Zadanie egzaminacyjne (czerwiec 2012) Zakład optyczny prowadzi działalność usługową, w zakresie wykonywania pomocy wzrokowych. Klient zlecił wykonanie okularów na podstawie recepty (Załącznik 1). Wybrał oprawę przedstawioną w Załączniku 3. Dodatkowo klient uskarŝał się na olśnienia wynikające z nadwraŝliwości oczu na zbyt intensywne światło.(słoneczne czy sztuczne?) Opracuj projekt realizacji prac związanych z wykonaniem okularów korekcyjnych zgodnie z wymogami recepty i wskazaniami klienta. Na podstawie recepty określ rodzaj wady wzroku klienta, która będzie korygowana tymi okularami. Oblicz, o ile i w którą stronę naleŝy przesunąć kaŝdą soczewkę, aby uniknąć niepoŝądanego działania pryzmatycznego wynikającego z braku zgodności połoŝeń środków optycznych oprawy okularowej z rozstawem źrenic pacjenta. Sporządź dokumentację niezbędną do wykonania okularów korekcyjnych. Projekt realizacji prac powinien zawierać: 1. Tytuł pracy egzaminacyjnej. 2. ZałoŜenia wynikające z treści zadania i dokumentacji. 3. Parametry niezbędne do wykonania pomocy wzrokowej, a w tym: - obliczenia przesunięcia wynikłego z dopasowania środków optycznych soczewki do PD klienta, - obliczenia średnicy minimalnej soczewki, - podanie tolerancji poprawnego wykonania pomocy wzrokowej, - przeliczenie soczewek z zapisu w cylindrze ujemnym na zapis w cylindrze dodatnim, - wypełnienie druku zlecenia zamówienia soczewek, - wybór soczewki wraz z uzasadnieniem, - określenie rodzaju oprawy okularowej wybranej przez klienta. 4. Wykaz potrzebnych do wykonania okularów urządzeń, przyrządów, narzędzi, materiałów podstawowych i pomocniczych (przyjąć, Ŝe na wyposaŝeniu warsztatu nie ma skanocentroskopu). Dokumentacja z wykonania zadania powinna zawierać: 1. Przebieg realizacji prac związanych z wykonaniem okularów, obejmujący: - czynności związane z przygotowaniem stanowiska pracy, - czynności technologiczne w procesie wykonania okularów z uwzględnieniem kolejności. 2. Opis kontroli jakości wykonanych okularów z uwzględnieniem obowiązujących norm. 3. Zasady 5. 6. uŝytkowania i konserwacji wykonanych okularów. Do wykonania zadania wykorzystaj: Załącznik 1. Recepta Załącznik 2. Parametry soczewek (4 strony z katalogu) Załącznik 3. Zdjęcie oprawy okularowej wraz z zausznikiem Załącznik 1
Recepta
Parametry soczewek (4 strony z katalogu) Załącznik 2.
Załącznik 3 Wymiary: - szerokość tarczy 54 mm - szerokość mostka 18 mm - szerokość oprawy 72 mm Zdjęcie oprawy wraz zausznikiem ROZWIĄZANIE 1. Tytuł pracy Projekt realizacji prac związanych z wykonaniem okularów korekcyjnych z uwzględnieniem danych z recepty, właściwości i rozmiarów oprawy, potrzeb klienta wynikających z wywiadu wraz z dokumentacją z wykonania prac oraz wskazania dla klienta. 2. ZałoŜenia NaleŜy wykonać okulary korekcyjne według recepty dla pacjenta z wadą astygmatyczną skośną krótkowzroczną, który wybrał oprawkę metalową półotwartą na Ŝyłkę o kształcie pokazanym na zdjęciu. Okulary będą słuŝyły do noszenia stałego powinny zapewniać ochronę przed nadmiernym oświetleniem. Nie uwzględniono wysokości montaŝu soczewek i kąta pantoskopowego Recepta (zał. 1) Do dali Do bliŝy Sfera Cylinder Oś Pryzmat Baza Odległość źrenic OP -2,0-1,5 62 29 OL -1,0-2,0 28 31 OP OL
Wymiary oprawki (zał. 3) Szerokość tarczy a = 54 mm; Odstęp między tarczami d=18 mm Odległość środków tarcz c = 72 mm nie szerokość oprawy Karty katalogowe Essilor, Hoya, JZO, Jai Kudo (zał. 2) WyposaŜenie warsztatu Brak w warsztacie skanocentroskopu 3. Parametry niezbędne do wykonania pomocy wzrokowej Decentracja (OP i OL), X P = c/2 - Pd p = 72/2 29 = 36 29 = 7 mm X L = c/2 Pd L = 72/2 31 = 36 31 = 5 mm Minimalna średnica soczewek z uwzględnieniem 2 mm naddatku na obróbkę Ø minp = 2 (a + d)/2- Pd p + a +2 = 2 (54 + 18)/2-29 + 54 +2 = 2 36 29 +54 +2 = 2 7 +54 + 2 = 70 mm Ø minl = 2 (a + d)/2- Pd L + a +2 = 2 (54 + 18)/2-31 + 54 +2 = 2 36 31 +54 +2 = 2 5 +54 + 2 = 62 mm Moce soczewek w zapisie cylindra dodatniego Sfera OP = -2,0-1,5 = -3,5 Cylinder OP = +1,5 Oś cyl OP = 62+90 = 152 Sfera OL = -1,0-2,0 = -3,0 Cylinder OL = +2,0 Oś cyl OL = 28+90 = 118 Wybór soczewki z katalogu Strona katalogu i producent Materiał Zabezp. przed nadmierny m światłem Zakres mocy Zakr es śred nic 1. Essilor organiczny fotochr -6,0/+3,0 75 2. Hoya mineralny fotochr -6,0/+2,0 70 3. JZO mineralny fotochr -3,0/0,0 65 4. Jai Kudo organiczny odporny przezrocz. -6,0/+2,0 70 Wymagania klienta Oprawa na Ŝyłkę zmusza do wykonania rowka Konieczna -3,5/+1,5-3,0/+2,0 70 Tylko soczewki ze strony 1 katalogu odpowiadają potrzebom tego zlecenia (z tworzywa i zmieniające na słońcu stopień zabarwienia). Soczewki ze strony 2 i 3 nie nadają się do opraw półotwartych wymagających wykonania rowka a ponadto ze strony 3 nie są produkowane w wymaganym zakresie mocy i średnicy, z kolei te ze strony 4 nie będą pełniły chroniły przed nadmiernym oświetleniem Wybieramy średnicę 70 mm
Proponujemy klientowi soczewki renomowanego producenta szybko przyciemniające się do 83% pod wpływem nadmiernego światła słonecznego na kolor szary (brązowe tylko 81%) z powłoką antyrefleksyjną Crizal A2 poprawiającą komfort widzenia i uŝytkowania (najlepsze zmniejszenie odblasków na powierzchniach soczewki, poprawę kontrastu widzenia i utwardzenie powierzchni oraz łatwość czyszczenia). Te soczewki zapewniają 100% ochronę przed UVA i UVB a w stanie rozjaśnionym są minimalnie zabarwione (5%) Tolerancje poprawnego wykonania (OP i OL), Zakładam dopuszczalną tolerancję zamontowania soczewek na 0,5 dprt pryzm bazą do skroni. Działanie pryzmatyczne 0,5 dptr pryzm wywołuje decentacja określona wzorem 10 p x = D c gdzie: x - oznacza przesunięcie w mm p moc pryzmatyczną D c moc czołową soczewki Moc soczewki OP w osi pionowej 3,5 + 1,5 sin 2 152=-3,5 + 0,33 = -3,2 Moc soczewki OL w osi pionowej 3,0 + 2,0 sin 2 118=-3,0 + 1,6 = -1,4 X P =10 0,5 / -3,2 = -1,6 mm do nosa X L = 10 0,5 /-1,4 = -3,6 mm do nosa Dopuszczalna tolerancja w pionie nie moŝe przekraczać 0,25 dprt pryzm Moc soczewki OP w osi poziomej 3,5 + 1,5 cos 2 152=-3,5 + 1,2 = -2,3 Moc soczewki OL w osi poziomej 3,0 + 2,0 cos 2 118=-3,0 + 0,4 = -2,6 Y P =10 0,25 / -2,3 = 1,1 mm od srodka Y L = 10 0,25 /-2,6 = 1,0 mm od środka Określenie rodzaju oprawy wybranej przez klienta Przerdstawiona na zdjęciu noprawa jest oprawą metalową półotwartą z soczewką podwieszaną na Ŝyłce (wymaga wykonania rowka na obrzeŝu soczewki). Nanośniki silikonowe mocowane wkrętami. Z szerokim metalowym zausznikiem o zwykłym prostym zawiasie z nasówką.
Druk zamówienia soczewek Dobry Optyk Górka, 15 listopada 2009 Ul. Widok 16 93-200 Górka Tel. 76 568 56 77 Fax 76 568 56 79 Nr klienta 156 Zamówienie na soczewki okularowe Nr 165 w Hurtowni Słońce w Dołku Małym Lp Typ Powłoka sfera Cyl Oś Pryz Baza Dod P/L Ilość Kolor Uwagi 1. Orma Transitions V Crizal A2 70-3,5 +1,5 1 Szary Kod GI: 522 2. Orma Transitions V Crizal A2 015 70-3,0 +2,0 1 Szary Kod GI: 522 015 RAZEM 2 Zamówienie proszę wysłać na adres jak wyŝej Minimalna grubość brzegowa 1,8 mm Agnieszka Zgrabna 4. Wykaz potrzebnych do wykonania okularów urządzeń, przyrządów, narzędzi, materiałów podstawowych i pomocniczych. na wyposaŝeniu warsztatu nie ma skanocentroskopu L.p. 1. Pupilometr 2. Linijka optyczna 3. Dioptromierz 4. Suwmiarka 5. Kątomierz 6. Sferometr 7. Polaryskop 8. Szlifierka ręczna 9. Szlifierka automatyczna 10. Szabloniarka 11. Polerka 12. Rowkarka 13. Wiertarka 14. Centroskop 15. Podgrzewacz do oprawy ( fen) 16. Lutownica 17. 18. WyposaŜenie Wkrętaki, cęgi, wiertła, rozwiertaki, pilniki, pęsety, wstąŝki do montaŝu, podkładki, nakrętki, wkręty, uszczelki, kleje, przylepce, tektura, szablony, noŝyczki, oliwka, materiały piśmienne Katalogi, zestawy soczewek okularowych, oprawy okularowe i ich elementy ( noski zauszniki, zawiaski, mostki), tablice tolerancji.
5. Dokumentacja do wykonania zadania Przebieg realizacji Czynności operacyjne Przygotowanie stanowiska: zapoznanie się z instrukcją stanowiskową i instrukcją maszyn, sprawdzenie stanu technicznego maszyn i urządzeń. ZałoŜenie fartucha Sprawdzenie jakości oprawy i zgodności z zamówieniem Sprawdzenie jakości i mocy soczewek okularowych Oznaczenie na atrapie osi poziomej i środków tarcz Wyjęcie atrap z oprawki Wykonanie szablonu Ustalenie decentracji soczewek (w poziomie i pionie) Zamocowanie soczewki Ustawienie programu szlifowania i rodzaju fazety na automacie Szlifowanie soczewek Rowkowanie soczewek Załamanie krawędzi fazety MontaŜ soczewek Modelowanie oprawki Materiały, urządzenia, narzędzia, materiały pomocnicze Sieć energetyczna i wodna, instrukcje, szlifierka ręczna, automat szlifierski, szabloniarka, dioptromierz, okulary ochronne Zamówienie, oprawa okularowa Soczewki okularowe, recepta, dioptromierz, ściereczka, pisak wodoodporny, Pisak wodoodporny, linijka WstąŜka do demontaŝu, oprawka Szablony, szabloniarka (o ile potrafi wykonać szablon z atrapy!!!) lub noŝyczki, wyjęte atrapy z okularów, pilniki Soczewki, centroskop, linijka? Przylepce (2 sztuki) i uchwyty do automatu noŝyczki szablon, soczewki Automat szlifierski z instrukcja Automat szlifierski, szablon, soczewki Rowkarka, soczewki, okulary ochronne Szlifierka ręczna, soczewki, okulary ochronne Oprawka, soczewki, wstąŝka montaŝowa Cęgi do modelowania, okulary, fen?? Opis kontroli jakości wykonanych okularów Czynności kontrolne Zgodność mocy soczewek z receptą Prawidłowość ustawienia środków optycznych i osi Zamocowanie soczewek w oprawce Stan powierzchni soczewek Kontrola zauszników (prawidłowość otwierania i zamykania się zauszników) Wyczyszczenie ostateczne okularów Zabezpieczenie wszystkich wkrętów przed odkręcaniem w czasie uŝytkowania, Zapakowanie gotowych okularów Uporządkowanie stanowiska pracy Środki kontroli i cechy kontrolowane Recepta, dioptromierz, okulary Linijka, okulary, dioptromierz, recepta, obowiązujące normy, tablice tolerancji Soczewki, oprawa Gładkość, kształt, brak odprysków (wyruszeń) Wkrętak, cęgi, fen Płyn do mycia, ściereczki do wytarcia Klej Okulary, opakowanie, recepta Wyłączenie dopływy energii i wody, uporządkowanie narzędzi, materiałów pomocniczych i odpadów
Zasady uŝytkowania i konserwacji wykonanych okularów 1. UŜywać zgodnie z przeznaczeniem dla wskazanej na recepcie osoby, 2. Myć wodą z dodatkiem płynnych detergentów lub innymi środkami zaleconymi przez optyka, 3. Wycierać umyte powierzchnie wyłącznie miękką flanelą lub ściereczkami z mikrofazy przeznaczonymi do szkła optycznego, 4. Nigdy nie wycierać soczewek na sucho, 5. Do pielęgnacji w soczewek nie uŝywać przypadkowych przedmiotów, papieru a takŝe irchy, 6. Odkładać okulary ze złoŝonymi zausznikami soczewkami do góry, 7. Przechowywać okulary w sztywnym etui pozwalającym na swobodne włoŝenie okularów bez wsuwania i bez uŝycia siły w miejscu nie naraŝonym na działanie wysokich temperatur (np. za szybą), 8. Nie uŝywać środków rozpuszczających lub Ŝrących, 9. Dla zmniejszenie moŝliwości pogięcia delikatnej oprawy okulary naleŝy zakładać i zdejmować oburącz, 10. W przypadku uszkodzenia okularów nie naleŝy naprawiać ich samodzielnie, lecz zgłosić się do zakładu optycznego, 11. Dla zmniejszenia skutków naturalnego zuŝycia okularów, naleŝy dokonywać ich przeglądu i konserwacji w zakładzie optycznym.