LOTOS Asfalt Asfalty do budowy cichych nawierzchni i ścieżek rowerowych Agnieszka Kędzierska 11-13.03.2015 Małopolskie Forum Drogowe w Racławicach. 1
Agenda 1 Prezentacja MODBIT- u CR i powody, dla których zalecany jest on do budowy cichych nawierzchni. 2 Ciekawe realizacje z asfaltem modyfikowanym z dodatkiem gumy i efekty jego zastosowania. 3 Co się kryje pod oznaczeniem WMA? 4 Korzyści wynikające ze stosowania asfaltu WMA. 5 Przykłady zastosowania asfaltu WMA. Dlaczego jest doskonały do ścieżek rowerowych. 2
Wpisz LOTOS nazwę spółki Asfalt Czym jest asfalt modyfikowany z dodatkiem gumy MODBIT CR? Jest doskonałym lepiszczem do budowy cichych nawierzchni 3 3
Miejsce MODBIT-u CR wśród technologii drogowych Technologie gumowe Technologie z PMB Granulaty gumowe lub gumowoelastomerowe Technologie gumowe dozowane na wytwórni- na sucho - bezpośrednio do kruszywa dozowane na WMB metodą na sucho -do kruszywa lub na mokro -do asfaltu drogowego np. 50/70 MODBIT CR lepiszcze modyfikowane PMB z dodatkiem gumy produkowane w rafinerii PMB lepiszcze modyfikowane SBS produkowane w rafinerii 4
MODBIT CR- właściwości produktu Modyfikator polimer Lepiszcze asfaltowe Dodatek guma Asfalt modyfikowany z dodatkiem gumy 5
WpiszLOTOS nazwę spółki Asfalt Etap I Badania lepiszczy z dodatkiem gumy 6 6
Badania właściwości normowych 70 60 50 40 30 20 10 0 penetracja w 25 C [dmm] 25/55-60 45/80-55 70 60 50 40 30 20 10 0 temperatura mięknienia [ C] 25/55-60 45/80-55 40 30 10 20-10 0-20 -30 temperatura łamliwości [ C] 25/55-60 45/80-55 90 80 70 60 50 40 30 20 nawrót sprężysty w 25 C [%] 25/55-60 45/80-55 MODBIT MODBIT CR 7
Funkcjonalne właściwości lepiszcza (Superpave) Spękania zmęczeniow Wbudowywanie e Koleinowanie [RV] Bez starzenia [DSR] 0 RTFOT Starzenie krótkoterminowe Spękania niskotemperaturow e [DTT] [BBR] PAV Starzenie długoterminowe T [st.c] Rodzaj lepiszcza PG XX-YY 35/50 PG 70-16 50/70 PG 64-16 25/55-60 PG 82-16 25/55-60 CR PG 82-22 45/80-55 PG 76-16 45/80-55 CR PG 82-22 45/80-65 PG 82-22 8
Dlaczego warto zastosować MODBITY CR do cichych nawierzchni spełniają wymagania normowe polimeroasfaltów charakteryzują się rozszerzonym zakresem lepkosprężystości i większą odpornością na starzenie w porównaniu do lepiszczy tradycyjnych wykazują korzystną podatność w niskiej temperaturze eksploatacyjnej, wykazują korzystnie zwiększoną sztywność w wysokiej temperaturze eksploatacyjnej zapewniają większą trwałość mma o otwartej strukturze Pozwalają na uzyskanie efektu akustycznegoredukcji hałaśliwości nawierzchni w mieszankach o odpowiedniej strukturze 9
Wpisz LOTOS nazwę spółki Asfalt Badania mma do cichych nawierzchni z asfaltem MODBIT CR 10 10
Odporność na działanie wody i mrozu; ITSR wg WT 2-2010- bez dodatku środka adhezyjnego
PA 8 i SMA 8 test TSRST-odporność na spękania niskotemperaturowe temperatury pęknięcia
Badania odporności na pękanie w temperaturach +10 C i -20 C Wnioski z badania: Można stwierdzić, że dodatek gumy poprawił odporność na pękanie badanych mieszanek w obu badanych temperaturach: +10 C i - 20 C, ponieważ potrzeba większej energii odkształcenia do propagacji pęknięcia. Mieszanki typu PA 8 są mniej odporne na pękanie od mieszanek typu SMA 8.
Wnioski z badań mma typu PA i SMA z MODBIT CR LOTOS Asfalt Projektowanie mieszanek z MODBITEM CR odbywa się w taki sam sposób jak innymi lepiszczami typu PmB. Wszystkie zbadane mieszanki z asfaltami MODBIT CR spełniają wymagania wytycznych krajowych dla mma; WT-2 Mieszanki o nieciągłym uziarnieniu z lepiszczem 45/80-55 CR - wykazują poprawioną odporność na działanie wody i mrozu oraz niskie temperatury w porównaniu do mieszanek z lepiszczem drogowym a często nawet z asfaltem PmB Asfalty z dodatkiem gumy pomimo zbliżonych właściwości do polimeroasfaltów i tego samego rodzaju nie powinny być stosowane zamiennie, bez wcześniejszej weryfikacji badań typu dla mma oraz ew. korektę składu mieszanki mineralnej 14
Wpisz LOTOS nazwę spółki Asfalt Wybrane realizacje z MODBIT CR 15 15
Pierwsze odcinki doświadczalne rok 2012 Długość odcinka 150 m LOTOS Asfalt AC 11 S Odcinek 2 DK 92 Kłodawa-Chodów, listopad 2012 Długość odcinka 900 m SMA 11 Odcinek 1 dojazd do WMB Syców, lipiec 2012
Doświadczenia z asfaltem modyfikowanym z dodatkiem gumy i kierunki działania LOTOS Asfalt Syców-po 16 miesiącach eksploatacji W Polsce mamy już ponad 100 km dróg z asfaltem modyfikowany z dodatkiem gumy w warstwach ścieralnych DK 92 po 20 miesiącach eksploatacji Rekomendujemy zastosowanie gumowego asfaltu do cichych nawierzchni typu SMA 8; BBTM PA; i do trwałych warstw konstrukcji AC WMS
LOTOS Asfalt Ciche nawierzchnie - mieszanka typu SMA 8 ; z asfaltem MODBIT 45/80-55 CR Barlinek - ul. Gorzowska Ciche nawierzchnie w mieście
LOTOS Asfalt Cicha nawierzchnia mieszanka typu BBTM z asfaltem MODBIT 45/80-55 CR w Nowym Targu Redukcja hałasu o 6 db
Cicha nawierzchnia drenażowa- Obwodnica Gdowa k. Krakowa Uzyskanie nawierzchni klasy NC
Więcej Możliwości Asfaltu Wykorzystanie Materiału z Recyklingu Wydłużenie Sezonu Budowlanego Technologia na Ciepło 21
WMA = Więcej Możliwości Asfaltu 50 Udział % WMA w produkcji mma w USA, lata 2009 2012 40 30 20 10 0 2009 2010 2011 2012 22
Oferta produktowa Asfalty drogowe WMA Asfalt 20/30 WMA Asfalt 35/50 WMA Asfalt 50/70 WMA Asfalt 70/100 WMA PMB WMA MODBIT WMA 10/40-65 MODBIT WMA 25/55-60 MODBIT WMA 45/80-55 MODBIT WMA 45/80-65 MODBIT WMA 65/105-60 Wszystkie parametry techniczne asfaltów odpowiadają odpowiednio normie PN-EN 12591 lub PN-EN 14023. Dodatkowe właściwości ujawniają się w kontakcie ze składnikami minerałami mma. Asfalty WMA nie wpływają na zmianę właściwości użytkowych mma, lecz ich właściwe wykorzystanie wpływa na poprawę trwałości nawierzchni. Trwałość asfaltu WMA jest ograniczona do 7 dni magazynowania u klienta, asfalt w wysokiej temperaturze (160-190 C). 23
Badania asfaltu WMA Porównanie właściwości lepiszcza wg PN-EN 12591:2010 wartość oznaczenia [0,1 mm; C] 60 50 40 30 20 10 0 Podstawowe właściwości asfaltu 35/50 i 35/50 WMA penetracja w 25 C [0,1 mm] temperatura mięknienia [ C] wzrost temp. mieknienia po 3xRTFOT [ C] 24
Wyniki badań - zagęszczenie w różnych temperaturach AC 16 W - wolne przestrzenie próbki wykonane w laboratorium (mma po starzeniu krótkoterminowym) Zawartość wolnych przestrzeni [%] 6 5,5 5 4,5 4 3,5 3 35/50 35/50 WMA 120 140 160 Temperatura zagęszczania [ C] 25
Specyfikacje Techniczne możliwość stosowania asfaltów WMA LOTOS Asfalt Normy europejskie z serii PN-EN 13108-1 do -7 nie stanowią ograniczeń formalnych do stosowania asfaltów WMA. WT-2 2014 - część I. Mieszanki mineralno-asfaltowe. Wymagania Techniczne. Brak ograniczeń formalnych do stosowania asfaltów WMA. 26
Korzyści wynikające ze stosowania asfaltu WMA INWESTOR Dostawa jednorodnego wyrobu wytworzonego przez producenta asfaltu Właściwości funkcjonalne co najmniej masy bitumicznej wytworzonej w technologii na gorąco, spełniają w pełni wymagania WT-2 zmniejszone starzenie większa trwałość nawierzchni Wydłużenie sezonu robót budowlanych związanych z układaniem nawierzchni, prowadzenie prac w nocy, możliwość szybszego oddania nawierzchni do ruchu Pełna kompatybilność nowego wyrobu z odzyskiwanymi asfaltami 27
Korzyści wynikające ze stosowania asfaltu WMA PRODUCENT MMA Oszczędność energii i zwiększenie wydajności oraz możliwa redukcja stosowania środków adhezyjnych* ze względu na podwyższoną adhezję asfaltów WMA *) Uwaga - właściwość nie gwarantowana z uwagi na różnorodność kruszyw (zweryfikować w badaniach) Zmniejszenie temperatury produkcji o 40 C, co oznacza oszczędność energii o ok. 15% emisji przemysłowych. Możliwość zwiększenia wydajności produkcji o 10-15% Czas transportu mma może zostać wydłużony (maksymalnie trzykrotnie) a mma będzie nadal urabialna Możliwość zastosowania zwiększonego udziału zimnego granulatu asfaltowego bez konieczności podnoszenia temperatury kruszywa ponad reżim dla technologii na gorąco. 28
Korzyści wynikające ze stosowania asfaltu WMA WYKONAWCA NAWIERZCHNI Postępowanie z bardziej urabialną i zagęszczalną mma Poprawa warunków pracy poprzez obniżenie temperatury układania mma; tym samym zmniejszenie ilości emisji do 75% w stosunku do technologii na gorąco. Zalecane w szczególności w tunelach, na parkingach podziemnych Zmniejszenie do minimum ryzyka nieuzyskania wymaganych parametrów nawierzchni, tj. zagęszczenie i zawartość wolnych przestrzeni, możliwość szybszego oddania nawierzchni do ruchu Szansa na optymalizację technologii i wykorzystanie materiału z odzysku np. w projektach typu: projektuj - zbuduj 29
Dotychczasowe zastosowania asfaltu WMA 2013 2013 2014 2013 30
LOTOS Asfalt Asfalt WMA wykorzystanie w technologii na ciepło Ulica w Gdańsku (16.10.2013 r.) Produkcja mieszanki mineralno-asfaltowej w temperaturze 151-156 C Temperatura układania mieszanki mineralno-asfaltowej 140 C Temperatura zagęszczania 130 C AC 16 W KR 3 4 z udziałem 15% 11 RA 0/8 z asfaltem 35/50 WMA Rozkładanie mieszanki produkowanej na ciepło w temp.150 C - widoczny brak oparów. Rozkładanie mieszanki na gorąco produkowanej w temperaturze 180 C 31
Porównanie wyników badań koleinowania - AC 16 W LOTOS Asfalt Rodzaj mma AC 16 W KR 3-4 Temperatura produkcji [ C] Rodzaj asfaltu PRD AIR [%] WTS AIR [mm/10-3 ] 180 35/50 5,2 0,10 155 35/50 WMA 3,4 0,06 180 35/50 WMA 2,8 0,04 Próbki mma pobrane z miejsca przemysłowej produkcji. Metoda badania wg PN-EN 12697-22+A1:2008 i wymagań WT-2. 32
Asfalt WMA wykorzystanie w trudnych warunkach klimatycznych i dużej odległości transportowej mma Wykonanie: Droga Powiatowa KR 3 ;18.11.2013 r. Produkcja mieszanki mineralno-asfaltowej w temperaturze 180 C, czas transportu z WMB powyżej 120 min Rozkładanie i zagęszczanie mieszanki produkowanej na gorąco w WMB odległej o 120 km od miejsca wbudowania Nawierzchnia z AC 16 W układana późną jesienią, w trudnych warunkach klimatycznych, w temp. powietrza 5 C 33
Asfalt WMA wykorzystanie 50% materiału RAP z recyklingu nawierzchni Rodzaj badania Jednostka Metoda badania AC 22 P 35/50 WMA + 50 % granulatu zarób na WMB Zawartość lepiszcza rozpuszczalnego: % PN-EN 12697-1 4,0 Zawartość wolnych przestrzeni w MMA % PN-EN 12697-8 4,2 Zawartość wolnych przestrzeni w warstwie MA % PN-EN 12697-8 3,8 Wskaźnik zagęszczenia % - 101,3 Odporność na działanie wody PN-EN 12697-12 % i mrozu - ITSR WT- 2:2010 91,6 Proporcjonalna głębokość koleiny % PN-EN 12697-22 2,6 Nachylenie wykresu koleinowania mm/10 3 PN-EN 12697-22 0,08 Wysokość próbki cm - 9,0 Źródło: odcinek testowy Budimex S.A. 34
Asfalt WMA technologia na ciepło Gdańsk, trasa Sucharskiego odcinek Ku Ujściu Westerplatte 18.09.2014 r. Kontrakt: budowa ścieżki rowerowej w ramach projektu Rozwój Komunikacji Rowerowej Aglomeracji Trójmiejskiej w latach 2007-2013 Temperatura produkcji mieszanki mineralno-asfaltowej: 130-135 C; Temperatura początku zagęszczania: 120-125 C Specjalne zastosowanie: kolorowe mieszanki na ścieżki rowerowe 35
Dziękuję za uwagę LOTOS Asfalt ul. Elbląska 135 80-718 Gdańsk