SPIS TREŚCI Wstęp Blok presje Blok stan.8 3. Blok oceny i prognozy System jakości w PMŚ; laboratoria i sieci pomiarowe...

Transkrypt

1

2

3 SPIS TREŚCI Wstęp Blok presje Blok stan Podsystem monitoringu jakości powietrza Podsystem monitoringu jakości wód Monitoring wód powierzchniowych Monitoring jakości wód podziemnych Podsystem monitoringu przyrody Podsystem monitoringu hałasu Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych Blok oceny i prognozy System jakości w PMŚ; laboratoria i sieci pomiarowe System jakości w monitoringu powietrza System jakości w monitoringu wód System jakości w monitoringu hałasu System jakości w monitoringu pól elektromagnetycznych System baz danych i prezentacji informacji PMŚ Uwarunkowania finansowe realizacji programu PMŚ...73

4 Wstęp Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) został utworzony ustawą z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287 z późn. zm.) w celu zapewnienia wiarygodnych informacji o stanie środowiska. Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą Poś, Państwowy Monitoring Środowiska stanowi systemem pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska oraz gromadzenia, przetwarzania i rozpowszechniania informacji o środowisku. Gromadzone informacje służą wspomaganiu działań na rzecz ochrony środowiska poprzez systematyczne informowanie organów administracji i społeczeństwa o: jakości elementów przyrodniczych, dotrzymywaniu standardów jakości środowiska lub innych poziomów określonych przepisami oraz obszarach występowania przekroczeń tych standardów lub innych wymagań, występujących zmianach jakości elementów przyrodniczych, przyczynach tych zmian, w tym powiązaniach przyczynowo-skutkowych występujących pomiędzy emisjami i stanem elementów przyrodniczych. Państwowy Monitoring Środowiska obejmuje także zadania wynikające z odrębnych ustaw, zobowiązań międzynarodowych oraz innych potrzeb wynikających z polityki ekologicznej państwa. Działalność Państwowego Monitoringu Środowiska koordynują organy Inspekcji Ochrony Środowiska: Główny Inspektor Ochrony Środowiska i Wojewódzcy Inspektorzy Ochrony Środowiska. Państwowy Monitoring Środowiska realizowany będzie w trzech blokach tematycznych : bloku- presje, bloku-stan oraz bloku-oceny i prognozy. W ramach bloku presje będą pozyskiwane informacje o źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do środowiska, w ramach bloku stan - działania związane z pozyskiwaniem, gromadzeniem, analizowaniem i upowszechnianiem informacji o poziomach substancji i innych wskaźników charakteryzujących stan poszczególnych elementów przyrodniczych, natomiast w ramach bloku - oceny i prognozy wykonywane będą zintegrowane oceny i prognozy stanu środowiska i analizy przyczynowo-skutkowe wiążące wskaźniki jakości środowiska z wywieraną na niego presją, związaną głównie z działalnością człowieka. Informacje zebrane w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska podlegają udostępnianiu w myśl przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.), regulujących sprawy swobodnego dostępu do informacji o środowisku. Podstawę prawną sporządzenia niniejszego programu stanowi art. 23 ust. 3 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska. Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa lubelskiego na lata został opracowany w oparciu o Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata opracowany przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska i zatwierdzony przez Ministra Środowiska. 5

5 1. Blok presje Kompleksowa informacja o presjach na poszczególne elementy środowiska jest podstawą do efektywnej realizacji zadań Państwowego Monitoringu Środowiska, w szczególności do konstruowania i weryfikacji sieci i programów pomiarowych, matematycznego modelowania rozprzestrzeniania zanieczyszczeń, oraz prawidłowego wykonania oceny jakości poszczególnych elementów środowiska. Mając na uwadze konieczność zasilania systemu PMŚ informacjami o presjach art. 26 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska włącza do zasobów informacyjnych PMŚ dane o rodzajach i ilości substancji i energii wprowadzanych do powietrza, wód, gleby i ziemi oraz informacje dotyczące wytwarzania i gospodarowania odpadami. Blok - presje będzie zasilany głównie danymi wytwarzanymi w ramach innych systemów lub obowiązków wykonywanych z mocy prawa przez inne organy administracji a także przez system statystyki publicznej. Ponadto w bloku - presje znajdą się dane o emisjach pochodzące od podmiotów gospodarczych, które zgodnie z art. 149 ust. 1 oraz art. 286 ust. 1b ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) są zobligowane do przekazywania informacji o emisjach Wojewódzkiemu Inspektorowi Ochrony Środowiska. Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach i ładunkach substancji dla potrzeb rocznej i wstępnej oceny jakości powietrza W ramach realizacji zadania WIOŚ będzie pozyskiwał dane o źródłach i wielkościach zanieczyszczeń wprowadzanych do powietrza na potrzeby rocznych ocen jakości powietrza, a także ocen pięcioletnich mających na celu ustalenie odpowiedniego sposobu oceny jakości powietrza. Inwentaryzacją zostaną objęte dane dotyczące wielkości emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu, tlenku węgla, benzenu, lotnych związków organicznych, pyłu oraz metali ciężkich (ołowiu, arsenu, kadmu, niklu) i benzo/a/pirenu. Niezbędne dane WIOŚ w Lublinie będzie pozyskiwał na podstawie informacji uzyskiwanych w wyniku działalności kontrolnej, gromadzonych w ramach statystyki publicznej, od prowadzących instalacje zobowiązanych do prowadzenia pomiarów wielkości emisji, a także z bazy danych o korzystaniu ze środowiska, prowadzonej przez WIOŚ w Lublinie na podstawie obowiązku z art. 286 ust. 1b ustawy Poś. W miarę możliwości kadrowych i finansowych planuje się wykonanie inwentaryzacji na poziomie gminy: wielkości emisji liniowych (na podstawie danych o natężeniu ruchu) oraz powierzchniowych (na podstawie danych o sposobie ogrzewania i rodzaju paliwa). Zadanie: Pozyskiwanie informacji o krajowych emisjach zanieczyszczeń do powietrza Emisje krajowe poszczególnych zanieczyszczeń powietrza pozyskiwane będą bezpłatnie z inwentaryzacji emisji wykonywanych przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami. 6

6 Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach emisji energii odprowadzanych do środowiska W ramach monitoringu hałasu oraz monitoringu pól elektromagnetycznych WIOŚ będzie czynił starania w kierunku zwiększania informacji dotyczących źródeł hałasu oraz sztucznie wytwarzanego promieniowania elektromagnetycznego. Pozyskane informacje będą gromadzone w wojewódzkich bazach danych, po czym, corocznie zostaną przekazane do GIOŚ. W przypadku monitoringu hałasu dane gromadzi się w bazie OPH, natomiast dane monitoringu pól elektromagnetycznych w arkuszu kalkulacyjnym programu Excel. Źródłem danych emisji hałasu do środowiska jest m.in. działalność kontrolna oraz mapy akustyczne (art. 118 ustawy Poś), które w przypadku aglomeracji zawierają identyfikację i charakterystykę źródeł hałasu, charakteryzują hałas emitowany z poszczególnych źródeł oraz przestrzennie obrazują presje na środowisko spowodowaną emisją hałasu. Dane na temat źródeł promieniowania elektromagnetycznego mogących znacząco wpływać na środowisko będą pozyskiwane m.in. z zasobów działalności inspekcyjnej. Zadanie: Pozyskiwanie informacji o źródłach i ładunkach substancji odprowadzanych do wód lub do ziemi oraz o poborach wód Podsystem emisji zanieczyszczeń do wód będzie zasilany danymi gromadzonymi przez WIOŚ, między innymi w ramach prowadzonej działalności kontrolnej. Do gromadzenia danych wykorzystywane będą także informacje od prowadzących instalacje, którzy zobowiązani są do prowadzenia pomiarów wielkości emisji i przekazywania wyników do WIOŚ oraz wojewódzkie bazy informacji o korzystaniu ze środowiska, tworzone na podstawie ewidencji, prowadzonej przez podmioty korzystające ze środowiska, w zakresie ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej, oraz ilości, stanu i składu ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi. Do celów związanych z ogólną analizą trendów, w dalszym ciągu będą wykorzystane zagregowane dane o emisjach do wód pochodzące z systemu statystyki publicznej. Ponadto dla potrzeb planowania lokalizacji punktów pomiarowych i zakresu prowadzonych pomiarów wykorzystywane będą wyniki prac, realizowanych w ramach implementacji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. WE L 327 z r., str. 1), w tym charakterystyki obszarów dorzeczy i analizy presji. Zadanie: Ocena gospodarki odpadami Pozyskiwanie danych niezbędnych do oceny gospodarki odpadami prowadzone jest na podstawie art. 26 ustawy Prawo ochrony środowiska oraz na podstawie ustawy o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz.251 z poźn. zm.). Głównym celem zadania jest dostarczenie informacji o stanie gospodarki odpadami w skali województwa, zauważalnych trendach i ich przyczynach. Podstawowe źródło danych w zakresie odpadów przemysłowych stanowić będzie baza danych dotycząca wytwarzania i gospodarowania odpadami, prowadzona przez marszałka województwa, do której dostęp na mocy ustawy o odpadach posiada wojewódzki inspektor ochrony środowiska. Do czasu uzyskania wiarygodnych danych z systemu administracyjnego źródło danych o gospodarowaniu odpadami stanowić będzie system statystyki publicznej. Uzupełnieniem informacji w tym zakresie będą dane gromadzone w ramach działalności kontrolnej Inspektoratu oraz informacje o składowiskach i spalarniach odpadów pochodzące od zarządzających tymi obiektami. 7

7 Na potrzeby tego zadania wykorzystane zostaną informacje przesyłane corocznie przez zarządzających składowiskami w zakresie określonym rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 9 grudnia 2002 r. w sprawie zakresu, czasu, sposobu oraz warunków prowadzenia monitoringu składowisk odpadów (Dz. U. z 2002 r. Nr 220, poz. 1858), gromadzone przez WIOŚ w ramach monitoringu składowisk. 2. Blok - stan Blok - stan obejmuje działanie związane z pozyskiwaniem, gromadzeniem, analizowaniem i upowszechnianiem informacji o poziomach substancji i innych wskaźników charakteryzujących stan poszczególnych elementów przyrodniczych. W ramach bloku stan wykonywane są również oceny stanu poszczególnych komponentów środowiska, uwzględniające w coraz szerszym zakresie wpływ elementów presji. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie uczestniczył będzie latach w realizacji następujących podsystemów określonych art. 26 ust. 1 ustawy Prawo ochrony środowiska: monitoring jakości powietrza, monitoring jakości wód powierzchniowych, monitoring jakości wód podziemnych, monitoring przyrody, monitoring hałasu, monitoring pól elektromagnetycznych, W ramach projektowanej w Białym Słupie bazowej stacji zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego prowadzone będą badania na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego. W celu prawidłowej realizacji zadań w zakresie monitorowania stanu poszczególnych elementów środowiska, blok stan zasilany będzie informacjami o presjach oraz innych czynnikach mających wpływ na jakość środowiska Podsystem monitoringu jakości powietrza Celem podsystemu jest pozyskanie informacji i danych o poziomach substancji zanieczyszczających powietrze oraz wyników analiz i ocen w zakresie przestrzegania standardów jakości powietrza. Dane pozyskane w ramach podsystemu posłużą ponadto do obserwacji jakości i oceny kwasowości wód deszczowych oraz ilości substancji deponowanych do podłoża wraz z opadem, a także umożliwią obserwację zmian w tym zakresie. Zgodnie z Programem Państwowego Monitoringu Środowiska na lata na obszarze województwa lubelskiego przewiduje się realizację zadań będących kontynuacją dotychczasowych programów pomiarowych jak również realizację nowych wynikających z wymogów jakie nakłada dyrektywa 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Uwzględniając powyższe w ramach podsystemu na terenie woj. lubelskiego realizowane będą niżej wymienione zadania. Zadanie: Pomiary i ocena jakości powietrza w strefach 8

8 Celem realizacji zadania jest uzyskanie dla wszystkich stref w województwie informacji i danych o poziomach substancji zanieczyszczających powietrze w odniesieniu do standardów jakości powietrza i innych kryteriów oceny jakości powietrza, identyfikacja obszarów wymagających poprawy jakości powietrza, a po opracowaniu wymaganych programów ochrony powietrza, także monitorowanie efektywności ich wdrażania. Zadanie będzie realizowane w oparciu o niżej wymienione akty prawne: - ustawa z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26 oraz art , - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. z 2009 r. Nr 5, poz. 31), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2008 r. Nr 47, poz. 281), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 19 listopada 2008r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza (Dz. U. z 2008 r. Nr 216, poz. 1377), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 marca 2008r. w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza (Dz. U. z 2008 r. Nr52, poz.310), - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227). W związku z trwającymi pracami nad transpozycją dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy ustawa - Prawo ochrony środowiska zostanie znowelizowana, a ww. rozporządzenia zostaną zastąpione nowymi. W obowiązującym stanie prawnym system monitoringu powietrza oparty jest na klasyfikacji stref. Niniejszy program przygotowano w oparciu o podział województwa na strefy zgodny z rozporządzeniem w sprawie stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza. Wyjątkiem jest pył PM2,5 dla którego, zgodnie ze Wskazówkami do opracowania wojewódzkich programów PMŚ na lata , przyjęto podział na strefy zawarty we Wskazówkach do oceny wstępnej zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5. W województwie lubelskim obowiązuje następujący podział na strefy dla celów oceny jakości powietrza: pod kątem dwutlenku siarki, dwutlenku azotu, tlenków azotu, tlenku węgla, benzenu, pyłu PM10 oraz zawartego w tym pyle ołowiu, arsenu, kadmu, niklu, benzo/a/pirenu 9 stref, tj. Aglomeracja Lubelska, miasto Biała Podlaska, Chełm i Zamość oraz powstałe z połączenia powiatów strefy: bialsko-radzyńska, biłgorajskozamojska, chełmsko-krasnostawska, lubelsko-puławska, łęczyńsko-włodawska, pod kątem ozonu 2 strefy, tj. Aglomeracja Lubelska i strefa lubelska (pozostały obszar województwa nie wchodzący w skład aglomeracji), pod kątem pyłu PM2,5 projektowane 2 strefy (tj. Aglomeracja Lubelska i strefa lubelska (pozostały obszar województwa nie wchodzący w skład aglomeracji). Jednocześnie planowane są zmiany podziału kraju na strefy, w których dokonuje się oceny jakości powietrza. Systemem monitoringu objęte zostaną zanieczyszczenia określone rozporządzeniem MŚ z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu tj. dla kryterium ochrony zdrowia: SO 2, NO 2, Pb, CO, C 6 H 6, O 3, PM10 i PM2,5, oraz zawartość As, Cd, Ni i benzo/a/pirenu w pyle PM10, dla kryterium ochrony roślin: SO 2, NO x, O 3. W latach Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska będzie realizował monitoring stężeń ww. zanieczyszczeń wykorzystując pomiary i metody inne niż pomiarowe (techniki szacowania, kombinacja metod). Ich zastosowanie zależy od 9

9 poziomu substancji zanieczyszczającej powietrze na obszarze strefy/aglomeracji oraz liczby ludności zamieszkującej daną strefę. Stosownie do wyników: - Drugiej pięcioletniej oceny jakości powietrza na obszarze województwa lubelskiego, - Wstępnej oceny jakości powietrza na obszarze województwa lubelskiego w zakresie arsenu, kadmu, niklu i benzo/a/pirenu, - Wstępnej oceny zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 w województwie lubelskim na obszarze województwa lubelskiego zaplanowano 16 stacji pomiarowych obejmujących łącznie 66 stanowisk pomiarowych (w tym 22 stanowiska automatyczne i 44 manualne. Zadanie realizowane będzie z udziałem stacji obsługiwanych przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska i Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Szczegółowe zestawienie stanowisk pomiarowych substancji zanieczyszczających powietrze przedstawia tabela Natomiast sumaryczne zestawienie liczby stanowisk według właściciela przedstawia tabela W 2010 r., zgodnie z art. 88 ustawy Poś, WIOŚ dokona weryfikacji oceny pięcioletniej dla województwa lubelskiego w zakresie wszystkich zanieczyszczeń objętych systemem oceny, oprócz pyłu PM2,5. Podstawą sporządzenia ww. oceny będą wszystkie dostępne dane zgromadzone w ramach systemu tj. wyniki pomiarów, dane o wielkościach i rodzajach emisji oraz rozmieszczeniu źródeł emisji. W miarę możliwości zostaną wykorzystane wyniki modelowania matematycznego uzyskane w ramach prac wykonywanych na zlecenie GIOŚ. Ocena ta zostanie wykonana w strefach określonych w ramach transpozycji dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Na podstawie wyników oceny może wystąpić potrzeba dokonania modernizacji wojewódzkiego systemu oceny. Dane uzyskane w ramach podsystemu monitoringu jakości powietrza będą stanowić podstawę do sporządzania rocznych ocen jakości powietrza wynikających z obowiązku nałożonego art. 89 ustawy Poś. Do ocen zostaną wykorzystane, oprócz danych pomiarowych, również inne dane np. dane o wielkości oraz rozmieszczeniu źródeł emisji, wyniki pomiarów okresowych będące podstawą do szacowania i wyniki pomiarów ze stacji zlokalizowanych w innych województwach, w miarę możliwości zostaną wykorzystane wyniki modelowania uzyskane w ramach prac wykonywanych na zlecenie GIOŚ. W 2010 r. zostanie sporządzona roczna ocena za 2009 r. pod kątem zanieczyszczenia powietrza SO 2, NO 2, NO x, PM10, CO, C 6 H 6, O 3, oraz Pb, As, Cd, Ni i benzo/a/pirenu. W latach roczna ocena jakości powietrza zostanie poszerzona dodatkowo o pył PM2,5 i będzie wykonana w oparciu o nowy układ stref. Pozyskane dane prezentowane będą w postaci tabelarycznych zestawień danych pomiarowych odniesionych do obowiązujących standardów jakości powietrza, zestawień klas poszczególnych stref, a także w formie map. Ponadto wyniki ze stacji pomiarowych wykorzystane będą przez Marszałka Województwa Lubelskiego do opracowania programów ochrony powietrza w strefach, w których wystąpią ku temu wskazania, a także do monitorowania efektów wcześniej opracowanych programów naprawczych. Na bieżąco wyniki badań posłużą do sporządzania informacji o jakości powietrza na obszarze całego bądź części województwa, a także do określania aktualnego stanu zanieczyszczenia powietrza. Informacje o jakości powietrza będące w posiadaniu Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska będą udostępniane wszystkim zainteresowanym osobom i instytucjom. W cyklach rocznych przekazywane będą do samorządów szczebla powiatowego. Zgromadzone dane będą stanowić podstawę do zarządzania jakością powietrza w województwie poprzez wykorzystanie do opracowania strategii i kontroli jej wdrażania na obszarze województwa. Dla wypełniania obowiązków sprawozdawczych pozyskane dane będą za pośrednictwem GIOŚ przekazywane na poziom europejski. 10

10 Wyniki pomiarów uzyskane w ramach niniejszego programu gromadzone będą w wojewódzkiej bazie danych JPOAT działającej w ramach systemu EKOINFONET i w obowiązujących terminach systematycznie przekazywane do bazy krajowej administrowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Rozporządzenie MŚ z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie zakresu i sposobu przekazywania informacji dotyczących zanieczyszczenia powietrza określa następujące terminy przekazywania wyników pomiarów: - do dnia 31 marca każdego roku za rok poprzedni należy przekazać do bazy krajowej zweryfikowane roczne serie wyników pomiarów ze wszystkich stacji pomiarowych, - do 10 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni należy przekazywać do bazy krajowej wstępnie zweryfikowane miesięczne serie wyników pomiarów ze wszystkich stacji pomiarowych, z wyjątkiem wyników ołowiu, arsenu, kadmu, niklu i benzo/a/pirenu w pyle PM10, - do 60 dni od końca miesiąca, w którym prowadzono pomiary, wstępnie zweryfikowane miesięczne serie wyników pomiarów poziomów ołowiu, arsenu, kadmu, niklu i benzo/a/pirenu w pyle PM10. Jednocześnie, w przypadku stwierdzenia przekroczeń poziomów alarmowych, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska przekaże Głównemu Inspektorowi niezbędne informacje w tym zakresie, nie później niż do godziny 10 oo następnego dnia. Informacje przetworzone w postaci: - ocen rocznych - gromadzone będą w wersjach papierowych oraz w programach OR, a następnie przekazywane w obu formach do Wojewody Lubelskiego, Marszałka Województwa Lubelskiego i Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, - ocen pięcioletnich - gromadzone będą w wersjach papierowych oraz w programach OW, a następnie przekazywane w obu formach do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, zaś w formie papierowej do Wojewody Lubelskiego i Marszałka Województwa Lubelskiego. Zadanie: Pomiary stanu zanieczyszczenia powietrza pyłem PM2,5 dla potrzeb określenia krajowego celu redukcji narażenia Obowiązek prowadzenia pomiarów pyłu PM2,5 dla potrzeb wyznaczenia wskaźnika średniego narażenia wynika z art. 15 oraz załącznika XIV sekcja A dyrektywy 2008/50/WE w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy. Celem zadania jest wyznaczenie wskaźnika średniego narażenia niezbędnego do ustalenia krajowego celu redukcji narażenia na pył PM2,5. W województwie lubelskim dla potrzeb wyznaczenia a następnie monitorowania wskaźnika średniego narażenia prowadzone będą pomiary pyłu PM2,5 na jednej stacji tła miejskiego zlokalizowanej w Aglomeracji Lubelskiej przy ul. Śliwińskiego 5. Lokalizacja jest zatwierdzona przez GIOŚ. Szczegóły dotyczące stanowiska pomiarowego zawarte są w tabeli Wyniki pomiarów będą gromadzone w wojewódzkiej bazie danych JPOAT, skąd zostaną przekazane do bazy krajowej. Będą ponadto dostarczać danych do systemu oceny jakości powietrza, a za pośrednictwem GIOŚ będą raportowane do europejskiej bazy danych (AIRBASE). Zadanie: Pomiary składu pyłu pod kątem zawartości WWA Obowiązek pomiarów pyłu pod kątem zawartości WWA wynika z art. 4 ust. 8 dyrektywy 2004/107/WE w sprawie arsenu, kadmu, niklu, rtęci i wwa w otaczającym powietrzu transponowanego rozporządzeniem MŚ z dnia 17 grudnia 2008 r. w sprawie dokonywania oceny poziomów substancji w powietrzu. 11

11 Celem niniejszego zadania jest określenie udziału benzo/a/pirenu w WWA w pyle zawieszonym, dla którego, jako wskaźnika WWA, został określony poziom docelowy do osiągnięcia do końca 2012 r. W latach na jednej stacji w województwie, zlokalizowanej w Aglomeracji Lubelskiej przy Al. Kraśnickiej 2CD, gdzie oznaczany będzie benzo/a/piren, kontynuowane będą również pomiary: benzo(a)antracenu, benzo(b)fluorontenu, benzo(j)fluorantenu, benzo(k)fluorantenu, indeno(1,2,3-cd)piranu i dibenzo(a,h)antracenu w pyle PM10. Pobór prób oraz oznaczanie ww. wskaźników będzie realizowane przez WIOŚ w Lublinie. Szczegóły dotyczące stanowiska pomiarowego zawarte są w tabeli Uzyskane wyniki badań będą gromadzone w wojewódzkiej bazie monitoringu jakości powietrza JPOAT, skąd w obowiązujących terminach zostaną przekazane na poziom krajowy. Będą ponadto dostarczać danych do systemu ocen jakości powietrza, a za pośrednictwem GIOŚ raportowane do europejskiej bazy danych (AIRBASE). Zadanie: Wspomaganie systemu oceny jakości powietrza metodami modelowania Celem zadania jest pozyskanie danych do systemu ocen jakości powietrza metodami obliczeń teoretycznych. WIOŚ będzie uczestniczył w miarę możliwości w pracach dotyczących modelowania prowadzonych przez GIOŚ oraz będzie korzystał z opracowań wykonanych na zlecenie GIOŚ w tym zakresie. Zadanie: Monitoring chemizmu opadów atmosferycznych i ocena depozycji zanieczyszczeń do podłoża Celem realizacji zadania jest pozyskanie danych o ładunkach substancji zakwaszających, biogenów jak również metali ciężkich deponowanych wraz z opadem do podłoża. Uzyskane wyniki badań umożliwiają obserwację tendencji zmian i ocenę skuteczności programów redukcji zanieczyszczeń w powietrzu. Ponadto mogą być wykorzystywane do bilansowania związków eutrofizujących w ramach ochrony wód przed zanieczyszczeniami pochodzenia rolniczego. Powyższe zadanie realizowane będzie przy braku specyficznych regulacji prawnych. Realizacja tego zadania będzie opierała się na sieci krajowej organizowanej przez GIOŚ. Zadanie jest kontynuacją dotychczasowych badań prowadzonych na terenie województwa lubelskiego. W latach przewiduje się realizację zadania w jednym punkcie pomiarowym tj. na stacji synoptycznej IMGW we Włodawie, funkcjonującej w sieci stacji pomiarowo-kontrolnych krajowego monitoringu chemizmu opadów atmosferycznych i oceny depozycji zanieczyszczeń do podłoża. Próby opadu mokrego pobierane będą za pomocą automatycznego kolektora opadu na stacji IMGW, zaś analizy w cyklu miesięcznym będą wykonywane przez WIOŚ w Lublinie. W miesięcznych próbkach opadów prowadzone będą badania stężeń anionów: SO 4 2-, NO 2 -, NO 3 -, Cl -, kationów: NH 4 +, Na +, Ca 2+, Mg 2+, K + oraz metali ciężkich (Zn, Cu, Fe, Pb, Ni, Cd, Cr, Mn), azotu ogólnego, fosforu ogólnego, ph i przewodności elektrolitycznej. Wyniki analiz opadów atmosferycznych gromadzone będą w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony Środowiska w Lublinie w wersji papierowej w formie miesięcznych sprawozdań z badań oraz w postaci plików elektronicznych programu Excel. Raz w miesiącu przekazywane będą sprawozdania pisemne miesięcznych wyników do Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej we Wrocławiu. 12

12 Szacowanie miesięcznych i rocznych depozycji oraz ocenę w powiązaniu z wrażliwością receptorów (gleb, ekosystemów glebowo-leśnych, wód powierzchniowych) będzie wykonywał IMGW we Wrocławiu. Uzyskane wyniki analiz upowszechniane będą w raportach o stanie środowiska województwa lubelskiego, dostępnych w formie publikacji książkowych bądź w wersji elektronicznej na stronie internetowej. Udostępniane będą również na wniosek zainteresowanym osobom i instytucjom. Raporty wojewódzkie jak również roczne opracowania wyników analiz chemizmu wód opadowych sporządzane przez IMGW we Wrocławiu dostępne będą w bibliotekach WIOŚ. Ponadto wyniki analiz opracowane w skali całego kraju dostępne są na stronie internetowej GIOŚ. Odbiorcami informacji są: administracja, uczelnie, szkoły, biblioteki, zainteresowane osoby. 13

13 Tabela Wykaz stanowisk działających w wojewódzkim systemie oceny jakości powietrza w latach Lp Kod krajowy stanowiska Wskaźnik Czas uśredn. Nazwa strefy strefy Kod strefy Nazwa stanowiska Typ pomiaru Właściciel stanowiska Współrzędne prostokątne stanowiska (PUWG 1992) Y X Stanowisko w WPMŚ [tak/nie] Stanowisko WPMŚ, które zostanie uruchomione w roku 2010 [tak/nie] LbLublin_Krasn SO 2 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 2. LbLublin_Krasn NO 2 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 3. LbLublin_Krasn NO x 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 4. LbLublin_Krasn NO 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 5. LbLublin_Krasn O 3 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 6. LbLublin_Krasn CO 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 7. LbLublin_Krasn benzen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 8. LbLublin_Krasn toluen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 9. LbLublin_Krasn o-ksylen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 10. LbLublin_Krasn m,p-ksylen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 11. LbLublin_Krasn etylobenzen 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 12. LbLublin_Krasn PM10 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 13. LbLublin_Krasn Pb miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 14. LbLublin_Krasn As miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 15. LbLublin_Krasn Cd miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 16. LbLublin_Krasn Ni miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 17. LbLublin_Krasn bap(pm10) miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 18. LbLublin_Krasn BaA(PM10) miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 19. LbLublin_Krasn BbF(PM10) miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 20. LbLublin_Krasn BjF(PM10) miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 21. LbLublin_Krasn BkF(PM10) miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 22. LbLublin_Krasn IP(PM10) miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 23. LbLublin_Krasn DBahA(PM10) miesięczny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 24. LbLublin_Krasn PM2,5 1-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin AL.Kraśnicka automatyczny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 25. LbLublin_Sliwins_5 PM10 24-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin ul. Śliwińskiego manualny WIOŚ , ,25 tak tak tak tak 26. LbLublin_Sliwins_5* / PM2,5 24-godzinny Aglomeracja Lubelska PL a.01 Lublin ul. Śliwińskiego manualny WIOŚ , ,25 tak tak tak tak 27. LbWilczopole O 3 1-godzinny lubelska PL b.23 Lublin-Podmiejska automatyczny WIOŚ , ,34 tak tak tak nie 28. LbBialaPOrzechowa SO 2 24-godzinny miasto Biała Podlaska PL m.01 Biała Podl. ul Orzechowa manualny WIOŚ 3/ , ,23 tak tak tak nie 3/ 29. LbBialaPOrzechowa NO 2 24-godzinny miasto Biała Podlaska PL m.01 Biała Podl. ul Orzechowa manualny WIOŚ 3/ , ,23 tak tak tak nie 3/ 30. LbBialaPOrzechowa benzen tygodniowy miasto Biała Podlaska PL m.01 Biała Podl. ul Orzechowa manualny WIOŚ , ,23 tak tak tak tak 2/ 31. LbBialaPOrzechowa PM10 24-godzinny miasto Biała Podlaska PL m.01 Biała Podl. ul Orzechowa manualny WIOŚ , ,23 tak tak tak nie 32. LbBialaPOrzechowa PM2,5 24-godzinny lubelska PL0602 Biała Podl. ul Orzechowa manualny WIOŚ , ,23 tak tak tak tak 33. LbBialaPOrzechowa bap(pm10) miesięczny miasto Biała Podlaska PL m.01 Biała Podl. ul Orzechowa manualny WIOŚ , ,23 tak tak tak nie 34. LbBialaPOrzechowa O 3 1-godzinny lubelska PL b.23 Biała Podl. ul Orzechowa automatyczny WIOŚ , ,23 tak tak tak tak 35. LbChelmJagWIOS SO 2 24-godzinny miasto Chełm PL m.01 Chełm ul. Jagiellońska manualny WIOŚ 3/ , ,63 tak tak tak nie 3/ 36. LbChelmJagWIOS NO 2 24-godzinny miasto Chełm PL m.01 Chełm ul. Jagiellońska manualny WIOŚ 3/ , ,63 tak tak tak nie 3/ 37. LbChelmJagWIOS PM10 24-godzinny miasto Chełm PL m.01 Chełm ul. Jagiellońska manualny WIOŚ , ,63 tak tak tak nie

14 Lp Kod krajowy stanowiska Wskaźnik Czas uśredn. Nazwa strefy strefy Kod strefy Nazwa stanowiska Typ pomiaru Właściciel stanowiska Współrzędne prostokątne stanowiska (PUWG 1992) Y X Stanowisko w WPMŚ [tak/nie] Stanowisko WPMŚ, które zostanie uruchomione w roku 2010 [tak/nie] LbChelmJagWIOS PM2,5 24-godzinny lubelska PL0602 Chełm ul. Jagiellońska manualny WIOŚ , ,63 tak tak tak tak 39. LbChelmJagWIOS bap(pm10) miesięczny miasto Chełm PL m.01 Chełm ul. Jagiellońska manualny WIOŚ , ,63 tak tak tak nie 40. LbzamoscHrubieszowsk SO 2 24-godzinny miasto Zamość PL m.01 Zamość ul. Hrubieszowska 69A manualny WIOŚ 3/ , ,65 tak tak tak nie 3/ 41. LbzamoscHrubieszowsk NO 2 24-godzinny miasto Zamość PL m.01 Zamość ul. Hrubieszowska 69A manualny WIOŚ 3/ , ,65 tak tak tak nie 3/ 42. LbzamoscHrubieszowsk benzen tygodniowy miasto Zamość PL m.01 Zamość ul. Hrubieszowska 69A manualny WIOŚ , ,65 tak tak tak tak 2/ 43. LbzamoscHrubieszowsk PM10 24-godzinny miasto Zamość PL m.01 Zamość ul. Hrubieszowska 69A manualny WIOŚ , ,65 tak tak tak nie 44. LbzamoscHrubieszowsk PM2,5 24-godzinny lubelska PL0602 Zamość ul. Hrubieszowska 69A manualny WIOŚ , ,65 tak tak tak tak 45. LbzamoscHrubieszowsk bap(pm10) miesięczny miasto Zamość PL m.01 Zamość ul. Hrubieszowska 69A manualny WIOŚ , ,65 tak tak tak nie 46. LbJarczew SO 2 24-godzinny bialsko-radzyńska PL z.03 Jarczew manualny IMGW , ,42 tak tak tak nie 47. LbJarczew NO 2 24-godzinny bialsko-radzyńska PL z.03 Jarczew manualny IMGW , ,42 tak tak tak nie 48. LbJarczew O 3 1-godzinny lubelska PL b23 Jarczew automatyczny IMGW , ,42 tak tak tak nie 49. LBLukowBrowarna PM10 24-godzinny bialsko-radzyńska PL z.03 Łuków ul. Browarna manualny WIOŚ , ,4 tak tak tak nie 50. LbRadzyPSitkowskiego PM10 24-godzinny bialsko-radzyńska PL z.03 Radzyń Podl. ul. Sitkowskiego manualny WIOŚ , ,1 tak tak tak nie 51. LbRadzyPSitkowskiego bap(pm10) miesięczny bialsko-radzyńska PL z.03 Radzyń Podl. ul. Sitkowskiego manualny WIOŚ , ,1 tak tak tak nie 52. LbTomaszowLubWIOS PM10 24-godzinny biłgorajsko-zamojska PL z.05 Tomaszów Lub. ul. Lwowska 6 manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 53. LbTomaszowLubWIOS bap(pm10) miesięczny biłgorajsko-zamojska PL z.05 Tomaszów Lub. ul. Lwowska 6 manualny WIOŚ , ,06 tak tak tak nie 54. LbBialySlupRPN-Auto SO 2 1-godzinny biłgorajsko-zamojska PL z.05 Zwierzyniec Biały Słup automatyczny WIOŚ , ,95 tak tak tak nie 55. LbBialySlupRPN-Auto O 3 1-godzinny biłgorajsko-zamojska PL z.05 Zwierzyniec Biały Słup automatyczny WIOŚ , ,95 tak tak tak nie 56. LbBialySlupRPN-Auto PM10 1-godzinny biłgorajsko-zamojska PL z.05 Zwierzyniec Biały Słup automatyczny WIOŚ , ,95 tak tak tak nie 57. LbRejowiecFabrWIOS PM10 24-godzinny chełmsko-krasnostawska PL z.02 Rejowiec Fabryczny manualny WIOŚ 1/ , ,21 tak tak tak nie 1/ 58. LbPulawyLubelska NO 2 1-godzinny lubelsko-puławska PL z.06 Puławy ul. Lubelska automatyczny WIOŚ , ,62 tak tak tak nie 59. LbPulawyLubelska NO x 1-godzinny lubelsko-puławska PL z.06 Puławy ul. Lubelska automatyczny WIOŚ , ,62 tak tak tak nie 60. LbPulawyLubelska NO 1-godzinny lubelsko-puławska PL z.06 Puławy ul. Lubelska automatyczny WIOŚ , ,62 tak tak tak nie 61. LbPulawySkowieszynska PM10 24-godzinny lubelsko-puławska PL z.06 Puławy ul. Skowieszyńska manualny WIOŚ 1/ , ,58 tak tak tak nie 1/ 62. LbKrasnikKoszarowa PM10 24-godzinny lubelsko-puławska PL z.06 Kraśnik ul. Koszarowa manualny WIOŚ , ,48 tak tak tak nie 63. LbKrasnikKoszarowa bap(pm10) miesięczny lubelsko-puławska PL z.06 Kraśnik ul. Koszarowa manualny WIOŚ , ,48 tak tak tak nie 64. LbKrasnikKoszarowa benzen tygodniowy lubelsko-puławska PL z.06 Kraśnik ul. Koszarowa manualny WIOŚ 2/ , ,48 tak tak tak tak 2/ 65. LbLeczna100Lecia PM10 24-godzinny łęczyńsko-włodawska PL z.04 Łęczna ul.1000lecia manualny WIOŚ , ,41 tak tak tak nie 66. LbLeczna100Lecia bap(pm10) miesięczny łęczyńsko-włodawska PL z.05 Łęczna ul.1000lecia manualny WIOŚ , ,41 tak tak tak nie 1/ - funkcjonowanie tego stanowiska od dnia 1 stycznia 2010 r. zależy od terminu i warunków przejęcia sprzętu od Państwowej Inspekcji Sanitarnej, 2/ - ilość pomiarów na tym stanowisku od dnia 1 stycznia 2010 r. zależy od doposażenia w sprzęt do poboru próbek benzenu, 3/ - WIOŚ będzie wykonywał pomiary jako okresowe. * / - stanowisko do pomiarów pyłu PM2,5 w celu wyznaczenia wskaźnika średniego narażenia.

15 Tabela Liczba stanowisk działających w ramach wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza w latach Liczba stanowisk według właściciela stacji Parametr Typ pomiaru WIOŚ Inst. naukbad. Zakł. przemysł. Samorząd teryt. Fundacja Razem As(PM10) manualny 1 1 BaP(PM10) manualny 8 8 automatyczny 1 1 benzen manualny 3 3 pasywny benzo(a)antracen manualny 1 1 benzo(b)fluoranten manualny 1 1 benzo(j)fluoranten manualny 1 1 benzo(k)fluoranten manualny 1 1 dibenzo(a,h)antracen manualny 1 1 Cd(PM10) manualny 1 1 CO automatyczny 1 1 manualny Cr(PM10) manualny Cu(PM10) etylobenzen formaldehyd manualny manualny pasywny automatyczny 1 1 manualny H2S automatyczny Hg automatyczny Hg(PM10) manualny indeno(1,2,3-cd)piren manualny 1 1 ksylen automatyczny manualny m,p-ksylen automatyczny 1 1 NH3 manualny Ni(PM10) manualny 1 1 NO automatyczny 2 2 automatyczny 2 2 NO2 manualny pasywny NOx automatyczny 2 2 O3 automatyczny o-ksylen automatyczny 1 1 Pb(PM10) manualny 1 1 PM10 PM2.5 automatyczny automatyczny manualny manualny automatyczny 2 2 SO2 manualny pasywny toluen TSP automatyczny manualny automatyczny 1 1 manualny Suma końcowa 66

16 Lp. Adres stacji SO 2 NO 2 C 6 H 6 Pb, As, CO PM10 Cd, Ni B/a/p PM2,5 Ozon Inne 1. Biała Podlaska ul. Orzechowa o o c m c 2. Łuków ul. Browarna 63 c 3. Jarczew c c 4. Radzyń ul. Sitkowskiego 1 B c m 5. Puławy ul. Lubelska 5 (a) 6. Puławy ul. Skowieszyńska 51 c 7. Łęczna ul. Tysiąclecia 12 c m 8. Lublin ul. Śliwińskiego 5 c c 9. Lublin Aleja Kraśnicka 2CD m m (b) 10. Wilczopole 11. Chełm ul. Jagiellońska 64 o o c m c 12. Rejowiec Fabr. ul. Chełmska 51 A c 13. Kraśnik ul. Koszarowa 10 A c m 14. Zamość ul. Hrubieszowska 69A o o c m c 15. Biały Słup (RPN) 16. Tomaszów Lub.ul. Lwowska 68 c m Oznaczenia: (a) - NOx, NO, (b) - NOx, NO, Toluen, m,p-ksylen, o-ksylen, etylobenzen, benzo(a)antracen, benzo(b)fluoronten, benzo(j)fluoranten, benzo(k)fluoranten, indeno(1,2,3-cd)piren, dibenzo(a,h)antracen w pyle PM10, c - pomiary 24h codzienne, o - pomiary 24h okresowe (zgodnie z rozporządzeniem MŚ w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu), m - oznaczenia w próbie uśrednionej z jednego miesiąca, - stanowisko planowane do uruchomienia - stanowisko prowadzące pomiary automatyczne - stanowisko prowadzące pomiary manualne. 16

17 2.2. Podsystem monitoringu jakości wód Monitoring wód powierzchniowych Obowiązek badania i oceny jakości wód powierzchniowych w ramach PMŚ wynika z art. 155a ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz z póź. zm.). Zgodnie z ust. 3 tego artykułu, badania jakości wód powierzchniowych w zakresie elementów fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych należą do kompetencji wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Celem wykonywania badań jest stworzenie podstaw do podejmowania działań na rzecz poprawy stanu wód oraz ich ochrony przed zanieczyszczeniem, w tym ochrony przed eutrofizacją powodowaną wpływem sektora bytowo-komunalnego i rolnictwa oraz ochrony przed zanieczyszczeniami przemysłowymi, w tym zasoleniem i substancjami szczególnie szkodliwymi dla środowiska wodnego. Oceny jakości wód powierzchniowych będą wykorzystywane do zintegrowanego zarządzania wodami w układach dorzeczy. W ramach monitoringu wód powierzchniowych w województwie badaniami objęte będą rzeki (jcw naturalne oraz jcw sztuczne i silnie zmienione), jeziora oraz sztuczne zbiorniki wodne. Realizowane będą również zadania obejmujące badania i ocenę jakości osadów dennych oraz badania i ocenę stanu elementów hydromorfologicznych wód powierzchniowych. Zadania te wykonywane są na poziomie krajowym i WIOŚ nie będzie w nich uczestniczył. Uzyskane wyniki prac wykorzystane zostaną przez WIOŚ przy sporządzaniu ocen stanu wód powierzchniowych w województwie. Zakres i sposób prowadzenia badań oraz kryteria oceny stanu wód określają rozporządzenia wykonawcze do ustawy Prawo wodne: - rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody śródlądowe będące środowiskiem życia ryb w warunkach naturalnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 176, poz.1455); - rozporządzenie MŚ z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenie związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. z 2002 r. Nr 241, poz. 2093); - rozporządzenie MŚ z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Dz. U. z 2002 r. Nr 204, poz. 1728); - rozporządzenie MŚ z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008); - rozporządzenie MŚ z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie form i sposobu prowadzenia monitoringu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685); - rozporządzenie MŚ z dnia 22 lipca 2009 r. w sprawie klasyfikacji stanu ekologicznego, potencjału ekologicznego i stanu chemicznego jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2009 r. Nr 122, poz. 1018); Program monitoringu realizowany będzie w ramach monitoringu diagnostycznego, operacyjnego oraz badawczego. Ponadto WIOŚ będzie kontynuował badania na rzece granicznej Bug w ramach monitoringu granicznego. Monitoring realizowany będzie w ramach zweryfikowanej w 2009 roku sieci pomiarowej, której opis zostanie przekazany Komisji Europejskiej w ramach zobowiązań raportowych z wdrażania Ramowej Dyrektywy 17

18 Wodnej 2006/60/UE (raport z planów gospodarowania wodami, tzw. Raport 2010). Lata, które obejmie niniejszy program stanowić będą pierwszą część sześcioletniego cyklu gospodarowania wodami (lata ). W okresie objętym niniejszym programem przebadane zostaną w ramach jednego cyklu rocznego wszystkie diagnostyczne punkty pomiarowo-kontrolne rzek, sztuczny zbiornik Nielisz oraz punkty diagnostyczne zlokalizowane na części jezior. Operacyjne punkty pomiarowo-kontrolne zostaną przebadane w ramach co najmniej jednego cyklu rocznego W związku z brakiem występowania w wodach województwa lubelskiego substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, w szczególności substancji priorytetowych, żadna z nich nie będzie objęta monitoringiem w ramach monitoringu operacyjnego realizowanego w operacyjnych punktach pomiarowo-kontrolnych. Badania w celowych punktach monitoringu operacyjnego będą objęte jednym cyklem rocznym w okresie trzech lat w zakresie i z częstotliwością zgodną z odpowiednimi rozporządzeniami. Monitoring badawczy będzie realizowany w 2011 roku. W ramach poszczególnych rodzajów monitoringu prowadzone będą badania wskaźników biologicznych, fizykochemicznych i chemicznych wykonywane przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie (w uzasadnionych przypadkach badania te będą uzupełnione projektami realizowanymi przez GIOŚ) oraz badania wskaźników hydromorfologicznych wykonywane przez służbę hydrologicznometeorologiczną. Zakres badań, którymi objęty będzie każdy punkt pomiarowy przedstawiają tabele , , , , , oraz Tabele te zamieszczone są w załączniku 1 dostępnym w wersji elektronicznej na dołączonej do niniejszego Programu płycie CD. Sieć punktów pomiarowo-kontrolnych monitoringu wód przedstawiono na mapie 2. Zadanie: Badania i ocena stanu rzek Głównym celem zadania jest dostarczenie wiedzy o stanie ekologicznym (lub potencjale ekologicznym) i stanie chemicznym rzek, niezbędną do gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym do ich ochrony przed eutrofizacją i zanieczyszczeniami antropogenicznymi. W latach badania stanu rzek prowadzone będą w naturalnych, sztucznych i silnie zmienionych jednolitych częściach wód w ramach monitoringu diagnostycznego, operacyjnego oraz badawczego. Sieć pomiarową monitoringu diagnostycznego rzek stanowi 27 punktów pomiarowokontrolnych zamykających wszystkie zlewnie jednolitych części wód powyżej km 2, niektórych mniejszych, ale o istotnym znaczeniu gospodarczym oraz reprezentujących wszystkie typy wód występujące na obszarze województwa. Do sieci monitoringu operacyjnego włączono punkty pomiarowo - kontrolne zlokalizowane na wodach, które zostały zakwalifikowane jako wody zagrożone niespełnieniem celów środowiskowych oraz wody, które są poddawane presjom punktowym. Do sieci monitoringu operacyjnego włączone zostały również punkty pomiarowo-kontrolne zlokalizowane na jednolitych częściach wód występujących na OSN (obszarach szczególnie narażonych na związki azotu pochodzące ze źródeł rolniczych). Ze względu na fakt, że obszar całego kraju został uznany jako zagrożony eutrofizacją ze źródeł komunalnych, wszystkie 18

19 punkty monitoringu operacyjnego zostały objęte programem pod kątem eutrofizacji komunalnej. Punkty celowe zlokalizowano w oparciu o wykazy wód przekazane przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW) do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska. W przypadku wód przeznaczonych do bytowania ryb w warunkach naturalnych, badaniami nie zostały objęte wszystkie jednolite części wód, ale włączono do badań wszystkie te, które uznano jednocześnie za jednolite części wód zagrożone niespełnieniem celów środowiskowych. W przypadku wykazów obszarów przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie, badaniami monitoring celowy zaplanowany w jednolitych częściach wód dla każdego obszaru wskazanego w wykazach. Do sieci monitoringu badawczego należą 2 punkty pomiarowo-kontrolne zlokalizowane na rzece Świerszcz. Monitoring ten będzie prowadzony w ramach projektowanej Stacji Bazowej Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego. Zestawienie punktów pomiarowo kontrolnych w poszczególnych sieciach monitoringu, wykaz badanych jednolitych części wód rzecznych oraz realizowane programy pomiarowe przedstawiono w tabelach: , , Zakres badań, którymi objęty będzie każdy punkt pomiarowy przedstawiają tabele , , Tabele te zamieszczone są w załączniku 1 dostępnym w wersji elektronicznej na dołączonej do niniejszego Programu płycie CD. Corocznie wykonywana będzie ocena stanu ekologicznego i chemicznego (lub potencjału ekologicznego w przypadku sztucznych i silnie zmienionych jcw) w tych jednolitych częściach wód, które objęte były monitoringiem diagnostycznym w roku poprzedzającym. Dane i wyniki oceny stanu jednolitych części wód uzyskane w efekcie realizacji programu monitoringu diagnostycznego w latach posłużą do wykonania w roku 2013 zbiorczego zestawienia oceny stanu wód w dorzeczu, wraz z ekstrapolacją wyników na jednolite części wód nieobjęte tym rodzajem monitoringu. Dla jednolitych części wód objętych monitoringiem operacyjnym w operacyjnych punktach pomiarowo-kontrolnych ocena stanu wykonywana będzie corocznie, w zakresie wynikającym ze zrealizowanego w danym roku programu badawczego. Ocena wyników uzyskanych w celowych punktach pomiarowo-kontrolnych wykonywana będzie zgodnie z kalendarzem określonym w odpowiednich aktach prawnych. Oceny jednolitych części wód będą wykonywane przez WIOŚ w układzie zlewniowym, a następnie weryfikowane i scalane do obszarów dorzeczy przez GIOŚ. Ocena stanu wód rzecznych zostanie wykonana w oparciu o zapisy rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych i do czasu uzupełnienia jego zapisów, w oparciu o opracowane przez GIOŚ metodyki. W roku 2010, zgodnie z art. 47 ust.6 ustawy - Prawo wodne, WIOŚ dokona oceny stopnia eutrofizacji śródlądowych wód powierzchniowych. Ocena będzie obejmowała lata i wykonana zostanie wg zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez GIOŚ. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. 19

20 Wyniki badań rzek objętych programem monitoringu będą na bieżąco gromadzone w zakresie wskaźników fizykochemicznych i niektórych chemicznych w komputerowej bazie danych JAWO oraz w arkuszach kalkulacyjnych Excel i przekazywane co pół roku do GIOŚ. Zadanie: Badania i ocena stanu jezior Głównym celem zadania jest dostarczenie wiedzy o stanie ekologicznym i chemicznym jezior Polski, niezbędnej do gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym do ich ochrony przed eutrofizacją i zanieczyszczeniami antropogenicznymi. W latach jeziora badane będą w oparciu o programy pomiarowe monitoringu diagnostycznego i operacyjnego. Monitoringiem diagnostycznym objęte zostaną jeziora: Białe Włodawskie (jezioro reperowe) badane z częstotliwością 6-8 razy w każdym cyklu rocznym oraz oraz 6 jezior o powierzchni powyżej 50ha o znacznych zasobach wodnych i istotnym znaczeniu gospodarczym badane z częstotliwością 3 razy w roku. W zakresie substancji priorytetowych jeziora będą badane z częstotliwością 12 razy w roku 1) : Monitoringiem operacyjnym (w operacyjnych i celowych punktach pomiarowokontrolnych) objęte zostaną: jeziora przeznaczone do bytowania ryb w warunkach naturalnych (7 jezior), badane pod kątem eutrofizacji wód (16 - wszystkie jeziora o powierzchni powyżej 50ha wytypowane do badań monitoringowych) oraz reprezentujące obszary sieci Natura 2000 (3 jeziora). Lokalizację punktów pomiarowo-kontrolnych badanych jezior oraz szczegółowy program przypisanych do nich badań przedstawiają tabele , , Zakres badań, którymi objęty będzie każdy punkt pomiarowy przedstawiają tabele , , Tabele te zamieszczone są w załączniku 1 dostępnym w wersji elektronicznej na dołączonej do niniejszego Programu płycie CD. Wyniki uzyskane w ramach monitoringu operacyjnego posłużą do corocznej oceny stanu ekologicznego i chemicznego (w zależności od zrealizowanego programu), która wykonywana będzie dla jezior przebadanych w poprzednim roku oraz do oceny eutrofizacji wód. Analogicznie, w każdym roku ocenie poddawane będą jeziora objęte rok wcześniej monitoringiem diagnostycznym. Klasyfikacja stanu ekologicznego oraz ocena stanu jednolitych części wód jeziornych wykonywane będą przez WIOŚ w układzie dorzeczy, w oparciu o standardy zapisane w rozporządzeniach MŚ do ustawy Prawo wodne i, do czasu uzupełnienia ich zapisów, w oparciu o opracowane przez GIOŚ metodyki. Weryfikacji i scalenia wyników oceny dla obszarów dorzeczy dokonywał będzie Główny Inspektor Ochrony Środowiska. W roku 2013, po zrealizowaniu pełnego programu monitoringu diagnostycznego sporządzone zostanie zbiorcze zestawienie oceny stanu ekologicznego oraz stanu chemicznego jednolitych części wód jezior w układzie dorzeczy. Zestawienie to obejmie oceny wykonane na podstawie wyników monitoringu diagnostycznego prowadzonego w latach Wykonana również zostanie ekstrapolacja wyników ocen na jeziora o powierzchni większej niż 50 ha, nieobjęte w tym okresie monitoringiem diagnostycznym. 1 1 ) wykonanie badań uzależnione będzie od warunków atmosferycznych tj. braku występowania pokrywy lodowej. 20

21 W roku 2010 wykonana zostanie ocena stopnia eutrofizacji wód jeziornych. Ocena będzie obejmowała lata i sporządzona zostanie według zapisów rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. Wyniki pomiarów jezior przekazywane będą raz w roku do GIOŚ, wg formatu nowej bazy danych, która ma zastąpić wcześniejszą bazę JEZIORA. Obecnie są to formularze bazodanowe (format Excel) przekazane przez GIOŚ. Zadanie: Badania i ocena jakości osadów dennych w rzekach i jeziorach Badania poziomu zanieczyszczeń osadów w jednolitych częściach wód rzek mają na celu kontrolowanie stężeń metali ciężkich i szkodliwych substancji organicznych akumulowanych w osadach oraz określenie trendów zmian zawartości tych zanieczyszczeń wraz z oceną zmian w czasie. Badania osadów dennych prowadzone będą w sieci krajowej organizowanej przez GIOŚ. WIOŚ nie będzie uczestniczył w realizacji zadania. Zadanie: Badania i ocena potencjału ekologicznego i stanu chemicznego zbiorników zaporowych Głównym celem zadania jest dostarczenie wiedzy o potencjale ekologicznym i stanie chemicznym zbiorników zaporowych, niezbędną do gospodarowania wodami w dorzeczach, w tym do ich ochrony przed eutrofizacją i zanieczyszczeniami antropogenicznymi. W roku 2010 zakończone zostaną prace nad metodyką monitoringu i oceny potencjału ekologicznego zbiorników zaporowych, prace te prowadzone są w GIOŚ. W roku 2012 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie zaplanował do badań 2 zbiorniki zaporowe. Zbiornik Nielisz badany będzie w ramach monitoringu diagnostycznego, natomiast Zalew Zemborzycki badany będzie w ramach monitoringu operacyjnego. Lokalizację punktów pomiarowo-kontrolnych badanych zbiorników oraz szczegółowy program przypisanych do nich badań przedstawiają tabele , , Zakres badań, którymi objęty będzie każdy punkt pomiarowy przedstawia tabela , Tabela ta zamieszczona jest w załączniku 1 dostępnym w wersji elektronicznej na dołączonej do niniejszego Programu płycie CD. Oceny wykonywane będą tak, jak w przypadku rzek i jezior, przez WIOŚ w oparciu o standardy zapisane w rozporządzeniach MŚ do ustawy Prawo wodne lub/i, do czasu uzupełnienia ich zapisów, w oparciu o opracowane przez GIOŚ metodyki, a następnie weryfikowane i scalane dla obszarów dorzeczy przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Kalendarz wykonania ocen zbiorników zaporowych będzie analogiczny jak dla rzek. Na podstawie danych uzyskanych z monitoringu diagnostycznego, zostanie w roku 2013 wykonane zestawienie klasyfikacji potencjału ekologicznego i stanu chemicznego zbiorników wodnych wraz z ekstrapolacją wyników na zbiorniki o pojemności maksymalnej większej od 10 mln m 3, nieobjęte monitoringiem diagnostycznym. W roku 2010 wykonana zostanie ocena stopnia eutrofizacji wód zbiorników zaporowych. Ocena będzie obejmowała lata i sporządzona zostanie wg zapisów 21

22 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 162, poz. 1008) oraz metodyki opracowanej przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska. Dodatkowo, w I połowie 2011 roku, zostanie sporządzona ocena eutrofizacji obejmująca lata Kolejna ocena zostanie opracowana w roku 2013 (za okres ) i będzie następnie wykonywana co 3 lata, zgodnie z kalendarzem ocen stanu ekologicznego i chemicznego jednolitych części wód. Wyniki badań zbiorników zaporowych objętych programem monitoringu będą na bieżąco gromadzone w zakresie wskaźników fizykochemicznych i niektórych chemicznych w komputerowej bazie danych JAWO oraz w arkuszach kalkulacyjnych Excel i przekazywane co pół roku do GIOŚ. Zadanie: Badania i ocena stanu wód przejściowych i przybrzeżnych Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie nie prowadzi badań tej kategorii wód. Wobec powyższego tabele , , , , oraz nie zostały wypełnione. Zadanie: Badania i ocena elementów hydromorfologicznych wszystkich rodzajów wód powierzchniowych Monitoring elementów hydromorfologicznych jest jednym z elementów niezbędnych do oceny stanu ekologicznego wód powierzchniowych. Celem badania elementów hydromorfologicznych jednolitych części wód powierzchniowych jest monitorowanie zmian zachodzących w środowisku wodnym części wód, które determinują warunki siedliskowe organizmów żywych. Zgodnie z obowiązkiem ustawowym zawartym w art. 155a ustawy - Prawo wodne badanie stanu elementów hydromorfologicznych wykonywane będzie przez Państwową Służbę Hydrologiczno-Meteorologiczną. WIOŚ nie będzie uczestniczył w realizacji zadania. Wyniki badań zostaną wykorzystane na potrzeby oceny stanu i potencjału ekologicznego wód oraz na potrzeby badania i ocen biologicznych elementów jakości. Ocenę elementów hydromorfologicznych na poziomie krajowym zapewnia GIOŚ w porozumieniu z IMGW, a wyniki oceny przekazywane będą WIOŚ raz w roku. W okresie objętym niniejszym Programem kontynuowane będą prace mające na celu wyznaczenie warunków referencyjnych, uzupełnienie granic klas dla poszczególnych stanów w każdej z kategorii wód, opracowanie metodyk dla poszczególnych elementów biologicznych oraz typologii zbiorników zaporowych. Prace dotyczące warunków referencyjnych i metodyk są realizowane przez GIOŚ. 22

23 Tabela Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie w jednolitych częściach wód rzecznych Rok Całkowita Kod realizowanego programu 1) liczba ppk* MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (jednolite części wód sztuczne i silnie zmienione) * Całkowita liczba ppk jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu w danym roku i może się różnić od sumy punktów objętych poszczególnymi programami monitoringu 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej MB program monitoringu badawczego 23

24 Tabela Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu rzek L.p. Nazwa rzeki Kod JCW Nazwa Punktu Kod Punktu Km rzeki Dł. geogr. 1) Szer. geogr. 1) Nazwa dorzecza Wojew. Powiat Gmina 1 Uherka PLRW Uherka_Rudka PL01S1101_1544 3,1 23, ,26722 Wisła lubelskie chełmski Ruda-Huta 2 Włodawka PLRW Włodawka_Włodawa PL01S1101_1552 0,6 23, ,54556 Wisła lubelskie włodawski Włodawa 3 Wojsławka PLRW Wojsławka_Krasnystaw PL01S1101_1612 1,6 23, ,95361 Wisła lubelskie krasnostawski Krasnystaw 4 Chodelka PLRW Chodelka_Podgórz PL01S1101_1580 0,5 21, ,29306 Wisła lubelskie opolski Wilków 5 Bystrzyca PLRW Bystrzyca_Osmolice PL01S1101_ ,5 22, ,10667 Wisła lubelskie lubelski Strzyżewice 6 Bystrzyca PLRW Bystrzyca_Spiczyn PL01S1101_1619 0,6 22, ,34722 Wisła lubelskie łęczyński Spiczyn 7 Bug PLRW Bug_Zosin PL01S1101_ ,1 24, ,85687 Wisła lubelskie hrubieszowski Horodło 8 Huczwa PLRW Huczwa_Gródek PL01S1101_1537 1,0 23, ,80809 Wisła lubelskie hrubieszowski Hrubieszów 9 Bug PLRW Bug_Kryłów PL01S1101_ ,1 24, ,67734 Wisła lubelskie hrubieszowski Mircze 10 Bug PLRW Bug_Włodawa PL01S1101_ ,1 23, ,51025 Wisła lubelskie włodawski Włodawa 11 Bug PLRW Bug_Sławatycze PL01S1101_ ,0 23, ,76167 Wisła lubelskie bialski Sławatycze 12 Krzna Połud. PLRW Krzna Połud_Strzyżew PL01S1101_ ,2 22, ,91750 Wisła lubelskie łukowski Łuków 13 Krzna PLRW Krzna_Neple PL01S1101_1562 1,8 23, ,12444 Wisła lubelskie bialski Terespol 14 Zielawa PLRW Zielawa_Woskrzenice PL01S1101_1567 0,3 23, ,03056 Wisła lubelskie bialski Biała Podlaska 15 Czapelka PLRW Czapelka_Starzynka PL01S1101_1570 0,7 23, ,11194 Wisła lubelskie bialski Terespol K. Wieprz- Kanał Wieprz-Krzna_ Komarówka 16 Krzna PLRW Zelizna PL01S1101_ ,1 22, ,86583 Wisła lubelskie radzyński Podlaska 17 Bug PLRW Bug_Dorohusk PL01S1101_ ,2 23, ,18512 Wisła lubelskie chełmski Dorohusk 18 Bug PLRW Bug_Krzyczew PL01S1101_ ,7 23, ,14639 Wisła lubelskie bialski Terespol Lubycza 19 Sołokija PLRW Sołokija_Wierzbica PL01S1101_ ,5 23, ,34944 Wisła lubelskie tomaszowski Królewska 20 Wisła PLRW Wisła_Annopol PL01S1101_ ,4 21, ,88639 Wisła lubelskie opolski Annopol 21 Łabuńka PLRW Łabuńka_Krzak PL01S1101_1610 4,2 23, ,80227 Wisła lubelskie zamojski Nielisz 22 Mała Bystrzyca PLRW Mała Bystrzyca_Wola Osowińska PL01S1101_1639 1,9 22, ,73889 Wisła lubelskie radzyński Borki 23 Tyśmienica PLRW Tyśmienica_Kock PL01S1101_1643 3,4 22, ,63111 Wisła lubelskie lubartowski Kock Krasnobródobszar 24 Wieprz PLRW Wieprz_Namule PL01S1101_ ,7 23, ,56017 Wisła lubelskie zamojski wiejski 25 Rzeczyca PLRW Rzeczyca_Korczmin PL01S1101_1532 6,6 23, ,41611 Wisła lubelskie tomaszowski Ulhówek 26 Wisła PLRW Wisła_Gołąb PL01S1101_ ,0 21, ,47667 Wisła lubelskie puławski Puławy 27 Wieprz PLRW Wieprz_Kijany PL01S1101_ ,7 22, ,33806 Wisła lubelskie łęczyński Spiczyn 24

25 L.p. Nazwa rzeki Kod JCW Nazwa Punktu Kod Punktu Km rzeki Dł. geogr. 1) Szer. geogr. 1) Nazwa dorzecza Wojew. Powiat Gmina Łopiennik 28 Wieprz PLRW Wieprz_Borowica PL01S1101_ ,1 23, ,06861 Wisła lubelskie krasnostawski Górny 29 Wieprz PLRW Wieprz_Dęblin PL01S1101_1606 0,5 21, ,54583 Wisła lubelskie puławski/rycki Puławy/Dęblin 30 Udal PLRW Udal_Turka PL01S1101_1541 3,8 23, ,13083 Wisła lubelskie chełmski Dorohusk 31 Uherka PLRW Uherka_Przysiółek Czułczyce PL01S1101_ ,0 23, ,20395 Wisła lubelskie chełmski Sawin 32 Uherka PLRW Uherka_Ruda Wieś PL01S1101_1546 1,0 23, ,25696 Wisła lubelskie chełmski Ruda-Huta 33 Lepitucha PLRW Lepitucha_Sawin PL01S1101_1547 3,1 23, ,26861 Wisła lubelskie chełmski Sawin 34 Hanna PLRW Hanna_Kuzawka PL01S1101_1549 3,5 23, ,72701 Wisła lubelskie włodawski Hanna 35 Włodawka PLRW Włodawka_Kołacze PL01S1101_ ,2 23, ,46250 Wisła lubelskie włodawski Stary Brus 36 Tarasienka PLRW Tarasienka_Okuninka PL01S1101_1553 2,5 23, ,50833 Wisła lubelskie włodawski Włodawa 37 Wieprz PLRW Wieprz_Krasnystaw PL01S1101_ ,6 23, ,98528 Wisła lubelskie krasnostawski Krasnystaw 38 Żółkiewka PLRW Żółkiewka_Krasnystaw PL01S1101_1613 1,4 23, ,97311 Wisła lubelskie krasnostawski Krasnystaw 39 Siennica PLRW Siennica_Kasjan PL01S1101_1614 3,5 23, ,01611 Wisła lubelskie krasnostawski Krasnystaw 40 Wisła PLRW Wisła_Piotrawin PL01S1101_ ,0 21, ,10750 Wisła lubelskie opolski Łaziska 41 Wyżnica PLRW Wyżnica_Dzierzkowice PL01S1101_ ,1 22, ,95944 Wisła lubelskie opolski Dzierzkowice 42 Wrzelowianka PLRW Wrzelowianka_Kolczyn PL01S1101_1583 0,5 21, ,05833 Wisła lubelskie opolski Józefów nad Wisłą Kazimierz 43 Bystra PLRW Bystra_Bochotnica PL01S1101_1584 2,2 22, ,33778 Wisła lubelskie puławski Dolny 44 Kurówka PLRW Kurówka_Brzozowa Gać PL01S1101_ ,0 22, ,39111 Wisła lubelskie puławski Kurów 45 Kurówka PLRW Kurówka_Puławy PL01S1101_1586 2,3 21, ,44389 Wisła lubelskie puławski Puławy Wieprz_Wola 46 Wieprz PLRW Skromowska PL01S1101_ ,7 22, ,61083 Wisła lubelskie lubartowski Firlej 47 Bystrzyca PLRW Bystrzyca_Zemborzyce PL01S1101_ ,0 22, ,16639 Wisła lubelskie Lublin Lublin Bystrzyca_Lublin- 48 Bystrzyca PLRW Wrotków PL01S1101_ ,0 22, ,19500 Wisła lubelskie Lublin Lublin 49 Krężniczanka PLRW Czechówka PLRW Czerniejówka PLRW Krężniczanka_Krężnica Jara PL01S1101_1620 1,3 22, ,15167 Wisła lubelskie lubelski Niedrzwica Duża Czechówka_Lublin- Al.Tysiąclecia PL01S1101_1621 0,1 22, ,24778 Wisła lubelskie Lublin Lublin Czerniejówka_Lublinul.Fabryczna PL01S1101_1622 0,5 22, ,23750 Wisła lubelskie Lublin Lublin 52 Ciemięga PLRW Ciemięga_Pliszczyn PL01S1101_1623 3,0 22, ,30250 Wisła lubelskie lubelski Wólka 53 Mogielnica PLRW Mogielnica_Ciechanki PL01S1101_1625 1,0 22, ,27194 Wisła lubelskie łęczyński Puchaczów 54 Stoki PLRW Stoki_Zakrzów PL01S1101_1626 0,5 22, ,27583 Wisła lubelskie łęczyński Łęczna 25

26 L.p. Nazwa rzeki Kod JCW Nazwa Punktu Kod Punktu Km rzeki Dł. geogr. 1) Szer. geogr. 1) Nazwa dorzecza Wojew. Powiat Gmina 55 Świnka PLRW Świnka_Łęczna PL01S1101_1627 0,5 22, ,30722 Wisła lubelskie łęczyński Łęczna 56 Giełczew PLRW Giełczew_Biskupice PL01S1101_1629 2,4 22, ,15500 Wisła lubelskie świdnicki Trawniki 57 Zalesianka PLRW Zalesianka_Sarny PL01S1101_1646 0,7 22, ,58056 Wisła lubelskie rycki Ułęż 58 Bug PLRW Bug_Horodło PL01S1101_ ,7 24, ,89816 Wisła lubelskie hrubieszowski Horodło 59 Sołokija PLRW Sołokija_Ruda Żelazna PL01S1101_ ,9 23, ,43611 Wisła lubelskie tomaszowski Tomaszów Lubelski 60 Huczwa PLRW Huczwa_Wakijów PL01S1101_ ,3 23, ,67833 Wisła lubelskie hrubieszowski Tyszowce 61 Białka PLRW Białka_Obrowiec PL01S1101_1538 1,0 23, ,80917 Wisła lubelskie hrubieszowski Hrubieszów 62 Wieprz PLRW Wieprz_Michalów PL01S1101_ ,5 23, ,73419 Wisła lubelskie zamojski Sułów 63 Wieprz PLRW Wieprz_Staw Noakowski PL01S1101_ ,0 23, ,80870 Wisła lubelskie zamojski Nielisz 64 Łabuńka PLRW Łabuńka_Wysokie PL01S1101_ ,0 23, ,76145 Wisła lubelskie zamojski Zamosć 65 Czarna Łada PLRW Czarna Łada_Biłgoraj PL01S1101_3300 6,7 22, ,52190 Wisła biłgorajski zamojski Biłgoraj 66 Bug PLRW Bug_Terespol-tama PL01S1101_ ,0 23, ,09972 Wisła lubelskie bialski Terespol 67 Grabar PLRW Grabar_Kodeń PL01S1101_1555 1,5 23, ,91474 Wisła lubelskie bialski Kodeń 68 Krzna Południowa PLRW Krzna Połud_Rzeczyca PL01S1101_1560 3,3 22, ,96389 Wisła lubelskie bialski Międzyrzec Podlaski 69 Krzna PLRW Krzna_Biała Podlaska PL01S1101_ ,6 23, ,02278 Wisła lubelskie Biała Podlaska Biała Podlaska (gm. miejska) 70 Krzna PLRW Krzna_Puchacze PL01S1101_ ,1 22, ,01611 Wisła lubelskie bialski Międzyrzec Podlaski 71 Muława PLRW Muława_Rossosz PL01S1101_1565 0,2 23, ,86556 Wisła lubelskie bialski Rossosz 72 Rudka PLRW Rudka_Sidorki PL01S1101_1566 1,2 23, ,01472 Wisła lubelskie 73 Żarnica PLRW Żarnica_Dokudów PL01S1101_1568 6,8 23, ,95611 Wisła lubelskie bialski bialski/biała Podlaska Czyżówka_Janów Podlaski PL01S1101_1571 4,2 23, ,20028 Wisła lubelskie bialski Biała Podlaska Biała Podlaska Janów Podlaski 74 Czyżówka PLRW Radzyń 75 Białka PLRW Białka_Ustrzesz PL01S1101_ ,9 22, ,79472 Wisła lubelskie radzyński Podlaski Radzyń 76 Białka PLRW Białka_Paszki PL01S1101_1636 4,8 22, ,73861 Wisła lubelskie radzyński Podlaski 77 Piwonia PLRW Piwonia_Koczergi PL01S1101_1640 6,3 22, ,63449 Wisła lubelskie parczewski Parczew 78 Tyśmienica PLRW Tyśmienica_Buradów PL01S1101_ ,5 22, ,58200 Wisła lubelskie parczewski Parczew 79 Tyśmienica PLRW Tyśmienica_Niewęgłosz PL01S1101_ ,9 22, ,72083 Wisła lubelskie radzyński Czemierniki 26

27 L.p. Nazwa rzeki Kod JCW Nazwa Punktu Kod Punktu Km rzeki Dł. geogr. 1) Szer. geogr. 1) Nazwa dorzecza Wojew. Powiat Gmina 80 Wieprz PLRW Wieprz_Jaszczów PL01S1101_ ,1 22, ,21278 Wisła lubelskie łęczyński Milejów 81 Irenka PLRW Irenka_Dęblin PL01S1101_2095 1,5 21, ,55002 Wisła lubelskie rycki Dęblin 82 Huczwa PLRW Huczwa_Gozdów PL01S1101_ ,9 23, ,78528 Wisła lubelskie hrubieszowski Werbkowice 83 Por PLRW Por_Nawóz PL01S1101_1608 1,6 22, ,78026 Wisła lubelskie zamojski Nielisz 84 Łada PLRW Łada_Bidaczów PL01S1101_1592 4,2 22, ,48167 Wisła lubelskie biłgorajski Biłgoraj Opole 85 Poniatówka PLRW Poniatówka_Pustelnia PL01S1101_2104 0,1 21, ,17060 Wisła lubelskie opolski Lubelskie 86 Tanew PLRW Tanew_Wólka Biska PL01S1101_ ,9 22, ,45222 Wisła lubelskie biłgorajski Biszcza 87 Minina PLRW Minina_Drewnik PL01S1101_1645 1,0 22, ,58972 Wisła lubelskie lubartowski Michów 88 Wrzelówka PLRW Wrzelówka_Szczekarków PL01S1101_1581 4,8 21, ,24361 Wisła lubelskie opolski Wilków 89 Minina PLRW Minina_ Dąbrówka PL01S1101_ ,7 22, ,40993 Wisła lubelskie lubartowski Kamionka 90 Bystra PLRW Bystra_ Bartłomiejowice PL01S1101_ ,5 22, ,30843 Wisła lubelskie puławski Wąwolnica 91 Bug PLRW Bug_ Gnojno PL01S1101_ ,0 23, ,28139 Wisła lubelskie bialski Konstantynów 92 Zielawa PLRW Zielawa_ Zabudzyń PL01S1101_ ,5 23, ,91862 Wisła lubelskie bialski Łomazy 93 Świder PLRW Świder_ Wólka Poznańska PL01S1101_ ,3 21, ,97972 Wisła lubelskie łukowski 94 Bystrzyca PLRW Bystrzyca_ Borki PL01S1101_3223 5,0 22, ,72083 Wisła lubelskie radzyński Borki bialski/biała Podlaska Stoczek Łukowski Biała Podlaska 95 Klukówka PLRW Klukówka_ Kozula PL01S1101_3224 2,3 23, ,05624 Wisła lubelskie Łopiennik 96 Rejka PLRW Rejka_ Borowica PL01S1101_1615 0,6 23, ,06583 Wisła lubelskie krasnostawski Górny Janów 97 Bukowa PLRW Bukowa_Momoty Górne PL01S1101_ ,5 22, ,60244 Wisła lubelskie janowski Lubelski 98 Warężanka PLRW Warężanka_Horodyszcze PL01S1101_ ,5 24, ,51556 Wisła lubelskie hrubieszowski Dołhobyczów 99 Sopot PLRW Sopot_Osuchy PL01S1101_1593 0,5 22, ,40167 Wisła lubelskie biłgorajski Łukowa 100 Szum PLRW Szum_Szostaki PL01S1101_1594 0,2 22, ,41417 Wisła lubelskie biłgorajski Łukowa 101 Rów Mokry PLRW Rów Mokry_Dorohucza PL01S1101_1630 0,5 23, ,17000 Wisła lubelskie świdnicki Trawniki 102 Giełczew PLRW Giełczew_Stryjno PL01S1101_ ,7 22, ,06167 Wisła lubelskie świdnicki Rybczewice 103 Tanew PLRW Tanew_Rebizanty PL01S1101_ ,0 23, ,39250 Wisła lubelskie tomaszowski Susiec 104 Białka PLRW Białka_Maryniów PL01S1101_1624 6,3 23, ,21500 Wisła lubelskie łęczyński Milejów 105 Czarna PLRW Czarna_Kock PL01S1101_1638 2,7 22, ,64083 Wisła lubelskie lubartowski Kock 106 Bobrówka PLRW Bobrówka_Rudka PL01S1101_1655 5,8 22, ,52111 Wisła lubelskie lubartowski Uścimów 107 Krzna PLRW Krzna_Leszczanka PL01S1101_ ,7 22, ,99944 Wisła lubelskie łukowski Trzebieszów 108 Złota Krzywula PLRW Złota Krzywula_Rogoźneczka PL01S1101_3271 2,0 22, ,02810 Wisła lubelskie bialski Międzyrzec Podlaski 27

28 Km Dł. Szer. Nazwa L.p. Nazwa rzeki Kod JCW Nazwa Punktu Kod Punktu rzeki geogr. 1) geogr. 1) dorzecza Wojew. Powiat Gmina 109 Piwonia PLRW Piwonia_Zienki PL01S1101_ ,9 23, ,47082 Wisła lubelskie parczewski Sosnowica 110 Huczwa PLRW Huczwa_Zimno PL01S1101_ ,7 23, ,50917 Wisła lubelskie tomaszowski Łaszczów 111 Wełnianka PLRW Wełnianka_Dubienka PL01S1101_1539 4,9 23, ,04583 Wisła lubelskie chełmski Dubienka 112 Bystrzyca PLRW Bystrzyca_Świderki PL01S1101_ ,8 22, ,84688 Wisła lubelskie łukowski Wojcieszków 113 Udal PLRW Udal_Puszcza PL01S1101_ ,6 23, ,08056 Wisła lubelskie chełmski Żmudź 114 Kanał Świerżowski PLRW Kanał Swierżowski_Świerże PL01S1101_1548 0,2 23, ,21389 Wisła lubelskie chełmski Dorohusk Chodelka_Ruda Opole 115 Chodelka PLRW Maciejowska PL01S1101_ ,8 22, ,14088 Wisła lubelskie opolski Lubelskie 116 Parysówka PLRW Parysówka_Kierzkówka PL01S1101_2102 0,7 22, ,48678 Wisła lubelskie lubartowski Kamionka 117 Wilga PLRW Wilga_Wola Mysłowska PL01S1101_ ,8 21, ,83690 Wisła lubelskie łukowski 118 Łada PLRW Łada_Goraj PL01S1101_ ,5 22, ,71816 Wisła lubelskie biłgorajski Goraj Wola Mysłowska 119 Wolica PLRW Wolica_Skierbieszów PL01S1101_ ,2 23, ,86044 Wisła lubelskie zamojski Skierbieszów Janów 120 Białka PLRW Białka_Łażek Ordynacki PL01S1101_2091 1,7 22, ,64131 Wisła lubelskie janowski Lubelski 121 Stara Piwonia PLRW Stara Piwonia_Branica PL01S1101_2106 4,9 22, ,73995 Wisła lubelskie radzyński Wohyń 122 Konotopa PLRW Konotopa_Parczew PL01S1101_2099 0,1 22, ,63956 Wisła lubelskie parczewski Parczew 123 Gdolanka PLRW Gdolanka_Karolinów PL01S1101_ ,2 23, ,20720 Wisła lubelskie chełmski Ruda-Huta 124 Wełnianka PLRW Wełnianka_Zaniże PL01S1101_ ,9 23, ,96000 Wisła lubelskie chełmski Białopole 125 Urzędówka PLRW Urzędówka_Bęczyn PL01S1101_1578 3,3 22, ,98861 Wisła lubelskie opolskie Urzędów 126 Złota Nitka PLRW Złota Nitka_Pawlichy PL01S1101_1597 0,1 22, ,43139 Wisła lubelskie biłgorajski Księżpol 127 Sanna PLRW Sanna_Modliborzyce PL01S1101_ ,6 22, ,75900 Wisła lubelskie janowski Modliborzyce 128 Białka PLRW Białka_Ostrówki PL01S1101_ ,6 22, ,81073 Wisła lubelskie radzyński Wohyń 129 Świerszcz PLRW Świerszcz_Malowany Most PL01S1101_3303 4,1 22, ,57827 Wisła lubelskie zamojski Zwierzyniec 130 Świerszcz PLRW Świerszcz_Zwierzyniec PL01S1101_3304 0,2 22, ,60944 Wisła lubelskie zamojski Zwierzyniec 28

29 Tabela Program badań w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu rzek Lp. Nazwa punktu Kod punktu Rok MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 1 Białka_Paszki PL01S1101_ RW RW RW 2 Białka_Paszki PL01S1101_ RW RW RW 3 Białka_Paszki PL01S1101_ RW* RW* RW* 4 Białka_Ustrzesz PL01S1101_ RWS RWS RWS 5 Białka_Ustrzesz PL01S1101_ RWS RWS RWS RWS 6 Białka_Ustrzesz PL01S1101_ RWS* RWS* RWS* 7 Białka_Ostrówki PL01S1101_ RWS RWS RWS 8 Białka_Ostrówki PL01S1101_ RWS RWS RWS 9 Białka_Ostrówki PL01S1101_ RWS* RWS* RWS* 10 Bobrówka_Rudka PL01S1101_ RW RW RW 11 Bug_Gnojno PL01S1101_ RW RW RW 12 Bug_Gnojno PL01S1101_ RW 13 Bug_Gnojno PL01S1101_ RW 14 Bug_Krzyczew PL01S1101_ RW RW RW 15 Bug_Krzyczew PL01S1101_ RW 16 Bug_Krzyczew PL01S1101_ RW RW 17 Bug_Sławatycze PL01S1101_ RW RW RW RW 18 Bug_Sławatycze PL01S1101_ RW 19 Bug_Sławatycze PL01S1101_ RW RW 20 Bug_Terespol-tama PL01S1101_ RW RW 21 Bug_Włodawa PL01S1101_ RW RW RW RW 22 Bug_Włodawa PL01S1101_ RW 23 Bug_Włodawa PL01S1101_ RW RW 24 Bystrzyca_Borki PL01S1101_ RW RW RW 25 Bystrzyca_Świderki PL01S1101_ RW RW RW 26 Czapelka_Starzynka PL01S1101_ RW RW 27 Czapelka_Starzynka PL01S1101_ RW RW 28 Czarna_Kock PL01S1101_ RW RW RW 29 Czyżówka_Janów Podlaski PL01S1101_ RW RW 30 Grabar_Kodeń PL01S1101_ RW RW 31 Kanał Wieprz-Krzna_Zelizna PL01S1101_ RWS 32 Kanał Wieprz-Krzna_Zelizna PL01S1101_ RWS RWS RWS 33 Klukówka_Kozula PL01S1101_ RWS RWS RWS 34 Konotopa_Parczew PL01S1101_ RW RW RW 35 Krzna Połud_Rzeczyca PL01S1101_ RWS RWS 36 Krzna Połud_Strzyżew PL01S1101_ RW RW 29

30 Lp. Nazwa punktu Kod punktu Rok MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 37 Krzna Połud_Strzyżew PL01S1101_ RW RW 38 Krzna_Biała Podlaska PL01S1101_ RWS RWS 39 Krzna_Leszczanka PL01S1101_ RW RW RW 40 Krzna_Neple PL01S1101_ RWS RWS 41 Krzna_Neple PL01S1101_ RWS RWS 42 Krzna_Puchacze PL01S1101_ RWS RWS 43 Mała Bystrzyca_Wola Osowińska PL01S1101_ RW RW RW 44 Muława_Rossosz PL01S1101_ RWS RWS RWS 45 Piwonia_Koczergi PL01S1101_ RW RW RW 46 Piwonia_Zienki PL01S1101_ RWS RWS RWS 47 Rudka_Sidorki PL01S1101_ RWS RWS RWS 48 Stara Piwonia_Branica PL01S1101_ RW RW RW 49 Świder Wólka Poznańska PL01S1101_ RW RW RW RW 50 Tyśmienica_Kock PL01S1101_ RW RW RW RW 51 Tyśmienica_Niewęgłosz PL01S1101_ RW RW RW 52 Tyśmienica_Buradów PL01S1101_ RW RW RW 53 Wilga_Wola Mysłowska PL01S1101_ RW RW RW 54 Zielawa Zabudzyń PL01S1101_ RWS RWS 55 Zielawa_Woskrzenice PL01S1101_ RWS RWS 56 Zielawa_Woskrzenice PL01S1101_ RWS RWS 57 Złota Krzywula_Rogoźniczka PL01S1101_ RW RW RW 58 Żarnica_Dokudów PL01S1101_ RWS RWS RWS 59 Uherka_Rudka PL01S1101_ RW RW 60 Uherka_Rudka PL01S1101_ RW 61 Włodawka_Włodawa PL01S1101_ RW RW 62 Włodawka_Włodawa PL01S1101_ RW RW 63 Wojsławka_Krasnystaw PL01S1101_ RW RW 64 Wojsławka_Krasnystaw PL01S1101_ RW RW 65 Wieprz_Borowica PL01S1101_ RW RW 66 Wieprz_Borowica PL01S1101_ RW RW 67 Udal_Turka PL01S1101_ RWS RWS 68 Uherka_Przysiółek Czułczyce PL01S1101_ RWS RWS RWS 69 Uherka_Ruda Wieś PL01S1101_ RWS RWS RWS 70 Lepitucha_Sawin PL01S1101_ RWS RWS 71 Hanna_Kuzawka PL01S1101_ RWS RWS 72 Włodawka_Kołacze PL01S1101_ RWS RWS RWS 73 Tarasienka_Okuninka PL01S1101_ RW RW RW RW 74 Wieprz_Krasnystaw PL01S1101_ RW RW RW 75 Żółkiewka_Krasnystaw PL01S1101_ RW RW RW 30

31 Lp. Nazwa punktu Kod punktu Rok MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 76 Siennica_Kasjan PL01S1101_ RW RW RW 77 Rejka Borowica PL01S1101_ RW RW 78 Wełnianka_Zaniże PL01S1101_ RW RW RW 79 Wełnianka_Dubienka PL01S1101_ RW RW RW 80 Kanał Swierżowski_Świerże PL01S1101_ RWS RWS RWS 81 Udal_Puszcza PL01S1101_ RW RW RW 82 Gdolanka_Karolinów PL01S1101_ RWS RWS RWS 83 Bug_Zosin PL01S1101_ RW RW RW 84 Bug_Zosin PL01S1101_ RW 85 Bug_Zosin PL01S1101_ RW RW 86 Huczwa_Gródek PL01S1101_ RW RW 87 Huczwa_Gródek PL01S1101_ RW RW 88 Bug_Kryłów PL01S1101_ RW 89 Bug_Kryłów PL01S1101_ RW RW RW 90 Bug_Kryłów PL01S1101_ RW RW 91 Bug_Dorohusk PL01S1101_ RW RW 92 Sołokija_Wierzbica PL01S1101_ RW RW RW 93 Sołokija_Ruda Żelazna PL01S1101_ RW RW 94 Łabuńka_Krzak PL01S1101_ RW RW RW 95 Łabunka_Wysokie PL01S1101_ RW RW RW RW 96 Wolica_Skierbieszów PL01S1101_ RW RW RW 97 Wieprz_Namule PL01S1101_ RW RW RW 98 Wieprz_Namule PL01S1101_ RW RW 99 Rzeczyca_Korczmin PL01S1101_ RW RW RW 100 Bug_Horodło PL01S1101_ RW RW RW 101 Bug_Horodło PL01S1101_ RW 102 Huczwa_Zimno PL01S1101_ RW RW RW 103 Huczwa_Wakijów PL01S1101_ RW RW RW 104 Białka_Obrowiec PL01S1101_ RW RW 105 Warężanka_Horodyszcze PL01S1101_ RW RW RW 106 Wieprz_Michalów PL01S1101_ RW RW 107 Wieprz_Staw Noakowski PL01S1101_ RW RW RW 108 Czarna Łada_Biłgoraj PL01S1101_ RW RW 109 Huczwa_Gozdów PL01S1101_ RW RW 110 Por_Nawóz PL01S1101_ RW RW 111 Łada_Bidaczów PL01S1101_ RW RW RW RW 112 Tanew_Rebizanty PL01S1101_ RW RW RW 113 Tanew_Wólka Biska PL01S1101_ RW RW RW RW 114 Szum _Szostaki PL01S1101_ RW RW RW RW 31

32 Lp. Nazwa punktu Kod punktu Rok MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 115 Sopot_Osuchy PL01S1101_ RW RW RW RW 116 Złota Nitka_Pawlichy PL01S1101_ RW RW RW 117 Łada _Goraj PL01S1101_ RW RW RW RW 118 Bystra Bartłomiejowice PL01S1101_ RW RW 119 Bystra_Bochotnica PL01S1101_ RW RW 120 Bystrzyca_Lublin-Wrotków PL01S1101_ RWS RWS 121 Bystrzyca_Osmolice PL01S1101_ RW RW 122 Bystrzyca_Osmolice PL01S1101_ RW RW 123 Bystrzyca_Spiczyn PL01S1101_ RWS RWS 124 Bystrzyca_Spiczyn PL01S1101_ RWS 125 Bystrzyca_Zemborzyce PL01S1101_ RW RW 126 Chodelka_Podgórz PL01S1101_ RW RW RW 127 Ciemięga_Pliszczyn PL01S1101_ RW RW RW 128 Czechówka_Lublin-Al.Tysiąclecia PL01S1101_ RW RW RW 129 Czerniejówka_Lublin-ul.Fabryczna PL01S1101_ RW RW RW 130 Giełczew_Biskupice PL01S1101_ RW RW 131 Irenka_Dęblin PL01S1101_ RW RW RW 132 Krężniczanka_Krężnica Jara PL01S1101_ RW RW RW 133 Kurówka_Brzozowa Gać PL01S1101_ RW RW RW 134 Kurówka_Puławy PL01S1101_ RW RW RW 135 Minina_ Dąbrówka PL01S1101_ RW RW RW 136 Minina_Drewnik PL01S1101_ RW RW 137 Mogielnica_Ciechanki PL01S1101_ RW RW RW 138 Poniatówka_Pustelnia PL01S1101_ RW RW 139 Stoki_Zakrzów PL01S1101_ RW RW RW 140 Wieprz_Dęblin PL01S1101_ RW RW 141 Wieprz_Dęblin PL01S1101_ RW RW 142 Wieprz_Dęblin PL01S1101_ RW RW 143 Wieprz_Jaszczów PL01S1101_ RW RW 144 Wieprz_Kijany PL01S1101_ RW 145 Wieprz_Kijany PL01S1101_ RW RW RW 146 Wieprz_Wola Skromowska PL01S1101_ RW RW RW 147 Świnka_Łęczna PL01S1101_ RW RW RW 148 Wisła_Annopol PL01S1101_ RW RW 149 Wisła_Annopol PL01S1101_ RW RW 150 Wisła_Annopol PL01S1101_ RW RW 151 Wisła_Gołąb PL01S1101_ RW RW 152 Wisła_Gołąb PL01S1101_ RW 153 Wisła_Piotrawin PL01S1101_ RW RW 32

33 Lp. Nazwa punktu Kod punktu Rok MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 154 Wrzelowianka_Kolczyn PL01S1101_ RW RW 155 Wrzelówka_Szczekarków PL01S1101_ RW RW 156 Wyżnica_Dzierzkowice PL01S1101_ RW RW RW 157 Zalesianka_Sarny PL01S1101_ RW RW RW 158 Giełczew_Stryjno PL01S1101_ RW RW RW 159 Parysówka_Kierzkówka PL01S1101_ RW RW RW 160 Chodelka_Ruda Maciejowska PL01S1101_ RW RW RW 161 Urzędówka_Bęczyn PL01S1101_ RW RW RW 162 Białka_Łążek Ordynacki PL01S1101_ RW RW RW 164 Bukowa_Momoty Górne PL01S1101_ RW RW RW RW 165 Sanna _Modliborzyce PL01S1101_ RW RW RW RW 166 Rów Mokry_Dorohucza PL01S1101_ RWS RWS RWS 167 Białka_Maryniów PL01S1101_ RW RW RW 168 Świerszcz_Malowany Most PL01S1101_ RW 169 Świerszcz_Zwierzyniec PL01S1101_ RW RW* - REALIZACJA UZALEŻNIONA OD ZAPISÓW ZAWARTYCH W ROZPORZĄDZENIU DYREKTORA RZGW 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej (monitoring graniczny) MB program monitoringu badawczego 2) Kody programów monitoringu w odniesieniu do kategorii wód, w której są prowadzone: RW program monitoringu realizowany na JCW rzecznej RWS program monitoringu realizowany na JCW rzecznej sztucznej lub silnie zmienionej 33

34 Tabela Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie w jednolitych częściach wód jezior i innych naturalnych zbiorników wodnych uznanych za silnie zmienione jednolite części wód Rok Całkowita liczba ppk* Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior naturalnych Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior silnie zmienionych) Kod realizowanego programu 1) MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior naturalnych Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior silnie zmienionych) Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora naturalne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior naturalnych Liczba ppk objętych monitoringiem (jeziora silnie zmienione) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy z/do jezior silnie zmienionych) *Całkowita liczba ppk jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu w danym roku i może się różnić od sumy punktów objętych poszczególnymi programami monitoringu 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej MB program monitoringu badawczego 34

35 Tabela Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu jezior i innych naturalnych zbiorników wodnych uznanych za silnie zmienione jednolite części wód l.p. Nazwa jeziora Kod JCW Kategoria wód 1) Nazwa Punktu Kod Punktu Dł. geogr. 2) Szer. geogr. 2) Nazwa dorzecza Wojew. Powiat Gmina 1 Jez. Kunów LW Jez. Kunów PL01S1102_ , ,56638 Wisła lubelskie lubartowski Firlej 2 Jez. Białe Sosnowickie LW Jez. Białe Sosnowickie PL01S1102_ , ,53310 Wisła lubelskie parczewski Sosnowica 3 Jez. Firlej LW Jez. Firlej PL01S1102_ , ,55353 Wisła lubelskie lubartowski Firlej 4 Jez. Białe Włodawskie LW Jez. Białe Włodawskie PL01S1102_ , ,49651 Wisła lubelskie włodawski Włodawa 5 Jez. Kleszczów LW Jez. Kleszczów PL01S1102_ , ,51783 Wisła lubelskie lubartowski Ostrów Lubelski 6 Jez. Uścimowiec LW Jez. Uścimowiec PL01S1102_ , ,47205 Wisła lubelskie lubartowski Uścimów 7 Jez. Spilno(Spólne) LW Jez. Spilno(Spólne) PL01S1102_ , ,43534 Wisła lubelskie włodawski Urszulin 8 Jez. Zagłębocze LW Jez. Zagłębocze PL01S1102_ , ,43080 Wisła lubelskie łęczyński Włodawa 9 J. Krasne LW J. Krasne 01 PL01S1102_ , ,42528 Wisła lubelskie łęczyński Uścimów 10 J. Krasne LW J. Krasne 02 PL01S1102_ , ,42552 Wisła lubelskie łęczyński Uścimów 11 Jez. Łukie LW Jez. Łukie PL01S1102_ , ,41148 Wisła lubelskie włodawski Urszulin 12 Jez. Łukcze LW Jez. Łukcze 01 PL01S1102_ , ,39167 Wisła lubelskie lubartowski Ludwin 13 Jez. Łukcze LW Jez. Łukcze 02 PL01S1102_ , ,38970 Wisła lubelskie lubartowski Ludwin 14 Jez. Piaseczno LW Jez. Piaseczno PL01S1102_ , ,38410 Wisła lubelskie łęczyński Ludwin 15 Jez. Bikcze LW Jez. Bikcze PL01S1102_ , ,38016 Wisła lubelskie lubartowski Ludwin 16 Jez. Sumin LW Jez. Sumin PL01S1102_ , ,37558 Wisła lubelskie włodawski Urszulin 17 Jez. Uściwierz LW Jez. Uściwierz PL01S1102_ , ,37521 Wisła lubelskie łęczyński Cyców 18 Jez. Rogóźno LW Jez. Rogóźno PL01S1102_ , ,37691 Wisła lubelskie lubartowski Ludwin 1) Kody kategorii wód LW JCW jeziorna (jezioro naturalne bądź jezioro lub zbiornik naturalny uznane za silnie zmienione jednolite części wód) 2) WGS 84 35

36 Tabela Program badań w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu jezior 1) 2) Program realizowany w punkcie monitoringu L.p. Nazwa Punktu Kod Punktu Rok MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 1 Jez. Kunów PL01S1102_ LW LW LW LW 2 Jez. Białe Sosnowickie PL01S1102_ LW LW LW LW 3 Jez. Firlej PL01S1102_ LW LW LW LW 4 Jez. Białe Włodawskie PL01S1102_ LW LW LW 5 Jez. Białe Włodawskie PL01S1102_ LW LW 6 Jez. Białe Włodawskie PL01S1102_ LW 7 Jez. Kleszczów PL01S1102_ LW LW 8 Jez. Uścimowiec PL01S1102_ LW LW 9 Jez. Spilno(Spólne) PL01S1102_ LW LW 10 Jez. Zagłębocze PL01S1102_ LW LW LW LW 11 J. Krasne 01 PL01S1102_ LW LW LW LW 12 J. Krasne 02 PL01S1102_ LW LW LW 13 Jez. Łukie PL01S1102_ LW LW LW 14 Jez. Łukcze 01 PL01S1102_ LW LW LW 15 Jez. Łukcze 02 PL01S1102_ LW LW LW 16 Jez. Piaseczno PL01S1102_ LW LW 17 Jez. Bikcze PL01S1102_ LW LW LW 18 Jez. Sumin PL01S1102_ LW LW 19 Jez. Uściwierz PL01S1102_ LW LW LW 20 Jez. Rogóźno PL01S1102_ LW LW 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej MB program monitoringu badawczego 2) Kody programów monitoringu w odniesieniu do kategorii wód, w której są prowadzone: LW program monitoringu realizowany na JCW jeziornej 36

37 Tabela Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie w sztucznych zbiornikach wodnych Rok Liczba ppk objętych monitoringiem (sztuczne zbiorniki wodne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy) Liczba ppk objętych monitoringiem (sztuczne zbiorniki wodne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy) Całkowita Kod realizowanego programu 1) liczba ppk* MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 2012 Liczba ppk objętych monitoringiem (sztuczne zbiorniki wodne) Liczba ppk objętych monitoringiem (dopływy i odpływy) * Całkowita liczba ppk jest liczbą lokalizacji ppk monitoringu w danym roku i może się różnić od sumy punktów objętych poszczególnymi programami monitoringu 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej MB program monitoringu badawczego 37

38 Tabela Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu sztucznych zbiorników wodnych L.p Nazwa zbiornika Kod JCW Zbiornik Nielisz PLRW ZW Zbiornik Nielisz PLRW ZW Zbiornik Nielisz PLRW ZW Zalew Zemborzycki Zalew Zemborzycki Zalew Zemborzycki Zalew Zemborzycki PLRW ZW PLRW ZW PLRW ZW PLRW ZW Kategoria wód 1) Nazwa Punktu Kod Punktu Dł. geogr. 2) Szer. geogr. 2) Nazwa dorzecza Województwo Powiat Gmina Zbiornik Nielisz_strefa jeziorna PL01S1102_ , ,80860 Wisła lubelskie zamojski Nielisz Zbiornik Nielisz_strefa przejściowa PL01S1102_ , ,79170 Wisła lubelskie zamojski Nielisz Zbiornik Nielisz_strefa rzeczna PL01S1102_ , ,77500 Wisła lubelskie zamojski Nielisz Zalew Zemborzycki_las PL01S1102_ , ,17778 Wisła lubelskie Lublin M.Lublin Zalew Zemborzycki_ Ośrodek Dąbrowa PL01S1102_ , ,19000 Wisła lubelskie Lublin M.Lublin Zalew Zemborzycki_ Ośrodek Marina PL01S1102_ , ,19028 Wisła lubelskie Lublin M.Lublin Zalew Zemborzycki_śluza PL01S1102_ , ,19333 Wisła lubelskie Lublin M.Lublin 1) Kody kategorii wód ZW sztuczny zbiornik wodny 2) WGS 84 38

39 Tabela Program badań w punktach pomiarowo-kontrolnych monitoringu sztucznych zbiorników wodnych L.p. Nazwa Punktu Kod Punktu Nazwa JCW Zbiornik Nielisz_strefa jeziorna PL01S1102_0681 Zbiornik Nielisz Zbiornik Nielisz_strefa przejściowa PL01S1102_0682 Zbiornik Nielisz Zbiornik Nielisz_strefa rzeczna PL01S1102_0683 Zbiornik Nielisz 4 Zalew Zemborzycki_las PL01S1102_0677 Zbiornik Zemborzyce Zalew Zemborzycki_Ośrodek 5 Dąbrowa PL01S1102_0678 Zbiornik Zemborzyce Zalew Zemborzycki_Ośrodek 6 Marina PL01S1102_0679 Zbiornik Zemborzyce 7 Zalew Zemborzycki_śluza PL01S1102_0680 Zbiornik Zemborzyce 1) 2) Program realizowany w punkcie monitoringu Rok badań MD MO_O MOEU MORO MONA MORY MORE MOPI MOIN MB 2012 ZW ZW ZW 2012 ZW ZW ZW 2012 ZW ZW ZW 2012 ZW ZW 2012 ZW ZW 2012 ZW ZW 2012 ZW ZW 1) Legenda MD program monitoringu diagnostycznego MO_O program monitoringu operacyjnego MOEU program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł komunalnych MORO program monitoringu operacyjnego jakości wód narażonych na eutrofizację ze źródeł rolniczych MONA program monitoringu operacyjnego na obszarach chronionych zależnych od wód, w tym na terenach ochrony siedlisk lub gatunków (Natura 2000) MORY program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych przeznaczonych do bytowania ryb lub skorupiaków MORE program monitoringu operacyjnego jakości wód wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym do kąpielisk MOPI program monitoringu operacyjnego jakości wód powierzchniowych, które są wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę do spożycia MOIN program monitoringu operacyjnego realizowany dla innych celów niż wymienione powyżej MB program monitoringu badawczego 2) Kody programów monitoringu w odniesieniu do kategorii wód, w której są prowadzone: ZW program monitoringu realizowany na sztucznym zbiorniku wodnym 39

40 40

41 41

42 Monitoring jakości wód podziemnych Zasadniczym celem monitoringu wód podziemnych realizowanego w ramach PMŚ jest pozyskanie informacji o stanie chemicznym wód podziemnych, śledzenie jego zmian oraz sygnalizacja zagrożeń na potrzeby związane z identyfikowaniem i eliminowaniem lub ograniczaniem zagrożeń w ramach programów działań ochronnych ukierunkowanych na osiągnięcie dobrego stanu wód oraz oceny skuteczności podejmowanych działań. Wyniki badań i ocen wykonywanych w ramach monitoringu jakości wód podziemnych posłużą do optymalizacji działań w ww. zakresie. Będą również wykorzystywane na potrzeby wypełniania obowiązków sprawozdawczych wobec Komisji Europejskiej wynikających z dyrektywy Rady z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego (tzw. Dyrektywy azotanowej) (Dz. Urz. WE L 375 z , str. 1). Ogólne zapisy dotyczące badania i oceny wód podziemnych są ujęte w art. 38a ust. 1, art. 47 oraz art. 155a i 155b ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005 r. Nr 239, poz z późn. zm.). Regulacje określające zakres i sposób prowadzenia badań oraz kryteria oceny stanu wód podziemnych określają następujące akty wykonawcze narzucone przez ustawę Prawo wodne: - rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 maja 2009 r. w sprawie formy i sposobu prowadzenia monitoringu wód powierzchniowych i podziemnych (Dz. U. z 2009 r. Nr 81, poz. 685), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896), - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. Nr 241 poz z 1002) W ramach podsystemu monitoringu regionalnego uzupełniającego badania prowadzone na poziomie krajowym, realizowane będą w latach następujące zadania: - w zakresie monitoringu diagnostycznego badanie i ocena jakości wód źródeł, jako naturalnych wypływów wód podziemnych na powierzchnię ziemi - w zakresie monitoringu operacyjnego badanie i ocena jakości wód podziemnych na obszarze narażonym na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego Zadanie: Badanie i ocena jakości wód źródeł, jako naturalnych wypływów wód podziemnych na powierzchnię ziemi Obszar Wyżyny Lubelskiej i Roztocza cechuje występowanie dużej liczby źródeł, które dają początek niemal wszystkim rzekom płynącym na tym terenie. Licznie występujące na obszarze woj. lubelskiego, ze względu na niezwykle cenne walory przyrodnicze, uwzględniane są corocznie w wojewódzkich programach państwowego monitoringu środowiska. Do badań prowadzonych w latach wytypowano łącznie 64 źródła, których szczegółową charakterystykę przedstawiono w tabelach Corocznie badana będzie wytypowana grupa źródeł z częstotliwością 2 razy w roku (wiosna, jesień), a więc w ww. okresie każde źródło będzie zbadane dwukrotnie w jednym wybranym roku. Zakres badanych wskaźników fizyko-chemicznych określony został w poniższej tabeli. 42

43 Zakres badanych wskaźników Lp. Nazwa wskaźnika Jednostka miary 1. Temperatura C 2. Przewodność S/cm 3. Odczyn ph 4. Tlen rozpuszczony mgo 2 /l 5. Ogólny węgiel organiczny mgc/l 6. Amoniak mgnh 4 /l Azotany Azotyny mgno 3 /l mgno 2 /l 9. Bar mgba/l 10. Bor mgb/l 11. Fosforany mgpo 4 /l 12. Fluorki mgf/l 13. Chlorki mgcl/l 14. Wodorowęglany mghco 3 /l 15. Siarczany mgso 4 /l 16. Sód mgna/l 17. Potas mgk/l 18. Wapń mgca/l 19. Magnez mgmg/l 20. Żelazo mgfe/l 21. Arsen mgas/l 22. Chrom mgcr/l 23. Cynk mgzn/l 24. Glin mgal/l 25. Kadm mgcd/l 26. Mangan mgmn/l 27. Miedź mgcu/l 28. Nikiel mgni/l 29. Rtęć mghg/l 30. Ołów mgpb/l 31. Wskaźniki mikrobiologiczne n/100ml Ocena badanych wód źródeł przeprowadzona będzie w oparciu o rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896). Wyniki badań gromadzone będą w arkuszach Excel i udostępniane zainteresowanym jednostko oraz osobom indywidualnym, natomiast ocena zaprezentowana zostanie na stronie internetowej WIOŚ oraz w raportach o stanie środowiska. 43

44 Nr pkt. Tabela Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych (źródeł) przewidzianych do badań w 2010 r. Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne* Ujmowana warstwa wodonośna Głębokość Nr Nr Rodzaj Użytkowanie punktu głębokość miejscowość gmina powiat długość szerokość JCWPd GZWP punktu punktu rodzaj [m p.p.t] do stropu stratygrafia wód [m p.p.t] Użytkowanie terenu Branew Dzwola janowski 22º º Z punkt Cr 3 2. Olbięcin Trzydnik kraśnicki 22º º Z badawczy (kreda 3. Rzeczyca Duży 22º13 43,6 50º51 59, Z górna) 4. Urzędów Urzędów 22º º Z 5. Św. Otylia 22º º Z 6. Wola Bychawa lubelski 22º º Z Gałęzowska 7. Skawinek 22º34 39,7 51º00 17, Z 8. Zdrapy 22º º Z 9. Kol. Czysta Gorzków krasnostaw Z Cr 3 Dębina -ski (kreda 10. Widniówka Z górna) 11. Chorupnik Z 12. Orchowiec Z 13. Felicjan Z 14. Borów Z 15. Krasnobród Krasnobród zamojski 23o14'17,8" 50o32'33,5 Z czynne kreda obszary Kapliczka zabudowane NMP 16. Krasnobród 23 09'4430" 50 33'45,9" Z czynne lasy Belfont (użytek ekologiczny) 17. Hutki 23o10'0,8" 50o33'16,5" Z czynne obszary (pomnik zabudowane przyrody) 18. Stokowa Zwierzyniec 23 03'12,9" 50 36'09,1" Z czynne lasy (RPN) Góra (RPN) 19. Obrocz 23o01'28" 50o36'12" Z czynne obszary 20. Szczebrzesz yn (pomnik Szczebrze -szyn 22o58'29,6" 50o41'26,8" 107 Z czynne zabudowane obszary zabudowane 44

45 Świerszcza) 21. Radecznica (źr. Św. Antoniego) Radecznica 22o40'39,2" 50o45'14,7" 107 Z czynne obszary zabudowane 22. Czarnystok 22o50'15" * 50o39'12"* 107 Z czynne obszary zabudowane 23. Trzęsiny 22o47'54,6" 50o38'20,3" 107 Z czynne lasy 24. Hedwiżyn - Biłgoraj biłgorajski 23o15'10,4" 50o51'49,4" Z czynne lasy Stok 25. Goraj Zastawie (pomnik przyrody) 26. Łada Malinie (pomnik Nr pkt Goraj 22o40'24,3" 50o43'25,2" Z czynne obszary zabudowane 22o38'54,4" 50o44'19,3" 127 Z czynne użytki zielone przyrody) Objaśnienia: 9. źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne), punkt badawczy * wstępna lokalizacja punktów - zweryfikowane współrzędne zostaną podane po pobraniu próbek Tabela Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych (źródeł) przewidzianych do badań w 2011 r. Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne* Ujmowana warstwa wodonośna Głębokość Nr Nr Rodzaj Użytkowanie punktu głębokość JCWPd GZWP punktu punktu Stratygraf rodzaj miejscowość gmina powiat długość szerokość [m p.p.t] do stropu -fia wód [m p.p.t] Piaski Piaski 22º º Z punkt badawczy 28. Stryjno (z prawej strony rzeki Radomirki) 29. Piotrków Kolonia Rybczewice świdnicki 22º º Z punkt badawczy Jabłonna 22º º Z punkt badawczy 30. Wierciszów Jabłonna 22º º Z punkt badawczy Cr 3 (kreda górna) Użytkowanie terenu 45

46 31. Babin Bełżyce lubelski 22º º Z punkt badawczy 32. Bychawka Modre 33. Kosarzew Górny 34. Majdan Krzywski 35. Łopiennik G 36. Łopiennik G 37. Łopiennik G 38. Łopiennik G Bychawa 22º31 30,5 51º3 09, Z punkt badawczy Krzczonów Łopiennik Górny krasnostaw -ski 22º38 42,4 50º59 08, Z punkt badawczy Z punkt badawczy Z punkt badawczy Z punkt badawczy Z punkt badawczy Z punkt badawczy 39. Nowiny Z punkt - - badawczy Objaśnienia: 9. źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne), punkt badawczy * wstępna lokalizacja punktów - zweryfikowane współrzędne zostaną podane po pobraniu próbek Cr 3 (kreda górna) 46

47 Nr pkt. Tabela Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych (źródeł) przewidzianych do badań w 2012 r. Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne* Ujmowana warstwa wodonośna Głębokość Nr Nr Rodzaj Użytkowanie punktu głębokość miejscowość gmina powiat długość szerokość JCWPd GZWP punktu punktu Stratygra rodzaj [m p.p.t] do stropu -fia wód [m p.p.t] Wólka 22º º Z Lubartów lubartowski Rokicka 41. Łagiewniki Niemce lubelski 22º º Z 42. Turka Wólka 22º º Z Użytkowanie terenu 43. Łubki Szlachta 44. Nadzieja Nałęczów 45. Celejów (ujęcie dla ZOS) 46. Wąwolnica Wojciechów Nałęczów Wąwolnica Wąwolnica puławski 22º º Z 22º º Z 22º º Z 22º º Z punkt badawczy Cr 3 (kreda górna) 47. Majdan Surhowski Z 48. Anielpol Kraśniczyn Z Cr krasnystaw Żułów Z (kreda ski 50. Brzeziny Z górna) 51. Wojsławice Z Wojsławice 52. Krasne Z 53. Husiny Susiec 23o11'06,6" 50o29'34,7" 127 Z czynne kreda grunty orne/ (pomnik tomaszowski gospodarka przyrody) rozdrobniona 54. Ciotusza 23o12'36,3" 50o28'21,7" 127 Z czynne kreda lasy Stara 55. Łosiniec 56. Sołokije (pomnik przyrody) Tomaszów 23o11'06,6" 50o29'34,7" 127 Z czynne kreda obszary zabudowane 23o09'15,7" 50o27'22,3" Z czynne kreda grunty orne/ gospodarka rozdrobniona 47

48 57. Lubycza Królewska (pomnik przyrody) 58. Siedliska źr. Św. Lubycza Królewska 23o11'06,6" 50o29'34,7" Z czynne kreda obszary zabudowane 23o12'36,3 50o28'21,7" Z czynne czwartorzę d Mikołaja 59. Barchaczów Łabunie 23o22'36,2" 50o40'06,2" Z czynne kreda użytki zielone 60. Rozdoły- Podźródło 61. Huszczka Duża 62. Łaziska 63. Krynki k/ Kotorowa (Kapliczka Motki Bożej) 64. Kol. Kryłów źr. Św. Skierbie -szów zamojski obszary zabudowane 23o24 52,9 50o Z czynne kreda użytki zielone 23o18'45" 50o50'15" 107 Z czynne grunty orne/ gospodarka rozdrobniona 23o22'26,6" 50o48'41,0" 107 Z czynne kreda obszary zabudowane Werbkowice 23o41'06,5"* 50o43'08,0"* 109 Z czynne użytki zielone Mircze hrubieszowski 24o01'36,7" 50o40'14,5" 109 Z czynne grunty orne/ gospodarka rozdrobniona Mikołaja Objaśnienia: 9. źródło (Z) 10. ujęcie wody pitnej (czynne), punkt badawczy * wstępna lokalizacja punktów zweryfikowane współrzędne zostaną podane po pobraniu próbek 48

49 54 Legenda: Granice wydzielonych GZWP w ośrodkach porowym szczelinowym i szczelinowo-porowym T r OSN T r Wiek i geneza GZWP Q K - zbiorniki w czwartorzędzie dolin kopalnych Tr - zbiorniki w trzeciorzędzie K 2 - zbiorniki w kredzie górnej 3. Obszary ochronne GZWP obszary najwyższej ochrony (ONO) obszary wysokiej ochrony (OWO) granice jednolitych części wód 4. Punkty monitoringu wód podziemnych K 2 Źródła badane w latach: , , OSN 2011 punkty wytypowa ne przez RZGW K RPN Q K K 2 Mapa 3. Lokalizacja punktów pomiarowych wód podziemnych przewidzianych do badań w latach

50 Zadanie: Badanie i ocena jakości wód podziemnych na obszarze narażonym na zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie realizował będzie monitoring wód podziemnych w ww. zakresie na podstawie rozporządzenia Nr 9/2008 Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie (RZGW) z dnia 16 maja 2008 r. w sprawie wprowadzenia programu działań mających na celu ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych dla obszaru szczególnie narażonego (OSN) w gminie Komarówka Podlaska. Obszar ten obejmuje powierzchnię 32 km 2. Badania mają na celu ocenę skuteczności programu określonego w ww. rozporządzeniu, poprzez określenie stanu jakości płytkich wód gruntowych na terenie OSN wyznaczonego w gminie Komarówka Podlaska. Analizie poddane zostaną 4 studnie kopane położone w granicach wyznaczonego OSN. Na wniosek RZGW (pismo znak: ZZ-402/3/1/08 z dnia r. oraz ZZ-402/60/09) badaniami objęte zostaną również 4 studnie położone poza granicami wyznaczonego obszaru, w miejscowościach: Kuraszew, Anusin, Góra Puławska oraz Podedwórze. Szczegółowa lokalizacja punktów pomiarowych na terenie OSN przedstawiona została na mapie nr 4. Mapa 4. Granice OSN Komarówka Podlaska wraz z lokalizacją punktów pomiarowych 50

51 Zgodnie z założeniami ww. rozporządzenia badania na terenie OSN będą realizowane w latach oraz w I połowie roku 2012, z częstotliwością 4 razy w roku, t.j. 1 raz na kwartał (po wypompowaniu wody ze studni). W przypadku studni wytypowanych przez RZGW badania wykonane będą w 2011 r. z jednokrotnym poborem prób. Zakres badań określono na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. Nr 241 poz z 1002) oraz załącznika nr 4 do sprawozdania z realizacji programu przekazanego przez RZGW pismem znak: ZZ-402/7/38/2008 z dnia r. Zakres i częstotliwość badań jakości wód podziemnych. Lp. Parametr jakości wód [mg/l] Częstotliwość oznaczania parametrów jakości wód podziemnych w na terenie wyznaczonego obszaru szczególnie narażonego na zanieczyszczenia azotanami pochodzenia rolniczego* 1. Tlen rozpuszczony 4 2. Azotany 4 3. Azot amonowy 4 4. Azot azotynowy 4 * Zakres i częstotliwość badań obowiązuje do końca czerwca 2012 r. Ocena badanych wód pod kątem wpływu zanieczyszczeń pochodzenia rolniczego wykonana zostanie na podstawie ww. rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie kryteriów wyznaczania wód wrażliwych na zanieczyszczenia związkami azotu ze źródeł rolniczych (Dz. U. Nr 241 poz z 1002). Wyniki badań gromadzone będą w arkuszach excell i przekazywane do: - Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie 1 raz w roku, - Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Warszawie 1 raz w roku, - Urzędu Gminy w Komarówce Podlaskiej 1 raz w roku, 51

52 Nr OSN Szczegółowe dane na temat badanych punktów pomiarowych analizowanych w ramach programu związanego z wyznaczeniem OSN Komarówka Podlaska. Nazwa OSN Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne Ujmowana warstwa wodonośna Głębokość Nr Rodzaj Użytkowanie punktu głębokość punktu miejscowość gmina powiat długość szerokość punktu punktu rodzaj [m p.p.t.] do stropu stratygrafia wód [m p.p.t.] OSN Komarówka Podlaska 1 Przegaliny Duże 48 Komarówka Podlaska radzyński 22 o 54 26,2 51 o 50 33,8 K ujęcie wody pitnej Użytkowanie terenu S rolnicze 1 OSN Komarówka Podlaska 2 Przegaliny Duże 137 Komarówka Podlaska radzyński 22 o 52 44,4 51 o 49 49,2 K ujęcie wody pitnej S rolnicze 1 OSN Komarówka Podlaska 3 Brzeziny 6 Komarówka Podlaska radzyński 22 o 53 36,6 51 o 48 32,3 K ujęcie wody pitnej S rolnicze 1 OSN Komarówka Podlaska 4 Derewiczna 163 Komarówka Podlaska radzyński 22 o 54 42,6 51 o 47 49,6 K ujęcia na potrzeby rolnictwa S rolnicze Kuraszew 82 Wohyń radzyński 22 o 44 05,3 51 o 41 24,0 K ujęcia na potrzeby rolnictwa S rolnicze Anusin Siedliszcze chełmski 23 o o K S Góra Puławska Puławy puławski 21 o o K S Podedwórze Podedwórze parczewski - - K S - Objaśnienia: 9. rodzaj punktu: studnia wiercona (W), studnia kopana(k), piezometr (P), źródło (Z) 10. użytkowanie punktu: ujęcie wody pitnej (czynne, okresowo czynne, nieczynne), ujęcie na potrzeby przemysłu, rolnictwa lub inne (czynne, okresowo czynne, nieczynne), punkt badawczy 14. rodzaj wód: wody o zwierciadle napiętym (N), wody o zwierciadle swobodnym(s) obszar zabudowany obszar zabudowany 52

53 2.3 Podsystem monitoringu przyrody Z uwagi na wysokie walory przyrodnicze i krajobrazowe Roztocza oraz znaczącą jego rolę w ogólnym systemie ochrony środowiska Polski południowo-wschodniej i w skali Europy Środkowej, Roztoczański Park Narodowy wspólnie z Wojewódzkim Inspektoratem Ochrony Środowiska w Lublinie oraz Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie podjęły działania na rzecz utworzenia Stacji Bazowej Zintegrowanym Monitoringu Środowiska Przyrodniczego w Zwierzyńcu (teren RPN). Formalne utworzenie stacji badawczej wymaga dostosowania procedur do form zalecanych i stosowanych w Zintegrowanym Monitoringu Środowiska Przyrodniczego. Wdrożenie procedur monitoringu planowane jest na lata , które będą traktowane jako okres dostosowawczy. Ustanowienie i włączenie w realizację programu badawczego ZMŚP przewidywane jest w 2012 r. Zadanie: Badanie i ocena jakości wód podziemnych, wód powierzchniowych oraz gleb w ramach planowanej Stacji Bazowej Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego W ramach planowanego na 2011 r. monitoringu regionalnego, WIOŚ w Lublinie będzie prowadził badania na potrzeby funkcjonowania stacji bazowej wytypowanych komponentów środowiska. Realizowane będą: - badanie i ocena jakości wód podziemnych Pomiary wykonywane będą w 4 studniach wierconych i 1 kopanej z częstotliwością 2 razy w roku (wiosna, jesień), natomiast zakres badanych wskaźników fizyko-chemicznych będzie analogiczny jak w przypadku źródeł. Lokalizację wraz z charakterystyką wytypowanych punktów zawiera tabela badanie i ocena jakości wód powierzchniowych Pomiary prowadzone będą na rzece Świerszcz w 2 ppk.: Malowany Most oraz Zwierzyniec. Lokalizacja wytypowanych punktów, częstotliwość oraz zakres prowadzonych badań ujęte zostały w tabeli badanie i ocena zawartości metali ciężkich i siarki w glebach i mchach Pomiary realizowane będą 1 raz w roku. Lokalizację wytypowanych punktów zawiera tabela Zakres badanych wskaźników obejmował będzie: gleby - ph, ołów, kadm, cynk, miedź, nikiel, chrom ogólny, siarka ogólna, siarka siarczanowa mchy - ołów, kadm, cynk, miedź, nikiel, chrom ogólny, siarka ogólna. Uzyskane wyniki pozwolą określić stan wyjściowy badanych komponentów środowiska na terenie Roztoczańskiego Parku Narodowego. 53

54 Nr pkt Tabela Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód podziemnych badania jakości wód na obszarach Roztoczańskiego Parku Narodowego (RPN)* Położenie administracyjne Współrzędne geograficzne Nr Nr Rodzaj Użytkowanie Głębokość Ujmowana warstwa wodonośna miejscowość gmina powiat długość szerokość JCWPd GZWP punktu punktu punktu [m p.p.t] głębokość stratygrafia rodzaj do stropu wód [m p.p.t] Florianka Józefów biłgorajski 22 o 58'53,8'' 50 o 33'09,9'' 127 studnia wiercona 2. Kruglik - leśniczówka 3. Bezednia - leśniczówka 4. Dębowiec - leśniczówka 5. Rybakówka -leśniczówka Zwierzyniec zamojski 23 o 01'24,2'' 50 o 32'53,7'' 107 studnia wiercona 23 o 03'29,3'' 50 o 37'42,8'' 107 studnia wiercona 23 o 01'24,0'' 50 o 39'04,9'' 107 studnia kopana 22 o 58'26,3'' 50 o 35'39,1'' studnia wiercona * wstępna lokalizacja punktów zweryfikowane współrzędne zostaną podane po pobraniu próbek ujęcie wody pitnej (czynne) Użytkowanie terenu ok. 50 lasy, grunty orne (czynne) ok.50 lasy ujęcie wody pitnej (czynne) okresowo czynne ok. 50 lasy ok. 30 lasy (czynne) ok. 20 lasy, grunty orne 54

55 Tabela Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu regionalnego wód powierzchniowych na obszarach Roztoczańskiego Parku Narodowego (RPN) Nr Nazwa Kod punktu Lokalizacja Współrzędne geograficzne Typ Szczegółowy program badań w punkcie pomiarowo kontrolnym Uwagi pkt punktu pomiarowo kontrolnego pomiarowo kontrolnego punktu pomiarowo kontrolnego długość szerokość abiotyczny punktu pomiarowo kontrolnego Program realizowany w punkcie monitoringowym Elementy biologiczne (1 badanie w ciągu roku) Elementy fizykochemiczne (8 oznaczeń w ciągu roku) Wskaźniki mikrobiologiczne (8 oznaczeń w ciągu roku) 1. Świerszcz Malowany Most 2. Świerszcz Zwierzyniec PL01S1101_ 1607 Malowany Most RPN (punkt przed stawami Czarny Staw i Stawy Echo) Zwierzyniec (punkt na granicy RPN) 22 o 59'01,2'' 50 o 35'15,4'' 6 MONA Bezkręgowce bentosowe 22 o 58'24,4'' 50 o 36'26,0'' 6 MONA Bezkręgowce bentosowe Temperatura; Odczyn; Grupa wskaźników charakteryzujących warunki tlenowe: Tlen rozpuszczony; BZT 5 ; Ogólny węgiel organiczny; Nasycenie tlenem Grupa wskaźników charakteryzujących zasolenie: Przewodność; Substancje rozpuszczone; Twardość ogólna Grupa wskaźników charakteryzujących warunki biogenne: Azot amonowy; Azot Kjeldahla; Azot azotanowy; Azot ogólny; Fosforany PO 4 ; Fosfor ogólny Ogólna liczba bakterii Coli; Liczba bakterii Coli typu kałowego 55

56 Tabela Wykaz punktów monitoringu jakości gleb na obszarach Roztoczańskiego Parku Narodowego (RPN) Położenie punktu pomiarowego Współrzędne punktu Lp. powiat gmina lokalizacja pomiarowego * Cel badania Obszary leśne Roztoczańskiego Parku Narodowego Obwód Ochronny Słupy (trasa Zamość - Zwierzyniec) Obwód Ochronny Kruglik (trasa Zwierzyniec Józefów) Obwód Ochronny Bukowa Góra (trasa Zwierzyniec Biłgoraj) Obwód Ochronny Obrocz (linia kolejowa LHS Biały Słup) , , , , , , , ,5 * wstępna lokalizacja punktów zweryfikowane współrzędne zostaną podane po pobraniu próbek Ocena zawartości metali ciężkich i siarki w glebach i mchach na obszarach leśnych Roztoczańskiego Parku Narodowego (w sąsiedztwie przebiegających tras komunikacyjnych drogowych i kolejowych). Ocena badanych komponentów pod kątem wpływu czynników antropogenicznych na stan środowiska RPN wykonana zostanie w oparciu o: - wody podziemne - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 roku w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych (Dz. U. z 2008 r. Nr 143, poz. 896), - wody powierzchniowe - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych (Dz. U. Nr 162, poz. 1008), - gleby - rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleb oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. z 2002 r. Nr 165, poz. 1359) - zawartość siarki - w glebach określona zostanie w oparciu o 4 stopniową skalę zasobności i zanieczyszczenia gleb siarką, opracowaną przez IUNG w Puławach, - w mchach porównanie do danych literaturowych - "Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin" - Instytut Ochrony Środowiska. Wyniki przeprowadzonych badań gromadzone będą w arkuszach Excel oraz w bazie Jawo i przekazywane 1 raz w roku zgodnie z porozumieniem do: - Roztoczańskiego Parku Narodowego - Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

57 2.4. Podsystem monitoringu hałasu Pozyskiwanie danych oraz ocena i obserwacja zmian stanu akustycznego środowiska jest zadaniem PMŚ, które realizuje się zgodnie z następującymi przepisami prawnymi: - ustawa z dnia r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) art. 26, 112b, 113, 117, 118a, 120, 120a, 148, 149, 176, 177 i 179; - rozporządzenie MŚ z dnia 7 listopada 2007 r. (Dz. U. z 2007 r. Nr 210, poz. 1535) zmieniające rozporządzenie w sprawie ustalania wartości wskaźnika hałasu LDWN ; - rozporządzenie MŚ z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 826); - rozporządzenie MŚ z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz. U. z 2007 r. Nr 187, poz. 1340); - rozporządzenie MŚ z dnia 14 października 2002 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinien odpowiadać program ochrony środowiska przed hałasem (Dz. U. z 2002 r. Nr 179, poz. 1498); - rozporządzenie MŚ z dnia 25 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących rejestru zawierającego informacje o stanie akustycznym środowiska, na podstawie pomiarów, badań i analiz wykonywanych w ramach państwowego monitoringu środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 82, poz. 500); - rozporządzenie MŚ z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. z 2008 r. Nr 206, poz. 1291); - rozporządzenie MŚ z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją instalacji lub urządzenia i innych danych oraz terminy i sposoby ich prezentacji (Dz. U. z 2008 r. Nr 215, poz. 1366); - rozporządzenie MŚ z dnia 2 października 2007 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów poziomów substancji lub energii w środowisku przez zarządzającego drogą, linią kolejową, linią tramwajową, lotniskiem, portem (Dz. U. z 2007 r. Nr 192, poz. 1392) do czasu wydania nowego rozporządzenia na podstawie art. 176 ustawy Poś; - rozporządzenie MŚ z dnia 17 stycznia 2003 r. w sprawie rodzajów wyników pomiarów prowadzonych w związku z eksploatacją dróg, linii kolejowych, linii tramwajowych, lotnisk oraz portów, które powinny być przekazywane właściwym organom ochrony środowiska, oraz terminy i sposoby ich prezentacji (Dz. U. z 2003 Nr 18, poz. 164) do czasu wydania nowego rozporządzenia na podstawie art. 177 ustawy Poś.; - rozporządzenie MŚ z dnia 14 grudnia 2006 r. w sprawie dróg, linii kolejowych i lotnisk, których eksploatacja może powodować negatywne oddziaływanie akustyczne na znacznych obszarach, dla których wymagane jest sporządzanie map akustycznych, oraz sposoby określania granic terenów objętych tymi mapami (Dz. U. z 2007 r. Nr 1, poz. 8); - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.08 r. Nr 199, poz z późn. zm.). 57

58 Zadanie: Pomiary i ocena stanu akustycznego środowiska Zadanie dotyczy pomiarów i ocen hałasu emitowanego przez źródła przemysłowe oraz komunikacyjne (hałas drogowy). Celem realizacji zadania jest zapewnienie informacji dla potrzeb podsystemu. Badania obejmują wyznaczanie równoważnego poziomu hałasu i warunków poza akustycznych niezbędnych do interpretacji wyników i oceny klimatu akustycznego oraz wyznaczanie wartości wskaźników L DWN i L N dla potrzeby prowadzenia długookresowej polityki w zakresie hałasu. Zgodnie z ustawą Poś najmniejszym obszarem, na którym dokonuje się oceny klimatu akustycznego jest powiat. Starosta oraz zarządzający drogami, liniami kolejowymi i portami lotniczymi są odpowiedzialni za dokonywanie ocen w formie map akustycznych. wojewódzki inspektor ochrony środowiska jest ustawowo zobowiązany do dokonywania oceny stanu akustycznego środowiska, jak i prowadzenia pomiarów na terenach nie objętych obowiązkiem opracowywania map akustycznych. W latach WIOŚ w Lublinie będzie realizował badania hałasu drogowego w zakresie podstawowym, tzn. corocznie w trzech różnych obszarach województwa, w 10 punktach pomiarowych, z czego na dwóch z tych obszarów będą prowadzone badania poziomów długookresowych. W celu określenia wartości wskaźników długookresowych, w każdym z wyznaczonych obszarów (tabela ) długość pomiarów w roku będzie wynosiła 6 dób pomiarowych, z czego: - 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu w okresie wiosennym, - 2 doby w dni powszednie oraz 1 doba podczas weekendu, w okresie jesiennym. W pozostałych punktach pomiarowych zlokalizowanych w wytypowanych obszarach będą wykonywane corocznie pomiary hałasu drogowego prowadzące do określenia wartości wskaźników L AeqD oraz L AeqN w oparciu o obowiązujące w tym zakresie metody referencyjne. Do badań monitoringowych zostaną włączone pomiary hałasu przemysłowego (zgodnie z planem kontroli WIOŚ w Lublinie), jak i wyniki pomiarów hałasu wykonywanych z mocy prawa przez inne jednostki (art. 147 i art. 175 ustawy Poś). W latach wyniki badań WIOŚ oraz innych jednostek wykonujących z mocy prawa pomiary hałasu zostaną wykorzystane do sporządzania ocen klimatu akustycznego województwa. W ocenach zostaną uwzględnione obszary priorytetowe wskazane w ustawie Poś, sieć i natężenie ruchu drogowego oraz źródła przemysłowe (w powiązaniu z planem ich kontroli). Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Lublinie, na podstawie art. 120 i 120 a ustawy Poś, jest zobowiązany do gromadzenia i dostarczania informacji o stanie akustycznym środowiska. Prowadzi wojewódzki rejestr stanu akustycznego środowiska (baza OPH) oraz przekazuje jego zawartość do Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Warszawie w terminie do dnia 31 marca każdego roku z informacjami za rok poprzedni. Ponadto WIOŚ sukcesywnie gromadzi mapy akustyczne sporządzone przez starostów oraz zarządzających drogami i liniami kolejowymi. 58

59 Tabela Wykaz obszarów badań, punktów i metod pomiarowych hałasu drogowego na lata Rok badań Obszar badań Chełm ul. Armii Krajowej Zamość ul. Lwowska ul. Jana Pawła II ul. Młyńska Lp. Przybliżona lokalizacja punktu pomiarowego (PUWG 1992)* długość szerokość Łuków ul. Warszawska, ul. Wyszyńskiego Chełm ul. I Pułku Szwoleżerów Biała Podlaska ul. Sidorska, Al. Jana Pawła II, ul. Narutowicza, ul. Lubelska Biłgoraj ul. Zamojska, ul. Kościuszki Biała Podlaska Al lecia, ul. Brzeska, ul. Janowska, ul. Artyleryjska Zamość ul. Szczebrzeska Krasnystaw ul. Okrzei * dokładna lokalizacja zostanie zmierzona w terenie Metoda pomiaru pomiarów ciągłych w ogran. czasie próbkowania pomiarów ciągłych w ogran. czasie Wskaźniki Wykonawca L DWN, L N L AeqD, L AeqN L DWN, L N próbkowania L AeqD, L AeqN próbkowania pomiarów ciągłych w ogran. czasie próbkowania pomiarów ciągłych w ogran. czasie próbkowania próbkowania pomiarów ciągłych w ogran. czasie próbkowania pomiarów ciągłych w ogran. czasie próbkowania próbkowania L AeqD, L AeqN L DWN, L N L AeqD, L AeqN L DWN, L N L AeqD, L AeqN L AeqD, L AeqN L DWN, L N L AeqD, L AeqN L DWN, L N L AeqD, L AeqN L AeqD, L AeqN Delegatura Chełm Delegatura Zamość Delegatura Biała Podlaska Delegatura Chełm Delegatura Biała Podlaska Delegatura Zamość Delegatura Biała Podlaska Delegatura Zamość Delegatura Chełm 59

60 Lokalizacja punktów pomiarowych w obszarach badań miasta Biała Podlaska Al. Tysiąclecia ul. Artyleryjska ul. Janowska Al. Jana Pawła II ul. Narutowicza ul. Sidorska Lokalizacja punktów pomiarowych w obszarze badań miasta Łukowa Ul. Warszawska 60 ul. Wyszyńskiego ul. Brzeska ul. Lubelska

61 Lokalizacja punktów pomiarowych w obszarach badań miasta Chełma Lokalizacja punktów pomiarowych w obszarach badań miasta Zamościa Lokalizacja punktów pomiarowych w obszarze badań miasta Biłgoraja Lokalizacja punktów pomiarowych w obszarze badań miasta Krasnystaw 61

62 2.5. Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych Zadanie: Pomiary i ocena poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku Zgodnie z art. 123 ust. 1, 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) oceny poziomu pól elektromagnetycznych w środowisku i obserwacji zmian dokonuje się w ramach państwowego monitoringu środowiska, a wojewódzki inspektor ochrony środowiska prowadzi okresowe badania poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. W rozumieniu ustawy pola elektromagnetyczne (PEM) są to pole elektryczne, magnetyczne oraz elektromagnetyczne o częstotliwościach z zakresu od 0 Hz do 300 GHz, stanowiące promieniowanie elektromagnetyczne niejonizujące. Przepisy prawne: - ustawa z 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.), - rozporządzenie MŚ z dnia z 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. z 2003 r. Nr 192, poz. 1883), - rozporządzenie MŚ z dnia 18 czerwca 2007 r. w sprawie sposobu udostępniania informacji o środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 120, poz. 828 z późn. zm.), - rozporządzenie RM z dnia 21 sierpnia 2007 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzania raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. z 2007 r. Nr 158, poz. 1105), - rozporządzenie MŚ z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645), - ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz z późn. zm.). Program pomiarów monitoringowych pól elektromagnetycznych w środowisku wraz z lokalizacją punktów pomiarowych dla województwa lubelskiego na lata został określony w oparciu o rozporządzenie MŚ z dnia 12 listopada 2007 r. w sprawie zakresu i sposobu prowadzenia okresowych badań poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz. U. z 2007 r. Nr 221, poz. 1645). Zgodnie z w/w rozporządzeniem pomiary PEM prowadzi się w trzyletnim cyklu pomiarowym, po 45 punktów pomiarowych dla każdego roku łącznie 135 pomiarowych na terenie województwa. W każdym z 45 w/w punktów pomiary powtarzane będą co trzy lata. Rok 2010 jest trzecim i ostatnim rokiem z trzyletniego cyklu pomiarowego, w roku 2011 powtarzane będą pomiary z 2008 r., a w 2012 z roku Punkty pomiarowe w których wykonuje się badania poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku rozmieszczone będą równomiernie na terenie województwa, w dostępnych dla ludności miejscach usytuowanych w: 62

63 1. centralnych dzielnicach lub osiedlach miast o liczbie mieszkańców przekraczającej 50 tys., 2. pozostałych miastach, 3. terenach wiejskich. Wyznacza się po 15 punktów pomiarowych dla każdego z trzech w/w obszarów. Program pomiarów monitoringowych poziomów PEM w środowisku uzupełniany będzie pomiarami wykonywanymi w ramach kontroli przez Wydział Inspekcji WIOŚ. Dane będą gromadzone w formie zbiorów danych wraz wynikami obliczeń i raz w roku zostaną przekazane do GIOŚ. Wyniki badań zostaną udostępnione w formie wojewódzkiego raportu o stanie środowiska wydawanego przez WIOŚ w Lublinie. Sporządzane oceny i informacje będą przekazywane organom administracji rządowej i samorządowej. Ponadto zestawienia danych pomiarowych będą umieszczane na stronie internetowej. Uzyskane wyniki pomiarów i badań będą udostępniane na wniosek zainteresowanym osobom i instytucjom. Tabeli Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie lubelskim w roku 2010 Współrzędne geograficzne Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego punktów pomiarowych * Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Lublin Plac Litewski 51 14'54,5" 22 33'32,9" 2 Lublin ul. Broniewskiego 51 12'28,0" 22 34'52,1" 3 Lublin ul. Bursztynowa/Perłowa 51 13'24,7" 22 30'30,5" 4 Lublin ul. W. Jagiełły 51 13'14,4" 22 37'55,4" 5 Lublin ul. Nałkowskich/Romera 51 12'50,8" 22 32'39,0" 6 Lublin ul. Harnasie/Króla Rogera 51 16'30,4" 22 32'41,5" 7 Biała Podlaska ul. Okopowa 3 (stacja nadawcza Telewizji Polsat) 52 02'46,2" 23 07'03,4" 8 Biała Podlaska ul. Sitnicka GPZ 52 02'25,5" 23 06'59,5" 9 Biała Podlaska ul. Brzeska 52 02'02,7" 23 07'13,8" 10 Chełm ul. Sienkiewicza '11,6" 23 28'33,0" 11 Chełm ul. Katedralna '05,6" 23 28'11,3" 12 Chełm ul. Kochanowskiego/Różana 51 08'36,8" 23 28'03,8" 13 Zamość ul. Hrubieszowska 69 osiedle Małe Ciche 50 42'55,9" 23 17'06,5" 14 Zamość osiedle Karolówka/od strony ul. Szczebrzeskiej 50 42'49,9" 23 13'18,9" 15 Puławy Kowalska/Miła 51 23'45,6" 21 58'29,4" Pozostałe miasta 16 Annopol ul. Świeciechowska/Leśna 50 54'18,4" 21 53'05,1" 17 Bychawa ul. Reja/Piłsudskiego 51 00'20,8" 22 32'36,5" 18 Józefów centrum 50 28'51,9" 23 03'56,9" 19 Kazimierz Dolny ul. Witkiewicza 51 18'15,2" 21 55'35,8" 20 Szczebrzeszyn ul. Zamojska/ul. Partyzantów 50 41'59,7" 22 58'47,3" 21 Lubartów ul. Kosmonautów 51 27'19,2" 22 38'26,0" 22 Świdnik ul. Wiśniowa 51 12'30,7" 22 43'40,0" 23 Krasnystaw ul. Graniczna/Bojarczuka 50 58'85,1" 23 14'26,8" 24 Rejowiec Fabryczny ul. M. Konopnickiej/E. Orzeszkowej 51 07'31,8" 23 16'29,9" 25 Włodawa ul. Broniewskiego/Polna 51 32'39,7" 23 28'24,7" 26 Hrubieszów Osiedle Sławęcin (od strony ul. Dwernickiego) 50 48'25,9" 23 52'06,6" 27 Biłgoraj Osiedle Łąkowa (od strony ul. Zamojskiej) 50 31'46,7" 22 48'42,2" 63

64 64 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych * Szerokość Długość 28 Łuków ul. Rogalińskiego 51 55'26,3" 22 22'42,2" 29 Parczew ul. Nowa '17,7" 22 54'23,2" 30 Radzyń Podlaski ul. Partyzantów 51 47'11,5" 22 37'29,5" Tereny wiejskie 31 Kłoczew powiat rycki, gmina Kłoczew 51 43'30,7" 21 57'25,9" 32 Milejów powiat łęczyński, gmina Milejów 51 13'27,6" 22 55'43,6" 33 Jastków powiat lubelski, gmina Jastków 51 18'04,1" 22 26'23,6" 34 Niedźwiada powiat lubartowski, gmina Niedźwiada 51 32'31,1" 22 41'30,8" 35 Końskowola powiat puławski, gmina Końskowola 51 24'33,5" 22 03'06,0" 36 Brzeźno powiat chełmski, gmina Dorohusk 51 09'55,2" 23 37'43,9" 37 Wola Uhruska powiat włodawski, gmina Wola Uhruska 51 19'21,6" 23 37'12,9" 38 Żółkiewka powiat krasnostawski, gmina Żółkiewka 50 59'29,7" 22 50'29,8" 39 Turobin powiat biłgorajski, centrum gmina Turobin 50 49'20,1" 22 44'41,5" 40 Feliksówka powiat zamojski, centrum gmina Adamów 50 37'00,0" 23 15'21,3" 41 Tarnawatka powiat tomaszowski, centrum gmina 50 31'58,3" 23 23'32,5" 42 Dołhobyczów powiat hrubieszowski, centrum gmina 50 35'08,6" 24 02'04,9" 43 Komarówka Podl. powiat radzyński, gmina Komarówka Podl '41,6" 22 52'33,0" 44 Łomazy powiat bialski, gmina Łomazy 51 54'10,7" 23 10'32,2" 45 Wólka Dobryńska powiat bialski gmina Zalesie 52 02'15,0" 23 28'58,5" *Współrzędne geograficzne wartości przybliżone (orientacyjne) Tabeli Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie lubelskim w roku 2011 Współrzędne geograficzne Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego punktów pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Lublin ul. Obywatelska13/Hirszfelda 51 15'38,6" 22º34'07,1" 2 Lublin ul. Śliwińskiego '24,3" 22º33'08,2" 3 Lublin Al. Kraśnicka 2CD 51º14'32,7" 22º30'18,1" 4 Biała Podlaska ul. Szkolny Dwór 52 02'05,0" 23º07'17,8" 5 Biała Podlaska ul. Terebelska 52 02'45,2" 23º06'32,3" 6 Biała Podlaska ul. Orzechowa 52 01'44,5" 23º08'57,9" 7 Chełm ul. Zachodnia '42,0" 23º26'16,3" 8 Chełm ul. Karola Szymanowskiego '28,2" 23º27'59,4" 9 Chełm ul. Droga Męczenników '28,2" 23º28'14,3" 10 Zamość ul. Zamojskiego/Influacka 50 43'01,7" 23º16'16,5" 11 Zamość ul. Peowiaków/Partyzantów 50 43'01,6" 23º15'31,9" 12 Zamość ul. Partyzantów 50 42'52,4" 23º15'23,8" 13 Puławy ul. Królewska '50,7" 21º57'46,6" 14 Puławy ul. Lubelska '54,6" 21º58'59,1" 15 Puławy ul. Skłodowskiej '16,3" 21º57'52,4" Pozostałe miasta 16 Lubartów ul. Słowackiego '04,1" 22º36'24,6" 17 Łęczna ul.1000-lecia '15,9" 22º52'53,9" 18 Dęblin ul. Rynek '46,1" 21º51'53,0"

65 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Długość 19 Świdnik Al. Lotników Polskich '51,0" 22º41'15,4" 20 Kraśnik ul. Koszarowa 10A 50 55'45,4" 22º13'35,2" 21 Janów Lubelski ul. Kilińskiego '26,0" 22º24'34,6" 22 Hrubieszów ul. 3 Maja '16,4" 23º53'12,6" 23 Biłgoraj ul. Kościuszki 99A 50 31'49,7" 22º43'00,4" 24 Tomaszów Lubelski ul. Lwowska '48,1" 23º24'58,9" 25 Włodawa ul. Jana Pawła II 51 32'42,5" 23º32'53,1" 26 Krasnystaw ul. Lwowska '23,7" 23º11'02,8" 27 Parczew ul. Spółdzielcza '30,9" 22º54'26,8" 28 Radzyń Podlaski ul. Jana Pawła II '55,8" 22º37'17,0" 29 Łuków ul. Wyszyńskiego 26A 51 55'33,1" 22º23'05,1" 30 Międzyrzec ul. Plac Jana Pawła II '00,4" 22º47'08,8" Tereny wiejskie 31 Kąkolewnica Wsch. pow. radzyński gmina Kąkolewnica 51 53'55,6" 22º41'54,1" 32 Gołąbki pow. łukowski, gmina Łuków 51 52'27,4" 22º25'05,5" 33 Borki pow. radzyński, gmina Borki 51 43'18,1" 22º31'21,6" 34 Kołacze powiat włodawski, gmina Stary Brus 51 27'56,3" 23º18'59,6" 35 Krupie powiat krasnostawski, gm. Krasnystaw 51 01'43,1" 23º13'33,7" 36 Janki powiat hrubieszowski, gmina Horodło 50 52'08,6" 23º49'20,5" 37 Trawniki powiat świdnicki, gmina Trawniki 51 08'24,4" 22º59'41,8" 38 Wilkołaz powiat kraśnicki, gmina Wilkołaz 51 00'15,7" 22º20'19,2" 39 Polichna powiat kraśnicki, gmina Szastarka 50 49'17,3" 22º20'01,1" 40 Żyrzyn powiat puławski, gmina Żyrzyn 51 30'01,6" 22º04'59,1" 41 Rogóźno powiat łęczyński, gmina Ludwin 51 22'43,7" 22º57'56,4" 42 Firlej powiat lubartowski, gmina Firlej 51 33'33,8" 22º30'13,0" 43 Sitaniec powiat zamojski, gmina Zamość 50 45'24,7" 23º14'09,2" 44 Obrocz powiat zamojski, gmina Zwierzyniec 50 35'56,6" 23º00'48,8" 45 Susiec powiat tomaszowski, gmina Susiec 50 24'28,8" 23º13'02,1" Tabeli Zestawienie punktów pomiarowych monitoringu pól elektromagnetycznych w województwie lubelskim w roku 2012 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Długość Centralne dzielnice lub osiedla miast o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. 1 Lublin ul. Okrzei 51 o 15'20,0" 22 o 34'57,3" 2 Lublin ul. Wajdeloty 5 51 o 14'33,5" 22 o 31'15,7" 3 Lublin ul. Kosmonautów 51 o 13'38,5" 22 o 35'14,8" 4 Biała Podlaska ul. Nocznickiego 52 o 02'56,9" 23 o 08'22,0" 5 Biała Podlaska ul. Artyleryjska 7 52 o 04'06,2" 23 o 06'33,2" 6 Biała Podlaska ul. Łomaska o 01'07,0" 23 o 07'31,1" 7 Chełm ul. Szpitalna 19 a 51 o 08'35,2" 23 o 27'19,3" 8 Chełm ul. Piłsudskiego o 08'19,5" 23 o 29'40,0" 9 Chełm ul. Wolności o 07'16,3" 23 o 28'21,3" 10 Zamość ul. Akademicka 4 50 o 43'05,6" 23 o 14'58,8" 65

66 Lp. Miejscowość Lokalizacja punktu pomiarowego Współrzędne geograficzne punktów pomiarowych Szerokość Długość 11 Zamość ul. Hrubieszowska o 42'49,1" 23 o 16'49,0" 12 Zamość ul. Starowiejska 9 50 o 43'49,0" 23 o 16'38,1" 13 Puławy ul. Wróblewskiego o 25'18,1" 21 o 57'53,7" 14 Puławy ul. Skowieszyńska o 24'34,5" 21 o 58'44,6" 15 Puławy ul. Słowackiego o 25'15,5" 21 o 59'12,3" Pozostałe miasta 16 Bełżyce ul. Zamkowa/Spółdzielcza 51 o 10'33,1" 22 o 16'55,1" 17 Ostrów Lubelski ul. Sienkiewicza 51 o 29'43,8" 22 o 51'21,8" 18 Poniatowa ul. Żeromskiego 51 o 11'28,3" 22 o 04'08,5" 19 Piaski ul. Lubelska o 08'19,5" 22 o 50'51,7" 20 Ryki ul. Żytnia o 37'22,0" 21 o 55'30,6" 21 Nałęczów ul. Graniczna o 16'34,2" 22 o 10'47,9" 22 Opole Lubelskie ul. 25-lecia/Puławska 51 o 09' 03,3" 21 o 58'08,4" 23 Kock ul. Warszawska 51 o 38'24,7" 22 o 26'36,8" 24 Stoczek Łukowski ul. Piłsudskiego o 57'49,2" 21 o 58'09,6" 25 Terespol ul. Wojska Polskiego o 04'15,3" 23 o 36'10,4" 26 Rejowiec Fabryczny ul. Reja/Hirszfelda 51 o 07'10,8" 23 o 14'26,6" 27 Krasnobród ul. Lelewela 2 50 o 32'37,4" 23 o 12'58,5" 28 Tarnogród ul. Szkolna/Targowa 50 o 21'57,8" 22 o 43'45,0" 29 Tyszowce ul. 3 Maja/Szkolna 50 o 36'30,9" 23 o 43'55,2" 30 Zwierzyniec ul. Chodorowskiego 9 50 o 36'33,5" 22 o 58'45,1" Tereny wiejskie 31 Kurów powiat puławski, gmina Kurów 51 o 23'18,1" 22 o 11'13,4" 32 Chodel powiat opolski, gmina Chodel 51 o 06'46,7" 22 o 08'54,5" 33 Mełgiew powiat świdnicki, gmina Mełgiew 51 o 12'56,7" 22 o 48'05,6" 34 Konopnica powiat lubelski, gmina Konopnica 51 o 13'58,0" 22 o 26'41,4" 35 Michów powiat lubartowski, gmina Michów 51 o 31'10,5" 22 o 17'19,3" 36 Krzczonów powiat lubelski, gmina Krzczonów 51 o 00'23,6" 22 o 42'31,1" 37 Janów Podlaski powiat bialski, gmina Janów Lub. 52 o 12'27,6" 23 o 13'41,2" 38 Sosnowica powiat parczewski, gmina Sosnowica 51 o 31'11,0" 23 o 05'44,5" 39 Wisznice powiat bialski, gmina Wisznice 51 o 47'16,7" 23 o 12'33,9" 40 Sawin Powiat chełmski, gmina Sawin 51 o 16'26,4" 23 o 24'38,9" 41 Fajsławice powiat krasnostawski, gm. Fajsławice 51 o 05'31,7" 22 o 54'27,0" 42 Urszulin powiat włodawski, gmina Urszulin 51 o 23'27,2" 23 o 11'36,8" 43 Werbkowice powiat hrubieszowski, gmina Werbkowice 50 o 45'44,8" 23 o 43'02,0" 44 Goraj powiat biłgorajski, gmina Goraj 50 o 43'18,0" 22 o 40'01,9" 45 Lubycza Królewska powiat tomaszowski, gmina Lubycza Królewska 50 o 20'26,7" 23 o 31'04,0" 66

67 67