POLACY O WALENTYNKACH W 2001 ROKU Warszawa, luty 2001 roku Niemal wszyscy (94%) badani słyszeli o Święcie Zakochanych. Poziom znajomości Walentynek nie zmienił się od trzech lat. Nieco ponad połowa (52%) respondentów, którzy słyszeli o Walentynkach przyznaje, że w przeszłości obchodziła już to święto. Najczęściej odpowiadają tak ludzie młodzi, uczniowie i studenci oraz ci, którzy określają swoją sytuację materialną jako dobrą. Obchodzenie Święta Zakochanych było i jest najmniej popularne wśród osób starszych, emerytów i rencistów, rolników oraz w grupie tych, którzy oceniają swoją sytuację materialną jako złą. W najbliższych dniach zamierza obdarować kogoś bliskiego upominkiem lub wysłać walentynkową kartkę nieco ponad dwie piąte (43%) badanych. Najczęściej deklaracje takie padają z ust ludzi młodych, uczniów i studentów, gospodyń domowych, pracowników administracji i usług oraz tych którzy dobrze oceniają swoją sytuację materialną TNS OBOP ul. Dereniowa 11, 02 776 Warszawa Tel: (48 22) 648 2044 (-46), 644 9995 Fax: (48 22) 644 9947 e-mail: obop@obop.com.pl www.obop.com.pl Biura w ponad 40 krajach Grupa Taylor Nelson Sofres
TNS OBOP Polacy o Walentynkach w 2001 roku sondaż z 27-29. stycznia 2001 r. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła. Dzień Świętego Walentego, przypadający na 14. lutego - jest dniem, w którym przez wysłanie kartki, wręczenie bukietu kwiatów lub ofiarowanie drobnego upominku okazuje się miłość bliskiej osobie. Podobno zwyczaj ten wywodzi się ze średniowiecznej Francji i - wbrew pozorom pierwotnie wcale nie był związany z postacią św. Walentego, lecz z początkiem ptasich godów. Istnieje też legenda uzasadniająca sposób w jaki św. Walenty stał się opiekunem zakochanych. Otóż, jak głosi ona, stało się to za sprawą takiego zdarzenia: św. Walenty będąc więzionym przywrócił wzrok córce swego strażnika i dzięki temu mogła ona wyjść za mąż... Tak czy inaczej Święty Walenty uznawany jest za patrona zakochanych, zaś zwyczaj okazywania miłości w tym dniu określany jest mianem Walentynek i obchodzony jest do dnia dzisiejszego. Od kilku lat istnieje też w rzeczywistości polskiej i - jak się zdaje - przyjął się dobrze. W ostatnich dniach stycznia 2001 roku Ośrodek Badania Opinii Publicznej zapytał Polaków czy znają Święto Zakochanych Walentynki a także czy obchodzili je kiedykolwiek oraz czy zamierzają świętować w bieżącym roku. 1 Takie same pytania zadano też w latach poprzednich. Porównanie tamtych oraz tegorocznych wyników pozwoli więc zaobserwować na ile zmienia się postrzeganie Walentynek w naszym kraju. Znajomość Święta Zakochanych Niemal wszyscy pytani o to, czy słyszeli o Dniu Zakochanych odpowiadają twierdząco. Zaledwie 6% badanych mówi, że nie słyszało o tym święcie. Kiedy takie samo pytanie zadaliśmy przed sześcioma laty, odsetek tych, którzy nie słyszeli o Walentynkach był ponad dwukrotnie wyższy i wynosił 15%. Wynikało to z faktu, że zwyczaj świętowania Dnia Zakochanych był jeszcze zjawiskiem stosunkowo nowym w naszym społeczeństwie. 1 Sondaż zrealizowano w dniach 27-29. stycznia 2001 r. na ogólnopolskiej, losowej, reprezentatywnej próbie 1096 mieszkańców Polski powyżej 15 roku życia. Maksymalny statystyczny błąd pomiaru dla tej wielkości próby wynosi +/- 3%, przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2
TNS OBOP Polacy o Walentynkach w 2001 roku sondaż z 27-29. stycznia 2001 r. dane w % Od kilku lat 14-tego lutego obchodzony jest w Polsce Dzień Zakochanych Walentynki. Czy słyszał(a) Pan(i) o tym święcie? 1995 1998 2001 Tak 85 94 94 Nie 15 6 6 Najczęściej wskazującymi na brak znajomości Święta Zakochanych są sześćdziesięciolatkowie i starsi blisko jedna szósta (15%) nie zna tego święta oraz emeryci i renciści 13% nie słyszało o Walentynkach. Powszechną znajomość obserwujemy wśród kierowników i specjalistów oraz gospodyń domowych. Można też dodać, że osoby lepiej wykształcone częściej znają to święto niż badani z niższym wykształceniem. Pozostałe cechy społeczno demograficzne zasadniczo nie różnicują stopnia znajomości tego święta. Obchodzenie Święta Zakochanych Spośród tych, którzy słyszeli o Dniu Zakochanych, nieco ponad połowa (52%) deklaruje, że w przeszłości obchodziła już to święto. 2 Jest to znacznie więcej niż przed trzema (43%) i zdecydowanie więcej niż przed sześcioma laty (29%). dane w % Czy kiedykolwiek obchodził(a) Pan(i) to święto? 1995 1998 2001 Tak 29 43 52 Nie 71 57 48 Najczęściej o tym, że kiedykolwiek obchodzili Walentynki mówią ludzie młodzi (od 15 do 29 lat). Im respondenci starsi - tym rzadziej pojawiają się deklaracje dotyczące obchodzenia Święta Zakochanych, by w najstarszej grupie wiekowej (60 lat i więcej) osiągnąć poziom 11%. Tylko dla jednej piątej (19%) emerytów i rencistów oraz dwóch piątych (41%) rolników Dzień Świętego Walentego był okazją do wyrażenia swoich uczuć poprzez wręczenie drobnego upominku lub wysłanie kartki. Najchętniej zaś obdarowywali się walentynkami uczniowie i studenci cztery piąte z tej grupy (80%). Im wyższe wykształcenie badanych tym częściej przyznają oni, że obchodzili Święto Zakochanych. Częstość stwierdzeń, że badani obchodzili Walentynki wzrasta wraz z oceną własnej sytuacji materialnej ponad dwukrotnie 2 Dla ogółu Polaków jest to 49%. 3
TNS OBOP Polacy o Walentynkach w 2001 roku sondaż z 27-29. stycznia 2001 r. częściej deklarują obchodzenie Dnia Zakochanych ci, którzy oceniają własną sytuację materialną jako dobrą (71%) niż ci, którzy uznają, że ich sytuacja materialna jest zła (34%). Na marginesie dodać można, że choć to Święty użyczył swego imienia dla nazwania zwyczaju Walentynek, to dotychczas najczęściej święto to obchodzili... niepraktykujący. Deklaracje dotyczące obchodzenia Dnia Zakochanych Dla ponad dwóch piątych (43%) spośród tych badanych, którzy znają Święto Zakochanych zbliżający się dzień 14. lutego będzie okazją do wyrażenia swych uczuć poprzez wręczenie upominku lub wysłanie kartki. 3 dane w % A czy zamierza Pan(i) w tym roku wysłać komuś walentynkową kartkę lub obdarować kogoś drobnym upominkiem? 1995 1998 2001 Tak 36 45 43 Nie 64 55 57 Podobnie jak w pytaniu o to, czy badani kiedykolwiek obchodzili Walentynki istnieje ścisła zależność między wiekiem badanych a deklaracjami obchodzenia tego święta. Czym respondenci starsi tym rzadziej pojawiają się takie deklaracje. Im gorzej oceniają własną sytuację materialną tym częściej mówią, że nie zamierzają świętować Dnia Zakochanych. Najrzadziej o zamiarach obchodzenia Dnia Zakochanych mówią też mieszkańcy wsi oraz największych miast a także rolnicy oraz emeryci i renciści. Z kolei największym entuzjazmem w obchodzeniu Walentynek wykazują się Polacy między 20 a 29 rokiem życia, uczniowie i studenci, gospodynie domowe, pracownicy administracji i usług oraz ci którzy dobrze oceniają własną sytuację materialną. 3 Dla ogółu badanych odsetek ten wynosi 40%. 4
TNS OBOP Polacy o Walentynkach w 2001 roku sondaż z 27-29. stycznia 2001 r. * * * Zdaje się, że zaczerpnięty z tradycji anglosaskiej zwyczaj obdarowywania się upominkami bądź wysyłania kartek osobom bliskim naszemu sercu w dniu 14. lutego zapuścił dość silne korzenie w polskiej rzeczywistości. Dla niektórych jest to też okazja aby poprosić wybrankę serca o rękę. Niemal wszyscy badani o Dniu Zakochanych słyszeli, połowa z nich obchodziła już to święto, zaś ponad dwie piąte zamierza to uczynić w tym roku. Czynnikiem najbardziej różnicującym obchodzenie Dnia Zakochanych jest wiek im respondenci młodsi, tym częściej mówią, że obchodzili i zamierzają obchodzić Walentynki. Jest to zrozumiałe zważywszy na fakt, że zwyczaj ten jest stosunkowo nowym zjawiskiem, zaś kategorią społeczną najłatwiej chłonącą wszelkie nowości są ludzie młodzi. 5
OD KILKU LAT 14-TEGO LUTEGO OBCHODZONY JEST W POLSCE DZIEŃ ZAKOCHANYCH - WALENTYNKI. CZY SŁYSZAŁ(A) PAN(I) O TYM ŚWIĘCIE? DANE W PROC. tak nie LICZBA OSÓB OGÓŁEM 94 6 1095 PŁEĆ mężczyźni 94 6 525 kobiety 95 5 570 15-19 lat 98 2 118 20-29 lat 96 4 210 WIEK 30-39 lat 98 2 177 40-49 lat 97 3 220 50-59 lat 95 5 144 60 i więcej lat 85 15 225 podstawowe 91 9 336 WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe 94 6 316 średnie i pomaturalne 97 3 337 wyższe i licencjat 97 3 100 wieś 91 9 407 miasta do 20 tys. 98 2 136 MIEJSCE ZAMIESZKANIA miasta 20-100 tys. 97 3 218 miasta 100-500 tys. 93 7 205 miasta pow. 500 tys. 97 3 129 GRUPA SPOŁECZNO- ZAWODOWA kierownicy, specjaliści 100 74 prywatni przedsiębiorcy 98 2 58 pracownicy administracji i usług 98 2 103 robotnicy 97 3 147 rolnicy 93 7 40 gospodynie domowe 100 55
emeryci i renciści 87 13 302 uczniowie i studenci 96 4 163 bezrobotni 95 5 152 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ dobra 98 2 226 średnia 94 6 592 zła 92 8 264 regularne 93 7 629 PRAKTYKI RELIGIJNE nieregularne 95 5 329 niepraktykujący 96 4 133 CZY KIEDYKOLWIEK OBCHODZIŁ(A) PAN(I) TO ŚWIĘTO? DANE W PROC. tak nie LICZBA OSÓB OGÓŁEM 52 48 1030 PŁEĆ mężczyźni 53 47 492 kobiety 50 50 538 15-19 lat 77 23 115 20-29 lat 89 11 201 WIEK 30-39 lat 64 36 174 40-49 lat 42 58 214 50-59 lat 29 71 137 60 i więcej lat 11 89 189 podstawowe 45 55 305 WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe 52 48 299 średnie i pomaturalne 55 45 326 wyższe i licencjat 58 42 96 MIEJSCE ZAMIESZKANIA wieś 48 52 370 miasta do 20 tys. 50 50 133
miasta 20-100 tys. 57 43 211 miasta 100-500 tys. 54 46 192 miasta pow. 500 tys. 52 48 124 kierownicy, specjaliści 63 37 74 prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług 56 44 56 68 32 101 GRUPA SPOŁECZNO- ZAWODOWA robotnicy 52 48 143 rolnicy 41 59 37 gospodynie domowe 67 33 55 emeryci i renciści 19 81 264 uczniowie i studenci 80 20 157 bezrobotni 58 42 144 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ PRAKTYKI RELIGIJNE dobra 71 29 220 średnia 52 48 558 zła 34 66 241 regularne 48 52 585 nieregularne 57 43 313 niepraktykujący 59 41 128 A CZY ZAMIERZA PAN(I) W TYM ROKU WYSŁAĆ KOMUŚ WALENTYNKOWĄ KARTKĘ LUB OBDAROWAĆ KOGOŚ DROBNYM UPOMINKIEM? DANE W PROC. tak nie LICZBA OSÓB OGÓŁEM 43 57 1026 PŁEĆ WIEK mężczyźni 41 59 489 kobiety 44 56 537 15-19 lat 54 46 114 20-29 lat 69 31 202
30-39 lat 59 41 174 40-49 lat 38 62 211 50-59 lat 21 79 135 60 i więcej lat 13 87 189 podstawowe 34 66 304 WYKSZTAŁCENIE zasadnicze zawodowe 45 55 295 średnie i pomaturalne 48 52 326 wyższe i licencjat 47 53 97 wieś 37 63 368 MIEJSCE ZAMIESZKANIA miasta do 20 tys. 47 53 133 miasta 20-100 tys. 55 45 211 miasta 100-500 tys. 41 59 192 miasta pow. 500 tys. 36 64 123 kierownicy, specjaliści 56 44 74 prywatni przedsiębiorcy 42 58 57 pracownicy administracji i usług 58 42 101 GRUPA SPOŁECZNO- ZAWODOWA robotnicy 51 49 142 rolnicy 26 74 37 gospodynie domowe 58 42 55 emeryci i renciści 17 83 264 uczniowie i studenci 59 41 155 bezrobotni 43 57 141 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ PRAKTYKI RELIGIJNE dobra 55 45 221 średnia 44 56 554 zła 28 72 240 regularne 40 60 584 nieregularne 46 54 312 niepraktykujący 47 53 127