2,5, oraz zawartość Pb, As, Cd, Ni i benzo/a/pirenu w pyle PM10, dla kryterium ochrony roślin: SO 2, NO x, O 3. Gromadzone będą w postaci wydruku oraz w wersji elektronicznej, a następnie przekazywane w obu formach do Wojewody Lubelskiego, Zarządu Województwa Lubelskiego oraz do GIOŚ. Wyniki badań oraz rocznych ocen będą wykorzystane na szczeblu wojewódzkim do opracowania programów ochrony powietrza w strefach, w których wystąpią ku temu wskazania, a także do monitorowania efektów wcześniej opracowanych programów naprawczych. Na bieżąco wyniki badań posłużą do sporządzania informacji o jakości powietrza na obszarze całego bądź części województwa, a także do określania aktualnego stanu zanieczyszczenia powietrza. Informacje o jakości powietrza będące w posiadaniu Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska będą udostępniane wszystkim zainteresowanym osobom i instytucjom. W cyklach rocznych przekazywane będą do samorządów szczebla powiatowego. Dane o jakości powietrza będą dostępne także na stronie internetowej WIOŚ www.wios.lublin.pl, oraz publikowane w opracowywanych co roku raportach. Wyniki pomiarów automatycznych będą prezentowane w trybie ciągłym na tablicy świetlnej zainstalowanej w siedzibie WIOŚ. Za pośrednictwem GIOŚ wyniki pomiarów będą przekazywane do europejskiej bazy danych (AIRBASE). Zadanie: Wstępna ocena jakości powietrza na potrzeby ustalenia odpowiedniego sposobu wykonywania rocznych ocen jakości powietrza W 2014 r., zgodnie z art. 88 ustawy Poś, WIOŚ sporządzi ocenę pięcioletnią za lata 2009-2013 na potrzeby ustalenia odpowiedniego sposobu wykonywania ocen rocznych. Uwzględniając wyniki tej oceny WIOŚ dokona modyfikacji wojewódzkiego systemu pomiarów i ocen jakości powietrza. Wyniki oceny pięcioletniej będą gromadzone w formie wydruku i w wersji elektronicznej a następnie zostaną przekazane w obu formach do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. 11

Mapa 1. Lokalizacja stacji pomiarowych monitoringu powietrza w województwie lubelskim na lata 2013-2015 Lp. Adres stacji SO 2 NO 2 C 6 H 6 Pb, As, CO PM10 Cd, Ni B/a/p PM2,5 Ozon Inne 1. Biała Podlaska ul. Orzechowa o o o c m c 2. Jarczew c c 3. Radzyń ul. Sitkowskiego 1 B c 4. Puławy ul. Lubelska 5 (1) 5. Puławy ul. Skowieszyńska 51 c 6. Lublin ul. Śliwińskiego 5 c m m c (3) 7. Lublin ul. Obywatelska (2) 8. Wilczopole 9. Chełm ul. Jagiellońska 64 o o c m c 10. Kraśnik ul. Koszarowa 10 A o c m 11. Zamość ul. Hrubieszowska 69A o c m c (1) 12 Biały Słup (RPN) (1) Oznaczenia: (1) - NOx, NO, (2) - NOx, NO, Toluen, m,p-ksylen, o-ksylen, etylobenzen, (3) - benzo(a)antracen, benzo(b)fluoronten, benzo(j)fluoranten, benzo(k)fluoranten, indeno(1,2,3-cd)piren, dibenzo(a,h)antracen w pyle PM10, c - pomiary 24h codzienne, o - pomiary 24h okresowe (zgodnie z rozporządzeniem MŚ w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu), m - oznaczenia w próbie uśrednionej z jednego miesiąca, - stanowisko planowane do uruchomienia - stanowisko prowadzące pomiary automatyczne - stanowisko prowadzące pomiary manualne. 12

Zadanie: Opracowanie systemu wspomagania ocen jakości powietrza metodami modelowania matematycznego Rozporządzenie w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu jako jedną z metod oceny określa modelowanie matematyczne. Techniki modelowania umożliwiające analizy przestrzenne mogą stanowić element wzmocnienia systemu ocen, w szczególności przy wyodrębnianiu obszarów przekroczeń. Celem zadania jest więc pozyskanie danych do systemu ocen jakości powietrza metodami obliczeń teoretycznych. W ramach zadania WIOŚ będzie uczestniczył w pracach koordynowanych przez GIOŚ, dostarczając niezbędnych danych, wdrażając opracowane programy a także korzystając z wykonanych na szczeblu krajowym opracowań w tym zakresie. WIOŚ w Lublinie w ramach współpracy z GIOŚ będzie uczestniczył w pracach nad stworzeniem systemu modelowania jakości powietrza dla potrzeb ocen rocznych. Prace te będą prowadzone w ramach projektu Wzmocnienie systemu oceny jakości powietrza w Polsce w oparciu o doświadczenia norweskie, finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014 (MF EOG). Zadanie: Monitoring tła miejskiego pod kątem WWA Obowiązek pomiarów składu pyłu pod kątem zawartości WWA wynika z 9 rozporządzenia MŚ z dnia 13 września 2012 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu. Celem niniejszego zadania jest określenie udziału benzo/a/pirenu w WWA zawartych w pyle PM10 dla którego, jako reprezentanta WWA, został określony poziom docelowy. W latach 2013-2015 na jednej stacji w województwie, zlokalizowanej w Aglomeracji Lubelskiej przy ul. Śliwińskiego, gdzie oznaczany będzie benzo/a/piren, kontynuowane będą również pomiary: benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorantenu, benzo(j)fluorantenu, benzo(k)fluorantenu, indeno(1,2,3-cd)pirenu i dibenzo(a,h)antracenu w pyle PM10. Szczegóły dotyczące stanowiska pomiarowego zawarte są w tabeli 2.1.1. Uzyskane wyniki badań będą gromadzone w wojewódzkiej bazie monitoringu jakości powietrza JPOAT, skąd w obowiązujących terminach będą przekazywane na poziom krajowy. Będą ponadto dostarczać danych do systemu ocen jakości powietrza, a za pośrednictwem GIOŚ będą raportowane do europejskiej bazy danych (AIRBASE). Zadanie: Pomiary stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 dla potrzeb monitorowania procesu osiągania krajowego celu redukcji narażenia Obowiązek prowadzenia pomiarów pyłu PM2,5 dla potrzeb wyznaczenia wskaźnika średniego narażenia wynika z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.). Celem zadania jest monitorowanie narażenia ludzi na pył drobny poprzez monitorowanie procesu osiągania krajowego celu redukcji narażenia i pułapu stężenia ekspozycji na pył PM2,5. W województwie lubelskim dla potrzeb wyznaczenia wskaźnika średniego narażenia AEI kontynuowane będą pomiary pyłu PM2,5 na jednej stacji tła miejskiego zlokalizowanej w Aglomeracji Lubelskiej przy ul. Śliwińskiego 5. Lokalizacja tego stanowiska została zatwierdzona przez GIOŚ. Wizytacja przeprowadzona w bieżącym roku nie wykazała istotnych zmian w otoczeniu stacji. Szczegóły dotyczące stanowiska pomiarowego zawarte są w tabeli 2.1.1. 13

Wyniki pomiarów będą gromadzone w wojewódzkiej bazie danych JPOAT, skąd zostaną przekazane do bazy krajowej. Będą ponadto dostarczać danych do systemu oceny jakości powietrza, a za pośrednictwem GIOŚ będą raportowane do europejskiej bazy danych (AIRBASE). W oparciu o przekazane przez WIOŚ wyniki pomiarów GIOŚ będzie obliczał wskaźnik średniego narażenia na pył PM2,5 dla aglomeracji oraz dla kraju. Zadanie: Monitoring chemizmu opadów atmosferycznych i ocena depozycji zanieczyszczeń do podłoża Celem realizacji zadania jest pozyskanie danych o ładunkach substancji zakwaszających, biogenów jak również metali ciężkich deponowanych wraz z opadem do podłoża. Uzyskane wyniki badań umożliwiają obserwację tendencji zmian i ocenę skuteczności programów redukcji emisji zanieczyszczeń do powietrza. Ponadto mogą być wykorzystywane do bilansowania związków eutrofizujących w ramach ochrony wód przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego. Realizacja tego zadania będzie opierała się na sieci krajowej organizowanej przez GIOŚ. Zadanie jest kontynuacją dotychczasowych badań prowadzonych na terenie województwa lubelskiego. W latach 2013-2015 przewiduje się realizację zadania w jednym punkcie pomiarowym tj. na stacji synoptycznej IMGW we Włodawie, funkcjonującej w sieci stacji pomiarowo-kontrolnych Ogólnopolskiego Monitoringu Chemizmu Opadów Atmosferycznych i Oceny Depozycji Zanieczyszczeń do Podłoża. Próby opadu mokrego pobierane będą za pomocą automatycznego kolektora opadu na stacji IMGW, zaś analizy w cyklu miesięcznym będą wykonywane przez WIOŚ w Lublinie. W miesięcznych próbkach opadów prowadzone będą badania stężeń anionów: SO 4 2-, NO x -, Cl -, kationów: NH 4 +, Na +, Ca 2+, Mg 2+, K + oraz metali ciężkich (Zn, Cu, Pb, Ni, Cd, Cr), azotu ogólnego, fosforu ogólnego, ph i przewodności elektrolitycznej. Wyniki analiz opadów atmosferycznych gromadzone będą w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Lublinie w wersji papierowej w formie miesięcznych sprawozdań z badań oraz w postaci plików elektronicznych programu Excel. Miesięczne sprawozdania z badań raz w miesiącu przekazywane będą do IMGW-PIB we Wrocławiu. Upowszechniane będą w raportach o stanie środowiska województwa lubelskiego, dostępnych w formie publikacji książkowych bądź w wersji elektronicznej na stronie internetowej. Udostępniane będą również na wniosek zainteresowanym osobom i instytucjom. Raporty wojewódzkie jak również roczne opracowania wyników analiz chemizmu wód opadowych sporządzane przez IMGW we Wrocławiu dostępne będą w bibliotekach WIOŚ. Ponadto wyniki analiz opracowane w skali całego kraju dostępne są na stronie internetowej GIOŚ. Odbiorcami informacji są: administracja, uczelnie, szkoły, biblioteki, zainteresowane osoby. Program pomiarów jakości powietrza planowany przez WIOŚ na lata 2013-2015 będzie zgodny z przepisami polskiego prawa po uruchomieniu w strefie lubelskiej dwu stałych stanowisk pomiarowych benzenu, co uzależnione jest od doposażenia w niezbędną w tym zakresie aparaturę. Analogicznie ma się zgodność programu na lata 2013-2014 z wynikami oceny pięcioletniej w odniesieniu do wymaganej liczby stałych stanowisk pomiarowych. 14

Tabela 2.1.1. Wykaz stanowisk działających w lubelskim wojewódzkim systemie oceny jakości powietrza w latach 2013-2015 i stanowisk uzupełniających. Lp Kod krajowy stanowiska Wskaźnik Czas uśredn. Nazwa strefy Kod strefy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1. LbLublinWIOS SO 2 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 2. LbLublinWIOS NO 2 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 3. LbLublinWIOS NO x 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 4. LbLublinWIOS NO 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 5. LbLublinWIOS O 3 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 6. LbLublinWIOS CO 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 7. LbLublinWIOS benzen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 8. LbLublinWIOS toluen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 9. LbLublinWIOS o-ksylen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 10. LbLublinWIOS m,p-ksylen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 11. LbLublinWIOS etylobenzen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 12. LbLublinWIOS PM10 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 13. LbLublinWIOS PM2,5 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Obywatelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 22 o 34' 08,88 51 o 15' 33,95" tak tak tak nie 14. LbLublin_Sliwins_5 PM10 24-godzinny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak nie 15. LbLublin_Sliwins_5 Pb miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 16. LbLublin_Sliwins_5 As miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 17. LbLublin_Sliwins_5 Cd miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 18. LbLublin_Sliwins_5 Ni miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 19. LbLublin_Sliwins_5 bap miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 20. LbLublin_Sliwins_5 BaA miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 21. LbLublin_Sliwins_5 BbF miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 22. LbLublin_Sliwins_5 BjF miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 23. LbLublin_Sliwins_5 BkF miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 24. LbLublin_Sliwins_5 IP miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 25. LbLublin_Sliwins_5 DBahA miesięczny Aglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak tak 26. LbLublin_Sliwins_5 PM2,5 24-godzinnyAglomeracja Lubelska PL0601 Lublin ul. Śliwińskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 33' 06,03 51 o 16' 23,08" tak tak tak nie 27. LbWilczopole O 3 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Lublin-Podmiejska tło podmiejskie automatyczny WIOŚ 22 o 35 55,00 51 o 09 48,00" tak tak tak nie 28. LbBialaPOrzechowa SO 2 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa tło miejskie WIOŚ 23 o 08' 58,31 52 o 01' 44,93" tak tak tak nie 1/ 29. LbBialaPOrzechowa NO 2 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa tło miejskie WIOŚ 23 o 08' 58,31 52 o 01' 44,93" tak tak tak nie 1/ 30. LbBialaPOrzechowa benzen 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa tło miejskie WIOŚ 23 o 08' 58,31 52 o 01' 44,93" tak tak 2/ tak 2/ nie 1/ 31. LbBialaPOrzechowa PM10 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa tło miejskie WIOŚ 23 o 08' 58,31 52 o 01' 44,93" tak tak tak nie 32. LbBialaPOrzechowa PM2,5 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa tło miejskie WIOŚ 23 o 08' 58,31 52 o 01' 44,93" tak tak tak nie 33. LbBialaPOrzechowa bap miesięczny strefa lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa tło miejskie WIOŚ 23 o 08' 58,31 52 o 01' 44,93" tak tak tak nie 34. LbBialaPOrzechowa O 3 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa tło miejskie automatyczny WIOŚ 23 o 08' 58,31 52 o 01' 44,93" tak tak tak nie 35. LbChelmJagWIOS SO 2 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Chełm ul. Jagiellońska tło miejskie WIOŚ 23 o 30' 52,81 51 o 07' 50,26" tak tak tak nie 1/ 36. LbChelmJagWIOS NO 2 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Chełm ul. Jagiellońska tło miejskie WIOŚ 23 o 30' 52,81 51 o 07' 50,26" tak tak tak nie 1/ 37. LbChelmJagWIOS PM10 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Chełm ul. Jagiellońska tło miejskie WIOŚ 23 o 30' 52,81 51 o 07' 50,26" tak tak tak nie 38. LbChelmJagWIOS PM2,5 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Chełm ul. Jagiellońska tło miejskie WIOŚ 23 o 30' 52,81 51 o 07' 50,26" tak tak tak nie 39. LbChelmJagWIOS bap miesięczny strefa lubelska PL0602 Chełm ul. Jagiellońska tło miejskie WIOŚ 23 o 30' 52,81 51 o 07' 50,26" tak tak tak nie 40. LbzamoscHrubieszowsk benzen 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak 2/ tak 2/ nie 1/ 41. LbzamoscHrubieszowsk PM10 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak nie 42. LbzamoscHrubieszowsk PM2,5 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak nie 43. LbzamoscHrubieszowsk bap miesięczny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak nie 44. LbzamoscHrubieszowsk SO 2 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie automatyczny WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak nie 45. LbzamoscHrubieszowsk NO 2 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie automatyczny WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak nie 46. LbzamoscHrubieszowsk NO 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie automatyczny WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak nie 47. LbzamoscHrubieszowsk NOx 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie automatyczny WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak nie 48. LbzamoscHrubieszowsk Pb miesięczny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak tak 49. LbzamoscHrubieszowsk As miesięczny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak tak 50. LbzamoscHrubieszowsk Cd miesięczny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak tak 51. LbzamoscHrubieszowsk Ni miesięczny strefa lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A tło miejskie WIOŚ 23 o 17' 24,89 50 o 42' 59,86" tak tak tak tak 52. LbJarczew SO 2 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Jarczew tło regionalne IMGW 21 o 58' 17,18 51 o 48 52,01" tak tak tak nie 53. LbJarczew NO 2 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Jarczew tło regionalne IMGW 21 o 58' 17,18 51 o 48 52,01" tak tak tak nie 54. LbJarczew O 3 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Jarczew tło regionalne automatyczny IMGW 21 o 58' 17,18 51 o 48 52,01" tak tak tak nie 55. LbRadzyPSitkowskiego PM10 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Radzyń Podl. ul. Sitkowskiego tło miejskie WIOŚ 22 o 37' 31,72 51 o 46' 45,92" tak tak tak nie 56. LbBialySlupRPN_Auto SO 2 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zwierzyniec Biały Słup tło regionalne automatyczny Inny 22 o 59' 47,98 50 o 35' 28,97" tak tak tak nie 57. LbBialySlupRPN_Auto O 3 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zwierzyniec Biały Słup tło regionalne automatyczny Inny 22 o 59' 47,98 50 o 35' 28,97" tak tak tak nie 58. LbBialySlupRPN_Auto NO 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zwierzyniec Biały Słup tło regionalne automatyczny Inny 22 o 59' 47,98 50 o 35' 28,97" tak tak tak nie 59. LbBialySlupRPN_Auto NO 2 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zwierzyniec Biały Słup tło regionalne automatyczny Inny 22 o 59' 47,98 50 o 35' 28,97" tak tak tak nie 60. LbBialySlupRPN_Auto NO x 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Zwierzyniec Biały Słup tło regionalne automatyczny Inny 22 o 59' 47,98 50 o 35' 28,97" tak tak tak nie 61. LbPulawyLubelska NO 2 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Puławy ul. Lubelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 21 o 58' 21,98" 51 o 25 02,62" tak tak tak nie 62. LbPulawyLubelska NO x 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Puławy ul. Lubelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 21 o 58' 21,98" 51 o 25 02,62" tak tak tak nie 63. LbPulawyLubelska NO 1-godzinny strefa lubelska PL0602 Puławy ul. Lubelska tło miejskie automatyczny WIOŚ 21 o 58' 21,98" 51 o 25 02,62" tak tak tak nie 64. LbPulawySkowieszynska PM10 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Puławy ul. Skowieszyńska tło miejskie WIOŚ 21 o 58' 35,03 51 o 24' 38,00" tak tak tak nie 65. LbKrasnikKoszarowa PM10 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Kraśnik ul. Koszarowa tło miejskie WIOŚ 22 o 13' 41,91 50 o 55' 41,66" tak tak tak nie 66. LbKrasnikKoszarowa bap miesięczny strefa lubelska PL0602 Kraśnik ul. Koszarowa tło miejskie WIOŚ 22 o 13' 41,91 50 o 55' 41,66" tak tak tak nie 67. LbKrasnikKoszarowa benzen 24-godzinny strefa lubelska PL0602 Kraśnik ul. Koszarowa tło miejskie WIOŚ 22 o 13' 41,91 50 o 55' 41,66" tak tak tak nie 1/ 1/ - WIOŚ będzie wykonywał pomiary jako okresowe 2/ - WIOŚ przewiduje uruchomienie w 2014 r. stanowiska z pomiarem automatycznym, pomiary manualne okresowe zostałyby wówczas zamknięte. Uruchomienie pomiarów automatycznych uzależniamy od pozyskania aparatury. Potrzebę w tym zakresie zgłaszaliśmy przy sporządzaniu listy zakupów z programu norweskiego. zielona czcionka - stanowisko pomiarowe, z którego wyniki zostaną wykorzystane do obliczenia wskaźnika średniego narażenia, niebieska czcionka - nowe stanowiska pomiarowe. strefy Nazwa stacji Typ stacji Typ pomiaru Właściciel stanowisk a Współrzędne geograficzne długość szerokość Stanowisko w WPMŚ [tak/nie] 2013 2014 2015 Stanowi sko WPMŚ, które zostanie uruchom ione w roku 2013 [tak/nie]

Tabela 2.1.2. Liczba stanowisk działających w 2013 r. w ramach lubelskiego wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza i stanowisk uzupełniających. Parametr WIOŚ Inst. naukbad. Zakł. przemysł. Samorząd teryt. Fundacja Inny Razem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Zanieczyszczenia gazowe automatyczny 2 1 3 SO 2 2 1 3 pasywny automatyczny 3 1 4 NO 2 2 1 3 pasywny NO automatyczny 3 1 4 NO x automatyczny 3 1 4 NH 3 automatyczny O 3 automatyczny 3 1 1 5 CO automatyczny 1 1 automatyczny 1 1 benzen 3 3 pasywny etylobenzen formaldehyd ksylen pasywny automatyczny automatyczny 1 1 m,p-ksylen automatyczny 1 1 o-ksylen automatyczny 1 1 toluen prekursory ozonu- lotne związki organiczne Hg H 2 S Pył PM10 i zanieczyszczenia oznaczane w pyle PM10 Typ pomiaru Liczba stanowisk według właściciela automatyczny 1 1 automatyczny automatyczny automatyczny PM10 automatyczny 1 1 7 7 As 2 2 Cd 2 2 Ni 2 2 Pb 2 2 benzo(a)piren 5 5 benzo(a)antracen 1 1 benzo(b)fluoranten 1 1 benzo(j)fluoranten 1 1 benzo(k)fluoranten 1 1 dibenzo(a,h)antracen 1 1 indeno(1,2,3-cd)piren 1 1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 Pył PM2,5 i składniki oznaczane w pyle PM2,5 PM2.5 automatyczny 1 1 4 4 2- SO 4 - NO 3 Cl - + NH 4 K + Na + Mg 2+ Ca 2+ węgiel organiczny węgiel elementarny Suma końcowa *) 59 3 5 67 Tabela 2.1.3. Liczba stanowisk działających w latach 2014-2015 w ramach lubelskiego wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza i stanowisk uzupełniających. Parametr WIOŚ Inst. naukbad. Zakł. przemysł. Samorząd teryt. Fundacja Inny Razem 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Zanieczyszczenia gazowe automatyczny 2 1 3 SO 2 2 1 3 pasywny automatyczny 3 1 4 NO 2 2 1 3 pasywny NO automatyczny 3 1 4 NO x automatyczny 3 1 4 NH 3 automatyczny O 3 automatyczny 3 1 1 5 CO automatyczny 1 1 automatyczny 3 3 benzen 1 1 pasywny etylobenzen formaldehyd ksylen pasywny automatyczny automatyczny 1 1 m,p-ksylen automatyczny 1 1 o-ksylen automatyczny 1 1 toluen prekursory ozonu- lotne związki organiczne Hg Typ pomiaru Liczba stanowisk według właściciela automatyczny 1 1 automatyczny automatyczny

Hg 1 2 3 4 5 6 7 8 9 H 2 S automatyczny Pył PM10 i zanieczyszczenia oznaczane w pyle PM10 PM10 automatyczny 1 1 7 7 As 2 2 Cd 2 2 Ni 2 2 Pb 2 2 benzo(a)piren 5 5 benzo(a)antracen 1 1 benzo(b)fluoranten 1 1 benzo(j)fluoranten 1 1 benzo(k)fluoranten 1 1 dibenzo(a,h)antracen 1 1 indeno(1,2,3-cd)piren 1 1 Pył PM2,5 i składniki oznaczane w pyle PM2,5 PM2.5 automatyczny 1 1 4 4 2- SO 4 - NO 3 Cl - + NH 4 K + Na + Mg 2+ Ca 2+ węgiel organiczny węgiel elementarny Suma końcowa *) 59 3 5 67 *) - sumy końcowe liczby stanowisk w latach nie różnią się, jest różnica w planowanej ilości stanowisk automatycznych i ch o 2 stanowiska benzenu, które w 2014 r. planujemy zautomatyzować.

2.2. Podsystem monitoringu jakości wód 2.2.1. Monitoring jakości wód powierzchniowych Obowiązek badania i oceny jakości wód powierzchniowych w ramach PMŚ wynika z art. 155a ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r., poz. 145). Zgodnie z ust. 3 tego artykułu, badania jakości wód powierzchniowych w zakresie elementów fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych należą do kompetencji wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Celem wykonywania badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań na rzecz poprawy stanu wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym ochrony przed eutrofizacją powodowaną wpływem sektora bytowo-komunalnego i rolnictwa oraz ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, w tym zasoleniem i substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego. Oceny jakości wód powierzchniowych będą wykorzystywane do zintegrowanego zarządzania wodami w układach dorzeczy. W ramach monitoringu wód powierzchniowych w województwie badaniami objęte będą rzeki (jcw naturalne oraz jcw sztuczne i silnie zmienione), jeziora oraz zbiorniki zaporowe. Realizowane będą również zadania obejmujące badania i ocenę jakości osadów dennych Zadanie to wykonywane jest na poziomie krajowym i WIOŚ nie będzie w nich uczestniczył. Uzyskane wyniki prac wykorzystane zostaną przez WIOŚ przy sporządzaniu ocen stanu wód powierzchniowych w województwie. Zakres i sposób prowadzenia badań oraz kryteria oceny stanu wód określają rozporządzenia wykonawcze do ustawy Prawo wodne: - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 258, poz. 1550); W związku z nowelizacją ww. rozporządzenia zakres i częstotliwość pomiarów i badań wskaźników jakości jednolitych części wód powierzchniowych ustalono na podstawie projektu z dnia 18.06.2012 r. Rozporządzenia Ministra Środowiska zmieniającego rozporządzenie w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych. - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. z 2011 r. Nr 257, poz. 1545); - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2011 r. Nr 258, poz. 1549); - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2093); - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728); Program monitoringu realizowany będzie w ramach monitoringu diagnostycznego, operacyjnego, badawczego oraz obszarów chronionych. Ponadto WIOŚ będzie kontynuował 18

badania na rzece granicznej Bug w ramach monitoringu badawczego. Lata, które obejmie niniejszy program stanowić będą drugą część sześcioletniego cyklu gospodarowania wodami (lata 2010-2015). Dla oceny jcw ustanowiono reprezentatywne punkty monitorowania stanu lub potencjału ekologicznego i stanu chemicznego tych jcw, będące pojedynczym punktem lub grupą stanowisk pomiarowych. Monitoring diagnostyczny Monitoring diagnostyczny dla całego cyklu 6-letniego 2010-2015 dla punktów rzecznych oraz zbiornika sztucznego Nielisz był zrealizowany w latach 2010-2012 w związku z tym w drugiej trzylatce (2012-2015) badania te nie będą prowadzone dla tych kategorii wód. Badania będą prowadzone jedynie dla punktów zlokalizowanych na jeziorach, w których monitoring ten będzie prowadzony w ramach cyklu trzyletniego (w każdym z trzech lat zostanie przebadana część jezior objętych tym rodzajem monitoringu) oraz obszarach ochrony siedlisk i gatunków (NATURA 2000) zależnych od wód w jcw, w których nie realizowano programu monitoringu diagnostycznego w latach 2010-2012. Monitoring operacyjny Podstawą do zaprojektowania monitoringu operacyjnego na lata 2013-2015 były opracowane przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej: wykaz jcw zagrożonych niespełnieniem celów środowiskowych, w tym jcw występujących na obszarach ochrony siedlisk i gatunków, jak również analiza presji punktowych i obszarowych. Punkty pomiarowo-kontrolne dla każdej kategorii wód, zostaną przebadane w ramach co najmniej jednego cyklu rocznego. Monitoring obszarów chronionych Monitoring obszarów chronionych, przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie NATURA 2000; Podstawą do planowania sieci ppk był wykaz obszarów chronionych zawartych w Planach Gospodarowania Wodami (PGW) na lata 2010-2015. W przypadku przepływania przez obszar NATURA 2000 kilku jcw, charakteryzujących się tym samym typem abiotycznym oraz podobnym rodzajem presji wywieranych na te wody, w wielu przypadkach ustanawiano punkt reprezentatywny dla grupy jcw. Monitoring jednolitych części wód przeznaczonych do celów rekreacyjnych, w tym kąpieliskowych; Podstawą do planowania sieci ppk był wykaz obszarów chronionych zawartych w Planach Gospodarowania Wodami (PGW) na lata 2010-2015 oraz wykaz kąpielisk ustanowionych uchwałami rad gmin, zgodnie z art. 34a, ust. 1 ustawy Prawo wodne. Punkty zostaną objęte jednym rocznym cyklem badań w ciągu 3 lat z zakresem odpowiadającym monitoringowi operacyjnemu. Monitoring obszarów zagrożonych eutrofizacją ze źródeł komunalnych; Monitoring ten ustanowiono dla jcw zagrożonych niespełnieniem celów środowiskowych oraz poddanych presji komunalnej. Monitoring obszarów narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzącymi ze źródeł rolniczych; 19

Podstawą do objęcia jcw tym rodzajem monitoringu było Rozporządzenie nr 6/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie z dnia 12 października 2012 r. (Dz. U. Województwa lubelskiego z dnia 16 października 2012 r., poz. 3007). Monitoring badawczy Monitoring badawczy będzie realizowany corocznie na wodach granicznej rzeki Bug. Zakres będzie obejmował wskaźniki, które są ustalone w ramach współpracy międzynarodowej ze stroną białoruską i ukraińską. W ramach poszczególnych rodzajów monitoringu prowadzone będą badania wskaźników biologicznych, fizykochemicznych i chemicznych wykonywane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie (w uzasadnionych przypadkach badania te będą uzupełnione projektami realizowanymi przez GIOŚ). W przypadku rzek, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska będzie prowadził dodatkowo podczas poboru prób biologicznych obserwacje elementów hydrologicznych i morfologicznych. Wyniki tych obserwacji będą zapisywane w protokołach terenowych. Zakres badań, którymi objęty będzie każdy punkt pomiarowy przedstawiają tabele 2.2.1.1.3, 2.2.1.1.4, 2.2.1.1.5, 2.2.1.1.3.z, 2.2.1.1.4.z, 2.2.1.1.5.z oraz 2.2.1.2.3, 2.2.1.2.4, 2.2.1.2.5. Tabele te zamieszczone są w załączniku 1, w wersji elektronicznej na dołączonej do niniejszego Programu płycie CD. Sieć punktów pomiarowo-kontrolnych monitoringu wód przedstawiono na mapie 2. Zadanie: Badania i ocena stanu rzek, w tym zbiorników zaporowych Głównym celem zadania jest dostarczenie wiedzy o stanie ekologicznym (lub potencjale ekologicznym) i stanie chemicznym jednolitych części wód rzecznych (rzek i zbiorników zaporowych) niezbędną do gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym do ich ochrony przed eutrofizacją i zanieczyszczeniami antropogenicznymi. W latach 2013-2015 badaniom poddanych zostanie 140 jednolitych części wód rzecznych, na których zlokalizowano reprezentatywne punkty pomiarowo-kontrolne (132 stanowić będą punkty objęte monitoringiem operacyjnym natomiast 8 punktów reprezentatywnych stanowić będą punkty zlokalizowane na obszarach NATURA 2000 dla których ustanowiono program diagnostyczny), służące ocenie 151 jcw. Badania prowadzone będą w naturalnych, sztucznych i silnie zmienionych jednolitych częściach wód w ramach monitoringu operacyjnego, badawczego oraz obszarów chronionych. Częstotliwość i zakres badań będą zróżnicowane i zależeć będą od rodzaju punktu oraz celu, dla którego dany punkt pomiarowo-kontrolny został wyznaczony przy czym przebadane zostaną w ramach przynajmniej jednego cyklu rocznego wszystkie reprezentatywne punkty monitorowania stanu lub potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych objęte monitoringiem operacyjnym oraz punkty monitorowania obszarów chronionych (w tym punkty zlokalizowane na jednolitych częściach wód w obszarach ochrony siedlisk i gatunków, objęte programem monitoringu diagnostycznego lub operacyjnego). Sieć punktów pomiarowo-kontrolnych objętych monitoringiem operacyjnym stanowić będą 132 ppk, sieć punktów objęta monitoringiem badawczym stanowić będzie 10 ppk natomiast na obszarach chronionych punkty pomiarowo-kontrolne zostały ustanowione następująco: na jcw występujących na obszarach chronionych, przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie NATURA 2000 37 ppk, 20

na jcw przeznaczonych do celów rekreacyjnych, w tym kąpieliskowych 4 ppk, na jcw położonych na obszarach zagrożonych eutrofizacją ze źródeł komunalnych 127 ppk, na jcw zlokalizowanych na obszarach narażonych na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzącymi ze źródeł rolniczych 4 ppk. Dla jednej jcw - Kanał Świerżowski (PLRW20000266324) zweryfikowano typ abiotyczny typowi nieokreślonemu - 0 nadano typ 23 - potoki i strumienie na obszarach będących pod wpływem procesów torfotwórczych, ponieważ dana jcw znajduje się na takich obszarach. Zestawienie punktów pomiarowo kontrolnych w poszczególnych sieciach monitoringu, wykaz badanych jednolitych części wód rzecznych oraz realizowane programy pomiarowe przedstawiono w tabelach: 2.2.1.1.1, 2.2.1.1.2 dla rzek oraz 2.2.1.1.1.z, 2.2.1.1.2.z dla zbiorników zaporowych. Zakres badań, którymi objęty będzie każdy punkt pomiarowy przedstawiają tabele 2.2.1.1.3, 2.2.1.1.4, 2.2.1.1.5 dla rzek oraz 2.2.1.1.3.z, 2.2.1.1.4.z, 2.2.1.1.5.z dla zbiorników zaporowych. Tabele te zamieszczone są w załączniku 1, w wersji elektronicznej - na płycie CD, która stanowi integralną część niniejszego Programu. Corocznie wykonywana będzie ocena stanu/potencjału jednolitych części wód rzecznych objętych monitoringiem w roku poprzednim. W roku 2013 sporządzone zostanie zbiorcze zestawienie oceny stanu ekologicznego (lub potencjału ekologicznego) oraz stanu chemicznego jednolitych części wód objętych monitoringiem w latach 2010-2012. Ww. oceny jednolitych części wód będą wykonywane przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska w układzie zlewniowym w oparciu o zapisy zawarte w rozporządzeniach Ministra Środowiska do ustawy Prawo wodne, w szczególności w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych i opracowane przez GIOŚ metodyki. Weryfikacji i scalenia wyników oceny dla obszarów dorzeczy dokonywał będzie Główny Inspektor Ochrony Środowiska. Dodatkowo, zgodnie z kalendarzem wynikających z odpowiednich przepisów i dyrektyw, wykonywane będą oceny jednolitych części wód, w których zlokalizowane zostały punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu obszarów chronionych. Dane z monitoringu realizowanego w latach 2013-2015 posłużą do oceny stopnia eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych, którą wykona wojewódzki inspektor ochrony środowiska w 2016 roku, zgodnie z art. 47 ust.6 ustawy - Prawo wodne. Ocena będzie obejmowała lata 2012-2015 i wykonana zostanie wg zapisów rozporządzenia w sprawie sposobu klasyfikacji jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych, metodyki opracowanej przez GIOŚ oraz wytycznych Komisji Europejskiej. Wyniki badań rzek i zbiorników zaporowych objętych programem monitoringu będą na bieżąco gromadzone w arkuszach kalkulacyjnych Excel (otrzymywanych corocznie z GIOŚ) i przekazywane co pół roku do GIOŚ, natomiast po wdrożeniu sytemu informatycznego co kwartał. Na potrzeby odbiorców lokalnych, wojewódzki inspektor ochrony środowiska będzie prezentował wyniki ww. ocen zestawione również w układzie granic administracyjnych województwa. 21

Oceny jednolitych części wód rzecznych udostępniane będą na stronie internetowej WIOŚ w zakładce Środowisko - Ocena jakości wód rzek i zbiorników zaporowych oraz w publikacji Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego. Zadanie: Badania i ocena stanu jezior Realizacja zadania ma na celu dostarczenie wiedzy o stanie ekologicznym i chemicznym jezior województwa lubelskiego, niezbędnej do gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym do ich ochrony przed eutrofizacją i zanieczyszczeniami antropogenicznymi. W latach 2013-2015 w województwie lubelskim 14 jezior będzie badanych w oparciu o programy pomiarowe monitoringu diagnostycznego, operacyjnego oraz monitoringu obszarów chronionych. W razie konieczności ustanawiany będzie lokalnie monitoring badawczy. Jego zakres, częstotliwość badań oraz czas prowadzenia ustalany będzie każdorazowo indywidualnie pod kątem przyczyn jego ustanowienia, a zmiany programu nie będą wymagały aneksowania WPMŚ, a jedynie informacji do GIOŚ o wprowadzonych zmianach. Monitoringiem diagnostycznym objęte będzie 10 jezior będących zbiornikami wodnymi o istotnym znaczeniu dla gospodarowania wodami, o powierzchni powyżej 50 ha i znacznych zasobach wodnych. Szczególnym rodzajem monitoringu diagnostycznego, monitoringiem reperowym zostało objęte 1 jezioro określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu ( ) jako jezioro reperowe. Badania poszczególnych wskaźników prowadzone będą z częstotliwością zwiększoną do 6-8 razy w każdym cyklu rocznym. Ma to na celu dostarczenie danych o dynamice zmian stanu jeziora (w tym o skali zmienności jakości wód z roku na rok) w różnych warunkach antropopresji, co powinno w skali kraju ułatwić interpretację wyników badań jezior monitorowanych z mniejszą częstotliwością. Monitoringiem operacyjnym zostaną objęte 4 jeziora zagrożone nieosiągnięciem dobrego stanu. W okresie 2013-2015 zostaną one objęte jednym pełnym cyklem rocznym. W województwie lubelskim 7 jednolitych części wód jezior występuje na obszarze chronionym przeznaczonym do ochrony siedlisk lub gatunków dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie (art. 113 ust. 4 pkt 6 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne), 6 z nich zostanie objęte zarówno programem monitoringu obszarów chronionych, jak i programem monitoringu diagnostycznego, a 1 programem monitoringu operacyjnego. Jedno jezioro - Białe Włodawskie objęte będzie monitoringiem jednolitych części wód przeznaczonych do celów rekreacyjnych, w tym kąpieliskowych. W 2013 roku wykonana zostanie ocena stanu jednolitych części wód jeziornych za rok 2012 oraz zbiorcze zestawienie oceny stanu ekologicznego (lub potencjału ekologicznego) oraz stanu chemicznego jednolitych części wód tej kategorii objętych monitoringiem w latach 2010-2012. Wyniki uzyskane w poszczególnych latach 2013-2015 w ramach monitoringu diagnostycznego i operacyjnego posłużą do corocznej oceny stanu ekologicznego i/lub chemicznego (w zależności od zrealizowanego programu), która wykonywana będzie dla jezior przebadanych w poprzednim roku oraz do oceny eutrofizacji wód. 22

Wyniki pomiarów jezior gromadzone są w formularzach bazodanowych programu Excel (otrzymywanych corocznie z GIOŚ) i przekazywane będą raz w roku wraz z wykonaną oceną wstępną do GIOŚ. Oceny jezior udostępniane będą na stronie internetowej WIOŚ w zakładce Środowisko - Ocena jakości wód jezior oraz w publikacji Raport o stanie środowiska województwa lubelskiego. Informacje na temat lokalizacji punktów pomiarowo kontrolnych monitoringu jezior, realizowanych programów oraz szczegółowego zakresu badań w poszczególnych latach zawarto w tabelach: 2.2.1.2.1, 2.2.1.2.2, 2.2.1.2.3, 2.2.1.2.4, 2.2.1.2.5, które zostały załączone w wersji elektronicznej na płycie CD, która stanowi integralną część niniejszego Programu. Zadanie: Badania elementów hydromorfologicznych dla potrzeb oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych Monitoring elementów hydromorfologicznych jest jednym z elementów oceny stanu ekologicznego i potencjału ekologicznego wód powierzchniowych. W celu zdobycia informacji dotyczących warunków hydrologicznych i morfologicznych wspierających ocenę stanu jednolitych części wód, wojewódzki inspektorat ochrony środowiska będzie prowadził podczas poboru prób biologicznych obserwacje elementów hydrologicznych i morfologicznych. Wyniki tych obserwacji będą zapisane z protokołach terenowych. Zadanie: Badania i ocena jakości osadów dennych w rzekach i jeziorach Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska nie prowadzi badań związanych z realizacją tego zadania, będzie jednakże wykorzystywał wyniki prac realizowanych w jego ramach przez GIOŚ. 23

Tabela 2.2.1.1.1 Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie 2013-2015 w jednolitych częściach wód rzecznych Rok 2013 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) Całkowita liczba ppk lub jcw 1) Kod realizowanego programu Punkty Punkty monit. reprezentatywne 2) Punkty monitorowania obszarów chronionych badawczego MD MO MOPI MORE MORY MORO MOEU MDNA MONA MB MBIN 38 4 28 1 26 6 8 11 17 2 15 2 14 2 Liczba monitorowanych jcw 52 6 43 1 2 40 8 8 11 Liczba jcw ocenianych 3) 55 50 1 2 43 11 8 11 2014 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) 40 2 33 1 33 2 8 11 17 5 16 15 5 Liczba monitorowanych jcw 56 7 49 1 48 7 8 11 Liczba jcw ocenianych 3) 60 54 1 52 10 8 11 2015 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) 32 10 15 1 15 10 2 11 25 10 23 1 2 23 11 1 Liczba monitorowanych jcw 57 20 38 2 2 38 21 3 11 Liczba jcw ocenianych 3) 57 47 2 2 40 25 3 11 Całkowita liczba ppk objętych danym programem monitoringu 4) Całkowita liczba monitorowanych jcw 5) Całkowita liczba ocenianych jcw 5) 33 130 4 4 127 36 17 11 33 130 4 4 127 36 17 11 151 4 4 135 46 17 11 1) Całkowita liczba ppk lub jcw jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu lub monitorowanych jcw w danym roku i może się różnić od sumy punktów / jcw objętych poszczególnymi programami monitoringu. 2) W tym punkty wymiany informacji pomiędzy PC UE 3) Liczba jcw ocenianych na podstawie MD (w tym MDNA) lub MO (w tym MONA); liczbę jcw ocenianych na podstawie MB należy podać osobno w wierszu dla kolumn M i N. W przypadku obszarów chronionych liczba jcw oznacza liczbę jcw, w których oceniano spełnianie wymagań dla odpowiedniego obszaru chronionego. 4) Całkowita liczba ppk jest liczbą ppk objętych w latach 2013-2015 danym programem monitoringu i może się różnić od liczby ppk objętych tym programem w poszczególnych latach. 5) Całkowita liczba jcw jest odpowiednio liczbą jcw monitorowanych i ocenianych w latach 2013-2015 i może się różnić od sumy jcw monitorowanych i ocenianych w poszczególnych latach.

Tabela 2.2.1.1.2 Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu rze l.p. Nazwa Punktu Kod Punktu Z ilu stanowisk pomiarowych składa się ppk 1) Kilometr rzeki od ujścia do ppk Odległość od źródła do ppk [km] Nazwa rzeki (MPHP) Kod ID_HYD (MPHP) Nazwa JCW na której ppk jest zlokalizowany Kod JCW na której ppk jest zlokalizowany Kod ocenianej JCW Kod ocenianej JCW (2) Kod ocenianej JCW (3) Kod ocenianej JCW (4) Typ Oceniana abiotyczny JCW ocenianej naturalna JCW (TAK / NIE) Dł. geogr. 2) Szer. geogr. 2) dorzecza Kod obszaru (PGW) RZGW (PGW) Województwo Powiat Gmina PPK repr. PPK repr. dla grupy PPK reperowy PPK PPK MOC PPK MB intens. mon. PPK wymia ny inf. MD MO MOPI MORE MORY MORO MOEU MDNA MONA MB MBIN 1 Kanał Świerżowski - Świerże PL01S1101_1548 1 0,2 13,1 Kanał Świerżowsk Kanał Świerżowsk PLRW200002663329 PLRW200002663329 23 TAK 23,735558 51,213394 2000 WA lubelskie chełmski Dorohusk TAK TAK 2013 2013 2 Mościska-Kropiwki PL01S1101_3493 1 67,7 72,2 Kanał Wieprz-Krzna Wieprza do dopł. z lasu przy PLRW2000026642813 PLRW2000026642813 0 NIE 23,121364 51,565769 2000 WA lubelskie parczewski Sosnowica TAK TAK 2015 2015 2015 2015 3 Kanał Wieprz-Krzna - Żelizna PL01S1101_1633 1 23,1 116,8 z lasu przy Żulinkach do Komarówka Kanał Wieprz-Krzna wypływu Danówki ze zb. PLRW2000026642815 PLRW2000026642815 0 NIE 22,97278 51,86583 2000 WA lubelskie radzyński Podlaska TAK TAK 2015 2015 4 Wieprz - Dworzyska PL01S1101_1601 1 207,1 141,7 Wieprz Wieprz od Zbiornika Nielisz do Żółkiewki PLRW2000152435 PLRW2000152435 15 TAK 23,152358 50,927756 2000 WA lubelskie krasnostawski Krasnystaw (gm. miejska) TAK TAK 2013 2013 2013 2013 5 Bystrzyca - Spiczyn PL01S1101_1619 1 0,6 81,4 Bystrzyca Zemborzyckiego do ujścia PLRW20001524699 PLRW20001524699 15 TAK 22,74972 51,34722 2000 WA lubelskie łęczyński Spiczyn TAK TAK 2013 2013 6 Złota Nitka - Pawlichy PL01S1101_3494 1 0,1 19,1 Złota Nitka Złota Nitka PLRW200016228549 PLRW200016228549 16 TAK 22,74889 50,43139 2000 KR lubelskie biłgorajski Księżpol TAK TAK 2013 2013 7 Rzeczyca - Tarnoszyn PL01S1101_3495 1 6,6 29,8 Rzeczyca Rzeczyca do granicy RP PLRW2000162661485 PLRW2000162661485 16 NIE 23,785883 50,427675 2000 WA lubelskie tomaszowsk Ulhówek TAK TAK 2013 2013 8 Warężanka - Horodyszcze PL01S1101_3496 1 4,9 29,5 Warężanka granic RP PLRW200016266163 PLRW200016266163 16 NIE 24,04889 50,51556 2000 WA lubelskie chełmski Dubienka TAK TAK 2013 2013 9 Bukowa - Kosmów PL01S1101_3497 1 0,1 24,8 Bukowa Bukowa PLRW200016266189 PLRW200016266189 16 TAK 23,591838 51,774999 2000 WA lubelskie hrubieszowsk Hrubieszów TAK TAK 2014 2014 10 Białka - Obrowiec PL01S1101_1538 1 1,0 17,7 Białka Białka PLRW200016266289 PLRW200016266289 16 NIE 23,83111 50,80917 2000 WA lubelskie hrubieszowsk Hrubieszów TAK 2014 11 Wełnianka - Zaniże PL01S1101_3272 1 19,9 13,1 Wełnianka Kułakowic do ujścia PLRW20002426631699 PLRW2000162663166 16 NIE 23,760367 50,960194 2000 WA lubelskie chełmski Białopole TAK TAK 2015 2015 12 Sopot - Osuchy PL01S1101_1593 1 0,5 23,9 Sopot Sopot PLRW200017228389 PLRW200017228389 PLRW20001722849 PLRW200017228349 PLRW20001722852 17 TAK 22,9625 50,40167 2000 KR lubelskie biłgorajski Łukowa TAK TAK TAK 2013 2013 2013 2013 13 Łada - Gromada PL01S1101_2108 1 22,5 62,9 Łada Łada do Osy PLRW2000172286169 PLRW2000172286169 PLRW2000172286289 17 TAK 22,714223 50,556882 2000 KR lubelskie biłgorajski Łukowa TAK TAK TAK 2015 2015 2015 2015 14 Bukowa - Momoty Górne PL01S1101_1590 1 46,5 8,1 Bukowa ujścia PLRW200019229499 PLRW200017229429 17 TAK 22,39771 50,60244 2000 KR lubelskie janowski obszar wiejsk TAK TAK 2015 2015 15 Branew - Porytowe Wzgórze PL01S1101_3498 1 2,1 21,0 Branew Branew PLRW200017229449 PLRW200017229449 PLRW2000172294569 PLRW200017229458 17 TAK 22,404642 50,606509 2000 KR lubelskie janowski wiejski TAK TAK TAK 2015 2015 16 Biała - Łążek Ordynack PL01S1101_2091 1 1,7 25,7 Biała Biała PLRW200017229469 PLRW200017229469 17 TAK 22,278097 50,641312 2000 KR lubelskie janowski obszar wiejsk TAK TAK 2015 2015 2015 2015 17 Plewka - Janowice PL01S1101_3499 1 21,4 28,0 Plewka Plewka PLRW20001723769 PLRW20001723769 17 TAK 21,883403 51,323441 2000 WA lubelskie puławski Janowiec TAK TAK 2015 2015 2015 2015 18 Rejka - Borowica PL01S1101_1615 1 0,6 18,8 Rejka Rejka PLRW20001724389 PLRW20001724389 17 TAK 23,12361 51,06583 2000 WA lubelskie krasnostawsk Łopiennik Górny TAK TAK 2013 2013 19 Mogielnica - Ciechank PL01S1101_1625 1 1,0 28,3 Mogilnica Mogilnica PLRW20001724529 PLRW20001724529 PLRW200017245169 17 NIE 22,9525 51,27194 2000 WA lubelskie łęczyński Puchaczów TAK TAK TAK 2015 2015 2015 2015 20 Świnka - Łęczna PL01S1101_1627 1 0,5 40,7 Świnka Kobyłki PLRW20001724569 PLRW20001724569 17 NIE 22,88833 51,30722 2000 WA lubelskie łęczyński miejska) TAK TAK 2015 2015 21 Bobrówka - Rudka PL01S1101_1655 1 5,8 18,4 Bobrówka Bobrówka PLRW200017248149 PLRW200017248149 17 NIE 22,90722 51,52111 2000 WA lubelskie lubartowski Uscimów TAK TAK 2015 2015 2015 2015 22 Konotopa - Makoszka PL01S1101_3501 1 7,7 11,3 Konotopa Konotopa PLRW200017248289 PLRW200017248289 17 NIE 22,935008 51,591517 2000 WA lubelskie parczewski Dębowa Kłoda TAK TAK 2015 2015 2015 2015 23 Piskornica - Tulniki PL01S1101_3502 1 4,7 19,1 Piskornica Piskornica PLRW200017248329 PLRW200017248329 17 NIE 22,779661 51,60265 2000 WA lubelskie parczewski Siemień TAK TAK 2015 2015 24 Stara Piwonia - Branica PL01S1101_2106 1 4,9 22,2 Stara Piwonia Stara Piwonia PLRW20001724849 PLRW20001724849 17 NIE 22,700292 51,739954 2000 WA lubelskie radzyński Podlaski TAK TAK 2015 2015 25 Bystrzyca - Sarnów PL01S1101_3503 1 37,6 18,8 Bystrzyca Bystrzyca do Samicy PLRW200017248649 PLRW200017248649 PLRW200017248669 17 NIE 22,307 51,860842 2000 WA lubelskie łukowski Stanin TAK TAK TAK 2013 2013 26 Mała Bystrzyca - Wola Osowińska PL01S1101_1639 1 1,9 36,3 Mała Bystrzyca Mała Bystrzyca PLRW200017248689 PLRW200017248689 17 NIE 22,46167 51,73889 2000 WA lubelskie radzyński Borki TAK TAK 2013 2013 27 Czarna - Serokomla PL01S1101_3504 1 14,2 13,8 Czarna Czarna PLRW20001724889 PLRW20001724889 17 NIE 22,347864 51,707694 2000 WA lubelskie łukowski Serokomla TAK TAK 2013 2013 28 Ciemięga - Dąbrówka PL01S1101_3222 1 1,1 13,8 Ciemięga Minina od źródeł do Ciemięg PLRW200017249229 PLRW200017249229 17 NIE 22,494298 51,40993 2000 WA lubelskie lubartowski Kamionka TAK TAK 2014 2014 29 Parysówka - Kierzkówka PL01S1101_2102 1 0,7 16,4 Parysówka Parysówka PLRW200017249249 PLRW200017249249 17 NIE 22,445245 51,486781 2000 WA lubelskie lubartowski Kamionka TAK TAK 2014 2014 30 Zalesianka - Sarny PLO0S1101_1646 1 0,7 16,1 Zalesianka Zalesianka PLRW20001724969 PLRW20001724969 17 NIE 22,00306 51,58056 2000 WA lubelskie rycki Ułęż TAK TAK 2014 2014 31 Irenka - Dęblin PL01S1101_2095 1 1,5 9,7 Irenka Irenka PLRW200017249929 PLRW200017249929 17 TAK 21,85905 51,550018 2000 WA lubelskie rycki Dęblin TAK TAK 2014 2014 32 Okrzejka - Mokradle PL01S1101_2101 1 53,1 20,5 Okrzejka Okrzejka od źródeł do Own PLRW200017253232 PLRW200017253232 17 NIE 21,90441 51,690426 2000 WA lubelskie rycki Kłoczew TAK TAK 2014 2014 33 Świder - Wola Kisielska PL01S1101_2096 1 85,3 12,3 Świder Wschodniego PLRW200017256149 PLRW200017256149 17 TAK 21,9822 51,953 2000 WA lubelskie łukowski Stoczek Łukowsk TAK 2013 34 Krzna - Leszczanka PL01S1101_1650 1 80,7 26,8 Krzna Krzymoszą PLRW2000172664169 PLRW2000172664169 PLRW2000172664189 17 TAK 22,61667 51,99944 2000 WA lubelskie łukowski Trzebieszów TAK TAK TAK 2014 2014 35 Krzna Południowa - Strzyżew PL01S1101_1559 1 22,2 24,7 Krzna Południowa do Dopływu spod Lipniaków PLRW2000172664272 PLRW2000172664272 17 NIE 22,50583 51,9175 2000 WA lubelskie łukowski Łuków TAK TAK 2013 2013 36 Krzywula - Rogoźniczka Pl01S1101_3271 1 2,0 22,6 Krzywula Krzywula PLRW200017266449 PLRW200017266449 17 TAK 22,8756 52,0281 2000 WA lubelskie bialski Międzyrzec Podlask TAK TAK 2014 2014 37 Klukówka - Leśna Podlaska Pl01S1101_1651 1 16,6 17,8 Klukówka Walimia do ujścia PLRW200019266469 PLRW2000172664649 17 TAK 23,026681 52,127203 2000 WA lubelskie bialski Leśna Podlaska TAK TAK 2014 2014 38 Tanew - Wólka Biska PL01S1101_1595 1 39,9 74,5 Tanew Tanew od Muchy do Łady PLRW200019228599 PLRW200019228599 19 TAK 22,61083 50,45222 2000 KR lubelskie biłgorajski Biszcza TAK 2013 39 Łada - Bidaczów PL01S1101_1592 1 4,2 58,7 Łada Czarną Ładą od Braszczk PLRW20001922869 PLRW20001922869 19 TAK 22,58722 50,48167 2000 KR lubelskie biłgorajski Biłgoraj TAK TAK 2015 2015 40 Sanna - Opoka PL01S1101_1575 1 1,6 56,4 Sanna Sanna od Stanianki do ujściaplrw2000192329 PLRW2000192329 19 NIE 21,86167 50,86056 2000 KR lubelskie kraśnicki wiejski TAK TAK 2015 2015 41 Kurówka - Puławy PL01S1101_1586 1 2,3 44,3 Kurówka Kurówka od Białki do ujścia PLRW200019239299 PLRW200019239299 19 NIE 21,9775 51,44389 2000 WA lubelskie puławski Puławy (gm. miejska TAK TAK 2013 2013 42 Wieprz - Borowica PL01S1101_1602 1 181,1 167,7 Wieprz oddzielenia się Kan. Wieprz PLRW200019243931 PLRW200019243931 19 TAK 23,109019 51,068083 2000 WA lubelskie krasnostawsk Łopiennik Górny TAK TAK 2014 2014 43 Wieprz - Jaszczów PL01S1101_1604 1 152,1 196,7 Wieprz Kan. Wieprz-Krzna do dopł. PLRW20001924513 PLRW20001924513 19 TAK 22,94 51,21278 2000 WA lubelskie łęczyński Milejów TAK TAK 2015 2015 44 Wieprz - Łańcuchów PL01S1101_3505 1 132,1 216,7 Wieprz Starościc do Stoków PLRW2000192453 PLRW2000192453 19 TAK 22,936438 51,265088 2000 WA lubelskie łęczyński Milejów TAK TAK 2015 2015 45 Wieprz - Kijany PL01S1101_1605 1 120,7 228,1 Wieprz Bystrzycy PLRW2000192459 PLRW2000192459 19 TAK 22,77778 51,33806 2000 WA lubelskie łęczyński Spiczyn TAK TAK 2013 2013 2013 46 Wieprz - Wola Skromowska PL01S1101_1603 1 64,7 284,1 Wieprz Tyśmienicy PLRW2000192479 PLRW2000192479 19 TAK 22,47361 51,61083 2000 WA lubelskie lubartowski Firlej TAK TAK 2014 2014 47 Parczew PL01S1101_3506 1 16,3 46,4 Piwonia Hetman do ujścia PLRW200019248299 PLRW200019248299 19 NIE 22,983733 51,648653 2000 WA lubelskie parczewski wiejski TAK TAK 2015 2015 48 Białka - Paszk PL01S1101_1636 1 4,8 30,4 Białka Niwek do ujścia PLRW200019248529 PLRW200019248529 19 NIE 22,58972 51,73861 2000 WA lubelskie radzyński Radzyń Podlask TAK TAK 2015 2015 49 Minina - Drewnik PL01S1101_1645 1 1,0 43,6 Minina Minina od Ciemięgi do ujściaplrw200019249299 PLRW200019249299 19 NIE 22,28248 22,28248 2000 WA lubelskie lubartowski Jeziorzany/Michów TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2014 50 Wieprz - Dęblin PL01S1101_1606 1 0,5 348,3 Wieprz ujścia PLRW20001924999 PLRW20001924999 19 TAK 21,84167 51,54583 2000 WA lubelskie puławski/ryck Puławy/Dęblin TAK TAK 2014 2014 2014 Huczwa od Sieniochy do Werbkowice/Tyszow 51 Huczwa - Wakijów PL01S1101_1536 1 43,3 34,2 Huczwa ujścia PLRW200024266299 PLRW200019266239 19 NIE 23,70722 50,67833 2000 WA lubelskie hrubieszowski ce-obszar wiejski TAK TAK 2014 2014 2014 2014 52 Klukówka - Cicibór PL01S1101_3507 1 7,0 27,4 Klukówka Walimia do ujścia PLRW200019266469 PLRW200019266469 19 TAK 23,119444 52,077792 2000 WA lubelskie bialski/biała PodlaskaPodlaska (gm. TAK TAK 2014 2014 53 Wisła - Annopol PL01S1101_1572 1 723,6 298,4 Wisła Kamiennej PLRW2000212339 PLRW2000212339 21 TAK 21,83389 50,88639 2000 WA lubelskie opolski wiejski TAK TAK 2015 2015 2015 54 Wisła - Gołąb PL01S1101_1574 1 641,0 381,0 Wisla Wieprza PLRW2000212399 PLRW2000212399 21 TAK 21,87472 51,47667 2000 WA lubelskie puławski Puławy TAK TAK 2015 2015 55 Bug - Kryłów PL01S1101_1521 1 578,1 210,7 Bug Huczwy PLRW200021266199 PLRW200021266199 21 TAK 24,06274 50,67734 2000 WA lubelskie hrubieszowsk Mircze TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2013,2014,2015 56 Bug - Zosin PL01S1101_1523 1 523,1 265,7 Bug Bug od Huczwy do Studiank PLRW2000212663113 PLRW2000212663113 21 TAK 24,14152 50,85687 2000 WA lubelskie hrubieszowsk Horodło TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2013,2014,2015 57 Bug - Horodło PL01S1101_1524 1 514,7 274,1 Bug Zołotuchy PLRW2000212663133 PLRW2000212663133 21 TAK 24,05013 50,89816 2000 WA lubelskie hrubieszowsk Horodło TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2013,2014,2015 58 Bug - Dorohusk PL01S1101_1525 1 456,2 332,6 Bug Świerżowskiego PLRW2000212663319 PLRW2000212663319 21 TAK 23,80783 51,18512 2000 WA lubelskie chełmski Dorohusk TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2013,2014,2015 59 Bug - Włodawa PL01S1101_1552 1 383,6 405,2 Bug Bug od Uherki do Włodawk PLRW200021266359 PLRW200021266359 21 TAK 23,564083 51,536861 2000 WA lubelskie włodawsk Włodawa TAK TAK TAK 2013 2013 2013 2013,2014,2015 60 Bug - Kuzawka PL01S1101_3508 1 348,7 440,1 Bug Grabara PLRW2000212663939 PLRW2000212663939 21 TAK 23,530917 51,739917 2000 WA lubelskie włodawsk Hanna TAK TAK TAK 2013 2013 2013 2013,2014,2015 61 Bug - Kuzawka/Kukuryk PL01S1101_3509 1 274,8 514,0 Bug Bug od Grabara do Krzny PLRW2000212663999 PLRW2000212663999 21 TAK 23,549219 52,109519 2000 WA lubelskie bialski wiejski TAK TAK TAK 2013 2013 2013 2013,2014,2015 62 Bug - Gnojno PL01S1101_3225 1 222,0 566,8 Bug Niemirowie do ujścia PLRW20002126699 PLRW2000212665533 21 TAK 23,16944 52,28139 2000 WA lubelskie bialski Konstantynów TAK TAK 2013 2013 2013 63 Białka/Bielkowa - Zastawie PL01S1101_3510 1 2,6 12,1 Białka Białka PLRW200023239249 PLRW200023239249 23 NIE 22,203037 51,412836 2000 WA lubelskie puławski Kurów TAK TAK 2013 2013 64 Wieprz - Namule PL01S1101_1598 1 281,7 67,2 Wieprz Wieprz do Jacynki PLRW20002324136 PLRW20002324136 23 TAK 23,149852 50,560169 2000 WA lubelskie zamojski wiejski TAK TAK 2013 2013 2013 65 Łabuńka - Wysokie PL01S1101_1609 1 12,0 23,1 Łabuńka Potoku PLRW20002324249 PLRW20002324249 23 NIE 23,19865 50,76145 2000 WA lubelskie zamojski Zamosć TAK TAK 2015 2015 66 Piwonia - Zienk PL01S1101_1656 1 44,9 17,8 Piwonia ze stawu Hetman bez dopł. PLRW200023248235 PLRW200023248235 23 NIE 23,08341 51,47082 2000 WA lubelskie parczewski Sosnowica TAK TAK 2015 2015 2015 2015 67 Białka - Ostrówk PL01S1101_3305 1 24,6 10,6 Białka spod Turowa Niwek PLRW20002324852569 PLRW20002324852569 23 NIE 22,808736 51,810733 2000 WA lubelskie radzyński Wohyń TAK TAK 2015 2015 2015 68 Sieniocha - Tuczapy PL01S1101_3511 1 12,6 7,6 Sieniocha Sieniocha PLRW200023266249 PLRW200023266249 23 NIE 23,570309 50,648103 2000 WA lubelskie zamojski Komarów Osada TAK TAK 2014 2014 69 Ubrodowianka - Matcze PL01S1101_3512 1 0,7 5,2 Ubrodowianka Ubrodowianka PLRW2000232663149 PLRW2000232663149 23 TAK 23,96925 50,944806 2000 WA lubelskie chełmski Żmudź TAK TAK 2015 2015 2015 2015 70 Udal - Puszcza PL01S1101_1540 1 3,8 28,8 Udal Udal od Krzywólki do ujścia PLRW2000242663299 PLRW2000232663229 23 NIE 23,708364 51,080833 2000 WA lubelskie chełmski Dorohusk TAK TAK 2015 2015 71 Czułczyce PL01S1101_1543 1 21,0 24,0 Uherka Uherka od źródeł do Gark PLRW2000232663449 PLRW2000232663449 23 NIE 23,467071 51,211392 2000 WA lubelskie chełmski Ruda-Huta TAK TAK 2013 2013 72 Lepitucha - Sawin PL01S1101_1547 1 3,1 13,8 Lepitucha Lepitucha PLRW2000232663469 PLRW2000232663469 23 NIE 23,445261 51,268288 2000 WA lubelskie chełmski Sawin TAK TAK 2014 2014 73 Gdolanka - Karolinów PL01S1101_2093 1 10,2 8,4 Gdolanka Gdolanka PLRW2000232663489 PLRW2000232663489 PLRW2000232663322 23 NIE 23,607736 51,206719 2000 WA lubelskie chełmski Ruda-Huta TAK TAK TAK 2013 2013 2013 2013 74 Włodawka - Kołacze PL01S1101_1551 1 23,2 15,3 Włodawka ujścia PLRW200024266369 PLRW20002326636329 9 23 NIE 23,310955 51,462211 2000 WA lubelskie włodawsk Stary Brus TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2014 75 Tarasienka - Żłobek Kolonia PL01S1101_1553 1 2,5 28,4 Tarasienka Tarasienka PLRW20002326636899 PLRW20002326636899 PLRW2000232663669 23 TAK 23,552917 51,458128 2000 WA lubelskie włodawsk Włodawa TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2014 76 Hanna - Kuzawka PL01S1101_1549 1 3,5 23,9 Hanka Hanna bez Romanówk PLRW200023266389 PLRW200023266389 23 NIE 23,526339 51,727011 2000 WA lubelskie włodawsk Hanna TAK TAK 2014 2014 77 Grabar - Kodeń PL01S1101_1555 1 3,2 23,5 Grabar Grabar PLRW2000232663949 PLRW2000232663949 23 TAK 23,597867 51,895611 2000 WA lubelskie bialski Kodeń TAK TAK 2013 2013 78 Rudka - Wólka Plebańska PL01S1101_3513 1 7,5 20,0 Rudka Rudka PLRW2000232664729 PLRW2000232664729 23 TAK 23,116489 51,992211 2000 WA lubelskie bialski obszar wiejsk TAK TAK 2014 2014 79 Krynica - Zahajk PL01S1101_3514 1 5,8 8,5 Krynica Krynica PLRW20002326648129 PLRW20002326648129 23 NIE 23,282672 51,60765 2000 WA lubelskie włodawsk Wyryki TAK TAK 2013 2013 80 Muława - Rossosz PL01S1101_1565 1 0,2 28,2 Muława Muława PLRW2000232664849 PLRW2000232664849 23 NIE 23,14333 51,86556 2000 WA lubelskie bialski Rossosz TAK TAK 2014 2014 81 Grabarka - Lubenka PL01S1101_1556 1 1,6 24,1 Grabarka Grabarka PLRW20002326648529 PLRW20002326648529 23 TAK 23,218042 51,907194 2000 WA lubelskie bialski Łomazy TAK TAK 2014 2014 82 Żarnica - Dokudów PL01S1101_1568 1 6,8 33,3 Żarnica Żarnica PLRW2000232664869 PLRW2000232664869 23 NIE 23,21972 51,95611 2000 WA lubelskie bialski Biała Podlaska TAK TAK 2014 2014 83 Lutnia - Kościeniewicze PL01S1101_3515 1 10,4 25,5 Lutnia Lutnia od źródeł do Strug PLRW2000232664882 PLRW2000232664882 23 TAK 23,326536 51,957481 2000 WA lubelskie bialski Piszczac TAK TAK 2014 2014 84 Werbia - Ratarków PL01S1101_3516 1 0,7 18,3 Werbia Werbia PLRW20002326648849 PLRW20002326648849 23 TAK 23,362222 51,974444 2000 WA lubelskie bialski Piszczac TAK TAK 2014 2014 85 Czapelka - Starzynka PL01S1101_1570 1 2,1 32,3 Czapelka Czapelka PLRW2000232664989 PLRW2000232664989 23 TAK 23,527778 52,107222 2000 WA lubelskie bialski Terespol TAK TAK TAK 2013 2013 2013,2014,2015 86 Czyżówka - Wygoda PL01S1101_1571 1 2,2 21,6 Czyżówka Czyżówka z dopływam PLRW2000232665529 PLRW2000232665529 23 TAK 23,219531 52,211994 2000 WA lubelskie bialski Jnaów Podlask TAK TAK TAK 2013 2013 2013 2013 2013,2014,2015 87 Tyśmienica - Buradów PL01S1101_1641 1 44,5 30,0 Tyśmienica do Piwoni PLRW20002424819 PLRW20002424819 24 NIE 22,841777 51,581997 2000 WA lubelskie parczewski wiejski TAK TAK 2015 2015 2015 2015 88 Tyśmienica - Świeże PL01S1101_1642 1 44,5 30,0 Tyśmienica Bystrzycy PLRW20002424859 PLRW20002424859 24 NIE 22,694481 51,697775 2000 WA lubelskie radzyński Wohyń TAK TAK 2015 2015 2015 2015 89 Bystrzyca - Bork PL01S1101_3223 1 5,0 51,5 Bystrzyca ujścia PLRW200024248699 PLRW200024248699 24 NIE 22,53111 51,72083 2000 WA lubelskie radzyński Borki TAK TAK 2015 2015 90 Tyśmienica - Górka PL01S1101_1643 1 7,1 67,4 Tyśmienica ujścia PLRW2000242489 PLRW2000242489 24 NIE 22,498536 51,634719 2000 WA lubelskie lubartowski wiejski TAK TAK 2015 2015 2015 91 Huczwa - Zimno PL01S1101_1535 1 57,7 19,8 Huczwa Rokitna bez Kanału Rokitna PLRW200024266213 PLRW200024266213 24 NIE 23,73056 50,50917 2000 WA lubelskie tomaszowsk Łaszczów TAK TAK 2014 2014 2014 2014 92 Huczwa - Gródek PL01S1101_1537 1 1,0 76,5 Huczwa ujścia PLRW200024266299 PLRW200024266299 24 NIE 23,954328 50,808085 2000 WA lubelskie hrubieszowsk Hrubieszów TAK TAK 2014 2014 93 Wełnianka - Dubienka PL01S1101_1539 1 19,9 13,1 Wełnianka Kułakowic do ujścia PLRW20002426631699 PLRW20002426631699 24 NIE 23,895 51,04583 2000 WA lubelskie chełmski Białopole TAK TAK 2015 2015 2015 2015 94 Udal - Turka PL01S1101_1541 1 21,0 11,6 Udal Udal od Krzywólki do ujścia PLRW2000242663299 PLRW2000242663299 24 NIE 23,820538 51,130441 2000 WA lubelskie chełmski Sawin TAK TAK 2015 2015 2015 2015 95 Uherka - Ruda Wieś PL01S1101_1546 1 10,2 34,8 Uherka Uherka od Garki do Gdolank PLRW2000242663479 PLRW2000242663479 24 NIE 23,5845 51,256961 2000 WA lubelskie chełmski Ruda-Huta TAK 2013 96 Uherka - Rudka PL01S1101_1544 1 3,1 41,9 Uherka ujścia PLRW2000242663499 PLRW2000242663499 24 TAK 23,653903 51,281009 2000 WA lubelskie opolskie Urzędów TAK TAK 2013 2013 2013 97 Włodawka - Włodawa PL01S1101_1552 1 0,6 37,9 Włodawka ujścia PLRW200024266369 PLRW200024266369 24 TAK 23,554461 51,538663 2000 WA lubelskie włodawsk Włodawa TAK TAK 2014 2014 98 Obwodnica PL01S1101_1563 1 70,4 37,1 Krzna Krzny Południowe PLRW200024266419 PLRW200024266419 24 TAK 22,738194 51,977314 2000 WA lubelskie bialski Międzyrzec Podlask TAK TAK 2014 2014 99 Krzna Południowa - RzeczycaPL01S1101_1560 1 3,3 43,6 Krzna Południowa Dopływu spod Lipniaków do PLRW200024266429 PLRW200024266429 24 NIE 22,74306 51,96389 2000 WA lubelskie bialski Międzyrzec Podlask TAK TAK 2013 2013 100 Krzna - Sławacinek Stary PL01S1101_3517 1 42,3 65,2 Krzna do Klukówk PLRW200024266459 PLRW200024266459 24 TAK 23,076222 52,027831 2000 WA lubelskie bialski BiałaPodlaska TAK TAK 2014 2014 101 Lutnia - Kłoda Duża PL01S1101_1564 1 1,1 34,8 Lutnia Lutnia od Strugi do ujścia PLRW2000242664889 PLRW2000242664889 24 TAK 23,31472 52,00972 2000 WA lubelskie bialski Zalesie TAK TAK 2014 2014 102 Zielawa - Woskrzenice PL01S1101_1567 1 0,3 67,8 Zielawa Niecielina do ujścia PLRW200024266489 PLRW200024266489 24 NIE 23,28667 52,03056 2000 WA lubelskie bialski Biała Podlaska TAK TAK 2014 2014 103 Krzna - Neple PL01S1101_1562 1 1,8 105,7 Krzna Krzna od Klukówki do ujścia PLRW200024266499 PLRW200024266499 24 TAK 23,52083 52,12444 2000 WA lubelskie bialski Terespol TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2013,2014,2015 104 Sanna - Modliborzyce PL01S1101_3276 1 49,6 8,3 Sanna Stanianki PLRW2000623229 PLRW2000623229 6 NIE 22,321677 50,759167 2000 KR lubelskie janowski Modliborzyce TAK TAK 2015 2015 105 Wyżnica - Dzierzkowice PL01S1101_1576 1 24,1 20,2 Wyżnica Urzędówki bez Urzędówk PLRW2000623363 PLRW2000623363 6 TAK 22,07472 50,95944 2000 WA lubelskie opolski Dzierzkowice TAK TAK 2014 2014 106 Urzędówka - Bęczyn PL01S1101_1578 1 10,5 19,5 Urzędówka Urzędówka PLRW20006233649 PLRW20006233649 6 TAK 22,09861 50,98861 2000 WA lubelskie hrubieszowsk Dołhobyczów TAK TAK 2014 2014 107 Wrzelowianka - Kolczyn PL01S1101_1583 1 0,5 11,3 Wrzelowianka Wrzelowianka PLRW200062338 PLRW200062338 6 TAK 21,83333 51,05833 2000 WA lubelskie opolski Józefów nad Wisłą TAK TAK 2014 2014 108 Maciejowska PL01S1101_1579 1 22,8 30,6 Chodelka Wronowa PLRW20006237436 PLRW20006237436 PLRW2000023746 6 TAK 22,053741 51,141191 2000 WA lubelskie opolski obszar wiejsk TAK TAK TAK 2014 2014 2014 2014 109 Poniatówka - Pustelnia PL01S1101_2104 1 0,1 13,0 Poniatówka Poniatówka PLRW20006237449 PLRW20006237449 6 TAK 21,9967 51,1706 2000 WA lubelskie opolski obszar wiejsk TAK TAK 2014 2014 110 Wrzelówka - Szczekarków PL01S1101_1581 1 4,8 16,9 Wrzelowianka Wrzelowianka PLRW20006237489 PLRW20006237489 6 TAK 21,85917 51,24361 2000 WA lubelskie opolski Wilków TAK TAK 2014 2014 111 Bystra - Bartłomiejowice PL01S1101_3221 1 11,5 24,5 Bystra Wąwolnicy do ujścia PLRW2000923899 PLRW200062386 6 TAK 22,095437 51,308431 2000 WA lubelskie puławski Wąwolnica TAK TAK 2013 2013 112 Kurówka - Brzozowa Gać PL01S1101_1585 1 22,0 24,6 Kurówka bez Białk PLRW2000623923 PLRW2000623923 6 NIE 22,18278 51,39111 2000 WA lubelskie puławski Kurów TAK TAK 2013 2013 113 Świerszcz - Malowany Mos PL01S1101_3303 1 4,1 4,7 Świerszcz Świerszcz PLRW200062414 PLRW200062414 6 TAK 22,98219 50,57827 2000 WA lubelskie zamojski wiejski TAK TAK 2015 2015 2015 114 Pór - Zakrzew PL01S1101_3518 1 7,6 42,4 Pór Pór do Wierzbówk PLRW200062417449 PLRW200062417449 6 TAK 22,557775 50,873039 2000 WA lubelskie lubelski Zakrzew TAK TAK 2015 2015 115 Łętownia - Gruszka Mała PL01S1101_3519 1 2,8 16,9 Łętownia Łętownia PLRW20006241929 PLRW20006241929 6 TAK 23,002378 50,805029 2000 WA lubelskie zamojski Nielisz TAK TAK 2015 2015 116 Wolica - Skierbieszów PL01S1101_2110 1 19,2 21,9 Wolica Huszczki Dużej PLRW20006243294 PLRW20006243294 6 TAK 23,334754 50,860442 2000 WA lubelskie zamojski Skierbieszów TAK TAK 2015 2015 117 Wojsławka - Krasnystaw PL01S1101_1612 1 1,6 30,5 Wojsławka Wojsławka PLRW2000624349 PLRW2000624349 6 TAK 23,18722 50,95361 2000 WA lubelskie krasnostawsk Krasnystaw TAK TAK 2014 2014 2014 118 Żółkiewka - Krasnystaw PL01S1101_1613 1 1,4 31,6 Żółkiewka Żółkiewka PLRW2000624369 PLRW2000624369 6 NIE 23,175277 50,973111 2000 WA lubelskie krasnostawsk miejska) TAK TAK 2013 2013 119 Siennica - Kasjan Pl01S1101_1614 1 3,5 19,0 Siennica Siennica PLRW2000624374 PLRW2000624374 6 NIE 23,194505 51,016999 2000 WA lubelskie krasnostawsk Krasnystaw TAK TAK 2014 2014 120 Giełczew - Stryjno PL01S1101_1628 1 19,7 30,6 Giełczewka Radomirki PLRW2000624469 PLRW2000624469 6 TAK 22,84083 51,06167 2000 WA lubelskie świdnicki Rybczewice TAK TAK 2015 2015 121 Stoki - Zakrzów PL01S1101_1626 1 0,5 23,0 Stoki Stoki PLRW2000624549 PLRW2000624549 6 TAK 22,8675 51,27583 2000 WA lubelskie łęczyński wiejski TAK TAK 2015 2015 122 Bystrzyca - Osmolice PL01S1101_1616 1 44,5 37,5 Bystrzyca zb. Zemborzyckiego PLRW2000924651 PLRW2000624629 6 TAK 22,49972 51,10667 2000 WA lubelskie lubelski Strzyżewice TAK TAK 2013 2013 123 Krężniczanka - Krężnica Jara PL01S1101_1620 1 1,3 20,7 Ciemięga Ciemięga PLRW2000624649 PLRW2000624649 6 TAK 22,47306 51,15167 2000 WA lubelskie lubelski Niedrzwica Duża TAK TAK 2013 2013 124 Czerniejówka - Głuszczyzna PL01S1101_1622 1 0,5 30,2 Czerniejówka Czerniejówka PLRW2000624669 PLRW2000624669 6 NIE 22,604354 51,140117 2000 WA lubelskie Lublin Lublin (gm. miejska) TAK TAK 2013 2013 2013 125 Botaniczny PL01S1101_1621 1 0,1 14,2 Czechówka Czechówka PLRW20006246729 PLRW20006246729 6 TAK 22,514599 51,259078 2000 WA lubelskie Lublin Lublin (gm. miejska) TAK TAK 2013 2013 126 Ciemięga - Pliszczyn PL01S1101_1623 1 3,0 37,3 Ciemięga Ciemięga PLRW2000624689 PLRW2000624689 6 TAK 22,64083 51,3025 2000 WA lubelskie lubelski Wólka TAK TAK 2013 2013 127 Tanew - Rebizanty PL01S1101_1658 1 97,0 17,4 Tanew Potoku do Muchy z Wirową PLRW20001922835 PLRW20007228169 7 TAK 23,2065 50,3925 2000 KR lubelskie tomaszowsk Susiec TAK TAK 2013 2013 2013 2013 128 Sołokija - Wierzbica PL01S1101_1531 1 52,4 37,1 Sołokija RP PLRW2000726614591 PLRW2000726614591 7 TAK 23,68167 50,34944 2000 WA lubelskie tomaszowsk Lubycza Królewska TAK TAK 2013 2013 129 Wyżnica - Józefów PL01S1101_3520 1 1,1 43,2 Wyżnica ujścia PLRW2000923369 PLRW2000923369 9 TAK 21,826508 51,034305 2000 WA lubelskie opolski Józefów nad Wisłą TAK TAK 2014 2014 130 Chodelka - Podgórz PL01S1101_1580 1 0,5 52,9 Chodelka Wronowa do ujścia PLRW2000923749 PLRW2000923749 9 TAK 21,88417 51,29306 2000 WA lubelskie opolski Wilków TAK TAK 2014 2014 2014 131 Bystra - Bochotnica PL01S1101_1584 1 2,2 33,8 Bystra Wąwolnicy do ujścia PLRW2000923899 PLRW2000923899 9 TAK 22,00278 51,33778 2000 WA lubelskie puławski obszar wiejsk TAK TAK 2013 2013 132 Wieprz - Michalów PL01S1101_1599 1 244,5 104,4 Wieprz Zbiornika Nielisz PLRW2000924159 PLRW2000924159 9 TAK 23,02064 50,73419 2000 WA lubelskie zamojski Sułów TAK TAK 2013 2013 133 Pór - Nawóz PL01S1101_1608 1 1,6 48,4 Pór Pór od Wierzbówki do ujścia PLRW200092417499 PLRW200092417499 9 TAK 22,99092 50,78026 2000 WA lubelskie zamojski Nielisz TAK TAK 2015 2015 2015 2015 134 Łabuńka - Krzak PL01S1101_1610 1 4,2 30,9 Łabuńka Potoku do ujścia PLRW200092429 PLRW200092429 9 TAK 23,10463 50,80227 2000 WA lubelskie zamojski Nielisz TAK TAK 2015 2015 135 Wolica - Wola Orłowska PL01S1101_3521 1 39,5 41,1 Wolica Huszczki Dużej do ujścia PLRW20009243299 PLRW20009243299 9 TAK 23,164722 50,935 2000 WA lubelskie krasnostawsk Izbica TAK TAK 2014 2014 136 Giełczew - Biskupice PL01S1101_1629 1 2,4 47,9 Giełczewka ujścia PLRW200092449 PLRW200092449 9 TAK 22,945 51,155 2000 WA lubelskie świdnicki Trawniki TAK TAK 2015 2015 137 Bystrzyca - Zemborzyce PL01S1101_1617 1 35,0 47,0 Bystrzyca zb. Zemborzyckiego PLRW2000924651 PLRW2000924651 9 TAK 22,50278 51,16639 2000 WA lubelskie Lublin Lublin (gm. miejska) TAK TAK 2013 2013

l.p. Nazwa Punktu Kod Punktu Z ilu stanowisk pomiarowych składa się ppk 1) Kilometr rzeki od ujścia do ppk Odległość od źródła do ppk [km] Nazwa rzeki (MPHP) Kod ID_HYD (MPHP) Nazwa JCW na której ppk jest zlokalizowany Kod JCW na której ppk jest zlokalizowany Kod ocenianej JCW Kod ocenianej JCW (2) Kod ocenianej JCW (3) Kod ocenianej JCW (4) Typ Oceniana abiotyczny JCW ocenianej naturalna JCW (TAK / NIE) Dł. geogr. 2) Szer. geogr. 2) dorzecza Kod obszaru (PGW) RZGW (PGW) Województwo Powiat Gmina PPK repr. PPK repr. dla grupy PPK reperowy PPK PPK MOC PPK MB intens. mon. PPK wymia ny inf. MD MO MOPI MORE MORY MORO MOEU MDNA MONA MB MBIN 138 Kanał Żmudzki - Puszcza PL01S1101_1540 1 0,4 10,9 Kanał Żmudzk Kanał Żmudzk PLRW20000266324 PLRW20000266324 23 NIE 23,70556 51,08056 2000 WA lubelskie chełmski Żmudź TAK TAK 2015 2015 2015 139 Bug - Krzyczew PL01S1101_1529 1 268,7 520,1 Bug Bug od Krzny do Niemirowa PLRW2000212665533 PLRW2000212665533 21 TAK 23,49972 52,14639 2000 WA lubelskie bialski wiejski NIE TAK 2013,2014,2015 140 Sołokija - Ruda Żelazna PL01S1101_1130 1 81,3 8,2 Sołokija RP PLRW2000726614591 PLRW2000726614591 7 TAK 23,45361 50,43611 2000 WA lubelskie tomaszowsk Tomaszów NIE TAK 2013 141 Wisła - Piotrawin PL01S1101_1573 1 694,0 328,0 Wisła Wieprza PLRW2000212399 PLRW2000212399 21 TAK 21,79611 51,1075 2000 WA lubelskie opolski Łaziska NIE TAK 2015 142 Poniatowa PL01S1101_3526 1 1,7 4,0 Dopływ spod Kraczewic Poniatówka PLRW20006237449 PLRW20006237449 6 TAK 22,068604 51,189018 2000 WA lubelskie opolski Poniatowa NIE TAK 2014 143 Wieprz - Majdan Wielki PL01S1101_3524 1 289,9 58,9 Wieprz Wieprz do Jacynki PLRW20002324136 PLRW20002324136 23 TAK 23,252778 50,545555 2000 WA lubelskie zamojski wiejski NIE TAK 2013 144 Łabuńka - Pniówek PL01S1101_1598 1 26,1 9,3 Łabuńka Potoku PLRW20002324249 PLRW20002324249 23 NIE 23,295 50,692222 2000 WA lubelskie zamojski Zamość NIE TAK 2015 2015 2015 145 Wieprz - Obrocz PL01S1101_1598 1 268,6 80,0 Wieprz Zbiornika Nielisz PLRW2000924159 PLRW2000924159 9 TAK 23,025278 50,603611 2000 WA lubelskie zamojski Zwierzyniec NIE TAK 2013 2013 146 Tanew - Pisklak PL01S1101_3522 1 69,9 47,5 Tanew Tanew od Muchy do Łady PLRW200019228599 PLRW200019228599 19 TAK 22,882569 50,416782 2000 KR lubelskie biłgorajski Łukowa NIE TAK 2013 2013 147 Uherka - Żółtańce PL01S1101_3568 1 36,0 9,0 Uherka Uherka od źródeł do Gark PLRW2000232663449 PLRW2000232663449 23 NIE 23,709167 51,076944 2000 WA lubelskie chełmski Chełm NIE TAK 2013

Tabela 2.2.1.1.1.z Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie 2013-2015 w zbiornikach zaporowych Rok Całkowita liczba ppk lub jcw 1) Punkty reprezentatywne Kod realizowanego programu Punkty monitorowania obszarów chronionych Punkty monit. badawczego MD MO MOPI MORE MORY MORO MOEU MDNA MONA MB Liczba ppk objętych monitoringiem 1 1 1 2013 Liczba monitorowanych jcw 1 1 1 Liczba ocenianych jcw 2) 1 1 1 Liczba ppk objętych monitoringiem 2014 Liczba monitorowanych jcw Liczba ocenianych jcw 2) Liczba ppk objętych monitoringiem 1 1 1 1 2015 Liczba monitorowanych jcw 1 1 1 1 Liczba ocenianych jcw 2) 1 1 1 1 Całkowita liczba ppk objętych danym programem monitoringu 3) Całkowita liczba monitorowanych jcw 4) Całkowita liczba ocenianych jcw 4) 2 2 2 1 2 2 1 2 1 1) Całkowita liczba ppk lub jcw jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu lub monitorowanych jcw w danym roku i może się różnić od sumy punktów / jcw objętych poszczególnymi programami monitoringu. 2) Liczba jcw ocenianych na podstawie MD, MO oraz MB i/lub dla których oceniane jest spełnianie wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych. 3 ) Całkowita liczba ppk jest liczbą ppk objętych w latach 2013-2015 danym programem monitoringu i może się różnić od liczby ppk objętych tym programem w poszczególnych latach. 4) Całkowita liczba jcw jest odpowiednio liczbą jcw monitorowanych i ocenianych w latach 2013-2015 i może się różnić od sumy jcw monitorowanych i ocenianych w poszczególnych latach.

Tabela 2.2.1.1.2.z. Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu zbiorników zaporowych Rodzaj punktu pomiarowo-kontrolnego Rok realizacji programu monitoringu l.p. Nazwa Punktu Kod Punktu Z ilu stanowisk pomiarowych Nazwa JCW na której ppk jest Kod JCW na której ppk jest Typ zbiornika Szer. geogr. zlokalizowany zlokalizowany 2) Kod obszaru dorzecza (PGW) składa się ppk 1) Nazwa zbiornika Kod ocenianej JCW Kod ocenianej JCW (2) Kod ocenianej JCW (3) Dł. geogr. 2) RZGW (PGW) Województwo Powiat Gmina PPK repr. PPK repr. dla grupy PPK MOC PPK MB MD MO MOPI MORE MORY MORO MOEU MDNA MONA MB MBIN 1 Zbiornik Nielisz - Nielisz PL01S1102_0681 1 Zbiornik Nielisz Zbiornik Nielisz PLRW2000024179 PLRW2000024179 2000 WA lubelskie zamojski Sułów TAK TAK 2015 2015 2015 2 Zalew Zemborzycki - Dąbrowa-las PL01S1102_0677 1 Zalew Zemborzycki Zbiornik Zemborzyce PLRW2000024653 PLRW2000024653 2000 WA lubelskie Lublin Lublin TAK TAK 2013 2013 1) W przypadku, gdy ppk jest pojedynczym punktem, wpisać "1" 2) WGS 84

Tabela 2.2.1.2.1 Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie 2013-2015 w jednolitych częściach wód jezior oraz jezior i innych zbiorników naturalnych uznanych za silnie zmienione części wód Rok 2013 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) Całkowita liczba ppk lub jcw 1) Kod realizowanego programu Punkty Punkty monit. reprezentatywne 2) Punkty monitorowania obszarów chronionych badawczego MD MO MOPI MORE MORY MORO MOEU MDNA MONA MB 4 4 1 1 2 1 1 1 Liczba monitorowanych jcw 5 4 2 1 2 1 Liczba jcw ocenianych 3) 5 5 2014 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) 5 4 1 1 Liczba monitorowanych jcw 5 4 1 1 Liczba jcw ocenianych 3) 5 5 2015 Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) 3 2 1 1 3 3 2 Liczba monitorowanych jcw 6 5 1 3 Liczba jcw ocenianych 3) 6 Całkowita liczba ppk objętych danym programem monitoringu 4) Całkowita liczba monitorowanych jcw 5) 6 11 4 11 4 Całkowita liczba ocenianych jcw 5) 14 1) Całkowita liczba ppk lub jcw jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu lub monitorowanych jcw w danym roku i może się różnić od sumy punktów / jcw objętych poszczególnymi programami monitoringu. 2) W tym punkty reperowe. 3) Liczba jcw ocenianych na podstawie MD, MO oraz MB i/lub dla których oceniane jest spełnianie wymagań dodatkowych dla obszarów chronionych. 4) Całkowita liczba ppk jest liczbą ppk objętych w latach 2013-2015 danym programem monitoringu i może się różnić od liczby ppk objętych tym programem w poszczególnych latach. 5) Całkowita liczba jcw jest odpowiednio liczbą jcw monitorowanych i ocenianych w latach 2013-2015 i może się różnić od sumy jcw monitorowanych i ocenianych w poszczególnych latach.

Tabela 2.2.1.2.2. Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu jezior 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 l.p. Nazwa Punktu Kod Punktu jez. Rogóźno - stanowisko 1 jez. Krasne - stanowisko 1 jez. Piaseczno - stanowisko 1 jez. Uścimowskie - stanowisko 1 jez. Kleszczów - stanowisko 1 jez. Bikcze - stanowisko 1 jez. Uściwierz - stanowisko 1 jez. Łukie - stanowisko 1 jez. Białe Sosnowickie - stanowisko 1 jez. Kunów - stanowisko 1 jez. Sumin - stanowisko 1 Z ilu stanowisk pomiarowych składa się ppk 1) Nazwa jeziora (MPHP) PPK repr. PPK repr. dla grupy PPK reperowy PPK PPK MOC PPK MB intens. mon. PL01S1102_06 63 1 Rogóźno 2481119 Rogóźno PLLW30689 PLLW30689 7a TAK 22,971830 51,376910 2000 WA lubelskie łęczyński Ludwin TAK 2014 Krasne (na SE PL01S1102_06 od Ostrowa 54 1 Krasne 248116 Lub.) PLLW30691 PLLW30691 7a TAK 22,961594 51,426533 2000 WA lubelskie lubartowski Uścimów TAK 2014 PL01S1102_06 Piaseczno 59 1 Piaseczno 24814210 (koło Łęcznej) PLLW30692 PLLW30692 7a TAK 23,030570 51,384100 2000 WA lubelskie łęczyński Ludwin TAK 2014 MD MO MOPI MORE MORY MORO MOEU MDNA MONA MB MBIN PL01S1102_06 51 1 Uścimowiec 2481470 Uścimowskie PLLW30694 PLLW30694 7b TAK 22,932660 51,472050 2000 WA lubelskie lubartowski Uścimów TAK 2013 2013 PL01S1102_06 Ostrów 50 1 Kleszczów 248148 Kleszczów PLLW30700 PLLW30700 7b TAK 22,888550 51,517830 2000 WA lubelskie lubartowski Lubelski TAK TAK 2013 2013 PL01S1102_06 60 1 Bikcze 2482149 Bikcze PLLW30703 PLLW30703 7b NIE 23,050470 51,380160 2000 WA lubelskie łęczyński Ludwin TAK TAK 2015 2015 PL01S1102_06 62 1 Uściwierz 2482143 Uściwierz PLLW30704 PLLW30704 7b NIE 23,078890 51,375210 2000 WA lubelskie łęczyński Cyców TAK TAK 2015 2015 PL01S1102_06 56 1 Łukie 248223 Łukie PLLW30706 PLLW30706 7b TAK 23,086500 51,411480 2000 WA lubelskie włodawski Urszulin TAK TAK 2015 2015 PL01S1102_06 48 1 Białe Sosnowickie 2482811 Białe Sosnowickie PLLW30710 PLLW30710 7b NIE 23,049084 51,532400 2000 WA lubelskie parczewski Sosnowica TAK TAK 2013 2013 PL01S1102_06 47 1 Kunów 24914233 Kunów PLLW30714 PLLW30714 7b TAK 22,486350 51,566380 2000 WA lubelskie lubartowski Firlej TAK 2015 Sumin (w PL01S1102_06 zlewni 61 1 Sumin 2482110 Włodawki) PLLW30718 PLLW30718 7b TAK 23,141670 51,375580 2000 WA lubelskie włodawski Urszulin TAK TAK 2014 2014 jez. Spólne - stanowisko 1 PL01S1102_06 52 1 Spilno 26636843 jez. Białe Włodawskie - PL01S1102_06 stanowisko 1 46 1 Białe Włodawskie 26636890 jez. Tomasznie - PL01S1102_33 stanowisko 1 43 1 Tomasznie 2481419 Kod ID_HYD (MPHP) Nazwa JCW na której ppk jest zlokalizowany Kod JCW na której ppk jest zlokalizowany Kod ocenianej JCW Typ abiotyczny ocenianej JCW Oceniana JCW naturalna (TAK / NIE) Dł. geogr. 2) Szer. geogr. 2) Kod obszaru dorzecza (PGW) RZGW (PGW) Województwo Powiat Gmina Rodzaj punktu pomiarowo-kontrolnego Spilno (Wspólne, Spólne) PLLW30725 PLLW30725 7b TAK 23,551950 51,435340 2000 WA lubelskie włodawski Włodawa TAK TAK 2013 2013 Białe Włodawskie (Białe) PLLW30728 PLLW30728 7a TAK 23,532820 51,496510 2000 WA lubelskie włodawski Włodawa TAK TAK TAK 2013,2014,2015 2013 Tomasznie (Domasznie) PLLW90036 PLLW90036 7b NIE 23,002066 51,470848 2000 WA lubelskie parczewski Sosnowica TAK 2015 Rok realizacji programu monitoringu 1) W przypadku, gdy ppk jest pojedynczym punktem, wpisać "1" 2) WGS 84

2.2.2. Monitoring jakości wód podziemnych Celem prowadzenia monitoringu jakości wód podziemnych jest dostarczenie informacji o stanie chemicznym wód podziemnych, śledzenie jego zmian oraz sygnalizacja zagrożeń, na potrzeby zarządzania zasobami wód podziemnych i oceny skuteczności podejmowanych działań ochronnych. Ogólne zapisy dotyczące badania i oceny wód podziemnych ujęte zostały w art. 38a ust. 1, art.47 oraz art. 155a i 155b ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 145 z późn. zm.). Szczegółowe regulacje odnośnie oceny stanu wód podziemnych są zawarte w rozporządzeniu MŚ z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896), natomiast szczegółowe regulacje dotyczące badań monitoringowych są zawarte w rozporządzeniu MŚ z dnia 15 listopada 2011 r. w sprawie formy i sposobu prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 258, poz. 1550). W latach 2013 2015 w ramach podsystemu monitoringu jakości wód podziemnych na terenie województwa lubelskiego realizowane będą następujące zadania: - w ramach monitoringu diagnostycznego badanie i ocena jakości wód podziemnych w sieci krajowej, badanie i ocena jakości wód źródeł, jako naturalnych wypływów wód podziemnych na powierzchnię ziemi - w ramach monitoringu operacyjnego badanie i ocena jakości wód podziemnych na obszarach narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego - w ramach monitoringu badawczego badanie i ocena jakości wód podziemnych oraz gleb na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego Zadanie: Badanie i ocena jakości wód podziemnych w sieci krajowej Badania oraz klasyfikacja wód podziemnych w sieci krajowej prowadzone będą na terenie województwa lubelskiego w ramach monitoringu diagnostycznego przez Państwowy Instytut Geologiczny na zlecenie Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie w 2015 r. Badaniami objętych zostanie ok. 61 punktów pomiarowych na terenie 18 powiatów województwa, natomiast częstotliwość prowadzonych badań określona została na 1 x rok. Ocena klas jakości przeprowadzona zostanie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz.896). Zakres badań w ramach monitoringu diagnostycznego obejmie następujące elementy: - ogólne: odczyn, temperatura, przewodność elektrolityczna, tlen rozpuszczony, ogólny węgiel organiczny; - nieorganiczne: amoniak, antymon, arsen, azotany, azotyny, beryl, bor, chlorki, chrom, cyjanki, cynk, fluorki, fosforany, glin, kadm, magnez, mangan, miedź, molibden, nikiel, ołów, potas, rtęć, selen, siarczany, sód, srebro, tytan, wapń, wodorowęglany, żelazo, indeks fenolowy. 31

Wyniki badań oraz ocena zaprezentowane zostaną na stronie internetowej WIOŚ oraz w raportach o stanie środowiska, natomiast wyniki oraz wszelkie pozostałe informacje udostępniane będą zainteresowanym jednostko oraz osobom indywidualnym. Zadanie: Badanie i ocena jakości wód źródeł, jako naturalnych wypływów wód podziemnych na powierzchnię ziemi Obszar Wyżyny Lubelskiej i Roztocza to miejsce występowania źródeł osiągających, poza regionem tatrzańskim, jedne z największych wydajności w Polsce. Źródła na Lubelszczyźnie jako naturalne, samoczynne, skoncentrowane wypływy wody podziemnej charakteryzujące się wysoką jakością (niektóre nawet o charakterze wód mineralnych), pełnią istotną rolę w zasilaniu rzek, wpływając na zasobność wodną tego regionu. Źródła umożliwiają powstawanie specyficznych ekosystemów w bezpośrednim sąsiedztwie wypływu wody, dają początek wielu rzekom i jeziorom, są rezerwuarami czystej wody, często są ważnymi elementami związanymi z kulturą i historią tego terenu. Ze względu na swoje niezwykle cenne walory, uwzględniane są w wojewódzkich programach państwowego monitoringu środowiska. Do badań prowadzonych w latach 2013 2015 wytypowano łącznie 49 źródeł, których szczegółową charakterystykę przedstawiono w tabelach 2.2.2.1. - 2.2.2.3. Pomiary wykonywane będą 1 razy w roku, a zakres badanych wskaźników fizykochemicznych określony został w poniższej tabeli. Zakres badanych wskaźników Lp. Nazwa wskaźnika Jednostka miary 2. Temperatura C 3. Przewodność S/cm 4. Odczyn ph 5. Tlen rozpuszczony mgo 2 /l 6. Ogólny węgiel organiczny mgc/l 7. Amoniak mgnh 4 /l 8. 9. Azotany Azotyny mgno 3 /l mgno 2 /l 10. Bar mgba/l 11. Bor mgb/l 12. Fosforany mgpo 4 /l 13. Fluorki mgf/l 14. Chlorki mgcl/l 15. Wodorowęglany mghco 3 /l 16. Siarczany mgso 4 /l 17. Sód mgna/l 18. Potas mgk/l 19. Wapń mgca/l 20. Magnez mgmg/l 21. Żelazo mgfe/l 22. Arsen mgas/l 23. Chrom mgcr/l 24. Cynk mgzn/l 25. Glin mgal/l 26. Kadm mgcd/l 27. Mangan mgmn/l 28. Miedź mgcu/l 29. Nikiel mgni/l 30. Rtęć mghg/l Ołów mgpb/l 32

Tabela 2.2.2.1. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych (źródeł) przewidzianych do badań w 2013 r. Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne Ujmowana warstwa wodonośna Głębokość Nr Nr Nr Rodzaj Użytkowanie głębokość Użytkowanie punktu rodzaj pkt. miejscowość gmina powiat długość szerokość JCWPd GZWP punktu punktu do stropu stratygrafia terenu [m p.p.t] wód [m p.p.t] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1. Bychawa 22,52889 51,01444 107 406 Z Punkt obszar Bychawa badawczy zabudowany (wypływ naturalny, obudowany) 2. Skrzynice 22,63417 51,11917 107 406 Punkt nieużytki Jabłonna badawczy (wypływ naturalny) Z 3. Baszki Niemce 4. Strzeszkowice Niedrzwica Duża 5. Pliszczyn Wólka lubelski 22,62139 51,30694 107 406 Z Punkt badawczy 22,42167 51,14111 107 406 Z Punkt badawczy 22,62917 51,30306 107 406 Z Punkt badawczy K użytki zielone, obszar zabudowany (wypływ naturalny) lasy (wypływ naturalny) użytki zielone, grunty orne (wypływ naturalny) 6. Łuszczów 7. Dys Wólka Niemce 8. Józefów -Morgi Józefów 9. Łada-Malinie (pomnik przyrody) 10. Goraj Zastawie (pomnik przyrody) Goraj biłgorajski 22,73361 51,31722 107 406 Z Punkt badawczy 22,55139 51,31611 107 406 Z Punkt badawczy 23,056667 50,488333 127 Z czynne kreda lasy 22,648444 50,738694 127 Z czynne 22,673417 50,035611 Z czynne kreda kreda użytki zielone (wypływ naturalny) użytki zielone (wypływ naturalny) użytki zielone użytki zielone 33

11. Hedwiżyn-Stok Biłgoraj 23,252889 50,863722 127 406 Z czynne lasy 12. Kol.Kryłówźr. św. Mikołaja 13. Krasnobród- Kapliczka na wodzie 14. Krasnobród- Belfont(użytek ekologiczny) 15. Hutki(pomnik przyrody) Mircze Krasnobród hrubieszowski 24,026944 50,670833 109 407 Z czynne 23,238278 50,542639 107 Z czynne 23,163206 50,56275 Z czynne 23,169139 50,554583 107 Z czynne 16. Stokowa 23,053583 50,602528 107 Z czynne Góra(RPN) kreda Zwierzyniec 17. Obrocz 23,024528 50,603222 107 Z czynne kreda zamojski 18. Szczebrzeszyn 22,974888 50,690778 107 Z czynne (pomnik kreda Świerszcza) Szczebrzeszyn 19. Zaporze (pomnik 22,818056 50,771389 107 Z czynne przyrody) kreda kreda kreda kreda zabudowania użytki zielone zabudowania 20. Trzęsiny 22,798611 50,638889 107 Z czynne kreda lasy 21. Radecznica źr. św. Antoniego Radecznica 22,6775 50,754167 127 Z czynne kreda zabudowania użytki zielone 22. Czarnystok 22,836686 50,655322 107 Z czynne kreda zabudowania Objaśnienia: 9. rodzaj punktu: studnia wiercona (W), studnia kopana(k), piezometr (P), źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne, okresowo czynne, nieczynne), ujęcie na potrzeby przemysłu, rolnictwa lub inne (czynne, okresowo czynne, nieczynne), punkt badawczy 14. rodzaj wód: wody o zwierciadle napiętym (N), wody o zwierciadle swobodnym(s) 34

Tabela 2.2.2.2. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych (źródeł) przewidzianych do badań w 2014 r. Współrzędne Położenie administracyjne Ujmowana warstwa wodonośna geograficzne Głębokość Nr Nr Nr Rodzaj Użytkowanie Użytkowanie punktu głębokość pkt. JCWPd GZWP punktu punktu rodzaj terenu miejscowość gmina powiat długość szerokość [m p.p.t] do stropu stratygrafia wód [m p.p.t] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1. Snopków Jastków 22,46861 51,30917 107 406 Z Punkt badawczy użytki zielone, obszar lubelski zabudowany 2. Czerniejów Jabłonna 22,59861 51,11472 107 406 Z Punkt badawczy 3. Zakrzówek Zakrzówek 22,36833 50,93444 106 406 Z Punkt badawczy 4. Sulów Zakrzówek 22,36472 50,89889 106 406 Z Punkt badawczy 5. Słodków Kraśnik kraśnicki 22,28806 50,89111 106 406 Z Punkt badawczy 6. Ostrów Kraśnik 22,27417 51,00528 106 406 Z Punkt badawczy 7. Uściąż Karczmiska opolski 21,98667 51,28528 106 406 Z Punkt badawczy Objaśnienia: 9. rodzaj punktu: studnia wiercona (W), studnia kopana(k), piezometr (P), źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne, okresowo czynne, nieczynne), ujęcie na potrzeby przemysłu, rolnictwa lub inne (czynne, okresowo czynne, nieczynne), punkt badawczy 14. rodzaj wód: wody o zwierciadle napiętym (N), wody o zwierciadle swobodnym(s) K (wypływ naturalny) użytki zielone, grunty orne (wypływ naturalny) użytki zielone (wypływ naturalny) użytki zielone, nieużytki (wypływ naturalny) Zadrzewienia śródpolne (wypływ naturalny) łąka (wypływ naturalny) łąka (wypływ naturalny) 35

Tabela 2.2.2.3. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych (źródeł) przewidzianych do badań w 2015 r. Współrzędne Położenie administracyjne Ujmowana warstwa wodonośna geograficzne Głębokość Nr Nr Rodzaj Użytkowanie Użytkowanie Nr JCWPd punktu głębokość pkt. GZWP punktu punktu rodzaj terenu miejscowość gmina powiat długość szerokość [m p.p.t] do stropu stratygrafia wód [m p.p.t] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1. Rogów Wilków 21,96444 51,26083 106 406 Z Punkt Teren badawczy zadrzewiony, 2. Boiska Józefów 21,96778 51,0025 106 406 Z Punkt badawczy 3. Nieszawa Józefów opolski 21,83917 51,01833 106 406 Z Punkt badawczy 4. Borów Chodel 22,18167 51,10889 106 406 Z Punkt badawczy 5. Wrzelowiec Opole Lubelskie 6. Rzeczyca Kazimierz Dolny 7. Kazimierz Kazimierz Dolny Dolny 8. Husiny (pomnik przyrody) 9. Ciotusza Stara 10. Majdan Sopocki Krasnobród Susiec puławski zamojski tomaszowski 21,92528 51,09278 106 406 Z Punkt badawczy 22,04222 51,30444 106 406 Z Punkt badawczy 21,98306 51,31917 106 406 Z Punkt badawczy 23,185277 50,493056 127 Z czynne kreda 23,210083 50,472694 127 Z czynne kreda lasy 23,154444 50,456111 127 Z kreda K (wypływ naturalny) Zadrzewienia śródpolne, (wypływ naturalny) Nieużytki, (wypływ naturalny) Zakrzewienia (wypływ naturalny) Teren zabudowany (wypływ naturalny) Zabudowa wiejska (wypływ naturalny) Teren zabudowany (wypływ naturalny z zalesionego zbocza) 36

11. Zawadki 23,291944 50,437778 127 Z kreda 12. Łosiniec 23,298889 50,426111 127 Z czynne kreda obszary zabudowane 13. Świdy 23,199167 50,416944 127 Z kreda 14. Sołokije (pomnik przyrody) 15. Lubycza Królewska (pomnik przyrody) 16. Siedliska źr.św.mikołaja 17. Barchaczów Tomaszów Lubycza Królewska 23,466389 50,413611 109 407 Z czynne kreda lasy, grunty orne/gosp. rozdrobniona 23,185167 50,492972 109 407 Z czynne kreda obszary zabudowane 23,550000 50,264166 109 407 Z czynne czwartorzęd obszary zabudowane Łabunie 23,376722 50,668388 107 407 Z czynne kreda użytki zielone 18. Rozdoły- 23,414694 50,801944 107 Z czynne kreda użytki zielone 19. Podźródło zamojski Huszczka Skierbieszów Duża 23,312500 50,8375 107 Z czynne użytki zielone 20. Łaziska 23,374056 50,811389 107 Z czynne kreda grunty orne Objaśnienia: 9. rodzaj punktu: studnia wiercona (W), studnia kopana(k), piezometr (P), źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne, okresowo czynne, nieczynne), ujęcie na potrzeby przemysłu, rolnictwa lub inne (czynne, okresowo czynne, nieczynne), punkt badawczy 14. rodzaj wód: wody o zwierciadle napiętym (N), wody o zwierciadle swobodnym(s) 37

Ocena badanych wód źródeł przeprowadzona zostanie w oparciu o Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896). Wyniki badań gromadzone będą w arkuszach Excel i udostępniane zainteresowanym jednostkom oraz osobom indywidualnym, natomiast ocena zaprezentowana zostanie na stronie internetowej WIOŚ oraz w raportach o stanie środowiska. Zadanie: Badanie i ocena jakości wód podziemnych na obszarach narażonych na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie realizował będzie monitoring wód podziemnych w ww. zakresie na podstawie rozporządzenia Nr 6/2012 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie (RZGW) z dnia 12 października 2012 r. w sprawie określenia wód powierzchniowych i podziemnych wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych oraz obszarów szczególnie narażonych, z których odpływ azotu ze źródeł rolniczych do tych wód należy ograniczyć na terenie województwa lubelskiego. Badania jakości wód podziemnych realizowane będą na terenie OSN Przegaliny Duże (gm. Komarówka Podlaska) oraz OSN Kuraszew (gm. Wohyń), wyznaczonych ze względu na przekroczenia zawartości azotanów w wodach podziemnych. W czasie opracowywania WPMŚ nie ukazały się rozporządzenia Dyrektora RZGW dotyczące wprowadzenia programów działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych na wyznaczonych obszarach, w związku z tym szczegóły realizacji badań zostaną uwzględnione po opublikowaniu ww. rozporządzeń. Zgodnie z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2013-2015 (GIOŚ) badania na terenach OSN będą realizowane z częstotliwością 2 razy w roku (w okresie wiosennym i jesiennym), natomiast punkty pomiarowe to badane w latach poprzednich: 4 studnie kopane na terenie OSN Przegaliny Duże oraz 1 studnia kopana na terenie OSN Kuraszew. Szczegółowa lokalizacja punktów pomiarowych na terenie OSN przedstawiona została w tabeli 2.2.2.4. Zakres planowanych badań jest zgodny z rozporządzeniem MŚ z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2093). Zakres i częstotliwość badań jakości wód podziemnych Lp. Parametr jakości wód [mg/l] Częstotliwość oznaczania parametrów jakości wód podziemnych w na terenach wyznaczonych obszarów szczególnie narażonych na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego 1. Tlen rozpuszczony 2 2. Azotany 2 3. Azot amonowy 2 4. Azot azotynowy 2 Wyniki badań gromadzone będą w arkuszach excell i przekazywane do: - Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie 1 raz w roku, - Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie 1 raz w roku, - Urzędu Gminy w Komarówce Podlaskiej i Wohyniu 1 raz w roku. Na podstawie zgromadzonych wyników opracowana zostanie w oparciu o ww. rozporządzenie ocena stopnia zanieczyszczenia wód podziemnych azotanami, która zostanie zaprezentowana na stronie internetowej WIOŚ oraz w raportach o stanie środowiska. 38

Tabela 2.2.2.4. Szczegółowe dane na temat punktów pomiarowych analizowanych w ramach programu związanego z wyznaczeniem OSN Komarówka Podlaska Nr OSN Nazwa OSN Nr pkt Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne miejscowość gmina powiat długość szerokość Rodzaj punktu Użytkowani e punktu Gł. punktu [m p.p.t.] Ujmowana warstwa wodonośna głębokość do stropu [m p.p.t.] stratygrafia rodzaj wód Użytkowanie terenu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 Przegaliny Duże 48 Komarówka Podlaska radzyński 22 o 54 26,2 51 o 50 33,8 K ujęcie wody pitnej - - - S rolnicze 4 OSN Przegaliny Duże 2 Przegaliny Duże 48 3 Brzeziny 6 Komarówka Podlaska Komarówka Podlaska radzyński 22 o 52 44,4 51 o 49 49,2 K radzyński 22 o 53 36,6 51 o 48 32,3 K ujęcie wody pitnej ujęcie wody pitnej - - - S rolnicze - - - S rolnicze 4 Derewiczna 163 Komarówka Podlaska radzyński 22 o 54 42,6 51 o 47 49,6 K ujęcia na potrzeby rolnictwa - - - S rolnicze 5 OSN Kuraszew 1 Kuraszew 82 Wohyń radzyński 22 o 44 05,3 51 o 41 24,0 K ujęcia na potrzeby rolnictwa - - - S rolnicze Objaśnienia: 9. rodzaj punktu: studnia wiercona (W), studnia kopana(k), piezometr (P), źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne, okresowo czynne, nieczynne), ujęcie na potrzeby przemysłu, rolnictwa lub inne (czynne, okresowo czynne, nieczynne), punkt badawczy 14. rodzaj wód: wody o zwierciadle napiętym (N), wody o zwierciadle swobodnym(s) Zadanie: Badanie i ocena jakości wód podziemnych na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego Z uwagi na wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe Roztocza, w szczególności Roztoczańskiego Parku Narodowego, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie kontynuował będzie badania w ramach planowanego na 2014 r. monitoringu regionalnego. Realizowane będą: - badanie i ocena jakości wód podziemnych Pomiary wykonywane będą w 4 studniach wierconych i 1 kopanej z częstotliwością 1 raz w roku, natomiast zakres badanych wskaźników fizyko-chemicznych będzie analogiczny jak w przypadku źródeł. Lokalizację wraz z charakterystyką wytypowanych punktów zawiera tabela 2.2.2.5. Ocena badanych wód podziemnych wykonana zostanie w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896). Wyniki badań gromadzone będą w arkuszach Excel, a następnie zostaną przekazane do RPN, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, jak również udostępniane będą zainteresowanym jednostkom oraz osobom indywidualnym; zaprezentowane zostaną na stronie internetowej WIOŚ oraz w raportach o stanie środowiska. 39

Tabela 2.2.2.5. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych badania jakości wód na obszarach Roztoczańskiego Parku Narodowego (RPN) Współrzędne Położenie administracyjne Głębokość Ujmowana warstwa wodonośna Nr geograficzne Nr Nr Rodzaj Użytkowanie Użytkowanie punktu pkt. miejscowoś Szer. JCWPd GZWP punktu punktu głębokość do terenu gmina powiat Dł. georg [m p.p.t] stratygrafia rodzaj wód ć geogr stropu [mp.p.t] 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. ujęcie wody studnia lasy, grunty 1. Florianka Józefów biłgorajski 22,981611 50,55275 127 pitnej ok.50 K wiercona orne (czynne) 2. 3. 4. 5. Kruglik - leśniczówka Bezednialeśniczówka Dębowiecleśniczówka Rybakówka - leśniczówka Zwierzyniec zamojski 23,02339 50,54825 107 23,058139 50,628556 107 23,023333 50,651361 107 22,973972 50,594194 107 406 studnia wiercona studnia wiercona studnia kopana studnia wiercona czynne ok.50 lasy ujęcie wody pitnej (czynne) okresowo czynne czynne ok.50 K lasy ok.30 lasy ok.20 lasy, grunty orne 40

Mapa 3. Lokalizacja punktów pomiarowych wód podziemnych przewidzianych do badań w latach 2013-2015 41

2.3. Podsystem monitoringu jakości gleby i ziemi Ze względu na szczególne walory Roztocza Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie planuje w ramach monitoringu regionalnego przeprowadzić badania gleb na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Zadanie: Badanie i ocena jakości gleb na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego W ramach powyższego zadania WIOŚ w Lublinie planuje w 2014 r. przeprowadzić badanie i ocenę zawartości metali ciężkich i siarki w glebach i mchach. Pomiary realizowane będą 1 raz w roku na obszarach leśnych Roztoczańskiego Parku Narodowego (w sąsiedztwie przebiegających tras komunikacyjnych drogowych i kolejowych). Lokalizację wytypowanych punktów zawiera tabela 2.3.1. Zakres badanych wskaźników obejmował będzie: gleby - ph, ołów, kadm, cynk, miedź, nikiel, chrom ogólny, siarka ogólna, siarka siarczanowa mchy - ołów, kadm, cynk, miedź, nikiel, chrom ogólny, siarka ogólna. Ocena badanych gleb wykonana zostanie na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleb oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. z 2002 r. Nr 165, poz. 1359), natomiast zawartość siarki w glebach określona zostanie w oparciu o 4 stopniową skalę zasobności i zanieczyszczenia gleb siarką, opracowaną przez IUNG w Puławach; w mchach przeprowadzone zostanie porównanie do danych literaturowych: "Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin" - Instytut Ochrony Środowiska. Wyniki badań gromadzone będą w arkuszach Excel, a następnie zostaną przekazane do RPN, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, jak również udostępniane będą zainteresowanym jednostkom oraz osobom indywidualnym; zaprezentowane zostaną na stronie internetowej WIOŚ oraz w raportach o stanie środowiska. Tabela 2.3.1. Wykaz punktów monitoringu jakości gleb na obszarach Roztoczańskiego Parku Narodowego (RPN) Nr Współrzędne punktu Lokalizacja Cel badania pkt. pomiarowego Obwód Ochronny Słupy (trasa 50,613139 1. Zamość -Zwierzyniec) 23,030139 Ocena zawartości metali ciężkich Obwód Ochronny Krąglik (trasa 50,55419 i siarki w glebach i mchach na 2. Obszary leśne Zwierzyniec-Józefów) 23,02483 obszarach leśnych Roztoczańskiego Roztoczańskiego Obwód Ochronny Bukowa Góra 50,60550 Parku Narodowego (w sąsiedztwie 3. Parku Narodowego (trasa Zwierzyniec-Biłgoraj) 22,92375 przebiegających tras komunikacyjnych drogowych i kolejowych). 4. Obwód Ochronny Obrocz (linia kolejowa LHS- Biały Słup) 50,58011 22,98614 42

2.4. Podsystem monitoringu hałasu Celem funkcjonowania podsystemu jest zapewnienie informacji dla potrzeb ochrony przed hałasem. Jednym z zadań PMŚ jest pozyskiwanie danych oraz ocena i obserwacja zmian stanu akustycznego środowiska (art. 26 i 117 ustawy Poś ). Zadanie uwzględnia stan prawny wynikający z wymogów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2002/49/WE z dnia 25 czerwca 2002 r. odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku (Dz. Urz. WE L 189 z 18.07.2002, str. 12) wprowadzonych do ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz.150 z późn. zm.). Oceny stanu akustycznego środowiska i obserwacji zmian dokonuje się w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska na podstawie wyników pomiarów poziomów hałasu określonych wskaźnikami hałasu L DWN i L N, z uwzględnieniem pozostałych danych, w szczególności demograficznych oraz dotyczących sposobu zagospodarowania i użytkowania terenu (art. 117 ust. 1 ustawy Poś). Na potrzeby oceny stanu akustycznego środowiska starosta sporządza mapy akustyczne dla aglomeracji. Zarządzający drogą, linią kolejową lub lotniskiem jest obowiązany sporządzić również mapy akustyczne jeśli eksploatacja jego dróg, linii kolejowych i lotniska może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach (art. 118 ustawy Poś). Obowiązek opracowania map akustycznych w przypadku aglomeracji spoczywa na staroście, w przypadku źródeł liniowych i lotnisk na zarządzających tymi obiektami, którzy z kolei przekazują te mapy do wykorzystania m. in. do WIOŚ. Pierwszy etap mapowania akustycznego w województwie lubelskim, zakończony w 2007 r., dotyczył miasta Lublin - aglomeracji o liczbie ludności większej niż 250 tys. oraz głównych dróg o przejeżdżającej liczbie pojazdów ponad 6 milionów rocznie: DK Nr 12, na odcinkach: Puławy-Końskowola, Kurów Lublin, Lublin Piaski, Piaski obwodnica, DK Nr 17 na odcinku Tomaszów Lubelski przejście graniczne Hrebenne. Drugi etap realizacji map akustycznych w województwie lubelskim został zakończony w 2012 r. Dotyczył otoczenia głównych dróg o liczbie przejeżdżających pojazdów ponad 3 miliony rocznie, to jest: - 55 odcinków dróg krajowych nr: 17, 19, 48, 63, 74, 82 występujących w województwie, oddziałujących na klimat akustyczny powiatów: bialskiego, hrubieszowskiego, janowskiego, krasnostawskiego, kraśnickiego, lubartowskiego, lubelskiego, łęczyńskiego, łukowskiego, puławskiego, ryckiego, świdnickiego, tomaszowskiego, zamojskiego oraz miast: Lublina i Zamościa, - 10 odcinków dróg wojewódzkich nr: 801, 824, 830, 833, 835, oddziaływujących na klimat akustyczny powiatów: puławskiego, lubelskiego, kraśnickiego, biłgorajskiego. Zadanie: Pomiary i ocena stanu akustycznego środowiska Pozyskiwanie danych oraz ocena i obserwacja zmian stanu akustycznego środowiska jest zadaniem PMŚ, które realizuje się zgodnie z następującymi przepisami prawnymi: - ustawa z dnia 27.04.2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26, 112b, 113, 117, 118a, 120, 120a, 148, 149, 176, 177 i 179; - rozporządzenie MŚ z dnia 10 listopada 2010 r. w sprawie sposobu ustalania wartości wskaźnika hałasu L DWN (Dz. U. z 2010 r. Nr 215, poz. 1414); 43

- rozporządzenie MŚ z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826); - rozporządzenie MŚ z dnia 1 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2012 r., poz. 1109); - rozporządzenie MŚ z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1340); - rozporządzenie MŚ z dnia 25 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących rejestru zawierającego informacje o stanie akustycznym środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 82, poz. 500); - rozporządzenie MŚ z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. z 2008 r. Nr 206, poz. 1291); - rozporządzenie MŚ z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminów i sposobów ich prezentacji (Dz. U. z 2008 r. Nr 215, poz. 1366); - rozporządzenie MŚ z dnia 16 czerwca 2011 r. sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem lub portem (Dz.U. z 2011 r. Nr 140, poz. 824 z późn.zm.); - rozporządzenie MŚ z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminy i sposoby ich prezentacji (Dz. U. z 2003 Nr 18, poz. 164) do czasu wydania nowego rozporządzenia na podstawie art. 177 ustawy Poś; - rozporządzenie MŚ z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie dróg, linii kolejowych i lotnisk, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach, dla których wymagane jest sporządzanie map akustycznych, oraz sposoby określania granic terenów objętych tymi mapami (Dz. U. z 2007 r. Nr 1, poz. 8); - rozporządzenie MŚ z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie sposobu i częstotliwości aktualizacji informacji o środowisku (Dz. U. z 2010 r. Nr 227, poz. 1485). Zadanie dotyczy pomiarów i ocen hałasu emitowanego przez źródła przemysłowe oraz komunikacyjne (hałas drogowy). Celem realizacji zadania jest zapewnienie informacji dla potrzeb podsystemu. Badania obejmują wyznaczanie równoważnego poziomu hałasu i warunków poza akustycznych niezbędnych do interpretacji wyników i oceny klimatu akustycznego oraz wyznaczanie wartości wskaźników LDWN i LN dla potrzeby prowadzenia długookresowej polityki w zakresie hałasu. Zgodnie z ustawą Poś najmniejszym obszarem, na którym dokonuje się oceny klimatu akustycznego jest powiat. Starosta oraz zarządzający drogami, liniami kolejowymi i portami lotniczymi są odpowiedzialni za dokonywanie ocen w formie map akustycznych. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska jest ustawowo zobowiązany do dokonywania oceny stanu akustycznego środowiska, jak i prowadzenia pomiarów na terenach nie objętych obowiązkiem opracowywania map akustycznych. 44

W latach 2013 2015 WIOŚ w Lublinie będzie realizował badania hałasu drogowego corocznie w trzech różnych obszarach województwa, w 10 punktach pomiarowych, z czego na dwóch z tych obszarów będą prowadzone badania poziomów długookresowych. W celu określenia wartości wskaźników długookresowych L DWN oraz L N, w każdym z wyznaczonych obszarów długość pomiarów w roku będzie wynosiła 6 dób pomiarowych, z czego: - 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu w okresie wiosennym, - 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu, w okresie jesienno-zimowym. W pozostałych punktach pomiarowych zlokalizowanych w wytypowanych obszarach będą wykonywane corocznie w okresach: wiosennym i jesienno-zimowym pomiary hałasu drogowego prowadzące do określenia wartości wskaźników LAeqD oraz LAeqN. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu hałasu w województwie lubelskim na lata 2013 2015 prezentują tabele 2.4.1. 2.4.3. Szczegółowa lokalizacja punktów pomiarowych zostanie ustalona w terenie. Do badań monitoringowych zostaną włączone pomiary hałasu przemysłowego (zgodnie z planem kontroli WIOŚ w Lublinie), jak i wyniki pomiarów hałasu wykonywanych z mocy prawa przez inne jednostki (art. 147 i art. 175 ustawy Poś). Wyznaczanymi wskaźnikami poziomu hałasu przemysłowego są poziomy LAeqD oraz LAeqN, których wartości są wykorzystywane do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska. W latach 2013-2015 wyniki badań WIOŚ oraz innych jednostek wykonujących z mocy prawa pomiary hałasu zostaną wykorzystane do sporządzania ocen klimatu akustycznego województwa. W ocenach zostaną uwzględnione obszary priorytetowe wskazane w ustawie Poś, sieć i natężenie ruchu drogowego oraz źródła przemysłowe (w powiązaniu z planem ich kontroli). Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie, na podstawie art. 120 i 120 a ustawy Poś, jest zobowiązany do gromadzenia i dostarczania informacji o stanie akustycznym środowiska. Prowadzi wojewódzki rejestr stanu akustycznego środowiska (baza OPH) oraz przekazuje jego zawartość do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie w terminie do dnia 31 marca każdego roku z informacjami za rok poprzedni. Ponadto WIOŚ sukcesywnie gromadzi mapy akustyczne sporządzone przez starostów oraz zarządzających drogami i liniami kolejowymi. 45

Tabela 2.4.1. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu hałasu w województwie lubelskim w 2013 r. Miejscowość lub Objęte Liczba Wskaźnik akustyczny Planowany okres Sposób L.p. źródło liniowe obowiązkiem punktów pomiarowy: udostępniania mapowania pomiarowych Przyjęta metodyka wiosenny, wyników badań tak/nie badań letni, jesiennozimowy [raport/internet] L D L W L N L AeqD L AeqN P.c. M.pr. SEL 1. Włodawa nie 1 + + + + wiosenny i jesiennozimowy raport 3 + + + raport 2. Hrubieszów nie 1 + + + + raport 3 + + + raport 3. Parczew nie 2 + + + raport Tabela 2.4.2. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu hałasu w województwie lubelskim w 2014 r. Miejscowość lub Objęte Liczba Wskaźnik akustyczny Planowany okres L.p. źródło liniowe obowiązkiem punktów pomiarowy: mapowania tak/nie pomiarowych Przyjęta metodyka badań wiosenny, letni, jesienno- L D L W L N L AeqD L AeqN P.c. M.pr. SEL zimowy 1. Lubartów nie 1 + + + + wiosenny i jesiennozimowy raport 3 + + + raport 2. Krasnystaw nie 1 + + + + raport 3 + + + raport 3. Tomaszów Lub. nie 2 + + + raport Tabela 2.4.3. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu hałasu w województwie lubelskim w 2015 r. Miejscowość lub Objęte Liczba Wskaźnik akustyczny Planowany okres L.p. źródło liniowe obowiązkiem punktów pomiarowy: mapowania tak/nie pomiar. Przyjęta metodyka badań wiosenny, letni, jesienno- L D L W L N L AeqD L AeqN P.c. M.pr. SEL zimowy 1. Świdnik nie 1 + + + + wiosenny raport 3 + + + i jesienno-zimowy raport 2. Nałęczów nie 1 + + + + raport 3 + + + raport 3. Konstantynów- nie 2 + + + raport Komarno (DW 811) Sposób udostępniania wyników badań [raport/internet] Sposób udostępniania wyników badań [raport/internet] Objaśnienia: L D wskaźnik długookresowy poziomu hałasu dla pory dnia (6:00 18:00) L W wskaźnik długookresowy poziomu hałasu dla pory wieczoru (18:00 22:00) L N wskaźnik długookresowy poziomu hałasu dla pory nocy (22:00 6:00) L AeqD - wskaźnik krótkookresowy poziomu hałasu dla pory dnia (6:00 22:00) L AeqN wskaźnik krótkookresowy poziomu hałasu dla pory nocy (22:00 6:00) Przyjęta metodyka badań: P.c. metoda pomiarów ciągłych w ograniczonym czasie 1 doby, M. pr. metoda próbkowania, SEL metoda pomiarów poziomów ekspozycyjnych 46

2.5. Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych Zgodnie z art. 123 ust. 1, 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) oceny poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku i obserwacji zmian dokonuje się w ramach państwowego monitoringu środowiska, a wojewódzki inspektor ochrony środowiska prowadzi okresowe badania poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. W rozumieniu ustawy pola elektromagnetyczne (PEM) są to pole elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach od 0 Hz do 300 GHz. W latach 2013 2015 kontynuowane będą prace w ramach podsystemu monitoringu PEM w zakresie obserwacji poziomów sztucznie wytworzonych pól elektromagnetycznych w środowisku z uwzględnieniem zmian zachodzących na przestrzeni lat objętych monitoringiem. Zadanie: Pomiary monitoringowe i ocena poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku Celem zadania jest monitorowanie poziomów wartości parametrów charakteryzujących pola elektromagnetyczne wytwarzane i wprowadzane do środowiska w sposób sztuczny przez źródła pól elektromagnetycznych występujące w naszym otoczeniu, głównie prze obiekty radiokomunikacyjne, w tym: stacje nadawcze radiowe i telewizyjne oraz stacje bazowe telefonii komórkowej. Przepisy prawne: - ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), - rozporządzenie MŚ z dnia z 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883), - rozporządzenie MŚ z dnia 23 listopada 2010 r. w sprawie sposobu i częstotliwości aktualizacji informacji o środowisku (Dz. U. z 2010 r. Nr 227, poz. 1485), - rozporządzenie MŚ z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645), - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.). Program pomiarów monitoringowych pól elektromagnetycznych w środowisku wraz z lokalizacją punktów pomiarowych dla województwa lubelskiego na lata 2013 2015 został określony w oparciu o rozporządzeniem MŚ z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645). Zgodnie z w/w rozporządzeniem pomiary PEM prowadzi się w trzyletnim cyklu pomiarowym, po 45 punktów pomiarowych dla każdego roku łącznie 135 punktów pomiarowych na terenie każdego województwa. W każdym z 45 w/w punktów pomiary powtarza się co trzy lata. Rok 2013 jest ostatnim z drugiego już trzyletniego cyklu pomiarowego, rok 2014 rozpoczyna kolejny trzyletni cykl pomiarowy - powtarzane będą pomiary z roku 2008 i 2011, natomiast w roku 2015 pomiary powtarzane będą z roku 2009 i 2012. 47

Punkty pomiarowe, w których wykonuje się badania poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku rozmieszczone będą równomiernie na terenie województwa, w dostępnych dla ludności miejscach usytuowanych w: 1. centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys., 2. pozostałych miastach, 3. terenach wiejskich. Wyznacza się po 15 punktów pomiarowych dla każdego z trzech w/w obszarów. Program pomiarów monitoringowych poziomów PEM w środowisku uzupełniany będzie pomiarami kontrolnymi wykonywanymi przez wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska uzyskane w ramach kontroli instalacji i urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne. Dane z pomiarów na poziomie wojewódzkim będą wprowadzane do bazy danych monitoringu promieniowania niejonizującego pól elektromagnetycznych. Zbiory danych wraz wynikami obliczeń raz w roku zostaną przekazane do GIOŚ. Wszystkie zgromadzone dane będą wykorzystywane do opracowywania informacji o poziomach PEM na obszarach dostępnych dla ludności. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska będzie prowadzić również aktualizowany corocznie rejestr zawierający informacje o terenach, na których stwierdzono przekroczenie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, z wyszczególnieniem przekroczeń dotyczących terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz miejsc dostępnych dla ludności. Wyniki badań zostaną udostępnione w formie wojewódzkiego raportu o stanie środowiska wydawanego przez WIOŚ w Lublinie. Sporządzane oceny i informacje będą przekazywane organom administracji rządowej i samorządowej. Ponadto zestawienia danych pomiarowych będą umieszczane na stronie internetowej. Uzyskane wyniki pomiarów i badań będą udostępniane na wniosek zainteresowanym osobom i instytucjom. Tabeli 2.5.1. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w woj. lubelskim w 2013 r. Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. Długość 1. Lublin Plac Litewski 51 14'55,9" 22 33'33,0" 2. Lublin ul. Broniewskiego 51 12'28,5" 22 34'53,4" 3. Lublin ul. Bursztynowa/Perłowa 51 13'28,9" 22 30'18,6" 4. Lublin ul. W. Jagiełły 51 13'14,6" 22 37'55,6" 5. Lublin ul. Nałkowskich/Romera 51 12'52,2" 22 32'37,7" 6. Lublin ul. Harnasie/Króla Rogera 51 16'29,3" 22 32'41,4" 7. Biała Podlaska ul. Okopowa 3 (stacja nadawcza Telewizji Polsat) 52 02'45,4" 23 07'05,3" 8. Biała Podlaska ul. Sitnicka GPZ 52 02'56,9" 23 05'34,3" 9. Biała Podlaska ul. Brzeska 52 02'02,7" 23 07'13,8" 10. Chełm ul. Sienkiewicza 18 51 08'04,8" 23 28'25,7" 11. Chełm ul. Katedralna 8 51 07'49,7" 23 29'13,9" 12. Chełm ul. Kochanowskiego/Różana 51 09'03,0" 23 26'31,7" 13. Zamość ul. Hrubieszowska 69 osiedle Małe Ciche 50 43'25,1" 23 15'31,6" 14. Zamość osiedle Karolówka/od strony ul. Szczebrzeskiej 50 42'58,7" 23 13'46,8" 48

15. Puławy Kowalska/Miła 51 23'44,2" 21 58'29,5" Pozostałe miasta 16. Annopol ul. Świeciechowska/Leśna 50 53'16,1" 21 51'07,6" 17. Bychawa ul. Reja/Piłsudskiego 51 00'45,9" 22 32'28,5" 18. Józefów centrum 50 28'46,3" 23 03'15,1" 19. Kazimierz Dolny ul. Witkiewicza 51 19'21,8" 21 56'51,3" 20. Szczebrzeszyn ul. Zamojska/ul. Partyzantów 50 41'50,3" 22 58'56,6" 21. Lubartów ul. Kosmonautów 51 28'48,1" 22 36'03,0" 22. Świdnik ul. Wiśniowa 51 12'49,5" 22 42'27,2" 23. Krasnystaw ul. Graniczna/Bojarczuka 50 59'19,9" 23 08'48,5" 24. Rejowiec Fab. ul. M. Konopnickiej/E. Orzeszkowej 51 07'16,3" 23 15'39,8" 25. Włodawa ul. Broniewskiego/Polna 51 33'21,4" 23 33'08,3" 26. Hrubieszów Osiedle Sławęcin (od strony ul. Dwernickiego) 50 48'27,0" 23 52'09,1" 27. Biłgoraj Osiedle Łąkowa (od strony ul. Zamojskiej) 50 32'44,3" 22 43'48,8" 28. Łuków ul. Rogalińskiego 51 55'28,4" 22 22'43,4" 29. Parczew ul. Nowa 2 51 38'26,5" 22 54'03,7" 30. Radzyń Podlaski ul. Partyzantów 51 47'10,8" 22 37'30,9" Tereny wiejskie 31. Kłoczew powiat rycki, gmina Kłoczew 51 43'15,0" 21 47'29,4" 32. Milejów powiat łęczyński, gmina Milejów 51 13'23,1" 22 55'40,8" 33. Jastków powiat lubelski, gmina Jastków 51 18'06,9" 22 26'18,0" 34. Niedźwiada powiat lubartowski, gmina Niedźwiada 51 32'11,1" 22 41'25,4" 35. Końskowola powiat puławski, gmina Końskowola 51 24'30,0" 22 03'01,6" 36. Brzeźno powiat chełmski, gmina Dorohusk 51 09'56,6" 23 37'46,2" 37. Wola Uhruska powiat włodawski, gmina Wola Uhruska 51 19'16,3" 23 37'45,9" 38. Żółkiewka powiat krasnostawski, gmina Żółkiewka 50 54'43,0" 22 50'19,8" 39. Turobin powiat biłgorajski, centrum gmina Turobin 50 49'20,6" 22 44'46,5" 40. Feliksówka powiat zamojski, centrum gmina Adamów 50 36'56,8" 23 15'20,4" 41. Tarnawatka powiat tomaszowski, centrum gmina Tarnawatka 50 32'14,4" 23 23'04,4" 42. Dołhobyczów powiat hrubieszowski, centrum gmina Dołhobyczów 50 35'11,5" 24 01'35,4" 43. Komarówka Podl. powiat radzyński, gmina Komarówka Podl. 51 48'13,4" 22 56'37,3" 44. Łomazy powiat bialski, gmina Łomazy 51 54'10,7" 23 10'28,3" 45. Wólka Dobryńska powiat bialski gmina Zalesie 52 02'15,7" 23 29'53,3" 49

Tabeli 2.5.2. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w woj. lubelskim w 2014 r. Współrzędne geograficzne Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego punktów pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1. Lublin ul. Obywatelska13/Hirszfelda 51 15'33,9" 22º34'09,3" 2. Lublin ul. Śliwińskiego 5 51 16'23,1" 22º33'5,5" 3. Lublin Al. Kraśnicka 2CD 51º14'34,3" 22º31'14,6" 4. Biała Podlaska ul. Szkolny Dwór 52 02'08,8" 23º07'20,3" 5. Biała Podlaska ul. Terebelska 52 04'77,8" 23º10'82,5" 6. Biała Podlaska ul. Orzechowa 52 01'43,2" 23º08'49,2" 7. Chełm ul. Zachodnia 23 51 08'41,3" 23º26'10,2" 8. Chełm ul. Karola Szymanowskiego 2 51 07'26,1" 23º27'55,8" 9. Chełm ul. Droga Męczenników 6 51 07'29,1" 23º28'13,2" 10. Zamość ul. Zamojskiego/Influacka 50 43'01,7" 23º16'16,5" 11. Zamość ul. Peowiaków/Partyzantów 50 43'01,6" 23º15'34,2" 12. Zamość ul. Partyzantów 50 42'55,0" 23º15'25,3" 13. Puławy ul. Królewska 19 51 24'50,8" 21º57'40,8" 14. Puławy ul. Lubelska 27 51 24'54,3" 21º58'58,9" 15. Puławy ul. Skłodowskiej 9 51 25'15,7" 21º57'51,6" Pozostałe miasta 16. Lubartów ul. Słowackiego 21 51 46'79,5" 22º60'64,7" 17. Łęczna ul.1000-lecia 12 51 30'43,5" 22º88'30,3" 18. Dęblin ul. Rynek 40 51 33'39,6" 21º51'53,2" 19. Świdnik Al. Lotników Polskich 42 51 21'74,7" 22º69'16,5" 20. Kraśnik ul. Koszarowa 10A 50 55'45,4" 22º13'35,2" 21. Janów Lubelski ul. Kilińskiego 5 50 42'26,0" 22º24'34,6" 22. Hrubieszów ul. 3 Maja 15 50 48'20,4" 23º53'12,5" 23. Biłgoraj ul. Kościuszki 99A 50 32'34,8" 22º43'19,2" 24. Tomaszów Lubelski ul. Lwowska 68 50 26'48,6" 23º24'56,6" 25. Włodawa ul. Jana Pawła II 51 32'51,3" 23º32'50,5" 26. Krasnystaw ul. Lwowska 49 50 58'23,7" 23º11'02,8" 27. Parczew ul. Spółdzielcza 7 51 38'28,6" 22º54'20,8" 28. Radzyń Podlaski ul. Jana Pawła II 2 51 46'55,8" 22º37'17,1" 29. Łuków ul. Wyszyńskiego 26A 51 55'35,4" 22º23'10,5" 30. Międzyrzec Podlaski ul. Plac Jana Pawła II 23 51 o 59'01,3" 22º47'02,1" Tereny wiejskie 31. Kąkolewnica Wsch. pow. radzyński gmina Kąkolewnica 51 53'52,5" 22º42'00,6" 32. Gołąbki pow. łukowski, gmina Łuków 51 52'25,3" 22º25'08,4" 33. Borki pow. radzyński, gmina Borki 51 43'18,7" 22º31'21,5" 34. Kołacze powiat włodawski, gmina Stary Brus 51 28'12,6" 23º19'48,5" 35. Krupe* powiat krasnostawski, gm. Krasnystaw 51 01'43,1" 23º13'33,7" 36. Janki powiat hrubieszowski, gmina Horodło 51 52'36,3" 23º04'25,2" 37. Trawniki powiat świdnicki, gmina Trawniki 51 13'63,0" 22º99'72,9" 38. Wilkołaz powiat kraśnicki, gmina Wilkołaz 51 00'18,9" 22º20'10,7" 39. Polichna powiat kraśnicki, gmina Szastarka 50 49'17,3" 22º20'01,1" 40. Żyrzyn powiat puławski, gmina Żyrzyn 51 29'58,2" 22º05'00,3" 50

41. Rogóźno powiat łęczyński, gmina Ludwin 51 37'91,8" 22º96'51,3" 42. Firlej powiat lubartowski, gmina Firlej 51 55'74,1" 22º51'17,5" 43. Sitaniec powiat zamojski, gmina Zamość 50 45'24,4" 23º14'08,7" 44. Obrocz powiat zamojski, gmina Zwierzyniec 50 36'11,0" 23º01'24,8" 45. Susiec powiat tomaszowski, gmina Susiec 50 24'46,0" 23º12'36,7" *punkty dla których współrzędne geograficzne (lokalizacja) zostały zmienione Tabeli 2.5.3. Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w woj. lubelskim w 2015 r. Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1. Lublin ul. Okrzei 51 o 13'43,2" 22 o 35'25,1" 2. Lublin ul. Wajdeloty 5 51 o 14'31,7" 22 o 31'22,8" 3. Lublin ul. Kosmonautów 51 o 13'42,9" 22 o 35'25,2" 4. Biała Podlaska ul. Nocznickiego 52 o 02'56,9" 23 o 08'22,0" 5. Biała Podlaska ul. Artyleryjska 7 52 o 04'06,2" 23 o 06'33,2" 6. Biała Podlaska ul. Łomaska 41 52 o 01'07,0" 23 o 07'31,1" 7. Chełm ul. Szpitalna 19 a 51 o 08'35,2" 23 o 27'19,3" 8. Chełm ul. Piłsudskiego 30 51 o 08'19,5" 23 o 29'40,0" 9. Chełm ul. Wolności 29 51 o 07'16,3" 23 o 28'21,3" 10. Zamość ul. Akademicka 4 50 o 43'05,6" 23 o 14'58,8" 11. Zamość ul. Hrubieszowska 15 50 o 42'49,1" 23 o 16'49,0" 12. Zamość ul. Starowiejska 9 50 o 43'49,0" 23 o 16'38,1" 13. Puławy ul. Wróblewskiego 20 51 o 25'18,1" 21 o 57'53,7" 14. Puławy ul. Skowieszyńska 51 51 o 24'38,6" 21 o 58'36,0" 15. Puławy ul. Słowackiego 17 51 o 25'15,5" 21 o 59'12,3" Pozostałe miasta 16. Bełżyce ul. Zamkowa/Spółdzielcza 51 o 10'33,1" 22 o 16'55,1" 17. Ostrów Lubelski ul. Sienkiewicza 51 o 29'47,3" 22 o 51'22,3" 18. Poniatowa ul. Żeromskiego 51 o 11'28,4" 22 o 04'09,0" 19. Piaski ul. Lubelska 105 51 o 08'23,5" 22 o 50'36,3" 20. Ryki ul. Żytnia 45 51 o 37'22,0" 21 o 55'30,6" 21. Nałęczów ul. Graniczna 22 51 o 17'17,2" 22 o 13'20,4" 22. Opole Lubelskie ul. 25-lecia/Puławska 51 o 09' 03,3" 21 o 58'08,4" 23. Kock ul. Warszawska 51 o 38'24,7" 22 o 26'36,8" 24. Stoczek Łukowski ul. Piłsudskiego 17 51 o 57'49,2" 21 o 58'9,6" 25. Terespol ul. Wojska Polskiego 58 52 o 04'15,3" 23 o 36'10,4" 26. Rejowiec Fabryczny ul. Reja/Hirszfelda 51 o 07'10,8" 23 o 14'26,6" 27. Krasnobród ul. Lelewela 2 50 o 32'37,4" 23 o 12'58,5" 28. Tarnogród ul. Szkolna/Targowa 50 o 21'48,1" 22 o 44'26,1" 29. Tyszowce ul. 3 Maja/Szkolna 50 o 36'51,2" 23 o 42'25,3" 30. Zwierzyniec ul. Chodorowskiego 9 50 o 36'33,5" 22 o 58'45,1" 51

Tereny wiejskie 31. Kurów powiat puławski, gmina Kurów 51 o 23'18,1" 22 o 11'13,4" 32. Chodel powiat opolski, gmina Chodel 51 o 06'34,1" 22 o 07'56,7" 33. Mełgiew powiat świdnicki, gmina Mełgiew 51 o 13'41,0" 22 o 46'47,2" 34. Konopnica powiat lubelski, gmina Konopnica 51 o 13'18,8" 22 o 26'54,4" 35. Michów powiat lubartowski, gmina Michów 51 o 31'23,2" 22 o 18'47,4" 36. Krzczonów powiat lubelski, gmina Krzczonów 51 o 00'23,6" 22 o 42'31,1" 37. Janów Podlaski powiat bialski, gmina Janów Podlaski 52 o 12'27,6" 23 o 13'41,2" 38. Sosnowica powiat parczewski, gmina Sosnowica 51 o 31'11,0" 23 o 05'44,5" 39. Wisznice powiat bialski, gmina Wisznice 51 o 47'16,7" 23 o 12'33,9" 40. Sawin powiat chełmski, gmina Sawin 51 o 16'22,5" 23 o 26'11,8" 41. Fajsławice powiat krasnostawski, gm. Fajsławice 51 o 05'30,3" 22 o 57'48,9" 42. Urszulin powiat włodawski, gmina Urszulin 51 o 23'27,2" 23 o 11'36,8" 43. Werbkowice powiat hrubieszowski, gmina Werbkowice 50 o 45'10,5" 23 o 45'47,7" 44. Goraj powiat biłgorajski, gmina Goraj 50 o 43'18,0" 22 o 40'01,9" 45. Lubycza Królewska powiat tomaszowski, gmina Lubycza Królewska 50 o 20'26,7" 23 o 31'04,0" 52

Mapa 4. Lokalizacja punktów pomiarowych PEM w województwie lubelskim w latach 2013-2015. 53